Eventuele rantsoenering van aard
oiieprodukten wordt voorbereid
Op het gebied van het onderwijs
leven nog vele wensen
Russische plannen voor M.-Oosien
voorlopig getorpedeerd
Speciaal bureau, gevestigd in
Den Haag, ingesteld
Gevaarlijke situatie in het
Indonesische leger
ZEEUWSCH DAGBLAD
Paghva
Officieren kregen
disciplinaire straffen
HOOFDPIJN
WEG HOOFDPIJN!
Grootste aantal donors
in Naarden-Bussum
Ontploffing in kelder
te Nijmegen
Respectabele lijst van „dringende
aangelegenheden"
Het zenden van „vrijwilligers" wordt niet
door V.S. geaccepteerd
Kritiek verstomd
„Vrijwilligers"
Gruenther waarschuwt
de Sowjet-Unie
Woensdag 14 november 1956
Aanmelding fabrikanten en importeurs verplicht
PORT SAID NOVEMBER 1956
zaken van advies zal dienen inzake
de verdeling der beschikbare hoe
veelheden aardolie en aardoliepro-
dukten. In deze commissie zijn ver
tegenwoordigd de ministeries van
economische zaken, van oorlog, van
marine, van verkeer en waterstaat,
van landbouw en van buitenlandse
zaken.
s-GRAVENHAGE, 13 november. Het ministerie van economi
sche zaken deelt mede, dat een aantal maatregelen is genomen, die
noodzakelijk zijn voor de voorbereiding van een eventuele rantsoe
nering van aardolieprodukten. In de staatscourant is een Kon. Be
sluit gepubliceerd, waarbij enige artikelen van de distributiewet 1939
opnieuw van kracht worden. Bij de eveneens in deze staatscourant
verschenen aardoliedistributiebeschikking 1956 worden ruwe aard-
oloe en aardolieprodukten met ingang van 14 november 1956 tot dis-
tributiegoed verklaard.
Onder aardolieprodukten worden
in dit opzicht verstaan: benzine, pe
troleum, donkere oliën, minerale
smeeroliën en minerale vetten, mine
rale wassen (met inbegrip van vase
line en parafine), natuurasfalt, asfalt-
bitumen, alsmede mengsels van deze
produkten met andere mineralen, dan
wel met lichtere koolwaterstoffen of
andere vloeistoffen, vloeibaar ge
maakte aardoliegassen.
Eveneens bij beschikking van de
minister van economische zaken is
ingesteld het bureau voor aardolie
produkten, dat gevestigd zal zijn te
's-Gravenhage, Groot Hertoginnelaan
70. Tot directeur hiervan is benoemd
de heer C. Liefheid. Voorts is be
noemd een commissie van bijstand,
die tot taak heeft de directeur van
dit bureau van advies te dienen.
ONTHEFFING.
Daar het hier slechts voorbereiden
de maatregelen betreft, is tevens een
ontheffingsbeschikking gepubliceerd,
die voor alle in de distributiebeschik-
king genoemde aardolieprodukten een
ontheffing geeft van het in die be
schikking bepaalde.
Wel is de bepaling van kracht,
dat fabrikanten en importeurs van
en handelaren in benzine, petro
leum en donkere oliën verplicht
worden zich binnen een week
schriftelijk aan te melden bij het
bureau voor aardolieprodukten.
Bovendien is ieder verplicht de
minister op diens verzoek de door
hem gewenste inlichtingen te ver
strekken.
kend gemaakt, dat de uitvoer van
ruwe aardolie en de in de aardolie
distributiebeschikking 1956 genoemde
aardolieprodukten van 17 november
1956 af wederom onder controle zal
winden gebracht.
Het ministerie van landbouw deelt
mede, dat ondernemers in de land-,
tuin- en bosbouw in de loop van deze
en volgende week bij de plaatselijke
bureauhouder van de provinciale
voedselcommissaris, in wiens rayon
zij hun bedrijf uitoefenen, formulie
ren kunnen halen voor het verstrek
ken van gegevens over de op hun
bedrijven aanwezige bedrijfsmotoren,
verwarmingsinstallaties, enz. Deze
gegevens zijn nodig om het ministerie
inzicht te geven in de behoefte aan
aardolieprodukten (benzine, petro
leum, gas/dieselolie, lichte en zware
stookolie) per bedrijf, op welke ge
gevens een rantsoenering van deze
produkten zal kunnen worden ge
baseerd.
