Ned. regering adviseerd:
Nog geen schepen door
Suezkanaal
C.H.U. VAART NIET IN KIELZOG VAN
EEN ANDERE PARTIJ"
Amerikaanse luchtmacht in staat
Westers fort te houden
Burgeroorlog op Zuid-Sumatra
niet denkbeeldig
Akkoord over politiemacht in Egypte
Engelse stakers
hervatten werk
Onlusten in
Pools stadje
De heer H. W. Tilanus te Goes
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Wapen verzendingen naar West-Duitsland?
Makarios van de
Seychellen vertrokken
Miaister Zijlstra legde
kraos in Kaapstad
Nu ook Griekenland
gewaarschuwd
Scherpe kritiek van Natsi op
„de burger Soekarno"
Amerikaanse geleide
projectielen voor
Engeland
ft
Zi) steunt de
regeringspoli tiek
Weer grensincidenten
bij Israël
Amerikaanse
diplomaten in Hongarije
aangehouden
Perzen gearresteerd
wegens moord op
Amerikanen
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 00, Goei
Telefoon 2438. By geen gehoor: 3987
(red.) en 2970 (adm.). Giro 274289.
Kantoren: Middelburg: Korte Noord-
straat 35. TeL 2009 en 3162; Vlissingeni
Nieuwstraat 68, TeL 320; Terneuzen:
Dij kstraat 2028.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0.56 per week,
ƒ2.40 per maand, ƒ7.per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Zeenwsch Dagblad
13e Jaargang No. 3673 Hoofdredacteur: r. hagoort Directeur: jacq. de Smit Maandag 8 april 1957
niecwdorp is gr bijna!
(zie pag. 2)
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Dinsdag: Zon op 5.57 u., onder 19.27
u. Maan op 13.18 u., onder 3.11 u.
Hoogwater dinsdag 9 april.
Vlissingen: 8.52 u. 1.46 m., 21.29 u. 1.25
m. Terneuzen: 9.17 u. 1.64 m., 21.56 u.
1.43 m. Wemeldinge: 10.11 u. 1.37 m.,
22.54 u. 1.3 m. Zierikzee: 9.54 u. 1.21
m., 22.33 u. 0.97 m.
Toestand in M.-Oosten
nog steeds gevaarlijk
Scholieren op Cyprus „staken"
In vele Cyprische steden zijn de leer
lingen van middelbare scholen weg
gebleven, teneinde op deze wijze te
protesteren tegen de ter dood veroor
deling van vijf jonge Cyprioten (twee
der veroordeelden waren scholieren).
Er zyn protestboodschappen naar
gouverneur Harding gezonden.
Er heeft zich tot nu toe geen enkel
incident voorgedaan.
Naar in Cairo is vernomen, heeft dr. Ralph Bunche, plaatsvervan
gend secretaris-generaal van de Ver. Naties, met de Egyptische
autoriteiten een akkoord bereikt over de status van de internationale
politiemacht in Egypte.
Deze overeenkomst zou de volgende punten omvatten:
de vaststelling van een bestandslinie overeenkomstig 't Egyptisch
-Israëlische bestandsakkoord van 1949 en de aanvullingen van
1952 en 1954.
een gedetailleerde regeling met betrekking tot de taak van de
VN-troepen langs deze demarcatielinie.
M de overbrenging van het hoofdkwartier van het politieleger van
Gaza naar Rafah.
In de overeenkomst zou voorts de demllitarisering van de zone van
El Audj a zijn vastgelegd.
Evenwel, de toestand blijft in het Midden-Oosten, ondanks de
overeenkomst, gevaarlijk. Althans secretaris-generaal Hammarskjoeld
heeft verklaard, dat de situatie kritiek blijft.
HAMMARSKJOELD
Situatie kritiek....
