Satellieten
Film
Bouwondernemers zien geen kans
woningproductie van 40.000 te halen
r
VODDENRAPER - MILJONAIR
JOANOVICI NAM DE BENEN
Overijsselse boeren staken
dam door
Noren betogen tegen
generaal Speidel
Vragen over uitstel van dienst
voor onderwijzers
Spoorbomen niet
gesloten
HUIZENTEKOR T PERMANENT BEELD
Kapitaalvoorziening en huurprijzen
veroorzaken moeilijkheden
Verstoring van
continuiteit
Dode door kolendamp
Ambtenaren gebruikten
benzine van het rijk
Mevrouw Roosevelt:
^Amerika wil een
ijzeren gordijn"
Vijftien maanden
voor majoor K.
Alg. beschouwingen
beginnen 15 oktober
Vragen over
Ind. pensioenen
Tentoonsteiiing
van ideeën
Chochlof toch
vergiftigd
Niet voldoende
werk
voor
mij
Noord-Sumatra
RECHT IN EIGEN HAND GENOMEN
Grief tegen
waterschap
Britse bevelhebber bij vergissing
met stenen bekogeld
Donderdag 10 oktober 1957
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
IS DE MENSHEID een nieuw tijd
perk ingetreden? Op die vraag heb
ben wij het antwoord al gegeven, ja
ren geleden al. Wij leven in het
atoomtijdperk, in de periode van de
kernsplitsing met zijn niet te over-
ziene gevolgen. Een adembenemend
spel wordt bedreven met de krachten
der natuur. De mens krijgt zo
meent hij de natuur, de schepping
onder de knie. Het is hoogmoedig, dit
te zeggen, maar het wordt niettemin
welhaast van de daken gepredikt en
wij geven U die woorden vandaag
maar door. Niet omdat wij het daar
mee eens zijn, wel om U mede te de
len, wat er vandaag in de wereld aan
de gang is.
Rusland heeft een kunstmaan gelan
ceerd. U hebt er over kunnen lezen.
Er worden aardsatellieten ontworpen
en er worden raketten gemaakt waar
mede de mens volgens de weten
schap vice-versa naar de maan zal
kunnen reizen. Zal de mens zijn voet
zetten op het oppervlak van de maan
en wat zal hij daar ontdekken?
Verwonderd, slaan wij de ontwikke
ling gade.
Doch laten wij ons tevens realiseren,
dat de mens van deze tijd in contact
tracht te komen met dingen, die God
tot op heden voor hem verborgen
hield.
Laten wij ons ook vooral realiseren,
dat God de mens een taak heeft ge
geven op aarde.
Er zit in heel de ontwikkeling van
aardsatellieten en planetarische toch
ten veel, 'dat ons beklemt.
IN YERSEKE IS, zo hebben wij
vernomen, zaterdag j.l. in een bios
coop een film vertoond over de fees
telijke opening van het oester- en mos
selseizoen in die plaats.
Blijkens een bericht in „De Schelde-
bode", een weekblad, dat plaatselijk
nieuws geeft van enkele gemeenten in
Zuid-Beveland, was de film over de
oesters en de mosselen maar bijzaak.
De hoofdflim was wij citeren het
„filmbericht" in genoemd weekblad
„de fel realistische film „Ontspoorde
vrouwen", een schokkende onthulling
van vrouwenbegeren en vrouwenleed
achter en voor de tralies van 'n vrou
wengevangenis. Toegang tot de
filmvoorstelling hadden alleen perso
nen van achttien jaar en ouder.
Er hebben, denken wij, nogal span
nende „onthullingen" plaats gevonden,
waarbij vooral het pikante zijn volle
portie zal hebben gekregen, zoals dat
meestal gaat in de bioscoop. Vandaar
die wettelijk vastgestelde leeftijds
grens.
Waarom wij over deze filmvoorstel
ling schrijven?
