ZEEÜWSCH
WEEKEND
CHRYSOUPOLIS
GRIEKENLAND
Geschapen «in goede
werken te doen
I
Gevraagd:
!/io cent
per man
I
VOOR DE
WATERLEIDING VAN
eert Nederlander
Het Atonium vordert in Brussel
Keert bisschop Peter terug?
ELKE DAG MINDER
CHRISTENEN
Predikanten onder elkaar
Zaterdag 19 oktober 1957
Want Zijn maaksel zijn wij, in
Christus Jezus geschapen om
goede werken te doen, die God
tevoren bereid heeft, opdat wij
daarin zouden wandelen.
Efeze 2 10.
De zin van ons christen-zijn ligt in
de dienst van God. Niet in onze ver
lossing en zaligheid, maar in het die
nen van de Here uit dankbaarheid.
Wij moeten goede werken doen.
Maar hoe komen wij tot het doen
van goede werken? Is dat een zaak,
die God uitsluitend aan onszelf over
laat?
Neen, wij zijn geschapen om goede
werken te doen, geschapen in Christus
Jezus.
Dat wil zeggen: als gelovigen zijn wij
niet het produkt van onze eigen zelf
verbetering. Een christen maakt zich
zelf niet tot wat hij is.
God heeft die goede werken tevo
ren bereid. De Here heeft alles ervoor
klaargemaakt, het pad van de goede
werken voor ons gebaand, opdat wij
niet anders hebben te doen als in die
weg te lopen.
Wat houdt die goddelijke voorberei
ding van onze goede werken in?
Eerst dit, dat wij er innerlijk be-
kwaam voor zijn door de H. Geest. De
goede werken zijn voor Gods kinde
ren het vreemde niet meer, niet het on
mogelijke, niet het gedwongene, maar
het meest-eigene van ons bestaan. Wij
kunnen tegen de zonde nee zeggen en
wij zijn in staat om wat goed is ook
metterdaad graag te willen en met
blijdschap te doen.
Een gelovige mag en zal niet meer
zeggen: de Here vraagt teveel van mij,
dat kan ik eenvoudig niet. Want de
kracht, die de Here verleent, gaat al
les te boven, is sterker dan de macht
van de zonde en van ons boze hart.
God heeft onze goede werken voor
bereid. Dat wil ook zeggen: Hij leidt
onze weg en bepaalt onze omstandig
heden.
Of om een voorbeeld te noemen
Hij geeft u die man en die vrouw
met hun gebreken;: die kinderen met
hun moeilijke karakters; die collega,
die je niet zien of luchten kunt; die
werkkring met alle bezwaren eraan
verbonden.
Ik mag nooit zeggen: als ik maar in
de positie van die ander was, dan zou
ik mij als een beter christen kunnen
gedragen. Of als dit in m'n leven eerst
maar eens anders was, dan zou ik goe
de werken kunnen doen, nu niet.
Maar zou God Zich dan met u ver
gist hebben?
Juist op uw weg wil de dankbaar
heid gediend ivorden en om Zijn genade
geprezen in woord en daad.
Als echter God ook u geschapen
heeft tot goede werken en die voor u
heeft voorbereid, bedroef gij dan de
H. Geest niet door enige zonde lief te
hebben, door uzelf uit te leven en door
als uw maatstaf te nemen wat andere
mensen doen.
Maar bid om de voortgaande wer
king van de Geest der liefde, die u ge
geven is. Dan zult ge een licht in de
wereld en samen met alle andere kin
deren van God het zout van de aarde
zijn.
Berekeningen over de groei van de
wereldbevolking wijzen uit, dat er
jaarlijks ongeveer 85 miljoen kinderen
geboren worden en ongeveer 50 mil
joen mensen sterven. Dit betekent een
jaarlijkse aanwas metcirca 35 miljoen
personen, omgerekend per dag: circa
06.000.
Het dagblad De Tijd, dat dit heeft
uitgerekend, voegt er aan toe: „Deze
aanwas is in ronde cijfers als volgt op
te delen: 21.000 katholieken, 14.000 an
dere Christenen en 61.000 niet-Chris-
tenen. Uit deze cijfers is duidelijk de
conclusie te trekken: elke dag wordt
de wereld minder katholeik".