Ook de Nederlandse regering ls van
mening dat er rondom Suez nog vele
gevaren dreigen. Want naar het ANP
verneemt heeft de regering aan de Ne
derlandse Redervereniging medege
deeld, dat het haar voorlopig onge
wenst lijkt dat Nederlandse schepen
het Suezkanaal bevaren.
De redervereniging heeft de mede
deling der regering aan haar leden
doorgegeven.
Zoals bekend heeft Nederland in de
Verenigde Naties het standpunt inge
nomen dat de vaart door het Suez
kanaal vrij dient te zijn voor schepen
van alle nationaliteiten.
Kanaal bijna vrij
Een VN-woordvoerder heeft in Cairo
verklaard, dat generaal Wheeler bin
nen 48 uur bekend zal maken dat het
Suezkanaal voor alle schepen openge
steld kan worden. Dit is twee dagen
vroeger dan men aanvankelijk gedacht
had.
De berging van het laatste obstakel
voor de scheepvaart, 't fregat „Abou-
kir" is nog vlot verlopen. Het werd
naar de Bittermeren gesleept.
Zaterdag is voorts nog een nieuw
wrak in het kanaal ontdekt, een sleep
boot van 50 ton, ter hoogte van kilo-
meterpaal 87. Dit wrak ligt echter bui
ten de vaargeul. Generaal Wheeler
heeft zaterdag onmiddellijk een Ita
liaans bergingsvaartuig opdracht gege
ven het wrak zo spoedig mogelijk te
lichten.
Sowjet-ambassadeur terug in
Tel Aviv
De Sowjet-ambassadeur in Israël,
Abramof, die vorig jaar november naar
Moskou teruggeroepen werd uit pro
test tegen de Israëlische inval in
Egypte, is zaterdag in Tel Aviv te
ruggekeerd.
Militaire leiders N.A.V.O. bijeen
Zevenhonderd stakende werfarbei-
ders te Tilbury hebben zich bereid
verklaard, maandag het werk te her
vatten, op voorwaarde, dat er tegen
hen geen represailles zullen worden
genomen en dat de arbeidskrachten,
voor wie er feitelijk geen werk is,
toch in dienst worden gehouden. Deze
700 man waren in staking gebleven,
toen hun collega's elders in het land
donderdag j.l. weer aan het werk wa
ren gegaan.
Intussen hebben de partijen bij de
onofficiële staking van vijftienhonderd
ladingklerken, waardoor in de Lon-
dense havens ongeveer 15.000 haven
arbeiders niet kunnen werken, over
eenstemming bereikt over een plan
om het werk te hervatten. Dit plan zal
maandag op een bijeenkomst van de
stakers worden besproken.
Aartsbisschop Makarios, de leider
van de beweging op Cyprus die aan
sluiting bij Griekenland voorstaat,
heeft zaterdag de Seychellen verlaten,
waarheen de Britten hem dertien
maanden geleden als balling hadden
gebracht.
Hij wordt morgen in Tamatave op
Madagascar verwacht. Vandaar zullen
de aartsbisschop en zijn drie voorma
lige medebannelingen per vliegtuig
via Tananarive (Madagascar) en Nai
robi (Kenia) naar Athene gaan, waar
zij dinsdag over een week zullen aan
komen.
DE BILT ZEGT
Zonnig
Droog weer met enkele overdrijven
de wolkenvelden maar ook vrij veel
zonneschijn. Zwakke tot matige noord
oostelijke wind. Koude ochtend, in de
middag dezelfde temperaturen als
gistermiddag.
De militaire leiders van de NAVO
zijn zaterdag te Washington onder
voorzitterschap van de chef van de
Nederlandse generale staf, luit.-gen. B.
R. P. F. Hasselman, in vergadering
bijeen gekomen.
