In hel Holel Dieu lagen 200 kinderen
in acht bedden....
Nieuws uit de Provincie
„Aansluiting" tussen beginsel en
praktijk is eerste voorwaarde
NIVEA
Een eeuw later waren er in
Utrecht tweepersoons bedsteden
beschermt Uw huid
dag in - dag uit
Dhr. Chr. de Bruin nam
afscheid van de G.J.L.O.
Bezoek aan oude ziekenhuizen
Zes in één bed
Drastische middelen
Aanlokkelijker beeld
Eigen land
Primitief
7 holen
De heer J. P. Wattel
wordt zijn opvolger
Maandag 12 november 1956
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 5
Ingezonden Mededeling (adv-)
(Van onze §-redacteur)
UTRECHT, november. We zijn in ons land in het gelukkige
bezit van een groot aantal uitstekend geoutilleerde ziekenhuizen.
Nog steeds is de gang naar het ziekenhuis om zich daar te laten op
nemen voor veel patiënten een hele stap. Allen hebben zij echter het
volste vertrouwen, dat zij daar door kundige medici behandeld zullen
worden, dat ze goed zullen worden verzorgd door getrainde ver
pleegsters, en dat alles in het werk zal worden gesteld om hen ge
nezen weer huiswaarts te doen keren.
Dat is in het verleden wel eens heel anders geweest. Er was een
tijd, dat de gang naar het ziekenhuis bijna gelijk stond met een af
scheid nemen van het leven. Dat de verzorging alles te wensen over
liet en dat een chirurgische ingreep alleen vergeleken kon worden
met het ondergaan van de ergste folteringen op de pijnbank.
De dankbaarheid voor wat ons in onze huidige ziekenhuizen ge
boden wordt zal slechts groter worden, als we ditmaal een bezoek
brengen aan een tweetal gasthuizen uit het verleden.
Laten we dan eerst eens een kijkje
nemen in het Hotel Dleu te Parijs, zo
als het was in de eerste jaren van de
«estiende eeuw.
In deze tjjd was het Hotel Dleu al
een eeuwenoude Instelling, want het
werd reeds omstreeks het jaar 650 ge
sticht door Landry, bisschop van Parijs.
Evenals zovele gasthuizen, leprozerieën
en dergelijke Instellingen, dankte dit
ziekenhuis zijn onstaan aan de neiging
tot het bedrijven van christelijke barm
hartigheid, die we in de middeleeuwen
telkens tegenkomen. Zoals het gehele
aardse leven in die tijd was ingesteld
op de eeuwigheid, zo moest ook een
deel van het aardse goed der welgestel-
den worden aangewend voor daden, die
de schenker in het hiernamaals vergol
den zouden worden.
Terecht werd eens opgemerkt, dat
de zielen der schenkers bij deze in
richtingen meer baat hadden dan de
lichamen der zieken. Deze laatsten
lagen maar al te vaak dicht opeen
gepakt in onverwarmde zalen, had
den een onvoldoende verzorging en
moesten vertoeven in een omgeving,
die met alle eisen van hygiëne spotte.
Wij bezoeken het Hoted Dieu om
streeks het jaar 1500, even vóór de la
ter zo beroemde chirurg Ambroise Paré
nier drie jaar werkte om het diploma
van leerling-chirugijn te verkrijgen. De
deuren van het sombere gebouw staan
dag en nacht wijd open, zodat we zon
der verdere plichtplegingen naar bin-
Ben kunnen gaan.
Het gasthuis beschikt n.l. niet over
da middelen om de ongeveer 1200
Patiënten van voedsel te voorzien.
Ve open poorten betekenen dan ook
tan uitnodiging voor de rijk met
aardse goederen bedeelden om voed-
fel ten behoeve van de arme lijders
af te geven. Het gevolg is natuurlijk,
dat de zieken soms dagen lang hon
ger lijden om dan weer hun maag te
bederven met een overvloed van
poedsel. Allen delen mee van wat
Wordt binnengebracht. Met bij
zondere wensen in verband met de
dard der ziekte kan geen rekening
Worden gehouden.
Met de goede gevers kunnen ook de
Ilieleden van de patiënten elk uur
de dag en nacht binnentreden en
let is geen. zeldzaam verschijnsel om
in hongerige hond tussen de bedden
zien sluipen, op zoek naar iets eet-
irs.
