CRÉGHEL
KABOUTERS
Status van Berlijn is de laatste
sterk veranderd
jaren
Toestemming nodig voor
wedstrijden op de weg
Onder water zwemmen is
populair in Engeland
Demonstratie
Jan Jaarsma oliekachels
Firma D. de Jager Jr.
De kip met de
gouden eieren...
'am
De Werfkracht
der Kerk
ONDERKIEDING
fh
JllüSEV?
KABOUTERS
DOEN HET
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Oostefbaan SC Le Cointre N.V. - Goes
PROFESSOR
Brief uit Bon
Positie afgevaardigden verandert;
Bizondere kieswet verdwijnt
Als voorstellen worden aangenomen
Talloze jonge en
oude beoefenaars
Maandag 9 september 1957
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 6
Voor de vele bewijzen
van deelneming ontvan
gen tijdens de ziekte en
na het overlijden van
onze geliefde echtgenote
en moeder, behuwd- en
grootmoeder
L. KRIJGER-BREEWEG
betuigen wij onze harte
lijke dank.
M. KRIJGER en kinderen
Borssele, september 1957.
GOES - 1957
13 tot 21 septemoer
GEVRAAGD t
Metaalbewerkers
Vuurwerkers
Bankwerkers
Leerjongens
FA. IZ. CAPPON
HEINKENSZAND
Telers gevraagd
voor ENGELS RAYGRAS
op vaste prijs en op
koersprijs. voor
RUW BEENTGRAS.
JOZ. BOONE,
Veerdam 6
Nieuw en St. Joosland
Tel. 327.
voor iedere beurs
in iedere maat
ook voor de winter
Grote Markt 5 GOES
Tel. 2326
R. DSSCLAND
ORTHOP. CHIRURG
BERGEN OP ZOOM
AFWEZIG
tot 30 september.
door N. BAAS.
Prijs 14.25
Cen bundel meditaties
van de bekende Amster
damse straatprediker
Boeiend als een roman
Het boek is fraai gebon
den in sterke band.
Verkrijgbaar bij de boek
handel of rechtstreeks bij
OOSTERBAAN
LE COINTRE N.V
GOES
PIANOSTEMMER
gevraagd voor de provincie Zeeland door
GOLDSCHMEDING'S Piano- en Orgelhandel,
Lange Kerkstraat 41, Goes.
WATERSCHAP WEGSCHAP WALCHEREN
Het dagelijks bestuur van het waterschap weg
schap Walcheren maakt bekend, dat ter secretarie
der gemeenten, gelegen in het herverkavelingsblok
Walcheren en ten kantore van het waterschap, Los-
kade 15a te Middelburg, vanaf 10 september tot en
met 25 september 1957 voor een ieder ter inzage ligt
het ontwerp van een keur betreffende bescherming
van wegbermen.
Gedurende deze termijn heeft een ieder het recht
schriftelijke bezwaren betreffende dit ontwerp aan
het dagelijks bestuur in te zenden.
Middelburg, 6 september 1957.
Het dagelijks bestuur voornoemd,
J. L. DREGMANS, voorzitter.
VAN SPLUNDER, administrateur.
Grote instelling roept sollicitanten op ter vervulling
van enige vacatures in de buitendienst. In aan
merking komen algemeen ontwikkelde
DAMES EN HEREN
die over behoorlijke verkoopcapaciteiten moeten
beschikken. Voor goede krachten is een ruim In
komen verzekerd.
Uitvoerige sollicitaties te richten onder letters P.E.I.
aan Nijgh van Ditmar, Adv. Bur'., Noordeinde 49,
Den Haag.
DIVERSEN
Wij leiden op voor bet
rijbewijs personenauto
scooter motor vrachtauto
en bus - Autorijschool
J asperse Erkend en gedipl
door de FNO P Koude
kerke tel 01185343
ZELDZAAM AANBOD...
NTiemeijer kreeg een aan
bieding van drie grote
martijen super Virginia uit
Vmerika en Niemeijer
cocht die tabak. Dat zit nu
in de Sterling shag, waar
door Sterling verreweg de
kampioen is. Doe er uw
/oordeel mee!
