Wie betaalt schade, veroorzaakt
door vliegtuigongeluk? De Staat?
Hollandse Sleepbootmaatschappijen graven
oude strijdbijl (door Statendam) weer op
Speciale iroepen voor liquideren
van resten Zuidmolukse leger
DUF0UR
„Parlement" in
gevangenis
„De Beer'1 en de Biesbosch
mogen niet verdwijnen
Laatste transport Hongaarse
vluchtelingen in ons land
Premier Mollet kreeg de steun
van zijn partij
Luxemburg zal profiteren van
Moezel-kanalisatie
Dinsdag 18 december 1956
ZEEUWSCH DAGBLAD
Opnieuw heftige concurrentie in open zee
Fa. Wijsmuller schoot onder duiven
van machtige Smit-concern
L. Smit Co. protesteert
„Statendam" weer
veilig aan wal
in Schiedam
Voor 't grootste deel
alleenstaande mensen
Nog 2000 guerilla's
M. R. P. vraagt krachtige
maatregelen
Kritiek op „mildheid"
van rechtbanken
Voor het eerst rechtstreekse toegang
tot Rijn en zee
Principiële kwestie voor Haags gerechtshof
„Natuurlijk", zeggen industrieën
„Absoluut niet", meent de Staat
Uitspraak op 24 jan.
Golf van arrestaties
ROTTERDAM, 17 dec. De ongelukkige Statendam is er de directe aan
leiding van geworden, dat de zeeslepers Wijsmuller in IJmuiden en Leen
Smit in Maassluis elkaar van nu af aan te vuur en te zwaard zullen be
strijden. De onbarmhartige concurrentiestrijd uit de jaren dertig is zo
mag men na zondag veliig aannemen weer in volle heftigheid ontbrand,
zo schrijft het Vrije Volk.
Wat is er gebeurd? Bureau Wijsmuller,-onder de nieuwe directie van
Johnny Wijsmuller, heeft het aangedurfd ongevraagd en ongeweigerd de
strijd aan te binden tegen de machtige Leen Smit en Co's Internationale
Sleepdienst in Maassluis, enhet heeft de overwinning geboekt.
De Statendam vroeg bij monde
van Wilton-directeur Van Dalen
aan Leen Smit sleepboot-assistentie.
Dat gebeurde zondagmorgen tien voor
elf.
Leen Smit antwoordde, dat de maat
schappij bereid was de Statendam in
veiligheid te brengen op „Lloyds open
form". Dat betekent, dat er een con
tract wordt opgemaakt, waarbij als
eerste clausule geldt: no cure, no pay.
Of te wel: geen baat, geen kosten.
Voorts wordt dan als het schip in vei
ligheid is, in onderling overleg de ver
goeding voor de hulpverlening vastge
steld.
Wanneer dat overleg geen resultaat
oplevert, wordt de zaak voorgelegd aan
Lloyds in Londen, waarvan dan een
arbiter een uitspraak doet die bindend
is voor beide partijen.
Deskundigen schatten zondagavond
dat een hulpverlening op die basis
waarschijnlijk een vergoeding van
rond f 500.000 zou hebben geëist. De
Statendam is een miljoenenschip en er
was stormweer.
Niet volgens afspraak
Bureau Wijsmuller heeft deze ma
nier van werken over boord gezet het
geen zo beweren deskundigen
strijdig zou zijn met de afspraken van
de internationale bergers, verenigd in
de International Salvage Association.
Het IJmuidense bedrijf vroeg,
toen het de aanvrage aan Leen Smit
had afgeluisterd en nadat het het
radioverkeer met de Statendam drie
kwartier aan zich had getrokken, 'n
rond getal. De vraag was een kwart
miljoen, het antwoord van de Wilton
directeur f 150.000. Men kwam na
enig gepraat op f 175.000 tot een ver
gelijk.
