Fa. H. BLOK Zonen
Fa. H. BLOK Zonen
lil FATSREDERA n mooie lamerpiant
Doen Uw voeten pijn?
Goes en Kapelle vochten
om de lakenindustrie
i mnüQmatras
Bewijs van
WENS
welvaart
INSCHRIJVINGSFORMULIER
Fa. Joh. de Jager - Biezelinge - Telef. 306
Kamito stand No. 8 en 23
I Woninginrichting sinds 1890 I KAPELLE (Z.B.)
Kamito 1957
Kamito stand No. 8 en 23
Moderne Brillen!
Zie dan, dat U een snelle
fiets op de kop tikt, geef een
„Kabouter" op. Die helpt U
aan alles en nog wat: nieuw
of gebruikt, rolschaatsen of
bakovens, locomotieven of
gramofoonplaten.
Adverteer wat U wilt
de prijs blijft gelijk:XO ct. per woord (minimum 95 ct.)
Welvaart hing aan zijden draad
Langdurig proces
in 1451
Van verleden naar heden
Drie pijlers van
de welvaart
Lakenindustrie
Mandenmaken
Fruitteelt
Gunstige ligging
betalen
Op stand No. 15 exposeren
wij de nieuwste, moderne
stalen slaapkamer,
die uitmunt door
fraaie, moderne lijn
leuke kleurcombinaties
soliditeit
DUS IN DE VERTROUWDE ZAAK
Beddenspecialisten sinds 1890 KAPELLE (Z.B.)
9, 10 en 11 mei
Wij exposeren met de laatste
nieuwtjes in:
PONTIAC e.a. horloges
PENDULETTES
WEKKERS
WEKKERKLOKJES
enz.
op de Kamito 1957
910 en 11 mei
exposeren wij met de laatste
nieuwe modellen
BAUSCH EN LOMB
RODENSTOCK
en ALRAN monturen
de kwaliteitsbrillen
Verrekijkers, loepen
voor de fruitkwekers
enz.
Vochtmeters
Barrometers
Thermometers
Zonnebrillen met
optisch geslepen glazen
ook in uw sterkte
Komt u rustig even kijken in
Stand no. 12 van
Goud, Zilver, Uurwerken, Optiek
GERO ZILMETA
Complete cassettes
Keukengerei enz.
Laat u voorlichten
in stand no. 12 van
Goad, Zilver, Uurwerken, Optiek
KIEST PE
MOOISTE
WONINGTEXTIEL.
GA NAAR
Het is een sterke kamerplant, die men als staande plant kan kweken, doe*
het is ook mogelijk haar te laten klimmen en als wandplantje te gebruiken.
Misschien dat de stengels op de duur wat lang worden en dan is kaal wor
den niet te voorkomen. Zulke stengels kunnen echter zonder bezwaar een
eind ingesnoeid worden en de jonge koppen kunnen dan als stekmateriaal
dienst doen en hieruit kweekt u dan weer mooie jonge plantjes op.
Veel warmte heeft deze plant beslist niet nodig: een matig verwarmd ver
trek is al meer dan voldoende en ze kan het ook wel stellen zonder veel
licht. Echt een plant voor minder gunstige plekjes. Op een al te donkere
plaats zal ze echter al haar blad laten vallen; hang er dan een brandend,
schemerlampje boven: dat kan overdag wonderen voor uw planten doen.
Geef maar normaal water en in de zomermaanden ook wekelijks eau weinig
opgeloste kamerplantenkunstmest.
U noemt het misschien een vingerplant, doch dat is niet juist. De vinger-
plant heeft grotere bladeren en die lijken ook niet op het blad van de
klimop. De gewone vingerplant heet Fatsia en de klimop heet: hedera en de
door mij bedoelde plant is een kruising van beide soorten en vandaar de
naam Fatshedera; ze heeft dus van beide ouders wel iets meegekregen.
Ar. ,v
IT*?.*
OP de pilaren bij de ingang van het fraaie gemeentehuis te Kapelle
staan twee beelden, voorstellende een wever en een fruitkweker.
