Legertje van 35.000 Sioux-indianen
naar Washington?
Eis: 118 miljoen dollar voor in
beslag genomen weiland
De Braai in hogerberoep
Tegen „psychologische sluipmoord"
Brandstoffenhandel kampt
met vele moeilijkheden
MELKSLIJTERS
WORDEN TE MOE
Een hotel karpetje...
EERSTE ADOPTIE
IN NEDERLAND
Slotavond Goedzo
Hulp aan landgenoten in Indonesië
Verzuiling en
solidairiteit
Komplot ontdekt in
Paraguay
Jaarvergadering chr, brandstoffenhandelaren
VOORZITTER OLIJ
VREEST OLIE
Protest van kerk van Canada
Waar blijven Chr.
Ger. onderwijzers?
Kirchentag-1959
in Muenchen
1 mei 1961 - een
gevreesde datum
NOOD IN
IJZENDOORN
VERMAAN TEGEN TV-KIJKERS
Chr. Motorsportbond
op komst
A ntrquiteitenparade
Vrijdag 31 mei 1957
ZEEUW 9CH DAGBLAD
Pagina 5
(Speciale correspondentie)
IN 1922 VERKLAARDE de 32-jarige advocaat Ralph Case te Balti
more zich bereid, de eisen van de Sioux-indianen te verdedigen. Na
ten strijd van 35 lange jaren verliet hij dezer dagen als een gebroken
man het gerechtsgebouw. De staat had nu ook in hoogste instantie
He door de indianen geëiste schadevergoeding van 118 miljoen dollar
afgewezen. Tegen de journalisten verklaarde hij: „Ik kan nu niets
meer garanderen. De Sioux-Indianen xijn op oorlogspad. Met 35.000
fnan zullen ze naar Washington komen om gezamenlijk te protesteren
tegen het onrecht, hun aangedaan"
Deze geschiedenis begon op 27 augus
tus 1874 met een extra editie van de
„Chicago Interocean", die over de hele
breedte van de voorpagina aankondigde,
dat er in Dakota enorme hoeveelheden
goud waren ontdekt. Van heinde en ver
te stroomden de goudzoekers het beloof
de land binnen.
De dikbuikige luitenant George Arm
strong Custer van het zevende regiment
paardenvolk bleek inderdaad in Dakota,
midden In het Sioux-gebied, goudvel
den te hebben gevonden. Met één hand
tekening had hij voor zichzelf en zijn
blanke vrienden uit alle windstreken
drie miljoen ha. in beslag genomen. De
Sioux voelden er niets voor, hun toch al
magere weidegronden te laten omploe
gen door de goudzoekers en enkele we
ken later togen ze op oorlogspad. Het
wapengekletter op het slagveld, gepaard
met een vreselijk krijgsgeschreeuw,
duurde drie dagen en drie nachten.
Toen was er van Custers regiment geen
levende ziel meer over. Alle blanken
waren vermoord.
STRAFEXPEDITIE
Er kwam natuurlijk een strafexpedi
tie, die een paar duizend Sioux neer-
Sohoot, als schadeloosstelling achtdui-
send paarden in beslag nam en de ont
eigening der drie miljoen bunder be
vestigde. Het Amerikaanse congres be
vestigde de onteigening in 1877. Als te-
rnprestatie bood Washington aan, de
oux te civiliseren en als bewijs van
goede wil stuurde men onmiddellijk wat
tonnen whiskey.
Toen de Sioux jaren later wat ont
nuchterd waren, besloten ze van de
techtspraak gebruik te maken. In 1980
maakten ze hun zaak aanhangig. Hun
éis was: 118 miljoen dollar schadever
goeding voor de in beslag genomen lan
derijen en weilanden. De eerste blanke
advocaat die beweerde dat hi) zich voor
deze kwestie interesseerde, had twee
maanden later al begrepen, dat echt
scheidingsprocedures veel winstgeven
der waren en pas na wat zoeken vond
men Ralph Case bereid de zaak op zich
je nemen. Het werd zijn levenswerk,
uiteindelijke nederlaag heeft hem
ate gedeprimeerd, dat hij zijn kan
toren heeft gesloten.
