USA.
akarunh
mentn
WIJ WILLEN naar AMERIKA
NEUROTONIC
WINTERMODE BERLIJN 1957
ba
Industrievestiging lost
pendelvraagstuk niet op
Te gering aantal studenten
geeft Chr. Geref. kerken zorg
ZENUWEN
2000
Vrijdag 14 juni 1957
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina J
HOE VERHEUGD WAREN DE HONGAREN, DIE HUN LAND IN DE SPANNENDE
NOVEMBER- EN DECEMBERMAANDEN KONDEN VERLATEN, HOE VERHEUGD
WAREN WIJ TOEN DE HONGAREN DOOR HUN VLUCHT NAAR VRIJE STATEN
WAREN BEVRIJD VAN DE COMMUNISTISCHE TIRANNIE. DEZE MENSEN
BEVINDEN ZICH THANS IN DE GEHELE WERELD. OOK ZIJN ER DUIZENDEN
IN JOEGOSLAVIË EN DAAR KLINKT MAAR EEN ROEP:
Overrompeld
Waarom U.S.A.?
Afgewezen
Contact
Oplosmg vluchtelingenprobleem wordt
steeds moeilijker
Huidgenezing
PU
RO
L
Theologische schooldag te Apeldoorn
niet verdovend
maar genezend
doodvonnissen
'Mayflower 2' in
V.S. aangekomen
„U.S.A. BA AKARUNK MENNI". Wij willen naar Amerika.
Duizenden malen wordt deze wens geuit door duizenden
Hongaren, die na de mislukte vrijheidsstrijd in hun land
naar Joegoslavië zijn gevlucht. In vluchtelingenkampen in
dat land wachten zij nu op de vervulling van deze wens.
Velen van hen beginnen intussen te zuchten als zij het over
„USA" hebben. Immers, de Verenigde Staten hebben nog
geen enkele Hongaarse vluchteling uit Joegoslavië toege
laten. Vele duizenden Hongaren zijn uit Oostenrijk naar
Amerika geëmigreerd, maar wettelijke bepalingen verhin
deren de Amerikaanse autoriteiten, ook Hongaren uit Joe
goslavië toe te laten. Misschien komt daar eind volgende
maand verandering in, want dan zal bi) het congres In
Washington een wet in behandeling komen die het mogelijk
moet maken ook uit Joego-Slavië Hongaren toe te laten.
Het valt de Hongaren in Joego-Slavië moeilijk, daar op te
wachten, want zij zitten met honderden in vluchtelingen
kampen zonder behoorlijke akkomodatie. Zij eten en slapen
en wachten. Maar verder doen zij niets. Ze slenteren over
de kampterreinen, praten wat, roken wat. Ze vervelen zich.
Want er is niets voor hen te doen. De kampen zijn in afge
legen gebieden van het woeste Joego-Slavische land ge
bouwd, zodat de vluchtelingen behalve met enkele dorpelin
gen in de omgeving geen contact met de buitenwereld heb
ben. Alleen radiotoestellen, die van geopende ramen uit over
de kampen schetteren, heel de dag door, vertellen iets van
wat daarbuiten allemaal gebeurt. En ze krijgen kranten.
Maar persoonlijk contact is er niet. Ze kennen elkaar alle
maal al zo lang en zfln dus uitgepraat. De geschiedenis van
de opstand is uit-geanalyseerd. Alleen de toekomst biedt nog
gesprekstof. Maar die is in een zin samen te vatten: „USA-ba
akarunk menni". Maar niemand weet wat USA zal doen.
De Joegoslavische autoriteiten weten
dat uiteraard ook niet. Zij zijn door het
vraagstuk overrompeld. Zeventiendui
zend Hongaren kwamen het land binnen
toen het voor hen onmogelijk was ge
worden de Oostenrijks-Hongaarse grens
te passeren. Naar hun zeggen deden ve
len het met vrees in het hart. Want: Hon
garije is een communistisch land, Joego
slavië is een communistisch land. De
vluchtelingen hebben gedacht aan wat in
het Nederlands heet; „Van de regen in de
drup raken". Maar de Joegoslavische au
toriteiten hebben allen zonder onder
scheid des persoons politiek asyl ver
leend en hun onderdak verschaft. In ho
tels aan de mooie Adriatische kust eerst,
waar zij als gasten werden bediend.
Later in de kampen, die zij nu bewonen,
omdat de hotels voor het toeristenseizoen
ontruimd moesten zijn.
