OVERLEG HUURCOMPENSATIE ZIT
MUURVAST
BER GHUIS EN TIL ANUS ALS
S PR EK ER S IN EEN ZAAL
Slechts één conclusie:
25 pCt. huurverhoging is
op dit moment te hoog
^J^rió L
raó
DE WERELD
Britse premier uitgejouwd
bij aanvang Suez-debat
BRITSE ATOOMPROEVEN ZIJN
BEGONNEN
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Geen overeenstemming in Stichting v. cL Arbeid
Begint van Utrecht de victorie
Punt „Samenwerking prot. chr.
partijen" komt op AR^agenda
J'
ongeren wensen
een openhartig
gesprek
PP
te
,nó
DOOR
OPA MAG NIET
MEER FIETSEN
Ook kritiek uit eigen kring
Frankrijk brengt
kwestie Suez in
Veiligheidsraad
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 90. Goes
Telefoon 2438. Bij geen gehoor: 3987
(red.) en 2970 (adm.). Giro 274289.
Kantoren: Middelburg: Korte Noord
straat 35. Tel. 2009 en 3162; Vlissingen:
NLuwstraat 68, Tel. 326; Terneuzen:
Dijkstraat 2628.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0.56 per week,
ƒ2.40 per maand, ƒ7.per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Zeeuwsch Dagblad
13c Jaargang No 3704 Hoofdredacteur: R. HAGOORT Directeur: JACQ. DE SMIT Donderdag 16 mei 1957
c
Gang in Goese
woningbouw
(Zie pag.
2)
Op- en ondergang van Zon en Maan;
Vrijdag: Zon op 4.44 u., onder 20.30
u. Maan op 23.43 u., onder 7.43 u.
Hoogwater vrijdag 17 mei:
Vlissingen: 4.02 u. 2.21 m., 16.27 u. 2.10
m. Terneuzen: 4.30 u. 2.35 m., 17.00 u.
2.24 m. Wemeldinge: 5.49 u. 1.70 m.,
18.18 u. 1.57 m. Zierikzee: 5.36 u. 1.44
m., 18.02 u. 1.31 m.
H. W. TILANUS
verblijdend
(Van één onzer verslaggevers)
Begint van Utrecht de victorie? Niet de
victorie van fusie tussen C.H.U. en A.R.P.,
maar van de daad van het onderlinge ge
sprek, waarin men elkaar leert her-ken
nen? Het begin is op hoog niveau gevallen,
nu de C.H.-Jongerengroep en de C.H.-
Studentengroep in Utrecht er in zijn ge
slaagd de beide voorzitters van A.R.P. en
C.H.U. te laten spreken over: „Mogelijk
heden en moeilijkheden van één pro
testants-christelijke volkspartij". Zeer veel
belangstellenden zijn daarvoor gisteravond
naar het gebouw voor Kunsten en Weten
schappen gekomen. Niet alleen uit Utrecht
maar ook uit plaatsen als Velp, Amster
dam, Nijkerk, Leiden, Haarlem en Den
Haag. Ligt daarin een waarborg dat het
Utrechtse C.H.J.G.-initiatief navolging zal
vinden?
Dr. W. P. Berghuis, de voorzitter
van de A.R.-partij, die het eerst het
woord kreeg, was zich er van bewust,
dat deze avond een „pikant karakter"
droeg. Hij herinnerde aan de circu
laire, die het Centraal Comité na de
bevrijding liet uitgaan en waarin ge
steld werd, dat gestreefd zou worden
naar één Prot. Chr. partij. Dit besluit
is door de A.R.P. nooit herroepen; dit
denkbeeld is blijven leven in de par
tij.
Dr. Berghuis verklaarde te begrij
pen, dat er in de situatie van de C.H.
U. na de oorlog argumenten genoeg
lagen om voorzichtig te zijn t.a.v. fu
sie. „De mislukking van het streven
naar eenheid blijft voor ons echter een
teleurstelling", aldus de voorzitter der
A.R.-partij.
We weten loten te zijn van één stam,
zo betoogde Dr. Berghuis. De omstan
digheden hebben er toe geleid dat we
uiteen ziin gegaan. En zodanig uiteen
gaan blijkt een moeilijk te herstellen
iets. Maar met de gebrokenheid mogen
we nimmer vrede hebben hier ligt
een stuk schuld.
