Huis in Veere kreeg een
verkeerde naam
Najaarsbeurs was interessant,
ook voor de huisvrouw
,De Schotse Huizen'
een uniek museum
Enthousiaste
conservatrice
Ontvangst op
Soestdijk
ZEEVAARDER VERGISTE ZICH
DAMPO
Luchtmachtkapel komt
naar Zeeuws-Vlaanderen
Kaasbolletjes en zoutjes
veroveren Nederland
Saterdag 14 september 1957
ZEEUWSCH WEEKEND
Pagina 10
Mej. ivl. M. den beer Poortugael,
dochter van de burgemeester van
Veere, is van mei 1957 af conseva-
trice van „De Schotse Huizen".
„Interessant en afwisselend werk
is het", vertelde zij ons. „Hoe meer
de mensen vragen, hoe liever het
mij is".
Mej. Den Beer Poortugael heeft
steeds veel belangstelling gehad
voor oudheidkunde en folklore.
„Mijn vader houdt ook erg van
antiek". Het bezoek aan het mu
seum is bevredigend. Op donkere
dagen komen er vanzelfsprekend
meer mensen, dan op dagen vol
zonneschijn".
De Veerse conservatrice moppert
echter niet, als er eens een paar
dagen weinig bezoek is geweest.
„Het museum is mooi", zegt ze,
„maar geef de mensen eens onge
lijk, als ze op een mooie dag liever
buiten dan binnen zijn
en pijn weg-
wrijven met
Z.K.H. Prins Bernhard heeft per
soonlijk het diploma van erelid van 't
Briase Koninklijke Genootschap voor
Luchtvaart in ontvangst genomen, dat
hem is uitgereikt tijdens de 45ste Wil
bur Wright herdenking in Londen.
Bouwbesluit Kleuteronderwijs
In Staatsblad nr. 361 is gepubliceerd
het „Bouwbesluit Kleuteronderwijs".
Dit bouwbesluit omvat de regeling
voor de waaraan ingevolge art.
18, 1p lid, der Kleuteronderwijswet 't
schoolgebouw en het daarbij behorend
terrein voldoen in het belang zowel
van de gezondheid en veiligheid der
leerlingen als van het onderwijs.
Voorts zijn opgenomen bepalingen om
trent het aantal kleuters, dat in de lo
kalen mag worden toegelaten.
In overeenstemming met de eis der
wet dragen de bepalingen het karak
ter van minimum-normen. Voor wat
betreft de algemene opzet vertoont dit
bouwbesluit veel overeenkomst met 't
bouwbesluit voor het lager onderwijs.
Gezien evenwel het verschil in karak
ter van kleuter en lager onderwijs, en
mede gelet op de in vele opzichten
verouderde bepalingen van het bouw
besluit, wijkt de regeling op diverse
punten af van die voor het l.o.
a meccdeling adv
„De gereformeerden zijn voor
heen te zeer van a en b, nog
niet eens van Paulus en Apollos,
maar van Hepp en Schilder ge
weest. Indien zij wat meer be
dachten van Christus te zijn,
zo Ten veel onno^'g geschil ver-
dwij-»n"
schrijft prof. I. A. Diepenhorst in
het tijdschrift ter bevordering
van het oecumenisch besef. Voor
2,75 bent u een jaar lang abon
nee op het actuele „Uitzicht".
Uitgeverij Van Keulen N.V.,
Ho'.'tzagerssingel 76, Den Haag.
Geen plaats in Zeeland is zo rijk aan oude
huizen met prachtige gevels als het Walcherse
stadje Veere. Veel vreemdelingen trekken dan
ook in de vakantiemaanden naar deze vissers
plaats en naast de visserij is het toerisme een
van de belangrijkste bronnen van inkomsten.
Veere heeft een uniek museum, bekend als
„De Schotse huizen". De gevels van deze hui
zen zijn versierd met prachtige zandstenen
beelden van adelijke personen, die in der roem
ruchte geschiedenis van dit gewest een belang
rijke rol hebben gespeeld.
En in het museum toont de conservatrice,
mej. M. M. den Beer Poortugael met gerecht
vaardigde trots het prachtige porcelein, de Oud-
Hollandse meubelen, mooie gravures en Zeeuw
se folklore.
