Militaire en Indonesië politieke toestand in nog onoverzichtelijk m I Prins Bernhardfonds geeft f 50.000 voor universitair asielfonds Negen mianden verkeer in drie landen: gelijk aan een ramp mm Vooronderzoek tegen oud SS-er Polak vordert slechts weinig Hongaarse regering wil aan eisen van hei volk tegemoet komen Opnieuw Nederlands geld voor Hongaarse vluchtelingen Senaat of gezin Extra sterke delegatie naar Ver. Naties Aanspraken op Nw-Guinea uitsluitend gebaseerd op onafhankelijkheidsproclamatie Brits schip aan de grond Eén op 17 Nederlanders heeft een auto SPOORWEGONGEVAL IN ENGELAND Overbevissing van de Noordzee? Nederland verlangt uitlevering School voor vluchtelingen Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan Ten bate van opleiding voor gevluchte studenten Economische plannen Straaljager kreeg geen contact „Hij vroeg drie dagen bedenktijd" Woensdag 9 januari 1957 ZEEIIWSCH DAGBI AD Pagina 3 DJAKARTA, 8 januari. (A. N. P.). Vandaag waren zowel de militaire als de politieke situatie in Djakarta nog steeds onoverzich telijk. Uit Medan werd gemeld, dat kolonel Simbolon en de com mandant van het derde regiment, majoor Samosir, van Tapanuli naar Padang, de hoofdstad van Midden-Sumatra, waren vertrokken, waar luitenant-kolonel Ahmad Hussein en zijn militaire raad op 20 december j.l. het gezag in handen hebben genomen. Uit Bangkalis en de Riouw-archipel is reeds een groep burgerlijke en militaire ge- zag'hebbenden in Padang aangekomen, die de actie van Hussein ten volle zouden steunen. Een woordvoerder van deze delegatie heeft verklaard, dat de bevolking van de Riouw-Archipel en Bangkalis be reid is de nodige stappen te nemen tot het breken van de blokkade tegen Midden-Sumatra, indien in de bespre kingen tussen de militaire raad van overste Hussein en de centrale rege ring geen vorderingen mochten wor den gemaakt. In dat geval zou de be volking van Riouw gebruik maken Van de ervaring, die zij tijdens de on- afhankelijkheidstrijd heeft opgedaan. In Atjeh heeft de commandant van het eerste regiment bekend gemaakt, dat de naam van zijn commando thans is gewijzigd in „commando militair district Atjeh". Twee van de drie commissies van onderzoek, welke vorige week door het parlement naar Zuid-, Midden- en Noord-Sumatra werden afgevaardigd, zijn in Djakarta teruggekeerd. De missie naar Midden-Sumatra heeft verzocht nog tot het einde van deze week in Padang te mogen blijven. Het hoofdbestuur van de Masjumi, die een extra-parlementair kabinet onder leiding van Hatta wenst, tracht nog steeds president Soekar- no en Hatta bij elkaar te brengen. De partij koestert de sterke over tuiging, dat alleen een hereniging van deze beide topleiders de weg kan banen naar een oplossing van de huidige crisis. Extra sterke delegatie „Mogelijk zal er bij de Indonesische regering op worden aangedrongen een extra sterke delegatie naar de Alge mene Vergadering van de Ver. Naties te zenden, om de debatten te leiden over het geschil met Nederland ten aanzien van Nieuw-Guinea", aldus hebben gezaghebbende parlementaire kringen medegedeeld. De kwestie zal op zijn vroegst aan het einde van deze maand in behan deling komen, na de debatten over Algerije en Cyprus. De leiders der parlementsfracties van de grote Islamietische partijen en van een aantal kleinere partijen zouden bij de regering aandringen op de benoe ming van een delegatie, waarvan ook deel zullen uitmaken Hatta, de eerste vice-premier Roem, de Indonesische ambassadeur in Bonn, dr. Zain, de oud diplomaat Supomo en de veteraan op politiek gebied, prof. Moh Yamin. Niet het land uit? Het is echter twijfelachtig of deze vooraanstaande figuren 't land zullen kunnen verlaten in deze kritieke pe riode na de staatsgrepen op Sumatra. In dit geval zal de delegatie naar alle waarschijnlijkheid onder leiding ko men van de secretaris-generaal van 't 's-GRAVENHAGE, 8 jan. (ANP). - Het 1533 ton metende Britse schip „Ousel" is op de rivier de Mersey aan gevaren door de tanker „Liverpool". De machinekamer van de Ousel liep onder. Het schip