VOLSTREKTE MEERDERHEID
VOOR DR ADENAUER
Buitengewesten hebben
succes in Djakarta
Grote stembuszege van C.D.U. tn West-Duitslanib
Duikers bekeken wrak van
„De vergulde draeck"
Stabiliteit in buitenlandse
politiek is verzekerd
Middenstand
en Euromarkt
Zal koning
Hoessein van
Jordanië
aftreden?
Weer bondskanselier
Meer dan 177,000
televisieontvangers
Kerk in de Congo
Man doodgereden
door trein
Trein greep wielrijder
Griep hindert
manoeuvres
Spionage in
Oostenrijk
Gasten uit Texas
in Amsterdam
-insdag 17 september 1957
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina
DE VERKIEZINGEN in Duitsland zijn een klinkende overwinning
geworden voor dr. Konrad Adenauer en de C.D.U., de confessionele
partij in de bondsrepubliek, waarin zowel rooms-katholieken als pro
testanten zijn georganiseerd. De grootste tegenstander, de socialis
tische partij met Ollenhauer aan het hoofd, heeft het niet kunnen
winnen van de staatsman Adenauer, die in de afgelopen jaren de
Westduitse hondsrepubliek een belangrijke partij heeft doen meespe
len in het internationale orkest.
Het belangrijkste van de verkie
zingsuitslag is niet dat de meerder
heid van de Westduitse stemgerech
tigden zijn stem heeft uitgebracht op
een christelijke partij en dus heeft
verklaard dat in West-Duitsland het
b 1 eid in de eerstvolgende jaren moet
zijn gestempeld door een levens-
Is schouwelijke overtuiging deze
visie op de betekenis van de stembus
is in Duitsland veel minder sterk dan
in Nederland belangrijker is dat
het Westduitse volk te kennen heeft
gegeven, dat het de buitenlandse poli
tiek van Adenauer onderschrijft. De
bejaarde bondskanselier heeft in de
afgelopen jaren sterk gepleit voor
samenwerking met de westerse lan
den en hij heeft zijn streven ook ge
realiseerd, ondanks de sterke opposi
tie van de socialisten.
Stabiliteit
Na het bekend worden van de ver-
kiozingsuitslag heeft Adenauer ver
klaard dat nu een stabiele binnen- en
buitenlandse politiek voor de volgen
de vier jaar is gewaarborgd. Degene,
die nu bondskanselier zal worden,
heeft een zware verantwoordelijkheid
te dragen, meende Adenauer. Het is
vrijwel zeker dat de nieuwe bondsdag
Adenauer als bondskanselier zal kie
zen, Dat hij in de nieuwe kanseliers-
periode een zware verantwoordelijk
heid te dragen krijgt, zal niemand
Willen onakennen. Het is namelijk
niet alleen de buitenlandse politiek,
die voor West-Duitsland van grote be
tekenis is.
In zekere zin heeft deze politiek er
toe bijgedragen, dat de C.D.U. bij de
stembus een grote overwinning heeft
behaald, maar voor het gewone volk,
voor de doorsnee Duitser, is het, in
zijn ogen uiteraard, van veel meer be
lang, dat „der alte Fuchs" heeft ge
zorgd dat er in het naoorlogse Duits
land welvaart is gekomen, dat „het
economische wonder" is ontstaan.
Een bekend gezegde luidt, dat de
liefde door de maag gaat. Welnu, ook
de liefde voor een staatsman is daar
niet vreemd aan. Adenauer heeft de
wind in de zeilen gehad in de afgelo
pen jaren. Het overwonnen volk kon
zich de allures van de overwinnaar
veroorloven en dat hebben de Duitse
stemgerechtigden weten te waarderen.
Hereniging
Opva end is het dat het probleem
van de hereniging van Oost- en West-
Duitsland, dat door dr. Adenauer ook
niet nader tot een oplossing kon wor
den gebracht, minder sterk schijnt te
hebben gespeeld bij het uitbrengen
van de stemmen. Het Westduitse volk
heeft begrepen, dat een oplossing van
het probleem in de geest, zoals van
Oostduitse zijde meer dan eens werd
gesuggereerd, geen wezenlijke oplos
sing is, doch een uitleveren van het
vrije deel van West-Duitsland aan
machten, waarvan het de kracht wel
kan bevroeden, doch liever niet aan
den lijve wil ondervinden.
In een verkiezingsbijeenkomst bijv.,
waar Adenauer sprak, riep een arbei
der uit de zaal hem kritische woorden
toe. „Hoe bent U hier gekomen?"
vroeg de kanselier. „Per motorfiets",
antwoordde de man.