Een ev. rantsoenering van aard
olieprodukten voor de visserijvloot
zal via het bedrijfschap voor visserij-
Tenslotte is in de staatscourant be- produkten geschieden.
Regering moei ingrijpen
Voorts is een aantal contingent
beheerders aangewezen. Dit zijn in
stanties, die een ev. rantsoenering in
bepaalde seectoren zullen moeten re
gelen. Deze zijn: het ministerie van
verkeer en waterstaat en wel het
directoraat-generaal van het verkeer,
voor het wegverkeer en de binnen
vaart, en het directoraat-generaal
voor de scheepvaart, voor de kust
en zeevaart, het ministerie van land
bouw, visserij en voedselvoorziening,
voor de land-, tuin- en bosbouw en
de visserjj, en de Nederlandse Bakke
rijstichting, voor de bakkers. Voor het
industriële en het overige verbruik
zal een ev. in te voeren rantsoenering
worden geregeld door het bureau
voor aardolieprodukten.
INTERDEPARTEMENTAAL.
Voorts is nog ingesteld een inter
departementale commissie van over
leg, die de minister van economische
Ingezonden Mededelingen (adv.)
ïlieuuM iti 't ko-hl
Toen het communistische raads
lid en hoofd-bestuurslid Meijer in de
zitting van de gemeenteraad van Sneek
een verklaring wenste af te leggen
ten aanzien van Hongarije, verlieten
alle overige raadsleden de zitting. Al
leen de voorzitter en de gemeentese
cretaris hoorden de verklaring. De
raad besloot twee Hongaarse gezinnen
woonruimte toe te wijzen.
Het ligt in de bedoeling in juli
1958 te Leiden een internationaal na
tuurkundig congres te houden ter her
denking van het feit dat prof. dr. H.
Kamerlingh Onnes er op 10 juli 1908
in slaagde het helium in vloeibare toe
stand te brengen.
9 Op de nieuwe Hemweg in Am
sterdam is de 42-jarige heiondernemer
G. J. van Weelden uit Zaandam met
zijn auto met zeer hoge snelheid tegen
een lichtmast op de verkeersheuvel
bij de Hembrugpont gereden. Hij
DJAKARTA, 13 nov. ANP.
De toestand in het Indonesische
leger, zoals die is na de jongste
maatregelen van chef-staf Nasu-
tion tegen een aantal hooggeplaat
ste officieren, is door de voorzitter
van de defensie-sectie van het par
lement „zeer gevaarlijk" genoemd.
Sjarif Usman deed een beroep op
de regering zich niet afzijdig te
houden, daar de kwestie van het
leger zou inwerken op bijna de he
le staat.
Vorige week legde Nasution aan
twee kolonels, Sukanda Bratameng-
gala en Sapari, disciplinaire straffen
op wegens daden in strijd met de
krijgstucht.
Enige weken geleden werden twee
officieren, n.L de woordvoeder van het
leger, overste Pirngadie, en het hoofd
van de inlichtingendienst, overste
Hassan, van hun functie ontheven,
omdat zij de instelling bekend hadden
gemaakt van een commisie van onder
zoek, welke legerofficieren moest on
dervragen, die beschuldigd werden
van zoals Pringadie het uitlegde
„pogingen om de regering te wijzigen
of omver te werpen".
NIET VERSCHENEN
De voormalige plaatsvervangend
chef-staf, Lubis, die mede verant
woordelijk was voor de val van het
eerste kabinet Ali Sastroamidjojo,
werd door zijn chef ter verantwoor
ding geroepen wegens indisciplinaire
actie, maar hij verscheen niet.
Toen werd aangekondigd, dat hem
disciplinaire straf zou worden opge
legd wege' S het niet opvolgen van or
ders.
In een brief, die in twee kranten
werd gepubliceerd, onthulde Lubis,
dat hij achterdocht had gekregen,
toen hij bemerkte, dat zijn telefoon
verbinding was afgesneden en dat
militaire politie voor zijn huis stond.
De militaire commandant van N.-
Sumatra, kolonel Simbolon, zond een
telegram naar Nasution, waarin hij
deze opheldering vraagt voor de maat
regelen, die tegen Lubis en andere
officieren zijn genomen. Lubis zou
Simbolon als commandant van Noord-
Sumatra opvolgen.