Generaal Hasselman zei in een ver
klaring, dat men niet verwachtte, dat
er zich „grote moeilijkheden" zouden
voordoen. Hij voegde hieraan toe, dat
de stukken ai bestudeerd waren en 't
comité, waarin de veertien landen
van de NAVO zijn vertegenwoordigd,
in de acht jaar van zijn bestaan steeds
eensgezind is geweest ten aanzien van
„kwesties waar het werkelijk op aan
kwam".
De bijeenkomst van het comité, dat
twee maal per jaar vergadert, wordt
zoals gewoonlijk achter gesloten deu
ren gehouden.
Geleide projectielen
Te Washington geloofde men echter,
dat o.m. gesproken zou worden over
plannen op lange termyn voor leve
ring van Amerikaanse geleide projec
tielen aan de NAVO-landen.
Dit maakt men op uit de bekendma
king. dat de militaire leiders zouden
spreken over middelen, ter verzeke
ring dat de militaire NAVO-landen op
lange termyn in overeenstemming zijn
met de politieke richtlijnen".
De levering van moderne geleide
projectielen, op den duur, aan de
NAVO-landen acht men in Washing
ton een logisch voortvloeisel uit de
op Bermuda gesloten Brits-Ameri
kaanse overeenkomst over de ge
leide projectielen.
Afschrikwekkend!
Vernomen wordt verder dat het
comité het er over eens zou zijn, dat
de voorgenomen besnoeiing van de
numerieke sterkte der Britse NAVO-
Te Utrecht is treingeleider B. van
D. op het z.g. overpad bij het Centraal
Station door de locomotief van de
posttrein aangereden terwij] hij per
rijwiel dat overpad overstak. Van D.
werd zeven meter door de trein mee
gesleurd en bleef tussen trein en per
ronband zwaar gewond liggen. Hij
werd naar het stads- en academisch
ziekenhuis overgebracht.
Oud-premier Henri Queuille is za
terdag gekozen tot voorzitter van de
radicaal-socialistische party in Frank
rijk.
De Rotterdamse politie stelt een
onderzoek in naar de identiteit van
een door de rivierpolitie in de monding
van de Rijnhaven aangetroffen stof
felijk overschot van een naar schat
ting 7-jarige jongen. Voor zover be
kend wordt er in Rotterdam geen jon
gen van deze leeftijd vermist
strijdkrachten in grote mate gecom
penseerd zal worden door Duitse di
visies en dat de Amerikaanse strate
gische luchtmacht de voornaamste af
schrikkende macht van het Westen
blijft die „het fort zal kunnen hou
den" terwijl Engeland drastische ver
anderingen in zijn defensie aanbrengt.
Verder zouden, volgens onbevesti-
gende berichten, de Ver. Staten het
zenden van wapens, zowel geschikt
voor gewone als voor atoommunitie,
naar West-Duitsland en andere NAVO
landen overwegen. Van ambtelijke
zijde zou echter verklaard zijn, dat
men niets afweet van een verzoek van
de Westduitse generaal Heusinger tot
het zenden van kernwapens. Wel zou
West-Duitsland dergelijke wapens
tenslotte krijgen overeenkomstig een
besluit van de Amerikaanse regering.
Eden in ziekenhuis opgenomen
De Britse oud-premier Sir Anthony
Eden heeft zich zondag laten opnemen
in een ziekenhuis te Boston. Vandaag
zal hy onderzocht worden door dr.
Richard Catell, die hem in 1953 aan
zjjn galblaas heeft geopereerd.
De minister van economische zaken,
prof. dr. Zylstra heeft zaterdag een
krans gelegd bij het Van Riebeeck-
monument te Kaapstad, by een plech
tigheid ter herdenking van het feit,
dat op zes april 1652 de eerste blan
ken onder leiding van Jan van Rie
beeck op Kaap de Goede Hoop voet
aan wal zetten.
De plechtigheid werd bijgewoond
door meer dan vijfhonderd personen
De burgemeester van Kaapstad, Pe
ter Wolmarnas, verklaarde dat Zuid-
Afrika zijn bestaan dankt aan de on
afhankelijke aard van Van Riebeeck
en zyn metgezellen, die de kaapkolo
nie stichtten tegen de uitdrukkelijke
bevelen in van de Oostindische com
pagnie.
