1 BEHAALDE 0PSTAHD DE OVERWINNING Russen verlaten Boedapest Groet van A.R.-convent aan H.M. Koningin Juliana Gedeeltelijke mobilisatie van Israëlische leger In hoofdstad zevenduizend doden Hortgarije op agenda V. Het drama van Magyarovar Nagy willigt eisen van het verzet in Dulles belooft Hongarije hulp Kds Utas PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND J' Zelfs kinderen vochten Zwarte vlaggen Russen in kazernes Drie jongelui uit Schelde gehaald „Derde weg" en k westie-Soestdijk" Algerijnse verzetsleiders Parijse cel naar iraakse troepenconcentraties Beverly en Sherwood opgetogen naar huis '53 Ned. kustvaarder na aanvaring gezonken Onrustig Algerië DOOR DE WERELD itoorj It Vorststraat 80, Goes. Telefoon 2438 (b.g.g. voor redactie 3987, voor adm. 2970), Giro 274289. Kantoren: Middelburg: Korte Noord straat 35. Tel. 2009, Tel. redactie 2347 en 3162; Vlissingen: Nieuwstraat 68, Tel. 326; Terneuzen: Dijkstraat 26-28. Exploitatie: Oosterbaan Lie Cointre N.V., Goes. Abonnementsprijs 0,52 per week, ƒ2,20 per maand, ƒ6,50 per kwartaal. Losse nummers 13 cent. Advertentieprijs 24 cent per man. Rubriek Kabouters 10 cent per woord Zeenwsch Dagblad f WONINGRAAD ONTSTEMD (zie pag. 2). 12e Jaargang No. 3538 Wnd.-hoofdredacteur: Prof. Dr. J. J. de Jong - Directeur: Jacq de Smit Maandag 29 okt. 1956 Op- en ondergang van Zon en Maan: Dinsdag: Zon op 7.32 u., onder 17.16 u. Maan op 3.31 u., onder 15.31 u. Hoogwater dinsdag 30 oktober: Vlissingen: 11.03 u. 1.73 m. 23.41 u. 1.98 m. Terneuzen: 11.35 u. 1.90 m., u. m. Wemeldinge: 0.11 u. 1.75 m., 12.47 u. 1.53 m. Zierikzee: 12.27 u. 1.33 m., u. m. WENEN, 29 okt. De strijd in Hon garije, die nu aan het luwen is, is zeer Verbitterd en buitengewoon wreed ge weest, vooral in Boedapest. Een Oostenrijkse arts die de opstan delingen in Boedapest heeft geholpen, en in Oostenrijk is teruggekeerd, heeft verteld dat hij kinderen de Russen heeft zien bestrijden. Hij zag een jong meisje dat brandende proppen vodden in Russische voertuigen gooide. Een jongen van negen jaar stair een band van een Russische pantserauto lek. Terwijl een Russische soldaat bezig was en reservewiel te monteren, boorde de jongen een gat in de ben zinetank en stak de zaak in brand. De dokter had niet gezien of de jongen heeft kunnen ontsnappen of samen met het voertuig is verbrand. WENEN, 29 oktober. Het is uitermate moeilijk zich een beeld te vormen van de situatie in Hongarije. Zaterdag en ook gisteren is nog verwoed gevochten en uit de berichten, die werden ontvangen, kon men de indruk krijgen dat de verzetsmensen in de meeste plaat sen aan de winnende hand waren. Radio-Boedapest, die steeds in handen van de regering is gebleven, deed verscheidene keren op roepen tot de opstandelingen om de wapens neer te leggen. Gisteravond heeft de Hongaarse eerste minister Imre Nagy, voor radio- Boedapest verklaard, dat de Sowjettroepen onmiddellijk uit Boedapest zullen worden teruggetrokken. De Sowjet-opperbevelhebber in Hongarije had een desbetreffend voorstel goedgekeurd. Nagy zei voorts, onmiddellijk bespre kingen met de Russische regering te zullen beginnen over de terugtrekking van Russische troepen uit geheel Hongarije. De Hongaarse premier gaf vervol gens de verzekering, dat niemand die deelgenomen heeft aan de strijd ge straft zal worden. Vannacht werd me degedeeld dat de Russen uit Boedapest vertrekken. Premier Nagy heeft voor de radio in de afgelopen dagen keer op keer be loften gedaan. Een nieuwe regering werd in het vooruitzicht