We spreken over bedden. Er zjjn
nog geen 500 éénpersoonsbedden,
waarop de zeer ernstig zieke of be
voorrechte patiënten liggen. Dan
staan er een aantal legersteden van
ongeveer 1.5 meter breed. In elk van
deze ledikanten liggen 8 tot 6 pa-
i tlënten. Z(jn er meer dan drie in on
dergebracht, dan liggen ze om en om,
het hoofd van de één naast de meest
al zeer onwelriekende voeten van de
ander. Tenslotte staan er nog acht
grote „kinderbedden", waarin b(j el-
Kaar zo'n 200 kleine kinderen en zui
gelingen zijn opgeborgen.
Ho erden zieken, waarvoor op een
bed geen plaats meer is, liggen in het
itro op de vloer van de holle, onver-
Warmde zalen. Mannen en vrouwen lig-
ïen door elkaar, in de bedden of op het
Stro. Typhuslijders hebben een kraam
vrouw of een t.b.c.-patlënt tot buur.
Aan isolatie van besmettelijke zieken
denkt niemand.
Het best zijn zij er aan toe, die hier
Hggen om een chirurgische behande
ling te ondergaan, de amputatie van
of been b.v. Dat is, zonder ver
doving met de vrij grove instrumen-
en van die tijd, een ontzaglijke mar
teling. Maar hoewel ook een groot
percentage van deze patiënten er het
leven niet afbrengt, hebben ze daar
voor toch meer kans dan de lijders
aan besmettelijke ziekten en de
kraamvrouwen.
De chirugijns, die soms minder ver
stand van de menselijke anatomie had
den dan in onze tijd een kapper met
een EHBO-diploma, passen drastische
middelen toe. Hun lange ervaring heeft
hun echter wel het een en ander ge
leerd over de behandeling van wonden
en beenbreuken en over amputaties.
De akademisch gevormde doctoren in
de medicijnen zijn, wat hun theoreti
sche kennis aangaat, echter nog niet
veel verder dan Hippocrates en Gale-
nus. zij trekken geleerde gezichten en
Schrijven dranken en zalven met La
tijnse namen voor, maar in de meeste
gevalleD staan ze volkomen machte
loos. Het enige wat ze b.v. kunnen doen
voor een t.b.c.-patiënt, is hem aan te
raden te vasten en te bidden en zich
voor te bereiden op de eeuwigheid.
Het hele gasthuis met zjjn talloze
patiënten, met het vuile stro vol uit-
werpelen en andere ongerechtigheden
op de vloeren, is één haard van be
smetting. Het krioelt er van onge
dierte. Overledenen blijven soms 24
uur tussen de levenden in op het
stro of in de bedden liggen, vóór ze
worden weggehaald. Als het verple
gend personeel, de nonnen en de Ie.
kebroeders, 's morgens op de zalen
verschijnen, komt hun zo'n verpesten
de stank tegemoet, dat zij in azjjn ge
drenkte sponzen voor de neus moeten
binden om niet onmiddellijk te be
zwijmen.
Deze verplegers en verpleegsters we
ten van ziekenverzorging vrijwel niets
af. Het enige wat ze kunnen is voedsel
verdelen, de allerergste vuiligheid op
ruimen en een verband of compres ver
versen.
Ook op het Instrumentarium in het
ziekenhuis is men gauw uitgekeken. In
Lyon beschikt men een eeuw later in
een gasthuis voor 550 patiënten nog
slechts over vjjf instrumenten, waaron
der een wig om de kaak van de patiënt
open te houden en een trepaan.
Dat is het Hotel Dieu, het grootste
ziekenhuis in de belangrijkste stad van
die tijd. Een inferno, boven welks in
gang met het volste recht de woorden
van Dan te geschreven hadden kunnen
wordem „Wie hier binnentreedt late
alle hoop varen".
schuift de gordijnen der bedsteden open.
In eenige liggen twee zieke mannen, in
andere twee zieke vrouwen, wederom
in andere een gekwetste. Bij het ope
nen zal hem geen frissche lucht zijn
toegestroomd, maar een benauwde zie
kenlucht. Hij onderzoekt nu de zieken,
nadat de chirugijnskist, met de noodi-
ge geneesmiddelen, zalven, pleisters, oli
ën, onder zijn bereik is gebracht en
gaat voornamelijk de gewonden na. en
die aan uitwendige gebreken lijden.
