PELGRIMSREIS
Hekseketel
25
Adverteren
doet verkopen
S Hof vanGethsemane nog
zo goed als ongerept
Arrestaties
in Hongarije
5 ln het Dal van Josafat
Maak spoed met huisvesting
van vluchtelingen
P.b.o. vlot niet
in industrie
Zie dat vrouwtje
van mij eens
veel sparen
Russen maken correspondentie
van Boelganin bekend
^J^ris L
Propaganda
ras
Pagina S
j, i EN kan de Hof van Gethsemane tegenwoordig per auto be-
Link van Bruggen
Beroep op alle landen
jaar
Deze week (25 april - 2 mei)
met toch 10% korting in Sparzegelst
Slasaus 25°/0j per fles.van 94 voor 88 ct
Appelstroop,van 55 voor 50 ct
Sperziebonen, per biikvan 130 voor 118 ct
Tomatensap, per flesvan 42 voor 38 ct
Bleakwater, per flesvan 27 voor 24 ct
Zomerdrups, per 200 gramvoor 42 Ct
Frou frou, 'n heerlijk koekje, 250 grvoor 60 ct
Boerenmetworst, 100 gramvan 58 voor 52 Ct
Kabeljouw, diepgevroren, per pakvoor 110 a
KOPEN Bij DE SPAR
IS SPAREN
Bij DE KOOP
B,1,UlkLUNCHVfORSTO«e,)
Kantoorbediende
Initiatiefnemer
vrijgezellencongres
gaat trouwen
DOOR DE WERELD
Donderdag 25 april 1957
ZEEUWSCH DAGBLAD
i 1*1 rei^en- Maar wie enig stijlgevoel heeft, doet dit niet, omdat
gerieflijkheid en gejaagdheid wel de laatste dingen zijn, die
S bij de berg van Jezus' gebedsstrijd passen. Neen, men verlaat de
oude stad Jeruzalem te voet door de smalle Stefanuspoort, langs
i de plaats, waar de eerste christenmartelaar wegens geloofsijver
gestenigd werd, geen monumenten zijn te zijner nagedachtenis
opgericht. De poort, die zijn naam draagt, is het enige, dat aan
1 hem herinnert, iets wat bijna vreemd aandoet in een land waar
men de vreemdeling overal „de juiste plekken" kan wijzen.
De weg, die de pelgrim naar de
hof van Gethsemané inslaat, slin
gert zich door het dal van Josafat,
de plaats, waar op de dag des oor
deels alle volkeren voor God zullen
moeten verschijnen. „Want zie, in
d,s dagen en te dien tijde", kan
men in Joël 3 vers 2 lezen, „wan
neer Ik een keer zal brengen in
het lot van Juda en Jeruzalem, zal
ik alle uollceren verzamelen en af
voeren naar het dal van Josafat,
en Ik zal aldaar met hen in het ge
richt tredenEn in vers 12
wordt gezegd: ,Laat de volken op
staan en oprukken naar het dal
van Josafat, want daar zal ik zit
ten om alle volken van rondom te
richten.
De naam Josafat slaat niet op
een persoon, maar moet zinnebeel
dig worden opgevat. „De Here
spreekt recht", betekent in de bij
bel dat men geen plaatsbepaling
van dit dal des oordeels zal vinden.
Doch zolang er christenen op de
wereld zijn, heeft men het hier ge
zocht".
Ontelbare mensen liggen op de
hellingen begraven. Zover bet oog
reiken kan, rijen zich witte en gele
grafstenen aaneen, die het groene
gras een gespikkeld aanzien geven.
Het ziet er allemaal nogal verwaar
loosd uit, maar als men de diepere
betekenis van dit kerkhof tot zich
Iaat doordringen, let men er nauwe
lijks op. Als een grimmig beeld bomt
dan naar voren, dat men de doden,
die men hier sinds de tijd van Chris
tus heeft neergevleid getuige van de
wederkomst des Heren heeft willen
doen zijn, alsof alleen de plaats van
doorslaggevende betekenis is.
