Zusier Seriken 'KIEK' DE KAT Vlakbij is vaak de het uucweeU? (jods CfMotste, (dacht Schakel hel... behang in! gAo-o-tdie naad 'öie minne voeRt so qROten BR&nö, si en moqhen mi niet öeRen' Leo Helder Ontwikkeling Ontspanning Gezelligheid UIT OE SCHRIFT 't Zeenwsch Weekend de ingemetselde dichteres van de Buurkerk Zij leefde 57 jaar lang in een cel zonder deur (Vein één onzer redacteuren) Toen de remonstrantse gemeente van Utrecht onlangs de door haar aangekochte middeleeuwse Geertekerk liet restaureren, kwamen bij deze werkzaamheden ook de resten van een kluis voor de dag. Niemand weet meer, welke man of vrouw in deze kleine, aan de kerkmuur gebouwde cel zijn of haar leven in devoot gepeins heeft gesloten. De bewoner heeft blijkbaar niet zo'n indruk gemaakt op de tijdgenoten als „die devote maghet Berta Jacobsdochter", de klui- zenares van de Utrechtse Buurkerk, die nog lang na haar dood als een heilige werd vereerd. Op zekere dag in het jaar 1457 ver zamelde zich een groep Utrechtse burgers bij het koor van de toen al twee eeuwen oude Buurkerk aan de zijde van de Vischmarkt. Tegen de muur van de kerk was een cel ge metseld en er was nog slechts een kleine doorgang opengelaten. Nadat de cel was gewijd door de eerwaarde Judocus, suffragaan van Utrecht, ging een dertigjarige jonge vrouw door deze opening naar binnen. Daarna begonnen de metselaars hun werk te voltooien. Steen na steen metselden zij de muur verder op tot de kluis geheel van de buitenwereld was af gesloten. Slechts een klein raam aan de zijde van de Vischmarkt liet nog wat licht en een opening binnen in het koor van de kerk wat lucht bin nendringen. Het zou 57 jaar duren, eer deze kluis weer werd opengebroken om de kluizenares weer doorgang te ver lenen. Dat gebeurde pas op 26 juni 1514, op de dag nadat zuster Bertken op 87-jarige leeftijd gestorven was. Toen had zij 57 jaar lang opgesloten gezeten in haar enige kluis, zomer en winter barrevoets en slechts ge kleed met een haren pij over een grauwe rok. Vuur en licht waren in de kluis niet voorhanden. Het enige meubilair bestond er uit een houten bank, waar ze overdag op zitten en 's nachts op liggen kon. Vrome kerk gangers reikten haar door het gat in de koorwand water en brood aan; ander en beter voedsel wilde zij niet aanvaarden. Onder deze omstandigheden leefde zuster Bertken meer dan een halve eeuw terwijl ze ten volle in het bezit van haar verstandelijke vermogens bleef. Voor de mens van deze tijd is dat iets onbegrijpelijks. Levensvisie Berta Jacobsdochter was een meisje uit een gegoed gezin en zij kreeg een voortreffelijke opleiding, wat in die dagen zelfs in haar kringen een grote uitzondering was. Ze was een vroom meisje en had al jong de middeleeuw se visie op deze wereld en haar be geerlijkheden: het leven op aarde was in zichzelf waardeloos, vol beproevin gen en gevaren. Een voorbereiding op de eeuwigheid, waarin men echter dagelijks zo door zonden en lusten was omringd dat men gevaar liep het enige levensdoel, de eeuwige zalig heid, te verspelen. Deze levensvisie komt wel heel dui delijk tot uiting in de kroniek, die de lotgevallen beschrijft van de vrou wen, die het klooster Diepenveen stichtten. Zij gingen door de woestijn van dit leven „met één herte ende grote begheerte te wanderen enen sekeren wech totter hogher stat van Iherusalem ende totten hoogen mech- tigen conynck Ihesum Christum". Daarom werden ze ontrouw aan de stelregel van hun geestelijke vader Geert Groote, die duidelijk had ge zegd, dat ook de leek in en voor de wereld wel voor God kan leven. Zij vonden dit een te riskante bezigheid. Herodesspel Berta Jacobsdochter wilde ook in een klooster gaan. Een legende