Meest geliefde kledingstuk
van het seizoen: de rok
SPOEL OM die melkfles!
IWATTA
Conft
Cectie-ateliers draaien op
volle toeren
PICNIC
Men kan niet meer op een
koopje lid zijn van een kerk
Zeeuwse moeders vragen raad
Zaterdag 8 juni 1957
ZEEUWSCH WEEKEND
Mode is een riskant
bedrijf
Vak leren in
gevangenis
Algemene vergadering van
Hervormde kerkvoogden
C.B.M. aanvaardt
resolutie over
loonsysteem
20 ct.
't is weer
Herensokken
Boerderij afgebrand
Pagina 4
(Ingezonden mededeling (adv.)
Half vol water, schudden maar:
Twee seconden en 't is klaar!
(Van één onzer verslaggeefsters)
Waarschijnlijk heeft de mode niet vaak een seizoen meegemaakt
waarin de rok zo'n belangrijke rol speelde als dit jaar. De mode
koningen en -ontwerpers hebben kennelijk wat leven in de brouwerij
willen brengen enhet is gelukt ook! Misschien heeft U zélf wel
zo'n exemplaar in de kast hangen met bonte Picassofiguren, rock 'n
roll-voorstellingen, landschappen, toffeepapiertjes, hondekoppen of
oude kastelen erop. De rokkenrékken in de grote modehuizen bieden
een bonte verscheidenheid, waarin vooral de bakvissen naar hartelust
grasduinen.
Wij zijn eens binnengestapt bij
een van de confectie-ateliers, die er
dagelijks voor zorgen, dat er aan die
rokkenrekken steeds weer nieuwe
exemplaren komen te hangen, als de
koopsters grote bressen hebben ge
slagen in de oude voorraad.
Showroom
We kwamen al direct in de show
room terecht, midden tussen de
rokken! De meeste confectiebedrijven
hebben namelijk een zaaltje waarin de
inkopers van de modehuizen hun cri-
tische ogen keurend kunnen laten
gaan over de nieuwe modelletjes. Aan
het begin van ieder seizoen is er bo
vendien een modeshow, waarop man
nequins de klanten van het bedrijf
kennis laten maken met de collectie.
Helemaal boven in het gebouw is de
voorraadkamer. Hier liggen dikke rol
len van alle mogelijke stoffen. Iedere
stof heeft een eigen nummer, zodat de
magazijnmeester geen ellenlange om
schrijving van het goed nodig heeft
voordat hij er een rol van naar bene
den kan laten vallen. Vallen dan in de
meest letterlijke zin van het woord,
want door het hele gebouw loopt van
verdieping tot verdieping een soort
glijbaantje, waarvan zowel door het
magazijn als door de andere afdelin
gen een dankbaar gebruik wordt ge
maakt. Tussen de vele stofjes liggen
ook de allernieuwste: die met een
apenootjesvezel, die van raffia en die
van jute. Grappig en in ieder geval
Origineel!
De rollen die de magazijnmeester op
de glijbaan legt, komen een verdieping
lager in de „coupe'r terecht, die ook
wel luguber de „snijzaal" genoemd
wordt. Hier zijn meisjes en mannen
in witte jassen met grote scharen in
de weer, om de stof volgens een gete
kend patroon te snijden. Willy, de
kampioene, speelt het klaar om iedere
dag zo'n 900 rokken te knippen!
Machines
Wanneer er van één model enkele
tientallen exemplaren worden ge
vraagd, wordt de schaar verwisseld
met de machines. De kleinste snijdt
honderd lappen tegelijk en het vier en
een halve meter lange mes van de
grootste glijdt zonder de minste moei
te door een laag van bijna 200 lappen.
Of die allemaal van wol zijn of dat de
WANNEER HET WEER op Tweede
Pinksterdag meewerkt, zullen velen
erop uittrekken en een mooi plekje in
de vrije natuur opzoeken waar onge
stoord de dag doorgebracht kan wor
den. Natuurlijk moet er tussendoor
ook gegeten worden en wat is dan aan
trekkelijker dan zo'n ongedwongen
picnic!