Gebouwd in de zestiende eeuw zijn de
Schotse hulzen de oudste nog bewoonde
huizen in Nederland. Hoe de naam
„Schotse hulzen" is ontstaan is niet zeker
te zeggen, doch waarschijnlijk ontlenen
ze hun naam aan het feit dat een Schot
deze huizen heeft gebouwd of laten bou
wen. Zeker is in ieder geval, dat er
Schotten hebben gewoond.
De Schotse huizen twee naast el
kaar staande panden dragen de na
men „Het Lammetje" en „De Struys".
Het verhaal doet de ronde, dat de
naam „Het Lammetje" is ontstaan, om
dat de Schotten in Veere zich bezig hiel
den met het verhandelen van wol en
dat zij daarom hun huis „Het Lammetje"
hebben genoemd.
Achter het huis is echter boven de
deur een langwerpige zandsteen aange
bracht met in het midden het Kruisdra-
gende Lam, het Lam Gods dus en dat
geeft in één slag aan het huis diepere
betekenis.
„In de Struys"
Het huis „In de Struys" heeft een
zandsteen met erop voorkomend een vo
gel, die echter volgens een zeer interes
sante verhandeling van dr. Oudemans,
geen struisvogel, doch de thans uitge
storven vogel de dodo is, een vogel,
vroeger voorkomende op het eiland Mau
ritius, die zijn naam ontleent aan. zijn
roep.
Vergissing
Een Portugese zeevaarder heeft te
gen de beeldhouwer echter gezegd dat
het beest dat hij van overzee had mee
genomen naar Veere, een struisvogel
was, vandaar de vergissing.
Nadat de heer Oakes eerst het ene en
daarna zijn thans nog in leven zijnde
dochter, Alma Oakes het andere huis
aan de Staat der Nederlanden had ge
schonken onder voorwaarde dat er een
museum in gevestigd moest worden, een
traditie der familie Oakes hiermede in
de Schotse Huizen voortzettend, is er 'n
stichting gevormd, de Stichting der
Schotse Huizen, waarin ook de gemeente
Veere door waardevolle attributen der
gemeente in bruikleen af te staan, par
ticipeert.
Zo stond de gemeente af de oude
klokken die in de klokketoren van het
stadhuis hadden, gehangen en. door nieu
we vervangen zijn geworden, de porce
lein verzameling, zijnde het legaat van
de heer Richel, in leven burgemeester
van Borssele en last but not least de
originele zeven beelden van de Heren
en Vrouwen van Borssele-Bourgondië,
die in 1934 bij de restauratie van het
stadhuis door nieuwe beelden van deze
personen vervangen zijn.
Het zijn prachtige zandstenen beelden
van personen uit de 16e eeuw, beginnen
de met Hendrik IV van Borssele en ein
digende met Adolf van Bougrondië.
Meubelen, kaarten
Wat er verder in de Schotse Huizen
is te zien? Oud Hollandse meubelen, een
pracht van een Zeeuwse sterkast, topo
grafische kaarten, oude gravures, kraag
stenen en muurankers en ten slotte
Zeeuwse folklore.
De Stichting organiseert voorts ieder
jaar in de zomermaanden o pde boven
zaal een kleine doch steeds verantwoor
de tentoonstelling, meest schilderijen en
,oude en moderne kunst.
Bierkelder
Onder het huis „In de Struys" is een
originele muurschilderingen van Wim
Vaarzon Morel Jr., de Veerse vissers in
actie, een zeer goed gezicht op Veere,
een Frans wijnfeest.
Achter de kelder is een terras waar
men op de oude plavuizen zitten kan en
een mooi gezicht heeft op Veere's unie
ke stadshuistoren. Het bezoek aan het
museum is bevredigend.
ZONDAG 15 SEPTEMBER
HILVERSUM 1 (402 m.) VARA: 8.00
Nws. en postduivenber. 8.18 Weer of geen
weer. 9.45 Geestelijk leven, caus. VPRO:
10.00 Voor de jeugd. IKOR: 10.30 Evan
gelische Luthersee kerkdienst. 11.30 Vra-
genbeantw. AVRO: 12.00 Voor de strijd
krachten. 12.55 Sportspiegel. 13.00 Nws.