gesteld, die „de eisen van het volk zal uitvoeren". Twee groepen Het schijnt echter dat Nagy geen algemene en vrije verkiezingen heeft beloofd en hierop hebben de verzets lieden ook aangedrongen. Alle ver zetsgroepen hebben echter niet de zelfde eisen gesteld. „Er zijn twee soorten communisten", verklaarde gisteren een verzetsstrijder aan een speciale verslaggever van het A.N.P. Zij, die het hele communisme willen verdrijven en zij, die alleen maar het Russische communisme wil len vervangen door een nationaal com munisme, net als Tito. Wij hier in het westen zijn van de eerste soort, net als de mensen in Boedapest en de andere grote steden. Maar op het platteland overheerst de tweede soort. Wie zal het winnen? Hij haalde de schouders op. Nagy kondigde aan dat de staatsvei- ligheidspolitie zal worden ontbonden en dat de onderhandelingen met de Sow jet-Unie ook zullen gaan over de toekomstige betrekkingen tussen de, twee landen. Overwinning behaald Het in handen van het verzet zijnde opgeroepen tot staking van de strijd. „De nationale opstand heeft de over winning behaald, de Russische troepen hebben gecapituleerd, de regering zal al onze eisen inwilligen, schiet niet meer op de regeringstroepen", aldus de leider van het revolutionaire comité In Miskolcz. De radio deelde voorts mee, dat de Hongaarse uraniummijnen niet meer door de Russen worden geëxploiteerd, maar nu eindelijk aan het Hongaarse volk hehoren. Een leider der opstandelingen te Boedapest heeft verklaard, dat volgens hem ter beschikking staande gegevens in de hoofdstad tot nu toe ongeveer 7000 doden zouden zijn gevallen. Het westen van Hongarije was gisteren in de handen der opstandelingen. Hoewel er hier en daar Russische garnizoenen liggen, werd er niet gevochten. Voor het eerst sinds de communisten in Hongarije aan de macht zijn, heeft radio-Boedapest het geluid van kerk klokken laten horen voor de uitzen ding van het nieuws. Dit geschiedde zondagmiddag. Uit vele landen, o.a. uit Nederland, wordt medische hulp verleend aan Hongarije. SOPRON, 29 okt. (A.N.P.). In tal van Hongaarse plaatsen, die ln handen van het verzet zijn, wapperden de na tionale vlaggen van de vensters, daken en torens. Bijna evenveel andere vlag gen hangen er naast, geheel zwarte, die zijn uitgestoken ten teken van rouw over hen, die zijn gevallen. TilburgNijmegen 1 oktober 1957 elektrisch UTRECHT, 27 okt. Waarschijn lijk nog dit jaar zal worden begonnen met de werkzaamheden voor de elek trificatie van het baanvak Tilburg Nijmegen. Verwacht wordt dat met de winterdienst van 1957 deze Ujn elektrisch bereden zal worden. Alk maarDen Helder zal dan het volgen de elektrificatie-object zijn. -■ Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van het NederlandsBelgisch cultureel akkoord is de minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen, mr. L. M. J. Th. Cals, benoemd tot groot kruis in de Kroonorde van Bel- NEW YORK, 29 okt. (Reuter/APP). De Veiligheidsraad heeft zondag, on danks een protest van de Sowjet-Unie. besloten „de toestand in Hongarije" op de agenda te plaatsen, zoals verzocht door de westelijke Grote Drie. De uitzendingen van de B.B.C. in het Russisch, die de laatste tijd in de Sow-- jet-Unie ongestoord werden ontvau» gen, worden nu weer gestoord, blijk*» baar met het oog op het nieuws over Hongarije. In Polen LONDEN, 27 okt. Alle Sowjet- militairen in Polen zijn thans terug in hun kazernes, heeft radio-Warschau zaterdagavond gemeld. De leider van de Poolse communis