Hierom, omdat uiteraard een rol
prent over een gebeurtenis, die zich
in Yerseke heeft afgespeeld, in die
plaats aandacht trekt.
Ook al heeft men tegen de film als
zodanig geen bezwaar, dan nog zal
men grote bezwaren moeten hebben
tegen het combineren van voorstellin
gen, zoals in Yerseke heeft plaats ge
vonden.
Wij hebben wel eens de indruk, dat
mensen die de bioscoop als een gevaar
beschouwen, voor conservatief worden
uitgemaakt. Ons dunkt, dat uit het bo
venstaande wel blijkt, dat het met dit
conservatisme nog wel meevalt.
De invloed van de bioscoop is niet
gering en de verleiding om zich aan
die beïnvloeding te wagen middels
een oesterfilm kan groot zijn.
Overigens moeten wij wel de vraag
stellen of het goed is alleen in het ne
gatieve te spreken over de film. Er is
in Nederland een Christelijke filmac
tie, die tracht op het gebied van de
film verantwoorde ontspanning, naast
ontwikkeling en bezinning te brengen.
Het is, dunkt ons, niet zonder zin om
over functie, invloed en taak van de
film eens na te denken.
Overwegwachter was dronken
Het Gerechtshof te 's-Gravenhage
heeft overeenkomstig de vordering van
de procureur-generaal het vonnis van
de rechtbank één maand gevange
nisstraf bevestigd tegen de 25-jarige
overwegwachter P. J. de G. uit Lei
den, die op de avond van 12 oktober
van het vorig jaar de bomen van de
spoorwegovergang op de Zoeterwoud-
seweg te Leiden niet tijdig had geslo
ten, toen een trein naderde.
Een burger zag dat de bomen niet
dicht gingen en kon, door midden op
de weg te gaan staan en met zijn
armen te zwaaien een automobiliste
tot stoppen brengen. Hierdoor werd
een ernstig ongeluk voorkomen. Het
bleek dat de overwegwachter in zijn
huisje dronken op de grond lag te sla
pen. Naderhand had de jongeman ver
klaard dat hij was gaan drinken om
dat zijn meisje de verloving had ver
broken.
De Nederlandse bouwondernemers, verenigd in de Bond
van Bouwondernemers, zien geen kans onder de nieuwe sub
sidieregeling en de huidige omstandigheden een woningpro-
duktie van 40.000 woningen per jaar, zoals in de Troonrede
werd verwacht, in de particuliere sector te bereiken.
Indien op korte, termijn geen positieve maatregelen worden geno
men om de particuliere woningbouw te verzekeren, verwachten de
particuliere bouwondernemers, dat het woningtekort een continu-
beeld in onze samenleving zal worden. Dit is de conclusie van de
beraadslagingen, die de laatste dagen door het hoofdbestuur van de
Nederlandse bond van Bouwondernemers zijn gehouden naar aan
leiding van de door de minister voor de volkshuisvesting en bouw
nijverheid afgekondigde premiebeschikking woningbouw 1957 voor de
particuliere bouw.
Hierbij kwam tevens ter sprake de
moeilijkheden welke zijn gerezen ten
aanzien van de kapitaalvoorziening
voor de particuliere woningbouw. Vol
gens de Bond van Bouwondernemers
biedt de nieuwe regeling voor de par
ticuliere woningbouw onvoldoende sti
mulans voor de bouw van huurwonin
gen, omdat de door de minister vast
gestelde huurgrenzen, waarbinnen de
volle premie kan worden verkregen,
volgens de bouwondernemers, te laag
zijn vastgesteld, waardoor geen uit
zicht wordt geboden om op enigszins
betekenende schaal onder de huidige
omstandigheden huurwoningen te bou
wen.
Subsidie - huren
Als oplossing voor dit vraagstuk
ziet de Bond van Bouwondernemers
een verhoging van de subsidiebedra
gen dan wel een hogere vaststelling
van de huurgrenzen.