is aan de grond ge zet. De bemanning is in veiligheid ge bracht. o - (Vervolg van pag. I) Daarop stapte de ambtenaar van achter zijn bureau naar voren en leg de zjjn hand tegen haar schouder om haar uit het vertrek te duwen. „Prompt gaf ze me een klap in mijn gezicht", vertelde hij gisterochtend, „maar het deed me geen pijn en ik zou er geen werk van hebben gemaakt. Het bleef er echter niet bij. Ze greep me met beide handen bij mijn gezicht en krabde het met haar lange nagels aan beide kanten open." Geprikkeld De procureur-generaal sprak in zijn requisitoir over „een geprikkelde wo ningzoekende, die en dat kan ik mij levendig voorstellen op den duur tot dolheid is geraakt en die woede afreageert op een ambtenaar. Maar die kan ook geen woningruimte cre- eren". Verdachte had nog een blanco strafblad. De straf van 10 dagen, die de politierechter haar had op gelegd, vond de procureur dan ook „wat te bar". Tenslotte eiste hij f 60 boete. De raadsman vertelde dat er in Heemstede t m ware overvloed aan woningruimte is, „want er zijn enorm veel grote villa's, waarvan veel ruim te onbenut blijft. Dagen lang heb ik persoonlijk adressen, mij door het huisvestingsbureau verstrekt, afgelo pen, maar niemand was bereid mij met mijn kleine gezin op te nemen. Toen ik dit aan de ambtenaren vertelde, ad viseerde men my dan maar een eigen huis te kopen". Intussen heeft het jonge paar nog steeds geen huis en woont dus nog gescheiden. Het hof zal op 22 januari a.s. uit spraak doen. ministerie van buitenlandse zaken, dr. Subrandio, omdat het onwaarschijnlijk wordt geacht, dat de minister van bui tenlandse zaken, Abdulgani, naar New York zal gaan, gezien de huidige po sitie van het kabinet en de verklaring van da procureur-generaal Suprapto, dat er reden is om Roestan Abdulgani ti verdenken van overtreding der de- viezenbepalingen. Indonesië zal zijn aanspraken op Nieuw-Guinea uitsluitend baseren op de proclamatie van augustus 1945, waarin de onafhankelijkheid van 't gehele voormalige Nederlands-Indië werd afgekondigd. Dientengevolge zal het standpunt van Indonesië niet langer gegrond zijn op 't handvest van de soevereiniteitsoverdracht, dat in december 1949 door Koningin Ju liana werd getekend en waarin wordt gezegd, dat over de status van Nieuw-Guinea zon worden be slist in besprekingen, welke binnen één jaar zouden moeten worden ge houden. Evenmin zal Indonesië zich baseren op beloften, welke de laatste Neder landse gouverneur-generaal Van Mook tijdens een conferentie in Den Passar, op Bali, met Oost-Indonesische leiders in 1946 zou hebben gedaan. Verwacht wordt, dat de Indonesi sche delegatie een zeer gematigde re solutie zal indienen. Op het ogenblik worden hiervoor drie ontwerpen opge steld. DEN HAAG, 8 januari In de eerste negen maanden van het vorig jaar zijn er volgens een opgave van de K.N.AC, in het Nederlandse verkeer 1095 doden te betreuren geweest. Voor Frankrijk was dat aantal 6314. Voor Engeland bedroeg het over de eerste tien maanden van 1956 beduidend minder dan voor Frankrijk, namelijk 4369. Wan neer men deze cijfers bij elkaar neemt, kan gezegd worden, dat zich in de genoemde drie landen in de loop van driekwart jaar een ramp voordeed, die, wat het aantal doden betreft, zeven maal zo ernstig was als de Nederlandse stormramp van 1953. In Nederland heeft één op de zeventien inwoners een auto, in Frankrijk één op de dertien en in Engeland één op de twaalf. Een vergelijking tussen de ver keersonveiligheid in de drie lan den is nochtans niet te maken, aldus de K.N.A.C., omdat de sa menstelling van het verkeer gro te verschillen vertoont (de fiets in Nederland!). Bovendien zou rekening moeten worden gehou den met het aantal gewonden. Hierbij doet zich onder andere het merkwaardige feit voor, dat vorig jaar het aantal doden in Engeland maandelijks beduidend lager was dan in Frankrijk, ter wijl echter het aantal zwaarge wonden bijna het drievoudige bedroeg. Het totaal aantal verkeersonge vallen in Nederland was over de eerste negen maanden van 1955 84.050 en over