De regeringspartij, de Masjumi, zou
de regering vragen stellen over de
maatregelen, die de chef-staf heeft ge
nomen.
Vice-premier Roem heeft aange
kondigd, dat waarschijnlijk de hulp
van president Soekarno en van vice-
president Hatta gevraagd zal
worden om een oplossing voor het
legerprobleem te vinden.
Ingezonden Mededeling (adv.)
Dit is het Suezkanaal bij Port Said:
versperd door de wrakken van ver
schillende tot zinken gebrachte sche
pen. De doorvaart voor grote schepen
is geheel versperd, doch Britse des
kundigen zijn al op onderzoek naar
de mogelijkheden tot berging of ver
wijdering van de wrakken. Zij voeren
daartoe met kleine marinebootjes naar
de wrakken om ter plaatse een onder
zoek in te stellen.
BUSSUM, 13 nov. Bussum heeft
een nieuw record gevestigd op het ge
bied van het afnemen van bloed van
donors.
In verband met verzending van
grote hoevelheden bloedplasma naar
Hongarije en aanvulling van de be
schikbare voorraden had het Rode
Kruis in het gehele land donors opge»
roepen. Bij de afdeling Naarden-Bus
sum meldden zich maandag niet min
der dan 800 donors. In de avonduren
werd van 536 hunner bloed afgetapt.
NIJMEGEN, 13 hov. Vanmorgen
is te Nijmegen de kelder van de wo
ning van dr. A. Lips tengevolge van
een onploffing uitgebrand. Men was
in de kelder bezig met het overgieten
van petroleum-ether, waarvan de vrij
komende dampen door het vuur van
een in de nabijheid brandende olie
stookinrichting tot ontploffing kwa
men. Twee verpleegsters, die op dit
moment in de kelder aanwezig waren,
kregen een zenuwschok. De brand
weer slaagde erin het vuur tot de kel
der te beperken en de schade bleek
betrekkelijk gering. Er zijn echter veel
ruiten van de woning gesprongen en
vensters en deuren uit de sponningen
geslagen. Men was verzekerd.
Tweede Kamerleden vuren vragen af op ministers Cals
's-GRAVENHAGE, 13 november. In het voorlopig verslag van
de Tweede Kamer over de begroting van o., k. en w. voor 1957 wordt
algemeen de wens uitgesproken, dat het Nederlandse volk in al zijn
geledingen zoveel mogelijk aan de verschillende vormen van onder
wijs, kunsten en wetenschappen kan deelnemen en vele leden spra
ken de wens uit, dat dit doel in de komende periode zal worden ver
wezenlijkt. Zo zal b.v. naar middelen moeten worden gezocht, dat
alle leden van de volksgemeenschap aan het kunstleven deel kunnen
hebben.
in beurzen a fonds perdue, vergoeding
van reiskosten, niet slechts bjj het
lager en bij het nijverheidsonderwijs,
maar eveneens bij het middelbaar
onderwijs enz.
Als aangelegenheden, die dringend
op afdoening wachten, beschouwden
vele leden:
Het was de Kamerleden niet ont
gaan, dat de onderwijsbegroting de
laatste jaren een niet onaanzienlijke
stijging vertoont, maar een vergelij
king met de cijfers van voor de oor
log leert, dat er dan zelfs van een
achteruitgang gesproken moet wor
den. Naar de waarde van de gulden
in 1938 gerekend, werd voor het
onderwijs in 1935 per inwoner uit
getrokken f 22.en in 1948 slechts
f 17.In percenten van het natio
nale inkomen uitgedrukt, moet zelfs
gesproken worden van een daling van
4,3 pet tot 2,9 pet.
Voor 1956 zal het percentage ver
moedelijk 3 bedragen, terwijl het
voor 1957 begroot op 3,1. Dit zijn
geen cijfers, die reden tot juichen
geven.
VERLANGLIJST.
