Staat van oorlog en beleg voor
geheel Indonesië afgekondigd
Hulp voor Hongaren in Joego-Slavië
,Prins der Nederlanden' te
Rotterdam te water gelaten
Russische „Walvis"
compleet huis de
gaat met
lucht in
Waterman had aanvaring
op Atlantische Oceaan
Blijkt Baare-Hertog
Belgisch gebied?
Eerste elektronische
adminiestratiemachine
Geen invoer
beperkingen voor
kleding en schoenen
Bailonvaarders gaan
de zon fotograferen
DE KERK
Japans protest tegen
Sowjet-atoomproeven
Zwitser niet eens
met Euromarkt
Vrijdag 15 maart 1957
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina I
Soekarno's dictatoriale macht
President Soekarno heeft giste
ren, overeenkomstig de verwach
tingen, de staat van oorlog en be
leg voor geheel Indonesië afgekon
digd. De president heeft hierdoor
als opperbevelhebber der strijd
krachten practisch dictatoriale be
voegdheden. Hij maakte de afkon
diging van de staat van oorlog en
beleg bekend na zijn onderhoud
met premier Ali Sastroamidjojo
die het ontslag van het kabinet
aan de president had aangeboden.
De president verklaarde, dat
spoedig een nieuw kabinet zal
worden gevormd.
Verwacht wordt, dat Soekarno zal
Instemmen met een compromis, dat
voor een nieuwe regering tot stand
kwam tussen de nationalistische partij
en de Nahdatul Ulama, doch politieke
waarnemers menen, dat zulk een ka
binet niet door de gebieden buiten
Java zal worden gesteun'd.
De bepalingen omtrent de staat van
oorlog en beleg dateren nog van de
tijd van het Nederlandse bewind. Zij
werden in 1939 vastgesteld en zijn
sindsdien gewijzigd en aangevuld.
Volgens terzake deskundige perso
nen leggen zij de uiteindelijke macht
in handen van de militaire leiding,
zelfs in die mate dat de opperbevel
hebber van de bestaande wetten kan
afwijken, indien zulks noodzakelijk
wordt geoordeeld.
De documenten tot afkondiging van
de staat van oorlog en beleg, welke
aan Soekarno vrijwel dictatoriale be
voegdheden verlenen, werden door 't
hoofd van de staat en de minister van
defensie ad interim Ali Sastroamidjojo
ondertekend enkele minuten voordat
Soekarno het ontslag van het kabinet
had aanvaard.
Vrijdagavond zal president Soekar
no als gastheer optreden van de terri
toriale commandanten van geheel In
donesië, die onder leiding van de
chef-staf van de landmacht zullen bij
eenkomen ter bespreking van de mili-
De gemeente-secretaris van Baarle-
Hertog heeft in het gemeente-archief
een stuk ontdekt, dat vermoedelijk een
nieuw licht werpt op het onlangs aan
het internationale gerechtshof voorge
legde geschil tussen Nederland en Bel
gië inzake het betwiste gebied in die
gemeente, dat ondermeer eigendom is
van Sooi van den Eijnden. Het betreft
hier een verslag van de zitting van 24
mei 1893 van de Belgische kamer van
volksvertegenwoordigers, waarin is
behandeld een ontwerp-overeenkomst
tussen Nederland en België tot ophef
fing van de Belgische enclave in Ne
derlands gebied. In deze door de Ne
derlandse en Belgische regeringen ge
zamenlijk opgemaakte ontwerpover
eenkomst wordt in artikel 9 van het
standpunt uitgegaan, dat het gebied,
hetwelk België en Nederland elkaar nu
betwisten, en waarop de Nederlandse
justitie meermalen invallen pleegde in
speelzalen, Belgische was. Het betrok
ken wetsontwerp is destijds door de
Belgische volksvertegenwoordiging
verworpen. Uit deze ontwerp-overeen
komst zou onomstotelijk blijken, dat
het betrokken gebied aan België toe
behoort.
Bij Ncd. Heide Mij.
Op het hoofdkantoor van de Neder
landse Heide maatschappij in Arnhem
zal op 28 maart de nieuwste elektro
nische administratiemachine door de
directeur-generaal van de landbouw,
Ir. A. W. van de Plassche, in gebruik
worden gesteld. Dit is het eerste toe
stel van deze aard In Nederland.