ten, Gomulka, heeft, naar men zater dagavond ln gewoonlijk welingelichte kringen te Warschau dacht, zijn bezoek aan Moskou uitgesteld met het oog op de gebeurtenissen in Hongarije. De seismograaf van de universiteit te Berkeley in Californië heeft vrij dag een der hevigste aardbevingen van dit jaar geregistreerd. Het centrum van deze aardbeving is gelegen in het radiostation Miskolcz heeft gisteravond zuid-oosten van de Stille Zuidzee. L^n beeld van de ongeregeldheden in de Hongaarse hoofdstad Boedapest. Eén van de opstandelingen tegen het bewind is op een ladder geklommen om een Russisch embleem van het 'tcdhuis af te halen, terwijl de menigte toekijkt. Kardinaal Wyszynski weer in funktie WARSCHAU, 29 okt. (A. F.P.). Kardinaal Stefan Wyszynski, primaat van Polen, is in Warschau terugge keerd en weer in funktie, zo wordt officieel te Warschau meegedeeld. (Dit is, zoals bekend, de Oudtesta mentische zegenbede. Red.). Scholieren wilden zeilen UTRECHT, 27 oktober. Op de tweede dag van het A.R.-partijconvent (zie ook pag. 3) heeft de heer Bruins Slot een beschouwing gehouden over de kabinetsformatie. Hij merkte o.a. op dat als prof. Scholten de portefeuille van Overzeese Rijksdelen zou hebben aanvaard, prof. Zijlstra niet in het ka binet zou zün g treden. GROET AAN VORSTIN Het convent heeft aan H. M. Konin gin Juliana, die momenteel met va kantie in het buitenland verblijft een telegram gezonden van de volgende in houd: „De Here zegene en Hij behoede U, de Here doe zijn aangezicht over U lichten. De Here verheffe zijn aange zicht over U en geve U vrede". DE BILT ZEGT: Meer wind dan gisteren Veranderlijke bewolking met enkele buien. Matige, tijdelijk krachtige wind uit westelijke richtingen. Ongeveer dezelfde temperaturen als gisteren. VLISSINGEN, 29 oktober. De loodsboot „Kabeljauw" te Vlissingen heeft gisteren drie leerlingen van de Zeevaartschool, die wilden zeilen uit het Scheldewater gehaald en ver kleumd van de kou op het roeiershoofd gezet. De drie jongelui waren met de niet voor zeilen geschikte sharpie van de Zeevaartschool het water op gegaan. Het bootje sloeg plotseling om, waar schijnlijk doordat de jongelui zich te veel naar één kant hebben begeven, De loodsboot schoot onmiddellijk te hulp. (Van een speciale verslaggever) NICKELSDORP, 29 okt. In het kleine Hongaarse stadje Ma gyarovar, ongeveer twintig kilo meter van de Oostenrijkse grens, is de opstand een drama geweest. Ooggetuigen van dit drama zijn in Nickelsdorf aangekomen om het te vertellen, huilend van woede en met bevende stem. Eergisteren is het gebeurd. Mannen, vrouwen en kinderen van Magyarovar trokken naar de plaatselijke kazerne, de nationale driekleur meedragend. Zij gingen verwijdering eisen van het communistische symbool van de ka zerne. Een vrouw liep voorop. Het op treden der soldaten wekte vertrouwen. Een officier van de veiligheidspolitie kwam naar bulten. De vrouw ging op hem toe en praatte met hem. De an deren zagen, hoe zij elkaar daarna kusten. De vrouw beduidde haar me de-demonstranten naderbij te komen. AMSTERDAM, 27 okt. (A.N.P.). In een te Amsterdam gehouden con gres onder auspiciën van „De derde weg" in samenwerking met „Kerk en Vrede", de vredescommissie van het genootschap der Vrienden-Quakers en de Vereniging van Vrije Socialisten met als thema: ,Is er een andere weg?' is ook over wat men noemt de „kwes- tie-Soestdijk" gesproken. Een forum, bestaande uit o.m. Mr. J. H. van Wijk, Dr. P. J. Meertens, Ir. P. Schut, Ir. H. J. van Steenis, J. W. E. Riemens