Verguisde Gomulka ('51) weer de
grote man in opstandig Po!en
Wijziging in Indonesische kabinet
te verwachten?
Eisenhower geeft antwoord op
Boelganins voorstel
Daling in landbouwconjunctuur,
terwijl kostenprijs is gestegen
lóüs Iteas
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Radio-Warschau„Hef is in Polen lenie in oktober"
Koningin Juliana met
vakantie op Sicilië
Mau-Mau-leider
gearresteerd
Niets zal de grote verandering in
onze geschiedenis tegenhouden'
Tengevolge van
verklaring
Indonesia-Rusland
DOOR DE WERELD
Rusland wil proeven
met atoom staken
Geen algemene overeenstemming over
Euratom en gemeenschappelijke markt
Wel eenheid over
aantal punten
„Verklaring over Dulles
was grievend voor mij
Noors protest in
Washington
Weekend eiste weer
acht slachtoffers
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 90, Goes.
Telefoon 2438 (b.g.g. voor redactie
3987, voor adm. 2970), Giro 274289.
Kantoren: Middelburg: Korte Noord-
straat 35. Tel. 2009, Tel. redactie 2347
en 8162; Vlissingen: Nieuwstraat 68,
Tel. 326; Terneuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0,52 per week,
ƒ2,20 per maand, ƒ6,50 per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per man.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord
Zeeuwsch Dagblad
12c Jaargang No. 3532 Wnd.-hoofdredacteur: Prof. Dr. J. J. de Jong - Directeur: Jacq de Smit Maandag 22 okt. 1956
L
Zes preken
(Pagina 5)
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Dinsdag: Zon op 7.19 u., onder 17.30
tl. Maan op 19.56 u., onder 11.37 u.
Hoogwater dinsdag 23 oktober:
Vlissingen: 3.50 u. 2.22 m„ 16.02 u. 2.28
m. Terneuzen: 4.21 u. 2.36 m., 16.32 li.
2.42 m. Wemeldinge: 5.88 u. 1.86 m„
17.47 u. 1.84 m. Zierlkzee: 5.21 u. 1.62
m., 17.82 u. 1.61 m.
CATANIA, 21 okt. (AFP) Zon
dagavond is H.M. Koningin Juliana
per vliegtuig in Catania op Sicilië aan
gekomen. Zij werd door de plaatse
lijke autoriteiten ontvangen en reed
daarop verder naar Taormina, waar
H.M. een korte vakantie hoopt door
te brengen.
Zaterdagochtend vertrok de Konin
gin van het vliegveld Soesterberg. De
lange duur van de kabinetsformatie
heeft het haar niet mogelijk gemaakt
eerder in de zomer een vakantie te on
dernemen. De Koningin wordt op haar
reis, die een strikt privé-karakter
draagt, vergezeld door twee vriendin
nen uit haar Leidse studententijd,
mevr. 's Jacob-Valliant en mej. M.
Michelin.
Einde van rebellie?
NAIROBI, 21 oktober (Reuter/A.
F.P.) Een Britse patrouille heeft
zondag Dedan Kimathi, de leider van
de Mau-Mau in Kenia, gevangengeno
men.
Kimathi, die aan het been werd ge
wond, is in een ziekenhuis opgenomen.
Hij werd aangehouden, toen hij op on
geveer 200 km ten noorden van Nairo
bi zijn toevlucht wilde zoeken in een
reservaat van de Kikoejoes.
Door zijn gevangenneming is er in
feit" een einde gekomen aan de ver
zetsbeweging van de Mau-Mau tegen
de Britten. Volgens de Britse opper
bevelhebber in Kenia, generaal Lath-
bury, zijn er nog slechts een driehon
derd leden van deze beweging op vrije
voeten.
WARSCHAU, maandagmorgen 22 oktober (Reuter-A.F.P.)
„Niets zal de grote verandering in de geschiedenis van Polen ont
wikkeling kunnen tegenhouden. De krachten van het verleden heb
ben nog niet gecapituleerd. In Polen is het „lente in oktober". Het is
een lente van de vastbesloten wil om onze eigen Poolse weg naar het
socialisme uit te stippelen. Met als eerste tekenen: het grote eer
herstel van de waarheid en het breken met de leugens. En als tweede
teken: het eerherstel van het werkelijke gezag en de val van het valse
gezag".