En nu wachten de Hongaren, én de
Joegoslavische autoriteiten. Wie emigre
ren wil mag dat vrijelijk. Wie blijven
wil mag dat ook. En wie terug wil naar
Hongarije wordt niet tegengehouden.
„Waarom, juist deze liefde voor
Amerika?"
„Ze willen zover mogelijk weg van
Europa", antwoordde een Joegoslavi
sche zegsman. „Ze zijn bang zolang ze
in Europa zijn".
„Maar waarom dan juist Amerika,
en niet bij voorbeeld Australië, of Z.
Afrika, of Canada?"
Er zijn er, die inmiddels inderdaad
besloten hebben naar een ander land
dan de Verenigde Staten te gaan. Zij
hebben zich gemeld bij de selectie
commissies uit andere landen, die de
kampen bezoeken, en zy zullen bin
nenkort vertrekken. Voor het einde
van het jaar zullen enkele duizenden
dan ook zijn geamigreerd. Maar de
overgrote meerderheid: U.SA.., U.S.A.
Want daar liggen de mogelijkheden,
daar wordt je gauw rijk.
Er zijn overigens onderlinge grote ver
schillen tussen de kampen in Joegoslavië.
Men vergelijke de kampen in Mataruska
Banja en in Gerovo.
Mataruska Banja: een groot voormalig
„Kurort" met volledige hotelakkomoda-
tie, grote gebouwen verspreid over een
prachtig park met fonteinen en borders,
snelstromende beekjes en wandelpaden.
Gerovo: een voormalig concentratie
kamp met smerige barakken, nog altijd
omgeven door twee meter brede omhei
ningen van prikkeldraad met op de hoe
ken wachttorens en zoeklichten. Het kale
middenterrein roept herinneringen op,
die men liefst kwijt zou willen zijn.
In Mataruska Banja en in Gerovo is de
Interne organisatie overigens dezelfde.
De Hongaren hebben een kampcommis
sie gekozen, die de orde handhaaft en re
gels voorschrijft waaraan allen zich te
houden hebben. In de keukens wordt
Een foto van een vluchtelingen- 1
kamp in Joegoslavië, waar thans
honderden Hongaren wachten
op „emigratie" naar Amerika.
naakte lichaam dragen. En het kan hier
koud zijn. Ja, we wachten.
Gerovo. „U moet mijn kamer zien, toe,
komt U, en maak er foto's van". Bagge
rend door de modder kan men bij de ba
rak komen, waar in, op de bovenverdie
ping in een kamer van tien bij vijftien
meter dertig jonge mannen zijn samen
gebracht. De hele ruimte is gevuld met
bedden. Er is geen daglicht, want er zijn
geen ramen. Alleen een paar elektrische
gloeipitjes aan de zoldering. Op de bed
den liggen en hangen jonge kerels rond.
Het stinkt er. De muur is volgekrabbeld
met bedenkelijke tekeningen. De vloer
buigt door onder de voetstappen. „Ik
word hier gek, ik moet weg".
De Oostenrijkse regering heeft de re
gering van Joegoslavië aangeboden,
Joegoslavische kampen verkeren over
te nemen ondanks de zware lasten die
zij al te dragen heeft. Dit aanbod is
evenwel door de Joegoslavische rege
ring in eerste instantie van de hand ge
wezen, hoewel deze regering er prijs
op stelt dat deze vluchtelingen zo spoe
dig mogelijk emigreren. Ondanks deze
afwijzing handhaaft de Oostenrijkse
regering haar aanbod, zodat Joegosla.
vië desgewenst op zijn weigering kan
terugkomen.
De Oostenrijkse minister van binnen
landse zaken, Helmer, verklaarde dat het
Oostenrijkse aanbod enkel en alleen uit
menslievendheid is gedaan. Het is voor
Hongaren mogelijk, uit Oostenrijk naar
Amerika te emigreren, zo zei hij, en het
is voor hij vooralsnog onmogelijk dat te
doen van Joegoslavië uit. Gezien de al
gemene drang van de Hongaren om naar
de V.S. te komen achtte de Oostenrijkse
regering het gewenst, het ook voor Hon
garen in Joegoslavië mogelijk te maken
naar Amerika te emigreren.
Ook Nederland hielp de dut- 1
T zenden vluchtelingen .Een groep 2
van hen arriveert hier in Neder- T
land.