Daarop verschijnt tegen negen uur
Dr. Bor, deftig gekleed, het gewicht
van zjjn ambt beseffende. Hij wordt
met gepasten eerbied ontvangen. De
nederige Chirurg buigt diep voor
hem. Hij neemt de zieken waar,
schrijft zijne ordonnantiën en over
legt met de Chirurg of de gewonden
ook geneesmiddelen noodig hebben.
Ten 4 uur 's avonds maakt de Chi
rurg zijn tweede visite. Inmiddels ten
negen uur 's morgens brengt de deel-
meid het eten voor de zieken, waarvan
sommigen te bed liggen, anderen aan
tafels of banken en scabelletjes zitten.
Wederom anderen zitten in een zieken
stoel. Zij spreken onder elkander of
houden zich met stichtelijke lectuur be
zig.
Kort daarna beklimt de streng-
Calvinistische godsdienstleraar, door
kneed in den Heidelbergschen Cate-
chisums, den preekstoel, in de zie
kenzaal aanwezig en houdt een stich
telijke toespraak met gebed. Ten elf
ure en ten vijf ure hebben er weder
maaltijden plaats. Na zes uur is het
stil in de ziekenzaal; volgens de huis
orde moeten de zieken zich op dat uur
naar bed begeven. Op de tafels zijn
bierkannen, bekers en medicijnflessen.
De zieken drinken volop bier en zoo
noodig ook melk en loijn.
Zoo verloopt de dag eentoonlg, slechts
afgewisseld door de bezoeken, die de
De ziekenzaal in het St. Catharina
gasthuis te Utrecht. Deze oude teke
ning met zijn wonderlijk perspectief
laat duidelijk de bedsteden aan
weerszijden zien.
zieken van hunne bloedverwanten of
vrienden krijgen en de soldaten van
hunne kapteins en sergeanten. Somtijds
komt de rentmeester ofwel een lid van
de Vroedschap overtuigen of alles or
delijk toegaat, terwijl de hospitaalmees-
ter een wakend oog houdt over alles en
zorg draagt, dat het den zieken aan
niets ontbreekt en dat de noodlge pro-
visiën aanwezig zijn.
Hier is dus een heel wat aanlolikelij-
ker beeld, dat reeds spreekt van orde
lijkheid, netheid en een poging om het
de zieken aan goed voedsel, nooh aan
de voor die tijd beste medische verzor
ging te laten ontbreken. Toch is er nog
een hemelsbreed verschil tussen die
zaal met 40 tweepersoons bedsteden en
een zaal ln een modem, goed geoutil
leerd ziekenhuis.
Het Catharina-gasthuls was de voor
loper van het huidige Stads- en Aca
demisch Ziekenhuis in de Domstad. Het
was één van de eerste ziekenhuizen,
waar ook medische studenten de ronde
langs de bedden mochten meemaken om
de theoretische kennis door de prakti
sche ervaring te verdiepen. Zo hielp het
zelf mee nieuwe generaties van medici
te kweken, die nieuwe inzichten naar
voren brachten, ook op het gebied van
de ziekenhuishygiëne en ziekenhuisver-
pleging.
Ieder, die na het bovenstaande
gelezen te hebben door de gangen
en zalen van een modem zieken
huis loopt, daar de lichte, heldere
ziekenkamers ziet, de goed opge
leide verpleegsters en het rijk ge
sorteerde instrumentarium van de
operatiekamer, zal dankbaar zijn
voor wat, in verhouding tot de
eeuwenlange historie der zieken
huizen, binnen een betrekkelijk
korte tijd voor de zieke mens werd
bereikt.
We slaan nu een eeuw over om eens
een kijkje te gaan nemen in een gast
huis binnen de eigen landsgrenzen, in
het begin van onze gouden eeuw. Daar
toe richten we onze schreden naar het
St. Catharina-gasthuis van de Johannie-
terridders te Utrecht.
