Jezus' liefde ie er aiieen, NEUROTONIC SCHRIFT ZENUWEN 'Triomf van mamerisme Minder bekende werken van bekende componisten Een nieuwe rubriek TIMHH Ontwikkeling Ontspanning Gezelligheid Grootse hulp bij geschikt maken van uitgedroogde gronden Filmbespreking voor N.C.R.V.-lelevisie Rudolf Scharz opvolger van Sir Malcolm Sargent Prijs der Nederlandse letteren voor Herman Tierlinck Gala-concert in Amsterdam als wij zijn geboden doen niet verdovend maar genezend Tweede boekenweek voor de kinderen geen financiële iriomf pL&tenpRMt PUZZLE Ton de Leeuw schrijft muziek voor Rembrandt-film HtN 't Zeeuwsch Weekend m S7\ e Unesco, de wetenschappelijke en culturele raad van de Ver- fj enigde Naties, heeft voor de komende jaren twee nieuwe grote ***'projecten ter uitvoering op haar programma gezet. Het eerste betreft de oprichting van kweekscholen voor onderwijzers in de Latijns-Amerikaanse landen, het tweede heeft betrekking op het op grotere schaal steun verlenen om de uitgedroogde gronden in ver schillende delen van de wereld geschikt te maken voor landbouw en veeteelt. Op het gebied van het onderwijs in de Latijns-Ameri kaanse landen is al heel wat tot stand gebracht om tot een redelijke lagere schoolopleiding te komen, maar de voortzetting der bestaan de plannen stagneert door gebrek aan onderwijskrachten. De uit gedroogde gronden liggen in Europa, Midden-Oosten en Zuid-Azië. Men denkt aan goedkopere methoden om zout water te zuiveren, zo- wél zeewater als water onder de grond. Er moet een uitgebreid on derzoek worden ingesteld naar een juiste bebouwing, de behoeften aan water van verschillende gewassen, het opsporen van waterreser ves e.d. Heel wat projecten heeft de Unesco in uitvoering, zo heeft de directeur- generaal, dr. H. Evans, aan de uitvoe rende raad, die in Parijs heeft verga derd, medegedeeld. Eind vorig jaar waren 126 verschillende projecten van hulpverlening in uitvoering, waarmee een bedrag van bijna een miljoen dol lar was gemoeid. Afgezien van deze rechtstreekse hulp nam de Unesco ook deel aan de technische hulpverlening van de Verenigde Naties. Voor dit doel waren 97 projecten in uitvoering, waarvoor 177 deskundigen in totaal 46 landen werkzaam waren. Nomaden worden opgeleid voor de landbouw Nomaden In de komende tijd zullen ook worden onderzocht de mogelijkheden om nomaden en semi-nomaden in 't Nabije en het Verre Oosten tot een een leven van landbouwers te bren gen. Om dit te bereiken zullen in Egypte, India, Israël en Pakistan worden instituten ingeschakeld op het gebied van de sociale weten schappen zal getracht worden te ko men tot een wereldomvattende cam pagne op lagere en middelbare scho len ter bestrijding van de rassen vooroordelen. Dit is een uitvloeisel van recente on derzoekingen, die uitgewezen hebben, dat deze rassendiscriminatie reeds bij jonge kinderen ontstaat. Men wil haar dus bestrijden door bij de kinderen te beginnen. Ter ondersteuning van deze plannen zal de Unesco een jaarboek op het gebied van de rassenleer, uitgeven, waaraan geleerden uit vele delen van De journalist Peter van Campen zal van tijd tot tijd in de N.C.R.V.