Dat was het commentaar, dat radio-Warschau zondagavond liet
horen op de nieuwe toestand in Polen, na de opzienbarende en revo
lutionaire ontwikkelingen gedurende het weekeinde.
Inmiddels de (In 1951 verstoten en) zaterdag, j.l. in ere herstelde Gomulka
weer tot eerste secretaris van de Poolse communistische partij benoemd. Hij
heeft dus weer de teugels in handen in de nieuwe koers, die Polen zojuist
is ingeslagen.
In een snel tempo heeft de nieuwe
ontwikkeling, die weliswaar al gerui
me tijd broeide, zich tijdens het afge
lopen weekend voltrokken. In chrono
logische volgorde geven wij hier de
belangrijkste gebeurtenissen weer:
Poolse communistische partij neemt
(vrijdag) de in 1951 verstoten Go
mulka weer in de partfj op.
Op de lijst voor de nieuwe partijlei
ding komt de naam van Gomulka
voor. Niet echter die van de Sow-
jet-maarschalk Rokossofski.
De Poolse communistische partij komt
in vergadering bijeen, waarin Go
mulka sterk fulmineert tegen de
leugenachtige handelwijzen van de
Sowjetregering.
De Russische partijleider Chroesjtsjef
en vijf andere Sowjetleiders o.w.
Molotof en Zjoekof, vliegen ver
ontrust als ze geworden zijn door de
alarmerende berichten naar de
Poolse hoofdstad. De vergadering
wordt direct geschorst.
Het Russische partijblad uit felle kri-
tiek op de toestand in Polen, op last
van hoog niveau.
Berichten melden, dat Chroesjtsjef in
Warschau eisen heeft gesteld, die
kracht werden bijgezet door een
dreiging met „troepen rond War
schau".
Russische troepen verplaatsen zich
naar strategische punten in Polen,
Er breken ongeregeldheden uit tussen
Poolse bevolking en Sovjet-troepen.
In Warschau stromen uit alle delen
van Polen resoluties binnen, waarin
aan de „democratisering" van Polen
steun wordt toegezegd en de terugkeer
van Gomulka aan de top van de Poolse
regering wordt toegejuicht.
DJAKARTA, 20 okt. (A.N.P)
Politieke kringen in Djakarta ach
ten het niet onmogelijk, dat het
coalitiekabinet van Ali Sastro-
amidjojo wijzigingen zal onder
gaan ten gevolge van de tegenover
elkaar staande standpunten van
de coalitiepartijen t.a.v. de geza
menlijke Indonesisch-Russische
verklaring, die vorige maand in
Moskou is uitgegeven aan het ein
de van de reis van president Soe-
karno door Rusland. Deze verkla
ring werd door Indonesië onder
tekend door de minister van bui
tenlandse zaken, Roesland Abdul-
gani, die tot dezelfde partij be
hoort als premier Ali Sastroamid-
jojo, de nationalistische partij, de
P.N.I.
Op deze verklaring werd sterke kri
tiek uitgeoefend in Djakarta door
vooraanstaanden van Islamietische en
Christelijke partijen, die in het kabi
net zitting hebben. Zij zeiden, dat de
minister van buitenlandse zaken de
verklaring had ondertekend, zonder
medeweten van het kabinet. Het Is
lamietische blad „Abadi" zei, dat de
onafhankelijke politiek van Indonesië
met de verklaring in Moskou was ge
ëindigd.
De paragraaf, waartegen de gema
tigde Islamitische partij, de Masjumi,
het meeste bezwaar had, was die,
waarin gezegd werd, dat de Sowjet-
Unie en Indonesië het er over eens
waren, dat militaire verdragen niet de
pogingen bevorderen om de interna-
'ionale spanning te verminderen.
Sjarif Usman van de Masjumi ver
klaarde zaterdag in Djakarta, dat deze
paragraaf in strijd was met de resolu
tie, die vorig jaar te Bandung op de
AA-conferentie is aangenomen. In de
ze resolutie werd gezegd, dat de Azia
tische en Afrikaanse landen het recht
van ieder land erkennen om zich zelf
individueel, of collectief te verdedigen.
Sjarif Usman zeide, dat de goed
keuring van de Indonesische regering
van de gezamenlijke Indonesisch-Rus
sische verklaring, een breuk teweeg
zou kunnen brengen i.i de solidariteit
van de AA-landen, daar een aantal
landen, die de conferentie in Bandung
hadden bijgewoond, zoals de Philip-
pijnen, Pakistan en Turkije, lid wa
ren van militaire verdragen. Volgens
Sjarif Usman had de gezamenlijke
verklaring van Moskou de aanspraken
van Indonesië op West-Irian verzwakt.
