1
RAZZIA'S in DJAKARTA
Streekverbetering in Zak van
Zuid-Beveland komt op gang
Na moordaanslag op president Soekarno
Boodschap van minister Luns
aan president Soekarno
Indonesische kabinet besprak
de toestand in het land
Laatste K.L.M.^vliegtuig weg
zonder passagiers
Hoofd van Jordaanse delegatie
bestandscommissie vervangen
PROT ESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Geen contact meer
Annuleringen
Repatriering
Nederlanders wordt
voortgezet
Hoessein wil
bemiddelen inzake
Marokko
Hulp aan
landgenoten in
Indonesië
Stevenson niet
naar Parijs
Resultaten nog geheim
GEBAAR VAN GOEDE WIL
Israël dient weer
klacht in
Volgend jaar begint werk pas goed
Agrarische-sociale en huishoudelijke
voorlichting zijn moeilijke punten
J. C. Gordeau verlaat
CJMV Enschede
SPINAZIE
Kunstmaan van VS
startklaar
WEERBERICHT
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 80, Goes
TeL (01100) 2438; bij geen gehoor:
Hoofdred (01100) 2503; Chefred.
(01100) 3991; Adv. (01100) 2970; giro
274289 Bukantoren- Middelburg: Kor
te Noordstraat 35 Tel. (01180) 2009;
Vlissingen: Coosje Buskenstr 27. Tel.
(01184) 3326; Terneuzen: Dijkstr 26-28
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N V.. Goes.
Abonnementsprijs 0.56 per week,
ƒ2.40 per maand f7.— per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per e>-m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Zeenwsch Dagblad
13e Jaargang No. 3874 Hoofdredacteur: r hagookt Directeur: jacq de Smit Dinsdag 3 december 1957
Raad van Middelburg
(Zie pag. 2)
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Woensdag: Zon op 8.29 u., onder 16.31
u. Maan op 15.01 u., onder 5.15 u.
Hoogwater woensdag 4 dec.:
Vlissingen: 12.04 u. 1.71 m., u.
m. Terneuzen: 0.13 u. 1.91 m., 12.28 u.
1.87 m. Wemeldinge: 1.18 u. 1.59 m.,
13.36 u. 1.40 m. Zierikzee: 1.02 u. 1.39
tn., 13.18 u. 1.19 m.
ROOSKLEURIG kan de situatie in Indonesië allerminst genoemd worden.
Terwijl de Nederlanders in grote delen van het rijk worden geboycot en
terwijl de 24-uur-staking in de Nederlandse bedrijven volgens opdracht ls uit
gevoerd, worden in Djakarta razzia's gehouden en de strenge veiligheidsmaat
regelen genomen tegen eventuele ongeregeldheden. Zwaar bewapende agenten
van de veiligheidspolitie bewaakten maandag de residentie van Hatta.
Degenen die nog met de laatste toestellen van de k.l.m. het land uit wil
den, werden aan een uitermate streng onderzoek onderworpen. Het laatste
vliegtuig, de „Electron" is na een geredetwist tussen burgerlijke en militaire
autoriteiten zonder passagiers en bagage vertrokken.
Het hoofd van de immigratiedienst in Djakarta heeft gisteren verklaard, dat
op een enkele uitzondering na, geen Nederlander in Indonesië zal worden toe
gelaten. En thans doen in de Indonesische hoofdstad geruchten de ronde, dat
alle uitreisvisa voor Nederlanders zullen worden ingetrokken. Hiervan kon
echter geen officiële bevestiging worden verkregen.
De gezagvoerder van de „Electron
de heer P. J. Krouwel, die na lang op
onthoud mocht starten uit Djakarta
zonder passagiers en bagage heeft in
Singapore verklaard, dat het toestel
voor het vertrek grondig is doorzocht.
Het weer uitladen van de bagage uit
het toestel de passagiers waren ook
al startklaar, maar moesten weer uit
stappen gebeurde door enkele Eu
ropese employees van de K.L.M. Het
grondpersoneel van het vliegveld
stond werkloos toe te kijken.