Luxe broodjes, cadetten, krentebol-
len, -die men ter plaatse klaarmaakt,
een potje boter, vleeswaren en hard
gekookte eieren vormen hierbij wel 't
hoofdbestanddeel, maar vruchten,
Kartonnen bordjes, papieren servetjes,
messen en vorken, veld- of thermos
flessen met smakelijke melkdranken,
horen zeer zeker ook tot de picnie-uit-
rusting! Op deze wijze toegerust kan
men van zo'n uitgangetje een heerlijke
en toch heus niet dure dag maken
Zondag, le Pinksterdag: asperges op
croutons, gevulde kalfsborst, peulen,
aardappelen, ijstaart.
Maandag, 2e Pinksterdag: aspergesoep,
cotelet-suisse, doperwten, gebakken
aardappelen, ananas met slagroom.
Dinsdag: bloemkoolschotel met kaas
en tomatensaus, rijst, wentelteefjes.
Woensdag: schelp me* rijstsla, stoof
schotel woi telen, aardappelen, uien,
klapstuk .erwten in de week zetten)
Donderdag: groene erwten met spek,
andqviesla, aardappelpurée, rabar
ber.
Vrijdag: gebakken paling, Hollandse
saus, sla, pommes frites, yoghurt-
pudding.
Zaterdag: macaronischotel met ham
en kaas, fruit.
Recept: Schelp met rijstsla.
200 g. gaar gekookte rijst, 100 g.
gekookte ham, 100 g. garnalen, sla,
uitje, boter, mayonnaise, 2 eieren.
De fijngesnipperde ui in de room
boter fruiten. De gaargekookte rijst
erdoor mengen en op smaak afmaken
met de fijn gesneden ham, de gewas
sen garnalen en mayonnaise. De sla
garneren met een blaadje kropsla en
partjes hard gekookt ei.
Recept: Groene erwten met spek.
1 p. groene erwten, 1 p. doorregen
spek, 25 g. bloem, 1 ui, fijn gehak
te peterselie, zout.
Het spek in plakjes snijden en uithak
ken en uit het vet nemen. In het spek
vet de bloem en de gesnipperde ui
fruiten. Hierbij 1'A 1. kokend water en
de gewassen erwten doen en in plm.
2 uur zachtjes gaar laten koken. Daar
na het zout erbij doen, 't spek erin
mee laten stoven en tenslotte met de
peterselie afmaken.
dikke stapel bestaat uit een heleboel
verschillende stofjes, daar trekt de
machine zich niets van aan. Het flin
terdunne mes glijdt gehoorzaam langs
het lijntje van het patroon, dat door
vaardige handen op het bovenste lapje
is getekend, ook al maakt dat lijntje
nóg zulke scherpe hoeken.
De merkmachine die ook in de snij
zaal staat, is eveneens bijzonder nuttig
en praktisch. Het apparaat heeft een
scherpe naald, die door honderd lap
jes tegelijk kan prikken en daarbij op
ieder stofje een pieterig klein puntje
verf achterlaat. Op die manier kan
men bijvoorbeeld duidelijk aangeven
waar de zaak moet komen te zitten,
zodat de naaisters dit niet bij iedere
rok apart hoeven uit te meten.
De geknipte stoffen worden in
pakjes gebonden, waarna ze verhui
zen naar de afdeling „indeel". De
meisjes die hier werken halen de
pakjes uit elkaar en sorteren de rok
ken naar maat en kleur. Daarna
voorzien ze ieder exemplaar van een
maatnummertje, tailleband, een rits
sluiting, lusjes, etiketjes, kortom,
van alles wat er maar op of aan de
rok moet zitten.
Via de glijbaan komen de pakjes in
het atelier terecht, waar ze met een
vrolijk machinegeratel worden be
groet. Zo'n dertig meisjes bedienen
hier met vaardige hand snelnaai- en
speciaalmachines, zoals knoopaanzet-
knoopsgaten-, blindsteek- en locmachi
nes.
Deze apparaten zouden werkelijk
ideaal zijn voor vrouwen met grote
gezinnen. Knoopsgaten maken b.v. is
nu eenmaal een tijdrovend en vrij ver
velend priegelkarweitje, maar de ma
chine heeft nauwelijks een seconde
voor een knoopsgat nodig. Hetzelfde is
het geval bij het aanzetten van de
knopen. De „blindsteek" zoomt de rok
ken, zonder dat er aan de buitenkant
ook maar een steekje van te zien is
en de loc werkt alle naden aan de
binnenkant netjes af, waardoor slordig
gerafel wordt voorkomen.