dezelfde periode van vorig jaar 94.805; een toene ming van 11,2 procent. Het aan tal doden in de eerste drie kwar talen van 1956 bedroeg met het genoemde cijfer van 1095 ruim vier procent meer dan in dezelfde periode van 1955 (toen 47 doden minder). Voor de ernstig gewon den en de licht gewonden zjjn de vergelijkingscijfers 14.542 (1487 meer, dat is 10,2 procent) en 11.168 (582 meer, dat is 5,2 pro cent). De genoemde cijfers zijn alle nog voorlopig. Op 1 aug. 1956 waren er in Zeeland 9.231 personenauto's. Uit de bouwjaarverdeling blijkt, dat ruim 50 pet van het huidige aantal in gebruik zijnde personenauto's dateert uit de fa- bricagejaren 1953 en later. Voor de afzonderlijke bouwjaren lui den de aantallen: 1953: 30.085, 1954: 42.893, 1955: 60.134 en 1956 (tot 1 augustus) 41.299. Slechts 970 (vorig jaar 497) Nederlandse personenauto's re den op 1 augustus 1956 niet op benzine t.w. 859 op dieselolie, 105 op „liquid petrol gas" (voorna melijk taxi's) en 6 op petroleum. Houdt men alleen rekening met de personenauto's dan heeft een op de 33 Nederlanders een auto. ■M A 1 Vierentwintig mensen werden gewond en naar men aanneemt één gedood bij een spoorwegongeval in Engeland, waarbij het plaatsje Velwyn Garden City een exprestrein op een lokaaltje liep. Het achterste deel van de lokaal- trein werd in elkaar gedrukt; de eer ste zeven wagens van de expres ont spoorden, terwijl de locomotief van de expres kantelde en ernstig werd be schadigd. LONDEN, 8 jan. (Reuter) De voor zitter van de Britse federatie van traw- lervisseryen, Jack Groft Baker, heeft ge waarschuwd, dat de Noordzee wordt over- bevist en wellicht een woestijn zal wor den, tenzij er iets wordt gedaan om de visstand te sparen. Hij verklaarde, dat er spoedig geen vis meer in de Noordzee zal zijn, indien de industriële visvangst of het vangen van ondermaatse vis voor de vervaardi ging van veevoeder niet wordt beperkt Groft Baker verklaarde, dat de toe stand verontrustend is. Ontsnapt uit Breda LUENEBURG, 8 jan. (D.P.A.). Het vooronderzoek tegen de 38-jarige voormalige S.S.-er, W. Polak, die op beschuldiging van het plegen van een drievoudige moord in Lueneburg te recht staat, kan slechts onder zeer moeilijke omstandigheden voortgang vinden, aangezien de Nederlandse re gering juridische bijstand heeft gewei gerd. De Nederlandse regering blijft, even als voorheen aandringen op uitleve ring van Polak, die er van verdacht wordt, als lid van de Waffen-S.S. ge- 's-GRAVENHAGE, 8 januari. - Het nationale comité Hulpverle ning Hongaarse volk heeft zich op een vergadering omtrent de vluchtelingensituatie in Oostenrijk AMSTERDAM, 8 januari. Het bestuur van het Prins Bernhard fonds heeft besloten een bedrag van 50.000,ter beschikking te stellen van het universitair asielfonds, dat zich tot taak heeft gesteld voor de aan de tirannie ontvluchte jongeren, die daartoe de geschikt heid hebben, hier te lande een universitaire opleiding mogelijk te maken. Indien dit noodzakelijk mocht blijken zal een verdergaande steun in overweging worden genomen. In overleg met het bestuur van het universitair asielfonds is besloten de gelden in de eerste plaats te bestemmen voor de reeds eerder aangegane verplichtingen ten aanzien van de voor november j.l. aangekomen vluchtelingen. Deze belangrijke mededeling deed Prins Bernhard vanmiddag in een re de, die hjj uitsprak ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van het Prins Bernhardfonds. „Het is mij een vreugde als regent van het Prins Bernhardfonds dit bedrag symbolisch aan de president van het universitair asielfonds, prof. dr. G. C. Heringa, aan te biedenaldus sprak de Prins, die erop wees, dat de gift de grootste is, die ooit in de afgelopen tien jaar door het fonds is gedaan. Zij was mogelijk, dank zij de geslaagde acties ter gele zien de grote van het fonds is het toch genheid van dit tweede lustrum. „Ge- voor ons een echt offer en dit moest het ook zijn, juist nu en voor deze nood', aldus Prins Bernhard. GEESTELIJKE VRIJHEID De Prins zei o.m., dat het misschien meer dan een