Verzoek aan de
kemp
roeven
grote
op te
mogendheden
schorten
NEDERLAND HEEFT ELF
MILJOEN INWONERS
H
Geen akkoord looncompensatie
huurverhoging
L
President van
Columbia
afgetreden
De 'Oranje' gaat toch door
het Suezkanaal
Verdubbeld sedert 1905
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
13e Jaargang No. 3700 Hoofdredacteur: r. hagoort Directeur: jacq. de Smit Zaterdag 11 mei 1957
Verrassend slot van debat in Westduitse Bondsdag
Motie - geen vergunning te verlenen
tot het opslaan van atoomwapens in
Bondsrepubliek - werd verworpen
PRINS BIJ OPENING
HAARLEMSE FABRIEK
V-S. geven 120
miljoen dollar voor
Midden-Oosten
ZOWEL MILITAIRE ALS
ECONOMISCHE HULP
STICHTING VAN DE ARBEID;
Regering zal knoop
moeten
doorhakken
Ministers Pact van
Bagdad in juni naar
Karatsji
DE BILT ZEGT:
Af en toe zon
DOOR
raó
DE WERELD
Burgemeester Van Hall
maakt het goed
I'll
Oorlogsinvaliden op
de Grebbeberg
De toestand in het Midden-Oosten
EGYPTISCHE KLACHT
Dichtstbevolkte land van Europa
Duikboot redt bemanning van
marinevliegtuig
IN DIT NUMMER;
Hoofdkantoor: Lb. Vorst straat SO. Goes
Telefoon 2438. Bij geen gehoor: 3987
(red.) en 2970 (adm.). Giro 274289.
Kantoren: Middelburg: Korte Noord
straat 35. Tel. 2009 en 3162; Vlissingen:
Nieuwstraat 68, Tel. 326; Terneuzeni
Dijkstraat 2628.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0.56 per week,
ƒ2.40 per maand, ƒ7.— per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Zeeuwsch Dagblad
ZWEEDS ZIEKENHUIS
IN ZIERIKZEE
(Zie pagina 3)
3
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Zondag: Zon op 4.51 u., onder 20.23
u. Maan op 18.57 u., onder 3.56 u.
Hoogwater zondag 12 mei:
Vlissingen: 0.17 u. 2.02 m., 12.47 u. 2.23
m. Terneuzen: 0.48 u. 2.18 m., 13.16 u.
2.39 m. Wemeldinge: 2.01 u. 1.65 m.,
14.31 u. 1.90 m. Zierikzee: 1.43 u. 1.43
m., 14.18 u. 1.66 m.
MSil
ill
Na een debat van dertien uur in de Westduitse Bondsdag zijn de
besprekingen geëindigd met de aanvaarding van de motie van de rege
ringspartijen, waarin de grote mogendheden wordt verzocht als zicht
baar teken van hun verlangen naar een algemene ontwapening onder
internationaal toezicht, de proeven met kernwapens voor bepaalde tijd
op te schorten.
Voorts werd een motie van de sociaal-democratische oppositie,
waarin de regering werd verzocht geen vergunning te geven voor het
opslaan van atoomwapens voor de geallieerden op Westduits gebied,
met 113 tegen 228 stemmen verworpen. In dezelfde motie stond ook
het verbod atoomtroepen in de Bondsrepubliek te legeren. Tenslotte
behelsde het voorstel, dat de regering zou moeten afzien van de uit
rusting van de Westduitse strijdkrachten met kernwapens.
Ten aanzien van de aanvaarde mo
tie verklaarde de minister van defen
sie, Strauss, dat West-Duitsland zich
bij elke ontwapeningsovereenkomst
Even hard als er reeds Wordt ge
werkt aan het In cultuur brengen
van de drooggevallen gedeelten in
de nieuwe polder Oostelijk Flevo
land, wordt gebouwd aan de ver
bindingen van het omliggende oude
land met het nieuwe gebied.
Deze foto Iaat zien hoe de verbin
dingen van Elburg met Flevoland,
een nieuwe brug over de Ring
vaart, zijn voltooiing nadert. Op de
achtergrond zien we het torentje
van Elburg.