Merkwaardig is, dat het dal van
Josafat in de Mohammedaanse religie
een soortgelijke rol speelt. Volgens de
Koran zal het daar zijn, dat God de
zielen van alle mensen over een van
de ene naar de andere helling ge
spannen koord zal laten wandelen,
waarbij alleen degenen, die door en
gelen onderstut worden, er niet af
zullen kunnen vallen.
De Kidron, de beek, die Davld
overschreed, toen hij voor Absolon
moest vluchten en die Jezus met zijn
discipelen doortrok, toen hij zich naar
het hof van Gethsemane begaf, kron
kelt in een dorre bedding door het
laagste deel van de vallei. Het
stroompje, dat negen maanden van
het jaar droog ligt, ziet er onaanzien
lijk uit. „De donkere", is de betekenis
van zijn naam en het vermoeden be
staat, dat er vroeger dichte ceder-
bossen omheen hebben gestaan.
DOOR
Als men de Hof van Gethsemane in
deze mondaine en moderne eeuw be
treedt. kan men zich, met de Bijbel
in de hand, nog steeds het dramati
sche en vooral ontroerende verhaal
inleven, dat zich hier op Witte Don
derdag heeft afgespeeld. „Overdag
leerde Hij in de tempel", staat er in
Lucas 21, „doch de nachten bracht Hij
buiten door op de berg, Olijfberg ge
naamd".
Men hoeft zich er mijns inziens
geen zorgen over te maken, waar nu
precies de plaats van Jezus" gebeds
strijd gelegen heeft. Men kan, als men
er tenminste in wordt toegelaten, nog
't beste in de bloementuin van de
Franciscaanse „Kerk der Foltering"
gaan zitten onder een van de acht
oeroude olijfbomen, die volgens de
overlevering nog uit de tijd van de
Heiland stammen. Men kan dan de
wind door de grijsgroene bladeren
horen ruisen en de rust opbrengen,
die voor overdenking noodzakelijk is.
Rechts beneden ziet men dan de grot,
waar Jezus zjjn discipelen achterliet,
op Petrus. Johannes en Jacobus na.
„En Hij begon zeer ontsteld en be
angst te worden", staat er in Marcus
14, „en Hij zeide tot hen: Mijn ziel is
zeer bedroefd tot stervens toe, blijft
hier en waakt".
Achter zich, op een afstand van
misschien twintig meter, kijkt men
op naar de plaats, waar Jezus zich
alleen naar toe begaf en waar Hij aan
zjjn vader om uitstel van de drink
beker vroeg. Hier was het, dat zijn
zweetdroppels tot bloeddroppels wer
den. Hier was het ook, waar HU met
een ontstellend gevoel van verlaten
heid naar terugkeerde, toen HU zijn
wachters tot driemaal toe slapende
aantrof. „Waart gij niet bij machte
een uur te waken?", vroeg HU be
droefd aan Petrus. „Waakt en bidt,
dat gU niet in verzoeking komt; de
geest is wel gewillig, maar het vlees
is zwak.
Als men al deze woorden diep tot
zich laat doordringen, krijgen ze op
deze plaats een overweldigende be
tekenis. Waar ter wereld kan men
zich het lijden van de Heiland beter
voorstellen dan in de Hof van Geth
semane, die sinds tweeduizend jaar
zo goed als ongerept is gebleven?
Jezus zocht toen de grot weer op,
waar de rest van zijn discipelen ver
toefde. „Staat op, laten we gaan", zei
hl) tegen zijn begeleiders. „Zie, die
mij overlevert, is nabij".
Vrijwel onmiddellijk daarna kwam
Judas de grot binnen. HU gaf zUn
Heiland de verraderskus, waarna
„een schare met zwaarden en stokken,
gezonden vanwege de overpriesters
en de schriftgeleerden en de ouden"
de man van smarten overviel.
Na een overpeinzing in de Hof van
Gethsemane moet men vooral niet
vergeten de „kerk van alle naties",
zoals de „church of agony" ook wel
eens wordt genoemd, te bezichtigen.
Zestien landen hebben aan de bouw
van dit bedehuis bijgedragen.