UJW Ufo „4v. '...V UjZ
0 Het grenskantoor Wernhout-Wuust-
wezel is het eerste kantoor in Europa
dat op werkdagen dag en nacht geopend
zal zijn voor het vervoer onder douane-
versluiting.
Cc-Jaj t*Ja3 wjaJ
centraal door henzelf gekookt, de werk
zaamheden die er zoal te doen vallen
al zijn dat er niet veel worden door
henzelf verdeeld en verricht. Aan de uit
gangen staan echter bewapende Joego
Slavische politiemannen. De Hongaren
mogen de kampen verlaten, echter alleen
tussen acht uur 's ochtends en acht uur
's avonds. Wie deze regel overtreedt
wordt door de Joegoslaviërs gestraft.
Contact met de Hongaren is moeilijk.
Er zfln er slechts weinigen, die Frans.
Duits of Engels spreken. In Mataruska
Banja gaven zjj, die zich verstaanbaar
konden maken, blijk niet-ontevreden te
zfln over de behandeling door de Joego
slaviërs.
Wandelend in de regen door het prach
tige park van Mataruske Banja zette een
voormalig chernisch-ingenieur uit Boeda
pest zijn mening uiteen. Met lange tus
senpozen tussen de zinnen en nerveus
trekkend aan zijn sigaret vertelde hij
over zijn vlucht en zijn ontvangst in Joe
goslavië. Hij verheelde niet, dat hij naar
Joegoslavië was gegaan bij gebrek aan
beter. Maar het was hem meegevallen.
,Ik heb genoeg van politiek. Ik wil
allen maar vrij en rustig leven en wer
ken. Misschien kan ik In Amerika aan de
slag komen. En anders ergens anders. We
hebben het hier redelijk goed, ja. Alleen
is er gebrek aan goede kleding. Er zijn
er hier veel. die hun bovenkleding op het
„De oplossing van het vluchtelingenprobleem in zijn geheel, zowel dus
van de oude als van de nieuwe vluchtelingen, wordt steeds moeilijker, en
duurder. Voor de uitvoering van het program tot eind 1958 is nog altijd
rond 3 miljoen dollar tekort. Maar afgezien daarvan is zeker nog eens
4,8 miljoen dollar nodig om de vluchtelingenkampen op te ruimen", zo
verklaarde de hoge commissaris der V.N voor de vluchtelingen, dr. A.
R. Lindt.
Er zijn twee mogelijkheden om het probleem op te lossen: doorgaan
op de ingeslagen weg der geleidelijkheid, die een heel dure en een heel
moeilijke wg zal blijken te zijn, en: trachten van de betrokken regerin
gen voor 1958 een bedrag van 7 miljoen dollar beschikbaar te krijgen,
om in een keer grote schoonmaak" te houden.
Kiest men de tweede mogelijkheid, dan weet men waar men aan toe
is. Kiest men de eerste, dan valt het einde nog niet te voorzien. In juli
zal het uitvoerende comité van UNREF, de organisatie der Verenigde Na
ties voor vluchtelingen, een speciale zitting houden om te overleggen,
welk van de twee mogelijkheden het best uitvoerbaar zal blijken te zijn.
In ieder geval zal de hoge commissaris er naar streven, een goed deel
van het vluchtelingenprobleem te liquideren alvorens zijn mandaat eind
volgend jaar afloopt.
In Geneve gaan geruchten, dat dr. Lindt voornemens zou zijn, zich
na afloop van zijn ambtstermijn niet herkiesbaar te stellen als niet de
regeringen eer Verenigde Naties hem de middelen verschaffen om het
werk voor de vluchtelingen te doen op de wijze die hem de enig juiste
lijkt.De hoge commissaris zelf weigerde echter iets te zeggen over wat
er na het verstrijken van zijn mandaat gaat gebeuren. „Ik kan niet in
de toekomst zien", zei hij glimlachend.
Sowjei-ianKs rollen Boedapest
binnen. De herinneren het ons
nog alsof het gisteren is gebeurd.
Zogenaamd om de Russen in
Hongarije een veilig heenkomen
te garanderen kwamen Russi-
sche strijdkrachten in de Hon- 1
gaarse hoofdstad. Op zondag 4 f
T november sloeg de Rus toe, ter- V
4 wijl Kadar én zijn volk én zijn 1
land verried.