Controle
Als de rokken helemaal in elkaar
zitten en voorzien zijn van alle four
nituren, verdwijnen ze in de controle
kamer, waar ze grondig worden geïn
specteerd. Evenals op de andere afde
lingen bezitten de meisjes hier een co-
pie van de order, zodat ze precies kun
nen nagaan of de juiste aantallen, de
juiste modellen, de juiste kleuren en
de juiste maten aanwezig zijn. Hier
wordt ook naarstig gezocht naar ate
lierfoutjes, zodat de rokken in een
werkelijk onberispelijke staat zijn als
ze hun laatste gang naar de expeditie
afdeling maken, waar ze alleen nog
maar opgeperst hoeven te worden.
Inmiddels zijn er zo'n drie a vier
maanden verlopen, sinds de klant in
de showroom een keus deed uit de 200
modellen, waaruit de collectie ieder
seizoen bestaat. Dit wil natuurlijk niet
zeggen, dat de meisjes op het atelier
of in de „indeel" en de „snijkamer"
zo langzaam werken. Maar als er van
één model maar enkele exemplaren
worden gevraagd, wordt er met de fa
bricage gewacht tot ook andere klan
ten hun keus op dat rokje hebben la
ten vallen, omdat het nu eenmaal eco
nomischer is om verschillende eens
luidende orders te combineren.
De stoffen voor het winterseizoen
worden al in de zomer besteld en die
voor de zomer eveneens een half jaar
van te voren. De modelmakers bekij
ken ze en ontwerpen het rokje waar
voor de stof het meest geschikt lijkt.
Maardan is het nog de vraag, of
de klanten het daarmee eens zijn, of
zij een bepaald lapje niet të saai, te
dun of te kleurig vinden en of zij een
bepaald model niet liever uit een an
dere stof willen laten maken.
Ja, de mode is een riskant bedrijf,
Maar als we kijken naar de snelheid,
waarmee de rekken in de modezaken
worden leeggehaald en weer moeten
worden aangevuld, als we kijken naar
al die meisjes en vrouwen die we op
straat in een fleurig rokje tegenko
men, geloven we toch, dat de model
makers deze keer in ieder geval een
goede vooruitziende blik hebben ge
had!
Wens van Rotterdammer
Zes jaar gevangenisstraf heeft de offi
cier van justitie bij de rechtbank te Rot
terdam geëist tegen de 25-jarige los werk
man J. K. uit Rotterdam, die ondanks zijn
jeugdige leeftijd al 17 diefstallen ge
pleegd moet hebben en met wie men het
tot tweemaal toe met een voorwaardelijke
invrijheidstelling had willen proberen.
Dit jaar had hij o.a. tweemaal ingebro
ken. K-'s enige wens is om in de ge
vangenis een goed vak te leren.
Vrouwelijke architect
ontwerpt kerkgebouw
Een speciaal nummer van de Hooge-
veense Kerkbode is uitgekomen, nu de
Hervormde gemeente van Hoogeveen wil
beginnen met de bouw van een tweede
kerk. Het ontwerp van dit gebouw is ge
maakt door mej. ir, S. S. Heijting. Pre
sident-kerkvoogd J. Tjalma (burgemees
ter van Hoogeveen) vertelt in de kerk
bode, dat mej. Heijting Hoogeveen reeds
verschillende fraaie gebouwen heeft ge
schonken.
Dat een vrouwelijk architect een kerk
ontwerpt, is in Nederland een grote zeld
zaamheid. Er zijn trouwens weinig vrou
welijke architecten. Enige jaren geleden
is de Hervormde kerk te Waal op Texel
gebouwd; deze werd mede ontworpen
door een vrouw. Andere voorbeelden zijn
ons niet bekend.
Drie van vyfling gestorven
Van de vijfling, die donderdag in
Portugees Oost-Afrika geboren is, zijn
inmiddels drie kinderen gestorven.
(Van onze kerknieuwsredacteur)
„Als kerkvoogden hebben we niet alleen de taak het vermogen der kerk
te beheren en te administreren, op ons rust ook de plicht ervoor te zorgen
dat de gemeenteleden voldoende opbrengen om de dienst des Woords mogelijk
te maken". Dit zei prof. ir. H. G. van Beusekom, voorzitter van de Vereniging
van Kerkvoogdijen in de Ned. Herv. Kerk ter algemene vergadering van deze
organisatie.