Voor wat de bouw van „eigen wo
ningen" betreft, meent de Bond van
Bouwondernemers, dat ook hier de
nieuwe regeling onvoldoende stimu
lans biedt, omdat er, volgens hem, een
te grote onzekerheid bestaat omtrent
De 56-jarige heer A. H. G. te Dedems-
vaart is door kolendampvergiftiging om
het leven gekomen. Het gezin zat in de
huiskamer, toen een dochter onwel werd.
Ze verliet de kamer en zakte in de gang
in elkaar. Haar vader belde de dokter en
bracht het meisje naar buiten. Toen werd
hij echter zelf onwel en overleed plotse
ling, naar later bleek ten gevolge van ko
lendampvergiftiging. De overige gezins
leden ondervonden geen ernstige gevol
gen van de vergiftiging.
De politierechter te Den Haag heeft
zes ambtenaren tot geldboetes en voor
waardelijke gevangenisstraffen ver
oordeeld omdat zij of vliegtuigbenzine
van het marinevliegveld Valkenburg
hadden verduisterd of geheeld.
De 41-jarige burgerambtenaar C. J.
B. uit Noordwijk, die toezicht had op
de benzinevoorraad gebruikte in het
vorige najaar en begin van dit jaar
vliegtuigbenzine voor zijn motorfiets.
Voorts gaf hij andere ambtenaren ook
wel eens enige liters voor hun voer
tuig. Hij kreeg of vroeg er echter nooit
geld voor.
De officier van justitie zeide in zijn
requisitoir dat er vaak te veel een
mentaliteit heerst als zou men met
rijksgoederen kunnen omspringen naar
believen. De ambtenaren zaten niet
verlegen om benzine en konden best
van hun eigen inkomsten benzine ko
pen. Alle ambtenaren hadden een
blanco strafregister en een goede staat
van dienst.
De officier vroeg tegen B. een geld
boete van f 60 subsidair 12 dagen en
vier maanden gevangenisstraf voor
waardelijk. De politierechter vond de
boete juist maar verminderde de voor
waardelijke straf tot twee maanden.
Een 56-jarige ambtenaar uit Den
Haag, die ongeveer 150 lietr had aan
genomen, werd veroordeeld tot f 100
en vier maanden voorwaardelijk.
het te ontvangen subsidiebedrag en
daarnaast het verschil tussen volle
premie (plus toeslag) en de halve pre
mie te groot is. Hier ziet de Bond van
Bouwondernemers de oplossing in de
toekenning van de volle premie voor
alle woningen beneden de stichtings-
kosten van f 30.000,-.
Geen continuïteit
Men verwacht, dat de continuïteit in
de particuliere woningbouwsector door
de nieuwe regeling ernstig verstoord
zal worden. Voorts meent de Bond
van Bouwondernemers, dat de huidige
kapitaalschaarste voor de particuliere
woningbouw (mede veroorzaakt door
de lopende aanspraken van overheids
wege ten behoeve van de woningwet-
bouw) alsmede de huidige rentestand
in hoge mate de voortgang van de par
ticuliere woningbouw belemmeren.
Volgens de Bond van Bouwonderne
mers is het particulier initiatief qua
produktievermogen in staat tot de dooi
de regering verwachte woningproduk-
tie van 40.000 woningen per jaar. In
dien, aldus de Bond van Bouwonder
nemers, door ongunstige subsidierege
lingen daartoe echter de mogelijkhe
den ontbreken, kan het particulier ini
tiatief voor het niet voldoen aan deze
verwachting niet verantwoordelijk ge
steld worden.
Damesbeurs trok 120.000
bezoekers
De damesbeurs die in de Houtrust-
hallen te Den Haag is gehouden en
dinsdag eindigde, heeft wederom een
groot aantal bezoekers en bezoeksters
getrokken. Ditmaal bleken 120.033 ge-
interesseerden de loketten te zijn ge
passeerd, van wie 42 pet. mannen.
De 76e damesbeurs zal worden ge
houden van 26 september t.m. 7 okto
ber 1958.
