MET VOORTVAREND EN GEDURFD PLAN WORDT BEGIN GEMAAKT
Inlossing van een belofte Zeeuwse belangstelling
Dankwoorden
Vertrouwen
Gaillard
„Een grootscheeps werk"
Zeeuwse Kamerleden aan het woord
Russen namen proeven
met gewichtloosheid
INDONESIË DREIGT
Bezwaren van acht KVP-ers
voor
van schade
menu
God zegene het werk onzer handen
Contact met
provincie
PROJESTANTS CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Machtslust
OVER:
visserij
verkeer
vergoeding
Waan van de dag
Ontwikkelingsfonds
Hoofdkantoor: L. Vors.straat 90, Goet
Tel. (01100) 2438; bij geen gehoor:
Hoofdred. (01100) 2503; Chefred.
(01100) 3991; Adv. (01100) 2970; giro
274289 Bijkantoren Middelburg: Kor
te Noordstraat 35 Tel. (01180) 2009;
Vlissingen: Coosje Buskenstr 27, Tel.
(01184) 3326; Terneuzen: Dijkstr 26-28
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs j 0.56 per week,
ƒ2.40 per maand, f7— per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m-m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Zeeuwsch Dagblad
13c Jaargang No. 3851 Hoofdredacteur: r. hagoort Directeur: jacq de Smit Woensdag 6 november 1957
c
Flinke straffen voor
smokkelaars
(zie pagina 2)
Op- en ondergang van Zon en Maant
Donderdag: Zon op 7.45 u., onder 17.02
u. Maan op 17.02 u., onder 7.29 u.
Hoogwater donderdag 7 nov.:
Vlissingen: 1.38 u. 2.12 m., 13.48 u. 2.11
m. Terneuzen: 2.04 u. 2.26 m., 14.14 u.
2.25 m. Wemeldinge: 3.21 u. 1.82 m.,
15.33 u. 1.69 m. Zierikzee: 3.09 u. 1.56
m., 15.20 u. 1.43 m.
Deltaplan aanvaard in Tweede Kamer
OrtV Ho rnmmiccaric dpr K*n-
AISLUITHMG VAIM OE ZEEGATE f\l
Met 106 tegen 8 stemmen heeft de Tweede
Kamer gisteravond omstreeks half twaalf
het ontwerp Deltawet aanvaard. De 8 tegen
stemmers waren een aantal katholieken (on
der aanvoering van prof. Romme) die op het
laatste moment van mening was, dat artikel
4 van deze wet in strijd is met de grondwet.
Dat deed ongetwijfeld schade aan het hoog
staande debat over dit wetsontwerp, waar
van het einde rechtstreeks door de radio uit
gezonden werd. Film en televisie-operateurs
legden een groot deel van dit historische
ogenblik op de gevoelige plaat vast.
Het was gisteravond de eerste maal tijdens
de bespreking van dit wetsontwerp, dat de
tribunes tot de laatste plaats bezet waren.
Deze belangstelling was niet ongegrond.
Op het wetsvoorstel van tien artikelen
werden tenslotte acht amendementen en drie
moties ingediend, wat voldoende stof leverde
voor een interessante discussie op het hoog
ste niveau. Een van de amendementen had
tot gevolg, dat acht K.V.P.-ers tegen de wet
stemden: de heren De Kort, Bachg, Romme,
J. Peters, Van den Heuvel, Van Doorn, W.
Peters en Lucas.
Ook de Commissaris der Ko
ningin in de provincie Zeeland,
jhr. mr. A. F. C. de Casembroot,
woonde gisteren de zitting van
de Tweede Kamer bij en volgde
met intense belangstelling de be
raadslagingen over het ontwerp-
Deltawet.
Er was nog meer belangstelling
van Zeeuwse bestuurszijde: op
de gereserveerde tribune zaten
burgemeester A. C. Willemsen
van Yerseke en het college van
b. en w. van Veere.
f zeearmen z d.