13.05 Med. of gram. 13.10 Amus. muz.
14.00 Boekbespr. 14.20 Kamerork. en so
list. 15.05 Voordr. 15.20 Carillonspel. 15.50
Dansmuz. 16.30 Sportrevue. VPRO: 17.00
Tussen kerk en wereld, caus. 17.15 Het
platteland nu, caus. VARA: 17.30 Voor
de jeugd. 17.50 Nws. en sportuitsl. 18.05
Sportjourn. 18.30 Zigeunerork. 19.00 Vrije
VAIA-tribune. 19.30 Promenade orkest.
AVRO: 20.00 Nws. 20.05 Smaken ver
schillen. 21.00 Licht programma. 21.25
Gram. 22.15 Act. 22.25 Met de Franse
slag. 23.00 Nws. 23.15 Weekoverz. Ver.
Nat. 23.20—24.00 Gram.
HILVERSUM n (298 m.) NCRV: 8.00
Nws. en weerber. 8.15 Orgelconc. 8.30
Morgenwijding. 9.15 Geestelijke liederen.
KRO: 9.30 Nws. 9.45 Gram. 9.55 Hoog
mis. 11.30 Gram. 11.35 Bariton en orgel.
12.05 Instr. octet. 12.20 Apologie. 12.35
Harmonie-ork. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nws. en kath. nws. 13.10 Lichte muz.
13.25 Dansmuz. 13.45 Boekbespr. 14.00
Gram. 14.30 Idem. 15.20 De Vliegende
Hollander. 15.30 Piano recital. 15.55 Lich
te muz. 16.15 Sport. 16.30 Vespers. IKOR:
Herv. kerkdienst. 18.00 Het Open-Deur-
werk, caus. 18.15 De Kerk aan het werk.
18.30 Filmrubriek. 18.40 Kerklied. 18.45
Pastorale rubriek. NCRV: 19.00 Nws. uit
de kerken. 19.05 Gram. 19.30 Het Evan
gelie en het gewone leven, caus. KRO:
19.45 Nws. 20.00 Gram. 20.30 De gewone
man. 20.50 Cabaret. 21.20 Nieuw Guinea,
klankb. 22.05 Metropole -orkest en so
list. 22.35 Verkiezingen in Duitsland.
22.45 Avondgebed en lit, kal. 23.00 Nws.
23.15—24.00 Gram.
BRUSSEL (324 m.) 12.00 Gram. 12.15
Amus. ork. 12.30 Weerber. 12.34 Amus.
ork. 13.00 Nws. 13.15 Voor de sold. 14.00
La Bohème, opera. 16.00 Sport. 16.45
Klankb. 17.15 Sportuitsl. en nws. 17.30
Gram. 17.45 Sportuitsl. 17.52 Zang en
piano. 18.30 Godsd. halfuur. 19.00 Nws
19.40 Gram. 21.00 Omr. ork. en solist.
Ned. Herv. kerk te Veere. Momen
teel staat het gebouw in verband
met restauratiewerkzaamheden in
de steigers.
22.00 Nws. 22.11 Dansmuz. 22.45 Gram.
23.00 Nws. 23.0524.00 Dansmuz.
MAANDAG 16 SEPTEMBER
HILVERSUM I (402 m.) AVRO: 7.00
Nws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00 Nws.
8.15 Gram. 9.10 Voor Ie vrouw. 9.15 Gram,
9.35 Waterst. 9.40 Morgenwijding. 10.00
Gram. 11.00 Voordr. 11.15 Gram. 12.00
Mil. Kapel. 12.30 Land- en tuinb. med.
12.33 Voor het platteland. 12.43 Gram.
13.00 Nws. 13.15 Med. of gram. 13.20 Me
tropole ork. 13.55 Beursber. 14.00 Voor
de vrouw. 14.45 Pianorecital. 15.15
Vreemde ontmoetingen, caus. 15.35 Gram.
17.00 Licht emuz. 17.30 Voor de jeugd.
17.50 Mil. comm. 18.00 Nws. 18.15 Thea-
terork. en,sol. 18.50 Altviool en piano.