Toen het toestel eenmaal in de lucht
was, weigerde de controletoren de sig
nalen van de „Electron" te beantwoor
den. Men moest dus onmiddellijk con
tact opnemen met Singapore
Gisteravond is op Schiphol de „Til
burg" geland, die zondagmorgen uit
Djakarta was gestart. Het was de laat
ste machine, die nog met passagiers
mocht vertrekken. Een van de reizi
gers verklaarde bij aankomst: „De toe
stand van vele Nederlanders is af
schuwelijk. Velen willen weg in ver
band met de onzekere toestand".
De K.L.M. en de Kon. Rotterdamse
Lloyd hebben gisteren vele annulerin
gen te verwerken gekregen van ge-
NEDERLAND heeft maatregelen voor
bereid om de noodzakelijke voortgang
te verzekeren van alle voorzieningen
met betrekking tot de Nederlanders in
Indonesië. De gewone repatriëring van
Nederlanders uit Indonesië wordt
voorshands op de gebruikelijke manier
voortgezet.
Koning Hoessein van Jordanië heeft
zijn bemiddeling aangeboden in het
Spaans-Marokkaanse geschil over Ifni.
De koning heeft tegenover de am
bassadeur van Marokko en Spanje de
hoop uitgesproken, dat het conflict
vreedzaam geregeld zal worden opdat
aan de goede betrekkingen tussen
Spanje en de Arabische landen geen
afbreuk zou worden gedaan.
Bij een aanval op een Spaans con-
vooi in de Spaanse Sahara zijn zestien
guerillastrijders om het leven geko
men en 50 gewond.
boekte passagiers, die plotseling hun
passage introkken. De super-constella-
tion van de K.L.M. „Photon" is van
Schiphol vertrokken met eindbestem
ming Singapore en niet Djakarta.
Daardoor gingen vijf reizigers niet
mee.
Van de 131 Nederlanders, die passage
hadden geboekt op de „Willem Ruys",
hebben 63 personen hun reis afgezegd.
Het hoofd van de immigratiedienst in
Djakarta adviseerde de vertegenwoor
diger van de Kon. Rotterdamse Lloyd
namelijk, geen passagiers naar Indo
nesië te laten komen, aangezien zij
zich niet zouden mogen ontschepen.
De stichting „Hulp aan landgenoten
in Indonesië" te Den Haag heeft na
een gisteren gehouden vergadering be
sloten een bijeenkomst te beleggen
met vertegenwoordigers van aanver
wante organisaties en verenigingen.
Het ligt in de bedoeling een beroep op
het Nederlandse volk te doen, zoals dit
ook is gebeurd na de Hongaarse op
stand.
Reeds nu is de stichting bereid gif
ten in ontvangst te nemen. Haar giro
nummer is 308. Het adres is Anna
Paulownastraat 11 te 's-Gravenhage.
Adlai Stevenson, tijdelijk adviseur
van het Amerikaanse departement van
buitenlandse zaken, heeft verklaard
niet te verwachten dat hij zal deel
nemen aan de N .V.O.-top conferentie
die 16 december in Parijs begint. Als
de regering hem zou verzoeken te
gaan, zou hij Jat verzoek ongetwijfeld
in overweging nemen.
Stevenson voegde hieraan toe dat
zijn adviserende taak deze week zal
eindigen, iets eerder dan verwacht
werd.
Dag Hammarskjoeld, de algemeen
secretaris van de V.N., is naar
Amman gevlogen, om daar een on
derzoek in te stellen naar de moei
lijkheden tussen Jordanië en Is
raël. - Deze telefoto laat zien, toe
koning Hoessein (links) Hammars
kjoeld in zijn paleis te Amman
begroette.
Het administratieve hoofd van de
Russische burgerluchtvaart, maar
schalk P. Zjigaref, zal binnenkort een
oezoek aan Londen brengen om met
Britse functionarissen te spreken over
burgerluchtvaartkwesties.
Aan de Nederlandse zaakgelastigde te Djakarta is gisteren opdracht gegeven,
namens de Nederlandse minister van buitenlandse zaken, de volgende bood
schap doorgegeven aan de Indonesische minister van buitenlandse zaken ad
interim:
„Ik wens Uwe excellentie de verzekering te geven, dat het mij een vol
doening is te vernemen, dat de president en zijn kinderen ongedeerd zijn
ontkomen. Tezelfdertijd breng ik mijn oprechte sympathie over aan hen die
gewond zijn en alle nabestaanden der slachtoffers van deze wrede daad".