Actieve agenten ge
vraagd voor de verkoop
van tuin-, bloem- en land-
bouwzaden. Hoge provisie.
Voor geheel Zeeland.
Brieven onder no. A 4997
bur. van dit blad te Goes
0|0
i
i
4
Op 10 en II sept. zal in de bovenzaal 4
van Café-rest. „Suisse", Markt 55, 4
MIDDELBURG een demonstratie gehou-
den worden met de
Verder zal er voor u tentoongesteld
worden Jan Jaarsma heteluchthaarden
en moderne emaille waren van D.R.U.
Geopend van 13.30—
19.0021.00 uur.
-18.00 uur en van
4
n|o oïo c-ï-i «tn lOn lO. fo H'O.
IJZERHANDEL
MIDDELBURG
(ons maatschappelijk leven)
is er nog nooit zo slecht aan toe
geweest als nu.
'tls kwakkelen de laatste maanden.
Haar kostelijke „nullen"-produktie
neemt zienderogen af.
Daar moét iets aan gedaan worden;
de noodzaak dwingt een ieder tot
produktie-verhoging.
Een krachtige stimulans is het
"voeren" van een afdoende druk-
werkreklame, waarvan wij zonder
overdrijving wel slag hebben.
DRUKKERS-UITGEVERS
Tel. 01100—2424
Met t saup van Michiel
We hebben natuurlijk al begrepen, wat de drie schurken van plan
waren. Ze wilden met het schip van Michiel ontsnappen. Als een
aap klauterde Kits aan boord, maar Krats, die de laatste jaren
weinig bewegingsvrijheid had genoten, was zo stijf als een plank.
Hij trok zich een paar maal aan de reling omhoog, maar viel dan
als een blok weer naar beneden op de modderige waterkant. Toen
hij voor de tiende keer tot aan de knieën in het slijk wegzakte,
stapte Knots nader en zei'.
„Ik weet hoe het hoort
Ik til je aan boord".
En op het plaatje kun je zien dat hij het niet alleen zei, maar het
ook dééd. Daarna klom ook de dikzak zelf op de boot. „Zo", sprak
Kits, „daar zijn we dan. Hoera.' Heer en meester op het schip. Kom
aan, we vertrekken!" Knots gooide de trossen los en Kits en Krats
zorgden er voor, dat de boot veilig en wel In open water kwam.
Toen het zover was, zette Kits alle machines op volle kracht vooruit
en langzaam verwijderde de boot zich van het eiland.
Berlijn is officieel nog altijd verdeeld in vier sectoren. Voor de drie
westelijke sectoren bestaan een Amerikaanse, een Engelse en een
Franse commandant. Desondanks is in de positie van Berlijn in de
loop der jaren zeer veel verandering gekomen. De stad is steeds meer
met de bondsrepubliek vergroeid. Op het vier mogendheden-statuut
wordt alleen in geval van nood door de Westelijke geallieerden ge
wezen. Het heeft voor bepaalde gebeurtenissen ongetwijfeld nog waar
de, bijvoorbeeld wanneer op communistische demonstraties in Oost-
Berlijn al te wilde redevoeringen tegen het Westen worden gehouden
of wanneer het verkeer door de Sowjet-zone vanuit West-Duitsland
naar West-Berlijn zou worden belemmerd. Bij dergelijke gevallen
kunnen de Westelijke commandanten er op wijzen, dat een dergelijk
optreden in strijd is met het vier mogendheden-statuut. Voor de rest
wordt dit statuut echter door velen nog slechts als de enige band
beschouwd, die de Westelijke mogendheden en de Sowjet-Unie ten
aanzien van Duitsland nog bindt. Over de waarde va ndeze band lopen
de politieke opvattingen nogal uiteen.
Niemand betwijfelt echter, dat het,
gezien de internationale toestand onge
oorloofd is aan de bestaande toestand
te tornen. De geallieerde mogendhe
den hebben bij de afkondiging van de
West-Duitse grondwet ip 1949 ten aan
zien van Berlijn bepaald voorbehoud
gemaakt. Dit voorbehoud werd ook
formeel gehandhaafd in het verdrag
over de Duitse souvereiniteit van
1954.