De fruitkweker is het symbool van de bron van de huidige wel
vaart van Kapelle. De wever van de welvaart in het verleden.
Het was namelijk de lakenindustrie, welke Kapelle in de 15de eeuw
en ongekende voorspoed gaf. In verschillende dorpen op Zuid-Beve
land werd deze lakenindustrie bedreven, maar nergens zo sterk en zo
uitgebreid als in Kapelle.
De stad Goes is er echter de oorzaak van geweest dat deze laken
industrie teniet is gegaan.
In de kronieken wordt ons verteld dat de stad Goes afgunstig was
op de bloei van de lakenindustrie op het platteland en speciaal over de
grote bloei van het nabij gelegen Kapelle. -
Het was in het jaar 1407 dat Goes van Graaf Willem van Holland
het voorrecht kreeg dat geen ingezetene van Goes ook maar voor één
penning iets elders mocht laten weven.
Dat was gericht tegen de lakenindustrie op het platteland en met
name die van Kapelle.
eeuw had dit grote omvang genomen.
Het gehele gebied tussen Kapelle en
Wemeldinge was met dergelijke bos
sen bedekt. De namen van de stukken
land in dit gebied dragen nog de naam
„bus" naar deze wissenbossen.
Fruitteelt
Het reden der wissen gaf in de win
ter aan vele handen werk. Na deze
wissenbossen is de fruitteelt in Ka
pelle gekomen. Reeds lange tijd daar
voor waren er wat boomgaardj es in
Kapelle, maar het was in 1879 dat
eigenlijk de eerste steen werd gelegd
voor de huidige fruitteelt, welke zulk
een hoge vlucht heeft genomen. Het
was namelijk in november 1879 dat de
heer D. J. van der Have begon met
een kwekerij en zaadhandel. Dit kun
nen we beschouwen als het begin van
de ontwikkeling van de fruitteelt in
Kapelle. De kwekerijen van Van der
Have breidden zich uit. Andere kwe
kerijen kwamen er bij en steeds gro
ter werd het aantal boomgaarden. Het
karakter van de gemeente veranderde
er door.
Men wilde deze industrie naar Goes
trekken.
Het gelukte echter niet. De Kapelse
lakenwevers bleven goede zaken doen.
Toen ging Goes verder en men kreeg
gedaan dat werd vastgesteld dat be
halve de inwoners van Goes, niemand
in Goes laken mocht verkopen, be
halve op de jaarm^kten.
Kapelle begreep mat het er om te
doen was de lakenindustrie lam te leg
gen en heeft er zich fel tegen verzet.
Vooral de toenmalige ambachtsheer
Simon van Bruelis heeft zich beijverd
om recht te krijgen voor zijn onder
horigen.
Het was een langdurig proces dat
hierover is gevoerd in 1451. Kapelle
voerde aan dat deze plaats teniet zou
gaan als verboden werd laken in Goes
te verkopen. De Goesenaren brachten
naar voren dat de welvaart van de
stad afhing van het al of niet binnen
haar muren gevestigd zijn van de la
kenindustrie. Als Kapelle laken mocht
blijven verkopen in Goes, zou op de
duur ook het werkvolk uit Goes naar
Kapelle vertrekken.
De uitspraak wat de Kapellenaren
hun laken in Goes mochten blijven
verkopen, doch niet op de markt, maar
in een huis dat was voorzien van een
uithangbord „Laken te koop, gemaakt
te Kapelle".
Het leek een gunstige uitspraak,
maar het is toch de oorzaak geweest
van het vervallen van de lakenindus
trie in Kapelle.
Wissenbossen
Kapele zat echter niet stil en in de
17e eeuw zijn de wissenbossen inge
plant. Dat waren de wilgen tenen, voor
bind- en mandenmakerswerk.
