IN DECEMBER EERSTE
KUNSTMAAN VAN V.S.
SPOETNIK
Volledig uitgeruste satelliet
in maart te verwachten
Waterstofbommen kunnen op
de maan gegooid worden
Engeland aan het begin van
lange, moeilijke tijd
Pleven niet
PROJESTANTSCHRISTEL IJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Amerika begint met reeks proefnemingen
Grootste oplaag
in het heelal
RUSSISCHE „SPOETNIK" HEEFT EEN
APPARATUUR VOOR TELEFOTO'S
CONTROLE
6500 KM
EOKA-lcider
gaf zich over
Internationaal congres voor ruimtevaart
Minister van financiën Thorneycroft
EEN TON voor
Pro Rege
Minister uit Ghana
ontbijt met Ike
Minister Helders
vertrokken naar
NieuwGuinea
Hoofdkantoor: L. Vorst straat 80, Goes
Tei (01100) 2438: bij geen gehoor:
Hoofdred. (01100) 2503; Chefred.
(01100) 3991; Adv. (01100 2970; giro
874289 Bijkantoren: Middelburg: Kor
te Noordstraat 35. Tel. (01180) 2009;
Vlissingen: Coosje Buskenstr 27, Tel.
(01184) 3326; Terneuzen: Dijkstr. 26-28
Exploitatie:
Oosterbaan Le Comtre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0.56 per week,
2.40 per maand, f 7.— per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per man.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Zeeuwsch Dagblad
13c Jaargang No. 3828 Hoofdredacteur r hagookt Directeur: jacq de Smit Donderdag 10 oktober 1957
Fruitpluk begonnen
(Zie pagina 8.)
N.
J
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Vrijdag: Zon op 6.57 u., onder 17.55
u. Maan op 19.01 u., onder 9.39 u.
Hoogwater vrijdag 11 okt
Vlissingen 3.08 u. 2.26 m., 15.20 u. 2.25
m. Terneuzen: 3.32 u. 2.40 m., 15.47 u.
2.39 m. Wemeldinge: 4.57 u. 1.84 m„
17.08 u. 1.76 m. Zierikzee: 4.43 u. 1.59
m., 16.53 u. 1.51 m.
DAILY MIRROR:
De Londense „Daily Mirror"
heeft zijn leuze gewijzigd. Dinsdag
heette deze krant nog „Het blad
met de grootste oplage ter we
reld", en sedert woensdag is dit
„het blad met de grootste oplage
in het heelal".
IN DECEMBER zal Amerika de eerste proef-kunstmaan afschieten.
Deze lancering luidt een reeks proefnemingen in, die resulteert in het
afvuren van de eerste, volledig uitgeruste kunstmaan in maart 1958.
Dit heeft president Eisenhower gisteren op zijn wekelijkse perscon
ferentie verklaard.
Hij was van mening, dat deze satelliet meer wetenschappelijke in
lichtingen zal verstrekken dan de Russische „Spoetnik" heeft opge
leverd. Eisenhower wees er op, dat het afschieten van de Russische
kunstmaan niet bewijst, dat de Sowjet-Unie erin geslaagd is een inter
continentaal projectiel te vervaardigen, dat in staat is aan het eind
van zijn baan opnieuw de atmosfeer van de aarde te doordringen en
met nauwkeurigheid een bepaald doel te raken.
Het Russische perbureau Tass heeft meegedeeld, dat de geleerden in de
Sowjet-Unie op grond van de gegevens over de kunstmaan, tot de conclusie
zijn gekomen, dat de bovenste lagen van de atmosfeer oneindig minder dicht
zijn dan men tot nu toe had aangenomen. Dit wordt bevestigd door de con
stantheid van de omwentelingsperiode en de baan van de satelliet. Men ver
klaarde voorts, dat de „Spoetnik" vanmorgen omstreeks vier uur 78 maal rond
de aarde zal zijn gedraaid en daarbij ongeveer 3</2 miljoen kilometer zal heb
ben afgelegd.
De vice-voorzitter van de wetenschappelijke academie van de
Oekraine, Sjerpan, die aan de vervaardiging van de kunstmaan heeft
meegewerkt, heeft verklaard, dat de Russische satelliet apparatuur
bevat voor het uitzenden Van telefoto's.
De Russische hoogleraar prof. Stern-
feld heeft tegenover radio-Moskou
verklaard, dat de volgende kunstmaan
een grotere hoogte zal bereiken. Men
zou de satelliet tot 1500 5 2000 kilo
meter kunnen brengen. Hier is de
wrijving zoveel geringer, dat het ap
paraat verscheidene jaren in de lucht
zou kunnen blijven. Volgens prof.