toevallige coïncidentie is, dat een herdenking vaD het Prins Bernhardfonds overschaduwd pleegt te worden door een dramatische ontwik keling in het wereldgebeuren. Toen in 1950 voor het eerst de onderscheiding van de zilveren anjer werd uitgereikt, de onderscheiding, die werd ingesteld bij de herdenking van de stichting van het fonds in Londen, hield Korea aller aandacht geboeid. Nu, bij de herdenking van het 10- strijd van het Hongaarse volk voor zijn niet in de laatste plaats gees- telijke vrijheid ons denken en voe len in zijn ban. KOSTBAAR EN KWETSBAAR „Ik geloof", zo verklaarde Prins Bernhard, „dat wij goed doen deze feiten niet alleen te zien als een „sto ring" van onze zo graag in vrede te verrichten arbeid. Natuuriyk is het een storing en wel een, die ook het Prins Bernhardfonds pijnlijk heeft ge raakt. Maar wy doen goed haar toch vooral ook te zien als een memento. Een memento, dat ons eraan herin nert, dat cultuur alleen in geestelijke vrijheid kan gedijen, dat cultuur niet is een aangenaam bijprodukt van, een „everlasting prosperity', maar een kostbaar en kwetsbaar goed, dat ver overd moet worden tegen druk in ve lerlei vorm in. Hetzij, dat deze druk tot verdrukking wordt door bruut of sluipend geweld, hetzij dat deze druk de vorm aanneemt van lakse, ideaal- loze onverschilligheid, vervlakkend materialisme of groepsverkettering". GEESTELIJKE WEERBAARHEID Toen de nieuwe doelstelling van het fonds werd opgesteld, werd naast de omschrijving van de nieuwe taak die van financiële hulpverlening aan jarig bestaan, houdt de dramatische zaken van cultuur behoefte gevoeld aan een spirituele aanduiding. Zo kwam de term „geestelijke weerbaar heid" in de statuten, aangevende de intentie, waarmee het fonds zijn steun aan de cultuur zou verlenen, aldus de Prins. WASHINGTON, 8 jan. (Reuter). De leider der republikeinen in de Amerikaanse senaat, William Knowland, heeft meegedeeld, dat hy zich niet meer kandidaat zal stellen bij de senaatsverkiezin gen. Hy verklaarde, dat hij meer tijd wil vrij hebben voor zijn gezin en dat dit de voornaamste reden voor zyn besluit is. laten voorlichten door de verte genwoordiger van de Hoge Com missaris der Ver. Naties voor de vluchtelingen, onze landgenoot dr. V. A. M. Beermann uit Wenen. Tijdens deze vergadering besloot het Nationale Comité opnieuw 500.000 Oostenrijkse schillingen ter beschikking te stellen voor de eerste noodvoorziening van de vluchtelingen, die over de grens komen en naar een aantal centra worden overgebracht, die enige kilometers achter de grensstrook voor vluchtelingen zijn ingericht. Een van de medewerksters die reeds geruime tijd met dit werk bezig is, de echtgenote van dr. Beermann, kan met deze middelen weer enige weken dit grenswerk financieren. Deze eerste noodvoorzieningen om vatten het verschaffen van byv. schoe nen, sokken en ondergoed voor de vluchtelingen die bij nacht en ontij over de grens komen, veelal ver kleumd en soms ook drijfnat. Voorts wordt hen voor een nacht onderdak geboden en krijgen deze mensen wat warms te eten en te drinken. In totaal heeft het nationale comité tot nu oe een bedrag van 1.5 miljoen Oosten rijkse schillingen hiervoor beschikbaar gesteld. Voor vluchtelingen in Nederland Voorts is tijdens de vergadering van het dagelijks bestuur besloten aan de Nederlandse federatie voor vluchte lingenhulp opnieuw een bedrag van f 100.000 uit te keren. Dit bedrag is bedoeld voor de kosten van legering, voeding en verzorging der Hongaarse vluchtelingen in ons land. BOEDAPEST, 8 jan. Volgens radio Boedapest wil de regering- Xadar aan de eisen van het Hongaarse volk, die gesteld zijn tijdens de opstand van 23 oktober, te gemoet komen. Na de publikatle van haar program zal de Hongaarse regering hier mee beginnrn. In de regeringsverklaring beeft de Hongaarse regering een belang rijke plaats ingeruimd voor de arbeiders raden die zeer grote steun van de Hon gaarse autoriteiten genieten, aldus de ra dio. De regering wil ook economische plannen opstellen waarin in de eerste plaats voorzien