bereidt zich voor op
belangrijke verkiezingen
Dat was haèr lectuur
De kerk, die mij niet boeide
De paradox van
het Evangelie
NEDERLANDERS
INPLAATS VAN BRITTEN
Volle kerken in
Kopenhagen
Gematigd regiem
15.000 Egyptenaren
Nederlandse invloed
Communisme
Constantijn Huygensprijs
voor mr F. Bordewijk
Sterrenkunde in
consistorie
m
Zaterdag 2 november 1957
Een gezant in een keten
Efeze 620
Bovenstaande uitdrukking, de
paradox of innerlijke tegenspraak
van het Evangelie, komt ons oti-
willekeurig in de gedachte, als
we ons de situatie indenken,
waarop de apostel Paulus doelt,
wanneer hij zich een gezant in
een keten noemt. Want dat is
toch stellig en zeker de omge
keerde wereld. Bij het horen van
het woord gezant vormt er zich
een geheel andere gedachten-as
sociatie dan bij het woord keten.
Is een gezant niet een vertegen
woordiger van een vorst, een ver
trouwensman
Nu is Paulus maar niet de ver
tegenwoordiger van een aards
vorst, doch de gevolmachtigde
van het Koninkrijk Gods. En zou
een dergelijk persoon in een keten
vastgeklonken kunnen zitten?
Want het woord keten drukt
meer uit dan een vrijheidsbelem
mering zonder meer. Juist dat is
een reden, als we ons indenken,
hoe hij zijn toestand beschrijft,
om te spreken van iets, dat met
alle logica strijdt.
Maar zie hier de paradox van
het Evangelie: wat logisch onmo
gelijk door de beugel kan en dat
toch inderdaad een feit is, dat is
nu juist het eigenaardige van het
Evangelie van Jezus Christus.
Daar hebt ge nu bv. de belijdenis
ik geloof in Jezus Christus, die
gekruisigd is onder Pontius Pila-
tus, gestorven en begraven en
wederom. opgestaan uit de doden.
Dit is toch wel de kern van het
geloof van een christen.
Naar de maatstaf van de logica
gemeten, blijft het hier alles ver
beneden de maat.
En toch wat logisch onbestaan
baar niettemin een werkelijkheid
is, is nu precies de enige troost
voor tijd en eeuwigheid voor een
christen. Want wat is het geval
met deze troostHangt ze niet
onlosmakelijk samen met het feit,
dat Jezus Christus is gestorven,
maar ook dat Hij is opgestaan?
Gestorven om daarmee de ver
zoening onzer zonden tot stand
te brengen, maar opgestaan, op
dat een ieder, die in Hem gelooft,
ook persoonlijk van de vergeving
zou weten. En zie, is vergeving
der zonden eigenlijk niet een zaak
in strijd met alle logica? Want de
zonde is iets onherroepelijks;
feitelijk kan geen enkele zonde
weer goed gemaakt worden. En
toch door Jezus Christus mogen
wij weten van vergeving.
IN TWEE artikelen heeft Alfred
van Sprang iets verteld over het
werk, dat de NOVIB (Nederlandse
Organisatie voor Inter
nationale Bijstand) van
plan is, in de Soedan te
verrichten. Hij heeft u
meegenomen naar de
meest armzalige hutten
en vervuilde dorpen. In
het hierbij afgedrukte artikel gaat hij wat dieper in
op de toestanden in dit grote land aan de Nijl (het
is zeventig maal zo groot als Nederland). Nog niet
lang is de Soedan een zelfstandige staat daarom
is het belangwekkend, kennis te nemen van de po
litieke stromingen, die de gewone mens voor zich
trachten te winnen en die hun leven beïnvloeden.
1
SOEDAN
Door onze speciale verslaggever
ALFRED VAN SPRANG
V.
Over het kerkbezoek in da Deense
hoofdstad hoort men altijd klaagliederen
zingen. Aangezien het vierde deel van
de bevolking van Denemarken in Ko
penhagen woont, groeit deze stad voort
durend. Er blijkt nog steeds behoefte aan
kerkgebouwen te bestaan, in weerwil
van het matige kerkbezoek. Niet minder
dan 26 Lutherse parochies in Kopenha
gen hebben een kerk of -een kerkelijk
centrum nodig. In één van deze paro
chies, die 30.000 zielen telt, beschikt men
slechts over een kerkje met 220 zit
plaatsen. Bij de confirmatie (openbare
belijdenis) waaraan de meeste Denen
nog vasthouden, moest men twaalf ach
tereenvolgende godsdienstoefeningen ge
bruiken om de jonge mensen, die zich
hadden aangemeld, te bevestigen.