Churchill verkeert „in prima con
ditie", aldus zijn arts. Dit om het ge
rucht dat een Engels zondagsblad de
wereld inzond, als zou de oude staats
man door een aangezichtsverlamming
zijn getroffen, te ontzenuwen. Chur
chill was alleen wat verkouden.
ALGIERS, (Reuter)-. De eerste van
de 200.000 Franse reservisten en dienst
plichtigen, die voor Kerstmis uit Algerijë
naar Frankrijk zullen terugkeren, kregen
zaterdag hun demobilisatiepapieren. Zes
Franse troepenschepen zullen in de ko
mende twee maanden een veerdienst van
Marseille naar Algerije onderhouden om
de gedemobiliseerden naar Frankrijk te
brengen.
Uit de Rotterdamse gevangenis is
een 21-jarige gevangene ontsnapt. Ter
wijl een aantal gedetineerden vuilnis
emmers buiten zette, nam hij eens
klaps de benen. Hij verdween in een
auto, die kennelijk op hem had staan
wachten. A. L. is bijna twee meter
lang, heeft blond haar en blauwe ogen.
Zoeken maar.
Een rood linkeroog siert president
Eisenhower vandaag. Bij een enthou
siaste ontvangst in Portland kreeg hij
confetti in zijn oog, waardoor een lich
te bloeduitstorting ontstond.
Deze twee foto's, door een wel zeer
koelbloedig amateur-fotograaf ge
maakt vanaf de kotter ,Fontchartrain'
van de Amerikaansekustwacht, ge
ven een uniek beeld van het veronge
lukken van een viermotorige „Strato-
cruiser"-machine van de Pan Ameri
can Airways, die ter hoogte van San
Francisco, doch ver uit de kust, door
een motorstoring in de Stille Oceaan
stortte.
De bovenste foto toont het moment,
waarop de machine het water raakte,
waarbij de staart onmiddellijk afbrak.
De onderste opname toont het vlieg
tuigwrak op het water. Op de voor
grond een van de reddingsboten van
de kotter, waarmee alle 31 inzittenden
van de Stratocruiser konden worden
gered, met geredden op weg naar het
schip.
De conferentie te Parijs
PARIJS, 21 oktober De be
sprekingen, die de ministers van
buitenlandse zaken van Frankrijk,
West-Duitsland, Italië en de Bene
lux zaterdag en zondag in het mi
nisterie van buitenlandse zaken op
de Quaij d'Orsaij hebben gevoerd,
hebben niet de algehele overeen
stemming over Euratom en een
gemeenschappelijke markt ge
bracht, waarop wel was gehoopt.
„Een zeker gevoel van teleurstelling
blijft bestaan", zei de voorzitter van
de Nederlandse delegatie, mr. Luns,
zondagavond na afloop van de laatste
vergadering der conferentie, die vol
gens een officieel communique „wel
iswaar op talrijke punten overeen
stemming heeft gebracht, doch een
aantal meningsverschillen heeft laten
bestaan, waarover overleg met de res
pectieve regeringen noodzakelijk is".
MOSKOU, 20 oktober (Reu
ter) Maarschalk Boelganin, de
premier van de Sowj et-Unie, heeft
in een schrijven aan president
Eisenhower een onmiddellijke
overeenkomst voorgesteld tussen
de Ver. Staten en de Sowjet-Unie
tot het stopzetten van proeven
met atoomwapens. In de brief
zegt maarschalk Boelganin verder,
dat deze overeenkomst uiteraard
ook zal gelden voor andere landen
die atoomwapens bezitten-.
Officiële Amerikaanse kringen be
schouwen de brief als een poging van
de Russen om zich te mengen in de
verkiezingsstrijd in de Ver. Staten. Zij
zien de brief als een propagandastunt
om de tegenstelling te verbitteren tus
sen de democraten en republikeinen,
zoals die tot uiting is gekomen ten ge
volge van de door de democratische
kandidaat Stevenson gestelde eis tot
het nalaten van proeven met water
stofbommen.
Men verwacht, dat president-Eisen
hower Boelganin spoedig zal antwoor
den dat hij diens voorstel verwerpt.