Het is, zo werd van de zijde van de
Ned. Heide mij meegedeeld, ongeveer
gelijk aan de machine, waarop in Pa
rijs bij het begin van dit jaar de sala
rissen van 70.000 Nederlandse ambte
naren werden berekend. De machine
zal bij de Ned. Heide mij voor de
landelijke loonadministratie en voor
vele andere administratieve werk-
laamheden worden benut. Tot de vele
mogelijkheden, die dit uit Amerika ge
ïmporteerde apparaat heeft, behoort
o.m. het kunnen opzoeken van 4000
getallen van 10 cijfers per seconde.
Prijs voor baconvarkens
gewijzigd
Het bestuur van .het produktschap
voor Vee en Vlees heeft besloten de
prijs voor baconvarkens, waarvan
bij de berekening van de toeslag op
uitgevoerde bacon wordt uitgegaan
met ingang van maandag 18 maart
andermaal met 5 cent per kg koud ge
slacht gewicht te verlagen. Deze zal
dus voor de prijsklassen 1 tot en met
4 respectievelijk f 2.31, f 2.27, f 2.23 en
f 2.19 bedragen. Dit betekent voor alle
varkens van 63 tot en met 70 kg, die
voor de baconbereiding worden be
stemd, een doorsneeprijs van f 2.27 per
kg koud geslacht gewicht. De gelden
de regeling, waarbij voor de niet tot
bacon verwerkte slachtvarkens van 63
tot en met 70 kg een toeslag van 15
cent per kg wordt verleend, blijft on
gewijzigd van kracht.
Aan de technische hogeschool te
Delft is geslaagd voor het kandidaats
examen voor metaalkundig ingenieur
P. J. M. Beckers te Bergen op Zoom.
taire aspecten van de huidige situatie.
Al deze territoriale commandanten
hebben verklaard trouw te blijven aan
de president-opperbevelhebber.
Soekarno heeft de ministers ver
zocht aan te blijven totdat een nieuw
kabinet zal zijn gevormd.
Politieke waarnemers geloven niet,
dat het nieuwe kabinet communisten
zal bevatten.
Leven of dood
President Soekarno verklaarde dat
de afkondiging van de noodtoestand
voor geheel Indonesië „een kwestie
van leven en dood voor het land be
tekent".
Nieuw werk van Orthel bij
Brabants orkest
Vandaag zal het Brabants orkest
onder leiding van Hein Jordans in Den
Bosch een nieuw werk ten doop hou
den, dat door een Brabantse compo
nist geschreven werd in opdracht van
de stichting „Vrienden van het Bra
bants orkest". Het is het Scherzo no.
2 van Leon Orthel, een componist, die
thans compositieleer aan het Haagse
conservatorium onderwijst. Hij is af
komstig uit Roosendaal.
Koningin verrichtte plechtigheid
Bij de machinefabriek en scheeps
werf P. Smit jr. N.V. te Rotter
dam heeft koningin Juliana gister
middag het motor- en vrachtpas-
sagierschip „Prins der Nederlan
den" te water gelaten. Onder de
Betsy krijgt haar
eerste artistieke
opdracht
Betsy, de chimpansee van de
dierentuin van Baltimore, die
met haar vingers schildert,
heeft een hoogtepunt in haar
kunstenaarsloopbaan bereikt.
De directeur van de dieren
tuin, Arthur Watson, heeft
verklaard, dat de zevenjarige
chimpansee, wier schilderijen
als kunstwerken verkocht
worden, haar eerste opdracht
heeft gekregen. Het dagblad
„Winnipeg Tribune" heeft
Betsy opgedragen iets ab
stracts te maken, getiteld
Winnipeg in de winter"
talrijke genodigden bevonden zich
prins Bernhard, minister-president
dr. W. Drees en de minister van
zaken overzee, mr. G. Ph. Helders.
Na de plechtigheid bood een der
directeuren van de werf, ir. Giljam,
de vorstin twee cheques aan, bestemd
voor sociale instellingen, nader door
de Koningin te bepalen. Als herinne
ring bood hij haar een zilveren presse-
papier aan, waarin de inscriptie stond:
m.s. „Prins der Nederlanden", gedoopt
op 14 maart 1957 door H. M. Koningin
Juliana.
Een der directeuren van de Kon.
Ned. Stoomboot Maatschappij, jhr. H.
van Lennep, bood de Koningin een
oorkonde aan.
Het schip, dat bestemd is voor de
K.N.S.M., heeft een lengte van ruim
131 meter en is 17.20 breed. Het vaar
tuig zal worden ingericht voor het
vervoer van 116 passagiers in één
klasse en 68 in groepsverband. De
snelheid bedraagt ruim 15 mijl.
De lading zal worden vervoerd in
vijf ruimen. De „Prins der Nederlan
den" wordt uitgerust met de modern
ste navigatiemiddelen, zes lichtmetalen
reddingboten.