en Dr. O. Noordenbos behan delde, behalve enkele vraagstukken van algemene strekking, de „kwestie- Soestdijk", waarover zaterdag een extra-editie van het orgaan van „De derde weg" is verschenen. De heer J. W. E. Riemens, secretaris van deze organisatie, zei in dit ver band dat „het Nederlandse volk zal moeten beseffen dat het een pacifisti sche Koningin heeft". „Het is nu maar de vraag", zo betoogde hij, „of het Ne derlandse volk bereid is deze Konin gin haar troon te laten behouden". „Zij staat op de bres voor de menselijke waardigheid, de verbroedering der volkeren en het uitbannen van iedere ongezond oorlogszuchtig ageren". Dit kan „De derde weg" alleen maar ver heugen", aldus de heer Riemens. „Nochtans", zo verklaarde hij, „wil len wij de Koningin niet monopolise ren". Uit de kazerne kwamen ongeveer twintig leden van de veiligheidspoli tie. En op het ogenblik dat de ver broedering zou beginnen, trok de offi cier een handgranaat uit zijn gordel en wierp die tussen de demonstranten. Tegelijkertijd gaf hij bevel te vuren. Uit twintig machinepistolen werden de betogers beschoten. Toen enkele minuten later het kazerneterrein was schoongeveegd, lagen er vijftig doden en meer dan tweehonderd gewonden. Later stierven nog veertig mensen aan hun verwondingen. De volgende ochtend zijn de officier van de veiligheidspolitie en een van zijn mensen in het openbaar opgehan gen. DALLAS, 29 okt. (Reuter). De Amerikaanse minister van buitenland se zaken, Dulles, heeft in een rede te Dallas in Texas verklaard, dat het „heldhaftige volk van Hongarije" kan rekenen op hulp alt de Amerikaanse overvloed om het door de overgangs tijd heen te helpen wanneer het rijn produktiekrachten weer voor zichzelf gaat gebruiken in plaats van voor „uit buitende meesters". Volgens Dulles treedt de zwakte van het Sowjetrussische imperialisme geen militaire zwakte noch gebrek aan materiële macht thans aan het licht. Het is zwak doordat het een onnatuur lijke tyrannie probeerde in stand te houden door het onderdrukken van menselijke aspiraties die niet altijd maar onderdrukt kunnen blijven en door het verbergen van waarheden die niet altijd maar verborgen konden blij ven. Dulles zei dat de Verenigde Staten bij het verlenen van hulp geen econo mische verbintenissen als voorwaarde zullen stellen en er ook niet op reken den dat deze volkeren eventueel mili taire bondgenoten zouden worden. PARIJS, 28 okt. (A.F.P.). De vijf dinsdag j.l. door de Fransen gearres teerde leiders van het Algerijnse ver zet zijn naar Parijs overgebracht, waar zij in de gevangenis zijn opgesloten. Eén-schoois vlammenwerper Door de A.B.C. (Atomische, Bacterio logische en Chemische) afdeling van het Amerikaanse leger is een één- schoots lichtgewicht vlammenwerper ontwikkeld, die een dezer dagen werd gedemonstreerd. Het apparaat weegt ongeveer een derde van het oude en is hierdoor zeer geschikt om dob luchtlandingstroepen te worden ge bruikt. Op de foto ziet men e schot van de nieuwe vlammenwerpe', tijdens de demonstratie. Spanning in Midden-Oosten TEL AVIV, 29 okt. (Reuter) Israel gaat gedeeltelijk mobilise ren, zo is officieel ln Tel Aviv be kendgemaakt. De maatregel wordt genomen met het oog op Iraakse troepenconcentraties langs de Jor daanse grens en omdat Jordanië deel uitmaakt van een gemeen schappelijk opperbevel onder lei ding van Egypte. President Eisenhower heeft er bij de premier van Israel, Ben Goerion, op aangedrongen niets te doen dat de vrede in gevaar kan brengen. Er zul len