Op agenda
De moeilijkheden voor één partij
achtte Dr. Berehuis momenteel groter
dan de mogeliikheden. Deze laatste
werden echter niet groter door de ac
tiviteit van de Christelijke Volkspartij
hierdoor worden de brokken slechts
vermeerder.
De kwestie van samenwerking staat
niet op de agenda van de A.R.-partij.
Dr. Berghuis meende, dat zulks on
juist was en hij zegde dan ook toe dit
punt wél onderwerp te maken van of
ficiële bespreking. Er zal een situatie
geschapen dienen te worden, waarin
begrin en waardering bevorderd wor
den. Reëel is nu beider optreden zó te
doen zijn, dat de zaak van de moge
lijke eenheid zoveel als het kan wordt
gediend.
Tot zijn leedwezen constateerde Dr.
Berghuis, dat het helaas zo is dat be
paalde C.H.-mensen zich te compro
mitteren door contact met de A.R. Dit
mag toch onder ons niet mogelijk zijn!
A.R.: eigengereid
Dr. Berghuis had er begrip voor,
dat de C.H. de A.R. vaak eigen
gereid noemden, mensen die het
altijd beter weten. Een voortdu
rend zelfonderzoek hierbij is no
dig! Stijl en sfeer zijn inderdaad
niet gelijk en het verschil in aan
pak is vaak zeer wezenlijk. Ook
theologische achtergronden spelen
mee, maar Dr. Berghuis kon niet
billijken, dat deze zozeer belang
rijk zouden zijn, dat zij onoverko-
menlijke bezwaren vormen tegen
samengaan op politiek terrein.
Vergeten we niet, dat C.H.U. en
A.R.P. beide interkerkelijk zijn.
Geen platonische, doch reële hou
ding t.a.v. de eenheid is gewenst. Met
het oo" voor de werkelijkheid mogen
we niet nalaten te bouwen aan het
beeld van één Christelijke volkspartij.
Tilanus: Uniekarakter
De heer H. W. Tilanus begon met te
stellen, wat z.i. een „partij" is. Naar
democratische opvatting is dit een or
ganisatie van vrjje mensen, die met
betrekking tot staatkundige vragen
gelijk of ongeveer gelijk denken en
samen proberen invloed uit te oefenen
op politiek gebied.
Deze eenheid kan tweeërlei gefun
deerd worden: in beginsel en belang.
De diepgang van A.R.- en C.H.-begin-
sel is: erkenning van Gods souvereini-
teit over geheel het leven en de er
kenning van de Bijbel als Gods Woord.
Niet alleen voor de enkeling, maar
ook voor de organisatie.
Tc rechtlijnig
Het Nederlandse volk theologiseert
graag. Dat geeft niet alleen kerkelijk,
doch ook politiek invloed. Denk aan
Geref. Politiek Verbond en Staatkun
dig Geref. PartijDe heer Tilanus
betreurde, dat deze theologische ge
voeligheid steeds nieuwe stromingen
doet ontstaan. Ideaal zou zijn één be
lijdende prot. christelijke kerk. Want
in de kerkelijke verschillen ligt de on
dergrond van de politieke verdeeld
heid.
De C.H.-voorzitter achtte de A.R. te
veel rechtlijnig, partijdig, en antithe
tisch, terwijl zij een sterke neiging
vertonen zichzelf als de helen en de
anderen als de halven te beschouwen.
Op zijn rondgang langs de C.H.-kies-
verenigingen na de bevrijding had de
heer Tilanus sterk gevoeld, dat men
zelfstandig wilde blijven. Samengaan
zou z.i. zeker elektorale verliezen
brengen. Zijn conclusie was dan ook,
heel dicht bij elkaar, zo mogelijk naast
elkaar, maar in eigen organisatie.
Verblijdend achtte de heer Tilanus,
evenals de heer Berghuis, het enthou
siasme van de jongeren, die overigens
bij de discussie aandrongen op een
snellere aanpak van de zaak der een
heid. Beide voorzitters verklaarden de
indrukken, hier opgedaan, nader op
zich in te laten werken.
Jeugd zélf
De voorzitter, de heer A. J. van
Duist, accentueerde in zijn openings
woord, dat C.H.J.G. en C.H.S.W. met
deze bijeenkomst slechts het GE
SPREK wilden openen. Onder de jon
geren heerst een verlangen naar een
heid onder de Prot. Christenen. Ker
kelijk en beslist ook politiek. Dit is
echter niet de stimulans tot een dol
drieste eenheidsbeweging. Wie denkt,
dat de jongeren enthousiast over de
grote moeilijkheden heen zouden lo
pen, vergist zich deerlijk. De eenheid
zo deze al verwezenlijkt wordt
kan slechts na een redelijke tijd van
voorbereiding tot stand komen.