Het stopzetten van kernwapen-proeven
WASHINGTON, 21 oktober A.F.P.-Reuter Het Witte Huis
heeft zondag het aanbod van president Eisenhower op de brief van
de Sowj et-premier, Nikolai Boelganin, van vrijdag j.l. gepubliceerd.
Hierin zegt de president onder meer: „Het verzenden van uw brief
op het ogenblik dat de verkiezingscampagne in de V.S. aan de gang
is, betekent inmenging van een buitenlandse mogendheid in onze
binnenlandse zaken". In de brief van Boelganin werd onmiddellijke
beëindiging van de proeven met kernwapens voorgesteld.
Eisenhower zegt, dat de brief van
de maarschalk gepubliceerd was, voor
dat deze was vertaald en aan hem
(Eisenhower) ter hand was gesteld.
„Daarom ben ik verplicht dit ant
woord onmiddellijk te publiceren".
Een verklaring van Boelganin over
Dulles was niet alleen ongerechtvaar
digd, maar „persoonlijk grievend voor
mij". Men neemt aan, dat dit slaat op
een passage in Boelganins brief, waar
in hij beweert, dat Dulles en andere
Amerikaanse functionarissen redevoe
ringen hadden gehouden, welke een
„duidelijke verdraaiing" van de Sow-
jet-politiek inhielden.
Ondanks de kritische toon van
Eisenhowers antwoord verklaarde
hij, dat de Amerikaanse regering
„niet ontmoedigd" is in haar zoeken
naar mogelijkheden van ontwape
ning.
De Amerikaanse president gaf op
nieuw een uiteenzetting van het stand
punt van zijn regering ten aanzien
van het ontwapeningsprobleem. Hij
legt de nadruk op doeltreffende in
spectie- en controlestelsels, welke no
dig zijn voor overeenstemming over
de ontwapeningskwestie. De Sowjet-
Unie had steeds geweigerd dergelijke
Ir. Geuze te Kruiningen
Tegen verhoging invoerrecht
op vis
OSLO, 19 okt. (NTB). De Noorse
regering heeft de ambassade te Was
hington opdracht gegeven te proteste
ren tegen de voorgenomen verhoging
met 50 procent van het invoerrecht op
verse en bevroren vis. De Noorse auto
riteiten hebben zich tot dusverre nog
niet met andere landen, die bij de
verhoging betrokken zijn, als Canada
of IJsland, in verbinding gesteld over
samenwerking in deze kwestie. De ex
port naar de V. S. vertegenwoordigt
ongeveer 20 procent van de totale
Noorse visuitvoer.
KRUININGEN, 20 oktober
Tijdens de druk bezochte vergade
ring van de kring Oost-Zuid-Beve
land der Z.L.M. heeft ir. M. A.
Geuze gesproken over actuele pro
blemen in de landbouw. Hij nam
zijn gehoor mee voor een vlucht
in de toekomst en bepaalde zich
daarbij tot drie punten: de tech
nische mogelijkheden, de conjunc
turele situatie en de structurele
situatie.
In de landbouwconjunctuur is vol
gens spreker een daling ingetreden,
terwijl de kostenprijs is gestegen. Uit
noodzaak heeft de landbouw moeten
investeren. Wanneer thans de lasten te
zwaar blijken te zijn, dan is dat het
bewijs dat de prijzen te laag zijn ge
weest. „Laten we toch met verstand
ons bouwplan samenstellen, wij doen
ons nog herhaaldelijk schade met een
verkeerd bouwplan, zo betoogde ir.
Geuze. Hij noemde het ten enenmale
V
„stom", dat thans zo weinig tarwe
wordt gezaaid.
Hij besloot zijn interessante beschou
wingen met de conclusie, dat aan de
jongste generatie zeer hoge eisen ge
steld zullen worden. Een cursus vol
gen is niet meer voldoende.
Vooraf merkte hij op, dat de land
bouwwetenschap thans aan het uitzoe
ken is welke rol de sporenelementen
bij de groei der gewassen spelen. Door
het minder gebruik maken van stal
mest en de veel grotere oogsten der
laatste jaren wordt het gebrek van ele
menten steeds duidelijker. Er komen
steeds meer geconcentreerde meststof
fen in de handel. Het gebruik hiervan
raadde hij aan, maar dan op beperkte
schaal. De boer moet bijna de hele zo
mer door bespuitingen uitvoeren tegen
plantenziekten. Met iedere bespuiting
wordt echter het biologisch evenwicht
verstoord. Op het gebied van de plan
tenveredeling noemde hij de poliploide
rassen, die vooral in de bietenwereld
grote bekendheid verkregen. Dit zijn
rassen met een geheel veranderde
structuur, die door een zgn. schokbe-
handeling met een chemische stof
wordt verkregen.