Prins Bernhard is gisteren aanwezig
geweest bij de feestelijke opening van
een gloednieuwe Amerikaanse fabriek,
die in een jaar tfjds vlak buiten Haar
lem is opgetrokken. Het is de eerste
fabriek, die door een der grootste con
cerns uit de V.S. op het gebied van
fijnchemicaliën en farmaceutische pro-
dukten, op het continent als nieuw
centrum voor de vervaardiging en de
verzending der produkten in Europa is
gebouwd.
De V.S. hebben besloten de landen
In het Midden-Oosten met spoed mili
taire en economische hulp ter waarde
van 120 miljoen dollar te verstrekken,
20 heeft James Richards verklaard, die
als speciale afgezant van Eisenhower
diens leer voor het Midden-Oosten
voor de regeringen in dat gebied heeft
toegelicht.
Op een persconferentie verklaarde
Richards, dat hij deze landen niet bij
name kon noemen, voordat hij het
congres zijn volledige rapport had doen
toekomen. Wel zei hij, dat iets meer
dan de helft van het genoemde bedrag
zal bestaat uit economische hulp.
Hij zei, dat het Midden-Oosten als
gevolg van de leer van Eisenhower
meer vertrouwen heeft gekregen in
zijn vermogen om het communisme tot
staan te brengen.
Richards was naar het Midden-Oos
ten gegaan met een speciale machtiging
van het congres om in totaal ten hoog
ste tweehonderd miljoen dollar als
hulpverlening toe te zeggen. De reste
rende tachtig miljoen zal wellicht nog
worden toegewezen vóór het huidige
belastingjaar in juni eindigt.
De afgezant deelde mee ,dat hij zelf
beslist had, geen bezoek aan Egypte te
brengen, omdat hij van dat land geen
gepaste uitnodiging had gekregen en
omdat zijn missie door de Egyptische
radio en pers als imperialistisch was
gebrandmerkt.
Hij verklaarde aanwijzingen te heb
ben gezien, dat de Sowjets trachten
Jemen binnen te dringen. Zo had hij
Sowjet-technici en Sowjet-wapens
waargenomen.
Richards weigerde te zeggen, of er
behalve kanonnen en tanks ook vlieg
tuigen naar het Midden-Oosten zullen
worden gezonden.
Ingezonden mededeling (adv.)
owsresnE GARANTIE
OR D€ VERING.
llllllllllllllll
HAZITFABIUEKEN TE ZEVENBERGEN
(Van onze parlementaire redacteur)
De Stichting van de Arbeid heeft
gisteren langdurig vergaderd over de
compensatie van de 25 procent huur
verhoging in de lonen. Ondanks de
uitvoerige discussfe is men niet tot
overeenstemming gekomen, zodat de
regering dezer dagen de knoop zal
moeten doorhakken. De vertegenwoor
digers van de werkgevers- en werk
nemersorganisaties hebben elkaar wel
gevonden op een compensatie van 2,4
procent van de totale loonsom, maar de
meningen zijn verdeeld, over de vraag
hoe men tot deze berekening moet ko
men.
Van de zijde der werknemers heeft
men voorgesteld een wekelijkse bij
drage van f 4.50 voor de eerste twee
gemeenteklassen en f2.50 per week
voor de derde, vierde en vijfde klasse.
Dit zou neerkomen op een compensatie
van 2,9 procent van de totale loonsom.
De werkgevers daarentegen kwamen
niet met twee minimumbedragen, maar
met vijf, namelijk voor elke gemeente
klas één. Naar hun oordeel zou een bij
slag van f 3,in de eerste tot f 1,55 in
de laagste gemeenteklasse voldoende
moeten zijn omdat de huurverhoging
in de eerste gemeenteklasse globaal
f 2.50 per week bedraagt en in de laag
ste klasse fl.50. Dit standpunt kwam
neer op een looncompensatie van 2,4
procent van de totale loonsom.
De werkgevers vonden dat de
werknemers een te grote overcom
pensatie eisten. Bij hun standpunt
zijn de werkgevers er echter van uit
gegaan, dat de regering de premie
De raad van ministers van het Pact
van Bagdad zal op 3 juni In Karatsji
(Pakistan) bijeenkomen. Het ligt in de
bedoeling, dat de Britse minister van
buitenlandse zaken, Selwyn Lloyd, de
vergadering bijwoont.
