Bij de mure
van het
Het „Sowjet-paradijs"
nog ver te zoeken
is
Petsie
Pelk
Pingo
Ah macht dep zonde
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina f
DE ROEBEL EEN
KWARTJE
llifa lp
Het beste kinderboek
van vorig jaar
De vrolijke
avonturen
van
en
Betrekkingen tussen
Ev. kerk en Oostduitse
regering gespannen
Minister Mansholt
naar Griekenland
RUSSISCHE SPION
SCHULDIG
Tien miljoen
bloemkolen werden
doorgedraaid
A.O.W.'UITKERING
VERHOOGD
Prinses Beatrix
opent poliocentrum
DROOGTE IN HONAN
Satellieten keren terug
Maandag 28 oktober 1957
Van onze
reiscorrespondent
Link van Bruggen
RUSLAND is alles, behalve het veelgeprezen „Sovjet Paradijs".
Als men zo het Moscovietische propaganda-apparaat moet geloven,
zijn de levensomstandigheden van de Russische arbeider ideaal. Ze
zouden veel geld verdienen, er alles voor kunnen krijgen, onover
troffen sociale voorzieningen bezitten en arbeidsvoorwaarden, welke
beter dan in alle andere landen van de wereld zijn.
De loze ballonnen, welke de Russen in dit opzicht steeds maar weer
oplaten, zijn reeds bij vele gelegenheden doorgeprikt. En als ik zelf
conclusies moet trekken, dan kan ik slechts stellen, dat het „Paradijs
des Sovjets" niet bestaat en dat het er onder het huidige systeem
ook nooit zal komen. Er is geen Westeuropees land, waar de arbeiders
het slechter hebben dan in Rus
land. Het kostenpeil is ontstellend
hoog en niet voor niets moet de
vader zowel als de moeder werken
om in het onderhoud van hun ge
zin te kunnen voorzien.
Niettemin gaat de Sovjetpro
paganda in onverminderde mate
voort met het opdringen van haar
sprookjes aan onnozele lieden. Ze
gebruikt daarbij een middel, dat het goedkoopste en ook het oudste
ter wereld is. De „ambassadeurs", die ze opleidt vreemdelingen,
die het communistische systeem verheerlijken, of er niet onsympa
thiek tegenover staan worden gefêteerd op een wijze, die alle
normen van de normale gastvrijheid te buiten gaat. Men zet ze achter
voortreffelijk gevulde tafels, geeft ze een kamer, die de luxe van
een televisietoestel en een ijskast kent, probeert ze een niet onaardig
bedrag aan roebels als zakgeld op te dringen en tracht de indruk te
vestigen, dat iedereen zich vrij bewegen mag.
de gehuwde, wérkende vrouw in cre
ches. Gedurende de laatste twee maan
den van de pre-natale periode behoe
ven zwangere arbeidsters niet te wer
ken, terwijl ze toch het volle loon
krijgen uitbetaald. Voor de eerste
maand van de post-natale periode
geldt precies 't zelfde. Arbeidsters,
die kleine kinderen hebben, kunnen
voorts vroeger naar huis gaan om zich
met hun kroost te gaan bemoeien of
inkopen te doen.
Wat de sociale voorzieningen be-
Tegelijkertijd stellen de gastheren
een programma op, dat zo druk be
zet is, dat er nog nauwelijks van be
wegingsvrijheid kan worden gespro
ken. Men voert ze naar modeldorpen,
die naar de „communistische" vorst
Potemkin zijn genoemd, naar „arbei
dersflats", welke nog geen één pro
cent van de Russische werknemers
huisvesten en naar het sfeervolle
Bolshoi Theater met zijn rood-pluche
zetels, welke zo sterk aan die van het
Engelse Hogerhuis herinneren
Natuurlijk laat men ze ook met
„arbeiders" praten. Maar deze men
sen kan men meer als werktuigen
van het propaganda- dan als werktui
gen van het produktie-apparaat zien.
