Minister
Tweede
Witte
Kamer
zal vandaag
antwoorden
Bijna 3 miljoen voor Goed-Zo
Tilanus voorstander van kleine
verhoging zonder blokkering
Bourges-Maunoury
nieuwe kabinetsformateur
Veranderingen in gezin
en maatschappij
Eind Goed-Zo Al Goed'Zo
Motie-Geuze
aangenomen
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Weinig nieuwe gezichtspunten over huurvoorstellen
Niets nieuws
P. vd.A. 'Standpunt
Looncompensatie
Pflimlin gaf poging op
Mollet en Billeres
weigerden
Israël beschuldigd
'door Saoedie-Arable
C,B. T.B, in Bergen op Zoom hij een
George Marshall
gehuldigd
Haabin-actie met
kwart miljoen
geslagen
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 00, Goei
TeL (01100) 2438; bij geen gehoon
Hoofdred. (01100) 2503; Chefred.
(01100) 3991; Adv. (01100) 2970; giro
274289. Bijkantoren: Middelburg: Kor
te Noordstraat 35. Tel. (01180) 2009 en
3162; Vlissingen: NIeuwstraat 68, Tel.
(01184) 326; Terneuzen: Dijkstr. 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0.56 per week,
ƒ2.40 per maand, ƒ7.per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Advertentieprijs 24 cent per man.
Zeeuwsch Dagblad
13e Jaargang No. 3721 Hoofdredacteur: r. hagoort Directeur: jacq. DE Smit Donderdag 6 juni 1957
c
Donkere wolken
over landbouwsector
(Zie pagina
D
Op- en ondergang van Zon en Maanj
Vrijdag: Zon op 4.22 u., onder 20.56
u. Maan op 15.26 u., onder 1.31 u.
Hoogwater vrijdag 7 juni:
Vlissingen: 9.27 u. 1.72 m., 21,56 u. 1.60
m. Terneuzen: 9.53 u. 1.90 m., 22.24 u.
1.78 m. Wemeldinge: 10.56 u. 1.68 m.,
23.27 u. 1.40 m. Zierikzee: 10.40 u. 1.49
m., 23.06 u. 1.21 m.
(Van onze parlementaire redacteur)
„NIETTEGENSTAANDE ALLE argumenten vermag ik niet in te
zien, dat het nodig is om zo heftig te protesteren en te agiteren tegen
de huurblokkering, als de laatste weken is geschied." Zo zei gister
avond de heer Tilanus (C.H.) op de tweede dag van de behandeling
van de huurvoorstellen in de Tweede Kamer. Aan een kleine huur
verhoging, bijvoorbeeld van 10 tot 15 procent, zonder blokkering, zou
de ehristelijk-historische fractie-voorzitter de voorkeur geven. Als het
kabinet echter van mening is, dat dit niet mogelijk is, dan zal de heer
Tilanus en enige leden van zijn fractie zich moreel verplicht gevoelen
zijn woord, tijdens de formatie gegeven, gestand te doen.
De heer Tilanus voerde namens een
minderheid van zijn fractie het woord.
Hij zei tevens de bezwaren van geest-
verwanten-collega's niet te hebben
verzwegen. Ook heeft hij gezegd, dat
de nieuwe Kamerleden van de C.H.
zich niet aan dit compromis gebonden
behoefden te voelen. „Er is een roep
In het volksleven", aldus de heer Ti
lanus, „dat deze blokkering een
stap op de weg naar koude socialisa
tie is." Dat woord vond de heer Tila
nus echter misplaatst. De maatregelen
zijn zeker niet zonder bezwaar, maar
socialistisch is de blokkering beslist
niet te noemen. Aan de huiseigenaren
wordt niets ontnomen. Slechts een
deel van zijn beschikkingsbevoegdheid
wordt beperkt.
Het huurvraagstuk heeft ons volks
leven op hoogspanning gebracht. Te
gen blokkering rijst het meeste ver
zet, maar ons volk voelt aan, dat het
huurvraagstuk nauw samenhangt
met het ernstige woningprobleem.
