Er is maar één Duitse staat, O.-Duitsland is bezet gebied Amerika heeft grote waardering voor de Nederlandse marine Twee medeplichtigen Engeland heeft binnenkort bom met enorme ontploffingskracht Vrouwen en kinderen van leiders Ambonezen niet naar De Kruisberg Voorlopig slechts één fuik in nieuwe veerhaven te Breskens 1. Afschaffing grote kernwapens 2. Internationale controle „De enigen die klaar zijn" moord-Nieuwland in arrest Geen steun voor werving Hongaarse mijnwerkers i PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND Bondskanselier verklaart onomwonden Kans op vrede alléén mogelijk bij: Russen bouwen V.-2 met atoomlading Kans op emigratie niet groot Grove iaal van Eisenhower Staatssecretaris Moorman oogstte waardering Voorbeeld Hongaarse regering wil partij liquideren Laatste bedrijf van drama ingeluid? Vrouw van hoofdverdachte en een Middelburgse horlogemaker T< hoofdkantoor: L. Vorststraat 90, elefoon 2438. By geen gehoor: 8987 (red.) en 2970 (adm.). Giro 274289. Kantoren: Middelburg: Korte Noord- Straat 35. Tel. 2009 en 3162; Vlissingen: Kieuwstraat 68, Tel 326; Terneuzent Dijkstraat 2628. Exploitatie: Oosterbaan Le Cointre N.V., Goea. Abonnementsprijs 0,52 per week, f 2,20 per maand, ƒ6,50 per kwartaal. Losse nummers 13 cent. Advertentieprijs 24 cent per m.m. Rubriek Kabouters 10 cent per woord. Zeenwsch Dagblad c AMBON-WESTKAPELLE- DE KRUISBERG (Zie pag. 7) 12e Jaargang No. 3628 Hoofdredacteur: R. HAGOORT Directeur: 3acq. de Smit Donderdag 14 februari 1957 Op- en ondergang van Zon en Maan: Vrijdag: Zon op 7.56 u., onder 17.54 u. Maan op 19.37 u., onder 7.45 u. Hoogwater vrijdag 15 februari: Vlissingen: 2.03 u. 2.28 m, 14.31 u. 2.33 m. Terneuzen: 2.35u 2.42 m., 15.00 u. 2.47 m. Wemeldinge: 4.00 u. 1.82 m., 16.23 u. 2.02 m. Zierikzee: 3.45 u. 1.54 m., 16.13 u. 1.74 m. In maart weer schepen door Suezkanaal PARIJS, 13 febr. (AFP). Volgens radio-Cairo heeft generaal Wheeler woensdag verklaard dat de eerste etappe van de opruimingswerkzaam heden in het Suezkanaal op 10 maart a.s. volbracht zal zijn. Wheeler, die de leiding heeft over de onder auspiciën van de V.N. uitge voerde bergingswerkzaamheden, zei dat schepen tot 10.000 ton dan van het kanaal gebruik kunnen maken. Men praai over ontwapening, maar LONDEN, 13 febr. (Reuter). De Britse minister van defensie, Sandys, heeft woensdag in het Lagerhuis mee- BONN, 13 febr. (Reuter). Bondskanselier Adenauer heeft verklaard dat er enige punten zijn in de brief die hij van Boelganin ontvangen heeft 'waarover discus sie mogelijk is en wellicht vrucht baar kan zijn'. In de brief van Boelganin, die 'de vorige week aan Adenauer is overhandigd wordt gezegd dat be wapening van West-Duitsland de mogelijkheid van de hereniging van Duitsland naar een verder ge legen tijdstip verlegt. Na gezegd te hebben dat discus sie mogelijk is over enkele punten van Boelganins brief merkte Ade nauer op dat hij het volgende graag onomwonden tegen het Duitse volk wilde zeggen: „Er zijn geen twee Duitse staten. Er is maar een Duitse staat. De zoge naamde Duitse democratische re publiek is geen staat. Volgens alle opvattingen van het nationale en internationale recht is Oost-Duits- land een onder Russische heer schappij staand bezettingsgebied. Aan de bevolking van dit gebied moet de volledige vrijheid terug gegeven worden. Voorts verklaarde Adenauer met de meeste nadruk: „Wij zijn geen