HET WORDT TIJD
De Amerikaanse rechters geven de
staat gelijk, omdat deze reeds 70 mil
joen dollar heeft uitgegeven voor de ci
vilisatie der Sioux, waarop Case ant
woordde: „Ze hebben nooit om die ci
vilisatie gevraagd
In Hilversum
Enkele melkslijters van Hilversum
bben geklaagd over pijnen in de
en oververmoeidheid, als gevolg
het torsen van zware vrachten,
os 40 tot 50 kilo aan melkprodukten,
aar de bovenste verdiepingen van de
atwoningen. De Hilversumse melk-
ijters hebben daarom besloten, bij
(jze van proef op de zaterdagen en
werkdagen die aan een feestdag
oraf gaan hun produkten niet meer
oven te brengen, maar de klanten te
"erzoeken de bestellingen te halen.
>eze regeling gaat op 1 juni a.s. in.
len zal onderzoeken in hoeverre de
aogelijkheid bestaat deze regeling ook
loor te voeren op andere dagen.
In zijn pleidooi zei de advocaat: „De
Roodhuiden staan bekend om hun
spreekwoordelijk geworden geduld. Ook
de Sioux kunnen jarenlang wachten,
maar deze zaak duurt inmiddels al 83
jaar. Het wordt tijd, dat een onrecht
wordt goedgemaakt".
Onmiddellijk na het bekend worden
van de uitspraak hebben de leiders der
Sioux besloten, dat „geweld" nog het
enige middel is en hoewel de oorlogs
trommels van toen nog uitsluitend te
vinden zijn in de musea of in de requi-
sietenmagazijnen van Hollywood, willen
de Sioux toch nog één maal op het oor
logspad: met tienduizenden zullen ze
naar Washington trekken om er te de
monstreren voor het Witte Huis totdat
ze de dollars hebben ontvangen
De eerste gasten voor Mon
treal's nieuwe Queen Elisabeth's
hotel in Canada zullen niet eer
der aankomen dan midden 1958,
maar de Canadese spoorwegen
zijn inmiddels begonnen met het
aanvoeren van gedeelten van het
karpet, dat... 58 km. lang wordt.
In totaal kost het de hoteldirec
tie 350.000 dollar om de 21 vloe
ren pan het grote Hotel te bedek
ken. Wanneer het „kleedje"
rechtop gezet zou kunnen wor
den, zou zij ver in de stratosfeer
kunnen doordringen. Of, anders
gezegd voor hen die van statis
tieken houden, zou er vloerkleed
genoeg zijn om 2000 huizen te
voorzien.
Alleen een derde van het kar
pet is bestemd voor vloerbedek
king van de ruim 1200 slaapka
mers in het hotel. Meer dan 35
km gaat er in de hallen en gan
gen. De rest is bestemd voor de
conversatiekamers.
Woensdagmorgen is voor de eerste
maal, sinds de adoptiewet tot stand
is gekomen, in Nederland een kind
geadopteerd. De adoptie geschiedde
voor de Haagse rechtbank. Het adop
terende ouderpaar woont in Den Haag.
De heer H. de Braai, die op grond
van ondermijnende activiteit tegen de
Indonesische staat door het Land-
gerecht te Madjalengka tot een ge
vangenisstraf van zes jaren is ver
oordeeld, heeft hoger beroep tegen
dit vonnis aangetekend.
Er bleek een overweldigende be
langstelling te bestaan voor de slot
avond van de door Johan Bodegraven
geleide actie „Goedzo". Vele honder
den belangstellenden moesten worden
afgewezen in hun aanvrage voor plaat
sen in het Amsterdamse Concert
gebouw, waar op de avond van woens
dag 5 juni voor microfoons en tele
visiecamera's het feestelijke sluitings
programma wordt uitgevoerd. Om
slechts enkelen van de medewerkers
te noemen: de Bussumse Koorvereni
ging „Pro Musica", het meisjeskoor
„Sweet Sixteen", het Trio „Los Para-
guayos", het versterkte „Broadway
Orkest" en de Amerikaanse neger
zangeres Fredye Marshall zullen luis
ter bijzetten aan de overdracht van
het eindresultaat. De bekendmaking
van het bedrag zal uiteraard op zeer
speciale wijze geschieden. Teneinde
te voorkomen, dat in deze gezamen
lijke radio- en televisieuitzending tij
dens sommige typisch „visuele" ele
menten in het programma voor de
radioluisteraars een lacune ontstaat,
zal een radioverslaggever zo nu en
dan enig commentaar geven op wat
er allemaal gebeurt. Het Concert
gebouw zal op waardige wijze met
bloemen versierd zijn, dank zij de
medewerking van de Vereniging „De
Nederlandse Bloemisterij".