Een fusie zou onverantwoord zijn
zonder dat beide partners werkelijk
tot een ontmoeting en een herken
ning van elkaar gekomen zijn. Zijn
we daartoe écht bereid: open en
eerlijk met elkaar te spreken over
wat in de historie ge- (resp. ver-)
groeid is?
Het is de taak van de christelijke
partijen de ontdekkingsreis tot elkaar
te beginnen. Daarna, na een werkelij-
keontmoeting, zullen zij ook de moed
dienen op te brengen JA of wellicht
ook NEE te zeggen.
(Van een onzer redacteuren)
DE REGERING zal aan de Tweede Kamer moeten mee
delen, dat het debat over de huurverhoging moet worden ge
houden zonder dat over de daarbij behorende looncompensa-
tie in de Stichtin van de Arbeid overeenstemming kon wor
den bereikt. Het overleg tussen werkgevers en werknemers
over deze zaak in de Stichting is namelijk woensdag definitief
vastgelopen. Er is toen een bijeenkomst geweest van de Stich
ting met de betrokken ministers. De regeringsvertegenwoor
digers hebben hier bij monde van minister Suurhoff een «com
promisvoorstel aan de partijen gedaan, waarop men elkaar
echter niet heeft kunnen vinden.
Werkgevers en -nemers hebben
zich achtereenvolgens afzonderlijk
over dit voorstel beraden. Het re
geringsvoorstel week in de toe
slagbedragen niet zover af van het
werknemersvoorstel, zoals dat
vrijdag werd gedaan (le en 2e
klasse minimum 3,15, overige
klassen min. f 2,40), terwijl het
werkgeversvoorstél in de lagere
klassen wat lager lag. Het ging er
echter niet om, of de werknemers
zich konden conformeren met het
regeringsvoorstel, doch of zij en de
werkgevers samen overeenstem-
Minister Suurhoff heeft zijn
spijt uitgesproken over het falen
om tot één standpunt te komen.
Hij deed namens de regering een
voorstel aan beide partijen, neer
komend op het volgende:
Er komt een looncompensaUe
voor de huurverhoging van 2 pro
cent, waarbij echter de volgende
bedragen als minimum weektoe-
slagen op het loon gelden:
le gemeenteklasse 3,
2e en 3e klasse ƒ2,50.
4e en 5e klasse ƒ2,
Voorts zou de kinderbijslag met
3 moeten worden verhoogd.
Dit kan zonder bezwaar door de
stijging van de premieplichtige
loonsom tengevolge van de toe
slag.
Sedert 5 april wordt een klein
scheepje vermist, waarmee de leider
van een Britse religieuze sekte, een
zekere Eric Smith, naar Israël was ver
trokken om daar een „herleving van
het evangelie" te prediken. Smith, die
30 jaar is, was vergezeld van drie jon
ge, vrouwelijke aanhangers.
WÊiM-
Een beeld van de Veisertunnel
anno mei 1957: de eerste touring
car is onder het Noordzeekanaal
doorgereden; zij het dan ook, dat
het een bus met journalisten was,
die op uitnodiging van fiet mi
nisterie van verkeer en waterstaat
een bezoek aan de tunnelwerken
brachten.
IN OOSTENRIJK heeft men de
eerste uranium gewonnen uit het wa
ter van de Donau en uit de steenkool
van een mijn te Trimmelkam, zo heeft
prof. Hecht van de Weense universiteit
woensdag bekendgemaakt. Dit water
bevat 1,7 microgram uranium per liter
en de kolen een kilogram per 25 ton.
BIJ EEN OEFENING op de Elspe-
ter heide waarbij o.a. half scherpe aan-
vanlshandgranaten gebruikt werden, is
door nog onbekende oorzaak een ne
gentienjarige dienstplichtige huzaar
uit Didam om het leven gekomen.
Volgens 't Tsjechische persbureau
Ceteka hebben leden van de Tsjechi
sche veiligheidsdienst 'n groep spion
nen gearresteerd, die werkten voor
de Amerikaanse inlichtingendienst.