Status veranderd
In feite echter is een deel hiervan
ten dele met stilzwijgende, ten dele
met uitdrukkelijke toestemming der
drie Westelijke mogendheden, in de
loop der jaren sterk gewijzigd. Met
name is de wettelijke regeling ten aan
zien van de 22 afgevaardigden, die het
huis van afgevaardigden in Berlijn
naar de West-Duitse bondsdag zendt
wel enige wijziging gekomen. De be
volking van West-Berljjn zal op 15
september weliswaar niet in directe
verkiezingen deze parlementaire ver
tegenwoordigers aanwijzen deze 22
worden door het Berlijnse huis van af
gevaardigden op 15 september op in
directe wijze gekozen maar de sta
tus van de Berlijnse afgevaardigden is
door de nieuwe kieswet, die thans voor
het eerst wordt toegepast, veranderd.
De vertegenwoordigers van Berlijn be
hoeven niet meer afzonderlijk te wor
den genoemd. In de nieuwe kieswet
heet het: de bondsdag bestaat uit 516
afgevaardigden. Hierbij zijn de
afgevaardigden van Berlijn begrepen,
terwijl vroeger een duidelijk onder
scheid werd gemaakt tussen hen en de
West-Duitse afgevaardigden. Deze
nieuwe kieswet geldt ook automatisch
voor Berlijn, terwijl volgens de vroe
gere kieswetten „het land Berlijn" nog
een bizondere kieswet moest aanne
men. Het feit, dat de drie Westelijke
mogendheden de nieuwe regeling stil-
stijgend hebben toegelaten, is een ver
dere stap op de moeizame weg van
Berlijn naar de bondsrepubliek.
Voorbehoud gesmolten
Ook op ander gebied is het geallieer
de voorbehoud geleidelijk gesmolten.
De Duitse autoriteiten stelden zich op
het standpunt, dat de beperkende be
palingen, die de Duitse grondwet ten
aanzien van Berlijn bevat „voor uitleg
vatbaar zijn". Een groot deel van het
geallieerde voorbehoud bestaat dan
ook nog slechts op papier. Dit betreft
vooral de beperkende bepaling, dat
Berlijn niet door de bond mag worden
bestuurd. Beslissend voor de ontwik
keling was de in de zomer van 1952
afgekondigde wet omtrent de positie
van het land Berlijn binnen het finan
ciële systeem van de bondsrepubliek.
Deze wet was van grote betekenis, om
dat hierdoor niet alleen de financiële,
maar ook de economische en politieke
positie van Berlijn werd geregeld. De
ze wet bepaalde, dat de in Bonn be
sloten financiële en belastingwetge
ving automatisch ook voor Berlijn
geldt. Andere bondswetten worden
voor Berlijn van kracht doordat de
bondsdag er een „Berlijn-clausule" aan
toevoegt: „Deze wet geldt ook voor het
land Berlijn". Er bestaat nog slechts
één beperking: aan alle bondswetten,
die in Berlijn moeten gelden, moet het
huis van afgevaardigden aldaar door
middel van een mantelwet zijn toe
stemming hechten. Deze bepaling ver
liest echter haar praktische betekenis
door de omstandigheid, dat uitvoering
der bondswetten door Berlijn voor
waarde is voor de financiële steun uit
Bonn, zonder welke Berlijn niet kan
bestaan.
Constitutionele hof niet
bevoegd
Het geallieerde voorbehoud, dat Ber
lijn niet door de bondsrepubliek mag
worden bestuurd, werd voorts onder
graven door het feit, dat de opperste
federale gerechtshoven, zowel voor ci
viele als strafzaken als ook voor admi
nistratief, financieel en sociaal recht,
ais opperste instantie ook voor Berlijn
gelden. De enige uitzondering vormt
nog het constitutionele hof van de
bondsrepubliek, dat voor Berlijn niet
bevoegd is.