Ook vindt niemand het prettig méér
huur te gaan betalen. Men realiseert
zich echter niet, dat alles duurder is
geworden. Een groot deel van ons
volk is met de lage huren verwend.
Het verwvjt dat de huiseigenaren te
weinig aan hun woningen doen,
noemde de heer Tilanus in het alge
meen niet onbillijk. De schade, die
daardoor aan het woningbezit wordt
toegebracht, raakt ons gehele volks
leven.
Zeventien sprekers hebben nu in
eerste instantie het woord gevoerd.
Nieuwe gezichtspunten werden bijna
niet meer naar voren gebracht. De
kaarten liggen nog steeds onveranderd
ter tafel. Minister Witte heeft nu twee
minuten het woord gevoerd. Zijn rede
voering wordt vandaag voortgezet.
De minister van volkshuisvesting en
bouwnijverheid had zich kennelijk aan
sommige redevoeringen geërgerd. „On
danks alle kritiek", zo zeide hij tot de
voorziter, „kan ik met vreugde deze
wetsontwerpen verdedigen. Dat zal U
misschien verwonderen, maar deze
ontwerpen leveren mijns inzien een
bijdrage tot sanering van het woning
vraagstuk."
De minister zeide niet te zullen in
gaan op redevoeringen van die spre
kers, die hun gewetensconflict hebben
afgereageerd op het gebruiken van
kwalificaties inplaats van argumenten.
Minister Witte vroeg één nacht beraad
om vandaag met goede argumenten
Voor de dag te komen.
Ook de heer Van Rijckevorsel (K.V.
P.) maakte zich los van het compro
mis. Hij had het huuroverleg tijdens
de formatie beschouwd als voorover
leg, dat werd gevoerd onder druk van
de publieke opinie, die afkeurend oor
deelt over de lange kabinetsformatie.
De heer Van Rijckevorsel erkende, dat
hij de bezwaren tegen de ontwerpen
nu sterker voelt dan verleden jaar. Zo
kwam hij tenslotte voor deze vraag te
staan: „Mogen wij als Kamerlid dit
wetgevend wangedrocht op de laatste
nati'e loslaten?" En deze vraag meende
hij ontkennend te moeten beantwoor
den.
huurverhogingen. Nu er een bestem
mingsreservering wordt voorgesteld
beginnen deze fracties echter plotse
ling een langzaam-aan-actie. De A.R.,
C.H.U. en V.V.D. pleiten muook voor
een huurbeleid op langere termijn. De
P.v.d.A. heeft daarin echter weinig
vertrouwen, omdat de C.H.U. en de
V.V.D. meer dan eens van standpunt
zijn veranderd. De C.H.-fractie was tij
dens de kabinetsformatie voor een
huurverhoging van 25 pCt. Bij de be
handeling van de begroting van volks
huisvesting sprak zij haar voorkeur uit
voor een huurverhoging van 15 pCt en
nu moet het 12pCt worden. En de
heer Oud heeft destijds verklaard, dat
de huren ieder jaar met 10 pCt om
hoog moeten.
Volgens de heer Bommer had de
heer Van Eibergen (A.R.) de niet be
nijdenswaardige taak gekregen om de
houding van zijn fractie duidelijk te
maken. De socialistische woordvoerder
zeide dat de antirevolutionairen niet
ontkennen dat zij de blokkering des
tijds in principe hebben aanvaard,
maar dat de uitwerking daarvan hun
niet bevredigde.
Inmiddels heeft de heer Bommer
reeds een amendement ingediend om
de huurverhoging van de bedrijfspan
den te beperken tot 15 pCt. Voor deze
panden geldt de blokkering niet, om
dat de kosten voor onderhoud en ver
betering gewoonlijk ten laste komen
van de huurder. Een huurverhoging
van 25 pCt zou dus onredelijk zijn. De
heer Van de Wetering (C.H.) heeft
zich bij dit amendement aangesloten.
„Als mijn partij het voor het zeggen
had zouden wij voor de bestedings-
waarborgen een andere methode vol
gen. Een methode die eenvoudiger en
redicaler is. De regeringsvoorstellen
zijn echter een poging om iets goeds
tot stand te brengen. Deze poging zul
len wij steunen.