In de fagede bevindt zich een schit
terend mozaïek, dat Christus voor
stelt, die zUn eigen lijden en dat van
de wereld in handen van zijn vader
legt. Erboven hangt een kruis, waarop
de woorden uit Psalm 42 gebeiteld
zUn: „Gelijk een hinde, die naar wa
terbeken smacht, zo smacht mijn ziel
naar u, o God".
Men kan dan de Olijfberg verder
beklimmen en op de plaats, waar de
Here weende („Dominicus flevit"
heet de Dominicaanse kapel, die er
naast is gebouwd! van een onver
getelijk vergezicht op Jeruzalem ge
nieten. „Zij zullen van u geen steen
op de andere laten", heeft Jezus vol
gens Lucas 19 geklaagd. En nog geen
veertig jaar later is deze profetie
waarheid geworden. Want in het jaar
70 hebben de Romeinen Sion totaal
verwoest.
Ook daar kan men zich 't beste
even op de grond neerzetten. In
rust en stilte lean men dan over het
uitverkoren volk mijmeren, over
Jeruzalem, dat in theologisch op
zicht het centrum van de wereld is,
doch dat thans als een verscheurde
stad aan de overkant ligt. Op de
zelfde plaats kan men een goed
overzicht van de Hof van Gethse
mané krijgen, waarvan Pascal in
zijn mystère de Jésus zegt: „De
mens ging verloren en werd gered
in een tuin."
Er WAS EEN TIJD, dat men de Bal
kan (Zuid-Oost-Europa) aanduidde
met onderscheiden minder vriende
lijke benamingen waarvan er één was:
de hekseketel van Europa.
Men bedoelde er dit mee; de toe
stand is daar zeer onzeker. Op de
meest onverwachte ogenblikken kan
d ,ar wat gebeuren. Dan gebruikte
men ook een andere aanduiding: het
kruitvat, en voegde er aan toe: als de
vonk in het kruitvat komt, staat de
hele ooel in brand.
In 1914 heeft daar dan ook het schot
geklonken, dat de eerste wereldoorlog
ïluidde.
Tegenwoordig behoeft men dat niet
meer van de Balkan te zeggen. De toe
stand is er vrij stabiel, al is het nu zo,
dat een gedeelte van de staten daar
onder des Russische overheersing
staat, een ander deel toch, terwijl het
zich van de Russische overmacht heeft
vrijgemaakt, de communistische leer
aanhangt, zodat het voor het volk op
hetzelfde neerkomt, en slechts een be
trekkelijk klein deel (Turkije en Grie
kenland) gerekend kan worden, tot
de vrije wereld te behoren.
Maar hoe dit zü een hekseketel
ln de oude zin van het woord is de
Balkan niet meer.
Maar een kruitvat, een hekseketel
ls er nog wel. Die functie wordt thans
vervuld door het Midden-Oosten, waar
de meest wonderlijke verhoudingen
heersen, zowel in de boezem van elk
der volken en staten als tussen de sta
ten onderling.
De krant gewaagt daar feitelijk elke
dag van.
Dan is er iets met Egypte, dan met
Jordanië, dan met Israël, dan met
Koeweit, dan met Iran, Irak, of Syrië,
of één der andere kleine ol grotere
staten daar.
Het is buitengewoon moeilijk, om de
ontwikkeling er precies te volgen.
Eveneens, om zijn sympathie of anti
pathie op de juiste wijze te plaatsen.
Want waren het verschillen tussen de
volkeren als zodanig, dan zou men
daarover misschien nog inlichtingen
kunnen inwinnen, maar de grote mo
gendheden staan ook hier in tegen
stelling met elkaar. Zij proberen op
allerlei wijze, de volken daar voor zich
te winnen. Pro-Westers en pro-Rus
sisch zijn er de tegenstellingen. Achter
alles, wat er gebeurt, moet men speu
ren naar de invloeden óf van de ene
it van de andere zijde.
Zeker is slechts, dat de volken daar
zich in een stadium van ontwikkeling
bevinden, waarin ze nog alle kanten
heen kunnen groeien.
Maar daardooi is het er juist een
hekseketel. En daardoor ook schuilt
daar het grote gevaar voor de huidige
wereldontwikkeling.