19.10 Gram. 19.20 Niet kleiner dan da
wereld, klankb. 19.30 Orgelspel. 19.45
Regeringsuitz.: Landbouwhubr.: 1. Hoe
staat het met onze varkens. 2. Ook kalk
is belangrijk. 3. Het roodbonte vee vraagt
muz. 20.35 Act. 20.45 Suor Angelica, ope
ra (gram.) 21.45 Amus. muz. 22.10 Dia
loog bij het raam, hoorsp. 22.35 Omroep
ork., gemengd koor en sol. 23.00 Nws.
23.15 Koersen v. New York. 23.16 Act.
of gram. 23.2524.00 Gram.
HILVERSUM II (298 m.)f NCRV; 7.00
Nws. 7.10 Gew. muz. 7.30 Verkiezingen
in Duitsland. 7.40 Gram. 7.45 Een woord
voor de dag. 8.00 Nws. en weerber. 8.15
Verkiezingen in Duitsland. 8.25 Sport
uitsl. 8.35 Gram. 9.00 Voor de zieken.
9.25 Voor de vrouw. 9.35 Voordr. 9.50
Gram. 10.30 Esthetische etherleergang.
11.20 Promenade-ork. en soliste. 12.05
Pianoduo. 12.25 Voor boer en tuinder.
12.30 Land- en tuinbouwmed. 12.33 Lich
te muz. 12.50 Verkiezingen in Duitsland.
13.00 Nws. 13.15 Amus. muz. 13.35 Gram.
14.05 Schoolradio. 14.30 Gram. 14.45 Voor
de vrouw. 15.15 Vocaal sextet. 15.30
Viool, cello en piano. 16.00 Bijbellezing.
16.30 Kamermuz. 17.00 Voor de kleuters.
17.15 Kamermuz. 17.40 Beursber. 17.45
Regeringsuitz.: De B.B. van binnen en
van buiten. Jan Goderie, hoofd voor
lichting stichting Bevordering Bescher
ming Bevolking vraagt de aandacht van
de Nederlandse Noodwacht. 18.00 Orgel
spel. 18.30 Sport. 18.40 Gram. 18.50 Boek
bespr. 19.00 Nws. en weerber. 19.10 Viool
en piano. 19.35 Volk en Staat, caus. 19.50
Gram. 20.00 Radiokrant. 20.20 Jeugdconc.
20.45 Dossier 333, hoorsp. 21.40 Resident
ork., koor en sol. 22.15 Filmbeschouwing.
22.25 Fluit, altviool en harp, 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nws. en S.O.S.-ber.
Als dank voor de wijze, waarop
Zeeuws-Vlaanderen heeft meegewerkt
aan de actie tot werving van vrijwil
ligers voor het korps luchtwachtdienst
en voor de vlotte medewerking, he-
toond bij de oefeningen, zal de luchi-
machtkapel van de Koninklijke Lucht
macht een toernee maken door
Zeeuws-Vlaanderen.
Donderdag 19 september zal de ka
pel concerteren op de Markt te Hulst
en vrijdag 20 september op de Markt
te Aardenburg. Op de markt te Bier
vliet zal in de namiddag van 20 sep
tember een uitvoering worden gege
ven.
De luchtmachtkapel zal optreden in
officieel tenue en zal vergezeld zijn
van de drumband en een demonstra
tiepeloton. y
Aan de uitvoeringen te Hulst en
Aardenburg, die des avond zullen wor
den gegeven, is ook ten taptoe verbon
den, terwijl er een officiële ontvangst
zal zijn, waarbij alle burgemeesters
van Zeeuws-Vlaanderen te Aardenburg
en die van Oost-Zeeuws-Vlaanderen
te Hulst.
De Amerikaanse regering heeft een
eis tot schadevergoeding ten bedrage
van twee miljoen dollar ingediend te
gen de eigenaar van de 2040 ton me
tende Noorse vrachtboot „Thorsdall",
die dinsdag in de monding van de
Goose rivier (Oregon) een Amerikaan
se baggermolen heeft aangevaren. De
molen zonk en drie opvarenden ver
dronken.