Sternfeld zal een kunstmaan,'die nog
eens zo hoog wordt gelanceerd, voor
onbepaalde tijd om de aarde cirkelen.
De kunstmaan passeert Nederland
woensdagnacht 23 uur 55 Ned. tijd,
onzichtbaar, donderdagnacht 4 uur 53
in de richting noord tot oost vrij laag
en misschien zichtbaar, en donderdag
ochtend 6 uur 36 in de richting west
tot zuid, zeer hoog aan de hemel,
moeilijk zichtbaar.
De Britse regering is het met de re
gering te Washington eens, dat de
kwestie van het toezicht op in de
ruimte afgeschoten voorwerpen op 'n
ruime internationale grondslag moet
worden aangepakt. De „Federatie van
Amerikaanse geleerden" heeft woens
dag een oproep aan alle regeringen
gedaan om snel tot overeenstemming
te komen over controle op „ruimte
wapens".
Het Amerikaanse blad „Birming
ham News" heeft gisteren bijzon
derheden vermeld over de raket,
die binnenkort in de Stille Oceaan
in de ruimte zal worden afgescho
ten. Men hoopt, dat deze raket met
een snelheid van 27.000 kilometer
per uur 6500 kilometer in de ruimte
kan doordringen. Volgens het blad
is het een viertrapsraket, die door
een ballon op 30 kilometer hoogte
boven de aarde wordt gebracht. De
raket is zeven meter lang en weegt
850 kilo. Het laatste deel is uitge
rust met een speciaal radio- en
foto-apparaat, dat nog geen vijf
kilo weegt. Op het ogenblik worden
er proeven genomen.
Een der leiders van de E.O.K.A., op
wiens hoofd de Britten een prijs van
50.000 gulden hebben gezet, heeft zich
woensdag overgegeven en aan Britse
militairen 'n schuilplaats in de bergen
in het zuiden van Cyprus gewezen.
In de schuilplaats troffen de Britten,
behalve wapens en munitie, de lijken
van twee verzetslieden aan, die kenne
lijk door hun kameraden doodgescho
ten waren.
Amerikaans protest
bij Syrië
De Amerikaanse regering heeft haar
ambassade in Damascus opgedragen
krachtig te protesteren tegen de aan
houding van een Amerikaanse diplo
matieke koerier aan de Syrische grens.
De koerier was maandagochtend, toen
hij op weg was van Beiroet naar Da
mascus, door Syrische functionarissen
teruggezonden, nadat men zonder op
gaaf van redenen met rode inkt op
zfjn diplomatieke paspoort het woord
„vervallen" had geschreven.
De eerste officiële foto van de
Sowjetrussische aardsatelliet
„Spoetnik", die woensdagochtend
uit Moskou werd ontvangen
Professor dr. Fred Singer, lid van de Amerikaanse afvaardiging naar het
internationale congres voor de ruimtevaart, dat thans te Barcelona wordt ge
houden, heeft dinsdag verklaard dat bombardementen van de maan met water
stofhommen de geleerden mogelijk gegevens zullen verschaffen hoe op een
veilige afstand de warmte, die ontwikkeld wordt bij de ontploffing van een
dergelijke bom, in elektrisch vermogen kan worden omgezet.
Volgens prof. Singer is het niet
moeilijker waterstofbommen op de
maan te doen belanden, dan een in
tercontinentale ballistische raket af te
vuren. „Door de maan als doelwit te
gebruiken zou de bestaande wedijver
tussen de grote mogendheden, wie de
krachtigste waterstofbommen kan ver
vaardigen, tot een wedkamp kunnen
worden, wie de grootste bomkrater op
de maan kan veroorzaken", aldus prof.
Singer, die er verder op wees dat het
bombarderen van de maan en moge
lijk andere planeten met waterstof
bommen nieuwe gegevens zou ver
strekken voor het te weten komen
van de samenstelling der sterren en
andere hemellichamen.
Ook voor de verdere studie van het
zonnestelsel en voor kosmische schei
kunde zouden dergelijke bombarde
menten nieuwe mogelijkheden openen.
De internationale federatie voor
ruimtevaart heeft besloten het congres
over ruimtevaart volgend jaar in
Nederland te houden. De Ame
rikaanse advocaat Andrew G. Haley is
tot voorzitter gekozen. Leden van het
nieuwe bestuur zijn: de Nederlander
Ingezonden medeHplins (adv
dr. J. M. J. Kooy, voorzitter van de
Nederlandse Vereniging voor Ruimte
vaart, de Zweed Ake Hejerstrand, de
Pool Zarankiewicz, de Rus Leonid
Sedof, de Engelsman dr. Leslie
Shepherd en de Argentijn Tabanera.