Paascongres geref. (art. 31
academici
Het Paascongres van de Verenigin
gen van Gereformeerde studenten en
van het Kamper studentencorps Fides
Quadrat Intellectum, binnen de kring
dus der Gereformeerde Kerken (ond.
art. 31), wordt van 23 tot 27 april ge
houden in het Maarten Maartenshuis
te Doorn.
Sprekers zijn mevrouw L. B. Ub-
bens-Van der Hoogt uit Huisduinen,
ds. C. P. Plooy te Heemstede, G. J.
Idema te Ede, mr. W. M. Westerhuls te
Goes, dr. C. Smits te Laren, ds. J.
Aber, dr. A. J. Verburgh te Dordrecht.
Ook oud-leden en academici in het
algemeen hebben toegang tot het con
gres.
Met ingang van gisteren heeft West-
Duitsland alle invoerbeperkingen voor
kleding, schoenen en synthetische stof
fen tijdelijk opgeheven. De minister
van economische zaken, Erhard, heeft
deze maatregel aangekondigd om een
einde te maken aan voortdurende
prijsstijgingen. Hy wil namelijk al het
mogelijke proberen de prijzen stabiel
te houden.
o
Op 6000 meter hoogte
De Britse Royal Society en het
Franse nationale centrum voor
onderzoek bekostigen een ballon
vaart die de volgende week by
gunstige weersomstandigheden
zal worden gemaakt. De bailon
vaarders zijn Adouin Dollfuss, de
zoon van een Franse pionier op
dit gebied, en de Britse sterren
kundige Bernard Blackwell van
de universiteit van Cambridge.
Dollfuss verklaarde te hopen,
vier of vijf uur lang foto's te kun
nen maken van de zon van een
hoogte van ongeveer 6000 meter.
De ballon zal van een weide by
het observatorium van Meudon,
in de omgeving van Parijs, op
stijgen.
Tengevolge van stakingen zyn
woensdag de postbestellingen in
Frankrijk vertraagd en de diensten
van en naar het Parijse vliegveld Or-
ly gestagneerd.
800 passagiers buiten gevaar
Ruim 500 mijl van de Scilly-
eilanden in de Atlantische Oceaan
heeft het 9177 brt metende Neder
landse emigrantenschip „Water
man" een aanvaring gehad met 't
Italiaanse stoomschip „Merit".
De schade is niet zodanig, dat
er onmiddellijk gevaar is. Boven
dien is de zee kalm. Het schip was
op weg van Rotterdam naar Hali
fax, maar zal nu weer terugkeren
naar de plaats van vertrek.
De „Waterman", die eigendom is van
van de Rotterdamse Lloyd, heeft 800
passagiers aan boord. Onder hen be
vinden zich 312 Hongaren, 200 Neder
landers, die naar Canada emigreren en
voorts nog 250 Nederlandse emigran
ten, die in Amerika een nieuw bestaan
willen vinden.
De aanvaring gebeurde in dikke
mist. Het Italiaanse stoomschip (7175
brt) stootte een groot gat in het ach
terschip van de „Waterman". De scha
de aan de „Merit" bleek ook mee te
vallen, want direct gevaar was er niet.
Nicolaas Havenga, gewezen Zuid
afrikaans ministers van financiën, is
woensdagavond, in de leeftijd van 74
de Nederlandse regering en in beheer jaar, te Kaapstad overleden.
Een vijftal leden van de staf
van de Wereldraad van Ker
ken, die in Genève zijn zetel
heeft, is naar Joego-Slavië ver
trokken om hulp te bieden aan
de 17.000 Hongaarse vluchtelin
gen, die in dat land vertoeven.
De Wereldraad heeft de aan
dacht van de kerken op deze
vluchtelingen gevestigd, omdat
zij evengoed hulp behoeven als
hun gevluchte landgenoten in
Oostenrijk.
Van de 17.000 vluchtelingen zijn er
4.000 protestant. De Wereldraad tracht
zijn bemiddeling te verlenen, dat deze
mensen kunnen emigreren. Een deel
ervan wil naar Scandinavië, een an
dere groep zoekt net liever in West-
Europa, terwijl een derde gedeelte
naar Amerika zou willen. De Verenig
de Staten verlenen op dit moment al
leen faciliteiten aan in Oostenrijk ver
toevende Hongaren. De vluchtelingen
in Joego-Slavië verblijven in kampen
of in voor dit doel gecharterde hulzen
en hotels, door heel het land ver
spreid. Zij mogen hun verblijfplaatsen
niet verlaten, zodat er vrijwel geen
sprake is van contact met de plaatse
lijke kerken. Onder de vluchtelingen
zitten een vijftal theologische studen
ten van het seminarie der gerefor
meerde kerk te Boedapest.