Ze verdienen dan ook drie keer zo
veel als de laatsten
Alle praatjes van benevelde „am
bassadeurs" ten spijt, verdient een
geschoolde, Russische arbeider tussen
de achthonderd en duizend roebel per
maand. Wat precies de koers van een
roebel is, weet ik niet. In het buiten
land betaalt men voor honderd roe
bel zesennegentig gulden; in Rusland
«elf telt men er echter niet meer dan
«evendertig en een halve gulden voor
peerEn als ik, op grond van het
kostenpeil, de prijs van een roebel
vast zou moeten stellen, zou ik er
beslist niet meer dan twee dubbeltjes
voer geven
Belangrijker dan deze cijfers is wat
de Rus voor z'n roebels krijgen kan.
Welnu, daar start ik: een brood kost
2 roebel, een ijsje 't zelfde en voor
worst telt men 25 roebel per kilo
neer. Een kilo spek dóet ook 25 roe
bel, een kilo kaas „maar" 24 roebel.
Voor suiker is men 15 roebel per kilo
kwijt, voor vis ongeveer 15 roebel.
Een horloge ligt in de prijsklasse van
7001250 roebel; een fluitketel in die
van 50 tot 90 roebel. Voor een een
voudig japonnetje betaalt men gauw
400 roebel, voor een jaar herenschoe
nen 600 roebel, en voor een fles bier
6 roebel. Voor een overjas van een
beetje kwaliteit is men gauw 1000
roebel kwijt, voor een paar nylon
kousen 31 roebel. Damesschoenen
kosten van 300 tot 600 roebel, over
hemden van 100 tot 300 roebeL Een
stofzuiger staat voor 500 roebel ge
prijsd, een televisietoestel voor 2100
roebel en een 'radio voor 500 roebel
De betekenis van een en ander is
duidelijk. Voor het m andloon van
een geschoolde, Russische arbeider
kan men anderhalf paar herenschoe
nen krijgen. Het is equivalent aan de
prijs van 350 broden of ijsjes, aan die
van 30 kilo kaas, 3 overhemden, 30
paar nylonkousen, 2 japonnen, een
halve overjas, tien fluitketels en 60
kilo suiker.
Toch eten de Russen goed. De voor
naamste reden hiervan is, dat alle
levensmiddelen gesubsidieerd wor
den. Een andere reden is ook, dat
alle gehuwde vrouwen, die dit kun
nen, werken.
Hierbij komt nog, dat de huishuren
betrekkelijk laag zijn. Maar dat mag
ook wel, als men de gemiddelde kwa
liteit der woningen in aanmerking
neemt de weinige gezinnen, die
in modelflats wonen, kunnen rustig
buiten beschouwing gelaten worden
en de ruimte, welke men er heeft.
Geheel kosteloos is de studie. Als
een Rus of Russin geschikt bevon
den wordt een examen en een
psychotechnisch onderzoek zijn de
criteria om de universiteit te
bezoeken, de kweekschool of een
ander onderwijsinstituut, wordt van
staatswege een ruim stipendium
verstrekt. In vele gevallen bedraagt
dit zelfs de helft van het loon van
een geschoolde arbeider waar een
student of een studente overigens
net van leven kan.
Ook de medische verzorging is vrij,
zomede de plaatsing van kinderen van
treft, kan men nauwelijks zeggen,
dat Rusland verder gevorderd is dan
de meeste andere landen in West-
Europa. Er zijn staatspensioenen in
gevoerd voor invaliden, ouden van
dagen en weduwen en wezen. Er is
kinderbijslag, doch niet van het eer
ste, maar van het derde kind af. De
kosteloze staatsvakanties ten slotte,
waar elke arbeider recht op zou heb
ben, blijken voor miljoenen niet te
bestaan, omdat er onvoldoende va
kantieverblijven zijn.