In 1528 waren de ridders van de orde
van het Hospitaal te Jeruzalem, zoals
zjj voluit heetten, verdreven uit hun ge
bouwen op het Catharijneveld, omdat
Karei V daar het kasteel Vredenburg
wilde bouwen. Thans staat op deze
plaats de Jaarbeurs. De Johannieters
vestigden zich toen ln de Lange Nieuw-
straat, waar zij opnieuw een gasthuis
inrichtten. Dit St. Catharina-gasthuis
kwam in 1580 onder het bestuur van
de Staten van Utrecht te staan en op
het moment van ons bezoek is het dus
een overheidsinstelling met gedeputeer
den van de Staten als bestuurders.
Het ziet er hier al heel wat netter en
schoner uit dan ln het Hotel Dieu een
eeuw tevoren.
De grote ziekenzaal heeft een vloer
van zwarte en witte tegels en her
innert sterk aan een schaakbord. De
beide lange wanden worden geheel
ingenomen door lange rijen bedste
den, waarin de patiënten twee aan
twee liggen. Nog tot 1685 zullen
mannen en vrouwen hier op dezelfde
zaal liggen, zjj het dan ook niet in
dezelfde bedstee.
Is thans voor een plattelandsarts het
onderzoek en de behandeling van een
patiënt ln een bedstee een onding, om
van een bevalling maar niet te spre
ken, deze nette hokjes met gordijntjes
ervoor maken toch een heel wat ple
zieriger indruk dan de 6-persoons bed
den in het Farijse gasthuis.
De verpleegsters dragen een zwart
gewaad met witte voorschoot en kraag
en een witte muts en zien er zeer pro
per uit.
Dr. P. Q. Brondgeest (18351804),
een befaamd diagnoticus uit de vori
ge eeuw, heeft aan dit gasthuis en aan
de Balije van St. Catharine der Jo
hannieters een uitvoerige studie ge
wijd. Dank zij zijn onderzoekingen
zijn wij in staat volledig te beschrij
ven, hoe een willekeurige dag in de
eerste decennia van de 17e eeuw in
dit ziekenhuis verliep. Hij vertelt
daarvan het volgende:
„De ijverige chirurg Thomas Pack,
met een lantaarn gewapend, gaat des
morgens ten 7 ure de gasthuispoort
aan de Nieuwe Gracht binnen en klopt
aan de deur van de ziekenzaal. De por
tier opent de deur, waardoor de chirurg
onmiddellijk in de ziekenzaal treedt,
die ruim is en waarin zich een veertig
tal bedsteden bevinden, voorzien met
gordijnen en rabatten, die zeker geslo
ten zijn; want het is koud in de zaal,
omdat in de haard slechts hout en turf
gestookt wordt.
De maeghd, die den nacht bij de zie
ken heeft doorgebracht, groet hem eer
biedig en geeft hem de noodige inlich
tingen omtrent hunnen toestand. Hij
H. van Eijsden voor a.r.-cenfrale „Middelburg"
MIDDELBURG, 10 november Indien de „aansluiting" tussen het
beginsel en het praktische politieke werk ontbreekt, zal de kracht
en de invloed van het beginsel verslappen. Het is van uitermate groot
belang, dat in de praktijk van het staatkundige leven er een duidelijk
verband aanwezig is tussen dit anti-revolutionaire beginsel en de
toepassing, die zakelijk en reëel dient te zijn. Dit verklaarde de heer
H. van Eijsden, lid der Tweede Kamer, in een rede, welke hij van
middag in de Bakkerszaal van het Schuttershof hield voor de centrale
A.R.-kiesvereniging „Middelburg".
„Een blik achteruit een blik voor
uit!" was de titel van zijn onderwerp.
De heer Van Eijsden herinnerde aan
de zelfbeschuldiging, die algemeen was
na de verloren verkiezingen en wees
op de schok voor geheel protestants-
christelijk Nederland, toen men zich de
uitslag realiseerde. Verblijdend is de
voortgaande bezinning op de oorzaken
van deze teruggang.
De heer Van Eijsden meende, dat
de gehele geestelijke strutuur van
ons volk aan het veranderen is en
dat het besef, dat de christelijke be
ginselen alle voor de staatkunde te
zeggen hebben .ernstig is verzwakt.
NIET BEKOORLIJK?
Uitvoerig ging de spreker in op de
kritiek als zou de A.R. zich tijdens de
kabinetscrisis niet behoorlijk hebben
gedragen. Hij stelde, dat altijd het ern
stige streven om het landsbelang te
dienen heeft geprevaleerd. De heer
Van Eijsden verklaarde persoonlijk
grote bezwaren te hebben tegen het
doorlopend raadplegen der Kamerfrac
ties; niet de Tweede Kamer formeert 'n
kabinet. Deze fracties mogen slechts in
bijzondere omstandigheden bij de kabi
netsformatie worden betrokken.