Tunesië vraagt V.N.-hulp
voor Algerijnen
Tunesië heeft de Ver. Naties om hulp
gevraagd voor de circa 100.000 Algerij
nen die tot op heden naar Tunesië zijn
gevlucht.
Alleen al maandagnacht zijn 2000
Algerijnen naar Tunesië gevlucht. Zij
werden op hun vlucht door Franse mi
litairen met mortieren beschoten.
De Stichting „Hulp aan Landgeno
ten in Indonesië" is thans vrijwel de
enige organisatie, die zich beijvert
onze In nood verkerende Nederlan
ders in Indonesië te helpen. Perio
diek worden tientallen kisten met
Zendklaar maken van tientallen
kisten, kleding, schoeisel, enz.,
welke door de Stichting „Hulp
aan Landgenoten in Indonesië"
■maandelijks worden verzonden.
kleding, schoeisel, enz., verzonden.
Dit is slechts een gering onderdeel
van de hulp, welke door deze Stich
ting wordt verleend. Ook gaan maan
delijks grote aantallen levensmid
delen- en babypakketten, medica
menten, enz., dezelfde weg. Zelfs
worden de meest dringende gevallen
voor repatriëring in behandeling ge
nomen en de overtocht naar het
Moederland betaald. Alle hulp, geen
uitgezonderd, wordt door deze Stich
ting onvoorwaardelijk verleend.
De officier van juistitie had tegen
De Braai, die elke subersieve actie
ontkende, tien jaar geëist
De Hervormde Raad voor Kerk en
Samenleving organiseert een confe
rentie voor mensen uit de vakbewe
ging op 11 en 12 juni 1957 op het
Eijkmanhuis te Driebergen.
Het vraagstuk van de zuilen is tot
onderwerp van gesprek gekozen.
Prof. dr. J. P. Kruyt zal een so
ciologische verkenning geven van de
begrippen zuil en verzuiling. In de
loop van de conferentie zal verder
het woord gevoerd worden door voor
aanstaande figuren uit het C.N.V. en
uit het N.V.V. over „De betekenis
van de Christelijke organisatie" en
„De betekenis van de niet-confessio-
nele organisatie".
De conferentie staat onder voorzit
terschap van dr. S. Rozemond.
9 De Indonesische zaakgelastigde in
ons land, is van Schiphol naar Dja
karta vertrokken.
De minister van binnenlandse zaken
van Paraguay, heeft bekendgemaakt,
dat men een complot heeft ontdekt
en 34 van de samenzweerders heeft
gearresteerd. De voornaamste leiders
van de groep zouden zich in Argen
tinië bevinden.
Volgens de minister zou het initia
tief zijn uitgegaan van de liberale
partij, da voornaamste oppositiebewe
ging tegen de regering.
T.V.-voordrachten
hebben succes
De kijkers hebben over het alge
meen zó gunstig geoordeeld over de
voordraehtprogramma's, die van tijd
tot tijd door de N.C.R.V.-televisie op
maandag- en donderdagavonden wor
den uitgezonden, dat besloten is met
deze voordrachten door te gaan. Op
maandag 3 juni bijvoorbeeld kan men
Enny Mols-De Leeuwe zien in „Mens
waardigheden", twee schetsen over
mensen „en andere mensen". In het
vrouwenprogramma „Schort óf!" van
dezelfde avond wordt speciaal de aan
dacht gevestigd op vakantiekleding.