De woningspecialist constateerde,
Het vraagstuk van de looncompen
satie is op deze tweede dag druk be
sproken. Zo kwam de heer Van
Mastrigt (C.H.) tot de conclusie
evenals eergisteren zijn mede C.N.V.-
bestuurder Van Eibergen (A.R.) dat
deze huurverhoging te.fors is.
De heer Roemers (P.v.d.A.) vond de
compensatieregeling bevredigend. Naar
zijn mening wordt de afstand tussen
oviioi/ai/uuiuv-, Zv-lJ li lUUUIUg WUlllt VAC axa bCU.111 IUÖ3CU
dat de fracties die nu tegen de 25 pCt de gemeenteklassen slechts nominaal
huurverhoging zijn, tot voor kort al- vergroot. Daartegen had hij geen be-
tijd hebben aangedrongen op grotere zwaar.
Frankrijk heeft weer een nieuwe ka
binetsformateur. De radicaal Maurice
Bourges-Maunoury, minister van de
fensie in de aftredende regering van
Mollet, heeft gisteren het verzoek van
president Coty om te trachten een
nieuwe regering te vormen, aanvaard.
Eerder op de dag had Pflimlin zijn
poging opgegeven, omdat de socialisten
weigerden deel te nemen aan de rege
ring. Vervolgens wees oud-premier
Mollet een verzoek van de president
om een nieuwe regering te vormen,
van de hand. Tenslotte had Coty nog
een poging gewaagd bij de minister van
Bij de schaapskooi te Ede zijn
woensdag met het traditionele fees
telijke vertoon weer de schapen
van de Gooise kudde geschoren.
De communistische premier van
Oost-Duitsland, Otto Grotewohl, heeft
woensdag het denkbeeld dat vrije ver
kiezingen in geheel Duitsland een eer-
«te stap op de weg naar hereniging
moeten zijn, verworpen.
DE BILT ZEGT:
Enkele buien.
Koud weer met veranderlijke bewol
king en enkele buien. Matige tot
krachtige wind tussen west en noord
west.
onderwijs in het aftredende kabinet,
Rene Billeres. Ook hij weigerde echter.
Bourges-Maunoury is 42 jaar. Hij is
sedert de oorlog verscheidene malen
minister geweest. Tussen 1940 en 1945
was het een bekende figuur In het ver
zet. De nieuwe formateur, die voor
stander is van de Europese verdragen,
heeft als minister van defensie een be
langrijke rol gespeeld bij het vaststel
len van de campagne in Algerije en de
Brits-Franse besprekingen, die hebben
geleid tot de interventie in Egypte.
ir. m. a. geuze
De motie van ir. M. A. Geuze, eer
gisteren in de Eerste Kamer ingediend,
waarin de regering wordt uitgenodigd
alsnog middelen te beramen om de be
dragen, die gemoeid zijn met de ver
hoging van de normen voor bedrijfs
gebouwen in de kostprijsberekeningen
voor garantieprijzen van landböuw-
.produkten, zo spoedig mogelijk tot uit
kering te brengen, is gisteren met 37
tegen 11 stemmen aangenomen. Alleen
de socialisten stemden tegen.
De begroting van landbouw, visserij
en voedselvoorziening werd zonder
hoofdelijke stemming aangenomen. Al
leen de communisten waren er tegen.
Ook de begroting van het landbouw-
egalisatiefonds werd goedgekeurd.
Tenslotte werd de begroting van het
departement van zaken overzee even
eens zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
Saoedi-Arabië heeft Israël er woens
dag van beschuldigd, dat Israëlische
oorlogsschepen de Saoedi-Arabische
kust hebben beschoten en de verbin
dingen naar de Mohammedaanse bede
vaartsplaats Mekka bedreigen.
In de door de permanente vertegen
woordiger, Sjeik Abdoellah al-Chajjal,
overhandigde nota's wordt gesproken
over een reeks van uitlokkende en
agressieve daden van de Israëlische
militaire autoriteiten tegen de territo
riale onschendbaarheid van Saoedi-
Arabië.