De kerkvoogden behoren er op uit te gaan om de gemeenteleden tot het
offer voor de kerk te bewegen. Dit mo eten die leden leren. Zij zullen trou
wens nog veel meer moeten Ieren. Vooral dit, dat men niet meer op een
koopje lid van de kerk kan zijn. Elk lid dient persoonlijk te betalen. Bij
doelmatige bewerking van de gemeente schuilen er op dit gebied nog vele
mogelijkheden, althans op de meeste plaatsen.
Toch zijn er wel kleine gemeenten, die zelfs bij de grootste krachtsinspan
ning geen kans zien de gelden bijeen te brengen, die nodig zijn om de predi
kant en de eredienst te bekostigen.
Het belang van de hervormde kerk
eist, dat ook deze kleine gemeenten,
die hun leden niet bij honderden maar
by tientallen teUen, in stand blijven.
Vaak zijn het vooruitgeschoven pos
ten temidden van een andersdenkende
omgeving. Het gebeurt wel, dat in zui-
delijke streken een rooms-katholieke
overheid bijdraagt in het traktement
van de hervormde predikant.
Er zijn ook kleine gemeenten, waar
men met enige inspanning het hoofd
wel boven water kan houden, maar
waar men tot combinatie met een na
burige kleine gemeente is overgegaan,
enkel de weg van de minste weerstand
kiezende. Wie op zo'n manier op een
koopje lid van de kerk wil blijven,
ondermijnt de kerk.
Voor de instandhouding der kleine
gemeenten is veel geld nodig. Daar
naast vergen de snel opschietende
nieuwe steden enorme kapitalen. De
hervormde kerk zal een krachtspres
tatie moeten leveren in de komende
jaren. Dit kan alleen wanneer elk lid
gaat beseffen, dat zijn offer noodza
kelijk is.
Eben-Haëzer
Aan deze gigantische taak zal men
alleen durven beginnen, wanneer ge
let wordt op wat er de laatste jaren
gebeurd, is.
Het was ds. H. J. F. Wesseldijk,
secretaris van de generale financiële
raad te 's-Gravenhage, die hieraan
herinnerde. Terugziende zou men met
Samuël een steen der gedachtenis
kunnen oprichten met opschrift Eben-
Haëzer, tot hiertoe heeft de Heer ons
geholpen, want telkens is men in de
hervormde kerk op wondere wijze
door de moeilijkheden gekomen. Ja,
het is niet overdreven te spreken van
het wonder der tien jaren".
Wie had b.v. kunnen denken, dat de
vierhonderd in de oorlog verwoeste
De meisjes in. het atelier bedienen
met vaardige hand de ingenieuze
machines, die in een minimum van
tijd knopen aanzetten, onzichtbare
zomen naaien en knoopsgaten
maken.
Er zjjn wel anti-mot-
zakken in de handel,
waar u uw bontjas gedu
rende de zomer in kunt
bewaren. U moet de jas
echter wel op gezette tij
den even „luchten". Al
gehele garantie schijnen
deze zakken echter niet
te geven. Is uw jas wer
kelijk kostbaar, dan kunt
u hem beter bij een bont
handelaar laten bewaren,
eventueel in de koelkast.
SAN SEVIERIA.
U kunt de stekjes (uit
lopers) van deze plant
gewoon afsnijden en op
potten. De sansevieria
kan beter tegen te wei
nig, dan tegen teveel wa
ter. Zonder dat u het
merkt, rot de plant bij de
wortels af en valt ten
slotte zo maar om. U
zoekt dan een „dader",
maar die dader is: het
water
JAM GIST.
Het is helemaal niet ge
vaarlijk, gegiste jam te
eten. U behoeft de jam
maar even in een panne
tje over te doen en met
een tikje water en een
beetje suiker een vijf
...en hier is
ons advies
minuten te laten koken
om het euvel te verhel
pen.
PUISTJES.
Die puistjes, jongeda
me, gaan vanzelf wel
over. Je kunt bij de dro
gist wel een poeder krij
gen. Ook kun je betten
met een mengsel, be
staande uit 65 gram kam-
Eerwater, 5 gram ether en
gram alcohol. Verder
gezond leven, veel verse
groenten en vers fruit
eten en zorgen, dat je je
erg zorgvuldig wast. Uit
drukken kun je beter
achterwege laten; dat
maakt de kwaal maar er
ger.
DE WRINGER.