(Van een onzer verslaggeefsters)
De moeilijkheden, waar men in de
brandstoffenhandel mee te kampen heeft,
hebben tot gevolg, dat veel zaken moeten
worden opgeheven. Het is erg moeilijk,
een zaak over te doen en de zoons van ko
lenhandelaren voelen er meestal niet veel
voor hun vader op te volgen. Dit ver
klaarde de secretaris van de Chr. Bond
van Brandstoffenhandelaren in Neder
land, de heer J. de Geus, dinsdag In zijn
jaarverslag op de jaarvergadering In het
conferentieoord „Woudschoten" te Zeist.
Het ledental van de bond bleef dan ook
vrijwel constant.
In zijn openingswoord herinnerde de
voorzitter, de heer P. K. Olij, aan de voor
de kolenhandel zo moeilijke winter 1956-
De sluiting van de Afsluitdijk 25
jaar geleden werd o.a. herdacht
met het leggen van een krans aan de
voet van het monument voor ir. -Lely
door de minister van Verkeer en
Waterstaat, mr. J. Algera.
9 De Indonesische oud-minister-pre
sident dr. Ali Sastroamidjojo is be
noemd tot permanent vertegenwoor
diger van Indonesië bij de Verenig
de Naties. In juli aanstaande zal hij
naar New York vertrekken.
Naar aanleiding van het overlijden van de Canadese am
bassadeur in Cairo, die zichzelf van het leven beroofde, heeft
de verenigde kerk van Canada zich gewend tot president
Eisenhower. Zij deed dit met een protest tegen de subcom
missie in de Amerikaanse senaat, die voor de veiligheid van
de staat moet zorgen en die daarvoor niet al te kieskeurige
methoden gebruikt als dat nodig wordt geacht.
De verenigde kerk wendde zich ook
tot de National Council of Christian
Churches in Amerika, (die bij de We
reldraad van Kerken is aangesloten)
en wel met verzoek zijn invloed te ge
bruiken teneinde de „psychologische
sluipmoord", die deze subcommissie
aan onschuldige mensen begaat verder
onmogelijk te maken.
Dr. Blake, voorzitter van de Natio
nal Council, achtte de verontwaardi
ging van de verenigde kerken zeer wel
verklaarbaar. Ook hij betreurt het
overlijden van de Canadese diplomaat.
De kerken in Amerika, zo verklaarde
dr. Blake, heben zich herhaaldelijk be
klaagd over de onrechtvaardige ma
nier van handelen, die door bedoelde
subcommissie wordt toegepast.
In het weekblad De Wekker be
steedt ds. J. H. Velema van Apeldoorn
aandacht aan het tekort aan chr.
geref. onderwijzers en onderwijzeres
sen. Hij vindt, dat hierbij grote belan
gen op het spel staan. In het algemeen
Is er een tekort aan christelijk gere
formeerd kader. Dit betreft voeral de
predikantennood. Maar bij de scho
len staat het er evenmin gunstig voori
dat bewijzen de vele advertenties van
kerkeraden, die de aandacht van on
derwijzend personeel vestigen op va
catures.
Vanwaar dit tekort? Ds. Velema
vraagt of het misschien zijn oorzaak
vindt in de maatschappelijke samen
stelling van het kerkvolk, of in de ge
ringere behoefte om „door te leren"
dan in de andere kerken. Hoe dan ook,
de daarvoor in aanmerking komende
jongens en meisjes moeten eens ernstig
overwegen of voor hen op schoolgebied
geen taak is weggelegd. En natuurlijk
dienen ook de ouders zich af te vra
gen of hun kinderen geen plaats be
hoorden te vinden bij het onderwijs. Ze
behoeven toch niet allemaal op het
kantoor terecht te komen. „We moe
ten als christelijk gereformeerden be
dacht zijn op onze plaats en positie te
midden van de gereformeerde gezind
te. Wars van alle isolationisme en see-
tarisme is het goed, dat we weten wie
wij zijn en hoe sterk wij zijn".
Na het Kirchentagdebacle van dit
jaar zal er pas in 1959 weer een Kir-
chentag voor de protestanten in Duits
land worden gehouden. Vorig jaar
werd namelijk besloten het na 1957 om
de twee jaar te doen. Aanvankelijk
was Neurenberg als verzamelplaats
aangewezen, maar omdat er ontzaglijk
veel deelnemers worden verwacht, be
sloot men In de Beierse hoofdstad
Munchen de Kirchentag-1959 te hou
den.