Bouwdooskerk in Tilburg
DE 25STE R.K. PAROCHIEKERK
te Tilburg, die jl. zondag in gebruik
werd genomen, is een grote noodkerk,
die ruimte heeft voor achthonderd
kerkgangers. Zij lijkt van buiten meer
op een landbouwschuur dan op een
godshuis, maar zij zal slechts vijf jaar
staan. Men heeft haar gehuurd van het
bisdom. Alleen de betonnen fundering
moest door het kerkbestuur betaald
worden.
Deze kerk is binnen de tijd van een
maand verrezen. Zij bestaat uit onder
delen, die als een bouwdoos ter plaatse
ariveerden, uitgepakt en opgezet wer
den.
VANDAAG
Evangelisatie op
kampeerterreinen
Deze zomer zal de evangelische
kerk in Duitsland voor het eerst gaan
evangeliseren op de grote kampeer
terreinen (campings), waar elk week
end duizenden mensen hun zondag
doorbrengen. De noodzakelijkheid
voor deze vorm van evangelisatie
spreekt duidelijk wanneer men weet,
Gedachleniskerk voor Kaj-Munk
Er bestaan plannen om een kerk te
bouwen ter gedachtenis aan Kaj
Munk, de Deense schrijver-predikant,
die in de tweede wereldoorlog door de
Duitsers werd vermoord, maar wiens
bekendheid sindsdien sterk is ge
groeid.
Het ligt in de bedoeling de kerk te
bouwen in een nieuwe stadswijk van
Kopenhagen. Het kerkgebouw krijgt
ook een toneel, zodat godsdienstige
spelen in een passende omgeving op
gevoerd kunnen worden.
„Kristeligt Dagblad", een Deense
krant, heeft zich tegen dit plan ver
klaard, omdat het een radicale breuk
zou betekenen met alle kerkelijke tra
dities. Hoewel het blad verheugd is,
dat de kerkgebouwen op veel plaatsen
gebruikt zijn voor het opvoeren van
kerkelijke spelen, vindt het toch, dat
de kerk een gewijde plaats moet zijn,
slechts bestemd voor de bediening van
Woord en Sacrament.
Daarentegen heeft een ander blad
„Berlingske Aftenavis" zijn instem
ming met het plan te kennen gegeven.
„Reeds lange tijd is de dienst zo be
ïnvloed door de dramatische kunst,
dat altaar en toneel in elkaar grijpen
en niemand beter een toneel in een
altaar en een preekstoel weten te ver
anderen, dan Kaj Munk. Men moet
niet van tevoren de poging van de
kerk afwijzen, als zij probeert het cul
turele leven te beïnvloeden door an
deren dar. die gewoonlijk aan de dienst
deelnemen, daarbij uit te nodigen".
dat steeds meer bedrijven ertoe over
gaan de vijfdaagse werkweek in te
voeren. Alsgevolg daarvan zullen
meer mensen dan vroeger hun lange
weekend in tenten doorbrengen.
Liefdebeurten
DS. W. MEYNHOUT VAN FRANE-
KER wijst er in het christelijk gere
formeerd Kerkblad voor het Noorden
op, dat de aanduiding „liefdebeurten"
eigenlijk een zonderling woord is. Een
predikant vervult een liefdebeurt,
wanneer hij een in financiële nood
verkerende gemeente een zondag in
de prediking helpt zonder dat hij
daarvoor honorarium ontvangt. Vol
gens ds. Meynhout lijkt het erop, „als
of de vervulling van andere predik
diensten, waarvoor de dienaar des
Woords wèl een honorarium krijgt,
geen liefdebeurten zouden zijn, maar
zaken doen, handeldrijven met het
evangelie, dat toch geen koopwaar is!"
In dit verband herinnert ds. Meyn
hout eraan, dat de generale synode
der chr. geref. kerken zich met de
liefdebeurten heeft bezig gehouden
Zij deed dit om te voorkomen, dat de
gemeenten misbruik gaan maken van
de liefdebeurt, namelijk door te trach
ten op een goedkope manier voorzie
ning in de prediking te krijgen. Daar
om heeft de synode als eis gesteld, dal
een verzoek van een gemeente om
liefdebeurten, gericht tot kerkeraden
of predikanten, vergezeld moet gaan
van een duidelijke uiteenzetting waar
om de liefdebeurt wordt gevraagd,
alsmede van een advies, gegeven door
de consulent der vragende gemeente.