Op dat moment had Leen Smit al
drie boten uitgestuurd, ook al omdat
men in Maassluis niet had verwacht,
dat Wijsmuller niet ongevraagd zou
meedingen. En zeker niet op dergelijke
voorwaarden. Dat was echter wel ge
beurd en met succes.
Boterde niet
Het was al geruime tijd bekend, dat
het niet bijster boterde tussen Smit en
Wijsmuller. Die gespannen verhouding
heeft nu geleid tot een openlijke oor
logsverklaring. Men mag niet ver
wachten, dat Leen Smit deze neder
laag met een glimlach zal aanvaarden.
De concurrentiestrijd, zo geducht in
de crisisjaren, is weer in alle hevigheid
ontvlamd.
Luchtfoto ANP.
SCHIEDAM, 17 dec. Vanmiddag
om tien voor half twee lag de „Staten
dam" weer veilig en wel gemeerd
langs de kade aan de werf van Wilton-
Fijenoord te Schiedam.
Er zijn tijdens de proeftocht moei
lijkheden ondervonden met de tand
wieloverbrenging.
„Wat de oorzaak is, zullen wij nog
moeten onderzoeken. We staan zelf
voor een raadsel, maar hebben er geen
idee van hoe lang de reparatie zal du
ren en of de officiële proefvaart op de
vastgestelde datum gehouden kan wor
den", aldus directeuren van de werf
en van de H.A.L.
„Er is geen sprake van dat de „Sta
tendam" op drift zou zijn geraakt", zo
zei men. „We hebben rustig liggen
wachten tot de sleepboten kwamen.
Dat wij zo laat in Schiedam terug zijn,
zo werd verder verklaard, vindt zijn
oorzaak in het tij, waarop wij wach
ten moesten om bij'de gunstigste ge
legenheid de pieren te Hoek van Hol
land te kunnen binnenvaren.
Ingezonden Mededeling (Adv.)
Betere schoenen zijn voorzien
JOHANNESBURG, 17 dec. (Reuter)
De 126 niet-blanke gevangenen, die
te Johannesburg in voorarrest worden
gehouden op beschuldiging van hoog
verraad, hebben in de gevangenis een
parlement" gevormd.
Toen vorige week een motie werd
verworpen, gaf de „regering" haar
„speciale dienst" bevel de „oppositie"
in hechtenis te nemen.
Van „regeringszijde" heeft men tever
geefs gepleit voor een verbod van al
coholische dranken voor alle rassen in
Zuid-Afrika.
De politie te Rome heeft opdracht
gekregen, in redelijke mate verdraag
zaam op te treden tegen overtreders
van de verkeersregels. Het bleek n.l.,
dat vorig jaar bijna de helft van de
bevolking een boete heeft gekregen.
Natuur- en landtchapsbetchermlng
ROTTERDAM, 17 dec. „Het gemeentebestuur van Rotterdam
acht het niet verantwoord, dat Rotterdam achter zou blijven in de
ontwikkeling van de scheepvaart. Deze ontwikkeling brengt met
zich mee: grotere havens voor de grotere scheepstypes, die nodig
zullen worden voor het vervoer van erts en olie. Omdat het niet
mogelijk is de Nieuwe Waterweg op grotere diepte te brengen, moet
Rotterdam uitzien naar een andere plaats aan de zee voor een nieuw
havencomplex. Nu wordt gedacht aan het eiland Rozenburg, maar
waarschijnlijk zal het dan achter het natuurreservaat „De Beer"
komen te liggen".
Dit verklaarde de burgemeester van
Rotterdam, mr. G. E. van Walsum, in een
vergadering van de Contactcommissie
voor Natuur- en Landschapsbeseherming,
die gewijd was aan het onderwerp „Na
tuurbescherming in het zuidelijk deel van
de randstad Holland." Enkele sprekers
hadden hierover inleidingen gehouden.
