Am. luchtmacht stampte in 48 uur luchtbrug
voor Hongaren uit de grond
Stakingen in Boedapest geëindigd, maar
verzet nog niet gebroken
Nog voor 1 januri a.s. zullen 9000
vluchtelingen zijn overgevlogen
Kamerleden blijven hameren op
salarisverbetering onderwijs
Doojc tyaol de> Iciet van de ceus
Straaljager stortte neer en
verwoestte twee boerderijen
Verzetsleider uitgeweken
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Operatie Veilige Haven" verzorgt duizenden vluchtelingen
Ierse regering neemt
maatregelen
tegen nationalistenleger
Hongaarse luchtbrugop kleinere schaal
NIEUWE TOEKOMST
Zal min. Cals sneuvelen
op het veld van eer?
ÏKM
1
Piloot ongedeerd
Vierde transport (545)
Hongaren in ons land
«imiiiiimii
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 90, Goes.
Telefoon 2438 (b.g.g. voor redactie
3987, voor adm. 2970), Giro 274289.
Kantoren: Middelburg: Korte Noord
straat 35. Tel. 2009, Tel. redactie 2347
en 3162; Vlissingen: Nieuwstraat 68,
Tel. 326; Temeuzen: Dljkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0,52 per week,
ƒ2,20 per maand, ƒ6,50 per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord
Zeeuwsch Dagbl
12e Jaargang No. 3579 Wnd.-hoofdredacteur: Prof. Dr. J. J. de Jong - Directeur: jacq de Smit Zaterdag 15 december 1956
s
PATATESKRAAM DOOR
„LEGIOEN" BELAAGD
Sy Zie pagina 2
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Zondag: Zon op 8.46 u., onder 16.27
u. Maan op 15.30 u., onder 7.02 u.
Hoogwater zondag 16 december:
Vlissingen: 0.26 u. 1.95 m., 12.42 u. 1.93
m. Terneuzen: 0.54 u. 2.11 m., 13 09 u.
2.09 m. Wemeldinge: 2.05 u. 1.75 m.,
14.23 u. 1.62 m. Zierikzee: 1.51 u. 1.51
m., 14.11 u. 1.37 m.
BELFAST, 14 dec. (Rtr.). De re
gering van Noord-Ierland heeft zich
vrijdagavond bijzondere bevoegdheden
toegekend om een einde te maken aan
de overvallen door leden van het bui
ten de wet gestelde Ierse republikein
se leger.
De regering verklaarde, dat zij be
sloten heeft een bevel uit te vaardi
gen waardoor iedereen, die verdacht
wordt van handelingen die de vrede
of de orde in het land bedreigen, zon
der arrestatie-bevel in hechtenis kan
worden genomen.
De regering van de Ierse republiek
heeft vrijdagavond in een officiëel
communiqué de gewelddaden van het
Ierse republikeinse leger afgekeurd.
In het communiqué wordt gezegd,
dat „de regering in samenwerking met
politie en troepen alle maatregelen zal
nemen die zij nodig en geschikt acht
om deze daden te voorkomen, die an
ders onvermijdelijk mensenlevens zul
len kosten en tot een burgeroorlog
kunnen leiden.
(Van een speciale verslaggever van het A.N.P.)
MUENCHEN, 14 dec. In minder dan 48 uur tijd is in Muenchen
door de Amerikaanse luchtmacht een organisatie opgebouwd voor
het vervoer van duizenden Hongaarse vluchtelingen per vliegtuig
naar de Ver. Staten. Men hoopt vóór 1 januari meer dan 9.000
vluchtelingen op deze wijze naar de Ver. Staten te hebben vervoerd.
De luchtbrug wordt onderhouden door de M.A.T.S. (Mïlitairy Air
Transport Service) van de Amerikaanse luchtmacht, onder het com
mando van brigade-generaal G. B. Dany. Operatie „Veilige Haven"
zegt men.