De voornaamste achtergrond der for-
matiemoeilijkheden was, aldus de heer
Van Eijsden, de omstandigheid, dat in
feite de brede basispolitiek is mislukt.
Hij was zelf geen bewonderaar van de
ze politiek, omdat zij meebrengt, dat
een kabinet geen duidelijk en welom
lijnd standpunt kan innemen en er van
de taak der toch noodzakelijke oppo
sitie weinig zal terechtkomen.
Niettemin kunnen er omstandighe
den zijn, dat slechts een brede basis
kabinet mogelijk is. De heer Van Eijs
den betreurde het ,dat de formatiepo
ging De Gaay Fortman mislukte en er
niet een kabinet van duidelijk christe
lijke signatuur tot stand kwam. Dan
had metterdaad getoond kunnen wor
den, dat zo'n kabinet een waarlijk na
tionale en sociale politiek kan voeren.
OVERVRAAGD?
De spreker ging ook in op de kri
tiek, volgens welke de AR. door twee
zetels te vragen zou hebben over
vraagd. Hij was het daarmee niet eens
en motiveerde dit met een verwijzing
naar de betekenis van het beginsel
voor het ganse volk en naar de onaan
trekkelijke positie, die één AR.-minis-
ter in het kabinet zou Innemen tegen
over de sterke groepen van socialisti
sche en Rooms Katholieke ministers.
Bovendien zou de prot. chr. invloed in
het kabinet, nu de C.H.Ü. tengevolge
van de opheffing van het departement
van overzeese rijksdelen een zetel ver
speelde, door genoegen te nemen met
slechts één minister ernstig zijn ge
daald.
Een noodkabinet, maar daarom
juist ook een sterk kabinet, zo con
cludeerde de heer Van Eijsden, die
meende, dat de weg van dit kabinet
geen gemakkelijke zal zijn, nu de
buitenlandse situatie vele zorgen
geeft en de nationale economie met
grote spanningen heeft te kampen.
De vergadering stond onder leiding
van de heer J. de Wolf te Seroo'skerke.
die in zijn openingswoord een kort
overzicht gaf der buitenlandse toestan
den en woorden van deernis sprak
voor het Hongaarse volk.
o-
's-HEER ABTSKERKE
Burgerlijke Stand. Overleden: J. de
Pundert, 70 j.
Allien NIVEA temt Bucerlt
het votdïnpsmiddtt voor de huid
Uitgave
Stichting Zeeuwse!» Dagblad
Goes.
Mede^rkers: J. A, van Benne-
kom, Middelburg,- Ds. W. C. v^n
Burgelèr, Krulnmgen; A.LCatè-
man, Aardenburg; 3. S. Hoek,
Middelbur— **--*-
£orp; J.
4 klis,KÉerl
Vlissingen;
Poortvliet;
Lódde'r, VI
Nrgj
Hou
ijsseii, Terneuzen;
Goes. Qs. M. v,
ee^ ÖS. J. Kwast,
lam,
oes; J.
11, Vlis-
Nieuw-
Zilveren ambtsjubileum
Op donderdag 15 november a.s. hoopt
de heer Jac. Deurloo de dag te herdenken,
dat hij vijf en twintig jaar geleden in
dienst trad bij de Rotterdamse Bank N.V.
De jubilaris begon zijn loopbaan bh de
incasso-afdeling te Tholen en werd eind
1948, na nog gewerkt te hebben te Bergen
op Zoom en te Vlissingen, benoemd tot
procuratiehouder te Tholen. Januari 1953
werd hij benoemd tot bijzonder procura
tiehouder te Bergen op Zoom, in welke
functie hij thans nog werkzaam is.
BORSSELE
Collecte. De collecte voor het Reclas-
seringswerk heeft 33,90 opgebracht.
COLlfNSPLAAT
Collecte. De collecte „Oktobermaand
Zeeuwse maand", ten behoeve van de
vrijetijdsbesteding der bejaarden in onze
provincie, bracht op 206,77.