Men zou het ook eleganter kunnen
zeggen: elke dag telt de wereld min
der Christenen. Maar hoe dan ook, de
nadruk, die De Tijd legt op de verant
woordelijkheid voor de missie, geldt
mutatis mutadis evengoed voor het
niet-roomse deel van de wereldbevol
king. Nimmer mag de aandacht ver
slappen voor de onmetelijke taak van
de zending.
(Van onze speciale verslaggever ALFRED VAN SPRANG)
CHRYSOUPOLIS, oktober
ELAFOCHORI ligt in de bergen. Zevenhonderd meter
hoog in het kale, moeilijk-toegankelijke Dzebèliagebergte in
het uiterste noord-oosten van Griekenland. Het is eigenlijk niet
veel meer dan een handvol schamele huisjes rondom een half-
voltooid kerkje. De bevolking bestaat nog niet eens uit drie
honderd zielen. Maar dit kleine, onaanzienlijke bergdorp ver
tegenwoordigt alle armoede en ellende, maar ook alle vast
houdendheid en berusting van deze streek.
Dr. Van der Plas in gesprek met
een van de inwoners van
Chrysoupolis.
Oud en nieuw op de weg naar Drimde sa. De be
volking moet het verbeteren van de weg zelf betalen
DE GRIEKSE BERGEN hebben niet veel te bie
den aan de mensen die er wonen. Maar de inwoners
van Elafochori waren tevreden met hun sobere be
staan. Er waren de inkomsten van de tabaksvelden
en van het vee. In 1944 kwamen echter de Bulgaren
en verwoestten hef hele dorp. De mensen die er het
leven af hadden uieten te brengen zijn na de oorlog
teruggekomen en zijn met verbeten toewijding aan
de opbouw van hun dorp begonnen. Toen ze er zo
goed als klaar mee waren, hebben de communisti
sche guerilla's het opnieuw geteis
terd. Ook die slag zijn zij te boven
gekomen.
Weliswaar zijn niet allen terug
gekeerd, maar degenen die het
hoofd niet voor de omstandighe
den hebben willen buigen, hebben
de handen in elkaar geslagen. Er
staat nu weer een dorp. Het enige
wat nog niet helemaal klaar is, is
het kerkje. Daar schaamt men zich
eigenlijk wel heel erg voor, maar
in een gemeenschap waar elke
drachme telt, heeft men er het
geld eenvoudig niet voor.
Daar is de tabak voor een groot deel
schuld aan. Voor de oorlog waren de
tabaksprijzen goed, maar nu er zoveel
minder vraag naar Macedonische ta
bak is omdat de smaak van de siga
rettenrokers veranderd is, levert de
tabak lang niet meer zoveel op. En
ook van het vee krijgt men niet wat
men er van zou kunnen krijgen om
dat men de dieren teveel heen en
weer moet drijven voor een goede
melkopbrengst. Er zijn namelijk maar
een paar plaatsen in de bergen waar
iets beters groeien wil dan de onver
teerbare jeneverbessen. Daar grazen
de koeien dan ook. Er is daar echter
geen water en het vee moet daarom
tweemaal per dag drie kilometer lo
pen om te kunnen drinken.
Tot de armste mensen van deze
streek behoren de zigeuners. Ook
zij verlangen naar verbetering.
EEN van de- markantste figuren in het arme Griekse
dorp Chrysoupolis is een ietwat gebogen, altijd-bezige
man met een volle, grijze baard. Deze man is de Neder
lander dr. Ch. O. van der Plas (oud-gouverneur van Oost-
Java en oud-lid van de Raad van Indië), die in opdracht
van de Verenigde Naties werkt aan het tot verdere ont
wikkeling brengen van deze afgelegen uithoek van Grie
kenland.
De wegen laten veel te wensen
over. En nu is het nog zomer.
pen. Bovendien kijkt hij zelf altijd uit
naar dingen die voor verbetering in
aanmerking komen. Als hij ergens een
bijzonder slecht stuk weg ontdekt
zorgt hij ervoor dat er een bulldozer
komt om de gaten een beetje op te
vullen. Wanneer er in een dorp over
de verdeling van de grond ontevreden
heid heerst gaat hij erheen om met
de boeren te praten teneinde hun be
langen hogerop te kunnen bepleiten.
Hij entameert allerlei projecten en is
dikwijls de eerste die intekent als er
weer een collecte gehouden moet wor
den om een of ander zeer noodzakelijk
plan (waarvoor de overheid geen geld
heeft) te kunnen uitvoeren. Hij is te
gelijk adviseur, promotor, bemidde
laar en scheidsrechter.