wordt in verhoging van het levenspeil der bevolking. Wat de land bouw aangaat zullen de verplichte leve ranties aan de staat voorgoed worden af geschaft en kunnen de boeren hun pro- dukten vrij verkopen. Tot permanente afgevaardigde van Hon garije by de VN. is benoemd Peter Mod. die na de oorlog in de diplomatieke dienst is getreden. Hy werd in 1949 benoemd tot eerste adviseur van de Hongaarse le gatie in Parijs. Korte tijd daarna werd hy in Hongarije tydens het proces-Rajk ge vangen gezet. Mod werd in 1954 gerehabi liteerd en werd hoofd van de afdeling Midden- en Verre-Oosten van het minis terie van buitenlandse zaken. Radio-Boedapest heeft gemeld, dat graaf Michael Karolyci, president van de eerste Hongaarse republiek 1918-1919 en de oudgezant van Hongarije in Pa rijs die ten tijde van het proces-Rajk met het communistische heeft gebroken, pos tuum in ere hersteld ir. De opperste Sowjet heeft een uit nodiging van het Perzische parlement om 20 januari een delegatie naar Per- zië te zenden aanvaard. durende de laatste wereldoorlog drie Nederlandse verzetslieden te hebben neergeschoten en aan het fusilleren van een vierde te hebben deelgeno men. Polak werd reeds kort na de oorlog door een Nederlandse rechtbank ter dood veroordeeld, maar dit vonnis werd later veranderd in levenslange gevangenisstraf. In 1952 gelukte het Polak echter uit de strafgevangenis te Breda te ontvluchten, en op het ogen blik verblijft hij bij vrienden in Han nover. Duitsland is indertijd niet op het uitleveringsverzoek van Nederland ingegaan, omdat Polak door toe te treden tot het Duitse leger volgens Duitse opvatting het Duitse staatsbur gerschap verwierf. Er is geen sprake van, dat de Neder landse regering juridisch bijstand zou hebben geweigerd aan de oud SS-er Polak. Het Nederlandse departement van justitie heeft ons meegedeeld, dat de Nederlandse regering nooit enig verzoek in deze geest heeft bereikt en van het rechtsgeding tegen Polak als zodanig is zy onkundig. Ten departe- mente veronderstelt men, dat Polak zich tot een Nederlandse advocaat heeft gewend met het particuliere ver zoek om juridische bijstand en dat deze advocaat heeft geweigerd aan dit verzoek te voldoen. DEN HAAG, 8 jan. Naar aanlei ding van het ongeluk met de straal jager bij Barneveld vernemen wy nog dat sergeant-vlieger J. W. Reiff, nadat hij aan schietoefeningen boven de Vliehors had deelgenomen, uit de koers is geraakt. Hy trachtte herhaaldelijk door mid del van de radio contact te krijgen met zijn basis, Leeuwarden, maar daar heeft men hem niet gehoord. Andere bases in ons land hoorden de vlieger wel, maar zij konden op hun beurt, naar de luchtmachtvoorlichtingsdienst mededeelt, geen contact krijgen met de vlieger. Door het nevelige weer was het de bestuurder onmogelijk zich door grondzicht te oriënteren. Toen hy wel grondzicht kreeg had hij te weinig brandstof meer en daarom voerde hij een noodlanding uit. Nieuwe burgemeester van Den Haag EINDHOVEN, 8 jan. In een onderhoud, dat wij met de nieuwe burgemeester van Den Haag, mr. H. A. M. T. Kolfschoten hadden, verklaarde hij ons, dat hij drie maal vierentwintig uur tijd had gevraagd om te overwegen of hij al dan niet de benoeming zou aan vaarden. „Natuurlijk heb ik geaarzeld", aldus mr. Kolfschoten, „anders zou ik de zware verantwoordelykheid, welke het burgemeestersambt van de residentie meebrengt, niet waard zijn. Het is met harteleed, dat ik Eindhoven verlaat, maar anderzijds acht ik het een plicht aan het beroep, dat de regering op mij heeft gedaan, gevolg te geven". 0 Gisteren is mevrouw P. van Gee- nen-Van Yperen, geboren in Hilligers- berg, 102 jaar geworden. Mevrouw Van Geenen is de oudste inwoner van Rot terdam. Priesters uit Egypte gewezen PORT SAID, 8 jan. (A.F.P.). De autoriteiten van Port Said hebben drie rooms-katholieke priesters verzocht het land te verlaten. Het zyn twee Fransen en een Britse onderdaan. Zy worden beschuldigd van samenwer- werking met de Frans-Britse troepen.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1957 | | pagina 3