ver haalt hoe ze tot het besluit gekomen is om zich in plaats daarvan te laten inmetselen. Als jonge vrcuw_ zag zij op het Domplein de opvoering van het Herodesspel, waarbij drie kanun niken van de Dom de rol /an de drie koningen speelden. In de loop van het spel werd het l'.indje in de kribbe een echte baby speeld 'eze rol door één der kanunniken hartelijk ge kust. In de kring der omstanders werd toen hatelijk opgemerkt: „Geen Wonder, dat hij dat met zo'n over gave doet. Het is zijn eigen kind, dat hij bij Aachje Bets verwekt heeft". Geschrokken.... Deze opmerking verschrikte Berta Jacobs zeer, want zij vreesde dat zij zelfs in het klooster niet meer veilig zou zijn als hoge geestelijken zich zo gedroegen. Daarom vroeg en ver kreeg zij volgens dit oude verhaal consent van bisschop David van Bour- gondië om kluizenares te worden. Dan zou er zelfs geen gegrendelde deur meer zijn tussen haar en het zondige leven. Enige bevestiging kan dit oude verhaal wel vinden in het literaire werk van. zuster Betken, waaruit steeds een grote vrees spreekt voor de wereld en haar begeerlijkheden, maar bovenal voor de wereldse lief de. „Die minne voert so groten brand, si en moghen mi niet deren", zo dicht te zij. We spraken hier over Ie literaire nalatenschap van deze merkwaardige vrouw. In haar eenzame en stille kluis peinsde zij jarenlang over „die over- soete Ihesu", zijn liefde en zijn lijden. Zij leefde tenslotte in voortdurende samensprekingen met haar Heer, in vage /isioenen zwevend tussen droom en werkelijkheid. Zjj heeft haar ge dachten aan het papier toevertrouwd en twee jaar na haar dood verscheen bij Jan Seversen in Leiden „Een boecken, gemaket van suster Bert ken, die LVII iaren besloten heeft gheseten tot Utrecht in die Buer- kercke". Aan het slot zijn opgenomen de acht „lydekens die suster Bertken selver gedicht heeft". Enkele van haar gedichten zijn in vrijwel alle bloemlezingen opgenomen als proeve van de klankvolle, diep mystieke geestelijke lyriek der late middel eeuwen. In één gedachte verklaart zij, waarom ze de wereld is ontvlucht: Die wereld hielt my in haer gewout Mit haren stricken menichvout Mijn macht had sy benomen Sy heeft my menich leet gedaen Eer ic haer bin ontcomen Ic sie den enghen wech bereyt T e Apeldoorn zal een Hervorm- de kerk gebouwd worden, die ontworpen is met een klein to rentje. De kerkvoogdij heeft na der overwogen of het geen aan beveling verdiende de toren wat hoger te maken, opdat hij aldus geschikt zou zijn voor de tijdaan wijzing. De kosten van die ver groting kwamen op f 10.844. Aan gezien de toren met dit uurwerk het algemeen belang dient, vroe gen kerkvoogden aan de burger lijke overheid of zij de kosten voor haar rekening wilde nemen, hetgeen door de gemeenteraad met algemene stemmen werd aanvaard. Het maanblad van de kerk voogdijen in de Ned. Herv. Kerk heeft thans aan kerkvoogdijen, die voor een dergelijk geval ko men staan, geadviseerd aan het bovenstaande te denken. En aan gezien niet alleen de kerk, maar de hele gemeenschap wat heeft aan tijdaanwijzing op torens, heeft het zin hiervoor de mede werking van de burgerlijke ge meente in te roepen, afgezien van een mogelijk andere subsidie voor kerkbouw. Die recht totter ewigher vroechden leyt Nattier, uiil nyet versaghent Ic wil daer vromelic door gaen Om Ihesus te behagen. Zou zij in haar kluis nooit de waar heid ervaren hebben van de woorden van die priester, die vier eeuwen na haar dichtte: „De wereld wil mij achterna, alwaar ik ga of sta"? Zelf moet ze bekennen, dat „de viant" haar ook in haar kluis niet altijd met rust liet. En wie met de kennis van de moderne dieptepsychologie gewa pend haar gedicht