Natuurlijk worden er in de Sowjet-
Unie ook hogere lonen verdiend. Men
zou zelfs kunnen zeggen, dat er in
het „Arbeidersparadijs" een onrede
lijke overwaardering van een aantal
beroepen bestaat, dat geheel buiten
de sfeer van handenarbeid ligt. Een
leraar bijvoorbeeld verdient drie keer
zo veel als een arbeider, een profes
sor zelfs zes keer zo veel. Een ar
tist, die iets presteert, ligt in een
loonklasse van tienduizend roebel per
maand, een ballerina eveneens. We
tenschapsmensen, uitvinders vooral,
verdienen schatten, evenals hogere
ambtenaren en opperofficieren.
- t
"y,
ï'Vp r t
ft
Als het beste kinderboek van 1956
heeft een jury ingesteld door de
commissie voor de collectieve propa
ganda van het Nederlandse boek
aangewezen „De boten van Brakke-
put" van de 32-jarige Haagse schrijf
ster mevr. Miep Diekmann, die van
1934 tot eind 1938 in Willemstad op
Curagao heeft gewoond. Het boek is
geïllustreerd door Jenny Dalenoord.
De voorzitter van de genoemde
commissie heeft zaterdag tijdens een
intieme bijeenkomst In aanwezigheid
van de leden der jury de prijs aan
mevrouw Diekmann uitgereikt.
Op het brede terrein van consump
tiegoederen heerst er voortdurend
grote schaarste. De woorden „uitver
kocht" of ,,'tis er niet meer" zijn
misschien wel de meest gebruikte
woorden in de Russische (staats)win-
kels, vooral in die, welke zich in de
kleinere plaatsen op het platteland
bevinden. Men zet de klant voor wat
de staat op 'n gegeven moment 't
beste uitkomt. Van de aanvoer van
een produkt is niemand zeker, zelfs
van de fabricage niet. Als de zware
industrie, die absolute prioriteit heef t,
haar produktiecijfers niet haalt word-
den deze door beperkingen in de con
sumptieve sector alsnog verkregen.
De winkelmanagers moeten afwach
ten wat ze toegestuurd krijgen en
kunnen van de aanvoer van geen en
kel produkt voorspellingen doen.
Bjj een „normale", dat wil zeggen:
een Westerse levensstandaard, zou
deze schaarste op schrikbarende wijze
op de voorgrond treden. Maar omdat
het kostenpeil zó hoog ligt, dat alleen
de hoogst gesalarieerden in meer dan
hun primaire levensbehoeften kunnen
voorzien, omdat men op zichzelf dus
al aan consumptiebeperking op gro
te schaal doet, blijft dit tekort voor
het oog van de oppervlakkige bezoe
ker verborgen. De winkels liggen vol,
zegt hij, men kan alles kopen, „dus"
is er geen gebrek.
Het merkwaardige van dit alles is,
dat de Russische arbeiders nemen
wat hun wordt voorgezet, dat ze het
prijspeil „volkomen normaal" vin
den en er zelfs nog mee tevreden
zijn. Dit komt op de eerste plaats,
omdat de levensstandaard van de ge
wone man sinds de Revolutie nog
steeds stijgende is. En op de tweede
plaats door het gruwelijke feit, dat
het de inwoner van de Sowjet-Unie
aan ook maar 't geringste vergelij
kingsmateriaal ontbreekt.
Zijn kranten zeggen, dat het in de
kapitalistische wereld nog veel slech
ter is. Dat de arbeiders daar in de
kleinste krotwoningen leven en in de
diepste armoede. Het produktie-appa
raat zou daar, evenals de mens, in
handen van een paar kapitalistische
uitbuiters zijn, die als „profiteurs van
geroofde arbeid" worden uitgeschil
derd.
De Russen, die in hun hart nog
steeds feodaal zijn ingesteld, heb
ben niet door, dat het feodale
systeem moeilijk met het kapitalis
tische systeem te vergelijken is.