[PLAAIS NOG
/NIET BEPAALD
Bijbehorende werken
g|g vorming v. zoe waterreservoir
- Beslaande di|ken
3Ü"®* duinen
Grens
IN INDONESIË wordt thans openlijk opgewekt tot gewapend optreden
tegen Nederland. Een der leiders, Aidit, heeft verklaard, dat het noodzakelijk
Is om de militaire kracht van Nederland te verzwakken. Dit moet worden ge
daan in de eerste plaats door een deel van de Indonesische strijdkrachten ten
oorlog te doen trekken tegen de Nederlandse troepen op Nieuw Guinea, als
de tijd daarvoor rijp is en als de Hollanders blijven vasthouden aan hun wei
gering, om dit gebied op vreedzame wijze aan Indonesië terug te geven.
In de tweede plaats dient, om het
koninkrijk der Nederlanden onmoge
lijk te maken, de militaire strijdkrach
ten te financieren, een actie te wor
den ondernomen tegen de „Nederland
se economische hulpbronnen in het
vrije Indonesië, namelijk de Neder
landse mijnbouw-, cultuur-, bank-, im-
en export-, vervoers-, en industriële
ondernemingen".
Deze tweede actie zou volgens Aidit
door de arbeiders, landbouwers, natio
nale zakenmensen en door de jeugd
moeten worden uitgevoerd, met steun
van de gewapende macht.
Andere koers
Deze verklaring van Aidit is de
boudste, sinds minister Soebandrio
volgens de nationale pers zou hebben
gezegd, dat de kwestie Nieuw-Guinea
tot een derde wereldoorlog zou kun
nen leiden. Voor de accemblee der
V.N. heeft minister Soebandrio de vo
rige maand verklaard, dat Indonesië
mogelijk „een andere koers" zou moe
ten gaan varen, ais de behandeling
yan deze kwestie in de V.N. in het na
deel van Indonesië mocht uitvallen.
Halfzacht
Op een persconferentie heeft het
hoofd van het parket in Djakarta, Soe-
tomo Nnitidipoero, verklaard, dat het
bekladden van muren van kantoren en
woonhuizen en van auto's, zonder toe
stemming van de eigenaren, een cri
mineel misdrijf is. Toegevend, dat de
huidige actie een politieke actie is,
w -kte hij met nadruk op, dat het par
ket erop wenst te wijzen, dat in de
actie „voor de bevrijding van West-
Iri(jn" wij ons moeten onthouden van
het vernielen van de eigendommen
van andere mensen".
De burgemeester van Djakarta, Soe-
diro, deelde mede, dat een aantal Ne
derlanders bescherming heeft ge
vraagd.
De heren Romme en Van de Heuvel (Kath.) uitten bezwaren tegen artikel
4 van het wetsontwerp, waardoor het mogelijk werd gemaakt, dat het rijk
bepaalde hoogwaterkeringen zelf in beheer of onderhond te nemen, als dit
gewenst is voor de uitvoering van dit werk. Dit zou dan moeten geschieden
nadat Ged. Staten gehoord zijn.
Nu had de heer Biewenga (A.R.) een amendement ingediend om niet de
Gedeputeerde Staten maar de Prov. Staten te horen. Daardoor zou de open
baarheid meer gediend zijn. Minister Algera vond het uiterst belangrijk, dat
hij de bevoegdheid kreeg om zelf in de waterschappen in te grijpen, omdat
voorkomen moet worden, dat de werken niet op tijd uitgevoerd kunnen wor
den. Vele waterschappen zijn te klein om het werk financieel en technisch
aan te kunnen. Een concentratie van waterschappen is daarom nodig, maar
deze is altijd nog niet ver genoeg gevorderd.
Vele rechtsgeleerden houden zich
met de vraag bezig of de regering
de reglementen van een waterschap
kan herzien, zonder de Prov. Staten
te horen. Zoals meer voorkomt: het
desbetreffende artikel van de grond-
Felix Gaillard heeft in de Fran
se Nationale vergadering gisteren
een ruime meerderheid gekregen
voor zijn nieuwe kabinet. Het was
voor de radicaal-socialistische for
mateur, die gisteren zijn 38e ver
jaardag vierde, een dubbele feest
dag!