Door het gebruik van
een goede wringer slijt
uw goed minder, dan
wanneer u met de hand
wringt. Eenvoudig omdat
een wringerniet
wringt. Uw mening is
dus niet de juiste.
BALLPOINT INKT.
Dat van de ballpoint-
inkt hebben we al zo
vaak herhaald. Maar
goedeenvoudig en
kele malen behandelen
met (eau bain Marie)
verwarmde spiritus.
Liefst buiten en zeker
buiten bereik van vuur.
RECEPTEN.
U kunt ons zeker ook
recepten vragen. Maar
zoals met de meeste vra
gen het geval is, wij be
antwoorden die dan niet
in de rubriek.
(Van een onzer redacteuren)
De alg. vergadering van de Chr. Me-
taalbedrijfsbond heeft een resolutie
aangenomen, waarin het bestuur wordt
opgedragen om met alle middelen te
streven naar een loonstructuur, waar
bij t.a.v. de basis-uurlonen in de c.a.o.
één loontabel liggende op het niveau
van de tijdlonen van toepassing is
voor alle ondernemingen. Het is thans
zo, dat in de c.a.o. twee soorten loon-
tabellen bestaan, één voor de niet en
één voor de wel in tarief werkende on
dernemingen. De basis-uurlonen liggen
in de laatstgenoemde bedrijven 10
lager.
ST. PH1LIPSLAND
Wedvlucht. De P.V. „De Reisduif" te
St. Philipsland hield een wedvlucht van
Quivrain. De uitslag luidde: J. Smits 1;
J. ReiJngoud 2; W. Reijngoud 3; Th. Bak
ker 4, 8 en 10; A. Faasse 5; A. den Braber
6; J. Quaak 7; A. Fonteijne 9.
Snelheid le duif 1062 ra. per minuut.
(Ingezonden mededeling (adv.)
Spaar Kwatta-soldaatjes
voor het Kwatta-soldaatje
's-HEER ARENDSKERKE
Meer spaarders. Bij de spaarbank der
Coöp. Boerenleenbank werd over de
maand mei f85.583,34 meer ingelegd dan
opgenomen. Het totaal der spaargelden
beloopt thans ƒ5.395.724,11. Het balans
totaal van de bank bedraagt 7.120.161,92.
Sedert 1 januari 1957 werden 86 nieuwe
spaarbankboekjes uitgereikt.
Draagt Uw man ook zo graag „eigen
gebreide sokken"? Tenslotte is niet
iedere man dol op de korte ankiets.
Dit is een zeer apart patroon.
Materiaal: 100 gram Scheepjes Invicta
kl. 1346.
Restje van 5 gram bordeaux rood.
Naalden no. 2J4. Rimpel-elastiek.
Opzetten 78 steken op 1 naald en 10 cm
1 st. recht, 1 st. averecht breien. Verder
1 st. averecht, X 4 st. recht, 2 st. averecht,
van X af herhalen, eindigen met 1 st.
averecht. Zo 4 naalden breien, dan het pa
troontje als volgt:
lste naald: met grijs 1 st. averecht, X
rood 1 st. recht, grijs 3 st. recht, 2 st.
averecht, van X af herhalen, eindigen met
1 st. averecht
2de naald: grijs 1 st. recht, X 2 st.
averecht, met rood 1 st. averecht, met
grijs 1 st averecht, 2 st. recht van X af
herhalen, eindigen met 1 st. recht
3de naald: met grijs 1 st. averecht, X
2 st recht, met rood 1 st recht, grijs 1
st. recht, 2 st. averecht, van X af herha
len, eindigen met 1 st. averecht
4de naald: grijs 1 st. recht, X rood 1 st.
averecht,grijs 3st. averecht 2 st. recht
van X af herhalen, eindigen met 1 st.
recht.
5-6-7-8ste naald: met grijs zoals de ste
ken zijn.
9de naald: grijs 1 st. averecht, X 3 st.
recht, rood 1 st. recht, grijs 2 st. averecht,
van X af herhalen, eindigen met 1 st.
averecht
10de naald: grijs 1 st. recht X 1 st. ave
recht, rood 1 st. aver., grijs 2 st. aver., 2
st. recht, van X af herhalen, eindigen met
1 st recht.
11de naald: grijs 1 st. aver., X 1 st. recht,
rood 1 st. recht, grijs 2 st. recht, 2 st. aver.,
van X af herhalen, eindigen met 1 st.
aver.