De Hoge Commissaris voor de vluch
telingen van de Verenigde Naties, dr.
Lindt, heeft gisteren bij alle regerin
gen aangedrongen op beëindiging van
de lange wachttijd, waarvan de vluch
telingen blijvend psychologisch nadeel
ondervinden. Dr Lindt deed dit be
roep op de regeringen in een memo
randum aan de, commissie voor sociale
en humanitaire kwesties van de te
Nice gehouden bijeenkomst van de In
terparlementaire Unie.
Het is niet alleen de plicht van alle
landen de nog niet geplaatste Honga-
Minister Struycken deelt in zijn Me
morie van Antwoord over de p.b.o.
aan de Eerste Kamer mede dat het
met de ontwikkeling van de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie op het
gebied van groothandel en industrie
nog niet bijzonder wil vlotten. Er is
echter wel sprake van overleg, waar
uit, naar de mening van de minister,
resultaten kunnen voortkomen.
De ontwikkeling dient, aldus de mi
nister, met voorzichtigheid te worden
bevorderd.
De Nederlandse brouwerijen pro
duceren per jaar 2.570.000 hl. bier, n.l.
1.850.000 hl. voor het binnenland en
720.000 hl. voor export.
De burgemeester van Rotterdam
heeft de Heuvellaan te Rotterdam om
gedoopt in Baden Powell-laan.
De Balkan was nog maar het kruit
vat van Europa.
Het Midden-Oosten is thans het
kruitvat van de wereld. Daarom moe
ten we hoezeer de juiste, onder
scheiding erg moeilijk is de ont
wikkeling met grote aandacht blijven
volgen. Wat in die hekseketel ge
brouwen wordt, weten we nog niet.
Maar stellig is de temperatuur er zeer
hoog. En daardoor ook fungeert deze
hekseketel als kruitvat.
God behoede ons ervoor, dat de vonk
erin slaat
ren te helpen, maar ook om de „ver
geten" vluchtelingen, van wie een
aantal meer dan tien jaar in kampen
wacht, te hulp te komen, aldus Lindt.
Dank zij de 10% korting
van De Spar.
Allemaal guldens
en tientjes voor
gezellige dingen.
«6 ct NU 3 p*
MARGARINe
van 123 voor 98 ct
en toch 10% korting
N.V. Elektro-Technisch Installatie Bureau
L. J. VAN 'TWESTENDE
Markt 73 - Middelburg
vraagt voor haar administratie een vrouwelijke
bij voorkeur in bezit van diploma typen
Sollicitaties zowel mondeling als schriftelijk aan boven
staand adres.
DE RUSSEN BEIJVEREN zich met
het publiceren van brieven, die door
staatslieden in het recente verleden
zijn verzonden over de Suezkanaal-
kwestie. In Westerse kringen gelooft
men dat propaganda de opzet van bet
openbaar maken der Correspondentie
is. In brieven van Boelganin aan Eden
beeft de Rus de acties van Frankrijk
en Engeland in Egypte veroordeeld.
Hetzelfde deed hij in brieven aan de
Fransman Mollet.
Voorts is de tekst gepubliceerd van
Boelganins brief aan de Britse premier
MacMillan. Hierin drong Boelganin aan
op het zoeken naar een vreedzame op
lossing in het Midden-Oosten en het
zich niet bemoeien met interne aange
legenheden van de landen daar.
Aangaande de ontwapening zegt Boel
ganin, dat de grote mogendheden him
goede wil kunnen tonen door in te
stemmen met een onmiddellijk verbod
van proeven met atoom- en waterstof
wapens voor een bepaalde tijd. Dit zou
afgezonderd kunnen worden van het
algemene vraagstuk der ontwapening
en apart geregeld kunnen worden.
De regering van de Sowjet-Unie is
volgens Boelganin bereid de discussie
te hervattenx oveF de voorstellen, die
door de Britse oud-premier Eden in
dertijd zijn gedaan t.a.v. de instelling
van gedemilitariseerde zones in Europa
en de afbakening van gebieden met
beperkte bewapening.