Velen stelden de eis van verdere
afschaffing van het schoolgeld, dus
ook t.a.v. het kleuteronderwijs en over
de gehele linie bij het voortgezet
onderwijs, toekenning, ook voor de
eerstkomende jaren, in veel ruimere
mate, zowel in aantal als in bedragen,
van beurzen, met steeds toenemende
de totstandkoming van een raam
wet, een z.g. grondslagenwet, waarin
het onderwijs als een organisch sa
menhangend geheel tot uitdrukking
wordt gebracht; uitbreiding op grote
schaal van het wetenschappelijk on
derzoek en praktisch experiment in
onderling verband; het tot stand bren
gen van een aaneensluitend stelsel
van onderwijs; het treffen van voor
bereidende maatregelen om te komen
tot verbetering van de leerlingen
schalen; het vraagstuk van het onder
wijs aan de jeugd tussen 12 en 15
jaar; de leerplichtverlenging; invoe
ring van part-time-onderwjjs; de over
lading van de verschillende onder
wijsprogramma's; de salariskwestie;
de lichamelijke opvoeding, voor welk
vak ook een gebrek aan docenten
heerst; de voorzieningen ten behoeve
kwam bij deze botsing om het leven, omzetting van renteloze voorschotten van studenten en de huisveseting van
studenten; het vraagstuk van de
vrijetijdsbesteding; de beheersvorm
van de openbare lagere school; het
vraagstuk van de gehuwde en huwen
de onderwijzeres; een wettelijke re
geling voor de opleiding van alle do
centen voor de diverse typen van
scholen; scholenplannen vóór het
vhmo en m.o., analoog aan het inge
diende kweekscholenplan; het vraag
stuk van de vakantiespreiding; een
zodanige structuur van het school
toezicht, dat ook hier het organisch
verband duidelijk zichtbaar wordt; de
spelling.
ILLUSIES»
In tegenstelling met de wens naar
een spoedige totstandkoming van een
algemene wet op het voortgezet on
derwijs achtte men zich van verschil
lende andere zijden genoopt te waar
schuwen tegen de illusies, die men
blijkbaar koestert. Een dergelijke
„mammoet-wet" zal in geen geval bin
nen afzienbare tijd tot stand kunnen
komen en afgezien van de vraag
naar het nut van zulk een wet zal
men verstandig doen de oplossing
van diverse problemen op het gebied
van het voortgezet onderwijs niet
van de invoering van deze wet af
hankelijk te maken.
Deze leden zouden dan ook de
minister in overweging willen geven
allereerst te zoeken naar praktische
oplossingen, die op korte termijn te
verwezenlijken zijn. Als de wetten op
het middelbaar en hoger onderwijs
spoedig gewijzigd worden, in dier
voege, dat kern- en keuzevakken en
gediffrentieerde diploma's kunnen
worden ingevoerd, zal dit een verbe
tering betekenen, die niet alleen van
waarde is voor het v.h.m.o.
Vele leden waren van mening, dat
het middenstandsonderwijs dringend
een wettelijke voorziening behoeft,
teneinde aan de beunhazerij op dit
Langs het uiterste randje van de oorlog
Al zit de wereld dan nog midden in een reeks van niet te
voorziene ontwikkelingen, het is op dit moment na
de eerste enerverende gebeurtenissen in Hongarije en
het Midden-Oosten misschien iets gemakkelijker afstand
te nemen van de feiten en (vandaag speciaal ten aanzien van
het Midden-Oosten) enige licht te laten schijnen op de ach
tergrond van het Brits-Franse ingrijpen en de daarop vol
gende dreigementen van Rusland. De Britse verklaring over
de vondst van Russische wapens, die in overstelpende hoe
veelheden aanweig waren op het grondgebied van Egypte,
geeft alle aanleiding tot de veronderstelling, dat de wereld
langs het uiterste randje van een volledige oorlog is gegaan.
Er is o.i. geen reden om deze
Britse verklaring in twijfel te
trekken. Al blijft de vraag,
waarom de Engelse regering, die
van de aanwezigheid van al dit
materiaal èn van Russische des
kundigen in Egypte op de hoogte
moet zijn geweest, deze weten
schap voor de Amerikaanse re
gering verborgen heeft gehou
den. Dat dit zo is mag geconclu
deerd worden uit de spontane
afkeuring van het Witte Huis
over de Brits-Franse actie. Of
ook deze moet maar een doekje
voor het bloeden zijn geweest.
Het gesprek
van de dag
Voor de wereld grote ontstelte
nis en verontwaardiging laten
blijken, maar achter de scher
men de actie goedkeuren. De
waarheid op dit punt zullen wij
waarschijnlijk nimmer of pas
veel later vernemen.