Het voornaamste argument hiervoor
is, dat het constitutionele hof partijen
kan verbieden en ontbinden en dit
recht hebben de geallieerde comman
danten van Berlijn zich vanwege de
bizondere positie van de stad voorbe
houden. Zo komt het, dat in Berlijn de
Socialistische Eenheids-Partij" is
toegelaten, terwijl haar tegenhanger in
West-Duitsland, de communistische
partij aldaar, door het constitutionele
gerechtshof werd verboden en ontbon
den. Daar dit hof voor Berlijn niet be
voegd is, bestaat voorlopig geen mo
gelijkheid over eventuele controverses
tussen Berlijn en bondsrepubliek, een
wettelijke beslissing uit te lokken.
Het meest getroffen wordt Berlijn
echter door het geallieerde voorbehoud
dat de 22 afgevaardigden van Berlijn
geen recht hebben deel te nemen aan
de stemmingen in de bondsdag. Deson
danks is hun aanwezigheid in Bonn
geenszins overbodig. Ook al mogen zij
niet deelnemen aan stemmingen en
gelden hun stemmen ook bij
Herfstwandeltochten
te Middelburg
Zaterdag 5 oktober organiseert de
gymnastiekvereniging „Achilles" te
Middelburg de 6e jaarlijkse herfst
wandeltochten over parcoursen van
10, 15 en 25 km. De start is des mid
dags om 2.30 uur vanaf het Nederlands
Koffiehuis aan de Markt. Ieder die de
tocht volbrengt ontvangt een herinne-
ringsmedalje. Voor groepen worden
nog groepsprijzen beschikbaar ge
steld.
kiezing van een bondskanselier niet,
zij gelden wel bij alle besluiten over
interne aangelegenheden van het par
lement, bijvoorbeeld bij de verkiezing
van de bondsdagpresident.
De afgevaardigden van Berlijn zitten
ook volkomen gelijkgerechtigd in de
Europese parlementen. In de bonds
dagcommissies hebben zij volwaardig
stemrecht en daardoor een evenredige
invloed op latere beslissingen in de
plenaire zittingen. Waarschijnlijk is
echter, dat de Berlijnse afgevaardig
den in de nieuwe bondsdag volledig
de ver-stemrecht zullen krijgen.
De regering heeft bij de Tweede Ka
mer een wetsontwerp ingediend, waar
bij voorgesteld wordt de wegenver
keerswet op enkele punten te wijzigen.
De voorstellen houden het volgende
in.
Bij het nemen van maatregelen op
het gebied van het wegverkeer hoeft
voortaan niet meer altijd overleg te
worden 'gepleegd met de colleges van
Gedeputeerde Staten. Vaak zijn de
maatregelen landelijk van strekking,
zodat raadpleging zeer vertragend kan
werken. In geval van regionale maat
regelen blijft de minister bevoegd
overleg te plegen met de betrokken
colleges.
ln geheel Groot-Brittannië wint een nieuwe opwindende tak van
sport, namelijk het onderwater zwemmen, meer en meer terrein, zo
wel bij jongeren als bij ouderen.
De avonturen van mannen als Cousteau en niet te vergeten de
meer dan 30 andere enthousiasten, die hun ondervindingen te boek
stelden hebben een algemene belangstelling gewekt voor de wel
haast onmetelijke, onbetreden wereld onder de zeespiegel. De won
deren van het leven in de zee, de verscheidenheid der vissen, de
schoonheid van de „zeegezichten", dit alles is thans voor de meest
gezonde mensen toegankelijk. Zowel buitenlandse bezoekers aan
Groot-Brittannië als de eilandbewoners zelf, kunnen deze sport in dit
land beoefenen.
De Britse „Sub-Aqua" Club, die vier
jaar geleden werd opgericht, is nu
reeds de grootste onderwater club ter
wereld; zij heeft reeds meer dan 40 bij
haar aangesloten plaatselijke vereni
gingen, en er zijn meerdere in op
richting. In totaal zijn er 2000 leden,
wier leeftijden variëren van 14 tot 72.
Voor slechts één guinea (ca. fll.
kunnen leden de kostbare uitrusting
stukken gebruiken en oefenen onder
leiding van ervaren duikers.