met spoed besprekingen met Frankrijk en Engeland over de toe stand :n het Midden-Oosten worden gevoerd. De Amerikaanse president heeft ook de Arabische landen verzocht zich te onthouden van daden die tot vijande lijkheden kunnen leiden, In de Jordaanse sector van Jeruza lem heeft een menigte Jordaniërs zon dag het Franse consulaat in brand ge stoken. Jordaniërs hebben ook de Franse ambassade in Amman in brand pogen te steken. SYRIË In Syrië heeft zondag de regering in Aleppo de noodtoestand afgekondigd nadat een menigte een Franse school en andere instellingen in brand had gestoken. In geheel Syrië werd zondag ge- 's-GRAVENHAGE, 27 oktober. „We hebben veel geleerd". Dat is de conclusie van Beverly Bishop (23) uit Sherwood Wisconsin en Diane Dame- ron (20) uit Marianna Arkansas, twee Amerikaanse boerendochters, die vier maanden op het Nederlandse platte land hebben geleefd en gewerkt, o.a. in Zeeland. Zij hadden niet zoveel fiducie in het Nederlandse boerenleven, toen zij op de heenreis waren. Nu zijn zij enthou siast. Op het Nederlandse platteland is het leven veel gezelliger en de fami liehanden zijn veel sterker dan in de Ver. Staten. Ieder van hen heeft 600 700 kleu renfoto's van het leven in ons land ge nomen. Zij zullen voor hun tijdgeno ten in de Ver. Staten lezingen houden over hun belevenissen hier. Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van het Ned.-Belgische cultu reel akkoord is bij K.B. bij bevorde ring benoemd tot grootofficier in de Orde van Oranje-Nassau de letterkun dige Herman Teirlinck. staakt uit protest tegen het arresteren door de Fransen van de vijf leiders vafl het Algerijnse verzet. 0 Kok wordt vermist 's-GRAVENHAGE, 27 okt. Van nacht is de Groningse kustvaarder „Tinda" ongeveer drie mijl uit de kust van Jutland ter hoogte van Aarhus, na een aanvaring met het Deense schip „Birte" gezonken. De „Tinda", een 281 ton metende kustvaarder van de rederij D. Veen- ma uit Groningen, had 7 opvarenden aan boord, waarvan de „Birte" en 0 heeft kunnen redden. Onder hen be vond zich de vrouw van de kapitein. M. Bloem. De kok wordt echter nog steeds vermist. De „Birte", een vrachtschip van ton was onderweg van Gdynia Antwerpen. ALGIERS, 28 okt. (A.F.P.). Zoit dag is te Algiers medegedeeld, dat een grote groep opstandelingen een aanta} Franse militairen ten zuid-oosten vap Algiers in een hinderlaag heeft doen lopen. Hierbij zijn 23 Franse militairen en negen burgers om het leven geko men. a. Opstandelingen op Cyprus hebben zondagochtend ten noorden van Pa phos een bom geworpen naar een vrachtauto met Britse militairen, waardoor twee der inzittenden om het leven zijn gekomen en twee gewond. In Apeldoorn bestaan plannen om een of meer rijdende badinrichtingen in bedrijf te stellen, speciaal ten be hoeve van de bewoners van de buiten wijken. De gemeenteraad zal vermoe delijk binnenkort over een desbetref fend voorstel hebben te beslissen. In Polen worden steeds meer hoge partijfunktionarissen gedwongen ont slag te nemen naar aanleiding van hun verzet tegen de „democratisering". Studenten van de Humboldt-Univer- siteit te Oost-Berlijn hebben geëist, dat toestemming wordt gegeven voor een massabijeenkomst, waarbij vrije lijk zou mogen worden gesproken over de gebeurtenissen in Hongarije. - Ruim dertig branden zijn vrijdag avond en zaterdag in Marokko gesticht en het aantal vermoorde Europeanen in het gebied van Meknes is zaterdag gestegen tot 51.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1956 | | pagina 1