(w.g.) LUNS
(Néd. minister van buitenlandse zaken)
Het Indonesische kabinet is maandagavond in bijzondere vergade
ring bijeengekomen ter bespreking van de mislukte moordaanslag op
president Soekarno, kwesties betreffende de werkzaamheden van de
commissie van zeven inzake het leger en de actie tot bevrijding van
West-,Irian. Na afloop werd gezegd, dat de besprekingen nog van ge
heime aard waren.
De garnizoenscommandant van Dja
karta, luitenant-kolonel Dachjar, heeft
gisteren meegedeeld, dat er een aantal
belangrijke personen was gearres
teerd, die worden verdacht van de
deelneming aan het complot om pre
sident Soekarno om te brengen. Hij
wilde evenwel niet zeggen hoeveel
personen zijn gearresteerd en evenmin
wilde hij namen noemen.
Met stalen helmen uitgeruste troe
pen hebben in de Indonesische hoofd
stad op grote schaal razzia's gehouden.
Alle motorvoertuigen, evenals alle
voorbijgangers werden aan een zorg
vuldig onderzoek onderworpen. Bo
vendien werden tal van huizen door
zocht, alsmede op zondagavond de bi
oscopen. Het resultaat van de actie is
niet bekend gemaakt.
REACTIES
De „New York Times" heeft in zijn
uitgave van maandag verontwaardigd
gesproken over de laffe moordaanslag
op de president. Het blad zegt het wel
iswaar vaak niet met bepaalde stellin
gen en de politiek van Indonesië eens
te zijn geweest, maar het acht een
moord een verkeerd en onredelijk wa
pen.
President Soekarno heeft in het af
gelopen weekeinde talrijke telegram
men ontvangen waarin hij wordt ge
lukgewenst met zijn ontsnapping aan
de dood. Telegrammen werden ont
vangen van president Eisenhower,
president Shukru el Kuwatii van Sy
rië, president Nasser van Egypte, pre-
De vorst, nog tamelijk onver
wacht. heeft bezit genomen van
Nederland, heeft nu reeds boven
de rivieren de schaatsliefhebbers
naar de gladde ijzers doen grijpen
en naar de aangelegde ijsbanen
doen trekken. Met name daar,
waar tennisbanen e.d. slechts met
een dunne laag water bespoten
rijn, ls het ijs na een of twee
nachtvorsten „al dik genoeg".
sident Worosjilof van de Sowjet-Unie
en van de hoofden van de diplomatie
ke vertegenwoordigingen van India,
Zuid-SIavië, Tsjecho-Slowakije, Enge
land, Australië, Denemarken, Irak,
Pakistan, West-Duitsland, Hongarije,
Afghanistan en Nederland.
Het hoofd van de Jordaanse delega
tie bij de gemengd Israelisch-Jordaan-
se bestandscommissie, luitenant-kolo
nel Mohammed Izhak, zal worden ver
vangen door Rachid Aoureikat.
Waarnemers in Amman zijn geneigd
deze vervanging te beschouwen als 'n
„gebaar van goede wil" van de zijde
van Jordanië. Deze geste zou een aan
wijzing kunnen zijn voor een vermin
dering van de spanning tussen Jorda
nië en de bestandscommissie.
Kort voordat de besprekingen tus
sen de secretaris-generaal van de V.N.,
Hammarskjoeld, en de Jordaanse mi
nister van buitenlandse zaken, Rifai,
maandag tc Amman zouden worden
hervat', heeft de Egyptische zaakgelas
tigde te Amman minisfr Rifai mede
gedeeld, dat de regering te Cairo het
standpunt van de Jordaanse regering
Deze natuurlijk Amerikaanse
machine kan een grote toekomst
krijgen. Het apparaat wisselt n.I.
bankpapier om in munten: en tot
op de cent nauwkeurig, onver
schillig welke waarde aan bank
papier erin gestopt wordt.