TWEE JOCHIES in Chicago, resp
8 en 12 jaar oud, hebben bekend mins
tens vijftien branden te hebben ge
sticht, waaronder twee in de St. Pauls
kerk, die voor meer dan een half mil
joen schade aanrichtte.
ming konden bereiken over dit
voorstel.
Tegenvoorstel
Dit nu bleek niet het geval te zijn.
De werkgevers deden thans nl. een te-
genvoostel, dat voor de werknemers
nog minder aanvaardbaar bleek dan
dat van vrijdag, j.I. Het overleg is daar
om zonder resultaat gesloten en de re
gering zal nu de knoop moeten door
hakken. Het is te verwachten dat zij
in de Kamer zal komen met het hier
naast weergegeven regeringsvoorstel.
COMMENTAAR
VAN HET C.N.V.
(vervolg op pag. 3)
Het kantongerecht te Delft behan
delde gisteren bij verstek de zaak tegen
een 79-jarige inwoner van De Lier. De
man had als fietser op een drukke ver
oorzaakt. Voor de schade, aan de aan
gereden auto aangericht, hadden zijn
kinderen hutje bij mutje gelegd. Dit
vertelde vanmorgen een zoon, die als
gemachtigde verscheen.
Uit zijn verhaal kreeg men voorts
de indruk, dat het heel moeilijk zal
zijn om opa van de fiets af te houden.
De officier wist daar echtejvwel een
oplossing voor. Een tientje ot vijf da
gen eiste hij voor de aanrijding en
vijfenzeventig gulden of dertig da
gen voorwaardelijk met een proef
tijd van twee jaar. Dit bedrag zal, z®
deelde hij mee, betaald moeten wor
den, wanneer de oude baas in de
eerstkomende twee jaren op de fiets
gesnapt wordt. De kantonrechter was
het met deze straf eens.
Hertog van Gloucester bezocht
Bergen op Zoom
DE HERTOG VAN GLOUCESTER
heeft gistermiddag met zijn gezelschap
een kort inspectiebezoek gebracht aan
de Canadese en Engelse oorlogskerk
hoven te Bergen op Zoom.
Op het Canadese kerkhof, waren ter
begroeting aanwezig de commissaris
der Koningin in Noord-Brabant, prof.
dr. Quay en de burgemeester van Ber
gen op Zoom, ir. Peters, die met de
hertog de inspectietocht hebben mee
gemaakt. Ook het personeel van de
Engelse oorlogsgravendienst in Neder
land was op het Engelse kerkhof aan
wezig. De inspectie duurde ongeveer
een half uur.
Jan en Margaretha heet de
prinselijke tweeling
HET GROOTHERTOGELIJK hof
van Luxemburg heeft de voornamen
bekendgemaakt van de prinselijke
tweeling, die in de afgelopen nacht op
het kasteel te Betzdorf is geboren.
De jonge prins zal evenals zijn vader,
de groot-hertog van Luxemburg, Jan
heten. De jonge prinses zal de naam
van Margaretha ontvangen, naar haar
meter, prinses Margaretha van Zweden,
de oudste zuster van koningin Astrid.
De doop zal vrijdag a.s. op het kasteel
te Betzdorf geschieden.
DE BRITSE PREMIER, Harold MacMillan, heeft woensdag, uitge
jouwd door de oppositie, het debat van twee dagen in het Lagerhuis
over de Suezkwestie geopend met de verklaring, dat het besluit om
Britse schepen weer door het Suezkanaal te laten varen weliswaar een
„onbevredigende regeling" is, doch dat men niet mag spreken van een
„succes zonder meer" voor president Nasser van Egypte.
Na het Brits-Franse optreden in oktober is het Pact van Bagdad krachtiger
dan ooit, Egypte is van vele van zijn vermeende vrienden geïsoleerd en het
Amerikaanse denken over de kwestie van het Midden-Oosten heeft een revo
lutie doorgemaakt, zo zei hij.
De labourleider Gaitskell, die als
eerste namens de oppositie sprak, ver
klaarde, dat ongeland nu gedwongen
is Egyptische voorwaarden te accepte
ren die slechter zijn dan in oktober,
voor het Brits-Franse ingrijpen, ver
kregen konden worden.
Labour heeft een motie ingediend,
waarin bezorgdheid wordt uitgespro
ken over het resultaat van de rege-
ringspolitiek ten aanzien van de Suez
kwestie. Voorts betreurt de motie de
schade die het Britse aanzien en de
Britse economische belangen daardoor
geleden hebben.