Volgens de nota hebben drie Israë
lische torpedoboot jagers op 27 mei
een stelling aan de kust nabij Teba be
schoten. In de daarop volgende nacht
beschoten twee torpedobootjagers
meer dan een uur lang het gebied van
Al Toer.
PRINS BERNHARD
NAAR FRANKRIJK
Prins Bernhard zal donderdag 6 juni
het opleidingscentrum voor de Franse
luchtmacht in Salon (Provence) be
zoeken. Vervolgens vliegt de Prins
door naar Cannes om het congres van
Europees-Amerikaanse verenigingen,
waarvan hij erevoorzitter is, bij te wo
nen. Na dit congres zal de prins een
tweedaagse vergadering van de inter
nationale ruitersportfederatie in Parijs
presideren. Woensdag 12 juni keert hij
in Nederland terug.
In de gezamenlijke middagbijeen
komst van de C.B.T.B. en de C.B.P.B.
zijn referaten gehouden door de heer
R. Hagoort over „Veranderende Maat
schappij" en door mevr. F. Diemer-LIn-
deboom over „Veranderingen in ge
zinsverhoudingen".
De heer Hagoort begon met zijn toe
hoorders de vraag te stellen of zij zich
uit verhalen e.d. nog voor de geest kon
den halen, hoe hun ouders, groot- en
overgrootouders hebben geleefd. En
vervolgens of men zich zou kunnen
voorstellen hoe de tegenwoordige jeugd
in de toekomst zal leven. Men behoeft
niet eens zo ver terug te gaan om te
constateren dat er zich de laatste tien
tallen jaren verbijsterende verande
ringen In levenswijze hebben voorge
daan.
Vijftig jaar geleden vormde ieder
dorp nog een gesloten gemeenschap.
Radio en pers hebben voor ge
zorgd dat het wereldgebeuren snel
ler tot de mensen komt en bovendien
De Britse minister van financiën, Pe
ter Thorneycroft, heeft, als voorzitter
van de raad van de organisatie voor
Europese Economische Samenwerking,
in een brief aan generaal George Mars
hall verklaard, dat de rede die Mars
hall tien jaar geleden als minister van
buitenlandse zaken, voor de universi
teit van Harvard over hulpverlening
aan het buitenland sprak en die de
stoot gaf tot het plan-Marshall, hoop
en bemoediging aan Europa heeft ge
bracht. Thorneycroft prees Marshall
ook om diens persoonlijke kwaliteiten.
De Britse ambassadeur in de Ver. Sta
ten, Sir Harold Caccia, heeft woensdag
op een plechtige herdenking in Was
hington aan Marshall een zilveren me-
dalje overhandigd, namens de OEES.
President Eisenhower kwam persoon
lijk de oyd-minister complimenteren.
Amerikaanse atoomproef
uit een ballon
In de V.S. is gisteren voor het eerst
een atoomwapen uit een ballon tot
ontploffing gebracht.
Het was een betrekkelijk kleine ex
plosie. Op een afstand van honderd km
was de lichtflits nauwelijks zichtbaar.
Ook de gebruikelijke paddestoelvormi-
ge wolk was niet te zien. De ballon
hing 150 meter boven de grond.
Burgemeester Van Hall
verlaat ziekenhuis
De burgemeester van Amsterdam,
mr. G. van Hall, die 9 mei in de Boer-
haave-kliniek werd opgenomen, zal
vanochtend het ziekenhuis verlaten.
Mr. Van Hall blijft eerst een week
thuis en vertrekt daarna naar Zuid-
Frankrijk waar hij tot medio juli zal
verblijven.
Minister-president dr. W. Drees, is
gistermorgen op ziekebezoek geweest
bij mr. Van Hall.