De voorzitter, jhr mr M. van der Goes
van Naters, zei dat in de randstad Hol
land ongeveer 2400 mensen wonen per
vierkante kilometer. Dat is bijna acht
maal zoveel als in andere gebieden in
Nederland. Vooral als de 40-urige werk
week ingevoerd zal worden, is hier drin
gend behoefte aan recreatieruimte. Daar
om mogen „De Beer" en de Biesbosch
niet verdwijnen" zei hij.
Ir W. G. van der Kloot bepleitte het
behoud van „De Beer". Vorig jaar heb-
UTRECHT, 17 dec. Zonder
enige vertraging is vanmiddag het
laatste transport Hongaarse vluch
telingen in Utrecht aangekomen.
De groep bestaat uit 350 perso
nen, onder wie 165 alleenstaande
mannen, 30 alleenstaande vrou
wen en 43 gezinnen.
Ook onder deze groep bevinden zich
tal van vluchtelingen, die in Nederland
reeds familieleden hebben. Op het sta
tion waren o.m. ter begroeting aanwe
zig de burgemeester van Utrecht, jhr.
mr. C. J. A'. de Ranitz, de voorzitter
van de interdepartementale commis
sie voor vluchtelingenhulp, mr. H. M.
L. H. Sark en de commandant van het
Rode Kruis corps, generaal b.d. P.
Alons.
Naar families
De federatie voor vluchtelingenhulp
is de gehele dag bezig geweest met de
afvoer van de vluchtelingen die tot
het vierde transport bhoorden. De 55
vluchtelingen, di met hun familie of
Overste Samual, commandant Ambon verklaart:
DJAKARTA, 17 dec. (ANP)
Luitenant-kolonel Sumual, comman
dant van het zevende militaire terri
torium (Ambon) heeft maandag mede
gedeeld, dat in Oost-Indonesië een
speciale legereenheid zal worden inge
steld voor het liquideren van de reS'
ten van het leger van de republiek der
Zuid-Molukken op Ceram.
De leden van de beweging der Zuid-
Molukken houden zich in het berg
achtige binnenland van Ceram schuil,
sinds de troepen van deze „republiek"
die in mei 1950 in Ambon, de hoofd
stad der Molukken, werd geprocla
meerd, door het Indonesische leger
werden verslagen.
Met grote meerderheid
PARIJS, 17 dec. (AFP-Rtr.) De nationale raad van de Franse
socialistische partij heeft met grote meerderheid het beleid van de
regering-Mollet goedgekeurd. De stemverhouding was 3247 voor,
270 tegen en 78 onthoudingen.
Mollets slagen was verzekerd, toen de afgevaardigden op de ver
gadering opstonden en langdurig applaudiseerden, nadat Mollet in
een rede van twee-en-een-half uur het beleid van zijn regering had
verdedigd tegen kritiek van de linkerzijde der partij.
gevraagd voor herstel van de interna
tionale positie van Frankrijk en verste
viging van het westelijk bondgenoot
schap.
Voorts vraagt de MRP om spoedige
maatregelen voor oplossing van het Al
gerijnse vraagstuk, verzekering van de
economische expansie, verhoging van het
levenspeil en maatregelen om het tekort
aan energie en het tekort op de handels
balans op te heffen.
Een regeringscrisis moet onder de hui
dige omstandigheden vermeden worden.
De regering moet het initiatief nemen
voor grondwetshervormingen, aldus de
motie.
In een tweede motie verlangt de MRP,
dat de regering alles in het werk stelt om
te komen tot ondertekening van verdra
gen inzake de Euratom en een gemeen
schappelijke markt in januari 1957.
De minister met standplaats Algiers,
Lacoste, deelde in Mollets overwinning,
want de kritiek was voornamelijk gericht
op de politiek van de regering in Noord-
Afrika.
Behalve de motie van vertrouwen keur
de de raad ook nog een motie goed, waar
in uitdrukking wordt gegeven aan het
solidariteitsgevoel met het Hongaarse
volk en waarin voorts de instemming van
de Franse communistische partij met de
„misdadige Sow jet-agressie in Hongarije"
wordt veroordeeld.