Het zijn nu de Amerikanen en niet de
Kussen die zich omgeven met een ijzeren
gordijn", heeft mevrouw Roosevelt in
New York verklaard na haar bezoek aan
de Sowjet-Unie.
„De Amerikanen", verklaarde zij,
„kunnen nu het leven in Rusland leren
kennen, maar de Russen mogen Amerika
niet binnenkomen als het State Depart
ment niet van oordeel is dat hun bezoek
voor Amerika van nut is".
„Laat de Russen naar Amerika komen,
opdat zij kunnen zien wat het zeggen
wil in een vrij land te leven", aldus me
vrouw Roosevelt.
Het Tweede-Kamerlid de heer Kleü-
wegt heeft aan de minister Staf de vol
gende schriftelijke vragen gesteld.
1. is het juist, dat geen enkele onder
wijzer, die dit jaar hetzij zijn onvolledige,
hetzij zijn volledige bevoegdheid als on
derwijzer heeft -behaald, voor uitstel van
het vervullen van zijn militaire dienst
plicht in aanmerking komt?
W-:
Boven: Deze iot,o, gemaakt in de
gang van het grote conGresgebouw
aan de Kastanjelaan te Eindhoven,
terwijl daar de openingsvergadering
van het eerste internationale ver-
keerspolitiecongres aan de gang was,
laat zien hoeveel verschillende na
tionaliteiten en diensten dit congres
in Eindhoven heeft verzameld.
Onder: Enkele hoge politiefunctio
narissen uit diverse landen te Eind
hoven bijeen: v.l.n.r.: de heer Ghy-
sen uit Gent in België; kolonel J.
Gor, commandant van het gewest
's-Hertogenbosch; de heer Gagnard
uit Parjjs en de heer C. Kosava uit
de Turkse hoofdstad Ankara.
2. indien de vorige vraag bevestigend
moet worden beantwoord, kan de minis
ter dan mededelen op grond van welke
omstandigheden gebroken is met de re
geling, zoals die in vorige jaren gold, nl.
uitstel voor die onderwijzers, die werk
zaam zijn of binnenkort zullen zijn aan
scholen, veelal twee- of driemansscholen
in ver afgelegen plaatsen, waar hun ver
trek of hun niet-kunnen-komen het on
derwijs geheel dreigt te ontwrichten?
Schouwen
3. is het de minister bekend, dat door
recente weigering van verzoeken om uit
stel van eerste oefening reeds nu, o.a. op
eilanden als Flakkee en Schouwen, een
zodanige noodtoestand ontstaat, dat men
op enige plaatsen inderdaad van ont
wrichting van het onderwijs kan spre
ken?
4. is de minister bereid te bevorderen,
dat de regeling, zoals die tot nu toe heeft
gegolden en is toegepast, onverzwakt
wordt gehandhaafd?
De krijgsraad te velde (west) heeft
majoor H. E. I. K. veroordeeld tot een
jaar en drie maanden gevangenisstraf
met aftrek, ontslag uit de militaire dienst
zonder ontneming van de bevoegdheid
om bij de gewapende macht te dienen.
De krijgsraad achtte het tenlaste gelegde
bewezen, namelijk dat majoor K. als
ambtenaar meermalen giften had aange
nomen en meermalen de dienstvoor
schriften had overtreden. De eis was 2
jaar gevangenisstraf met aftrek en ont
slag uit de militaire dienst.
Majoor K. zal waarschijnlijk in hoger
beroep gaan.
Dinsdagavond is een telefoonge
sprek over een afstand van bijna 27000
km de grootste tot dusver ge
voerd als onderdeel van een plechtig
heid ter gelegenheid van de opening
van de onderzeese telefoonkabels San
Francisco-Honoloeloe.
Dc Tweede Kamer zal a.s. dinsdag
15 oktober een aanvang maken met de
algemene politieke beraadslagingen
over de rijksbegroting voor het dienst
jaar 1953. De vergadering van dinsdag
zal des avonds worden voortgezet en
zonodig ook die van woensdag d.a.v.