KHARTOEM, oktober 1957
De kranten in Khartoem staan op het ogenblik vol over de aan
staande verkiezingen voor een nieuw parlement. In alle delen van het
geweldig uitgestrekte land is men begonnen met het registreren van
de kiezers. Alle mannen van achttien jaar en ouder hebben recht, om
te stemmen.
Deze verkiezingen (in in februari 1958 gehouden worden) zijn van
historische betekenis. In de eerste plaats, omdat het de eerste ver
kiezingen zijn die gehouden worden sinds het land op 1 januari 1956
zijn onafhankelijkheid verworven heeft. En in de tweede plaats, om
dat het nieuwe parlement als een van zijn eerste taken het opstellen
van een definitieve grondwet zal krijgen. In die nieuwe grondwet zal
ook uitgemaakt worden, wat het hoogste bestuursorgaan zal worden.
Op het ogenblik is dat een Commissie vap Vijf. Eén van deze vijf is
steeds gedurende een maand hoofd van de republiek.
teitsvoorziening, de katoenindustrie en
het boswezen, om slechts enkele diensten
te noemen. Zij hebben het over het alge
meen zeer naar hun zin. Het salaris is
royaal en ze krijgen elk jaar drie maan
den verlof naar Nederland met vergoe
ding van reiskosten. Maar dat is niet de
enige reden, waarom zij het naar hun zin
hebben. Het is ook vanwege de mentali
teit van de Soedanees. Hoewel hij Ara
bisch spreekt en (althans in het noorden)
de Mohammedaanse godsdienst belijdt,
heeft hij verder weinig gemeen met een
De huidige regering van de Soedan is
gematigd nationalistisch met een pro-
westerse tendenz. In de dagen van het
Suezconflict heeft men zich in het open
baar wel aan de Arabische zijde geplaatst
(de Soedan is ook lid van de Arabische
Liga), maar in de praktijk was er van
vijandschap jegens het westen niet veel
te bespeuren. Men heeft nooit de diplo
matieke betrekkingen
met Frankrijk en En
geland verbroken. En
terwijl men met de
Arabische wereld in
koor het westen ver
oordeelde, liet men
Britse militaire vlieg
tuigen van een stille
hoek van het vlieg
veld van Khartoem
gebruik maken.
De sympathie voor
het buurland Egypte
is evenmin groot, al
zijn er groepen, die
geloven, dat de toe
komst van de Soedan
ligt in een innig sa
mengaan met Egypte. Zij beschouwen
Egypte als de leider van de Arabische
wereld en Nasser als de bevrijder van de
Arabische volken.
Andere Soedanezen voelen echter wei
nig voor Egypte en zeker zolang het land
onder dictatoriaal gezag van Nasser en
zijn militaire junta staat. De Egyptische
invloed in de Soedan is evenwel vrij
groot. Van de 40.000 vreemdelingen zijn
15.000 Egyptenaren. De laatste tijd neemt
dat aantal nog toe, omdat men wegens
gebrek aan goede woonruimte moeilijk
meer experts van andere nationaliteit
kan aantrekken. De Egyptenaren (die het
in de Soedan meestal veel beter hebben
dan in Egypte) zijn niet zo veeleisend als
de Europeanen.
Het aantal Nederlanders, dat op ver
schillend gebied in de Soedan werkt is
vrij groot De meesten van hen zijn als
adviseur in dienst van de Soedanese re
gering. Evenals men in Indonesië bij
voorkeur niet-Nederlanders wilde heb
ben, zo is de tendens in de Soedan naar
niet-Britten. Er zijn enkele Nederlandse
docenten aan de universiteit in Khar
toem verbonden. Een Nederlandse des
kundige op het gebied van het volken
recht adviseert de overheid. Er zijn Ne
derlanders bij de statistiek, de elektrici-
Khartoem is een weinig fraaie
stad. Zo ziet een van de betere
woonwijken er uit.