De bankbiljetten mogen oud, vies
en verkreukeld zijn; maar niet vals
of van een vreemde valuta. Het
apparaat werkt elektronisch en
wordt op de bijgaande foto gepre
senteerd door William A. Patzer, de
uitvinder die tevens directeur is
van de stofzuigerfabriek, die de
machines maakt
De Streekverbeteringscommissie voor de Zak van Zuid-Beveland
werkt nu ongeveer een jaar. Vorig jaar is de commissie geïnstalleerd
met het doel de bevordering van het welzijn van het agrarische en
voorzover mogelijk ook van het overige deel van de bevolking in
de Zak van Zuid-Beveland. Het begin is erg moeilijk geweest. Er was
geen tijd van voorbereiding en verschillende uitgangspunten, in het
bijzonder op de terreinen van de agrarische-sociale en huishoudelijke
voorlichting ontbrakén. Bovendien stond de bevolking wat gereser
veerd tegenover deze commissie. Maar nu er een jaar gewerkt is kan
toch vastgesteld worden, dat er meer enthousiasme bestaat. Voor 1958
is een werkprogramma samengesteld. Dit is ons meegedeeld tijdens
een persconferentie, die gistermiddag in hotel „De Korenbeurs" te
Goes is gehouden.
Het is noodzakelijk, dat de bevol
king zelf zoveel mogelijk wordt be
trokken bij de opzet en uitvoering der
plannen. Intussen is wel gebleken, dat
pas volgend jaar met het streekverbe-
teringswerk kan worden gestart en,
mede gelet op de stand van de herver
kavelingswerkzaamheden, voortzetting
van het werk tot eind 1961 wenselijk
wordt geacht. Na dit jaar zal de be
volking het zelf moeten doen en zal
daartoe in staat moeten zijn. Daar
gaat het om.
Dit jaar zijn in Ellewoutsdijk, Baar
land en Oudelande kernen van ratio
nalisatie-bedrijven opgericht. In 1958
zal in elke gemeente (het plan omvat
zes gemeenten en zeven dorpskernen)
een dergelijke kern worden gevormd
In de praktijk is gebleken, dat zo'n
kern een sterke stimulerende invloed
uitoefent op de omgeving. Over het
gehele gebied zal nu een net van ratio
nalisatie-bedrijven worden gelegd.
Een kern bestaat uit ongeveer 12 be
drijven.
Bedrijfsplan
De opbouw van het bedrijfsplan
wordt bevorderd door het beschik
baar stellen van een bedrijfspremie.
Dat moet worden gezien als een aan
moedigingspremie en zal in overleg
worden besteed aan rendabele, ur
gente investeringen. De premie mag
niet meer bedragen dan 30 pet van
het te investeren bedrag.
Voor deze kernen is een extra-assis
tent aangesteld. 's-Heer Abtskerke en
Scherpenisse bijv. geven goede voor
beelden van deze kernen. Investe
ringsobjecten zijn: mechanisatie, stal-
verbetering en inrichten van bewaar
plaatsen.
De melkcontrole liet veel te wensen
over. Dit zal gestimuleerd worden
door het verstrekken van een groeps-
premie en zal zeker leiden tot veever
betering. Voorts zal een intensieve ac
tie voor veevoeding gevoerd worden.
Ook staan excursies, demonstraties en
cursussen op het programma. De be
langstelling hiervoor is groeiende.
Nieuwsbrief
Dan is er nog de nieuwsbrief, die
maandelijks verstrekt wordt en be
doeld is als contactmiddel tussen de
bevolking en de commissie. De brief
blijkt in een grote behoefte te voor
zien.
In 1958 zal ook de bedrijfseconomi
sche voorlichting aangepakt worden
op grond van boekhoudkundige be
drijfsgegevens. Daar wordt veel van
verwacht. Een ander element is de
verschijning van een waarschuwings-
kaart voor de plantenziektebestrijding,
zoals dat gebeurt in andere delen van
Zeeland. Tot slot zal een onderzoek
worden ingesteld naar de kwaliteit
van van het zaaizaad, in samenwer
king met de Keuringsdienst en zullen
demonstratieveldjes worden aange
legd.