"Tegelijkertijd zal ook de Militaire
Commissie waarvan de V. S. onlangs
lid geworden zijn, vergaderen. De eco
nomische Commissie komt op 16 mei
in Karatsji bijeen. Voor de minister
raad vergadert zal nog een bijeenkomst
van de commissie tegen „ondermijnen
de activiteit" in de landen van het pact
gehouden worden.
Op deze vergaderingen zal Engeland
voor de eerste maal sedert de Suezcri-
sis officieel vertegenwoordigd zijn.
Het Pact van Bagdad omvat: Enge-'
land, Turkije, Irak, Pakistan, en Perzië.
De Ver. Staten zijn alleen lid van de
Militaire Commissie.
Veranderlijke bewolking en op de
meeste plaatsen droog weer. Zwakke
tot matige wind in hoofdzaak tussen
zuidoost en zuidwest Weinig verande
ring in temperatuur.
van de kinderbijslag met 0,4 procent
zal verlagen. Minister Suurhoff heeft
dit in principe reeds toegezegd. Dit
is mogelijk omdat er in het kinder
bijslagfonds op het ogenblik grote
bedragen zitten.
In het rapport van de S.E.R. over de
bestedingsbeperking is vermeld, dat
een verhoging van twee procent van
de totale loonsom voldoende is
voor een huurverhoging van 25 pro
cent. De werkgevers hebben zich
daaraan gehouden, want de reste
rende 0,4 procent wordt dus gecom
penseerd door een verlaging van de
kinderbijslag.
Van de zijde der werknemers bleek
men bereid aan de wensen der werk
gevers tegemoet te komen, voor zover
het tenminste het percentage betrof.
Zij hebben hun eis laten vallen, dat
deze loonbijslag gegeven moet worden
aan alle 21-jarigen. Door de leeftijds
grens op 23 jaar te stellen, kon 0,2 pro
cent van de totale loonsom worden be
spaard. De gehuwde vrouwen zullen
geen toeslag ontvangen, hetgeen een
besparing van 0,1 procent opleverde.
De verlaging van de kinderbijslagpre
mie kost 0,2 procent. In totaal lieten de
werknemers dus eisen vallen, die een
halve procent van de totale loonsom
uitmaken. Daardoor kwamen zij ook
op de 2,4 procent.
Het probleem van de gemeenteclassi
ficatie is echter blijven bestaan. Dat
zal de regering wel moeten oplossen.
De twee kamers van de Opperste
Sowjet het parlement van de Sow-
jet-Unie hebben met algemene
tussen de grote mogendheden zal aan
sluiten.
Het moet als een volkomen verras
sing worden beschouwd, dat deze mo
tie is aangenomen. Adenauer heeft na
melijk tijdens de besprekingen met de
Britse premier Macmillan, niet de wens
uitgesproken de atoomproeven tijdelijk
uit te stellen.
Wat betreft het opslaan van atoom
wapens op Westduits grondgebied zei
Strauss: „De Sowjet-Unie zou de mo
gelijkheid worden geboden alle Euro
pese landen tot onvoorwaardelijke
overgave te dwingen, indien er geen
atoomwapens waren voor hun verdedi
ging.
Naar zijn mening kan West-Duits-
land er geen bezwaar tegen hebben,
dat de Amerikaanse strijdkrachten op
Duitse bodem over de modernste wa
pens de beschikking hebben. „In de
eerste plaats zijn de Amerikaanse troe
pen verantwoordelijk voor de verde
diging van de vrije wereld", zo be
toogde Strauss.
Bondskanselier Adenauer ver
klaarde tijdens de debatten, dat de
kwestie van de uitrusting van de
Westduitse strijdkrachten met
atoomwapens nog niet aan de orde
is. „Het is", zei Adenauer, „het is
slechts onze menselijke plicht om al
les wat wij kunnen, te doen om de
spanning in de wereld weg te ne
men". Naar zijn overtuiging zou de
Bondsrepubliek de wereldvrede een
slechte dienst bewijzen, als zij haar
standpunt in de wereld wijzigde.
De levensduur van de Europese Be-
talings Unie is vrijdag in principe ver
lengd met een jaar, te rekenen van 1
juli a.s.
Staatsblad 155 bevat een besluit,
waarbij is bepaald dat de uitverkopen-
wet 1956 (staatsblad 347) in werking
zal treden met ingang van 15 mei a.s.
