Er is maar één Duitse staat,
O.-Duitsland is bezet gebied
Amerika heeft grote waardering
voor de Nederlandse marine
Twee medeplichtigen
Engeland heeft binnenkort bom
met enorme ontploffingskracht
Vrouwen en kinderen van leiders
Ambonezen niet naar De Kruisberg
Voorlopig slechts één fuik in
nieuwe veerhaven te Breskens
1. Afschaffing grote kernwapens
2. Internationale controle
„De enigen die klaar zijn"
moord-Nieuwland in arrest
Geen steun voor werving
Hongaarse mijnwerkers
i PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Bondskanselier verklaart onomwonden
Kans op vrede alléén mogelijk bij:
Russen bouwen V.-2 met atoomlading
Kans op emigratie
niet groot
Grove iaal van
Eisenhower
Staatssecretaris Moorman oogstte waardering
Voorbeeld
Hongaarse regering wil
partij liquideren
Laatste bedrijf van drama ingeluid?
Vrouw van hoofdverdachte en een
Middelburgse horlogemaker
T<
hoofdkantoor: L. Vorststraat 90,
elefoon 2438. By geen gehoor: 8987
(red.) en 2970 (adm.). Giro 274289.
Kantoren: Middelburg: Korte Noord-
Straat 35. Tel. 2009 en 3162; Vlissingen:
Kieuwstraat 68, Tel 326; Terneuzent
Dijkstraat 2628.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goea.
Abonnementsprijs 0,52 per week,
f 2,20 per maand, ƒ6,50 per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Zeenwsch Dagblad
c
AMBON-WESTKAPELLE-
DE KRUISBERG
(Zie pag. 7)
12e Jaargang No. 3628
Hoofdredacteur: R. HAGOORT
Directeur: 3acq. de Smit Donderdag 14 februari 1957
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Vrijdag: Zon op 7.56 u., onder 17.54
u. Maan op 19.37 u., onder 7.45 u.
Hoogwater vrijdag 15 februari:
Vlissingen: 2.03 u. 2.28 m, 14.31 u. 2.33
m. Terneuzen: 2.35u 2.42 m., 15.00 u.
2.47 m. Wemeldinge: 4.00 u. 1.82 m.,
16.23 u. 2.02 m. Zierikzee: 3.45 u. 1.54
m., 16.13 u. 1.74 m.
In maart weer schepen door
Suezkanaal
PARIJS, 13 febr. (AFP). Volgens
radio-Cairo heeft generaal Wheeler
woensdag verklaard dat de eerste
etappe van de opruimingswerkzaam
heden in het Suezkanaal op 10 maart
a.s. volbracht zal zijn.
Wheeler, die de leiding heeft over
de onder auspiciën van de V.N. uitge
voerde bergingswerkzaamheden, zei
dat schepen tot 10.000 ton dan van het
kanaal gebruik kunnen maken.
Men praai over ontwapening, maar
LONDEN, 13 febr. (Reuter). De
Britse minister van defensie, Sandys,
heeft woensdag in het Lagerhuis mee-
BONN, 13 febr. (Reuter).
Bondskanselier Adenauer heeft
verklaard dat er enige punten zijn
in de brief die hij van Boelganin
ontvangen heeft 'waarover discus
sie mogelijk is en wellicht vrucht
baar kan zijn'.
In de brief van Boelganin, die
'de vorige week aan Adenauer is
overhandigd wordt gezegd dat be
wapening van West-Duitsland de
mogelijkheid van de hereniging
van Duitsland naar een verder ge
legen tijdstip verlegt.
Na gezegd te hebben dat discus
sie mogelijk is over enkele punten
van Boelganins brief merkte Ade
nauer op dat hij het volgende
graag onomwonden tegen het
Duitse volk wilde zeggen: „Er zijn
geen twee Duitse staten. Er is
maar een Duitse staat. De zoge
naamde Duitse democratische re
publiek is geen staat. Volgens alle
opvattingen van het nationale en
internationale recht is Oost-Duits-
land een onder Russische heer
schappij staand bezettingsgebied.