Het jaar 1957 moet worden be
schouwd als een aanloopperiode. De
landbouwkundige voorlichting zal zich
het volgend jaar over het gehele ge
bied uitbreiden. De agrarische-sociale
en de huishoudelijke voorlichting staat
nog maar in de kinderschoenen.
Agrarisch-sociaal
De agrarisch-sociale voorlichting
vormt eigenlijk de afsluiting van het
streekverbeteringswerk. Een basis
voor dit werk ontbreek nog. De basis
zal moeten worden gevormd door de
resultaten van een onderzoek naar de
sociologische structuur Van het gebied.
Na dit onderzoek kan de eigenlijke
voorlichting worden aangepakt. Dit is
echter een ontzaglijk moeilijk terrein.
Hoe liggen de sociale verhoudingen in
de streek?
Door middel van een enquête en ge
sprekken met deskundigen uit deze
streek zal getracht worden een inzicht
te krijgen in de verhoudingen. Dan
kan pas met de voorlichting worden
begonnen. Men verwacht volgende zo
mer met dit onderzoek gereed te zijn.
Nadrukkelijk is ons nog meegedeeld,
dat de agrarische-sociale voorlichting,
alsmede de huishoudelijke voorlichting
liggen op het terrein van de vakorga
nisaties.
(Zie ook pag. 2)
deelt in kwesties die Hammarskjoeld
met Rifai bespreekt.
In een maandagavond na de be
sprekingen uitgegeven gemeen
schappelijke verklaring wordt ge
zegd, dat de JoHaanse regering
Hammarskjoeld verzekerd heeft, dat
zij zeer nauw wenst te blijven sa
menwerken met de V.N.-organisatia
voor toezicht o; de naleving van het
bestand. Verder wordt in de verkla
ring gezegd, dat nu de Jordaanse
regering haar standpunt heeft toe
gelicht, de secretaris-generaal ver
dere stappen zal doen om de moei
lijkheden op te lossen.
Klacht van Israël
Israël heeft Jordanië maandagavond
beschuldigd "a,. voortdurende schen
ding van het akkoord over de berg
Scopus door 1 :t zenden van soldaten
naar de Jordaanse enclave van de ge
demilitariseerde zone en door de aan
leg van versterkingen in het betrok
ken gebied.
Hammarskjoeld zal vandaag in Is
raël aankome.i voor besprekingen
over de spanning langs de Israelisch-
Jordaanse grens.
(Van een onzer redacteuren)
Het bestuur van het Christelijk
Jonge Mannen Verbond (C.J.M.V.)
heeft op zijn verzoek eervol ontslag
verleend aan de "secretaris voor het
industriewei"; in Enschede, de Y er
J. C. Gordeau. Het ntslag gaat in op
1 maart 1958, dag waarop de heer
Gordeau in dienst treedt van de jeugd
organisatie van het Chr. Nat. Vakver
bond, dat hem ve-z- heeft als vor
ming leider 3 gaan optreden.
De heer Gordeau ift een 20-jariga
staat van dienst in het C.J.M.V. rchter
de rug. Hij begon in "947 als secre
taris van de federatie Amsterdam, was
in de oorlo_ jaren landelijk secretaris,
daarna gedurende anderhalf jaar di
recteur van het buitencentrum van het
C.J.M.V. „De Ernst Sillem Hoeve".
Op 15 augustus 1917 werd hij benoemd
tot districtssecretaris voor Zeeland,
Brabant en Liml g. Na een studiereis
van acht maanden dor de Ver. Staten
volgde per 15 november 1952 zijn be
noeming tot secretaris voor het indus-
triewerk in Ensr' -de.
Ingezonden mededeling (adv.)
Een fijne-keulen
gerecht: Geurige
(uit blik)
met gevulde of
harde eieren en
nootmuskaat.
De drietraps „Vanguard"-raket, met
de eerste Amerikaanse kunstmaan in
zijn kop, staat klaar om te worden ge
lanceerd.
Indien de weersomstandigheden
gunstig zijn zal de raket binnen 48 uur
de ruimte worden ingeschoten, zo
werd maandagmiddag gezegd.
Rustig weer
Droog weer met enige overdriivenda
wolkenvelden. Weinig wind. Tempera
turen oplopend tot boven het vries
punt.