„Had U vier jaar geleden ook een
motorfiets?", vroeg Adenauer daarop.
Het antwoord van de man ging verlo
ren in het applaus van de zaal
Volstrekte meerderheid
Volgens de door het Westduitse
persbureau verstrekte cijfers heeft de
christen-democratische partij 14.995.
504 stemmen gekregen tegen de socia
listen 9.490.119. Dit betekent, dat Ade
nauer verzekerd is van een volstrekte
meerderheid in de nieuwe bondsdag.
De voorlopige zetelverdeling is vol
gens een berekening van het Duitse
persbureau
Christen democraten 267
Socialisten 169
Vrije democraten 41
Duitse partij 17
Coalitie
Adenauer zal, als hij wil, straks een
regering uit zijn eigen partij kunnen
vormen. Hij zal dat echter waarschijn
lijk niet doen, doch ook een beroep
doen op de Duitse partij, tot dusver
zijn trouwste bondgenoot. Er is binnen
de C.D.U. een streven om ook de vrije
democraten tot deelneming in een coa
litie uit te nodigen.
Zelf wilde de bondskanselier zich
nog niet over de samenstelling van
een nieuwe regering uitlaten. Hij had
zijn gedachten daar nog niet over la
ten gaan.
Wel kon hij zeggen dat er geen coa-
liti" -"m C.D.U. en socialisten zou ko-
STAATKUNDIG'GEZICHT,,VAN W-DUtTSL
men. Ook zei hij, dat zijn partij er niet
aan denkt een partij (de Duitse partij)
ontrouw te worden met wie zij de re
geringsverantwoordelijkheid heeft ge
deeld.
Over de verkiezingsuitslagen zei hij
nog, dat de C.D.U. veel stemmen van
arbeiders, in het bijzonder van de
jonge generatie, heeft gekregen.
Partijcrisis
Politieke waarnemers in Bonn me
nen dat de socialisten voor een inter
ne partijcrisis zullen komen te staan.
Er schijnt ontevredenheid te bestaan
over de wijze, waarop Ollenhauer het
leiderschap van de socialistische par
tij uitoefent. Men acht hem, zo ver
namen wij gisteren, te bescheiden in
de partijpolitiek, in het bijzonder met
een tegenstander ais Adenauer, die elk
foefje in de propaganda kent, zoals in
de afgelopen weken meermalen is ge
bleken.
Twee opnamen van de algemene
verkiezingen, welke in West-Duits
land zijn gehouden. Links: Bonds
kanselier Dr. Konrad Adenauer
brengt zijn stem uit. Rechts: Erich
Ollenhauer, leider van de sociaal
"V c'»ral te Bonn.
Per 1 september waren in ons land
meer dan 177.000 televisieontvangers ge
registreerd. In de eerste twaalf dagen
van september zijn zesduizend nieuwe
televisietoestellen aangeschaft. Voor 1
november a.s. verwacht men het 200.000e
toestel.
De heer J. W. Rengelink, televisie-
secretaris van de V.A.R.A., heeft mee
gedeeld, dat de steunzender te Goes te
gen het eind van dit jaar in gebruik kan
worden genomen.
In het afgelopen weekeinde heeft
men opnieuw gedoken naar het wrak
op de zeebodem nabij de Australische
stad Perth, waarvan men gelooft, dat
het het Nederlandse goudschip „De
vergulde Draeck" is, dat in de zeven
tiende eeuw is vergaan. De duikers
waren de ontdekkers van het wrak,
Phillips en Robinson, en een journa
list.
Twee boten met toeristen volgden
hun verrichtingen. De duikers hadden
verscheidene koraalstukken gezien
in de vorm van kanonlopen. Plet bont
gekleurde rif, waarvan deze deel uit
maakten had echter niet de vorm van
een scheepsromp, hetgeen evénwel na
drie eeuwen geen verwondering mag
baren.
De Indonesische minister-president
heeft verklaard, dat de centrale re
gering en de leiders van de buiten
gewesten tijdens de conferentie voor
het nationaal overleg overeenstem
ming hebben bereikt over versnelling
van de toekenning van autonomie aan
de provincies.
De eisen van de provincies, aldus
de premier, tot een billijker aandeel
Ned. Baptisten Centrum
Maandag 30 september a.s. zal het
nieuwe Ned. Baptistencentrum „De Vin-
kenhof" te Bos en Duin in de gemeente
Zeist worden geopend. „De Vinkenhof"
is een groot landgoed, dat dit voorjaar
aangekocht werd door de gezamenlijke
Baptistische organisaties.