Op 11 dec. is een begin gemaakt. Vandaag zijn acht vliegtuigen vertrokken,
met gemiddeld 56 personen. In enkele vliegtuigen worden 75 personen ver
voerd. Vanavond is een totaal bereikt van 1500 vluchtelingen.
Van de acht vliegtuigen die vandaag
vertrokken waren er zes van de MA
„De minister zal uiteindetijk bereid
moeten zijn te sneuvelen op het veld
van eer", aldus de heer Peters.
Denk aan bestedingsbeperking"zegt Mr. Cats
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 14 dec. Ongeveer
negen uren heeft de Tweede Kamer
vrijdag nodig gehad om minister Cals
duidelijk te maken, dat zijn onderwijs
beleid op tal van punten belangrijke
wijzigingen dient te ondergaan en dat
er met name op het stuk van de sala-
rispolitiek een einde dient te komen
aan de tijd van wikken en wegen.
Dinsdagmiddag krijgt de minister de
gelegenheid de Kamer ervan te over
tuigen, dat het tot nu toe gevoerde sa-
larisbeleid de toets der kritiek kan
doorstaan. Of hij daarin zal slagen, is
vooralsnog twijfelachtig. Het is dui
delijk, dat hij de noodzaak van be
stedingsbeperking zal aanvoeren als
motief, waarom voorlopig niet tot be
langrijke verbeteringen van de sala
rispositie van het onderwijzend perso
neel kan worden overgegaan.
De Kamerleden, die hedenmiddag
het woord voerden, hebben overigens
niet nagelaten er op te wijzen, dat der
gelijke verbeteringen een harmonische
'groei van ons onderwens slechts ten
goede kunnen komen.
De heer Kieywegt (P. v. d. A.), die
zelf onderwijsinspecteur is), waar
schuwde voor een bestedingsbeperking
In de onderwijssector. „Oons onder
wijs is een volkszaak", zo zei hij, „en
Nederland zal er aan moeten wennen,
dat in de toekomst een belangrijker
deel van het nationale inkomen aan
dit onderwijs wordt besteed".
Aan de vervolmaking van de voort
gezette scholing dienen wij, op straffe
van ondergang, alle krachten te wij
den. De oogst van tien jaar onderwijs
vernieuwing vond de heer Kieywegt
te gering.
Voorwaarden
Sprekend over de komende wet op
het voortgezet onderwijs stelde de
heer Kieywegt enkele voorwaarden,
waaraan deze regeling zal moeten vol
doen. Niet meer schooltypen dan
strikt noodzakelijk is zullen in de wet
mogen worden opgenomen. Er moet
voldoende ruimte open blijven voor
experimenten. De overgang van het
ene schooltype naar het andere dient
zo soepel mogelijk te zijn. Elk school
type moet zijn eigen kenmerken heb
ben.
De heer De Ruiter (C.H.) betreurde
zeer de traagheid bij de verbetering
van de onderwijzerssalarissen.
„Als de salariskwestie een kabi
netszaak is, laat minister Cals dan
eens met de vuist op ttafel slaan,
zodat het hele kabinet kraakt", zo
riep de heer De Ruiter uit.
Mej. Nolte (K.V. P.) was ver
ontrust over het grote aantal onbe
voegde leerkrachten bij het VHMO.
H.i. moet de hand gehouden worden
aan de bevoegdheid van de docent
en dient de aanstelling van een on
bevoegde leraar niet langer dan 2
jaar van kracht te zijn.
Steun aan school te Paron?
De heer Schmall (C.H.) informeerde
naar de mogelijkheid van „enigerlei
financiële handreiking" aan de Theo-
door de Bergeschool te Paron (Fr.),
waarvoor de Nederlandse prot. christ.
kolonisten in Frankrijk zich al te zwa
re opofferingen moeten getroosten.