-televisie programma's films bespreken, die daar voor in aanmerking komen. In het pro gramma van woensdag 24 oktober zal hij de films „Jeugd in de branding" en „Het lied van Kaprun" aan een kritische be schouwing onderwerpen. Wat het verde re televisieprogramma van die avond be treft: de uitzending uit de vergaderzaal van de Raad van Europa is thans defini tief geregeld en zo zullen, met de Neder landse kijkers, miljoenen Europeanen bij hun televisietoestel getuige kunnen zijn van de beraadslagingen over een „Euro pese conventie over de rechten van de mens". Voor hen, die dit misschien iets te zwaarwichtig vinden, is er op die avond nog een licht televisiespel „Het Schip" (The Adventure) van A. P. Diars- ly in een vertaling van Alfred Pleiter. Rudolf Schwarz, leider van het symfo nie orkest van Birmingham, is be noemd tot opvolger van Sir Malcolm Sargent als eerste dirigent van het BBC symfonieorkest, met ingang van septem ber 1957. Schwarz, Wener van geboorte, was di rigent van de opera in Düsseldorf tot 1927. Spoedig nadat Hitier aan de macht kwam, werd hem zijn functie ontnomen. Hij werd door de Engelse troepen in 1945 bevrijd uit het concentratiekamp Bergen Belsen. In 1947 kwam hij naar Engeland. de wereld zullen medewerken en waarin de huidige kennis van deze problemen zal worden neergelegd. Op cultureel gebied zullen vooral initiatieven worden genomen om meer kennis en begrip te kweken voor de waarden van de westerse en oosterse culturen. Dit zal geschieden door inter nationale conferenties, reprodukties, kunstwerken van verschillende bescha vingen, uitwisselingen op tentoonstel- lingsgebied, uitgaven van nieuwe al bums in de serie „De Kunst der We reld", vertalingen van toonaangevende boeken enz. Op onderwijsgebied zullen de be staande programma's onverminderd worden voortgezet. De centra voor het basis-onderwijs in Patzcuaro (Mexico), Latijns-Amerika en Egyp te zullen ook in het komende jaar nieuwe leerkrachten afleveren voor het geven van onderwijs aan jeugdi ge en volwassen analfabeten. Het verstrekken van boeken aan dege nen, die pas kunnen lezen, zal voor al de aandacht van de deskundigen hebben. Daarnaast zal op allerlei gebied hulp worden geboden aan de onderwijswe reld van vele landen, die met een te kort aan specialisten te kampen heb ben. Het onderwijsprogramma voor de Laiijns-Amerikaanse landen kinderen der Arabische vluchtelingen zal worden voortgezet. Thans geeft de Unesco aan 150.000 kinderen lager on derwijs, terwijl daarnaast nog aan 44.000 volwassenen basis-onderwijs wordt verstrekt. Bovendien ontvangen 12.000 perso nen middelbaar en 350 mensen univer sitair onderricht. In de komende jaren zal het accent vooral komen te liggen op de verbetering van het peil der on derwijskrachten. Om dit te bereiken zullen in Jordanië twee kweekscholen worden opgericht. De minister van openbaar onderwijs te Brussel en de minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen te 's-Graven- hage hebben, na kennisneming van het advies van de jury voor de toekenning van de prijs der Nederlandse letteren, be sloten deze prijs voor 1956 toe te kennen aan de auteur Herman Tierlinck te Brus sel. De uitreiking van de prijs zal op za terdag 27 oktober in de Ridderzaal te 's-Gravenhage door koningin Juliana worden verricht in tegenwoordigheid van autoriteiten en genodigden. De jury was als volgt samengesteld: Maurice Gilliams, lid en voorzitter, Jan Engelman, Karei Jonckheere, prof. dr. P. Minderaa, Achil- le Mussche en prof. dr. G. Stuiveling, le den, dr. R. de Meyer te Brussel en H. J. Michael te 's-Gravenhage, secretarissen. Gelijk de Vader Mij heeft liefgehad, heb ook Ik u liefgehad: blijft in Mijn