12e naald: grijs 1 st. recht, X 3 st. aver.,
rood 1 st. aver., grijs 2 st. recht, van X af
herhalen, eindigen met 1 st. recht.
13-14-15-16de naald: grijs.
Deze 16 naalden steeds herhalen. Door
breien tot de lengte 27 cm fs, dan de lste
en laatste 19 st. op een naald zetten en
de middelste steken op een stekenhouder.
Hiel. Hiel en ondervoet geheel grijs
breien.
lste naald aan de averechte kant be
ginnen X 1 st. averecht afhalen, 1 st. ave
recht breien, van X af herhalen.
2de naald: X 1 st. recht afhalen, 1 st.
recht breien, van X af herhalen.
Op deze wijze 40 naalden breien.
Kleine Hiel. Averechte kant beginnen,
21 st. aver., 2 st. samenbreien, 1 st. aver.,
werk keren. Rechte kant 1 st. afhalen, 5
st. recht breien, 1 st. afhalen, 1 st. breien,
de afgehaalde steek over de gebreide
steek heenhalen, 1 st. recht, omkeren. Er
is een opening ontstaan tussen de steken
waar de eerste keer werd omgekeerd. Nu
averecht breien tot 1 st. voor die opening,
2 st. aver, samenbreien, 1 st. aver., omke
ren, 1 st afhalen, breien tot 1 st. voor de
opening, overhalen op dezelfde manier,
1 st recht, omkeren.
Op deze wijze doorgaan, de laatste naald
wordt aan de rechte kant gebreid. Langs
de zijkant van de hiel 20 lussen recht
I breiend opnemen, het werk omkeren en
averecht terug breien, nu aan de andere
kant 20 lussen opnemen.
Mindervoet. 2 st. recht breien, 1 st. af
halen, 1 st. breien, de afgehaalde steek
over de gebreide steek heenhalen, naald
recht uitbreien tot de laatste 4 steken, 2
st. samenbreien, 2 st. recht. Volgende
naald geheel averecht terug breien.
Zijn er 40 steken over, dan breien tot
de lengte 17 cm of de gewenste boven de
opgenomen lussen is. Nu dit deel laten
rusten en verder gaan met de steken van
de stekenhouder. Het patroontje door la
ten lopen en is dezelfde lengte bereikt als
van de ondervoet, dan op 4 naalden gaan
breien. Hiervoor de steken van de onder
voet over 2 naalden verdelen en verder
geheel met grijs breien.
lste naald bovenvoet: 2 st. breien, over
haling, naald uitbreien tot op 4 st. na, 2
st. samenbreien, 2 st. recht.
lste naald ondervoet: 2 st. breien, over
haling, naald uitbreien.
2de naald ondervoet: naald uitbreien
tot op 4 st. na, 2 st. samenbreien, 2 st.
recht
1 toer overbreien. Deze 2 toeren her
halen tot er 16 st. over zijn, deze ineens
afkanten.
Door de bovenkant 6 rijen rimpel
elastiek rijgen met steeds 1 toer tussen
ruimte. Achternaad en zijnaad van de voet
onzichtbaar dichtnaaien.
De boerderij van de landbouwer P.
de Jong te Dalfsen is afgebrand. Het
vuur, dat in de schuur was ontstaan,
sloeg vrijwel onmiddellijk over naar
het woonhuis en spoedig was de ge
hele boerderij één grote vlammenzee,
waartegen de ijlings uitgerukte Dalfse
brandweer niets kon uitrichten. Dank
zij de hulp van buren kon een groot
deel van het huisraad worden gered.
De boerderij was niet verzekerd. Men
vermoedt dat de brand is ontstaan
doordat kinderen met vuur speelden.
kerken na tien jaar vrijwel allemaal
herbouwd of hersteld zouden zijn? Dat
het aantal predikantsplaatsen een
sterke vermeerdering zou hebben on
dergaan en dat allerlei nieuw werk
aangepakt was? Wie had durven den
ken, dat voor dit alles geld ter be
schikking was gekomen?
Ds. Wesseldijk meende, dat dit alles
aan de aan de kerkvoogden te danken
is. Want de kerkvoogd van 1957 kan
men niet mper vergelijken met dezelf
de functionaris van twintig, nog min
der met die van vijftig jaar geleden.