Wat hiervan zij, vast staat, dat
Egypte vol zat met communisti
sche wapenen en dat de instruc
teurs erbij waren geleverd. Uit
documenten zou zijn gebleken,
dat het Kremlin reeds een da
tum had vastgesteld voor een al
gemene aanval op Israël. Onmo
gelijk lijkt dit niet: Nasser kwam
er voor uit, dat zijn contacten
met Moskou zeer intensief wa
ren en betekent zulk een situa
tie in feite niet, dat hij zijn
richtlijnen en opdrachten van
daar ontving?
Beziet men het Brits-Franse
ingrijpen tegen deze achtergrond,
dan zal toch ook de kritiek van
die lieden, die ach en wee
schreeuwden over de gewapende
actie van beide mogendheden,
onmiddellijk moeten verstom
men. Zij zullen dankbaar moeten
zijn, dat door dit ingrijpen al
thans voorlopig aan het Rus
sische machtstreven een hard
handig halt is toegeroepen.
Want men mag toch niet aan
nemen, dat deze zedeprekers aan
het adres van Engeland en
Frankrijk het zullen toejuichen,
dat ook het Midden-Oosten ge
welddadig onder de Russische
knoet wordt gebracht? Indien de
wetenschap, dat de Sowjet-Unie
vroeg of laat van plan was haar
regiem ook in het Midden-Oos
ten te vestigen, nog geen vol
doende rechtvaardiging zou zijn
voor het optreden der beide wes
terse landen, dan weten wij niet
meer aan welk feit z(j dan dit
recht zouden kunnen ontlenen.
Dat het communistische mate
riaal zo weinig van invloed is
geweest op het verloop van de
krijgsverrichtingen, is slechts
een gevolg van de omstandigheid
dat de Egyptenaren niet wisten
wat zij ermee moesten beginnen.
Er werden wapens gevonden, die
zelfs de westerse militaire ex
perts nog niet kenden. De Egyp
tenaren hebben blijkbaar niet
eens geweten waarmee zij door
de Russen waren opgescheept!
Dat de communistische instruc
teurs de wapens niet of nagenoeg
niet hebben bediend, kan ver
klaard worden uit de opdracht,
die zij uit Moskou hadden mee
gekregen ,n.l. ervoor te zorgen,
dat zij niet in handen zouden
vallen van de westerse troepen,
waardoor het luguber spel van
het Kremlin op het allerduide
lijkst zou blijken.
Waarschijnlijk zullen zelfs de
Russische machthebbers niet
hebben vermoed, dat het met de
organisatie en de discipline van
het Egyptische leger zo slecht
gesteld was. Het zure Is thans,
dat veel materiaal nog op het
nippertje naar omliggende Ara
bische landen is kunnen worden
overgebracht.
De vraag, of Rusland inder
daad „vrijwilligers" (welk een
woord in het communistische sy
steem!) naar het Midden-Oosten
zal zenden, kan op dit moment
nog niet met „ja" of „nee" wor
den beantwoord. Onmiddellijk
na de aankondiging ervan liet
Washington een duidelijke waar
schuwing horen. Het Kremlin
weet nu goed, dat de Verenigde
Staten dit niet zullen accepteren.
Of het zich iets van deze waar
schuwing zal aantrekken? Wij
z(jn geneigd om daarop bevesti
gend te antwoorden. Ten opzich
te van Amerika moet Moskou
zich altijd nog wat meer in acht
nemen dan ten opzichte van En
geland en Frankrijk. Het is in
tussen verblijdend, dat de inter
nationale politiemacht spoedig in
het Midden-Oosten in dienst.kan
treden.
gebied een eind te maken. Wil de
minister, eventueel in overleg met
zijn ambtgenoot van economische
zaken, dit bevorderen?
Ook het schriftelijk onderwijs
achtte men van een zo grote so
ciale betekenis, dat men zich af
vroeg, of men het toezicht, zoals
dit tot nu toe is geregeld, kan wor
den volstaan. Krachtige maatrege
len om aan de wantoestanden, die
op dit gebied bestaan, een einde te
maken, zou men van harte toe
juichen.
PARIJS, 13 nov. (Reuter). Gene
raal Alfred Gruenther, de scheidende
opperbevelhebber van de Navo-strijd-
krachten in Europa, heeft op een af-
scheidspersconferentie de Sowjet-Unie
gewaarschuwd, dat in geval er raket
wapens werden gebruikt vergelding
door het Westen zal volgen „net zo
zeker als twee maal twee vier is".