Aan de bevolking van dit gebied
moet de volledige vrijheid terug
gegeven worden.
Voorts verklaarde Adenauer met de
meeste nadruk:
„Wij zijn geen aanvallers. Wij heb
ben geen agressieve bedoelingen en
geen mens ter wereld, speciaal geen
van onze bondgenoten heeft ons ooit
op enigerlei wijze gedwongen tot
agressie of zelfs maar tot het maken
van agressieve plannen of tot agres
sieve gedachten". Dit moet Rusland
begrijpen.
Afschaffing en controle
Wij moeten, aldus Adenauer, voor
alles onze krachten concentreren op
de afschaffing van de grote kernwa
pens en op de internationale controle
op deze afschaffing. „Tot aan het tijd-
•">nden mededeling (adv.)
stip van de afschaffing en de controle
hierop zal er geen waarachtige vrede
en geen echte vermindering van de
spanning in de wereld zijn".
Adenauer noemde niet de punten in
Boelganins brief die volgens hem wel
licht besproken kunnen worden. Di
plomatieke waarnemers in Bonn zijn
van mening dat hij doelde op Boelga
nins aanhouden over de betekenis van
een handelsverdrag en Boelganins
voorstel om de repatriëring van de
Russen en Duitsers gemakkelijker te
maken door een consulair verdrag.
Dit punt is van belang voor West-
Duitsland, omdat men in Bonn schat
dat er nog steeds tussen de 80.000 en
100.000 Duitsers in Rusland zijn.
Minister Staf naar
de Ver. Staten
's-GRAVENHAGE, 13 febr. De
minister voor defensie, ir C. Staf, zal
vermoedelijk begin april naar de Ver.
Staten gaan, om er het grote defensie-
gesprek te houden, onder meer ten
aanzien van de kwestie der geleide
projectielen.
De Ver. Staten zullen met elk der
NAVO-landen afzonderlijk deze taak
bespreken.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG, 14 febr. De mi
nister van maatschappelijk werk,
mej. dr. Klompé heeft gisteren in
de Eerste Kamer in antwoord op
vragen van de heren Schipper
(A.R). en De Vos van Steenwijk
(Lib.) er op gewezen, dat het denk
beeld om onwillige Ambonezen uit
het kamp Westkapelle over andere
woonoorden te verspreiden op
ernstige bezwaren van de besturen
der Ambonese belangengroepen in
die woonoorden is gestuit. Het is
dus zeer twijfelachtig of van die
mogelijkheid gebruik kan worden
Minister antwoordt Kamerlid
's-GRAVENHAGE, 13 febr. Op
vragen van het lid van de Tweede
Kamer de heer Van Dongen heeft de
minister van verkeer en waterstaat ge
antwoord, dat het inderdaad juist is,
dat in de nieuwe Veerhaven te Bres
kens voorlopig één fuik, geschikt voor
de nieuwe veerboot, zal worden ge
bouwd. De oude veerhaven zal daar
naast vooralsnog in gebruik blijven
voor de veerboten van het type „Ko
ningin Juliana" en „Prins Bernhard".
In de memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer betreffende de rijksbe
groting 1957 is bij nader Inzien niet
voldoende tot uitdrukking gekomen,
dat de volledige overgang van de ve
ren naar de nieuwe veerhaven niet
reeds aanstonds zal kunnen plaatsvin
den.
Door een doeltreffende regeling
gebaseerd op een nauw telefonisch
contact tussen de beide veerhavens
zal het verkeer zodanig worden gediri
geerd, dat de noodzaak tot heen en
weer rijden tussen de beide havens
wordt voorkomen en de eventueel
door dit verkeer te maken omweg tot
een uiterste wordt beperkt. De nood
zaak tot het instellen van dubbele wal-
ploegen zal onder de gegeven omstan
digheden uiteraard moeten worden
aanvaard.
De kosten van een tweede fuik
zelfs wanneer hiervoor een tijdelijke
constructie zou worden gekozen
zijn van dien aard, dat het bouwen
DE BILT ZEGT:
Kouder
Nu en dan buien, maar ook enkele
opklaringen. Matige, af en toe krach
tige wind ruimend naar noordwest.