Het bestuur van de Franse republi
keinse volkspartij (MRP) heeft een
motie aangenomen, waarin van de re
gering krachtige maatregelen worden
Overste Sumual deelde mede, dat
deze speciale legerafdeling met de mo
dernste wapens zal worden uitgerust.
Er opereren volgens hem nog 2000
R.M.S.-volgelingen op Ceram. De
laatste tijd hebben de opstandelin
gen getracht in contact te komen
met de bevolking van Ned. Nieuw-
Guinea, doch tot dusverre zijn deze
pogingen mislukt, aldus overste Su
mual.
WARSHAU, 17 dec. (Reuter) De
bevelhebber van de Poolse militie,
generaal Dobieszak, heeft gezegd, dat
de wanordelijkheden te Stettin, Byd
goszcz, Breslau en andere grote ste
den een politiek karakter hebben aan
genomen, dat de Poolse communisti
sche partij en de regering in hun be
trekkingen met de Sowj et-Unie zeer
in verlegenheid heeft gebracht.
Straatschenders en misdadige ele
menten hebben gebruik gemaakt van
de „hoge levenstemperatuur", die Po
len op het ogenblik heeft, aldus de
generaal. De straatschenders waren
het werktuig van degenen, die ten
eigen bate anarchie wilden veroorza
ken van de democratisering, waarvoor
het volk zo hevig heeft gestreden, wil
den tegenhouden.
Generaal Dobieszak oefende kritiek
op de rechtbanken, die volgens hem
te mild zijn. De helft van de man
nen, die enige tijd geleden iemand van
de militie hadden mishandeld, werd
slechts voorwaarelijk veroordeeld.
gezinnen herenigd konden worden en
reeds vrijdag arriveerden, zullen van
daag ook worden afgevoerd. Ambte
naren van het ministerie van justitie,
die vanmorgen zouden arriveren om
de administratieve formaliteiten te
vervullen die de hereniging van deze
vluchtelingen met hun familie nog in
de weg stonden, zijn ook vandaag niet
gearriveerd.
In overleg met het ministerie van
justitie heeft de federatie voor vluch
telingen naar hun familieleden te ver
voeren. Op deze hereniging heeft de
ze groep van 55 personen in Neder
land thans reeds drie dagen gewacht.
ben 30.000 mensen dit gebied bezocht eu
dit jaar is het aantal weer gestegen. Bo-
vendien is recreatie-ruimte toch ook één
van de eerste voorwaarden om de vesti
ging' van grote industrieën mogelijk to
maken, aldus ir. Van der Kloot.
BIESBOSCH
Drs. R. J. de Wit drong aan op het be
houd van de Biesbosch. Hij merkte
o.m. op, dat, als met het deltaplan de
zeegaten afgesloten worden, men in de
Biesbosch een representatief reservaat
zou kunnen krijgen. En als recreatie
gebied begint het zich juist de laatste
tijd te ontwikkelen, vooral wat de wa
tersport betreft.
Per jaar wordt het door ongeveer B.OOi)
pleziervaartuigen bezocht. Verder komen
er een 70 80.000 sportvissers, sportja-
gers e.d. Het gebied is van het grootste
belang voor het zo dichtbevolkte Westen,
besloot hij.
Voor de pauze had prof. ir. J. Th.
Thijsse gesproken over het deltaplan.
Tsjecho-Slowakije beschuldigt
PRAAG, 17 dec. (Reuter) „Rude
Pravo", het officiële orgaan van dé
Tsjechoslo waakse communistische par
tij, beschuldigt de V.S. van luchtfoto
grafie boven Tsjecho-Slowakije van
uit grote radiografisch geleide bal
lons. Deze zouden een doorsnee heb
ben, hoofdzakelijk fototoestellen, waar
van elk een strook grond van 45 km
kan fotograferen. „Rude Pravo" he
kelt opnieuw het oplaten van bal
lons van „Radio Vrij Europa" met an
ticommunistische vlugschriften in
West-Duitsland.