's Middags zal de predikant-directeur
dr. J. J. Kiwiet, worden geïnstalleerd,
's Avonds wordt de jaarlijkse conferen
tie van baptistenpredikanten geopend,
waarin dr. Kiwiet zal spreken over:
„Verwachting en perspectief van het
nieuwe centrum". 1 en 2 oktober heeft
in het centrum de 34e conferentie plaats
van de broederschap van baptistische
voorgangers, die geleid wordt door ds.
D; Slort (Apeldoorn).
Sprekers zijn o.m. lie. dr. H. Luckey,
rector van het baptistisch seminarium te
Hamburg, dr. F. de Graaf, Hervormd
predikant te Rotterdam en dr. W. F.
Golterman, Doopsgezind predikant te
Amsterdam en secretaris van de Oecu
menische Raad van Kerken.
Geen devaluatie Spaanse
peseta
Naar aanleiding van berichten in de
pers over de mogelijkheid van een de
valuatie van de Spaanse peseta, heeft de
Spaanse regering meegedeeld, dat Spanje
niet voornemens is, tot devaluatie over
te gaan.
voor de provincies uit de opbrengst
van de export en tot veranderingen
in het centrale bestuur in Djakarta,
„wachten alleen nog maar op uitvoe
ring".
De vergaderingen van de Protestant
se Raad voor de Belgische Congo zul
len niet langer meer alleen in het En.
gels worden gehouden, maar ook In het
Frans, één van de twee officiële talen
van de Congo.
Men is hiertoe overgegaan wegens
het steeds groter wordende aandeel, aai
Congelezen hebben in kerkelijke zaken.
Op de laatste vergadering waren lo
Congolese afgevaardigden voor hei
eerst aanwezig, op volkomen gelijke
voet niet de blanke afgevaardigde:-..
Ds. Morrison van Leopoldville, cue
reeds gedurende 38 jaar zendeling Is m
de Congo, merkte op, dat na 48 jaar
zendingsarbeid ln de Congo de Christe
lijke boodschap meer dan de helft der
bevolking heeft bereikt. De tijd ls ge
komen, om meer plaats te maken voor
Afrikanen in het bestuur van de kern
in de Congo.
Volgens statistieken zijn er 2 miljoen
protestanten ln de Belgische Congo op
een totale bevolking van 12 miljoen.
Het zendingswerk ondervindt veei
stagnatie door het gebrek aan litera
tuur in de inheemse talen. Als een po
ging, om ln deze situatie verandering
te brengen, zal „ENVOL", het grote
protestantse geïllustreerde tijdschrift
van de Congo, binnenkort ln drie Con
golese talen verschijnen: Klkongo, Lrn-
gala en Tschilluba. De Franse editie
die ln Leopoldville wordt uitgegeven en
een oplage heeft van 40.000, wordt op
grote schaal gelezen door Congolezen,
die Frans verstaan. Bovendien geeft de
Congolese Protestantse Bibliotheek m
Leopoldville geregeld literatuur uit m
20 Afrikaanse talen, zowel als In het
Frans, Engels en Portugees. Er is een
gezangboek in het Kikongo in voorbe
reiding, dat ongeveer 1000 gezangen
zal bevatten. Het zal verschijnen ln een
oplage van 50.000 exemlaren.
Wijziging wet V.H.M.O.
Bij de Tweede Kamer der Staten-
Generaal is ingediend een ontwerp van
wet tot wijziging van dè middelbaar on
derwijswet, de hoger onderwijswet en de
pensioenwet 1922. Dit ontwerp heeft be
trekking op een betere regeling voor de
subsidiëring in de kosten voor het aan
kopen, stichten, verbouwen, herbouwen
en uitbreiden van de schoolgebouwen en
-terreinen der bijzondere scholen voor
V.H.M.O. Het houdt ook in een wijziging
in de berekening van het bedrag van
het subsidie in de exploitatiekosten van
die scholen. De wijziging van de pen
sioenwet 1922, beoogt het personeel van
een door het rijk gesubsidieerd avond
lyceum of avond hogere burgerschool en
van*een door het rijk gesubsidieerde in
richting tot opleiding voor het examen
ter verkrijging van een middelbare akte
onder de werking van de pensioenwet
te brengen.
Nabij Best zijn twee arbeiders door
de trein Den BoschEindhoven aan
gereden. Een van hen, de heer N.
Mannersteeg te Nieuwdijk werd op
slag gedood, terwijl de andere arbei
der, de heer L. Siegers uit Heeze,
zwaar gewond naar het Binnenzieken-
huis te Eindhoven werd overgebracht.