De heer Peters (K.V.P.), die de rij
van sprekers sloot, sprak over de sa
larissen. Hij hoopte, dat minister Cals
zijn ambtgenoot van Financiën zover
zal krijgen, dat hij a.s. dinsdag de Ka
mer verheugende mededelingen over
de onderwijzerssalarissen kan doen.
TS en twee gecharterde vliegtuigen
van Amerikaanse luchtvaartmaat
schappijen.
De V.S. zullen in totaal 21.500 vluch
telingen uit Hongarije opnemen. Daar
van gaan er 6500 onder de „refugee
relief act", die op 31 december afloopt.
Zij krijgen een visum en kunnen zich
in de V.S. vestigen. 15.000 worden toe
gelaten „on parole". President Eisen
hower zal het Congres echter vragen
een wet aan te nemen, waaronder het
voor deze groep mogelijk zal zijn in
de V.S. te blijven.
Van Wenen naar Linz
De I.C.E.M. (intergouvernementele
commissie voor Europese migratie)
met 27 leden-staten, op wier oproep 22
landen asiel aan Hongaarse vluchtelin-
Op een van de hellingen van de Rot
terdamse Droogdog Maatschappij in
Rotterdam is vrijdagochtend de kiel
gelegd voor het reuzen-passagiers
schip „Rotterdam" dat daar zal wor
den gebouwd in opdracht van de Hol-
land-Amerika Lijn. De „Rotterdam"
zal minstens 38.000 bruto registerton
meten.
Uitvoerige gegevens over Neerlands
grootste passagiersschip vindt men op
pag. 3.
o
Geen 60 maar 70 km per uur
in bebouwde kom
's-GRAVENHAGE, 14 dec. - De maxi
mum snelh eid van 60 km pér uur,
die in afwijking van het t.z.t. alge
meen in de bebouwde kommen gel
dende maximum van 50 km per uur
op bepaalde wegen kan worden in
gesteld, is gewogen en te laag be
vonden.
Naar de K.N.A.C. mededeelt, is het
voorstel gewijzigd en zal in plaats
van 60 km per uur, 70 km op deze
nader aan te duiden wegen mogen
worden gereden.
o
In Moskou zijn berichten ontvan
gen, dat opnieuw sprake is van onrust
in Littauen naar aanleiding van de
Hongaarse opstand. Ook gaan er ge
ruchten over onrust in Letland en Est
land.
De bekende Judo'er Anton Geesink
zal binnenkort in dienst treden bij de
judoschool Koning in Amsterdam,
waar hij ass.-leraar wordt. Later hoopt
h() een eigen school te openen.
Ook op kleinere schaal was er van
daag een Hongaarse „luchtbrug".
Maar dan omgekeerdvan Amerika
naar Hongarije. Uiteraard geen vlnch-
telingen, die deze roete volgden, maar
zendingen voedsel en kleding, ge
schenken van de inwoners van Cleve
land. Geestelijke vader hiervan was de
journalist Ted Andrica, die naar Hon
garije vloog met kleding en voedsel
voor een waarde van 50.000 dollar,
welke door de bevolking van de stad
bijeen, waren gebracht. Bij het Oosten
rijkse grensplaatsje Pamhagen werden
de gaven over de grens gebracht en
wel op de manier, zoals deze foto laat
zien. Met behulp van een touw werd
een „luchtbrug" over het grenskanaal
gecreëerd. Rechts in de bomen hangt
een krans, die Andrica meekreeg van
een groep in Hongarije geboren Ame
rikanen met het verzoek deze te plaat
sen op Hongaarse bodem.
-
Iff:
Kt' w
0,
gen hebben aangeboden, is verant
woordelijk voor het vervoer van de
6500 Hongaren, die met een visum
naar de V.S. gaan en die met gechar
terde vliegtuigen van Wenen en Linz
worden vervoerd. Daarmee werd op 1
dec. een begin gemaakt. Het aantal dat
op deze wijze werd vervoerd, bedraagt
naar schatting reeds 4000.