De nieuwe Franse regering omvat
zeventien ministers en twaalf staats
secretarissen. In het nieuwe kabinet
hebben vier socialisten zitting, drie
katholieken, drie conservatieven, drie
radicalen, een lid van de verzetspartij,
een van de rechts-centrumpartij en
Het komt in 's lands vergaderzaal maar zelden voor, dat de kamer- t
voorzitter een gelukwens uitspreekt naar aanleiding van de aanne-
ming vafi een belangrijk wetsontwerp. Gisteravond deed dr. Korten-
horst dit. „Wij gaan, zo zei hij, een grootscheeps werk volbrengen.
Een werk, dat ingenieus, gedurfd en doortastend is. Het gehele Neder
landse volk deelti nd e gelukwens van de Kamervoorzitter mee, die
nog eens teruggreep op de verschrikkelijke watersnoodramp van 1953.
Ons volk reageerde toen spontaan en onbekrompen en het toonde zich
offerberid. Met het wetsontwerp wordt, zo vervolgde dr. Kortenhorst,
de eerste stap gezet om onze belofte in te lossen: ten koste van alles
moet naar de mens gesproken een herhaling van zulk een ramp
in de toekomst onmogelijk worden.
Voor de eindstemming had de bewindsman van verkeer en water- "J*
staat, mr. J. Algera, verklaard, verheugd te zijn, dat de gehele Tweede j
Kamer op het standpunt staat dat het Deltaplan behoort te worden -jc
uitgevoerd. Dat kan alleen maar wanneer de regering daarbij ge-
schraagd wordt door het vertrouwen van de gehele volksvertegenwoor
diging en het volk. Deze plannen hebben hun weerga niet! Daarom
zullen we schouder aan schouder moeten staan. Het zal alle werkers
van deze plannen bij tegenslagen bemoedigen. Minister Algera hoopte,
dat de kerken en particuliere organisaties hun taak zullen verstaan.
En hij sprak de bede uit, dat God het werk onzer handen zal zegenen.
wet is voor meer dan één uitleg vat
baar. Het was het bezwaar van de
heer Romme, dat bij aanneming van
het amendement-Biewinga zou wor
den uitgesproken, dat de Prov. Sta
te:.! dit terrein geen uitsluitende be
voegdheden hebben. Zijn mening was
dus, dat er geen wijziging in het reg
lement van de waterschappen mag
worden aangebracht zonder dat Prov.
Staten gehoord zijn. Dat achtte hij
strijdig met de grondwet. En daarom
moest hij tegen de Deltawet stem
men als het amendement-Biewenga
(a.r.) werd aangenomen. Het werd
inderdaad aangenomen! Slechts de
K.V.P. en de heer Kikkert (ch) stem
den tegen. Prof. Romme had ook wel
bezwaren tegen het oorspronkelijke
artikel 4 van het wetsontwerp. Minis
ter Algera stelde voor om niet de
Prov. Staten, maar Ged. Staten te
horen. In dat geval zouden de Prov.
Staten altijd nog gehoord kunnen
worden. De K.V.P.-fractie-voorzitter
was er echter eenmaal van overtuigd,
dat dit niet zou gebeuren, maar de
letter van het artikel zou in ieder
geval naar zijn opvatting niet
in strijd met de grondwet zijn ge
weest. Hij had dan tegen het bewus
te artikel, maar voor het wetsontwerp
gestemd.
Minister Algera was waarschijnlijk
in de hitte van het debat iets te veel
onder de indruk van de rede van prof.
Romme gekomen. Hij adviseerde ver
werping van het amendement-Bie
wenga, daar hij de stellingen van
prof. Romme onderschreef. De heren
Oud en Biewenga begrepen prof.
Romme echter in het geheel niet.
Waarom zou men de Prov. Staten
niet mogen horen? Ze zagen daarvoor
geen grondwettige hinderpalen. Bo
vendien vonden zij het beter, dat der
gelijke belangrijke zaken in het open
baar werden behandeld.
De heer Van der Peijl heeft gisteren
in de Tweede Kamer de minister van
landbouw dank gezegd voor de
toezegging, dat de oester- en mossel-
proef in het Veersegat definitief door
gang zal vinden. Hij verdedigde de
wenselijkheid van een sluis voor Vee-
re met een drempeldiepte van 3 me
ter min N.A.P. Een grote sluis van 20
a 30 miljoen gulden, waarop de minis
ter doelde, is z.i. niet nodig.