liefde. Indien gij Mijn ge boden bewaart, zult gij in Mijn liefde blijven, gelijk Ik de geboden mijns Vaders bewaard heb en blijf in Zijn liefde. Johannes 15:9 en 10. O eeds vallen de slagschaduwen van het kruis over Jezus. Hij, onze x Heiland, weet, dat de vijand zijn stellingen in gereedheid gaat bren gen. Nog korte tijd en de kus van de verrader zal Hem branden op het gelaat. De dood is dichtbij en de ziel van de Zoon der Mensen is eindeloos bedroefd. Maar niet daarover spreekt Hij tot Zijn discipelen. Zij immers zullen in der eeuwigheid niet kunnen begrijpen of zelfs maar in de verte kunnen vermoeden de weg van smarten, die Jezus moet gaan. Hij moet Gods weg moederziel alleen tot het laatste, aller bitterste einde lopen. En in die grootste zielesmart zijn Jezus' gedach ten doorlopend bij Zijn jongeren, die het maar niet kunnen laten ruzie te maken, b.v. over de vraag wie de meeste is. In deze ogenblikken spreekt Jezus over de liefde. De liefde van Zijn Vader jegens Hem, Zijn enige Zoon. Wetend, dat straks alle toorn van de Vader zich op Hem zal concentreren. De straf, die ons de vrede aanbrengt, was op Hem.Uit grenzenloos erbarmen met ons, nietige en zondige mensen, zendt God Zijn eigen Kind naar de wereld. Het liefste, dat Hij bezit. Zijn liefde blijft, hoewel het dan door de taak, die God Zijn Zoon geeft, anders mag lijken. Dan zegt Jezus tot zijn jongeren, dat Hij hen heeft liefgehad juist zoals de Vader Hem lief had. Met een goddelijke diepte en intensiteit. Ondanks al onze schul den, onze opstand, onze liefdeloosheid. Wij kunnen dat niet en nooit begrijpen, alleen maar gelovend ons dankwoord stamelen. Het aan vaarden en eenvoudig doen wat Jezus Zijn jongeren èn ons opdraagt: blijft in Mijn liefde. Wat is nu het wonderlijke in dit woord, hetgeen wij niet zo direct hadden verwacht? Dit, dat wij alleen maar in de liefde van Jezus kunnen blijven, als wij Zijn geboden bewaren! Jezus vraagt ons heel simpel op de man en op de vrouw af: wilt u, dat Ik u blijf liefhebben? Maar natuurlijk willen wij dat! Zonder Uw liefde kunnen wij niet leven! Goed, zegt Jezus, doe dan wat Ik u gebied. Hij voegt eraan toe, dat Hij de geboden van Zijn Vader heeft bewaard en daarom blijft in Zijn liefde. Met andere woorden: Jezus vraagt ons op Hem te letten. Gods gebod voor Hem luidde naar de wereld te gaan, mid denin de zonde, en daar het komende Koninkrijk te prediken. De men sen op te roepen tot bekering, tot onderwerping aan het gezag van Zijn Vader. Jezus heeft dat gebod niet naast Zich neergelegd, maar is gegaan. Tot in de angst van de hel. Wanneer wij daarover nadenken, dan duizelt het ons. Maar heel duidelijk weten wij nu ook, dat Jezus' aanbod van Zijn liefde beslist niet vrijblijvend is. Dat wij niet kunnen zeggen: Jezus, ik heb u lief, maar verder ons eigen gangetje gaan en net doen, alsof Jezus er niet is. Wilt u werkelijk in Mijn liefde blijuen? Doet u dan Mijn geboden. „Uw liefdedienst (denkt u over dit samengestelde woord eens na!) heeft mij nog nooit verdroten!" Eduard van Beinum wordt aan Ko ningin Juliana voorgesteld na afloop van het gala-concert ter ere van het bezoek van president en mevrouw Tubman van Liberia. Vijfduizend jaar Nationale schrijf-, teken- en kleurwedstrijd Een firma in Illinois (VS) heeft de kleinste piano ter wereld gebouwd, die niet meer dan 36 kilo weegt en in eij ge wone platte koffer kan worden geborgen. Ter