Frankrijk had begrip voor de verlangens
LUXEMBURG, 1 7dec. (Belga) Het Luxemburgse parlement
zal zich begin januari uitspreken over het Frans-Duits-Luxemburgse
akkoord betreffende de kanalisatie van de Moezel, evenals over het
protocol inzake de door Frankrijk aan het Groothertogdom verleen
de compensaties. Het wetsontwerp tot goedkeuring van deze teksten
dat bij de kamer der volksvertegenwoordigers is ingediend
wijst erop, dat de oplossing, die aan dit moeilijke probleem gegeven
is, eenvoudig, juist en redelijk is en verklaart, dat de Luxemburgse
regering, door haar goedkeuring te hechten aan de kanalisatie van
de Moezel, zich bewust is mede te werken aan een Europees werk.
Als oeverstaat van de Moezel, zo
wordt opgemerkt, had het Groother
togdom het recht te eisen, dat de ka
nalisatie van deze rivier niet in het
nadeel van zijn economische en poli
tieke toekomst zou geschieden. Daar
om moesten degenen, die meer dan
het Groothertogdom zelf van dit werk
profiteren, het de middelen verschaf
fen om uit de onderneming het grootst
mogelijke voordeel te behalen. Frank
rijk, dat de gegrondheid van deze eis
van een klein land met een machtige
industrie maar met geringe hulpbron
nen erkende, heeft op rechtvaardige
wijze aan dit verzoek gevolg gegeven
door de middelen te verschaffen, die
in staat zullen stellen op de best mo
gelijke voorwaarden gebruikers van
de nieuwe waterweg te worden.
's-GRAVENHAGE, 17 dec. De aansprakelijkheid van de staat
voor industriële schade, veroorzaakt door het wegvallen van elektri
citeit na een vliegtuigongeluk, is de kern van een civiel geding, dat
op het ogenblik voor het Haags gerechtshof dient.
en voor deze ichade niet aansprake-
In november 1949 vloog een Spltfire-
piloot bij een duikvlucht de boven
grondse hoogspanningsleiding In de
Achterhoek stuk. Drie fabrieken te
Winterswijk en Aalten kwamen zon
der stroom te zitten.
Vlieger buiten schot
Het bleek, dat de vlieger niet aan
sprakelijk kon zijn voor dit ongeluk.
Op zijn stafkaart stond de hoogspan-
ningsleiding niet aangegeven. Boven
dien heeft hij, tegen de zon invliegend,
de draden waarschijnlijk niet kunnen
zien.
De drie fabrieken kwamen stil te
liggen en leden daardoor schade. De
prov. Gelderse elektriciteitsmaatschap
pij kon er zich contraktueel op beroe-
lijk te zijn.
Aangezien de schuldvraag hier vast
stond kon een civiel geding na onder
ling beraad direct voor het gerechts
hof worden gebracht. Voor de indu
strie trad mr. W. Geuchies uit Leid-
schendam op en voor de staat jhr. mr.
P. Th. Six van het bureau van de
Landsadvocaat.
Jazeker'
Op grond van diepgaande juridische
overwegingen meende mr. Geuchies,
dat de Staat aansprakelijk is voor de
toegebrachte schade. Door beschadi
ging van de hoogspanningsleiding staat
die aansprakelijkheid jegens de elektri
citeitsmaatschappij vast. Deze heeft
dan ook het haar toekomende gekre
gen. Ongeacht het feit, dat deze maat
schappij niet gebonden is haar afne
mers bij niet-levering schadeloos te
stellen meent mr. Geuchies, dat de-
geen, die schuldig is aan de beschadi
ging wel degelijk aansprakelijk is voor
de schade, die de afnemers hebben ge
leden.