Premier Boelganin zegt verder het
van belang te achten, dat de huidige
spanning in de Brits-Russische betrek
kingen plaats maakt voor „goede
vriendschappelijke betrekkingen".
0 De zendeling-arts dr. Albert
Schweitzer dringt er bij de publieke
opinie overal ter wereld op aan te
eisen, dat de proeven met kernwapens
worden beëindigd. De zendeling-arts,
winnaar van de nobelprjjs voor de vre
de, noemt radio-activiteit een cata
strofe voor het mensenras.
Ingezonden mededeling (adv.)
Een fijne smaak en
wat fantasie.
geven U een goede kans
in de grote, landelijke
reclameprijsvraag, waar
van U morgen in deze
krant de voorwaarden zult lezen! Het bezorgt U een leuke
verrassing en U kunt er een aantrekkelijke pnjs mee winnen.
Tot morgen dus!
Op 30 mei a.s., wereldvrijge-
zellendag, zal in het landelijke
Schinveld in Limburg het bur
gerlijk huwelijk worden gesloten
tussen me j. Mia Benders uit
Schenveld en de heer Ger Greijn,
gemeente-secretaris te Greven-
bicht. De heer Greijn is bekend
als de initiatiefnemer en organi
sator van het wereldvrijgezellen-
con gres.
De heer Greijn deelde ons me
de, dat zijn huwelijk voor hem
geen hinderpaal zal zijn om door
te gaan met het organiseren van
het wereldvrijgezellencongres.
Tezamen met zijn vrouw zal hij
als organisator zijn beste krach
ten daaraan blijven wijden.
0 De export van bloemisterijproduk-
ten is de eerste drie maanden van het
jaar gestegen van 14.400.000 gulden in
1956 naar 15.500.000 in 1957. Aldus de
voorzitter van d° vereniging „De Ne
derlandse Bloemisterij", dr. A. J. Ver-
hage, bij de opening van de algemene
vergadering van de vereniging, die
gisteren te Amsterdam is gehouden.
0 In een toespraak tot journalisten
heeft Soekurno verklaard dat de bui
tenlandse politiek van Indonesië drie
punten heeft: strijd tegen het kolonia
lisme, terugkeer van Ned. Nieuw-Gui-
nea naar Indonesië en het handhaven
van een strikt neutrale houding in de
ideologische wereldstrijd.
Radio-Boedapest heeft gisteren ge
melde dat er te Komaron vijftien per
sonen ln hecht enis zijn genomen, die
ervan worden verdacht stakinge.1 te
hebben willen organiseren en daarna
het communistische regime met ge
weld omver te hebben willen gooien.
De leider van de groep, de onder
wijzer Mazalin, zou in de opstand ln
oktober van vorig jaar een leidende
rol hebben gespeeld.
0 De vroegere Hongaarse opstandeling
Istvan Micsinai is door een volksrecht
bank te Boedapest ter dood veroordeeld
en onmiddellijk terechtgesteld wegen»
deelneming aan de moord op een commu
nist, aldus heeft radio Boedapest gemeld.
Enkele weken geleden was Micsinai voor
hetzelfde feit tot vijftien jaaT gevange
nisstraf veroordeeld, maar dit vonnis
werd vernietigd.
0 Dinsdagavond hebben de militair»
autoriteiten in Djakarta de bureau»
van het onafhankelijke dagbld „Indo
nesia Raya" gesloten en het blad een
verschijningsverbod van drie dagen
opgelegd. Een soortgelijke maatregel
was tijdens het afgelopen weekeinde
getroffen tegen het socialistische dag
blad „Pedoman" en de linkse „Bintang
Timur".
0 De Verenigde Naties hebben gis
teren een Syrische klacht tegen de
bouw van een brug door Israël in de
gedemilitariseerde zone tussen beide
landen ongegrond verklaard. De brug,
aldus het rapport, is niet gebouwd op
landerijen die Arabisch eigendom zijn,
en doet geen afbreuk aan de belangen
van Arabische burgers in de gedemili
tariseerde zone.
0 De Australische eerste minister,
Menzies bezoekt momenteel Neder
lands Nieuw-Guinea.