Kouder.
hiervan, mede gelet op de omstandig
heid, dat in de oude veerhaven nog een
bruikbare aanlegplaats voor veerboten
aanwezig is, om financiële reden niet
verantwoord moet worden geacht, al
dus de minister.
gemaakt, ook al omdat er gLW
ruimte is in andere woonoorden.
Het bericht over de deportatie van
een vijftal Ambonese gezinnen uit
Westkapelle naar „De Kruisberg"
is onjuist, (zie ook pag 7).
Er is alleen sprake van deportatie
van 5 Ambonese mannen, dus niet van
vrouwen en kinderen. Of er kans op
is, dat Ambonezen zullen emigreren,
waagde de bewindsvrouwe vooralsnog
te betwijfelen.
Subsidiebeleid
De minister moest toegeven, dat er,
wat de subsidies betreft, op de begro
ting van maatschappelijk werk voor
1956 te hoog geraamd is.
Mej. Klompé vond, dat uit de ko
mende bestedingsnota wel zal blijken,
dat elk departement zal moeten na
gaan waar het kan bezuinigen en
eventueel kan temporiseren.
De geïnterneerde Ambonezen
De namen van de vijf Ambonezen,
die min of meer het huidige onofficiële
bestuur van het kamp in Westkapelle
vormden en die thans naar „De Kruis
berg" zijn overgebracht, zijn: Fretes,
Titaleij, Turubassa, Nahumuri en Hi-
tiijahubessy. Om half elf gisterochtend
vertrok de celwagen vanaf het West-
kapelse gemeentehuis in de richting
Doetinchem.
Een Afrikaanse politieman, die
maandagochtend in Tanganjika amok
is gaan maken, heeft tot woensdag
middag 32 mensen gedood, onder wie
vier vrouwen en drie kinderen.
De bezittingen van de bemanning
van de Nederlandse kustvaarder
„Breezand", die maandag vijf ki
lometer van Bayonne in Frankrijk
(bij Boucau-Tarnos) is gestrand
worden met behulp van lange lij
nen aan land gebracht. De beman
ning van het schip is aan land,
doch de kapitein is aan boord ge
bleven.
De Ruyter-tentoonstelling te
Amsterdam en Vlissingen
GOES, 14 febr. Van 24 maart tot
16 juni zal in het Rijksmuseum te
Amsterdam een De Ruyter herden
kingstentoonstelling worden gehou
den. Deze expositie zal later, van 2
juli tot 16 september, in Vlissingen
worden ingericht, waar op 22 maart
een herdenkingsbijeenkomst zal wor
den gehouden. De expositie volgt het
leven van de admiraal op de voet.
LONDEN, 13 febr. (Reuter). De
conservatief Lord Hincliingbrooke
heeft in het Britse Lagerhuis ver
klaard te hebben vernomen, dat pre
sident Eisenhower op de dag van de
Brits-Franse inval in Egypte de toen
malige Britse minister-president, Eden,
heeft gedreigd met economische sanc
ties. De Amerikaanse president had bij
het desbetreffende telefoongesprek
zeer grove taal gebruikt.
Een woordvoerder van de Britse re
gering heeft dinsdag in het Hogerhuis
berichten tegengesproken volgens
welke de Verenigde Staten Groot-Brit-
tannië met sancties zou hebben ge
dreigd.
DEN HAAG, 14 febr. Ame
rikaanse vlootautoriteiten hebben
grote waardering uitgesproken
voor de wijze, waarop Nederland
de in Navo-verband opgenomen
verplichtingen ten aanzien van de
marine heeft nagekomen. De Ne
derlanders komen na, hetgeen zij
hebben beloofd. Dit is bij zijn be
zoek aan de V.S. de staatssecreta
ris van marine, vice-admiraal H.
W. C. Moorman te kennen gege
ven.