„Absoluut niet"
Mr. Six bestreed deze opvatting.
Indien een schip een spoorbrug aan
vaart en het treinverkeer stagneert,
waardoor reizigers schade lijden, dan
wordt de voor de aanvaring verant
woordelijke man toch ook niet aan
gesproken terwijl de vervoerscondi-
ties de spoorwegen voor aanspraken
vrijwaren, aldus een voorbeeld.
Belangrijker overigens dan de scha
de, is het principe van deze zaak, zo
meenden beide pleiters. Indien het ge
rechtshof de staat voor de schade aan
sprakelijk zou stellen, dan zou dit
enorme consequenties voor de (ook in
ternationale) luchtvaart hebben. De fi
nanciële risico's zouden veel groter
worden. Het is de vraag, of deze dan
nog wel verzekerbaar zouden zijn.
Over deze principiële vraag, inhouden
de of de eis tot schadevergoeding 'n
al of niet onafscheidelijk belang
heeft met het veroorzaken van de
beschadiging, zal het gerechtshof op
24 januari 1957 arrest wjjzen.
De jaarlijkse bezuinigingen, die de
Lotharingse ijzerindustrie op haar
vervoerkosten zal kunnen bereiken,
worden op ongeveer 250 miljoen
Belgische frank geschat. Er wordt
op gewezen, dat de Luxemburgs®
industrie door dezelfde oorzaak jaar-
lijkt 90 tot 100 miljoen zal bezui
nigen.
„De kanalisatie", aldus de memorie,
„zal bijgevolg aan de Lotharingse
ijzerindustrieën aanzienlijker voorde
len bieden dan die, welke de Luxem
burgse fabrieken genieten. Dit verschil
bedraagt minstens 160 miljoen Belgi
sche frank. Dit is slechts één procent
van het verkoopcijfer der Luxem
burgse ijzerindustrie, maar in een pe
riode van achteruitgang kan de ge
ringste daling uiterst belangrijk zijn,
want beide industrieën trachten de
zelfde uitvoermarkten te veroveren".
In de considerans worden echter
de voordelen naar voren gebracht, dia
de kanalisatie voor het Groothertog
dom zal meebrengen. Zo zullen door
de aanleg van de rivierhaven Mertert
de Luxemburgse spoorwegen aanzien
lijk meer ontvangen, want de uitvoer
zal over 50 tot 60 km vervoerd wor
den, tegenover thans 20 km. Ook de
verwachte grotere ontvangsten zullen
in ruime mate de hogere kosten en
het verlies van het Franse vervoer
dekken, dat in plaats van doorvoer
over Luxemburg naar de Belgische
havens te gaan, van Diedenhofen at
de gekanaliseerde Moezel zal volgen.
Verder zal de kanalisatie het con
currentievermogen van de Luxem
burgse industrie tegenover de Duitse^
Belgische en Nederlandse Ijzer- en
staalnijverheid verhogen, d.w.z. te
genover 85 pet. van de produktie van
de E.G.K.S. Voor het eerst in zijn ge
schiedenis tenslotte zal het Groother
togdom beschikken over een recht
streekse toegang tot de Rijn en de zee
en over een verkeersweg, die het meer
dan de weg en het spoor onafhankelijk
maakt ten opzichte van het buitenland.
BAGDAD, 17 deer (Reuter) Radio
Bagdad meldde maandag van gezag
hebbende zijde uit Cairo vernomen te
hebben, dat de Egyptische regering 'n
„golf van arrestaties" heeft doen ver
richten.
Onder de arrestanten, die hoofd
zakelijk uit leden van de ontbonden
W.A.F.D.-partij en leiders der „Mo
hammedaanse broederschap" zouden
bestaan, moeten zich, volgens radio-
Bagdad, 45 Egyptische officieren be
vinden, die na de bezetting van Port
Said door de Britse en Franse strijd
krachten naar Cairo waren terugge
keerd.