Hij vroeg voorts in een nota de re
sultaten van een onderzoek van alle
aspecten aan de Kamer voor te leg
gen.
De heer Van der Peijl betoogde na
der, dat de noord-zuid-verbinding
noodzakelijk is om het isolement van
Zeeuwsch Vlaanderen op te heffen.
De kwestie van een tunnel onder de
Westerschelde moet z.i. de bijzondere
aandacht van de regering hebben. Aan
de plannen met betrekking tot het
Zuid-Sloe moet eveneens bijzondere
aandacht worden geschonken.
De heer Van der Peijl bepleitte de
wenselijkheid van voorfinanciering
voor 100 procent van de werken, door
De heer Westerhout vroeg aandacht
voor wegverkeersverbeteringen. Hij
informeerde naar de kwestie der ont
eigening van droogvallende gronden
en ook wilde hij weten wat er met
de vissers van Veere moet gebeuren.
Worden zij bijv. overgeplaatst naar
Colijnsplaat7
Afhankelijkheid
De heer D. Kodde wees op de af-
werk. Hij vroeg tijdige mededeling
van plannen.
Het speet hem, dat de regering z.i.
blijk geeft van een zekere gereser
veerdheid ten aanzien van het Zuid-
Sloe. Niet geheel gerust was de heer
Kodde ten aanzien van het behoud
van het natuurschap op Walcheren.
Hij hoopte dat de duinen niet gelijk
gemaakt zullen worden. Spr. betreur
de het, dat de minister een sluis in
de dam bij Veere afwijst. Hij infor
meerde naar de kosten der beoogde
sanering van de visserij.
De oesterteelt besprekend hij
gewaagde van een zwarte dag voor
Yerseke drong hij erop aan het
hele vraagstuk nog eens te doen be
studeren voor tot algehele afsluiting
van de Oosterschelde wordt over-
overgegaan.
Z.i. moet schadevergoeding niet ach
teraf worden bepaald.
De heer Van Dongen bepleitte het
opnemen van contact met het prov.
bestuur van Zeeland over de bestude
ring van een vaste oeververbinding
De socialisten hadden op dit punt
nog niet veel van zich laten horen.
Mej. Schil thuis (soc.) speelde ener
giek mee in het debat, maar de be
slissende zet werd toch op het juiste
moment gedaan door de socialistische
fractievoorzitter Burger, die zich on
aangedaan getroffen voelde door de
wjjze waarop de bewindsman het
amendement-Biewenga had ontraden.
Daar hij voor de zaak zelf iets voelde
was dit voor, hem een reden te meer
om voor het a.r.-amendement te stem
men. Zowel prof. Romme als minis
ter Algera werden daardoor in het
isolement gedreven.
Men kan overigens niet zeggen, dat
prof Romme zijn best heeft gedaan
vriendelijke woorden tegen minister
Algera te spreken. Hij vond dat deze
bewindsman leed aan „de waan van
de dag". „Ik ben de verantwoorde
lijke man, en daarom moet ik alle
macht krijgen om de verantwoorde
lijkheid te kunnen dragen", zo vatte
prof. Romme de opvatting van minis
ter Algera samen. Naar zijn mening
had de minister de decentralisatié-ge-
dachte moeten aanhangen. Hij zou
eerst in het beleid van de waterschap
pen moeten ingrijpen als er inderdaad
fouten waren gemaakt. Nu zitten te
veel in de sleur, die naar de centra
listische kant toegaat. Terecht rea
geerde minister Algera fel op deze
uitlating. Hij betoogde, dat hij als
Kamerlid en als minister steeds voor
stander van de decentralisatie-gedach
te is geweest. Daarvoor had hij goede
argumenten. Voor hem is echter door
slaggevend, dat de kleine waterschap
pen dit werk niet aankunnen.
De heer Van de Heuvel (kath.) had
een amendement ingediend, waardoor
de zaak van het horen van de Prov.
Staten of Ged. Staten in het midden
werd gelaten. De rechter zou dan
maar moeten uitmaken welke metho
de ongrondwettig is. Daartegen kwam
de heer Oud (lib.) dan in het geweer.