De communistische propaganda vindt
de meeste weerklank bij de jongeren. De
universiteit van Khartoem ligt vol met
communistische boeken en tijdschriften.
Verscheidene studenten hebben op uitno
diging van de Russen een bezoek aan
Moskou en andere plaatsen achter het
IJzeren Gordijn gebracht. Somigen van
hen heben studiebeurzen aangeboden ge
kregen. De Soedanese regering (die niets
van het communisme moet hebben) wei
gert, zich officieel met dergelijke kwes
ties in te laten. De studenten zijn echter
vrij, om in Rusland te gaan studeren.
De Engelse invloed is intuss'en natuur
lijk nog overal merkbaar. In de huizen,
die door hoge muren aan de nieuwsgieri
ge blikken van het volk onttrokken zijn.
In het accent, waarmee veel Soedanezen
Engels spreken. In het leger en de poli
tie, die op Britse leest geschoeid zijn. In
het gebruik van Britse goederen, zelfs als
er beter en billijker materiaal uit ande
re landen op de markt is. En in het een
tonige, onappetijtelijke menu in het
sterk-koloniaal aandoende Grand Hotel
aan de oever van de Nijl.
Maar dat zal allemaal mettertijd wel
veranderen, als de Soedan de gelegen
heid krijgt, zich ln vrede en vrijheid ver
der te ontwikkelen.
Als gevolg van de stakingen in
Frankrijk is dit weekeinde te Melun
een goederenwagen met duizenden le
vende palingen, bestemd voor Neder
land, opgehouden. De watervoorzie
ning voor de palingen was echter niet
op dit lange oponthoud berekend. Zon
dag heeft men' de brandweer inge
schakeld om de levende have van vers
water te voorzien.
Arabier. De Soedanees hééft geen last
van een overdreven minderwaardigheids
complex. Hij is niet ziekelijk-achterdoch-
tig en extreem-nationalistisch. Hij is een
gematigd, openhartig en goedlachs man
met een goed-ontwikkeld gevoel voor hu
mor. En dat is in dit deel van de wereld
niet algemeen.
Het is begrijpelijk, dat vooral Neder
landers met Indonesische ervaring naar
een land als de Soedan willen trekken.
Zij verwachten er iets terug te vinden
van wat zij in Indonesië hebben moeten
achter laten. Toch zou Nederland er goed
aan doen, ook het uitzenden van jonge
mensen zonder koloniaal verleden aan te
moedigen. Indonesische ervaring speelt
niet zo'n erg grote rol in Afrika en soms
is ze zelfs een handicap. De Soedan
juicht technische hulp van harte toe,
maar als souvereine staat wil het die op
een basis van volkomen gelijkheid ont
vangen.
Wie bereid is, die voorwaarde te er
kennen en er bovendien niet tegen op
ziet, hard te werken onder moeilijke om
standigheden, kan In de Soedai^ zeker
een bevredigende taak vinden. En de er
kentelijkheid van de Soedanezen verwer
ven.
Ds. L. Kievit, Hervormd predikant te Putten, vertelt in zijn gemeentebericht,
dat hij naar Flakkee toog om daar een kandidaat in het ambt te bevestigen. In
het dorp Den Bommel, waar dit gebeurde, bez^pht hij 's avonds een weduwe, die
hem van vroeger nog bekend was.
„Toen ik haar kamer binnentrad, lag daar een dik boek met de bril er bovenop.
Raad u eens, welk boek? De Institutie van Calvijn! Toen zij mijn verwonderde
blik zag, was het antwoord: Dat lees ik zo graag, eigenlijk liever dan preken,
want hierin ligt veel grondiger onderwijs! Nu, het was een vrouw, door de Here
onderwezen, en het was een lieve lust om naar haar te luisteren. Een leerlinge
van Calvijn, ln een klein huis aan een dijk, die vlak naast haar was doorgebroken,
toen het water kwam".
Tenslotte vraagt ds. Kievit aan zijn gemeentenaren in Putten: „Wie zouden er
hier Calvijn nog lezen? Wie zoekt nog grondig onderwijs in de Waarheid Gods?
Ik hoop, dat de gemeente van leergierigheid vervuld mag zijn, de jongeren voor
aan, de ouderen niet minder".