Vroeger vervulde de kerkvoogd een
erebaantje. Vandaag is hij zwoeger in
het kerkelijk bedrijf. Want hij vindt
nu zijn taak niet meer alleen in het
nauwkeurig registreren van de kerke
lijke financiën; hij is zich gaan afvra
gen wat het wezenlijke van de kerk
uitmaakt. In de meeste gevallen be
kleedt hij geen functie meer maar een
ambt; ouderling-kerkvoogd, hetgeen
wijst op het pastorale accent van zijn
taak. De kerkvoogd is geen regent
meer maar arbeider in het rijk van
God.
Levend geld
Maar ook de functie van het geld
is anders geworden in de hervorm
de kerk,- beter gezegd: het levends
geld is er gaan functioneren. Vroe
ger wist men daar nauwelijks van.
Uit de opbrengst der pastorale goe
deren vulde men de kerkekas. Voor
de predikantstraktementen ontving
men een groot bedrag van het rijk.
Collecten werden eigenlijk alleen
maar gehouden als symbool van de
offerande der gemeente. Geofferd
werd er hoegenaamd niet: in die tjjd
heeft de „kerkcent" ingang gevon
den.
Pas na de eerste wereldoorlog is
het levende geld een rol gaan spe
len, hoewel aanvankelijk nog maar
op een bescheiden manier.
Een voorbeeld. Gerekend naar da
minima was er in 192 voor predikants
traktementen 4 miljoen nodig; hier
van ontving men ruim 1 miljoen aan
rijkstraktementen, terwijl de pasto
ralia bijna toereikend waren voor de
rest. In 1943 was 7 miljoen nodig: de
rijkstraktementen leverden nog steeds
ruim 1 miljoen op, de pastoralia zorg
den echter niet langer voor aanvul
ling. In 1954 was er 12 miljoen voor
de predikantstraktementen nodig,
waarvan 11 miljoen uit levend geld;
in 1957 zal 17 miljoen aan traktemen
ten uitgekeerd worden, waarvan men
16 miljoen moet putten uit levend
geld. De rijkstraktementen zijn sedert
1815, behoudens enkele geringe ver
meerderingen, vrijwel stabiel geble
ven; maakten zij in 1922 nog ruim 30
procent van de benodigde gelden uit,
in 1959 zal het nog maar 6% procent
zijn. Een reden voor de Vereniging
van Kerkvoogdijen om er bij de over
heid op aan te dringen, dat de staats
commissie die over rijkstraktementen
rapporteren moet, eindelijk eens met
haar rapport voor de dag komt.
Voor het welzijn der kerk is het
evenwel van betekenis, dat het leven
de geld nu de hoofdrol speelt.
Nog groter wordt de druk op de ge
meenten. In de komende jaren zullen
tachtig nieuwe kerken moeten ver
rijzen. Het zal van deze generatie af
hangen verklaarde ds. Wesseldijk
of er kerken zullen staan in de
huizenwoestijnen der grote steden.
Voorts is geld nodig voor de door
werking der decentralisatie; voor de
nascholing van predikanten en hulp
predikers (te wier behoeve men een
pastoraal centrum in 't Hydeparli te
Doorn wil stichten); voor de bouw van
een eigen pand voor de synode opdat
allerlei werk, dat nu verspreid wordt
gedaan efficiënter kan worden ver
richt; voor de instelling van planbu
reaus ten dienste van nieuwe en wijk-
gemeenten; voor de voltooiing der me
chanische administratie enzovoort.
Wederom: alleen ziende op de won
deren van God in de voorbije jaren,
kan aan dit veelomvattende werk
worden begonnen.
Oude garde
De Vereniging van Kerkvoogdijen
bestaat nu 37 jaar en sindsdien is er
op het gebied van het beheer in de
hervormde kerk heel wat veranderd.
Dit kwam op de vergadering sterk
naar voren, toen enige leden van de
oude garde door prof. Van Beusekom
werden genoemd.
Staande herdacht men wijlen de ere
voorzitter, de heer J. A. Bakker te
Menaldum, die sedert 1924 in 't hoofd
bestuur zat. De vergadering huldigde
de aftredende penningmeester, de heer
C. van Harderwijk te Tilburg, die 28
jaar deel uitmaakte van het hoofdbe
stuur; hij kreeg het erelidmaatschap.
Een woord van gelukwens richtte de
voorzitter tot mr. A. de Jonge, burge
meester van Mijnsheerenland, die 25
jaar achtereen het secretariaat van de
vereniging vervult heeft.