Het is de wetgever, die moet uit
maken of dit in strijd is met de grond
wet. Dit amendement werd verwor
pen met alleen de stemmen van de
K.V.P. voor. Het amendement van de
heer De Ruiter (ch) om te verijdelen
dat de schadevergoedingsregeling
eventueel bij algemene maatregel van
het bestuur zou kunnen worden be
kend gemaakt, werd eveneens ver
worpen. Het enige, dat werd aange
nomen, was dat van de heer Van Don
gen. Nu zullen niet alleen de visserij
en aanverwante bedrijven voor schade
loosstelling in aanmerking komen,
maar ook andere daarvoor in aanmer
king komende bedrijven.
Een socialistisch succes was de aan
neming van de motie-Westerhout
(soc.). Daarin werd de wens uitgespro
ken om een onderzoek in te stellen
naar de oprichting van een ontwik
kelingsfonds voor het Deltagebied. Een
motie-Kikkert (ch) om een Deltaraad
in te stellen, verwierf alleen de stem
men van de K.V.P. en C.H. en wa3
daardoor verworpen. De heer Den
Hartogh (lib.) had nog een motie in
gediend waarin hij er bij de regering
op aandrong om de proefneming in
het Veersegat met betrekking tot da
oesterteelt niet uit te voeren, alvo
rens de Staten-Generaal daarvoor 'n
krediet had toegestaan.
Minister Algera deelde mede, dat
de eerste zes jaar aan dit werk waar
schijnlijk niet zal kunnen worden be
gonnen en hij zegde toe, dat hierover
in de memorie van toelichting op de
begrotingen melding zal worden ge
maakt. Dit was voor de liberale afge
vaardigde aanleiding om zijn motie
in te trekken, daar hij door het mi
nisteriële antwoord geheel was be
vredigd.
(Zie ook pag. 2)
Men heeft in Rusland reeds proeven genomen met vrijwilligers, die tijdens
vlnchten in speciaal ingerichte vliegtuigen in een gewichtloze toestand ver
keerden, aldus het Russische blad „Troeb". Deze onderzoekingen over de uit
werking van een toestand zonder zwaartekracht op de mens wordt van groot
belang geacht, omdat vastgesteld was dat het menselijk gestel aan een ge
wichtloze toestand kan wennen en men na verloop van korte tijd zijn be
wegingen weer voldoende meester is en zich kan oriënteren.
De gewichtloze toestand had men
slechts tot 45 seconden tot stand kun
nen brengen. Van de 16 proefperso
nen hadden acht zich minder prettig
gevoeld. Een van de 16, een geleerde,
had verklaard dat de toestand van
gewichtloosheid voor de mens de vol
maaktste vorm van rust is. Toch had
den vijf piloten zich gevoeld alsof ze
een vrije val maakten dan wel met
het hoofd omlaag vielen. Eén had zich
luchtziek" gevoeld.
Radio-Moskou heeft dinsdagavond
gemeld, dat de toestand van de ruim
te-hond aan boord van de Spoetnik II
bevredigend is. Zijn ademhaling en
polsslag zijn normaal.
Vaste oeververbinding
Minister Algera heeft gisteren
in de Tweede Kamer medege
deeld, dat het werk van de ver
binding over de Westerschelde
zo groot is, dat het de vraag is of
het tegelijk met de Deltawerken
zal kunnen worden ondernomen.
De minister zeide hierover gaar
ne contact te willen opnemen met
het provinciaal bestuur van Zee
land.
De voorzitter van de Russische aca
demie van wetenschappen, prof. A. N.
Nesmeyanof, heeft meegedeeld, dat do
wetenschappelijke uitrusting van do
Spoetnik H alleen reeds meer dan 'n
halve ton weegt.
Enkele buien
Opklaringen, maar vooral langs da
kust ook enkele buien. Overwegend
matige, aanvankelijk langs de kust
nog krachtige zuidwestelijke wind.
Iets lagere temperaturen dan gisteren.
Ingezonden mededeling (adv.)
VAN DE DAG
Weel u wat lekker smaakt?
SPINAZIE (uit blik) met
..soldaatjes" (stukjes gebakken
brood) en gebakken