De 15.000 anderen worden deels door
de M.A.T.S. per vliegtuig vervoerd
een kleine tienduizend deels per
schip vanuit Bremerhaven ruim
5.000.
Deze 15.000 worden eveneens door
de I.C.E.M. bijeen gebracht uit de vele
Oostenrijke kampen en worden per
trein en bus naar Muenchen vervoerd,
waar zij door de M.A.T.S. worden ver
zorgd. In het algemeen vertrekken zij
daags daarna naar New York.
Aanvankelijk vertrok men in de
avonduren. Maar daar men dan des
avonds in New York aankomt onge
veer 22 vlieguren met twee tussen
landingen in Prestwick en in Gander,
vertrekt men thans voor het grootste
deel vanaf elf uur des morgens.
Telkens nieuwe groepen
Op het vliegveld te München rijden
op het vliegveld de autobussen aan,
met telkens een nieuwe groep Hon
gaarse vluchtelingen voor een der
vliegtuigen.
Vaders en moeders met kinde
ren, jonge mannen alleen mijn
ouders zijn nog in Hongarije, mijn
broer en mijn zuster gingen naar
Australië, ik naar de V.S., zegt ons
een jonge Hongaarse arbeider
wachten in de bussen, die na enige
tijd tot bij het vliegtuig rijden. In
korte tijd zijn allen overgestapt en
kiest een DC-4 het luchtruim om
met 50 tot 60 Hongaren naar de
V.S. te vliegen.
Voorzorgslanding (wegens storing) mislukte
BREUGEL, 14 dec. Vrijdagmiddag omstreeks kwart voor twee
heeft een neerstortende Thunderstreak-straaljager twee boerderijen
te Breugel (bij Eindhoven) in lichterlaaie gezet. De piloot, de 26-j.
eerste luit. vlieger F. Hoppener uit Uden (N.B.) wist zich met zijn
schietstoel te redden. De straaljager ging, evenals de twee boerde
rijen geheel in de vlammen verloren. De schade aan de boerderijen
wordt op ong. f 100.000.— geschat. Ook een aantal varkens werden
door het vuur verteerd.
Naar de luchtmachtvoorlichtings
dienst ons mededeelt, waren er vier
Thunderstreak-straaljagers van de
vliegbasis Volkel in de lucht, toen één
van de vliegers motormoeilijkheden
kreeg.
Hij besloot een voorzorgslanding te
maken op de basis Eindhoven. Hij
kreeq toestemming om te landen, maar
bij nadering van de basis werd hij
door zijn volgvlieger, volgens de offi
ciële procedure in het Engels, gewaar
schuwd, dat zijn vliegtuig in brand
stond.
Hjj verliet onmiddellijk door middel
van de schietstoel het toestel, dat van
ongeveer 500 meter hoogte neerstortte
en zich vlakbij enkele boerderijen tus
sen Son en Breugel in de grond boor
de. De piloot kwam op ongeveer 1 ki
lometer afstand van de straaljager dp
de grond en was ongedeerd.
Brandende stukken
Vermoedelijk door brandende stuk
ken van 't vliegtuig, ontstond brand
in de boerderijen van W. Saris en K.
Leenders. De boerderij van O. Don
kers liep waterschade op. De brand-
(Door corresp. Ronals Farquhar)
BOEDAPEST, vrijdagnacht 15
dec. (Reuter). De stakingen in
Boedapest zijn geëindigd. Maar
dat wil nog niet zeggen, dat daar
mee ook de rust is weergekeerd.
Integendeel, in de hoofdstad en
overal in het land is er een gela
den spanning, het gonst er van de
geruchten en dagelijks vinden
overvallen, arrestaties en sabota
ges plaats.