Bovendien vergeten ze, dat niet al
leen in de Sowjet-Unie, maar ook
in de westerse wereld vorderingen
zijn gemaakt, met andere woorden:
dat het onmogelijk is het harde ka
pitalisme van de vorige eeuw aan
het verlichte kapitalisme van thans
gelijk te stellen.
De Goem, het grote, Moskouse
staatswarenhuis, dat honderden
„winkels" herbergt.
32-2) [kunnen we nu wel wat benzine
Kijk eens, jongens. Daar -.rijgen,
komt een woonschip! Misschien Goed zo, Schildpadje, je bent
nog niet zo dom.
En nou naar boven.
Als ze nu maar weten wat
S.O.S. betekent.
5)
„Is het geen lief kind mijn pracht
kerel?" fluisterde zij.
„Schitterend, hij lijkt op jou, zijn
wenkbrauwen."
Ze raakte met haar lippen de hand
van haar kind aan, die plotseling on
der de dekens wegkwam en stopte die
er onder.
„Ja", zei ze ernstig, terwijl zij het
gordijn weer dichttrok en voorzichtig
naar de deur ging, bang het kind te
zullen wekken. „Dat is het enige, wat
ik op hem tegen heb; ik wilde zo
graag, dat hij opOliver leek. De oud
ste zoon is altijd blond geweest, niet
waar?"
mededeling (adv
door
LESLIE KEITH
„Ik geloof, dat er de een of andere
overlevering is, waardoor hij alle goe
de hoedanigheden opeist", zeide hij
luchtig, toen zij samen naar beneden
gingen; „in mijn tijd was het tenmin
ste wel zo, Nol moest altijd bekeken
worden."
„En onze jongen is een Herrison!
Dat is niet in orde. Ik gevoel mij, als
of ik mij te veel vrijheden met de fa
milietraditie heb veroorloofd".
„De vrouw, die hij later trouwt, zal
je er dankbaar voor zijn", lachte hij:
„Stel je voor, dat hij met mijn naam
ook mijn trekken had gekregen."
Hoe was het mogelijk, vroeg hij zich
af, dat zij de verandering niet zag, die
bij haar echtgenoot had plaats gevon
den? Of was het zo, dat, wanneer men
getrouwd was en van elkaar hield,
men blind was voor. deze dingen?
Tijdens de maaltijd werd zijn ver
wondering nog groter. De Oliver, die
hij zich herinnerde, was in staat ge
weest, een vrolijk, al was het dan niet
een geestig, gesprek te voeren. Hij had
zeer gematigde begrippen over de po
litiek, over literatuur en kunst. Hij
stelde levendig belang in alles, wat
in verband stond met het stadje of zijn
omgeving; een meelevend gemeente
lid, een goede meester, zeer zeker een
goed echtgenoot. Maar deze Oliver zat
stil voor zich te kijken, of sprak ge
melijk en kortaf, in plotseling afgebro
ken zinnen. Ter wille van Grania had
Verney, die van nature zwijgzaam was,
de leiding van het gesprek en hoopte,
dat zij niet zou opmerken, hoe moei
lijk hem dit viel.
Onder zijn reisverhalen, luchtig
verteld, waren zijn gedachten voort
durend met dit vraagstuk bezig.
Was het mogelijk, dat Oliver dronk?
Wanneer dit het geval was, moest het
in het geheim zijn, de gevaarlijkste
vorm van de ondeugd, want het glas
bij zijn bord bleef leeg. Maar al te
dikwijls had Verney, in ieder klimaat,
onder alle omstandigheden, de verder
felijke invloed van de drank gezien,
om zich niet beangst te voelen voor
zijn broer.
Enige ogenblikken lang kon hij Gra
nia niet aanzien, bevreesd om op haar
gelaat een bevestiging van zijn ge
dachten te lezen. Toen hij haar einde
lijk moest aanspreken, scheen het hem
toe, dat haar vrolijkheid alleen maar
een masker was, dat ze dapper droeg.