DRIEWEGEN
Collecte. De opbrengst van do collecte
voor Hongarije is 573,75.
s-GRAV EN ROLDER
E.H.B.O. Donderdagavond is door de
docent van de plaatselijke afdeling van
de E.H.B.O. dokter J. Nieuwenhuijse, al
hier, aan 13 personen het diploma uitge
reikt.
s-HEER ARENDSKERKE
N.C.V.B. De plaatselijke afdeling van
de N.C.V.B. heeft haar maandelijkse sa
menkomst gehouden. Spreker was ds. A
van Haarlem, Ned. Herv. predikant te
Nieuw- en Sint Joosland. HU sprak over
het onderwerp -,Man en Vrouw".
KAPELLh
C.J.M.V. en Rode Kruis. In een speciale
bijeenkomst van de plaatselijke C.J.M.V.
afdeling heeft de heer J. A. Viergever uit
Goes, instructeur van de Rode Kruis-
colonne Kapelle, gesproken over het werk
van het Ned. Rode Kruis in het algemeen
en het colonnewerk in het bijzonder. Hij
vond een zeer aandachtig gehoor en van
de gelegenheid tot het stellen van vragen
werd een druk gebruik gemaakt. De lei
ding berustte bij de heer H. Eversdijk.
NISSE
Raad. Woensdag a.s. komt de raad bij
een. Op de agenda komt o.a. voor; een
voorstel om aan de stichting voor huis
houdelijke voorlichting ten plattelande
een subsidie te verlenen. Ook zal de be
groting voor 1957 worden behandeld.
OOST- EN WEST-SOUBURG
Voor Hongarije. Het gemeentebestuur
heeft een circulaire doen uitgaan, waarin
gevraagd wordt de stoffelijke nood van
de duizenden Hongaarse vluchtelingen te
helpen lenigen. Daartoe zal een huis-aan-
huis-collecte worden gehouden in de week
van 12 tot 17 november, waarbij tevens
een intekenlijst zal worden aangeboden.
Afzonderlijke giften kunnen worden ge
stort op gironummer 4 5 3 4 6 van de ge
meente-ontvanger. Voorts kunnen ook
gelden worden afgegeven aan ds. Tj. M.
Haitjema en de heer M. J. Rottier, Dijk-
straat, en op hét gemeentehuis. Een zo
breed mogelijk saemengesteld comité be
veelt de collecte aan.
WEMELDINGE
Hongarije-avond. Het plaatselijk comi
té tot hulpverlening aan Hongarije heeft
besloten om op dinsdag 13 november dei
avonds om half acht in de Ned. HerA
kerk een Hongarije-avond te beleggeiV
Na het openingswoord door ds. J. G. va<l
Ieperen en een inleidend woord doo#
burgemeester van Sas zal de heer Pal
Balazs, Hongaars journalist te Am ster*
dam, een toespraak houden. Ds. J. A. Har
mers spreekt het slotwoord. Voorts wordt
er samen gezongen.
Onderwijsbenoeming
GOES, 10 november Bij beschikking
van de minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening is voor het tijdvaÜ
van 1 oktober 1956 tot 1 oktober 1957 ba*
noemd tot leraar in tijdelijke dienst aan
de rijkslandbouwwinterschool te Schoon»
djjke, de heer J. Eversdijk te Kloetlnge.
AANBESTEDING
Industrieterrein te Tholen
00»
eed
Door de ambtenaar van de Bank vi
Nederlandse Gemeenten is aanbestel
het bouwrijp maken van en de wegen»
aanleg ln het industrieterrein te TholeA
Ingeschreven werd door: M. de Oude-lï,
bedr. M. v. d. Velde, Bruinisse 799;.91iP
F. de Jonge, Zierikzee 62.400,Aan
bedr. M. v. d. Velde, Bruinisse 79.900,—%
Firma W. v. Vossen Sc Zn., St Annaland
60.500,Aann. Transp. bedrijf Schob»
ben-Franken, Rotterdam 63.300,—. Ge»
br. J. M. Moerland Zn., St Annaland
57.900,—. Firma P. Knuist, Tholen
60.900,—. Firma J. H. Eleveld, Gronia?
gen 63.890,—. Firma P. v. d. Elshoui
Den Haag 66.660,
Export oesters liep terug
YERSEKE, 10 november Direct
de paniekstemming ln West-Europa is
de afgelopen week de export van oeste:
naar binnen- en buitenland teruggelopei
Naast de beurs is de export van oestei
namelijk zeer gevoelig voor dé politieki
gebeurtenissen. Gelukkig is het vertrap
wen van het publiek nu teruggekeerd,
zodat weer normaal kan worden afgezet
Nagekomen advertentie
Heden overleed in zijn Heer en
Heiland na een langdurig gedul
dig gedragen lijden, nog onver
wachts, onze geliefde zorgzame
man en vader, de heer
JAN LABRUYÈRE
op de leeftijd van bijna 58 jaar.