Van de kant van links-vrijzinnigen,
die hun spreekbuis hebben in het or
gaan Zwingli, wordt steeds met be
zorgdheid gewezen op de datum 1 mei
1961. Op die datum zou de leertucht maten te boek.
volledig van kracht worden in de her
vormde kerk; dit zou tot gevolg heb
ben, dat de „principieel vrijzinnigen"
uit de kerk „gegooid" worden.
Dr. A. F. N. Lekkerkerker van
Utrecht verwacht van die datum niet
zo erg veel. In het hervormd week
blad De Gereformeerde Kerk zegt hij:
„Het is maar een verhaaltje, dat de
leertucht dan eerst in werking zou tre
den: de ordienantie voor opzicht en
tucht wil toch ook nu functioneren
met uitzondering dan van de bepaling,
die spreekt over het laatste tuchtmid
del, de ontheffing van het ambt. Dat
zal ook na 1 mei 1961 wel een aller
laatste tuchtmiddel blijven. We moe
ten nog maar geen geld gaan investe
ren in rusthuizen voor door leertucht-
procedures getroffen predikanten".
Maar stilzitten en wachten op de
dingen, die komen zullen, lijkt dr. Lek
kerkerker ook niet. Hij meent, dat het
nu de tijd is om in kaart te brengen
hoe het staat met de richtingen in de
hervormde kerk.
Sedert de hervormde gemeente van
IJzendoorn eind 1951 een predikant
ontving, waarmee de gemeente het niet
eens was, is er in dit Betuwse dorp
onenigheid. De gemeente, die een gere
formeerde bondsprediking begeerde,
kreeg naar zij zegt, een voorganger
opgedrongen. De Geref. Bond heeft
zich hierover beklaagd bij de generale
synode, evenwel zonder resultaat Er
hebben 120 mensen voor het lidmaat
schap der hervormde kerk bedankt en
48 zijn er afgevoerd van het ledenre-
gister omdat zij aparte samenkomsten
gingen beleggen. Deze aparte samen
komsten worden nog steeds gehouden.
De officiële diensten in het kerkge
bouw trekken een veertigtal kerkgan
gers. Vóórdat deze droeve toestand in
IJzendoorn heerste, stonden er 600 lid-
Ter zitting van de particuliere synode West der Geref.
Gemeenten heeft de classis Rotterdam gevraagd hoe gehan
deld moet worden met leden, die een televisietoestel hebben.
De synode bleek eenparig overtuigd van het grote gevaar
der televisie en besloot, dat de ambtsdragers de verplichting
hebben hier met ernstig ambtelijk vermaan tegen op te
treden.
1957. „In de maanden, waarin wij ge
woonlijk ons grootste kwantum omzetten,
werd het al zomer", aldus de heer Olij. De
handelaren bleven zitten met grote voor
raden ter waarde van duizenden en dui
zenden guldens en vaak kwamen zij in
financiële moeilijkheden.
Een oplossing van het vraagstuk van da
verdeling van de Nederlandse kolen en
de koppelverkoop, is nog steeds niet ge
vonden. De Federatie van Ned. Brand-
stoffenbonden heeft deze kwestie voorge
legd aan de minister van Economisch»
Zaken.
Na de middagpauze gaf de heer A. Ven-
nema een algemeen overzicht over 1956
en 1957.
Olie
Spr. wees op de belangrijke plaats, dia
de olie onder de huisbrandstoffen gaat
innemen. Tot voor kort hebben vele han
delaren een afwijzende houding aange
nomen tegenover dit nieuwe artikel. Da
brandstoffen) onden hebben eindelijk een
„olie-commissie" in het leven geroepen,
om dit vraagstuk te bestuderen. De heer
Vennema waarschuwde de aanwezigen
voor al te veel traagheid. De haardbrand-
olie zal volgens hem ongetwijfeld een
groot deel van de brandstoffenmarkt ver
overen. „Wees niet te bang voor econo
mische samenwerking, doch behoud uw
zelfstandigheid t.o.v. de oliemaatschappij
en", aldus de heer Vennema.
Spr. schonk ook enige aandacht aan de
prijsstelling in de brandstoffenhandel.