Het is gisteravond in heel veel Ne
derlandse gezinnen laat geworden, om
dat men bijeen zat rond radio- of tele
visietoestel en het slot van de eindrit
van de zonnetrein van de N.C.R.V. niet
wilde missen. En dat slot, volgens het
programma kwart voor II, kwam pas
om over half 12. Maar niemand nam
daar aanstoot aan. Het was zo, dat in
veel meer huizen dan normaal om te
gen 12 het licht nog brandde en het ook
in kleinere plaatsen nog druk was van
wandelaars, die bij familie of vrienden
het programma hadden gevolgd.
Nu, dat programma, de omlijsting
van het eigenlijke feit: de vaststelling
van het eindbedrag en de overhandi
ging daarvan, was ten zeerste een lange
zit waard.
Maar daar schrijven we niet over, ge
zien het grote aantal, dat het zelf heeft
meegemaakt.
Tien cent per hoofd
Het hoofdmoment was wel de
mededeling van het eindbedrag, de
som van ƒ2.870.439,65, waarmee de
Goed-zo-actie de Haak-in-actie van
1951 met een kwart miljoen gesla
gen heeft. Een bedrag van 100.000,
dus ongeveer 10 cent per hoofd van
de Nederlandse bevolking, werd in
handen gesteld van mr. J. Klaassens,
Commissaris der Koningin in Zuid-
Holland, als voorzitter van het Prin-
ses-Beatrix-Poliofonds, dat boven
dien nog een geblokkeerd aandelen
kapitaal van anderhalve ton op de
Amsterdamse Effectenbeurs ter be
schikking kreeg, welke daar afzonder
lijk geveild zullen worden, waardoor,
naar men hoopt, het totaalbedrag
voor dit fonds nog zal aangroeien tot
anderhalf miljoen. De blindeninrich-
ting Bartimeus te Zeist en het doof-
stommeninstituut Effatha, te Voor
burg kregen elk een half miljoen,
waardoor ze tot nieuwbouw kunnen
overgaan en de Johannastichting te
Arnhem, dat voor het kwart miljoen
van de actie voor Loesje zijn pavil
joen nog niet kon afbouwen, 400.000
Hongarije
Van het totaal-bedrag is ook
200.000 overgemaakt aan het Nat. Co
mité Hulpverlening aan het Hongaarse
volk.
Er waren deze avond ook nog andere
verrassingen. Bartimeus kreeg een
vleugel aangeboden, die ingewijd werd
door de muziekleraar Mees van Huis,
waarbij het koortje van deze blinden-
school op ontroerende wijze het „Lau-
date Dominum" zong. De Johanna
stichting kreeg een autobusje, die al
lang als wens op het program stond.
Effatha kreeg voor zijn padvindershor-
de 34 complete kampeertenten, met
slaapzakken en al, een vlag, een biljart
en uniformen voor de welpen en ka
bouters. Aan 12 inrichtingen waar po-
'liopatienten verpleegd worden, werd
een complete televisie-installatie aan
geboden. Hierbij was ook het Zeehos
pitium Zonneveld te Oostkapelle.
Dankbaarheid
Mr. A. B. Roosjen, de voorzitter van
de N.C.R.V. had haast geen woorden
genoeg, om zijn dankbaarheid uit te
spreken. Die dank richtte zich uiter
aard tot Johan Bodegraven, de opper-
geus en aartsbedelaar, die ook gepro
moveerd werd tot „Heer van Bodegra
ven", maar ook tot de boekhouders,
kassiers, administrateurs, kaartentel-
lers (de hoogste score was 288.000 kaar
ten), jury en PTT. En tot het Neder
landse volk, dat weer, als één zijner
beste tradities het meeleven met de
lijdenden demonstreerde. Maar ze ein
digde in het „Soli Deo Gloria", Gode
alleen de eer. Én in de bede, dat de al
machtige God Zijn rijke zegen gebie
den zal over de middelen, die worden
aangewend om het lijden te verlichten.
Mr. Klaassesz en prof. dr. I. A. Die
penhorst waren het, die namens de zo
gul bedachte organisaties spraken. De
laatste wist hierbij er de nadruk op te
leggen, dat uit deze actie van de N.C.
R.V. wel gebleken is, dat Christelijk
en nationaal zich wel zeer goed met el
kaar verenigen kunnen.
de meest afgelegen dorpen bereikt.