De beide arbeiders verrichtten
werkzaamheden aan de spoorlijn in
opdracht van een particulier aanne
mersbedrijf, toen de trein hen greep.
Van de zijde der spoorwegen ver
namen wij, dat de voorgeschreven
veiligheidsmaatregelen waren geno
men.
Op de onbewaakte overweg tussen
Etten en Roosendaal is gistermorgen
omstreeks half tien de wielrijder P.
C. van Garstel uit Nispen door een
passerende trein uit Antwerpen ge
grepen. Hij -werd in zorgwekkende
toestand naar het ziekenhuis in Roo
sendaal overgebracht.
GELD UIT
OLIEBUISLEIDING
In besprekingen tussen ministers van
Syrië en de Libanon en de Trans-Arabi
an Pipeline Company (Tapline) heeft
Syrië ertegen geprotesteerd, dat aan
Saoedi-Arabie een te groot aandeel is
aangeboden in de royalties, die de Tap
line betaalt voor het vervoer van olie
uit Saoedi-Arabie door de buisleidingen
naar de Middellandse Zee, wordt van
gezaghebbende zijde te Beiroet verno
men. De Tapline had verleden jaar aan
geboden, de helft van de winst op het
vervoer van de olie uit te keren aan
Saoedi-Arabie, Jordanië, de Libanon en
Syrië, die dan zelf door de verdeling
van de royaltie zouden moeten zorgen.
De vier landen konden het echter niet
eens worden over deze verdeling, waarop
de Tapine voorstelde, 63 procent van de
helft van de winst op het vervoer van
de olie te betalen aan Saoedi-Arabie en
de rest te verdelen onder Syrië, de Li
banon en Jordanië. Syrië acht het aan
deel van Saoedi-Arabie te groot. Bij de
jongste besprekingen, waaraan niet werd
deelgenomen door Saoedi-Arabie en
waarbij Jordanië werd vertegenwoordigd
door de Libanon, zijn Syrië en de Li
banon tenslotte overeengekomen, aan
Saoedi-Arabie te verzoeken, een deel van
de dit land toegedachte 63 pet af te
staan aan de andere landen.
Na afloop van de besprekingen deelde
de Libanese minister van economische
zaken, Sayed Kazam el Khali, nog
mede, dat de Libanon waarschijnlijk on
derhandelingen met de Iraq Petroleum
Company' zal openen over een verhoging
van de buisleiding-royalties.
De griep blijkt een belemmerende
factor te zijn voor de grote NAVO-
vlootmanoeuvres, die gisteren onder
de naam „operatie slag terug" zijn be
gonnen. Twee Britse onderzeeërs be
vinden zich bij Stornoway in quaran
taine daar dertig leden van de beman
ningen griep schijnen te hebben en
naar het ziekenhuis zijn gebracht.
Verder zijn twee Britse onderzee
bootjagers bij Gibraltar in quarantaine.
Zij zullen zeker de eerste dagen van
de oefeningen niet kunnen meemaken.
Van een onderzeeboot-bevoorra
dingsschip is een honderdtal man
schappen ziek.
Telersprijs voedergranen nog
beneden vastgestelde
basisprijzen
Het landbouwschap heeft onlangs in
een brief aan de minister van landbouw
zijn ongerustheid uitgepsroken over ae
prijzen, die de telers op het ogenbliK
voor voedergranen ontvangen. Het
landbouwschap verzocht daarbij de mi
nister zodanige maatregelen te treffen,
dat de telers op korte termijn de vast
gestelde basisprijzen voor voedergra
nen voor de oogst 1957 ontvangen.
In zijn antwoord aan het landbouw
schap deelt minister Mansholt thans
mede, dat deze prijsontwikkeling zyn
voortdurende aandacht heeft. Inderdaad
is het niveau van de streefprijzen nog
steeds niet bereikt. Waar de aanvoer
van binnenlandse granen echter nog m
het beginstadium verkeert en nog niet
als normaal kan worden beschouwu,
ziet de regering nog geen aanleiding
tot het aankopen van gerst en haver
over te gaan.
Het ligt wel in het voornemen van
de regering, als de situatie zich voort
zet, het aan- en verkoopbureau van ait-
kerbouwprodukten, handelende voor ae
staat, op te dragen omstreeks begin
november tot aankoop op een prijsni
veau ln overeenstemming met de vast
gestelde streefprijzen over te gaan, al
dus minister Mansholt.
Een poging om een der „lopen" af
te zagen mislukte doordat „het bin
nenste ervan zo hard was dat de zagen
stomp werden". Men zal de pogingeil
voortzetten.