aanvallers. Wij heb ben geen agressieve bedoelingen en geen mens ter wereld, speciaal geen van onze bondgenoten heeft ons ooit op enigerlei wijze gedwongen tot agressie of zelfs maar tot het maken van agressieve plannen of tot agres sieve gedachten". Dit moet Rusland begrijpen. Afschaffing en controle Wij moeten, aldus Adenauer, voor alles onze krachten concentreren op de afschaffing van de grote kernwa pens en op de internationale controle op deze afschaffing. „Tot aan het tijd- •">nden mededeling (adv.) stip van de afschaffing en de controle hierop zal er geen waarachtige vrede en geen echte vermindering van de spanning in de wereld zijn". Adenauer noemde niet de punten in Boelganins brief die volgens hem wel licht besproken kunnen worden. Di plomatieke waarnemers in Bonn zijn van mening dat hij doelde op Boelga nins aanhouden over de betekenis van een handelsverdrag en Boelganins voorstel om de repatriëring van de Russen en Duitsers gemakkelijker te maken door een consulair verdrag. Dit punt is van belang voor West- Duitsland, omdat men in Bonn schat dat er nog steeds tussen de 80.000 en 100.000 Duitsers in Rusland zijn. Minister Staf naar de Ver. Staten 's-GRAVENHAGE, 13 febr. De minister voor defensie, ir C. Staf, zal vermoedelijk begin april naar de Ver. Staten gaan, om er het grote defensie- gesprek te houden, onder meer ten aanzien van de kwestie der geleide projectielen. De Ver. Staten zullen met elk der NAVO-landen afzonderlijk deze taak bespreken. (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG, 14 febr. De mi nister van maatschappelijk werk, mej. dr. Klompé heeft gisteren in de Eerste Kamer in antwoord op vragen van de heren Schipper (A.R). en De Vos van Steenwijk (Lib.) er op gewezen, dat het denk beeld om onwillige Ambonezen uit het kamp Westkapelle over andere woonoorden te verspreiden op ernstige bezwaren van de besturen der Ambonese belangengroepen in die woonoorden is gestuit. Het is dus zeer twijfelachtig of van die mogelijkheid gebruik kan worden Minister antwoordt Kamerlid 's-GRAVENHAGE, 13 febr. Op vragen van het lid van de Tweede Kamer de heer Van Dongen heeft de minister van verkeer en waterstaat ge antwoord, dat het inderdaad juist is, dat in de nieuwe Veerhaven te Bres kens voorlopig één fuik, geschikt voor de nieuwe veerboot, zal worden ge bouwd. De oude veerhaven zal daar naast vooralsnog in gebruik blijven voor de veerboten van het type „Ko ningin Juliana" en „Prins Bernhard". In de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer betreffende de rijksbe groting 1957 is bij nader Inzien niet voldoende tot uitdrukking gekomen, dat de volledige overgang van de ve ren naar de nieuwe veerhaven niet reeds aanstonds zal kunnen plaatsvin den. Door een doeltreffende regeling gebaseerd op een nauw telefonisch contact tussen de beide veerhavens zal het verkeer zodanig worden gediri geerd, dat de noodzaak tot heen en weer rijden tussen de beide havens wordt voorkomen en de eventueel door dit verkeer te maken omweg tot een uiterste wordt beperkt. De nood zaak tot het instellen van dubbele wal- ploegen zal onder de gegeven omstan digheden uiteraard moeten worden aanvaard. De kosten van een tweede fuik zelfs wanneer hiervoor een tijdelijke constructie zou worden gekozen zijn van dien aard, dat het bouwen DE BILT ZEGT: Kouder Nu en dan buien, maar ook enkele opklaringen. Matige, af en