De regering staat niet alleen tegen
over kritiek van labourzijde, doch zij
moet ook kritiek uit eigen kring on
der de ogen zien. Acht conservatie
ven zijn uit protest tegen het „toe
geven van de regering" uit de frac
tie getreden.
Waterhouse, de leider van de eerste
Suez-rebellen van de conservatieve
partij, die indertijd bezwaar maakten
tegen de ontruiming van de zone van
het Suezkanaal, verklaarde, dat hij
zich niet, zoals de groep van acht, van
stemming zal onthouden als er aan het
einde van het debat over de regerings-
politiek gestemd wordt.
Premier MacMillan gaf nog een
overzicht van plannen om de bevoorra-
De Deense minderheidsregering be
staande uit socialisten onder premier
Hansen is afgetreden. Zoals gemeld
hebben de socialisten dinsdag bij de al
gemene verkiezingen vier van hun 74
parlementszetels verloren.
DE BILT ZEGT:
Lagere temperaturen
Wisselende bewolking met enkele
buien. Matige tot krachtige zuidweste
lijke wind. Koeler.
De Britse atoomproeven bij
Christmas Island in de Stille
Oceaan zijn gisteren begonnen met
de ontploffing van een waterstof
bom op grote hoogte.
Het Britse ministerie van lucht
vaart maakte bekend, dat de bom
is uitgeworpen door een vier
motorige straalbommenwerper van
het type „Valiant".
Deze ontploffing, voorzover be
kend de tiende Britse atoomproef,
is de eerste van de vijfde serie
Britse proeven. De vorige proeven
werden in of bij Australië geno
men.
De Britse bekendmaking valt samen
met het begin van een aantal Ameri
kaanse proeven in de woestijn van
Nevada, die de gehele zomer zullen
duren.
De Britten beschikken voor de proe
ven in de Stille Oceaan over vier „Va
liants", die wit geschilderd zijn om zo
veel mogelijk de radio-actieve straling
af te stoten. De ramen van de vlieg
tuigen zijn donker gemaakt om te
voorkomen dat de bemanning, die uit
vijf man bestaat, verblind wordt door
de ontploffing.
In luchtvaartkringen is vernomen,
dat Canberra-straalbommenwerpers
gebruikt worden om na elke ontplof
fing waarnemingen in de atoomwol
ken te doen.
Sir Anthony Eden heeft indertijd
aangekondigd, dat bommen met een
kracht van een miljoen ton dynamiet
beproefd zouden worden en dat er
geen gevaarlijke radio-actieve straling
zou ontstaan.
ding van bet Westen met olie in de toe
komst minder afhankelijk van het Su
ezkanaal te maken. Tegen 1965 zullen
er 300 super-tankers in de vaart zijn:
snelle, moderne schepen, zuinig in het
gebruik zo zei hij.
De jongste Egyptische voorstellen
voor de explotatie van het Suezkanaal
verschillen niet zoveel van de zes be
ginselen, die de Veiligheidsraad vorig
jaar oktober heeft aanbevolen, aldus
MacMillan. Als Egypte de eigen voor
waarden naleeft, zal het „een aanzien
lijke mate van beperking" hebben aan
vaard.
„LAATSTE BEROEP"
DE FRANSE PREMIER, Mollet,
heeft bekendgemaakt, dat de Franse
regering de Suez-kwestie voor de Vei
ligheidsraad van de Ver. Naties zal
brengen.
Naar wij vernemen, zal waarschijn
lijk tegen maandagmiddag worden ge
vraagd de Veiligheidsraad bijeen te
roepen.
Zoals bekend, beschouwde Frankrijk
de jongste Egyptische voorstellen voor
de vaart door het kanaal als „onaan
vaardbaar".
Ontslag aangeboden
Mollet zei, dat Frankrijk een „laatste
beroep" op de Veiligheidsraad zou doen
voor een statuut in overeenstemming
met de zes beginselen, die de raad in
oktober jl. goedkeurde. Mollet ver
klaarde, dat hij woensdag aan presi
dent Coty zijn ontslag had aangeboden
als protest tegen de manier waarop de
Suezkwestie afgehandeld wordt, maar
Coty had geweigerd het ontslag te aan
vaarden.
De premier zei dat hangende een be
slissing van de Veiligheidsraad de
Franse boycot van het kanaal voort zal
duren.