Ccfro
Ingezonden mededeling fadv.)
j. Puistjes verdrogen door Purol-poeder^
Huidzuiverheid Huidgezondheid
Minister Zijlstra meent, dat bevorde
ring van industrievestiging in plaatsen
met grote uitgaande pendel geen oplos
sing biedt voor het pendelvraagstuk.
Deze stimulering ban zelfs in dit stadi
um het bestaande tekort alleen maar ver
groten.
De minister zegt dit in antwoord op
schriftelijke vragen van het tweede-
kamerlid mejuffrouw Lemaire, die deze
vragen had gesteld naar aanleiding van
het rapport van de Provinciale Commis
sie Sociaal plan Noord-Brabant Inzake de
werkgelegenheid en de pendel in Zuid-
West-Noovdbrabant.
Volgens recente gegevens pendelt 35
procent van de mannelijke beroepsbevol
king van Etten, Hoeven en Rucphen. Van
de mannelijke beroepsbevolking is 13
procent bij de lange-afstandspendel be
trokken. Ook in andere streken heeft de
lange-afstandspendel een grote omvang
aangenomen en vele werknemers reizen
dagelijks enkele uren op en neer naar
hun werk.
Voor wat de industrievestiging in
plaatsen met grote uitgaande pendel be
treft merkt de minister op, dat voor de
werknemers in de genoemde streken de
mogelijkheid bestaat op kleinere afstand
van hun woonplaats werk te vinden.
(Van onze kerknieuwsredacteur)
Het waren niet zulke blijde klanken,
die de in massa naar Apeldoorn getogen
christelijke gereformeerden te horen kre
gen. Zij kwamen er voor de Theologische
Schooldag, maar moesten horen, dat het
gering aantal studenten grote zorg baart
in de kring van curatoren en hooglera
ren.
Prof. dr. J. van Genderen, die de
schooldag leidde, toonde zich dank
baar voor de trouw waarmee het chr.
geref. volk de theologische school om
ringt. Hij hij had wel reden om dit
te zeggen, want deze trouw bleek dui
delijk uit het bezoek aan de school
dag. De Grote kerk was overvol.
TROUW
Die trouw is ook naar voren ge
komen toen een beroep werd ge
daan op de beurzen, en wel tot ver
steviging van de fondsen der bi
bliotheek. Het is met de boekenschat
der theologische school een arm
zalige zaak.
Zfl moet dringend worden ver
nieuwd en uitgebreid, vooral nu men,
door de verlenging van de studietijd
met een jaar, over aanmerkelijk meer
theologische werken moet beschikken.
De actie is aanvankelijk zeer bevre
digend en zal met kracht worden
voortgezet; het gaat om vele tiendui
zenden guldens.
Omdat de theologische school van
de kerken is, mogen de kerken ook
wat van de school verwachten. Jam
mer genoeg kan zij in deze tijd weinig
geven.
De laatste cursus leverde twee kan
didaten af, maar in het komende
jaar zal geen enkele student zijn
studie voltooien. Bovendien werden
vorig jaar slechts twee studenten
toegelaten bij het admissie-examen.
Hiertegenover staat een geweldig
aantal vacatures.
Deze ongunstige situatie houdt de
leiding van de school voortdurend be
zig, want het is een zaak van levens
belang voor de kerk, dat er studenten
zijn.
Men zal hierom moeten bidden.
Maar bidden en werken gaan samen.
Het behoort tot de roeping van ouders
en ambtsdragers hier werkzaam te
zijn en hun zonen en jonge leden at
tent te maken op de dienst, die zij de
kerk kunnen bewijzen door theologie
te gaan studeren. Het streven van de
meeste mensen is niet op dienen ge
richt en misschien heeft deze menta
liteit de chr. geref. kerken dieper aan
gegrepen dan voorheen.
De oud-hoogleraar prof. L. H. van
der Meiden, welke in de middagver
gadering de leiding had, sprak daarin
over de eigenaardige tekst uit het
Hooglied, die spreekt over de zestig
helden rond Salomo's draagstoel.
Het zfln deze zestig helden, die de
Theologische School in de komende jaren
nodig heeft. Met minder kan het niet, in
dien de vele vakatures vervuld moeten
worden. Er zijn trouwens ook predikan
ten nodig voor de zending, het evangeli
satiewerk en voor andere specialistische
arbeid.
OUDE PADEN, NIEUWE WEGEN
Behalve de mededelingen over de
Theologische School kreeg de verga
dering nog andere „stof" opgediend.