In dit verband is ook een uitverkopen-
besluit 1957 (staatsblad 154) versche
nen.
De minister van landbouw, visserij
en voedselvoorziening dr. S. L. Mans-
holt, heeft een uitnodiging ontvangen
stemmen een wetsontwerp goedge- van zjjn Westduitse ambtgenoot om een
keurd dat voorziet ln de reorganisatie bezoek aan West-Duitsland te brengen,
en decentralisatie van de industriële
leiding.
De leider van de communistische
partij, Chroesjtsjef, besloot het debat
met een toespraak tot beide kamers
over het wetsontwerp dat hij ln het
begin van de week heeft ingediend.
De toestand van burgemeester Van
Hall kan, naar het oordeel van de be
handelende medicus, onder de gegeven
omstandigheden zeer goed worden ge
noemd.
T3/KMEI TOTALE MAANSVERDUISTERING
ZONNESTRALEN
,1
I 1
HOE DE VERDUISTERING VERLOOPT
totale venjuis-
Onder bijna ideale omstandigheden
krijgt Nederland in de nacht van 13
op 14 mei een totale maansverduiste
ring. Tijdens de totale verduistering
krijgt de hemel een paarse gloed.
De maan ontvangt haar licht van de
zon. Als nu de zon, de aarde en de
maan op een lijn staan, valt de scha
duw van de aarde op de maan (zie
tekening). Eer de maan de totale ver
duistering ondergaat, komt zij om 20.42
in de halfschaduw van de aarde. Om
21.45 begint dan de intrede in de
schaduw van de aarde. Het begin van
de totale verduistering is te zien om
22.52, terwijl het einde van de totale
verduistering om tien minuten over 12
valt, dus in de eerste minuten van 14
mei. Het einde van de verduistering
komt om 2.20 uur, als de maan de half
schaduw verlaat. Onze tekening geeft
een duidelijk beeld van het verloop
van de verduistering.
De president van Columbia, generaal
Rojas Pinilla is onder druk van de le
gerleiding afgetreden. Aan het aftre
den van de president zijn vier dagen
van een soort algemene staking voor
af gegaan, waardoor het werk ln in
dustriële en handelsbedrijven en op
banken werd stilgelegd. Ook de ver
voersmiddelen waren de laatste dagen
niet meer beschikbaar.
Twee dagen geleden had de grond
wetgevende vergadering Pinilla met
76 tegen 1 stemmen herkozen voor een
volgende ambtstermijn, die tot 1962
had moeten duren.
De thans 57-jarige Pinilla werd op 13
juni 1953 president van Columbia, na
dat zijn voorganger, Gomez, door een
staatsgreep was afgezet. Sinds 1949 was
Pinilla chef van de generale staf van
het leger in Columbia, terwijl hij meer
dere openbare ambten bekleedde. Van
1941 tot 1950 is hij minister van ver
bindingen geweest.
Onmiddellijk na het bekend worden
van het aftreden vari de president wer
den door de bevolking spontane beto
gingen gehouden, waarin de eis werd
gesteld, dat er thans een burger presi
dent moest worden van de staat.
Binnenkort zullen verkiezingen ge
houden worden voor het aanwijzen van
een president voor de termijn van 1953
—1962.
Ter herdenking van 10 mei 1940 heb
ben 120 oorlogsinvaliden uit die dagen
vrijdagavond een bezoek gebracht aan
de militaire begraafplaats op de Greb
beberg. Met 35 particuliere auto's
kwam het gezelschap naar de begraaf
plaats. De heren J. J. Heijman en J. de
Vries, gewond geraakt bij de strijd om
het vliegveld Valkenburg, droegen een
krans naar het monument, waar de
vertegenwoordiger van M.O.V.E.O., de
heer J. J. Metsz, hem aan de voet van
het stenen kruis neerlegde. De korte
plechtigheid werd bijgewoond door de
burgemeester van Rhenen, jhr. mr. L.
Bosch Ridder van Rosenthal.