„Jullie zijn de enigen, die klaar
zijn. Dat appreciëren wij. Men kan
Nederland als een voorbeeld stel
len aan anderen". Dat was zo on
geveer de teneur van hetgeen
staatssecretaris Moorman heeft
kunnen beluisteren, zoals hij gis
teren op een persconferentie me
dedeelde.
De gesprekken met de Amerikaanse
marine-autoriteiten waren bedoel om
eens te vernemen hoe zy de stand van
zaken en de toekomst voor de vloot
zien. Staatssecretaris Moorman kon
daaruit de gevolgtrekking maken, dat
wij voorlopig wel op de goede weg
zijn, met betrekking tot hetgeen wij
afleveren. Wat wy hebben aan radar,
vuurleiding, mijnenvegers, snelvurend
kanon, om ons tot deze te bepalen, be
hoort eigenlijk tot de modernste uit
rusting.
Drijvende vliegvelden
De Amerikanen zijn bezig het zwaar
tepunt van de tactiek en strategie te
verschuiven naar de grote drijvende
vliegvelden. Zij besteden alle aandacht
aan hetgeen nodig is om die te be
schermen.
Percentages
Van de Nederlandse vloot is tach
tig procent aan de Navo toegewezen.
Voor onze nationale taak blijft 20 pro
cent over. Nederland heeft de taak op
zich genomen de grote konvooien, die
over de oceaan moeten komen, te be
schermen.
Het is toch zo, dat in een moderne
oorlog, het Westen dan alleen wat kan
bereiken als de grote stroom van man
schappen en materiaal over de oceaan
komt.
Sprekende cyfers
Als men rekent, dat ons land in oor
logstijd 50.000 man inzet voor de vloot,
dan betekent zulks, dat wij 40.000 man
zullen inzetten voor de rechtstreekse
bescherming van Amerikaanse levens.
Wij doen hier percentsgewijze meer
dan enig ander land. Dit spreekt tot de
Amerikanen, aldus vice-admiraal-
Op het ogenblik ligt het schip bij
eb geheel droog, zodat het op het
strand gerepareerd kan worden.
gedeeld, dat de eerste Britse kernbom
met een buitengewoon grote ontplof
fingskracht bijna is voltooid. De Brit
se produktie van atoombommen gaat
gestadig door en de Britse luchtmacht
beschikt reeds over een aanzienlijk
aantal van deze wapens.
Over de plannen van de regering tot
besnoeiing van de Britse defensieuit
gaven zei de minister, dat er nog geen
bijzonderheden over kunnen worden
meegedeeld.
RAKETTEN
Er is reden aan te nemen, dat da
Russen rakettén bouwen van het
Duitse type V-2, die kunnen worden
voorzien van een atoomlading en
waarmee Groot-Brittannië vanuit on
der Sowjet-bestuur staande gebieden
kan worden bestookt. Deze projectie
len zouden met een snelheid van 8000
km per uur naar hun doel worden ge
stuwd, aldus Sandys.
BOEDAPEST, 13 febr. (Reuter.
De Hongaarse premier, Janos
Kadar, heeft volgens gewoonlijk
betrouwbare kringen gezegd, dat
er geen behoefte is aan een sociaal
-democratische partij in Honga
rije, maar dat er niettemin een
dergelijke partij illegaal bestaat,
welke 'de regering zal liquidern'.
In een toespraak zei Kadar, dat er
tot dusver geen onderhandelingen met
andere partijen waren gevoerd. Deza
zullen echter later beginnen, te weten
met de partij der kleine boeren en da
Petoefi-partij. Deze laatste heette te
voren boerenpartij, maar telt thans
voornamelijk schrijvers en andere in
tellectuelen onder haar leden.
NIEUWLAND, 13 februari. Het ziet er naar uit, dat het laatste
bedrijf in het moord-drama van de weduwe S. KoddeRoose te
Nieuwland, is ingeluid. Na de vermoedelijke moordenaar, de taxi-
chaufeur L. H., zijn nu ook diens echtgenote te Nieuwland en de
Middelburgse horlogemaker C. v. G. gearresteerd op verdenking van
medeplichtigheid aan het misdrijf, hetzij aan de roofmoord, hetzij
alleen aan verduistering van enige duizenden guldens. Beide gear
resteerde zijn, evenals de hoofdverdachte, opgesloten in het Huis
van Bewaring te Middelburg.