Het was hem een verlichting, toen
ze naar de rookkamer gingen en hij
niet langer zijn gelaat en zijn stem
in bedwang behoefde te houden.
Oliver bleef nog enkele ogenblikken
doelloos heen en weer lopen, wat op
zijn broers zenuwen begon te werken.
Zijn stoel wenkte hem, maar hij scheen
niet in staat te zijn, rustig te gaan
zitten. Hij nam enkele brochures, die
op de tafel lagen, op en keek met sta
rende ogen naar buiten, nam zijn hor
loge uit de zak en begon dat ver
strooid op te winden.
„Ga toch zitten, ouwe jongen", zei
Verney eindelijk. „Loop je altijd zo
op schildwacht? Je krijgt zeker geen
oefening genoeg op de bank."
De stem, nog meer dan de woor
den, die hij hoorde, trokken Oliver.
Hij ging in de stoel tegenover zijn
broer zitten en leunde met zijn elle
bogen op de tafel. Zijn gelaat was
bleek en het zweet stond hem op het
voorhoofd.
„Het staat er niet best met mij
voor", kreunde hij, alsof de woorden
hem uit de keel werden getrokken.
Verney hield zijn ogen gevestigd op
het rookwolkje, dat uit zijn pijp naar
het plafond opsteeg, maar zijn stem
trilde enigszins, toen hij uitriep: „De
bank!"
„De bank is in orde."
„Dan...."
„Herinner je je Tom Struthers?"
Oliver sprak nog met moeite, de han
den voor zijn gezicht, maar de woor
den begonnen nu iets gemakkelijker
te vloeien. Als alle zwakke karakters
begon hij te gevoelen, dat hij, door te
bekennen, reeds gedeeltelijk" vergiffe
nis had ontvangen.
„De advocaat? Ja. Ik hoorde van
zijn dood."
„En de zoon.
„Ik herinner mij die jongen. Hij
had rood haar. Toen ik wegging, was
hij misschien tien of elf jaar."
„Elf. De volgende maand wordt hij
één-en-twintig, op de twintigste". Oli
ver sprak, of de datum in zijn hart
was gebrand; „20 april en het is nu
15 maart".
(Wordt vervolgd)
Bij K.B. is benoemd tot lid van de
S.E.R. professor P. de Wolff, te Heem
stede en tot plaatsvervangend lid mr.
R. van den Bergh, te Amsterdam.
De betrekkingen tussen de Evangeli
sche kerk in Duitsland en de Oostduitse
regering worden steeds meer gespannen.
Het officiële Oostduitse persbureau ADN
beschuldigde de Evangelische kerk er
vrijdag van dat zij miljoenen illegaal
verkregen marken naar Oostduitsland
heeft gesmokkeld met het doel hiermee
propaganda tegen de Oostduitse regering
te bekostigen.
Volgens ADN zijn twee functionarissen
van de kerk in Maagdenburg gearres
teerd op beschuldiging van een poging
tot omwisseling van 400.000 oude marken
tegen nieuwe nadat de geldzuivering
reeds had plaatsgevonden. ADN beschul
digt In het bijzonder een aantal politici
uit de kring rond bisschop Dibelius van
pogingen tot smokkel.
De Griekse bladen melden dat de Ne
derlandse minister van landbouw in dö
loop van november een bezoek zal bren
gen aan Griekenland voor het voeren
van besprekingen met Griekse autoritei
ten over de mogelijkheid van Nederland
se deelneming aan de financiering van
landaanwinningsprojecten in Grieken
land. De Nederlandse minister zal naar
verwacht wordt bij die gelegenheid een
bezoek brengen aan een gebied in Noord-
Griekenland waar dergelijke projecten
reeds zijn uitgevoerd.