over „Ihesus en de minnende siele" of haar boekje „van der passie ons liefs Heeren" leest, raakt daarvan wel vast overtuigd. Zuster Bertken besloot haar on vruchtbaar leven aan de vooravond van de reformatie. Haar lichaam werd door de stad rondgedragen en daarna ter ruste gelegd onc.ei de kluis, waar in zij haar leven had doorgebracht. Het koor is later afgebroken en de kluis is verdwenen. In 1895 kwamen de resten bij graafwerk op het Buur kerkhof weer voor de dag. Andere prediking Vijfenzestig jaar na haar dood weerklonk in de oude Buurkerk voor het eerst de prediking, dat een Gode welgevallig leven niet geleefd moet worden in een kloostercel of een kluis, maar midden in de wereld. Dat de mens de hem door God geschon ken gaven en talenten heeft te ont plooien en dat hij daarmee ook zijn naaste heeft te dienen Dat hij moet wezen een stad op een berg en niet een licht onder d- korenmaa.. Dat de zonde niet schuilt in de wereld, maar in het menselijk hart en dat men de zonde niet kan ontvluchten, doch er wel vergeving voor kan bekomen. En dat niet door een leven van zelfkastij ding en door goede werken, maar: Sola fide, sola gratiae. Wie het gekwelde leven van suster Betken overziet, leert pas duidelijk de bevrijdende werking verstaan, die deze prediking in de wereld van die tijd voor v-'-n moet hebben gehad. Stuwdam 'n Mo^avië Een Liaaie opname van ae grote stuwdam in de Vir rivier in Mo- ravië die in mei van dit jaar in ge bruik genomen zal worden. De damwand is een halve kilometer lang. Het project is het grootste waterwerk van Tsjechoslowakije. Het Amerikaanse ministerie van handel heeft bekendgemaakt dat don derdagmorgen de Verenigde Staten 170 miljoen inwoners telden. Concurrentie Een dief die juist uit de gevangenis ontslagen was, kwam een oude vriend tegen. De vriend vroeg hem, waarom hij in de gevangenis gezeten had. Het antwoord luidde: Ik werd op gepakt uit concurrentie-nijd. Hoezo? vroeg de vriend. Wel, was het antwoord, de Staat maakte dezelfde bankbiljetten als ik, daarom liet ze mij oppakken en tus sen vier muren opsluiten. Is dat geen concurrentie-nijd voor zij weer 'f hazenpad kiest.... £r zijn mensen die dol zijn op kattenen mensen die ze beslist niet kunnen uitstaan. Huisgezinnen die alle kattenon- deugden vergeven en families die miauwende beesten als hun ergste vijanden beschouwen. Maar beide partijen zijn gelijkge stemd als het om kattenplaatjes gaat. Fotot's van katten tonen deug den en ondeugden. Ze vertellen het verhaal van een kattenleven waarin leuke momenten soms zo enorm snel voorbij gaan. Ze laten een kattenkarakter, haar ge woonten en haar „kijk op de we reld" op treffende wijze zien. Voor kattenliefhebbers die tevens tot de camerabezitters en foto-en thousiasten behoren is de poes een prachtig fotomodel. Er is echter wel wat „planning" en overleg voor no dig om katten op de juiste wijze te fotograferen. Er zijn bepaalde truc jes die de resultaten nóg leuker, nóg treffender kunnen maken. Volg uw prooi Met snelle flitslampen, zoals die te genwoordig in de handel zijn, kan men zijn prooi in elk deel van het huis volgen én fotograferen vóór zij weer het hazenpad kiest. Toch moet men overal binnen en bui ten de achtergrond in het oog hou den. Met drukke patronen in het be hang of struikjes en bosjes als ach tergrond komt een kat op een foto minder goed tot haar recht. Fotogra feer ook niet van „veraf" maar na der het beest zoveel mogelijk. Als U van té grote afstand fotografeert zal er op het resultaat niet veel van de poes te zien zijn. Aandachttrekkende geluiden Nét als bij het kieken van kinderen moet men de aandacht van katten trekken door geluiden te maken of Haar