Het onderzoek vordert slechts lang
zaam, doch geleidelijk haalt de justitie
de band nauwer aan, waarbij steeds
meer feiten aan het licht komen.
Alibi
Zoals gemeld, gaf de vier weken ge
leden gearresteerde taxi-chauffeur
aanvankelijk als alibi, dat hij de avond
en nacht van de moord in zijn woning
was geweest, hetgeen door zijn vrouw
werd bevestigd. Later vertelde H., dat
hij een taxirit had gemaakt en hij gaf
daarbij verschillende adressen op voor
zyn alibi.
De politie is deze adressen nauw
keurig nagegaan en kwam daarbij
ook bij de horlogemaker v. G. te
recht. Dit bleek 'n goede bekende van
de vermoedelijke moordenaar te
zijn, met wie hij meer dan eens za
ken deed, die de nodige twijfel
wekten. Na een nauwgezet onder
zoek, meende de rijkspolitie te Mid
delburg voldoene gronden te hebben
om hem te kunnen arresteren en
naar het Huis van Bewaring over te
brengen, verdacht van medeplich
tigheid aan de mysterieuze roof
moord.
Medeplichtig
Tegelijkertijd -werd de vrouw van
H., die sinds de dag van de moord
haar man met hand en tand tegen de
verachtmakingen verdedigde, inge
sloten. Zij wordt van medeplichtigheid
aan de diefstal van het vermiste geld.
Enkele weken voor haar gewelddadi
ge dood had de weduwe Kodde een
bedrag van enige duizenden guldens
van haar banksaldo opgenomen, terwijl
H. haar een verklaring had afgedwon
gen, waarin zij machtigde hem naar
goeddunken met haar geld en goed
te handelen.
Toen de politie na de moord het
huis van de weduwe doorzocht, bleef
dit bedrag onvindbaar. Ook de f 1500,
die volgens ingewijden nog in de wo
ning moest zijn, bleek te zijn verdwe
nen. Bij huiszoeking in de woning van
H. werden enkele briefjes van honderd
aangetroffen, maar het echtpaar H.
beweerde dat dit een spaarsommetje
was.
Gecompliceerd
Naar wij vernemen is het niet on
mogelijk, dat de vrouw, behalve aan
de diefstal tevens aan de moord mede
plichtig is. De drie jonge kinderen
zijn, na de arrestatie van hun moeder,
bij familie in huis genomen.
Hoewel de justitie ervan overtuigd
is, dat de ontknoping van het drama
niet ver meer is, verzekerde men ons
toch, dat een oplossing pas over enkele
weken is te verwachten. Daarvoor is
de zaak te gecompliceerd.
(Van onze parlementsredactie).
's-GRAVENHAGE, 13 febr.
De minister van maatschappelijk
werk, mej. dr. Klompé, heeft van
morgen bij de behandeling van
haar begroting in de Eerste Kamer
meegedeeld, dat de regering geen
medewerking meer zal verlenen
aan de werving van Hongaren
voor de Limburgse mijnen. Dit be
sluit is mede genomen in verband
met de slechte indruk, die deze
werving heeft gemaakt. Men heeft
er de conclusie uit willen trekken,
dat de regering bij de toelating ring zal hen daarbij helpen
van Hongaren te veel geneigd zou
zijn deze mensen op him economi
sche bruikbaarheid te testen.
Minister Klompé wilde deze indruk
overigens graag wegnemen. „Bij de
toelating is niet in de biceps geknepen
om te kijken, of men met goede wer
kers te doen had. Ook kinderen, be
jaarden en als het moest, zieken wor
den geaccepteerd", zo betoogde de mi
nister. In antwoord op een vraag van
de communist Polak deelde de minis
ter mee, dat wanneer er onder de Hon
gaarse vluchtelingen personen zyn, die
naar Hongarije willen repatriëren, zij
vanzelfsprekend niet tegengehouden
zullen worden. De Nederlandse rege-