Italiaanse senaat keurt
E.E.G. en Euratom goed
De Italiaanse senaat heeft woens
dagavond zijn goedkeuring gehecht
aan de verdragen tot instelling van de
Europese Economische Gemeenschap
en Euratom. De kamer van afgevaar
digden had de verdragen reeds voor
het zomerreces goedgekeurd.
Communisten in San Marino
capituleren
Het ziet er naar uit dat de anti
communistische tegen-regering van
San Marino de strijd om de macht
heeft gewonnen. Een der communis
tische leiders verklaarde woensdag
avond na een lange vergadering: „Wij
treden af".
Rustig weer.
Aanvankelijk mist of laaghangende
bewolking die in de loop van de dag
op vele plaatsen optrekt. Dezelfde
temperaturen als gisteren of iets ho
gere. Overwegend zwakke verander
lijke wind.
De Brits-Egyptische besprekingen
over financiële kwesties voortvloeiend
uit de Brits-Franse actie van vorig
jaar, zijn woensdag in Rome hervat.
Bij een ontploffing in de Kasbah
van Algiers zijn gisteren zeker zestien
mensen om het leven gekomen. Een
aantal huizen werd vernield. De ont
ploffing deed zich voor terwijl Franse
troepen huiszoeking deden naar wa
pens.
Thorneycroft, heeft dinsdag, tijdens
een maaltijd in Mansion House in En
geland gewaarschuwd, dat het land
aan het begin staat van een lange en
moeilijke economische worsteling. „Wij
bevinden ons op een keerpunt van ons
lot. Belangrijke besluiten zijn of zul
len worden gevonden", zo verklaarde
hij tegenover bankiers en kooplieden
van de city tijdens de maaltijd, die de
burgemeester, Sir Cullum Welch, in
zijn officiële residentie aanbood.
„Onze politiek is er op gericht de
toeneming van de geldvoorraad tot
staan te brengen. Daarom zal geld
schaarser en duurder worden. In het
komende jaar zal het door deze poli
tiek moeilijker zijn winsten te maken.
Dat is ook de bedoeling. Het zal ook
moeilijker worden loonsverhogingen te
krijgen. Deze zullen verdiend moeten
worden. Winsten en lonen zullen ech
ter met; eerlijk verdiende ponden be
taald worden", zo zei hij.
„Wij geven toe, dat het een lang
durige en grote inspanning zal zijn.
Maar ik weet daarnaast nog iets an
ders: Ik weet, dat deze politiek kan en
zal slagen. Wij zijn vastbesloten haar
tot dat succes te brengen", aldus Thor
neycroft.
RENE PLEVEN heeft woens
dagavond zijn pogingen om een
nieuwe regering te vormen opge
geven.
Pleven heeft geprobeerd een coali
tieregering te vormen van alle repu
blikeinse partijen, die een politiek be
stand van een jaar zouden moeten
sluiten om de regering de gelegenheid
te geven de Franse financiële en eco
nomische moeilijkheden op te lossen.
Een speciaal crisiscomité van de
Franse radicale partij had zich woens
dag met 22 tegen 17 stemmen uitge
sproken tegen deelneming aan een
regering-Pleven.
OLYMPISCHE SPELEN
OOK BRUSSEL
KANDIDAAT VOOR 1964
Ook Brussel heeft zich geplaatst op
de steeds aangroeiende lijst van ste
den die zich kandidaat hebben ge
steld voor de organisatie van de Olym
pische Spelen in 1964. De gemeente
raad heeft met algemene stemmen be
sloten de Belgische hoofdstad als zo
danig voor te stellen.
Deze foto uit Cleveland in de Amerikaanse staat Ohio laat zien
hoe een tekenaar zich voorstelt, dat de bemande aardsatelliet
van de Goody ear-fabrieken, de „Meteor-Junior"de laatste
etappe in de buurt va nde maan zal afleggen, nadat de snelheid
is teruggebracht van 18.000 mijl (hoogst bereikbare snelheid)
tot constant 16.600 mijl per uur. Het door raketten aangedreven
ruimtevaartuig, dat op een straaljager met deltavormige vleu
gels gaat lijken, zal een bemanning van drie koppen en voor
raden voor een verblijf van twee maanden in het heelal mee
voeren. De satelliet, die zijn snelheid zal ontlenen aan een
drietraps raket, zal om de aarde gaan cirkelen in een baan op
500 mijl hoogte of om de maan heencirkelen. Goodyear zal de
plannen voor deze satelliet voorleggen aan het internationale
r-nnarps over ruimtevaart te Barcelona
„Wanneer wij niet tot deze politiek
hadden besloten, of wanneer wij min
der vastbesloten zouden zijn geweest
om haar door te zetten zou alles in dit
land, waaraan wij waarde hechten,
volledige werkgelegenheid, de wel
vaart, onze hoge levensstandaard, op
het spel hebben gestaan. Er ligt dan
ook weinig bemoedigends in, als vak
verenigingen of werkgevers hogere
lonen of grotere dividenden kunnen
ontvangen, wanneer deze betaald moe
ten worden in ponden, die steeds min
der waard worden, zo verklaarde de
""itse minister van financiën.