In het Poolse stadje Stargard (in 't
gebied van Stettin) zijn donderdag bij
gevechten tussen de bevolking en de
militie meer dan 40 mensen gewond.
De militie was door de plaatselijke
autoriteiten uitgezonden om een ge
zin uit een der huizen in het stadje
te zetten, doch het gezin verzette zich
tegen de uitzetting en kreeg hulp van
omwonenden en militairen, die de mi
litie verdreven.
Zelfs nadat de mannen van de mi
litie versterking uit Stettin hadden
ontvangen, slaagden zy er niet in het
gezin op straat te zetten. Ondanks
schoten in de lucht en traangasbom-
men moesten zij wijken voor een ha
gel van stenen, waarmee zy door de
opgewonden bevolking bekogeld wer
den.
De bevolking wacht nu in spanning
de volgende maatregelen van de mi
litie af en heeft intussen een delegatie
naar Warschau gezonden om bij de
hoge autoriteiten daar voor het be
dreigde gezin te pleiten.
Een commentator van Radio-Mos
kou heeft zondagavond gezegd, dat de
waarschuwing van premier Boelganin
aan Noorwegen en Denemarken tegen
het gevaar van NAVO-basis voor
kernwapens op hun gebied ook voor
Griekenland geldt.
Volgens de commentator zijn de
Verenigde Staten van plan dergelijke
bases op Griekse bodem te vestigen.
Hy raadt Griekenland aan de weg van
vreedzame samenleving met de Sow-
jet-Unie en andere communistische
landen te bewandelen.
Beroep op regeringsleiders
De waarnemende goeverneur van Zuid-Sumatra, Hoessein, heeft
zondag een beroep gedaan op president Soekarno en de regeringslei
ders om „voorzichtigheid" in acht te nemen bij het regelen van de
verwarde situatie in Zuid-Sumatra, teneinde een „burgeroorlog" te
voorkomen. De oproep is door radio-Palembang uitgezonden.
De provinciale militaire commandant luitenant-kolonel Barlian,
die het bestuur in Zuid-Sumatra drie weken geleden heeft overge
nomen, zei zondag, dat „alles kan gebeuren" en dat de toekomst „niet
te voorspellen" is.
Radio Palembang maakte verder be
kend, dat een comité van voorberei
ding ter vorming van een Sumatraans
„vrijwilligersbataljon" ls gevormd. Dit
comité heeft „de zonen van Sumatra"
en degenen die zich bulten het eiland
bevinden, opgeroepen, zich aaneen te
scharen en te strijden voor „de ont
wikkeling van Sumatra in overeen
stemming met het streven van de on
afhankelijkheidsverklaring".
Het comité verklaart, dat daor de
ontwikkelingen van de laatste tijd, het
land ineen zal storten.
De „zonen van Sumatra" zouden de
slechter wordende toestand op hun ei
land moeten verhinderen, aldus het
comité. Het „Sumatraanse vrijwilligers
bataljon" zou een begin moeten maken
met de ontwikkeling van het eiland
die verwaarloosd ls en de rechten van
het gebied moeten verdedigen, aldus
werd In de uitzending gezegd.
„De burger Soekarno!'
President Soekarno, die zichzelf heeft
belast met de vorming van een extra
parlementair zakenkabinet", heeft zon
dag Ferdinand Tobing, oud-minister
van voorlichting, die thans in Sibolga
(Noord-Sumatra) woont, naar zijn zo
merverblijf te Bogor, bij Djakarta, ont
boden. Dit is door radio-Djakarta be
kendgemaakt.
Hoewel de reden van het ontbieden
niet is genoemd, meent men, dat het
in verband staat met de pogingen van
de president tot een kabinetsformatie.