Op de agenda voor dinsdag 22 ok
tober en volgende dagen staan o.m. 't
wetsontwerp tot instelling van het
staatsbedrijf „Artillerie-inrichtingen"
en het ontwerp-wet op de herkapitali
satie. Voorts vermeldt deze agenda de
interpellatie van de heer Wagenaar
over de situatie in de mijnen en de
Delta-wet.
De vergadering van 22 oktober en
zo nodig ook die van 23 en 24 oktober
zullen des avonds worden voortgezet.
Het Tweede Kamerlid, de heer Van
de Wetering, heeft aan de minister van
buitenlandse zaken de volgende schrif
telijke vragen gesteld.
1. Kan de minister mededelen of de
geruchten juist zijn, dat de gesaneer
de Indische pensioenen wegens rede
nen van technische aard op zijn vroegst
in januari 1958 en de eventuele rap
pelpensioenen niet vóór mei van dat
jaar kunnen worden uitbetaald?
2. Indien deze geruchten juist zijn,
is de minister dan bereid om ter ver
rekening vóór bet einde van het jaar
één maand bij wijze van voorschot te
doen uitkeren, in het bijzonder ten be
hoeve van de lager gepensioneerden,
opdat zij tijdig brandstof en winter-
kleding kunnen kopen?
Op vrijdag 18 oktober te 12 uur zal
dr. L. Neher in de Rolzaal op het Bin
nenhof een tentoonstelling openen van
de rijksideeënbusorganisatie. Behalve
door de ambtenaren van de departe
menten, daaronder ressorterende
diensten en bedrijven ingezonden
ideeën zullen ook inzendingen van on
derdelen van Kon. Marine, de Kon.
Landmacht en de Kon. Luchtmacht als
mede de P.T.T. worden getoond. De
tentoonstelling zal voor het publiek
togankelijk zijn.
Amerikaanse militaire artsen zijn
tot de conclusie gekomen, dat er in
derdaad pogingen zijn gedaan om de
voormalige Sowjet-agènt Nikolai
Ccochlof te vergiftigen, waarschijnlijk
met thallium of een andier middel.
Chochlof, die' in 1954 de zijde van
het westen koos en toen verklaarde,
dat hij naar West-Duitsland was ge
zonden om een Russische emigranten
leider te vermoorden, was sinds vijf
tien september ernstig ziek. Hij werd
dinsdag uit het ziekenhuis ontslagen.
Volgens Russische uitgewekenen heb
ben Sowjet-agenten gepoogd hem te
vergiftigen.
Bejaarde man verdronken
Met het water van de Ringvaart bij
Heamstede is het stoffelijk overschot
van de 81-jarige Th. Vos uit Heem
stede opgehaald. Het slachtoffer werd
sinds de vorige avond half zeven
vermist. Men neemt aan, dat hij, mis
leid door de mist en duisternis het
water is ingelopen.
Josepth Joanovici, de „vodden
raper-miljonair"die tijdens de
oorlog een enorm fortuin bijeen
bracht door de handel in non-
ferro metalen, is uit Mende in
het departement Lozere, dat hem
door de Franse justitie als. ge
dwongen verblijfplaats was aan
gewezen, verdwenen. In een brief
aan het ministerie van binnen
landse zaken heeft hij meege
deeld, dat hij naar het buiten
land wil uitwijken.
Joanovici, oorspronkelijk een
Roemeense onderdaan van Rus
sische afkomst, was in 1949 we
gens collaboratie met de Duitsers
tt
:tt
tot vijf jaar gevangenisstraf ver
oordeeld. Voorts kreeg hij een
boete van ruim honderd miljoen
frank (een miljoen gulden), ter
wijl zijn onrechtmatige verkre
gen winsten ten bedrage van een
miljard frank (tien miljoen gul
den) verbeurd werden verklaard.