Cursussen
Er worden in samenwerking met de
„Central Council for Physical Recrea
tion" cursussen georganiseerd, waar
iedereen kan leren duiken tot een
diepte van 20 meter of meer. De cur
sussen worden georganiseerd in zwem
baden, die men in elke stad van enig
belang zal aantreffen. Gedurende de
cursus neemt men geen enkel risico,
en alle noodzakelijke geboden en ver
boden worden er grondig onderwezen,
voordat men in groepsverband gaat
duiken. Men behoeft geen uitstekende
zwemmer te zijn, om deze sport te
kunnen beoefenen, want de zwémvlie-
zen, die aan de voeten worden vast
gemaakt, geven U een buitengewoon
grote snelheid, terwijl men door het
masker met het extra versterkte glas
een prachtig uitzicht heeft.
De gehele uitrusting (snorkel appa
raat, masker en zwemvliezen) kost
nauwelijks meer dan drie pond ster
ling. Ieder ander uitrustingstuk kan
voor een paar shilling worden ge
huurd.
Bekende namen op het gebied
van het onderwater zwemmen zijn
die van Dr. Hans Haas, die beroemd
is om zijn onderwater opgenomen
films, en die van mr. Max Gumpel,
f- de regisseur van de films „Under
the Red Sea" en „Under the Seven
Seas".
In totaal zijn er nu ongeveer een
kwart miljoen onderwater zwem
mers in Groot-Brittannië", dus waar
heen u ook gaat, u zult overal ex
perts vinden, die u van deze sport
zullen kunnen doen genieten.
Ongevaarlijk
Deze sport is niet zo gevaarlijk als
zij wel lijkt, want alleen de werkelijk
goed geoefenden beproeven hun geluk
in het diepzeeduiken. Het onderwater-
zwemmen wordt altijd in groepsver
band verricht, zodat, als er iets mis
gaat, er dadelijk iemand bij de hand
is.
Natuurlijk worden er verscheidene
voorzorgsmaatregelen genomen. Voor
het onderwater zwemmen in zee heeft
men een doktersverklaring nodig. Er
worden diploma's uitgegeven in vier
graden: 1. Vaardigheid in het gebruik
van zwemvliezen, masker, bril en
snorkel apparaat; 2. vaardigheid in het
gebruik van ademhalingsapparaat met
zuurstofcilinder in een zwembad; 3.
vaardigheid in het gebruik van een
ademhalingsapparaat met zuurstofci
linder in zee en 4. een diploma voor
degenen, die erkend willen worden als
„all-round" duikers.
Wat is de grootste aantrekkings
kracht van het zwemmen onder wa
ter? Kortgezegd, lichaamsbeweging,
avontuur en kameraadschap. Maar er
zijn meer aantrekkelijke kanten aan
deze tak van sport. Geologie? Er is
onder water minstens even veel te le
ren als boven water, en vele amateur
duikers hebben reeds interessante
vondsten gedaan. Scheepswrakken?
Amateurs hebben vele wrakken ont
dekt. Fotografie? Onder water kan
men prachtige foto's maken, en aan
gezien u zich met uw voeten voortbe
weegt, indien u tenminste vliezen
draagt, heeft u uw handen vrij om 't
fototoestel te kunnen hanteren. Vis
sen? Er is een hele studie te maken
van het vissenleven. Het plantenleven
onder water? Er bestaat een ongeloof
lijke verscheidenheid van onder water
groeiende planten. De Britse „Sub
Aqua Club" heeft afdelingen voor al
deze verschillende takken van deze
sport.
Oud en jong
Waar men onderwater kan zwem
men in Groot-Brittannië, vraagt u zich
af? Bijna langs de gehele kust; de
plaatselijke clubs weten precies de
plaatsen waar men kan duiken, en
waar het te gevaarlijk is. Er er zijn
ontelbare meren. Enige van zeer grote
oppervlakte, die ideale gebieden zijn
voor het beoefenen van de sport. Het
„Laughing Water Meer" bijvoorbeeld,
aan de weg van Dover naar Londen
gelegen, in de nabijheid van Rochester,
wordt gebruikt voor de opleiding voor
gevorderden. Hier kan men diepten
bereiken van ongeveer 20 meter. Met
behulp van een kikvorspak is het mo
gelijk om 80 minuten achter elkaar
onder water te blijven, zelfs is ijskoud
water.