Mohammed Natsir, de voorzitter van
de Masjumi heef de benoeming van „de
burger Soekarno" tot kabinetsforma
teur scherp gekritiseerd. Deze daad
heeft hij in strijd met de Grondwet
verklaard.
In Amerikaanse regerings- en lucht
vaartkringen gelooft men, dat Enge
land over ongeveer anderhalf jaar de
eerste geleide projectielen met een
reikwijdte van 2.400 km van Amerika
zal krijgen.
In Amerikaanse kringen erkent
men, dat als gevolg van de voorge
nomen vermindering der Britse strijd
krachten een spoedig levering van
deze projectielen om de vuurkracht
van de Britse strijdkrachten te ver
groten, nodig is.
De Amerikaanse luchtmacht heeft
zaterdag met „General Electric" een
contract van 83 miljoen dollar geslo
ten voor de ontwikkeling van een sy
steem voor het leiden van atlas-pro
jectielen, die een reikwijdte van 8000
km moeten kunnen halen.
In het Schuttershof te Goes heeft
zaterdagmiddag de voorzitter van
de Chr. Historische Unie, de heer
H. W. Tilanus, een rede gehouden
over de politieke gebeurtenissen
van de laatste tijd. Dit gebeurde
na afloop van de jaarvergadering
der kamerkring Middelburg van
de C. H. U.
De heer Tilanus heeft in zijn
rede, waarvoor bijzonder veel be
langstelling bestond, vele zaken
besproken, voornamelijk met be
trekking tot de buitenlandse poli
tieke situatie en de financieel-eco-
nomische positie van ons land.
De heer Tilanus is ook uitvoerig in
gegaan op de rede, die mr. Oud vry-
dag in Groningen heeft gehouden (zie
de krant van zaterdag).
Spr. noemde deze rede, waarin
deze pleit voor een rechts kabinet,
niets minder dan stoken. De heer
Oud heeft dit voor de oorlog ook
gedaan. Toen tegen een rechts ka
binet. De heer Tilanus vroeg zich
af of de rede van de heer Oud wel
TILANUS
.niet in kielzog..,.
in het belang van het land is. Hij
kon deze rede niet serieus nemen.
Volgens spr. is het niet in het be
lang van het land als er een kabinet
zou komen dat bestaat uit KVP, AR
en CHU. Daarom heeft de CHU
hieraan ook niet meegewerkt.
In dit verband zeidt de heer Tilanus
later op een vraag waarom hij heeft
gestemd tegen de motie-Biewenga be
treffende het niet blokkeren van
landbouwgelden, dat hy de verant
woordelijkheid voor het vallen van 't
huidige kabinet, niet op zich durft te
nemen. Als het kabinet zou vallen,
wat moet er dan gebeuren? zo vroeg
hij de vergadering. Niemand die dat
weet.
Nadrukkelijk wees de heer Tila
nus er echter op dat men niet moet
denken dat de CHU hierdoor in het
kielzog van de een of andere partij
zou varen. Integendeel, zij steunt
de politiek van de regering. Dat is
geen socialistische politiek. Dat is
de politiek van de P.v.d.A., de KVP,
de AR en de CHU ministers samen.
HUISBEZOEK
Met grote nadruk heeft de heer Ti
lanus de aanwezigen verteld hoe groot
de waarde is van huisbezoek. Hy vroeg
hieraan alle mogelijke zorg te schen
ken en daarmede vroeg te beginnen,
want 1958 wordt een belangrijk jaar.
Er zyn dan immers gemeenteraads en
provinciale statenverkiezingen. In de
periode 1946-1956 kwamen er in Zee
land 19.000 nieuwe kiezers bij. Het
aantal CH-stemmen bleef echter in
die tien jaar gelijk namelijk 23.400
in 1956 tegen 23.500 in 1946.