H. H. de Koningin heeft op paleis
Soestdijk een groep gedelegeerden
van het zevende internationale
acconntantscongres, dat op het
ogenblik In Amsterdam wordt ge
houden, ontvangen. We zien da
groep hier met de koninklijke
gastvrouwe op de trappen van het
paleis.
(Van één onzer verslaggeefsters)
Wie zich de Jaarbeurs voorstelt als een para
dijs voor drukke zakenlieden en eigenaars van
grote fabrieken, heeft het bij het verkeerde
eind. Ook de gewone huisvrouw kan er een
paar interessante uurtjes doorbrengen. Maar
die huisvrouwen plegen het helaas erg druk te
hebben en zij komen er dan ook niet zo gemak
kelijk toe, een lange treinreis naar de Domstad
te maken. Daarom hebben wij voor U een be
zoek aan de Najaarsbeurs gebracht, waarin dit
jaar voor het eerst een afdeling Voedings- en
Genotmiddelen was opgenomen.
We werden begroet door een kakofonie van klan
ken. Op de muziekafdeling, vlak bij de ingang, wer
den namelijk tegelijkertijd orgels, piano's, fluiten en
accordeons gedemonstreerd en het resultaat was nu
niet bepaald een welluidend concert! Maar als een
oase van rust stond een eindje verder de stand van
een bloembollenkweker uit Hillegom. Deze had spe
ciaal bloemen uit Zuid-Afrika over laten komen, om
het voorjaar op de Najaarsbeurs te brengen. Langs
een vijvertje met een vriendelijk klaterend fontein
tje bloeiden de tulpen, de hyacinthen en de narcis
sen, de lelies en de dalla's in een weelde van kleuren.
In deze lente-achtige bloementuin werd ons een
leuk plastic bloempotje getoond. Het heeft een dek
sel met een gat in het midden, waar een bloembol
op gelegd kan worden. Hieroverheen komt een plas
tic houdertje, zodat de bol goed vastligt en niet scheef
kan zakken, maar toch volkomen vrij naar beneden
en naar boven verder kan groeien.
Op de afdeling Voedings- en Genotmiddelen lie
pen we allereerst tegen een stand met diepvries
artikelen aan. Het is geen wonder, dat het ver
bruik van bevroren voedsel steeds toeneemt en dat
er nu al duizenden levensmiddelenzaken in Neder
land zijn, die een speciale diepvrieskast hebben.
Want niet alleen groente, fruit, vis en gevogelte
worden tegenwoordig in „ijzige" toestand verkocht,
maar ook complete maaltijden. Zo zagen we een
keiharde „kluit" erwtensoep met kluif, een pak
boerenkool met worst en enkele pakken nasi- en
bami-goreng. Bevroren kip, vis en groenten wor
den nu ook veel in luchtdichte plastic zakken ver
pakt.
Schilderij
Temidden van enorme sigaretten-, warme hap-,
fruit- en ijsco-automaten, koelkasten, weegschalen en
groentesnijmachines was een 'grot grasgazon aange
legd. Roodwangige appels, knalgele komkommers, be
dauwde druiven, paarse kolen, oranje worteltjes,
rozige perziken en glimmende tomaten waren hier
op een aanlokkelijke en artistieke manier uitgespreid
en zij vormden samen het mooiste schilderij van Hol
lands tuindertrots dat men zich maar denken kan.
Kaaszoutjes ontbreken bijna nooit meer bij feeste
lijke gelegenheden. Per jaar worden nu ongeveer
anderhalf miljoen luchtdichtje zakjes met kaasbolle
tjes, amandelkoekjes, zoute vlinders, spietjes, krake
lingen en stengels gevuld. Het assortiment is samen
gesteld uit 20 verschillende soorten pikante lekker
nijen. De laatste aanwinst is een heerlijk bouillon
wafeltje, dat het ter afwisseling van de kaaskoekjes
prima doet!
Voor de export naar Amerika, Frankrijk en En
geland worden ieder jaar duizenden blikken gepro
duceerd. Sinds in 1937 de eerste kaaskoekjes uit de
oven kwamen, is de produktie negen maal zo groot
geworden. Hieruit blijkt wel, hoezeer deze voedings-
(of liever gezegd: genotsmiddelen worden gewaar
deerd!