Zijn bedroefde vrouw, kinderen
en behuwdkinderen,
Middelburg:
T. Labruyere-Davidse
Vlissingen:
G. Labruyère
P. J. Labruyère-Walthuis
L. Pouwelse-Labruyère
A Pouwelse
Middelburg:
C. Z. Labruyère
Middelburg, 10 nov. 1950.
Nieuwlandseweg 2
De begrafenis zal plaats hebben
dinsdag 13 november, 2 uur
Geen bloemen
Na een „diensiiijd" van twee en dertig jaar
MIDDELBURG, 10 november In de vanmiddag in het Gen
Jeugdgebouw gehouden najaarsvergadering van de G.J.L.O. Zeelai
is officieel afscheid genomen van de heer Chr. de Bruin te Middel
burg, die, na gedurende twee en dertig jaar zijn krachten aan het
Geref. Jeugdwerk te hebben gegeven, de hamer overdroeg aan de
heer J. P. Wattel te Middelburg, die met grote meerderheid als voor
zitter werd gekozen. In deze vergadering heeft de voorzitter van de
landelijke Bond voor Geref. Jeugdorganisatie, ds. J. C. J. Kuiper té
Den Haag, gesproken over het onderwerp „In het verleden ligt het
heden".
Ds. Kuiper zei o.m., dat het niet juist
is zich vast te klemmen aan het verleden,
omdat wü „mensen van nu" zijn. Hij
stond stil bij het begrip tijd als de
stroom van het verleden door het heden
naar de toekomst. Van die tijd nemen wij
maar een klein stukje in beslag: wij zijn
aan de tijd onderworpen. Het is zeer be
langrijk, dat Jezus Christus juist midden
in de tijd is gekomen. Hij is de Heer ook
van de tijd.
BEZINNING IN DE CRISIS
De predikant constateerde verder in
zijn rede, dat de bezinning een ernstige
crisis doormaakt. De jeugdbeweging ont
komt daaraan niet. Het ,,doen", de actie,
krijgt alle nadruk. Zeer vele jongeren
zijn liever lid van een sport- en spelver-
eniging dan van een bezinningsvereni-
ging. De grondgedachte van het Geref.
jeugdwerk is: luisteren naar wat Jezus
Christus vandaag te zeggen heeft voor
de toekomst. Hij roept ons op tot mede
arbeiders.
Deze visie heeft ook consequenties
voor het leiding geven in het jeugd
werk, aldus ds. Kuiper, die o.m. noem
de het aankweken van een goed kerk
begrip en beklemtoonde, dat niet al
leen vóór, maar ook mét de jeugd moet
worden gewerkt. De ernst mag daarbu
niet ontbreken, maar deze arbeid zrn
in de goede zin „speels" dienen te zijnt
spelen als kinderen van God.
AFSCHEID
Na de pauze werd afscheid genomen
van de heer De Bruin. Hij gaf zelf eeh
kort overzicht van de afgelopen jaren en
wees op de grote ontwikeling van dit
soort van jeugdwerk (andere vormen,
methodiek, enz.) sedert twee en dertig
jaar geleden in Zeeland een G.J.L.O.
werd opgericht als eerste in Nederland.
De heer De Bruin was één van de op
richters. Hij dankte voor de ondervonden
medewerking en vriendschap, waarna hij
het presidium overdroeg aan de heer
Wattel, die op zijn beurt de scheidende
voorzitter hartelijk dank bracht voor rijn
vele activiteiten. Namens de G.J.L.O.
bood hij de heer De Bruin een schilderij
aan. Mevrouw De Bruin ontving een
plant. Ook ds. Kuiper bedankte de heer
De Bruin namens de G.J.O. voor zjjn
werk.