De heer v. d. Peyl noemde hij een
waardig opvolger van mr. W. F. E.
baron v. d. Feltz in de Tweede Kamer
en ook ir. M. A. Geuze staat in de
Eerste Kamer voor Zeeland op de
bres.
Natsir beschuldigt het Indonesischs
staatshoofd ervan een kabinetsforma
tie te willen forceren, daarbij be
staande wetten en het politieke fat
soen" negerend.
Doden bij overval
29 militairen en twee burgers zyn
gedood bij een overval door rebel
len, vanuit een hinderlaag, op een
konvooi van de Indonesische strijd
krachten. De overval, die reeds
woensdag j.l. zou zijn gepleegd, ge
schiedde ongeveer 64 km afstand
van Makassar.
Een Syrische militaire woordvoer
der heeft tegenover verslaggevers
verklaard dat op vier en vijf april ten
oosten van het Hoele-meer verschei
dene malen schoten zijn gewisseld tus
sen leden van Israëlische en Syrische
grenswachten.
Volgens de woordvoerder zijn er on
der de Syrische militairen geen slacht
offers gevallen.
Hij voegde hieraan toe dat Syrië 'n
klacht bij de Palestijnse bestandscom
missie der Ver. Naties heeft ingediend.
Zes uur lang in auto verhoord
Uit betrouwbare bron is zondag ver
nomen, dat de Verenigde Staten heb
ben geprotesteerd naar aanleiding van
de aanhouding van twee Amerikaanse
diplomaten in Hongarije. Zij zouden in
hun auto zes uur lang door Russische
officieren en Hongaren verhoord zyn.
De betrokkenen, beide militaire atta-
ché's, werden ervan beschuldigd een
door Russische troepen bezette kazer
ne gefotografeerd te hebben.
Het incident gebeurde woensdag te
Pepseny, 88 km ten zuidwesten van
Budapest by het Balaton-meer.
De Amerikanen sloten de portieren
van hun auto en beantwoordden vra
gen vanuit him auto.
Volgens berichten zouden Pakistaanse
grenswachten in het zuiden van Be-
loetsjistan dat gedeeltelijk tot Zd.-
Perzië en gedeeltelijk tot Pakistan be
hoort een groep Perzische bandieten
hebben gearresteerd, die deel heelt
gehad aan de moord op drie Ameri
kanen waaronder een vrouw
en twee hen vergezellende Perzische
soldaten.
Onder de arrestanten zou zich de
broer van de bendeleider Dadsja be
vinden. Verscheidene bandieten zou
den gewond zijn.
De arrestanten waren op weg naar
Gwadar, een kleine kustplaats in het
aan de Perzische golf gelegen Maskate
van waaruit zij per schip naar Arabië
wilden uitwijken.
Een woordvoerder van het Perzische
ministerie van buitenlandse zaken
heeft zaterdag de berichten tegenge
sproken volgens welke de moord op
de Amerikaanse staatsburgers in het
Zuidoosten van het land heeft geleid
tot de val van de regering van Hoes
sein Ala. Ook is er geen sprake van,
dat door deze moord spanning tussen
Perzië en de Verenigde Staten is ont
staan, aldus deze regeringswoord
voerder.
Acht personen zijn zondag in
Manchester begonnen met een voet
reis naar Straatsburg. Zij willen pro
testeren tegen het Russische optreden
in Hongarije; de Brits-Franse aanval
tegen Egypte en elke onderdrukking
in de wereld. Onderweg zal geld in
gezameld worden voor Hongarije en
Egypte.
Zaterdagavond is te Lemiers in
Limburg bij het begin van de weg
naar Holset de 22-jarige mej. L. uit
Rotterdam, die sedert de bezettingstijd
als pleegkind bij een familie in Le
miers verbleef, bij het oversteken van
de weg door een auto aangereden. Zij
werd zeer ernstig verwond en over-
(Vervolg op pag. 2) leed enige ogenblikken later.