karakter, gewoonten en 'kijk op de wereld' door voorwerpen te laten bewegen. Daardoor krijgt zo'n kattengezicht méér expressie en wordt de stand van het lichaam interessanter. U kunt de camera het beste op ooghoogte van de kat houden. Als U de camera op het beest laat „neer kijken" kleineert U zijn waardigheid. De katten komen pas goed tot hun recht als al hun karaktertrekken de goede en de slechte op de foto naar voren komen. Om dat te berei ken wordt wat extra aandacht ge vraagd die wordt beloond met een serie die „er uit springt". Een reeks levendige foto's die afwijkt van het gewone thema. Het gehele huls van Israël bestaat uit onbesnedenen van hart. Jeremia 9 26. De grootste klacht, die God aanheft over mensen, is die over de verachting van zijn evangelie en van zijn verlossing van de wereld. Wie niet gelooft, is reeds veroordeeld. Ongetwijfeld spreekt ook de wet een vernietigend oordeel uit over de mens: zondaren moeten ster ven. Maar nu God in deze zondige wereld gekomen is als Verlosser, om alle dingen nieuw te maken, en de veroordeling van de wet op te heffen, klaagt Hij met recht over hen, die de verlossing weigeren. Het is een aangrijpend beeld, dat Jesaja van God schildert, als de Here zegt: De ganse dag heb Ik mijn handen uitgestrekt naar een on gehoorzaam en tegensprekend volk. En het is om te huiveren, wanneer Jeremia de woorden van God doorgeeft: Het gehele huis van Israël bestaat uit onbesnedenen van hart." Wanneer het nu een van de honderd schapen is, dat de herder ver laat en de woestijn intrekt, is het nog een percentage, dat geen rim pels van zorg in het voorhoofd van de herder hoeft te trekken. Maar God zegt: Het gehele huis van Israël is onbesneden van hart. Zou er dan niemand zijn, die gelooft? Natuurlijk wel, Jeremia zelf o.a. Maar zoveel anderen zou ik niet eens kunnen noemen, ik kan denken aan zijn schrijver Baruch, en aan de profeet Ezechiël, die al in Babel zucht, en er zullen ook nog wel vrouwen zijn geweest, als in de tijd van Jesaja, zoals de vrouw die in oorlogstijd haar pasgeboren kind Immanuël durft noemen! Maar het zijn er zo weinig, dat God spreekt over het gehele huis van Israël. Zoals in de dagen van.Elia, of zoals in de dagen van Jezus. Eerst was het: zie de hele wereld loopt Hem na! Maar als Paulus in de synagogen predikt, zijn 't maar enkelen, die geloven. Het is bij Israël erger dan bij heidenen, omdat zij de besnijdenis ontvangen hebben als een teken van reiniging. Wat is het erg, dat gedoopte mensen het evangelie van Gods ver lossing verwerpen en niet van de redding der wereld willen weten. Dat is Gods grootste klacht over de mensen, en het is voor hen erger dan voor de ongedoopten. Deze ernstige klacht van God dwingt ons wel tot ernstig andenken. En heel de kerk is gedoopt! De vraag is maar: haat ik de zonde, die God komt afwassen? En grijp ik naar het leven, dat God komt schenken? Want wie niet gelooft, is reeds veroordeeld. Maar wie in de Zoon gelooft, heeft eeuwig leven. Nu ook in Haarlem sigaretten automaten De gemeen- heeft met 30 tegen een bepaling, die tot plaatsing van verkoop van siga- uit de Haarlemse Met de bedoeling HAARLEM, i teraad van Haarlem 7 stemmen besloten een verbod inhield automaten voor de retten, te schrappen politieverordening. Bevolking van Nederland Bijna elf miljoen De bevolking van Nederland is vorig jaar met 135.000 zielen toe genomen. Beging mei zal Neder land 11 miljoen inwoners tellen. Dit blijkt uit de door het Cen traal Bureau voor de Statistiek voorlopig opgesteld bevolkings statistiek over het jaar 1956. Uit deze statistiek blijkt verder, dat ook in het afgelopen jaar een groot aantal huwelijken is geslo ten. Hun aantal