(Van onze Utrechtse redacteur)
De „Actie vier ton" van de Kon.
Ned. Militaire Bond Pro Rege belooft
een succes te worden. Het nieuwe idee
van een renteloze volkslening is blijk
baar ingeslagen en tallozen willen op
deze wijze de bouw van een achttal
prot. chr. militaire tehuizen mogelijk
maken. „De eerste ton is binnen", zo
deelde de directeur van Pro Rege, de
heer W. Nieuweboer ons gisteren
triomfantelijk mee.
Het aantal medewerkers, dat de ren
teloze obligaties aan de man brengt, is
inmiddels tot 1000 gestegen. Van alle
kanten wordt spontaan hulp bij deze
verkoop aangeboden. Zo b.v. door de
Friese Bond van Chr. Plattelands
vrouwen met zijn 60 afdelingen en
door de Chr. Geref. Jongelingsvereni-
gingen in Twente.
Een Hagenaar tikte bij een reder 55
haringvaatjes op de kop en distri
bueerde deze over de bestaande mili
taire tehuizen. Elke ton draagt een
vlaggetje met het opschrift: „een dup
pie de man, maakt dat Pro Rege bou
wen kan". En de duppies van de da
gelijkse bezoekers der tehuizen stro
men binnen. Ongeveer 12 pCt van de
binnengekomen gelden bestaat uit gif
ten, de rest wordt geleend.
Zoals bekend wordt onder de „obli
gatiehouders" een reis per autobus
langs een aantal militaire tehuizen
verloot, zodra Weer f 40.000 binnen is.
De winnaar mag dan zelf nog 34 ken
nissen, vrienden of familieleden vooï
deze tocht uitnodigen. De eerste te-
huizentocht is nu uitgeloot door de no
taris en het bleek, dat de directie van
de Eerste Rotterdamsche, een verze
keringsmaatschappij, deze reis zal mo
gen maken.
De woordvoerder van het Wit
te Huis heeft woensdag verklaard
dat Ghana's minister van finan
ciën, aan wie men dinsdag op
grond.van zijn huidkleur de toe
gang in een Amerikaans restau
rant had ontzegd, een uitnodiging
heeft ontvangen, donderdag met
president Eisenhower te ontbij
ten.
Minister Gbedemah zei presi
dent Eisenhowers uitnodiging te
beschouwen als een ruime ver
goeding voor de behandeling in
het restaurant. Hij zei veront
schuldigingen te hebben ontvan
gen uit alle kringen van het
Amerikaanse volk, waaronder
één van het ministerie van bui
tenlandse zaken.
Vrede in Algerije?
De „opperbevelhebber" van het Al
gerijnse nationale volksleger, Si Mo
hammed Belloenis, heeft volgens het
Parijse onafhankelijke avondblad Le
Monde van woensdag gezegd dat hij
binnen drie maanden vrede in Alge-
rije zal brengen.
In een brief aan het blad verklaarde
hij met de hoge Franse autoriteiten
in Algerije een schikking te hebben
getroffen, die gebaseerd is op de ver
dediging van de belangen van onza
volkeren en de uitroeiing van oor
logsophitsers.
Nagewuifd door zijn echtgenote, en
zijn vier dochters, is de minister van
zaken overzee, mr. G. Ph. Helders,
gisteren met het K.L.M.-toestel „Ne-
gaton" van Schiphol vertrokken voor
een bezoek van enkele weken aan Ne
derlands Nieuw-Guinea. In aansluiting
op deze reis hoopt de minister, die
vergezeld is door de heer B. Krijger,
chef van de directie Nederlands
Nieuw-Guinea van zijn ministerie, een
bezoek brengen aan Australisch
Nieuw-Guinea.
Gevraagd omtrent het doel van zijn
reis, antwoordde mr. Helders, dat hij
zich in Nederlands Nieuw-Guinea voor
de eerste maal persoonlijk op de hoog
te wilde stellen van velerlei zaken al
daar en contacten wil leggen op on
derscheidene terreinen.