.ngezonden mededeling (adv.)
IN DE SOWJET-PERS
is melding gemaakt van
de werkzaamheden van
een groep vliegtuig
bouwkundigen, die on
der leiding van de
vliegtuigconstructeur
Antonio bezig is vlieg
tuigen te ontwerpen.
Een van die toestellen,
dat de bijnaam „Vlie
gende Walvis" heeft
gekregen, kan geassem
bleerde auto's, bulldo
zers en zelfs een klein
huis vervoeren. De
auto's en het huis kun
nen kant en klaar wor
den vervoerd.
Een autobus kan door
de grote laaddeur aan
het achtereinde van
het vliegtuig naar bin
nenrijden. De „Vlie
gende Walvis"- heeft
Elke automobilist
kan piloot zijn
maar de helft van de
brandstof van het tot
dusverre gebruikelijk
vrachtvliegtuig nodig.
Veel moeite
De groep is ook be
zig met het ontwerpen
van een klein vlieg
tuig, de „Bij". Het heeft
vael moeite gekost de
ideeën in de praktijk
te verwerkelijken. De
taak was een vliegtuig
te ontwerpen, dat be
ter zou zijn dan heli
kopters met behoud
van de start- en lan
dingseigenschappen
van hefschroefvliegtui-
gen. Aan zulk een
vliegtuig is behoefte
voor het onderhoud van
verbindingen over kor
te afstanden, b.v. voor
het vervoer van post
en vracht, voor het
vervoeren van zieken
of voor landbouwdoel
einden. De minimum
snelheid van dit toestel
zal 35.4 km. per uur
zijn, de maximum-snel
heid is meer dan 200
km. per uur.
Het toestel kan lan
den op een klein veld,
op een weg. Het heeft
slechts 40.6 meter nodig
voor een landing of een
opstijging. Het ontwerp
van dit vliegtuig gaat
er van uit ,dat iedere
autobestuurder in staat
moet zijn het te bestu
ren.
Een aantal Japanse socialisten heeft
gisteren op de Russische ambassade
in Tokio een verzoek aan de Sowjet-
regering overhandigd om geen atoom-
proeven meer te nemen. Het verzoek
zal worden doorgezonden naar Mos
kou, maar volgens een der functio
narissen van de ambassade zou Rus
land geen buitenlandse inmenging in
de binnenlandse aangelegenheden toe
laten.
Benvenuti wordt secretaris
generaal Raad van Europa
Lodovico Benvenuti, de vroegere
Italiaanse staatssecretaris van buiten
landse zaken, zal binnenkort worden
benoemd tot secretaris-generaal van
de Raad van Europa. Hy is de op
volger van de onlangs overleden Leon
Marchal.
Op het ogenblik vertegenwoordigt
Benvenuti zijn land op de besprekin
gen over de Euromarkt en de Euratom
te Brussel.
Van 26 maart tot 5 april zal, op
uitnodiging van de Amerikaanse mi
nister van defensie, de chef van de
generale staf, generaal B. R. P. F.
Hasselman in de Verenigde Staten van
Amerika een aantal researchinstituten
van de Amerikaanse strijdkrachten
bezoeken.
Zes maanden geëist
Voor de rechtbank te Amsterdam is
tegen de 42-jarige melkboer J. D. F.
K. zes maanden gevangenisstraf ge-
eist. Hij had verleden jaar van een
Amsterdamse flessengroothandel 4200
ongemerkte melkflessen gekocht,
waarvan hij er 3000 geleidelijk hij zyn
melkleverancier inleverde. De melk
boer had ze gekocht voor 17 cent, ter
wijl hij er bij zijn leverancier 20 tot
25 cent voor ontving.
K. verklaarde voor de rechtbank,
dat hij de flessen had gekocht om zijn
verlies door breuk, 80 tot 100 per week
waarvoor hij dus geen statiegeld
terugkreeg te compenseren.
Aanvankelijk had hy de directie
aangeboden, de schade te vergoeden,
maar zy wilde daar niet op ingaan.
De directeur van de handelsafde
ling van het Zwitserse Federale mi
nisterie van economische zaken, Hans
Schaffner, heeft zich op een bijeen
komst van de kamer van koophandel
in Düsseldorf gekant tegen de voor
gestelde gemeenschappelijke Europese
markt. Volgens hem is het gevaar niet
denkbeeldig, dat de 17 landen van de
organisatie voor Europese Economi
sche Samenwerking worden gesplitst
in een groep van zes van de Euro-