Sinds 1954 zorgt de Federatie voor het be
rekenen en voorstellen van prijzen en
marges. De laatste jaren moesten de mar
ges verschillende malen worden opgetrok
ken ten gevo'ge van de stijging van lonen
en sociale lasten. Voor 1957-1958 bleven
de marges echter onveranderd.
De handelaren moeten steeds meer ka
pitaal investeren, omdat de kolenprijzen
voortdurend stijgen. Als voorbeeld haalde
spr. enkele kolensoorten aan: in 1940 was
de inkoopprijs van een ton Dominiale no
ten (3) ƒ23,nu ƒ121,50. De prijzen van
eierkolen en anthracietnoten stegen resp.
van ƒ12,73 tot ƒ71,50 en van ƒ13,75 tot
ƒ73,50.
Bij de bestuursverkiezing werden de
heren Joh. van Eijsden (Rotterdam), W.
Jaspers (Enschede) en B. Troost (Velp)
herkozen.
In 1958 zal de jaarvergadering in Apel
doorn worden gehouden.
Op dit ogenblik is in de jeugdorga
nisaties der evangelische kerken in
Duitsland het vraagstuk in studie, hoe
men de van de kerk vervreemde jeugd
in het georganiseerde evang. jeugd
werk kan betrekken. Vanuit Westfalen
is het voorstel gedaan om te komen
tot oprichting van een „christelijke
motorsportbond". Dit lijkt ietwat
vreemd, maar in het voorstel uit West-
falen werd erop gewezen hoezeer de
jongeren enthousiast zijn voor de mo
tor- en scootersport. Indien men kans
zag hiervoor een organisatie in het
leven te roepen binnen het verband
der evangelische jeugdbonden, zou er
zeker een mogelijkheid zijn om hier
mee een aantal jongeren te trekken.
Dertigduizend gulden kwijt in
enkele dagen
De Rotterdamse politie heeft een
inval gedaan in een speelhol in de
Roovalkstraat, waar iemand in enkele
dagen tijdens een erfenis van f30.000
kwijt raakte, mogelijk mede door het
feit, dat er in huis ook een valse
roulette aanwezig was. Bij die inval
is aangehouden de 66-jarige P. W. J.
die juist zijn verjaardag vierde, en
de 50-jarige koopman G. van P. Sa
men hadden zij een kamer gehuurd
bij de 42-jarige fabrikant L. C. F.,
die evenals de twee genoemden in
bewaring is gesteld. De vier spelers,
die werden aangetroffen, kregen een
proces-verbaal.
Toen de politie binnenkwam zat dat
viertal om de roulett geschaard.
Honderd-gulden-club
De Nederlandse Spaarbankbond, die
volgende week 50 jaar bestaat, begint
een nieuwe vakantie-spaaractie. Men
kan lid worden van een „honderd
gulden-club", waarbij men zich ver
plicht in 49 weken een bedrag van
honderd gulden te sparen.
Voor de twee gulden die per week
gestort moeten worden verzuim
betekent uitsluiting van verdere deel
neming worden "Zegels uitgekeerd
die op een deelnemerskaart geplakt
worden. Het 50ste zegel krijgt men
voor half geld, de kaart is dan vol
en de honderd gulden kunnen opge
nomen worden.
Twaalf antieke auto's van de Bri
tish Veteran Car Club, zijn woensdag
uit de Harwichboot te Hoek van Hol
land geladen. Het vele koper glom in
de zon, toen de karavaan in een vaar
tje van ongeveer 30 km de route nam
over Maassluis, Vlaardingen en Schie
dam.
Een van de deelnemers, die een
„Minerva"-raceauto van 22 1. inhoud
bezat uit het jaar 1904, had reeds in
Hoek van Holland een klein malheur-
tje. Hij reed aanvankelijk door, maar
vond het toch veiliger om in Rotter
dam het euvel te verhelpen. Hij schaf
te zich een nieuwe magneet aan, mon
teerde die eigenhandig niemand
mocht hem helpen en vloog ten
slotte met een vaartje van 100 a 120
km weg om zijn landgenoten in te ha
len. Over Gouda zijn zij naar Utrecht
gegaan en vandaar naar Oldenzaal,
waar de grens werd gepasseerd.