Een Amerikaanse jury heeft vrijdag d«
Amerikaanse kolonel R. Abel schuldig
bevonden aan spionage voor de Sowjet-
Unie. Hij zou Amerikaanse defensiege
heimen aan de Russen hebben verraden.
Hij werd schuldig bevonden op alle pun
ten van de aanklacht waaronder samen
zwering ter verkrijging van geheimen en
het verraden van deze geheimen.
Krachtens de wet op de spionage, die
dateert van 1954, kan hij voor eerstge
noemd punt de doodstraf krijgen.
Dagelijks draaien aan de veiling „De
Tuinbouw" te Grootebroek 150.000 bloem
kolen door, die dan op de belt terecht
komen. Deze doordraai is voornamelijk
een gevolg van het zachte herfstweer,
waardoor de bloemkolen te snel rijp zijn.
De vraag uit binnen- en buitenland Is
lang niet voldoende om het enorme aan
bod te verwerken.
Men verwacht, dat vele tuinders bij de
overheid zullen moeten aankloppen om
steun. De tuinders hopen nu op wat kou
der weer, waardoor de aanvoer geremd
zal worden. Er staan nog ongeveer zes
miljoen bloemkolen te velde.
In verband met de 1 augustus plaats
gehad hebbende huurverhoging, zijn
de uitkeringen aan bejaarden ingevol
ge de algemene ouderdomswet ver
hoogd met f 68.12 voor gehuwden en
159.28 voor ongehuwden. De uitke
ringsbedragen worden daarmede res
pectievelijk 1524 en 936 gulden per
jaar.
De verhoging gaat met terugwer
kende kracht in op 1 augustus 1957.
De Sociaal Economische Raad heeft
zich met het desbetreffende ontwerp
besluit kunnen verenigen. De S.E.R.
wil te zijner tijd nog overwogen zien,
in hoeverre de uitkomsten van de al
gemene woningtelling van 1956 tot
correcties van de pensioenbedragen
aanleiding geven.
Minister Suurhoff is echter van oor
deel dat het in het algemeen niet ga-
wenst is, eenmaal ingegane herzienin
gen van de pensioenbedragen later
nog eens te corrigeren. Op deze wijze
zou er een voortdurende onrust rond
om de hoogte van de pensioenbedra
gen ontstaan.
Uit van de zijde van het Centraal
bureau voor de statistiek verkregen
inlichtingen is intussen gebleken, dat
uit de uitkomsten van de algemene
woningtelling 1956 geen nauwkeurige
gegevens zijn te putten omtrent de
huurpositie van de bejaarden met de
laagste inkomens.
Morgen zal Prinses Beatrix haar
eerste officiële daad in Delft verrich
ten, namelijk de opening van het
poliorevalidatiecentrum met dagver-
pleging voor Delft en omstreken, dat
is gehuisvest in het gebouw van de
Van der Woudenstichting.
De hoeren in de Chinese provincie Ho-
nan, waar normaal veel tarwe wordt
verbouwd, hebben nog geen kwart van
de gewone hoeveelheid kunnen zaaien
als gevolg van de droogte, welke al
ongeveer drie maanden aanhoudt.
In midden-China hebben negen be
langrijke landbouwprovincies van het
gebrek aan regen te lijden.
Prof. G. W. Allen, hoogleraar in de
astronomie aan het University Colle
ge, Londen, heeft verklaard, dat hij
van mening is, dat het over enige tijd
mogelijk zal zijn, om aard-satellieten
naar de aarde te doen terugkeren. Hy
is ook van mening, dat de satellieten
naar veel grotere hoogte zouden wor
den afgeschoten. Als laatste fase voor
ziet prof. Allen, „dat wij onszelf in de
ruimte zullen begeven". Hij is van me
ning, dat de Russische satelliet drieër
lei gegevens opleverde, namelijk over
de dichtheid van de buitenste atmos
feer, de verdeling van massa binnen
de aarde en de buitenste ionosfeer.