toe krach tige wind ruimend naar noordwest. Kouder. hiervan, mede gelet op de omstandig heid, dat in de oude veerhaven nog een bruikbare aanlegplaats voor veerboten aanwezig is, om financiële reden niet verantwoord moet worden geacht, al dus de minister. gemaakt, ook al omdat er gLW ruimte is in andere woonoorden. Het bericht over de deportatie van een vijftal Ambonese gezinnen uit Westkapelle naar „De Kruisberg" is onjuist, (zie ook pag 7). Er is alleen sprake van deportatie van 5 Ambonese mannen, dus niet van vrouwen en kinderen. Of er kans op is, dat Ambonezen zullen emigreren, waagde de bewindsvrouwe vooralsnog te betwijfelen. Subsidiebeleid De minister moest toegeven, dat er, wat de subsidies betreft, op de begro ting van maatschappelijk werk voor 1956 te hoog geraamd is. Mej. Klompé vond, dat uit de ko mende bestedingsnota wel zal blijken, dat elk departement zal moeten na gaan waar het kan bezuinigen en eventueel kan temporiseren. De geïnterneerde Ambonezen De namen van de vijf Ambonezen, die min of meer het huidige onofficiële bestuur van het kamp in Westkapelle vormden en die thans naar „De Kruis berg" zijn overgebracht, zijn: Fretes, Titaleij, Turubassa, Nahumuri en Hi- tiijahubessy. Om half elf gisterochtend vertrok de celwagen vanaf het West- kapelse gemeentehuis in de richting Doetinchem. Een Afrikaanse politieman, die maandagochtend in Tanganjika amok is gaan maken, heeft tot woensdag middag 32 mensen gedood, onder wie vier vrouwen en drie kinderen. De bezittingen van de bemanning van de Nederlandse kustvaarder „Breezand", die maandag vijf ki lometer van Bayonne in Frankrijk (bij Boucau-Tarnos) is gestrand worden met behulp van lange lij nen aan land gebracht. De beman ning van het schip is aan land, doch de kapitein is aan boord ge bleven. De Ruyter-tentoonstelling te Amsterdam en Vlissingen GOES, 14 febr. Van 24 maart tot 16 juni zal in het Rijksmuseum te Amsterdam een De Ruyter herden kingstentoonstelling worden gehou den. Deze expositie zal later, van 2 juli tot 16 september, in Vlissingen worden ingericht, waar op 22 maart een herdenkingsbijeenkomst zal wor den gehouden. De expositie volgt het leven van de admiraal op de voet. LONDEN, 13 febr. (Reuter). De conservatief Lord Hincliingbrooke heeft in het Britse Lagerhuis ver klaard te hebben vernomen, dat pre sident Eisenhower op de dag van de Brits-Franse inval in Egypte de toen malige Britse minister-president, Eden, heeft gedreigd met economische sanc ties. De Amerikaanse president had bij het desbetreffende telefoongesprek zeer grove taal gebruikt. Een woordvoerder van de Britse re gering heeft dinsdag in het Hogerhuis berichten tegengesproken volgens welke de Verenigde Staten Groot-Brit- tannië met sancties zou hebben ge dreigd. DEN HAAG, 14 febr. Ame rikaanse vlootautoriteiten hebben grote waardering uitgesproken voor de wijze, waarop Nederland de in Navo-verband opgenomen verplichtingen ten aanzien van de marine heeft nagekomen. De Ne derlanders komen na, hetgeen zij hebben beloofd. Dit is bij zijn be zoek aan de V.S. de staatssecreta ris van marine, vice-admiraal H. W. C. Moorman te kennen gege ven. „Jullie zijn de enigen, die klaar zijn. Dat appreciëren wij. Men kan Nederland als een voorbeeld stel len aan anderen". Dat was zo on geveer de teneur van hetgeen staatssecretaris Moorman heeft kunnen beluisteren, zoals hij gis teren op een