Het m.s. „Oranje" van de N.V.gevallen, waardoor een persoon ernstig
Stoomvaartmaatschappij „Nederland"
zal door het Suezkanaal varen, waarna
de reis wordt voortgezet naar Djakar
ta. Deze maatschappij heeft overigens
het voornemen om al haar schepen
weer door de waterweg te laten varen
Hoewel van officiële zijde nog geen
mededelingen konden worden gedaan,
mag worden aangenomen, dat de Ne
derlandse regering spoedig zal advi
seren weer normaal gebruik te maken
van het Suezkanaal.
Terwijl het in de bedoeling ligt, zo
als wij gisteren reeds meldden, dat
binnenkort alle leden van de Vereni
ging van Gebruikers van het Suezka
naal, weer hun schepen het kanaal te
laten passeren, houdt Frankrijk nog
immer de boycot van het kanaal vol.
Zeven Britse Lagerhuisleden in En
geland hebben een motie ingediend,
waarin wordt aangedrongen, dat de
Internationale Suezkanaalmaatschappij
maatregelen neemt tot het innen van
de tolgelden van alle rederijen, waar
van er schepen door het kanaal zijn
gevaren en die het tolgeld aan de
Egyptische autoriteiten hebben be
taald.
Egypte heeft bij de gemengde be-
standscommissie een klacht ingediend
naar aanleiding van het binnentrekken
in de Sinai-woestijn van gewapende
Israëliërs.
Volgens een bericht uit Cairo zouden
zty een vluchtelingenkamp hebben aan-
werd gewond.
Tevens waren zestien huizen ver
nield en was een grote ravage aange
richt. Volgens een woordvoerder van
de V. N. wordt de secretaris-generaal
van deze organisatie, Hammarskjoeld,
vandaag in Cairo verwacht, nadat hij
edze week besprekingen heeft gevoerd
in Israël.
Een duikboot van de Amerikaanse
marine heeft de tien inzittenden gered
van een patrouillevliegtuig van de ma
rineluchtvaartdienst, dat ruim 250 km
ten zuid-westen van Honoloeloe op zee
een noodlanding had gemaakt, nadat
één der motoren in brand was geraakt.
De tien mannen, die geen letsel hadden
opgelopen, werden opgepikt toen zij op
een vlot ronddreven.
Al is het voor de zaterdag maar
een tamelijk dunne krant in ver
gelijking met andere keren, toch
zult U ongetwijfeld wel iets van
Uw gading vinden.
Nemen we dan het Zeeuwsch
Weekend ter hand, dan valt al di
rect op, dat er een interessant
verhaal van Jaap Stigter in staat.
Miljoenen glasaaltjes passeren de
Afsluitdijk.
Dat het morgen Moederdag is,
hoeven wij U niet te vertellen.
Maar het verhaal „Voor de
Vrouw" heeft U misschien Iets
te zeggen (pag. 10).
Link van Bruggen levert zijn aan
deel op pag. 11.
En op dezelfde pagina staat een
artikel van Sarie Rothuizen in
de rubriek „Het jonge Geluid".
Het gaat over de mode en het
mooie stadhuis in Hilversnm,
dat werkelijk héél mooi Is
et bevolkingscijfer van Nederland heeft de elf miljoen overschre
den. Zeven en een half jaar geleden passeerde de bevolking van
ons land de tien miljoen.
Het is niet mogelijk, ja zelfs ondoenlijk vast te stellen, wie de elf
miljoenste inwoner is.
Gedurende een bepaalde periode schommelt de bevolkingsbalans
om het getal elf miljoen heen en is het mogelijk dat bijvoorbeeld een
schip met 800 repatriërenden aan komt, waarmee de elf miljoen is be
reikt, doch een schip, dat een paar dagen later met emigranten ver
trekt, kan de balans weer doen omslaan.
Prof. Dr. Ph. J. Idenburg, directeur-
generaal van de Statistiek deelde gis
teravond mede dat het aantal inwoners
in Nederland in 1905 nog vijf en een
half miljoen bedroeg. Na rond vijftig
jaar is dit aantal verdubbeld op een
nagenoeg gelijk gebleven oppervlakte.
Sinds 1949, aldus spreker zijn er ge
middeld 135.000 mensen per jaar bijge
komen, of per jaar een bevolking van
een stad als Groningen, of per maand
een gemeente als Woerden of Delf
zijl.
We zijn nu niet alleen het dichtsbe-
volkte land van Europa, maar ook dat
met de snelste groei.
NEDERLAND TELT ELF MILJOEN INWONERS