Het is geen uitzondering als hij na
een dag in zijn Landrover over de
hobbelige, stoffige weggetjes van de
streek gereden te hebben de hele
avond nog aan een rapport werkt. En
bovendien voor het slapen gaan nog
een van de Griekse klassieken bestu
deert om zijn kennis van Griekenland
en de Grieken te vergroten. Het licht
in het uiterst-eenvoudige huisje (zon
der stromend water, zonder badkamer,
zonder goede verwarming) brandt dan
ook vaak nog als de rest van het dorp
in duisternis gehuld is. Het spreekt
bijna vanzelf dat hoog en laag, jong
en oud kirios Van der Plas op de
handen dragen.
Enkele dagen geleden heeft men die
dankbaarheid ook officieel tot uit
drukking gebracht door hem in een
heel sobere maar daardoor juist ont
roerende en werkelijk gemeende cere-
Als men een waterleiding van de
bron naar de weide had zou het vee
rustig kunnen blijven grazen en veel
meer melk geven. Met de opbrengst
van die meerdere melk zou men de
onmogelijk-slechte bergwegen kunnen
verbeteren, waardoor de afvoer van
de melk sneller zou kunnen gebeuren
en er in de winter voer naar boven
gebracht zou kunnen worden. Daar
door zou er nog meer melk geprodu
ceerd kunnen worden. Er zouden meer
inkomsten komen. En nieuwe verbete
ringen aangebracht kunnen worden.
Enfin, die waterleiding zou het begin
van een hele reeks ontwikkelingen
kunnen inluiden.
Maar die waterleiding is er niet
wegens gebrek aan geld. Het draait
allemaal om tachtigduizend drachme.
Dat zijn tienduizend Nederlandse gul
dens. Daarvoor kan men de eenvou
dige cementen buizen kopen die nodig
zijn. Het ingraven van die buizen
hoeft niets te kosten. Dat doen de be
woners van het dorp zelf.
Het gaat alleen maar om de
buizen, die voor driehonderd
hard-werkende mensen het ver
schil betekenen tussen armoede
en soms zelfs honger en een
enigszins menswaardig bestaan.
Elafochori aan die waterleiding
helpen is een van de projecten die
NOVIB (Nederlandse Organisatie
Voor Internationale Bijstand) met
medewerking van het Nederland
se volk wil uitvoeren. Het is een
groot project. Het eist niet meer
dan een bijdrage van één tiende
cent van elke Nederlander
Wisseling bij het C.J.M.V.
Naar „De Jongeman" meedeelt, heeft
de heer E. J. M. Faber, die al over da
pensioengerechtigde leeftijd heen is,
zijn functie van algemeen secretaris van
het C.J.M.V. neergelegd. In zijn plaats
is de heer H. J. Jansen Klomp be
noemd.
De nieuwe secretaris is theologisch
kandidaat bij de vrije evangelische ge
meenten, maar staat al elf jaar in dienst
van het C.J.M.V.
Het „Atomium", het middelpunt
van de wereldtentoonstelling-1958,
welke in Brussel zal worden ge
houden, krijgt meer en meer vorm.
Deze foto laat zien hoe de tweede
hol reeds op zijn plaats is gehesen.
Zij zal weldra van dezelfde bekle
ding worden voorzien als.de eerst
voltooide bol onderaan. Het enor
me bouwwerk wordt plm. 100 m.
hoog.
ALFRED VAN SPRANG.
Op een leeftijd dat de meeste men
sen tevreden van hun pensioen ge
nieten werkt dr. Van der Plas als een
jongeman, die aan het begin van zijn - -
carrière staat. Van vroeg in de morgen r«dt stormen de kinderen van alle monie het ereburgerschap van Chry-
tot laat in de avond is hij bezig de kanten op hem toe in de hoop dat hij soupolis aan te bieden,
belangen van deze verwaarloosde, "e.n een eindje zal meenemen. Som-
vaak-geteisterde streek te behartigen, migen van de kleuters noemen hem
In zjjn verlangen de bevolking te hel- ze^s PaPoes in de veronderstelling dat
pen heeft hij zichzelf elke vorm van eep ®an me* n lange baard een
comfort ontzegt en negeert hij zelfs priester moet zijn.