persconferentie me dedeelde. De gesprekken met de Amerikaanse marine-autoriteiten waren bedoel om eens te vernemen hoe zy de stand van zaken en de toekomst voor de vloot zien. Staatssecretaris Moorman kon daaruit de gevolgtrekking maken, dat wij voorlopig wel op de goede weg zijn, met betrekking tot hetgeen wij afleveren. Wat wy hebben aan radar, vuurleiding, mijnenvegers, snelvurend kanon, om ons tot deze te bepalen, be hoort eigenlijk tot de modernste uit rusting. Drijvende vliegvelden De Amerikanen zijn bezig het zwaar tepunt van de tactiek en strategie te verschuiven naar de grote drijvende vliegvelden. Zij besteden alle aandacht aan hetgeen nodig is om die te be schermen. Percentages Van de Nederlandse vloot is tach tig procent aan de Navo toegewezen. Voor onze nationale taak blijft 20 pro cent over. Nederland heeft de taak op zich genomen de grote konvooien, die over de oceaan moeten komen, te be schermen. Het is toch zo, dat in een moderne oorlog, het Westen dan alleen wat kan bereiken als de grote stroom van man schappen en materiaal over de oceaan komt. Sprekende cyfers Als men rekent, dat ons land in oor logstijd 50.000 man inzet voor de vloot, dan betekent zulks, dat wij 40.000 man zullen inzetten voor de rechtstreekse bescherming van Amerikaanse levens. Wij doen hier percentsgewijze meer dan enig ander land. Dit spreekt tot de Amerikanen, aldus vice-admiraal- Op het ogenblik ligt het schip bij eb geheel droog, zodat het op het strand gerepareerd kan worden. gedeeld, dat de eerste Britse kernbom met een buitengewoon grote ontplof fingskracht bijna is voltooid. De Brit se produktie van atoombommen gaat gestadig door en de Britse luchtmacht beschikt reeds over een aanzienlijk aantal van deze wapens. Over de plannen van de regering tot besnoeiing van de Britse defensieuit gaven zei de minister, dat er nog geen bijzonderheden over kunnen worden meegedeeld. RAKETTEN Er is reden aan te nemen, dat da Russen rakettén bouwen van het Duitse type V-2, die kunnen worden voorzien van een atoomlading en waarmee Groot-Brittannië vanuit on der Sowjet-bestuur staande gebieden kan worden bestookt. Deze projectie len zouden met een snelheid van 8000 km per uur naar hun doel worden ge stuwd, aldus Sandys. BOEDAPEST, 13 febr. (Reuter. De Hongaarse premier, Janos Kadar, heeft volgens gewoonlijk betrouwbare kringen gezegd, dat er geen behoefte is aan een sociaal -democratische partij in Honga rije, maar dat er niettemin een dergelijke partij illegaal bestaat, welke 'de regering zal liquidern'. In een toespraak zei Kadar, dat er tot dusver geen onderhandelingen met andere partijen waren gevoerd. Deza zullen echter later beginnen, te weten met de partij der kleine boeren en da Petoefi-partij. Deze laatste heette te voren boerenpartij, maar telt thans voornamelijk schrijvers en andere in tellectuelen onder haar leden. NIEUWLAND, 13 februari. Het ziet er naar uit, dat het laatste bedrijf in het moord-drama van de weduwe S. KoddeRoose te Nieuwland, is ingeluid. Na de vermoedelijke moordenaar, de taxi- chaufeur L. H., zijn nu ook diens echtgenote te Nieuwland en de Middelburgse horlogemaker C. v. G. gearresteerd op verdenking van medeplichtigheid aan het misdrijf, hetzij aan de roofmoord, hetzij alleen aan verduistering van enige duizenden guldens. Beide gear resteerde zijn, evenals de hoofdverdachte, opgesloten in het Huis van Bewaring