bedroeg 92.275, d.w.z. nog rond 2200 meer dan in 1955. Het aantal levendgeborenen, bijna 231.000, was per 1.000 der bevolking iets lager dan in 1055, nl. 21,2 tegen 21.4. Het aantal overledenen, 84.451 tegen 81.364, leverde een iets ho ger sterftecijfers van 7,8 tegen 7,6 per 1.000 inwoners in 1955, voor namelijk gevolg van een wat ho gere sterfte in het voorjaar van 1956. Per saldo nam de bevolking toe met een geboorte-overschot van 146.500 en verminderde zij met een vertrekoverschot van 11.000, zodat de totale bevolkingstoene ming over 1956 135.000 zielen heeft bedragen. Daarmee is het aantal inwoners van ons land in het afgelopen jaar gestegen tot 10.956.251 op 1 januari 1957. Ingezonden Mededeling (adv.) Ook met een eenvoudige camera kunt u goede resultaten bereiken. Wij geven u gaarne alle gewenste inlichtingen. Fofohandel PIET VREKE Korte Delft 2 (naast Dumppaleis) MIDDELBURG - Telefoon 2731 de jeugd te beschermen is deze bepa ling bijna 25 jaar geleden in de ver ordening opgenomen. De meerderheid van de gemeente raad was van mening, dat verkoop van sigaretten door middel van automaten mogelijk moet worden gemaakt. Om uw kamer te verwarmen. Nieuwe uitvinding, in Enge land toegepast Als u 's morgen ontwaakt, draait u een schakelaar om en direct straalt het behang een aan gename warmte uit, die uw ka mer in enkele minuten behaag lijk maakt. Toekomstmuziek anno 2057, denkt U? Nee: werkelijkheid in 1957! Deze nieuwe verwarmingme thode, een uitvinding van de Weense elektrotechnische inge nieur Dr. Paul Eisler, bevindt zich in een huis aan de Theems, waar zij proefdraait. Het experiment is goed ge slaagd: het elektrische behang ging niet, zoals spotters voorspel den, in vlammen op. Dit behang bestaat uit papier, gedrenkt in een kunststof, en waterdicht. Op dit papier wordt een zeer dunne metaallaag gedrukt en zo wordt het elektriciteit-geleidend ge maakt. Het gehele systeem is zo ge maakt, dat de papiermand nim mer warmer dan 60 graden kan worden maar door de grote oppervlakte (de gehele muur oppervlakte straalt warmte uit!) is een kamer snel op deze 60 gra den verwarmd. De uitvinder, die in Engeland woont en werkt, gelooft niet dat het elektrisch behang, dat door zijn firma in 1957 in de handel zal worden gebracht, in het con servatieve Engeland veel opgang zal maken. Hij hoopt het vooral te verkopen in Amerika en in landen, waar de elektrische stroom goedkoop is. De tentoonstelling van bedrijfs auto's in het RAI-gebouw te Amster dam heeft de laatste twee dagen 24000 bezoekers getrokken. Sinds de opening hebben 72.000 belangstellenden da tentoonstelling bezocht. Ingezonden Mededeling (adv.) OPTIEK EN FOTOHANDEL Lange Delft 24 Middelburg Je hoeft niet altijd zendeling te worden Om in de dienst van onze Heer te staan. Was voor je zieke buurvrouw maar een keer de borden, Dan heb je ook Gods wil gedaan. Een koele dronk om Christus' wil gegeven Aan hem, die dorstend langs je venster gaat, Staat evenzeer voor eeuwig opgeschreven, Als je de Geest maar leiden laat. Wij moeten eens wat minder over godsdienst praten Maar in ons leven Christus laten zien, Thuis, in fabriek of werkplaats, langs de straten En aan je maat, waarmee je dient. Gods Geest drijft uit tot in de vreemdste hoeken In Sydney, Kaapstad en in Akersloot. Je hoeft het niet altijd zo heel ver weg te zoeken, Vlakbij is vaak de grootste nood. Wij zullen ons volkomen moeten buigen En daar slechts gaan, waar Hij ons zenden zal. Wij zullen dagelijks van Hem moeten getuigen, In toga, boezelaar of overall. H. F. Uit: Jeugd in actie, okt. 1955 Maandblad Youth for Christ Nederland.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1957 | | pagina 7