Er waren twee sprekers: 's Morgens
ds. A. Hilbers van Enschede-west over
„Door de dwaasheid der prediking" en
's middags ds. H. W. Eerland van Lisse
over „Oude paden en nieuwe wegen".
Onder de laatstgenoemde titel
trachtte ds. Eerland de vraag te be
antwoorden hoe de kerk van Chris
tus en de christenen zich in deze
wereld moeten gedragen.
Vooral op dit ogenblik is het niet
eenvoudig de juiste houding te vin
den ten opzichte van zondagsheiliging,
televisie, ontspanningsmogelijkheden,
christelijke filmactie, de verhouding
diaconie-overheid, het aanvaarden van
overheidssubsidie e.d. Ds. Eerland was
het volkomen eens met prof. Schip
pers, die gezegd heeft, dat er een grote
strijd te wachten staat op het terrein
van de zede.
Sommigen in de chr. geref. kerken
willen uitsluitend vragen naar de oude
paden, waarmee zij dan bedoelen het
handhaven van oude en vertrouwde
gewoonten.
Anderen vragen alleen naar nieuwe
wegen; zij leggen sterke nadruk op de
kerkelijke eenheid, neigen naar de
moderne cultuur, verlangen naar een
vernieuwing van de liturgie enz.
Openbaart zich bij de eerste catego
rie een verstarring, bij de andere is
sprake van verwarring. Want terug
naar de oude paden wil niet zeggen,
terug naar vroegere gewoonten. Jere-
mia, die deze termen gebruikt, be
doelt ermee: terug naar de geboden
en rechten, die de Here aan Zijn volk
heeft gegeven; terug naar de wegen,
waarop God wandelt met Zijn volk.
Daarom moet men voorzichtigheid
betrachten met jonge mensen aan te
prijzen wat in vorige geslachten ge
woonte was. En uitsluitend op nieuwe
wegen te gaan, kan revolutie zijn, ook
al bedoelt men misschien reformatie.
Daarom moet het parool luiden: oude
paden en nieuwe wegen.
(Ingezonden mededeling (adv
UW
wordt U volledig de baas met
het zenuwpreparaat dezer tijden
Generaal Bela Kiraly die onder de
regering-Nagy militair bevelhebber van
Boedapest was, heeft in Londen gezegd
dat het regime Kadar ongeveer 2.000
mensen ter dood heeft veroordeeld. Een
duizendtal was al terechtgesteld. De Rus
sen hadden meer dan 35.000 mensen ge
deporteerd.
De generaal is voorzitter van de bond
van Hongaarse vrflheidsstrijders. Hij is
naar Londen gekomen om landgenoten
te bezoeken.
De „Mayflower 2" is woensdag door
een reddingboot van de Amerikaanse
kustwacht de haven van Province-
town in Massachusetts binnen ge
sleept, waar 337 jaar geleden de Pel
grimvaders voor het eerst de Ameri
kaanse bodem betraden. De Mayflo
wer 2" is een natuurgetrouwe imitatie
van de „Mayflower" van de Pelgrim-
vaders.
,r.?? gezagvoerder van het zeilschip,
VUliers, had gezegd, dat hij zich alleen
in noodomstandigheden zou laten sle-
pen, maar de harde wind liet hem
kennelijk geen keus.
De „Mayflower 2" heeft 53 dagen
over de reis van Plymouth in Enge
land naar Provincetown ge'daan. Het
schip van de Pelgrimvaders had zes
tien dagen meer nodig. De tweede
„Mayflower" volgde een route van
8.000 kilometer, de eerste een van
5.000 kilometer. Kapitein Villiers is
veel zuidelijker gegaan dan de vroe
gere Pelgrimvaders om van de passaat
te profiteren.
Het bekende Berlijnsee modehuis van Heinz Oestergaard heeft ver
slaggevers en fotografen een glimpje gegund van de modellen, die
voor de a.s. winter worden uitgebracht. Vier ervan laten wij u op deze
combinatiefoto zien en wel v.l.n.r.
„Mariza", een zwarte satijnen cocktailjapon met mouw, een een
voudig lijfje en op de rok brede v-vormige banen van goudborduursel
en fluweel.
„Bellevue", een korte avondjapon met ocelot-garnering en 'n tulp-
vormige rok.
„Cortina", een wandeljurk met hoofddoek, vervaardigd van rode
„draion" jersey: vlot en eenvoudig.
En tot slot een driedelig ensemble: Russisch-groen van kleur met
garnering van ocelot.