te Middelburg. Het onderzoek vordert slechts lang zaam, doch geleidelijk haalt de justitie de band nauwer aan, waarbij steeds meer feiten aan het licht komen. Alibi Zoals gemeld, gaf de vier weken ge leden gearresteerde taxi-chauffeur aanvankelijk als alibi, dat hij de avond en nacht van de moord in zijn woning was geweest, hetgeen door zijn vrouw werd bevestigd. Later vertelde H., dat hij een taxirit had gemaakt en hij gaf daarbij verschillende adressen op voor zyn alibi. De politie is deze adressen nauw keurig nagegaan en kwam daarbij ook bij de horlogemaker v. G. te recht. Dit bleek 'n goede bekende van de vermoedelijke moordenaar te zijn, met wie hij meer dan eens za ken deed, die de nodige twijfel wekten. Na een nauwgezet onder zoek, meende de rijkspolitie te Mid delburg voldoene gronden te hebben om hem te kunnen arresteren en naar het Huis van Bewaring over te brengen, verdacht van medeplich tigheid aan de mysterieuze roof moord. Medeplichtig Tegelijkertijd -werd de vrouw van H., die sinds de dag van de moord haar man met hand en tand tegen de verachtmakingen verdedigde, inge sloten. Zij wordt van medeplichtigheid aan de diefstal van het vermiste geld. Enkele weken voor haar gewelddadi ge dood had de weduwe Kodde een bedrag van enige duizenden guldens van haar banksaldo opgenomen, terwijl H. haar een verklaring had afgedwon gen, waarin zij machtigde hem naar goeddunken met haar geld en goed te handelen. Toen de politie na de moord het huis van de weduwe doorzocht, bleef dit bedrag onvindbaar. Ook de f 1500, die volgens ingewijden nog in de wo ning moest zijn, bleek te zijn verdwe nen. Bij huiszoeking in de woning van H. werden enkele briefjes van honderd aangetroffen, maar het echtpaar H. beweerde dat dit een spaarsommetje was. Gecompliceerd Naar wij vernemen is het niet on mogelijk, dat de vrouw, behalve aan de diefstal tevens aan de moord mede plichtig is. De drie jonge kinderen zijn, na de arrestatie van hun moeder, bij familie in huis genomen. Hoewel de justitie ervan overtuigd is, dat de ontknoping van het drama niet ver meer is, verzekerde men ons toch, dat een oplossing pas over enkele weken is te verwachten. Daarvoor is de zaak te gecompliceerd. (Van onze parlementsredactie). 's-GRAVENHAGE, 13 febr. De minister van maatschappelijk werk, mej. dr. Klompé, heeft van morgen bij de behandeling van haar begroting in de Eerste Kamer meegedeeld, dat de regering geen medewerking meer zal verlenen aan de werving van Hongaren voor de Limburgse mijnen. Dit be sluit is mede genomen in verband met de slechte indruk, die deze werving heeft gemaakt. Men heeft er de conclusie uit willen trekken, dat de regering bij de toelating ring zal hen daarbij helpen van Hongaren te veel geneigd zou zijn deze mensen op him economi sche bruikbaarheid te testen. Minister Klompé wilde deze indruk overigens graag wegnemen. „Bij de toelating is niet in de biceps geknepen om te kijken, of men met goede wer kers te doen had. Ook kinderen, be jaarden en als het moest, zieken wor den geaccepteerd", zo betoogde de mi nister. In antwoord op een vraag van de communist Polak deelde de minis ter mee, dat wanneer er onder de Hon gaarse vluchtelingen personen zyn, die naar Hongarije willen repatriëren, zij vanzelfsprekend niet tegengehouden zullen worden. De Nederlandse rege-

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1957 | | pagina 1