Generaal Bela Kiraly, die onder
het bewind van Nagy comman
dant van Boedapest was, schijnt
naar Oostenrijk te zijn uitgewe
ken. Hij was de naaste medewer
ker van generaal Maleter („de
held van Boedapest") en dikwijls
werd hij genoemdals de leider
van een groep verzetsstrijders, die
bij Bakony opereerde.
De Hongaarse regering heeft beslo
ten,dat de 4e april (die altijd als be
vrijdingsdag werd gevierd) geen na
tionale feestdag meer zal zijn. In
plaats daarvan komt de 15e maart, de
dag van dé revolutie van 1848.
Uurlonen
Verder heeft radio-Boedapest mee
gedeeld, dat de Hongaarse regering
het Stachanof-systeem heeft afge
schaft. Dit is, volgens ingewijden, een
gebaar om de arbeiders te sussen.
De arbeidersraden hadden deze af
schaffing reeds onophoudelijk geëist.
De lonen zullen voortaan berekend
worden op basis van het aantal ge
werkte uren, waarbij rekening wordt
gehouden met de produktiviteit.
Emigratie toegestaan.
Ook is bekend gemaakt dat perso
nen boven de 50 jaar met toestemming
van het ontvangende land kunnen
emigreren.
Aan mannen beneden de 45 jaar zal
slechts in uitzonderingsgevallen een
emigratiepas worden verstrekt. Vrou
wen boven de 45 jaar kunnen in alle
gevallen een pas krijgen. Voor jonge
re vrouwen zal elk geval afzonderlijk
beoordeeld moeten worden. Wel zul
len steeds vrouwen hun man mogen
vergezellen als hij toestemming tot
emigratie krijgt. Ook minderjarige
kinderen mogen mee.
Salarisverhoging van 8-15
De regering heeft besloten de ar
beiders, die deze maand naar hun werk
teruggekeerd zijn, 80 procent van hun
salaris over november uit te betalen,
als zij door omstandigheden buiten
hun wil, zoals gebrek aan grondstof
fen, niet veel hebben kunnen produ
ceren.
Voorts meldt de Hongaarse pers, dat
met ingang van 1 jan. de lonen in de
industrie van 8 tot 15 procent ver
hoogd zullen worden.
weren van Son en Eindhoven en van
het vliegveld Welschap bij Eindho
ven bestreden de brand.
Een begin van brand in de boerderij
van de heer Donkers werd door de
vrouw des huizes met een slang op de
waterleiding geblust. Behalve de
brandweer was ook de G.G.D. uit
Eindhoven ter plaatse. Deze hoefde
echter niet in actie te komen.
Dinsdag arriveert 5e trein
UTRECHT, 14 dec. Het vier
de transport Hongaarse vluchte
lingen, onder wie vele intellectu
elen en een groot aantal kleine ge
zinnen, is vrijdagmiddag om drie
uur in Utrecht per trein aangeko
men. Zij zijn voorlopig weer in
één der Jaarbeurshallen onderge
bracht. Het transport bestond uit
545 personen, o.w. 340 alleen
staanden. Zij zullen waarschijnlijk
over de vakantiecentra in ons land
worden verdeeld.
WAAR NU7
Om zeven uur 's avonds is de lege
trein naar Oostenrijk teruggegaan, om
de vijfde groep Hongaren voor ons
land te halen. Dat zal dan het laatste
transport zijn, dat nog in de Jaar
beurshallen wordt ondergebracht. De
Jaarbeurs heeft haar gebouwen drin
gend nodig voor de a.s. Voorjaars-
beurs. Het is nog niet bekend, waar
het volgende opvangcentrum zal zijn.
Het vijfde transport wordt a.s. dins
dag in ons land verwacht. In de trein
bevinden zich wederom een aantal stu
denten, een medisch team met Rode
Kruishelpster en een aantal tolken.
Ingezonden Mededeling Adv 1
MOM» Cfc' tlttVWAMRMUIHIli UVlMllli>J