Vooral bij de wisseling van de I8e
De leeftijdsopbouw van de Kapelse
bevolking ligt, zoals uit statistieken
blijkt, ver boven het landelijk en pro
vinciaal gemiddelde. Een verklaring
hiervoor is wellicht het feit dat het
merendeel van de Kapelse bevolking
in de vrije natuur en dus in een
uiterst gezonde omgeving werkt.
J. P. HERSELMAN
Lid van de propagandacommissie
voor de Kamito
Burgemeester van Suylekonfi
Zou ik namens de bevolking
van Kapelle een wens moeten
doen, dan zou het deze zijn;
Moge het in Kapelle in maten
rieel opzicht blijven, zoals het
nu is.
De gemeente Kapelle heeft in de af
gelopen jaren zeer verf gedaan voor
het onderwijs. Het lager onderwijs is
er in voortreffelijke scholen gehuisvest.
Alle scholen zijn vernieuwd en zien er
fleurig uit. Het gemeentebestuur acht
het een eerste vereiste voor het onder
wijs, dat de jeugd ondergebracht is in
frisse lokaliteiten. De lagere tuinbouw
school, die voor Kapelle en omgeving
van zeer grote betekenis is, mag met
ere worden genoemd. Deze onderwijs
inrichting voorziet in een grote be
hoefte.
Dat het er met, de fruitteelt in Ka
pelle goed voorstaat is duidelijk te
constateren. De bedrijven zien er goed
verzorgd uit, de woningen bieden een
florissante aanblikhet aantal auto's
neemt bijna dagelijks toe. De welvaart
0 wordt o.a. gedemonstreerd door het
feit dat er op elke acht gezinnen in
Kapelle één auto is. Waarmee wij ove
rigens niet willen beweren, dat al die
auto's luxe zijn. Een belangrijk deel
hiervan zal stellig wel nodig zijn voor
een efficiënte bedrijfsvoering. In ieder
geval: ze zijn er toch maar.
II. J. BLOK
Ontwerper van nieuwe ideeën
voos de Kamito
Daar, waar Zuid-Beve
land weer breder wordt,
daar ligt Kapelle. Heeft
men daaraan in vorige eeu
wen gedacht, tóen men in Ka
pelle overging tot het planten
van steeds meer vruchtbo
men? 't Is niet met zekerheid
te zeggen. Wel zeker is, dat de
gunstige ligging' van deze
plaats in niet onbelangrijke
mate heeft medegewerkt tot
de bloei van de fruitteelt. Zo-
wél van de kant van de Oos-
terschelde als van de zijde
van de Westerschélde onder
vindt men de invloed van het
zeeklimaat. Het komt in de
winter en in het voorjaar wel
voor dat in Kapelle de tempe
ratuur vier tot vijf graden ho
ger is dan in het centrum van
Noord-Brabant. Dat dit van
groot belang is voor de fruit
teelt is duidelijk. Het komt
slechts zelden voor dat in Ka
pelle de fruitopbrengst grote
schade ordervindt van nacht
vorst.
De Veiling te Kapelle geniet bekend
heid in heel Zeeland. Jaarlijks wordt
voor miljoenen aangevoerd door de
tuinders en fruitkwekers, niet alleen
nit Kapelle, doch ook uit de omliggen
de plaatsen. De veiling is, zoals bur
gemeester Van Snylekom het uitdruk
te „een machtige samenbundeling van
kwekerskracht".
De landarbeiderswet van voor de oor
log heeft in Kapelle zeer gunstige re
sultaten afgeworpen. Veel arbeiders
zijn, dank zij dé mogelijkheden, die de
ze wet opende, kleine zelfstandigen
geworden. Velen van hen hebben net
in de loop der jaren behoorlijk ver we
ten te brengen op de maatschappelijke
ladder.
Hiermee geef ik me op als aftonné op het
„ZEEUWSCH DAGBLAD"
per week
Ik wil per maand
per kwartaal
Naam
Adres
Woonplaats
Invullen en in gesloten enveloppe opzenden aan
„Zeeuwsch Dagblad", Lange Vorststraat 90, Goes.