De voorzitter van de kring, de heer
P. J. J. Dekker, heette in zijn openings
woord de heer Geuze welkom en me
moreerde diens benoeming tot lid van
de eerste kamer, waarmede hij hem
hartelijk gelukwenste.
Het jaar 1956 zal voor de land
bouw tengevolge van de weersom
standigheden een ongunstig jaar blij
ken te zijn. Nu weer eens duidelijk
is gebleken hoe afhankelijk de land
bouw in dit opzicht ia, hoopte de
voorzitter dat het toekomstige rege
ringsbeleid met deze omstandigheden
rekening zal houden.
Met grote voldoening wees hij er op,
dat de pogingen der Z.L.M. om gedaan
te krijgen, dat enkele percelen in de
polder Kruiningen en Waarde, alsnog
met slib worden volgespoten, succes
hebben gehad. De kaden, die de per
celen moeten omringen zijn reeds aan
gelegd.
Voorts deelde hij mede, dat op 16 no
vember a.s. de opening van de iand-
bouwhuishoudschool te Kruiningen zal
plaats hebben. Mevrouw de Casem-
broot zal de plechtigheid verrichten.
Bij de gelegenheid tot het stellen
van vragen oefende de heer E. van
Hootegem scherpe kritiek op de gang
van zaken bij landbouwherstel. Z.i
moeten die percelen het eerst gedrai
neerd worden, waar dit het hardst no
dig is en volgens hem heeft men zich
hieraan niet gehouden.
systemen als door de V.S. voorgesteld,
te aanvaarden.
De president spreekt de hoop uit,
dat de correspondentie in overeen
stemming met de aanvaarde diploma
tieke praktijken zal worden hervat.
„Wij laten de deur open voor alle on
derhandelingen, die de zaak van da
mensheid doeltreffend kunnen die
nen".
GOES, 22 okt. Het afgelopen
weekeinde is er weer een geweest met
vele tragische ongevallen, waarbij zes
verkeersdoden en twee andere slacht
offers zijn te betreuren.
In Maastricht vloog een 23 j. „joy
rider" met een te Geleen gestolen
auto van de weg af. Met veel moeite
is de man, die absoluut niet kon rij
den, uit de wrakstukken gehaald,
waarna hij spoedig overleed. Hij was
gehuwd en vader van twee kinderen.
Nabij 's-Hertogenbosch vielen drie
verkeersslachtoffers. Een 73-j. wielrij
der werd door een auto aangereden en
gedood, evenals een 59-j. fietser. Zon
dagmiddag raakte aldaar een dame da
macht over het stuur van haar be
stelauto kwijt en reed tegen een ge
vel op, juist toen daar twee kinderen
passeerden. Een 3 jarig meisje werd
gedood, haar 14 jarig zusje zwaar ge
wond.
Te Hoofddorp kwam een 56 j. brom
fietser te vallen. Hij was direkt dood.
In Bussum stak een 72 j. dame plot
seling een kruispunt over. Zij werd
aangereden door een auto. Zij over
leed ter plaatse
Ter hoogte van Zevenbergen reed
een 30 jarige bromfietser tegen een
voetganger op. De bromfietser kwam
te vallen en overleed in het zieken
huis.
In Oosterhout begon zaterdagmor
gen het schip „De nieuwe zorg" te zin
ken. Toen de schipper het ontdekte,
was het achteronder, waarin de jong
ste twee kinderen sliepen, reeds on
der water gelopen. In paniek wisten
de man met zijn vrouw en het oudste
kind (5 jaar) zich te redden. Enkele
uren later werden de beide lijkies ge
borgen.
Een militaire Junta heeft zondag
middag de macht in Honduras overge
nomen. President Lozano is afgetreden.
De staatsgreep ging zonder geweld.
DE BTT7TZEGT:
Weiniq verandering in
temperatuur.
Overwegend droog weer met over
het algemeen veel bewolking en in de
ochtend plaatselijk mist. Zwakke tot
matige wind. L de Wadden la
ter vrij krachtige zuidwestelijke wind.
Weinig verandering in temperatuur.