Oecumenische avondmaals'
diensten te Rotterdam
Ook dit seizoen zullen in Rotterdam,
evenals vorig jaar, door predikanten van
de Hervormde, de Lutherse, de Doops
gezinde en Remonstrantse gemeenten
gemeenschappelijke avondmaalsdiensten
worden gehouden. Deze zullen worden
gehouden in de Herv. Koninginnekerk,
in de Lutherse kerk en in de Remon
strantse kerk. De eerste gemeenschappe
lijke avondmaalsdienst wordt gehouden
op zondagochtend 3 november.
Generale Synode der
Ned. Herv. Kerk
De generale synode van de Ned. Herv.
Kerk komt van 11 tot 13 november op
„Woudschoten" te Zeist bijeen onder
leiding van de praeses, dr. A. A. Kool
haas.
De agenda voor deze zitting vermeldt
o.m. de behandeling van een aantal kerk-
ordelijke aangelegenheden, d.w.z. de be
handeling van voorgestelde wijzigingen
en/of aanvullingen van enkele ordinan
ties. Aan de orde komt voorts een aan
tal benoemingen in verschillende orga
nen van bijstand, zomede de bespreking
van enkele jaarverslagen van deze or
ganen.
De enige „Tigon" (kruising tus
sen tijger en leeuw) ter wereld is
dinsdag in de dierentuin van Bloem
fontein afgemaakt. Het beest was 23
jaar en de autoriteiten meenden, dat
het te zwak was om de komende
winter door te komen.
9 De Boliviaanse minister van defen
sie, generaal Julio Prado is afgetreden
en door een burger, de advocaat Car
los Morales Guillen, vervangen.
Het spreekt bijna vanzelf, dat in een
jong, aan de gebruikelijke kinderziekten
lijdend land als de Soedan het commu
nisme actief is. Dat blijkt wel uit het'
feit, dat de Russische ambassade in
Khartoem met inbegrip van klerken,
koks en chauffeurs uit niet minder
dan tachtig personen bestaat.
Ook in het Soedanese leger is de
Britse invloed nog duidelijk zicht
baar.
In de raadzaal te 's-Gravenhage is de
Constantijn Huygensprijs uitgereikt aan
mr. F. Bordewijk. Nadat mr. A. Mout,
voorzitter van de jury, het jury-rapport
had voorgelezen, hield mr. H. A. M. T.
Kolfschoten, burgemeester van 's-Gra
venhage, een toespraak, waarin hij de
heer Bordewijk gelukwenste met deze
prijs.
Dr. J. Hulsker zei in zijn toespraak,
dat het van groot belang was dat de
jeugd interesse toonde voor deze gebeur
tenis. Op de publieke tribune van de
raadzaal zaten vele scholieren, die met
een aantal schrijvers een forum hadden
gehouden. In deze discussie had mejuffr.
E. de ClerkqZubli zich zo goed onder
scheiden dat een aparte jury haar een
prijs, een boekenbon, toekende.
Een wetenschappelijke sensatie van
de eerste orde was de mededeling
van de natuurkundige Burkhard
Heim uit het Duitse Göttingen, ge
daan op een congres ln Frankfort
van de Duitse vereniging voor ruim
te-onderzoek over zijn reeds in be
ginsel geslaagde pogingen electro
magnetische galjoen om te zetten in
mechanische energie. Zoals de ernstig
Invalide geleerde hij mist beide
handen, is blind en hardhorend
In zijn voordracht „Het contrabarl-
«che effect en zijn astronautische be
tekenis" voor 100 deskundigen ver
klaarde, is de bovengenoemde om
zetting weliswaar nog niet gelukt,
maar dit ligt in hoofdzaak aan de
ontoereikendheid van de hem ter be
schikking staande apparatuur. Theo
retisch heeft hij het probleem vrij
wel opgelost
Hippolyte Panhard, die voordat
hij zich uit het zakenleven terugtrok,
directeur van de door zijn vader op
gerichte autofabriek was, is op 87-ja-
rige leeftijd te Parijs overleden. Pan
hard is, evenals andere leden van zijn
familie, een pionier op autogebied.