Om te constateren dat er veel is ver
anderd, behoeft men voorts slechts
naar de klederdracht te zien. Zullen
de kinderen van nu, straks nog in
klederdracht gaan?
Ook in de landbouw hebben zich ver
anderingen voltrokken: rationalisatie,
mechanisatie. In Zeeland zijn nog grote
verandering op komst: recreatieoord
van „randstad Holland".
Hoe kunen nu de Zeeuwen, temidden
van al deze veranderingen, dat volks-
eigene dat Chr. volkseigene bewaren
en overdragen aan de kinderen? Door
de christelijke organisatie. Wil men iets
redden dan zal de christelijke organi
satie broodnodig zijn. Velen hebben te
genwoordig de neiging angst te verto
nen en men vraagt zich af of we soms
leven in de tijd waarover het boek
Openbaring spreekt. Evenwel, er is
geen plaats voor angst, maar de mens
heeft een taak in de wereld. De geva
ren schijnen inderdaad groter gewor
den, maar God is dezelfde gebleven en
daarom: „Rust mijn ziel uw God is
Koning".
De ontwikkeling brengt ook veran
deringen in de gezinsverhoudingen te
weeg, zo vervolgde mevr. Diemer-Lin-
deboom de causerie van de heer Ha
goort. De tijd van overgang betekent
een tijd van vallen en opstaan. Een
nieuwe oriëntering is nodig in deze
tijd van verschuivingen, niet alleen in
de maatschappij maar ook in het gezin.
Het gezag
Lange tijd heeft het gezin de func
tie van werkgemeenschap vervuld,
maar dit is niet meer kenmerkend
voor deze tijd. Doordat totaal ver
schillende beroepen worden gekozen,
vervreemdt men van elkaar. Bij de
opvoeding gaat het nu niet zozeer
meer om de overdracht van bepaalde
normen, maar van de essentie, de
kern.
De jongeren moeten leren begrijpen
waar het in het leven om gaat, zij moe
ten iets leren verstaan van het waar
om. Wanneer ze alleen maar hebben
geleerd in het gareel te lopen, zullen
zij, wanneer zij op eigen benen komen
te staan, om vallen. De opvoeding
wordt hierdoor niet eenvoudiger, want
de ouderen zullen zichzelf ook reken
schap moeten geven van het waarom.
En hoe staat het met de gezagsver
houding in het gezin? Is er niet sprakes
van een crisis t.a.v. het gezag in het
gezin? Het gezag is een zedelijke lief
desband, die de vetzorging van kind
tot mens op zich heeft te nemen, waar
bij de liefdesverhoudingen in het hu
welijk een enorm grote rol spelen.
Door het vervallen van de functie
werkgemeenschap zijn de persoonlijke
verhoudingen dus sterk op de voor
grond gekomen. Het gezag is nu afhan
kelijk van de innerlijke vertrouwens-
verhoudingen, die van jongs af aan
aangekweekt moet worden. Het gezag
moet zijn een liefdesverhouding gericht
op het welzijn van het kind en dat
vraagt ontzettend veel van de ouders.
Ds. P. Westland te St. Annaland
sprak het slotwoord.
(Voor de rede van de voorzitter Do
Putter verwijzen wij naar pag. 2).
Dit is een recente foto van prins
Albert van België, die vandaag zijn
23-ste verjaardag viert.
0 De minister-president van Surina
me, dr. J. Ferrier en de minister van
financiën W. Smit, zullen op 10 juni
naar Nederland vertrekken, waar zij
overleg zullen plegen in verband met
de financiering van het Surinaamse
borkopondoplan.
Naar uit Tiflis wordt gemeld,
heeft het centrale comité van de com
munistische partij van de republiek
Georgië twee van haar secretarissen
Mtsjedlisjili en Vatsjadze ontslagen.
Zij zijn vervangen door Dolidze en
Boembadze.
0 Op 7 juni zal het tien jaar geleden
zijn, dat de KLM een speciale vracht-
dienst opende tussen Amsterdam en New
York, waarop twee machines van het
type DC-4 beschikbaar waren.