De Bondsraad van de Christelijke
Middenstandsbond zal dinsdag 5 novem
ber a.s. in het Gebouw voor K. en W,
te Utrecht bijeen komen. De morgen
vergadering, welke te 10.15 uur aan
vangt, is geheel gewijd aan huishoude
lijke zaken, waaronder de Bondsbegro-
ting 1958.
De middagvergadering, die om 14.00
uur aanvangt, draagt een openbaar ka
rakter. Het onderwerp zal zijn: „Wat
betekent de Euromarkt voor het midden-
en kleinbedrijf in Nederland?" Dit be-
langkekkende thema zal worden ♦inge
leid door een forum, bestaande uit de
navolgende heren: dr. G. J. Stapelkamp
(Utrecht, secretaris N.C.A.B.), voorzit
ter, H. van Eijsden (Rotterdam, lid
Tweede Kamer), drs. D. F. van der Mei
(Rijswijk, lid Tweede Kamer), dr. J. P.
I. van der Wilde (Voorschoten, sec. Raad
voor het Midden- en Kleinbedrijf), drs.
J. van Ede (Rijswijk, econ. medewerker
P.C.B.),
De Union Internationale, het interna
tionaal samenwerkingsorgaan van d«
middenstandsorganisaties in een aantal
Europese landen zal in de eerste week
van oktober te Rothenburg (Duitsland)
een conferentie houden, gewijd aan de
vraagstukken van de E.E.G. (Euromarkt)
Namens Nederland treden op als verte
genwoordigers de heren H. v. Eijsden
(C.M.B.), Mr. F. Portheine (K.N.M.BJ en
drs. G. v J. Vlek (N.R.K.M.),
De commandant van de staatspolitie-
post te Rust in Neder-Oostenrijk is op
beschuldiging van spionage gearres
teerd. Rust ligt vlak bij de grens met
Hongarije. Twee weken geleden is om
dezelfde - reden een douanebeambte
aangehouden.
Volgens het Oostenrijkse persbureau
APA zijn de twee mannen onafhanke
lijk van elkaar in staat van beschul
diging gesteld wegens het verraden
van het alarmsysteem langs de grens
en de legering van legereenheden aan
agenten van vreemde mogendheden.
De burgemeester van Houston (Te
xas) de heer Oscar Holcombe, heeft
gisterochtend zijn ambtgenoot van
Amsterdam, mr. G. van Hall, de „gou
den sleutel" van zijn stad overhandigd.
Dat gebeurde tijdens een receptie, die
het gemeentebestuur van Amsterdam
de groep KLM-gasten uit Texas in het
raadhuis aanbood. „Deze sleutel past
op alle sloten in Houston", zei de heer
Holcombe. „Wij zullen u daar zeer
gaarne ontvangen en u zult er met
deze sleutel alle deuren kunnen ope
nen".
Het Egyptische blad „Al Ahram"
meldt, dat de toestand in Jordanië
de laatste uren een dramatische
wending heeft genomen en zal lel
den tot de abdicatie van koning
Hoessein. Deze zou volgens het
blad aftreden ten gunste van zijn
broer, prins Mohamed, die zou
gaan regeren onder een regent-
schapsraad bestaande uit zijn moe
der, koningin Zein, en haar broer
Sjerif Nasser.
Het blad zegt dat de crisis is ver
oorzaakt door de Amerikaanse ambas
sadeur, Lest Mallory, die wilde dat
Jordanië toetrad tot het Verdrag van
Bagdad. Vice-premier Samir Rifa'l
voelde daar wel voor, maar de naaste
adviseur van de koning was er tegen.
Deze zou de koning hebben meege
deeld dat hij niet verder moest gaan,
want dan zou hij zijn troon en zijn
leven niet kunnen garanderen.
HET BLAD
Er dreef een blad op 't blanke water.
De stroom nam het al verder mee.
Toeh vond ik het een poosje later.
En 't was nog lang niet bij de zee.
De stroom had 't ln een bocht gedreven.
Daar had het blad zich vastgehaakt.
Ik dacht: zo is het ook in 't leven.
Hoe vaak ben ik niet vastgeraakt?
Ik ben een blad, de stroom van 't leven.
Voert het maar altijd verder mee.
Totdat het in een bocht gedreven,
Blijft hangen, ver nog van de zee.
O Vader, stuwkracht van het leven,
Neem aan Uw Vaderhand mij mee.
Opdat het mij zal zijn gegeven,
Eenmaal te zien de glazen zee.
ADRI MALJAARS.