Wat voor mensen zijn het die deze
sport beoefenen? Mensen van diverse
pluimage, en ofschoon het meest jon
ge mensen zijn die zich aangetrokken
voelen tot deze nieuwe hobby, zijn er
toch ook veel oudere enthousiasten,
waaronder twee parlementsleden, de
socialist Julian Show en de conserva
tief Majoor John Hall, beiden al in de
veertig.
Vele van de opleiders hebben gedu
rende de oorlog menig spannend avon
tuur beleefd. Ian Fraser, V.C., die de
leiding heeft van de afdeling aan de
rivier de Mersy, van de Britse „Sub
De mogelijkheid wordt geopend dat
bij een gerechtelijke intrekking van
het rijbewijs de tijd, dat het rijbewijs
al hangende de zaak in beslag was ge
nomen, van de in het vonnis vermelde
tijd wordt afgetrokken. Dit is thans
niet mogelijk. De minister wil hier een
analoge- toestand bereiken met de af
trek van voorarrest.
WEDSTRIJDEN
Voor het houden van wedstrijden
met bepaalde voertuigen op de weg is
thans rijkstoestemming nodig. Voorge
steld wordt, alleen rijkstoestemming
noodzakelijk te stellen ingeval rijks
wegen in het parcours zijn opgenomen.
Zijn in de route provinciale wegen op
genomen, dat is alleen toestemming
van de provincie nodig. Indien de wed
strijd geheel op gemeentelijke wegen
wordt gehouden, kan met de toestem
ming van b. en w. dier gemeente wor
den volstaan.
Tenslotte wordt voorgesteld behalve
het rjjden na gebruik van alcoholhou
dende drank ook het rijden na gebruik
van „andere stoffen, waardoor de rij
vaardigheid kan worden verminderd"
strafbaar te stellen. Weliswaar kan een
veroordeling worden uitgesproken op
grond van het algemene veiligheids
artikel, doch de sancties daarop zijn
veel minder zwaar dan op het rijden
onder invloed. Deze discrepantie wil
de minister wegnemen.
THOLEN
Burgerlijke stand. Geboren: Paul
Quido, zv J. A. Brusse en C. H. Jansen;
Dina C., dv L. Lindenberg en H. J. C.
Prince; Hendrika J., dv L. van der Rijt
en J. Kelder; Martina M., dv J. v. 't Hof
en J. A. Schot; Antonia E. M. dv J. J. M.
Goorden en H. M. A. Hermus.
Gehuwd: K. J. Drooger, 24 j. en B.
Quist, 25 j.; F. A. Klaassen, 25 j. en P.
M. van den Boom, 23 j.; W. J. Bakker,
27 j. en M. P. Contant, 21 j.; J. van Bel-
zen, 26 j. en N. Quist, 24 j.
Aqua" Club, heeft gedurende de laat
ste oorlog kivorsmannen opgeleid. De
heer Bram Martin, eveneens opleider,
is zestien jaar beroepsduiker geweest
en gedurende de oorlog bestond zijn
taak uit het onschadelijk maken van
bommen op de zeebodem.
De genoegens, die deze sport ver
schaft, zijn de moeiten die men er voor
moet maken in het begin om met de
juiste mensen in contact te treden en
de noodzakelijke vaardigheid te ver
krijgen, zeker waard. Bijna iedereen
die de sport beoefent, is amateur.
Ontdekkingen
Amateurs doen wel eens vreemde
ontdekkingen. Zo vond een zekere mej.
Pauline Ady eens een 40 cm. lange
bom op de bodem van een meer in het
graafschap Kent. Alle leden worden
echter geïnstrueerd om vreemde voor
werpen met een zekere argwaan te
behandelen.
Het bepalen van de plaats van een
gezonken schip is een van de meer op
windende onderdelen van het onder
water zwemmen. Veertien leden van
de onderafdeling van de Britse „Sub
Aqua" Club aan de Mersey hebben de
plaats gevonden van de overblijfselen
van de „Royal Charter", een stoom-
en zeilschip, dat in 1859 bij Moelfre,
op het eiland Anglesey verging.
Nog niemand heeft tot nu toe met
het duiken enige schatten gevonden,
maar de hoop is nog niet verloren!