regelmatig terugkerende aanvallen Ik ben een paar dagen met dr. Van
van dysenterie en malaria. der Plas meegeweest om een indruk
Na elf maanden intensieve studie te krijgen van het land dat onder an-
van alle problemen en contact met dere met Nederlandse steun (via de
alle lagen van de bevolking is dr. Van NOVIB) tot ontwikkeling gebracht zal
der Plas volledig in de plattelands- worden. Het is ongelooflijk hoeveel
gemeenschap opgenomen. Iedereen deze man (die al naar de zeventig
kent hem en groet hem. Als hij met loopt) weet te verzetten. Met een war-
zijn stoffige Landrover door het dorp me, algemene belangstelling, een on
uitputtelijke energie en een diep
menselijk medeleven besteedt hij zijn
aandacht aan alle problemen van we
genbouw tot kaasmaken, van kleuter
zorg tot Irrigatie.
Toen een jaar geleden de omwente
ling in Hongarije plaats had, was een
der eerste kerkelijke maatregelen de
afzetting van bisschop Janos Peter, die
indertijd aan de Gereformeerde kerk
van Hongarije was opgedrongen. Na
dat de communisten daarna hun no-
vember-terreur hadden bedreven, ver
wachtte men de terugkeer van bisschop
Peter. Maar de communistische over
heid heeft men een andere functie ge
geven.
Volgens het kerkblad „Reformatusok
Lapja" is er op verschillende predi
kantenvergaderingen aangedrongen op
terugkeer van bisschop Peter. Toch
heeft de synode van de Gereformeerde
kerk nog niet kunnen besluiten offi
cieel een verzoek daartoe In te dienen.
De synodevergadering, die speciaal
voor deze aangelegenheid was bijeen
geroepen, is wegens plotseling opgeko
men verhindering uitgesteld. Het staat
vast, dat de gewone leden van de Hon
gaarse Gereformeerde kerk niets moe
ten hebben van een mogelijke terugkeer
van bisschop Peter.
Van Janos Peter valt ook niets gun
stigs te verwachten. Na de november
zondag van 1956 praatte hij het Rus
sische ingrijpen goed. De Hongaarse re
gering heeft hem sinds zijn aftreden
als bisschop met allerlei opdrachten
belast. Hij nam o.a. deel aan de dit jaar
gehouden „vredesconferentie" op Cey
lon.
Iedereen die plannen of moei
lijkheden heeft komt naar hem
toe. Het ene ogenblik is het de
burgemeester van Chrysoupolis,
die advies wil hebben voor het
nieuwe gemeentehuis dat in de
plaats moet komen van het oude
door de communisten verwoeste
gebouw. Het andere ogenblik is
het een boer die tussen vergeelde
papieren een premie-aandeel van
15 gulden van de Hollandsche
Grondkredietbank gevonden heeft
en weten wil wat dat papier nu
waard ls. Of een timmerman komt
hem vragen hoe hij zijn bedrijfje
zou kunnen mechaniseren.
Met veel geduld en tact luistert dr.
Van der Plas naar al deze mensen en
probeert hen zo goed mogelijk te hel-
„In en om de Grote Kerk", het Her
vormd kerkblad van Meppel bevat de
indrukken, die dr. Th. C. Frederiks
momenteel opdoet als legerpredikant.
Hij vertelt, dat men begon met een
korte militaire opleiding, waaraan alle
nieuwe veldpredikers moesten deelne
men.
„Dat onder al deze voor ons dominees
wel wat uitzonderlijke ervaringen, de
oecumenische gemeenschap groeide,
spreekt vanzelf. Met Gereformeerde,
al of niet artikel 31 onderhoudende
collega's, met Christelijk-Gereformeer-
de, maar ook met Hervormde van di
verse modaliteiten, groeide een sfeer
van kameraadschap en van Christelij
ke gemeenschap, die beter dan enige
officiële vergadering, een uitgangspunt
bood voor vele kerkelijke en theologi
sche bomen.
Waarom de Hervormde kerk „de vrij
zinnigen" niet zonder meer de kansels
ontzegt, N.C.R.V. en I.K.O.R., waarom
artikel 31 wel of niet apart moet zijn,
en nog veel meer kwam soms aan de
orde. Het viel me daarbij op, hoe vooral
de jongere Gereformeerde predikanten
belangstelling en openheid hadden voor
de problemen en gedachten, die in de
Hervormde kerk de laatste tijd aan de
orde zijn".