Na twee jaar van zijn straf te
hebben uitgezeten, werd hem
Mende als woonplaats aangewe
zen.
In zijn schrijven aan het mi
nisterie zegt Joanovici, dat er te
Mende voor hem niet voldoende
werkgelegenheid was om hem in
staat te stellen, de maandelijkse
termijnen van zijn boete te kun
nen betalen. Daarom had hij be
sloten naar het buitenland te
gaan.
Volgens in Djakarta ontvangen be
richten, heeft een hevig gevecht plaats
gehad bij Pematang Siantar, In Noord-
Sumatra, tussen een bende opstandige
elementen en militaire troepen. Het
gevecht duurde twee en een half uur.
Elf burgers werden door verdwaal
de kogels gedood, en een aantal an
dere ernstig gewond.
De boeren in de zogenaamde
Weitemanslanden ten noorden van
Almelo hebben dinsdagavond laat
het recht in eigen hand genomen
en een dam doorgestoken, tenein
de hun landerijen van de thans
heersende wateroverlast te bevrij
den. Enkele dagen geleden hebben
de boeren in die streek felle kri
tiek geuit op het beleid van het
hoofdbestuur van het Waterschap
de Regge, dat door de verbolgen
boeren rechtstreeks verantwoorde
lijk gesteld wordt voor de thans
geleden waterschade.
In deze kritiek worden zij gesteund
door de Overijselse Landbouwmaat-
schappij. Thans hebben zij de knoop
doorgehakt, die het waterschap vol
gens hen niet kan of niet wil ontwar
ren: de afwatering van het gebied via
een grotere grondduiker onder de weg
Almelo-Vriezenveen. Deze duiker is
nog steeds niet aangebracht en een
noodoplossing van een tijdelijke een
voudige stuw op de plaats van de dam
is eveneens niet door het waterschap
geaccepteerd. Dat is de reden waar
om de boeren in de Weitemanslanden
het recht in eigen hand hebben geno
men. Reeds twee jaar geleden werd
een krediet van f 100.000 beschikbaar
gesteld voor de bouw van een duiker
in de weg Almelo-Vriezenveen, maar
er is nog nooit een begin met de uit
voering gemaakt. Als oorzaak wordt
genoemd een principieel menigsver-
schil omtrent de grootte van de dui
ker.
In Praag zijn vijf mensen tot ge
vangenisstraf van 7 en 15 jaar ver
oordeeld op beschuldiging van spion-
nage voor Amerika.
Britase atoomontploffing
in Australië
He Britse ministerie van bevoorra
ding heeft medegedeeld dat woensdag
de derde en laatste ontploffing is in
de huidige reeks proefnemingen met
kernwapens, die in Zuid-Australiü
wordt uitgevoerd, op het proefterrein
van Maralinga heeft plaatsgevonden.
Noorse betogers, die zich op het vlieg
veld Fornebu bij Oslo hadden verzameld
om te protesteren tegen de komst van dc
Westduitse generaal Speidel, hebben gis
terochtend bij vergissing stenen gewor
pen naar de Britse opperbevelhebber van
de NAVO-strijdkrachten in Ndord-Euro-
pa, generaal sir Cecil Sugden, en diens
stafchef, generaal-majoor Cooper, die te
rugkeerden van een bezoek aan Kopen
hagen. Volgens de eerste berichten werd
een van de generaals aan het hoofd ge
troffen.
In Noorwegen zijn plannen gemaakt
/oor protestbetogingen en stakingsacties
laar aanleiding van de komst van gene
raal Speidel, die opperbevelhebber is van
de NAVO-landstrijdkrachten in Midden-
Europa.
De ongeveer vijfhonderd demonstran
ten op het vliegveld, onder wie zich stu
denten bevonden, hadden borden bij zich
met opschriften als „weg met de nazi-
generaal" en „wij hebben het Duitse
volk vergeven, maar niet de generaals
van Hitier. Speidel, je bent niet welkom"