De Amerikaanse marine meldt,
dat de atoomduikboot Nautilus op
haar jongste reis naar de Noordpool
verder noordelijk is gekomen dan
welk ander schip ook. Zij bereikte
onder het poolijs varend een punt op
een afstand van slechts 180 zeemijl
van de pool.
De foto toont Heim in zijn huis te
Göttingen naast een model van een
„rotatie-elipsoide", een toekomstig
ruimte-vaartuig dat mogelijk reeds
van de nieuwe energiebron kan pro
fiteren
Dr. J. W. Beerekamp, Hervormd pre
dikant te Hoogeveen, vertelt in de plaat
selijke kerkbode, dat hij vorige week
zondag in een dorpsgemeente over de
kunstmaan heeft gesproken. „De aan
dacht was verrassend groot. Eens of niet
eens, je kon zien dat het onderwerp da
mensen bijzonder pakte. En toen na af
loop in de consistoriekamer een bewo
gen nagesprek volgde, bleek opnieuw
hoe verschillend de inzichten waren,
maar ook hoezeer een actuele preek in
slaat.
NEDERLAND EN
ZUID-AFRIKA
VERLOREN CONTACT
Dezer dagen heeft in ons land ver
toefd de vice-voorzitter van de Zuid-
Afrikaanse schrijverskring, de heer D.
Richard, die in opdracht van een uit
geversmaatschappij in de Unie zijn
licht eens kwam opsteken over de
journalistiek in de West-Europese lan
den.
„Helaas", vertelde hij een A.N.P.-
verslaggever, „ondervindt de journa
listiek in het Zuid-Afrikaans spreken
de deel van ons land grote invloed van
de Engelse pers, met name van de
sensatiepers, die sedert de oorlog be
langrijk aan invloed heeft gewonnen".
De Oostduitse politie heeft te
Pampow bij Schwerin een protestant
se geestelijke gearresteerd, die een
„waardige begrafenis" had geweigerd
aan een jonge vrouw die een com
munistische jeugdwijdingsplechtigheid
had bijgewoond.
Enige jaren geleden ver
scheen een boek met ge
tuigenissen van vroegere
protestanten, die tot de
rooms-katholieke kerk zijn
overgegaan. Hei droeg als
titel „De kerk die mij
boeide". Naar ds. H. C.
Touw in het Hervormd
Weekblad voor de ring
Nijmegen vaststelt, zou de
titel ook gelezen kunnen
worden als „De kerk, die
mij in haar boeien gevan
gen hield".
Het ligt protestanten
niet, zegt ds. Touw, om op
deze wijze publiekelijk
met naam en toenaam, met
opgave van afkomst en be
roep, iemands intieme ge
loofsleven voor het voet
licht te brengen. Het hin
dert ons als er een srort
reclame gemaakt wordt
met de persoonlijke ge
loofsstrijd van bekende
mannen en vrouwen. We
vinden het onkies, dat men
zo snuffelen kan en zijn
nieuwsgierigheid bevredi
gen laat door de preciese
bekeringsgeschiedenis van
minister Marchant en Jo
Vincent, van mej. dr. De
Waal en prof. De Vogel.
Omdat wij dat onkies
vinden, publiceren wij,
orotestanten, nooit de be-
•erin^sgeschiedenissen van
vroegere rooms-katholie-
ken, die protestaht wer
den. En omdat zij niet ge-
DUbli" d worden, den i
velendat ze er niet zijn
Ds. Touw heeft onlangs
echter een gesprek meege
maakt tussen enkele pre
dikanten en enige hoog
staande vroegere rooms-
met het particuliere leven, katholieken, die nu be
wuste hervormden zijn. Hij
deelt daar iets van mee
(evenals het blad „De
Protestant" het in zijn
hervormingsnummer doet),
„Het gaat ons beslist niet
om de reclame met per
sonen, maar om iets an
ders. Het ging er in deze
gesprekken om, dat we
ons een duidelijker beeld
kunnen vormen, wat er
leeft onder ernstige, vroe
gere rooms-katholieken,
die niet rooms konden
blijven, maar hervormd
werden. Omdat zij niet
langer als geboeiden kon
den leven. Er zou een boek
uit samen te stellen zijn,
getiteld: De Kerk, die mij
niet meer boeide. Maar
dat boek zal nooit ver
schijnen.