vergelijking diene, dat een concert vleugel omstreeks 450 kilo en een staan de piano ongeveer 180 kilo weegt. Het re duceren van gewicht en afmetingen was mogelijk door vervanging van het snaren- werk en de houten klankkast door een elektronisch binnenwerk. Ingezonden Mededeling (Adv.) wordt U volledig de baas met het zenuwpreparaat dezer tijden 1 tan 10 december 1956 "■'tot 10 maart 195 7 wordt in het Koninklijk Instituut voor de Tropen een internationale ten toonstelling „5000 jaar schrift en schrijven" ge houden, die dit Instituut organiseert ter illustratie van het belang der be strijding van het analfa betisme in de onderont wikkelde gebieden en ter herdenking van het 50- jarig bestaan van de ver eniging van leraren in 't schoonschrijven m.o. en de stenografie „Groote", in samenwerking met de Stichting Amsterdams Schriftmuseum. Dr. W. Drees heeft het beschermheerschap daar van aanvaard. Teneinde deze tentoon stelling allerwegen be kend te maken en tevens ter herdenking van het feit, dat dit jaar voor de 30ste maal de kinder postzegels zijn uitgege ven, is thans tevens een nationale schrijf-, teken- én kleurwedstrijd 1956 uitgeschreven. Naar 10.500 scholen zijn exemplaren van „De wedstrijdkrant van Ne derland" gezonden, waar in alle bijzonderheden „over deze wedstrijd en de voorwaarden, waaronder de gehele jeugd daaraan kan deelnemen, zijn op genomen. Elk van deze kranten bevat voorts een gratis toegangsbewijs voor 10 personen tot de tentoon stelling, n.l. voor de zes leerlingen, die de beste inzendingen van hun school hebben gestuurd en voor vier leerkrachten. r\ e tweede Nederlandse kinderboe- t-' kenweek, voorbereid door de com missie voor de collectieve propaganda van het Nederlandse boek, zal worden gehouden van 31 oktober tot en met 7 november. De officiële opening zal geschieden door mevrouw d'Ailly op woensdagmiddag 31 oktober, waarna door een jury, bestaande uit mej. M. Bruyn, mevr. Rie van Rossum, pater H. Helmer en de liëren D.T. Daalder en H. G. Hoekstra, bekend zal worden gemaakt welk boek voor de titel „het kinderboek 1956" is uitverkoren. Op deze middag zal door Manuel van Loggem het voor kindertoneel be werkte verhaal „Van de vos Reinaart" door het Nieuw Jeugdtoneel onder lei ding van Erik Vos worden opgevoerd. Er zijn verder prijsvragen voor de schooljeugd, de verspreiding van een kinderboekengids, getiteld „Je eigen boek",, en er is een kinderboekenweek geschenk, een prent van Bert Bouman, dat cadeau gegeven wordt bij aankoop van kinderboeken. Er moei veel geld bij! Hoewel zelden in het Rijksmu seum te Amsterdam gehou den tentoonstelling een zo groot aantal buitenlandse kunst kenners naar Nederland heeft ge lokt en ook zelden de kunsthistori sche en artistieke kwaliteiten van een tentoonstelling een zo bijzon dere waardering hebben onder vonden als bij de expositie „De triomf van het manierisme" het geval is geweest, is het financiële resultaat in hoge mate teleurstel lend. Dit deelt de minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen mede in de memorie van toelichting op een wetsont werp tot wijziging van de begroting voor 1955 van zijn departement. Naar aanleiding hiervan stelt de mi nister aan de Tweede Kamer voor het In de begroting 1955 voor de algemene en specifieke uitgaven van het rijksmu- £r is in de laatste 25 jaar op mu ziekgebied veel veranderd. Niet alleen wat betreft het aantal en de kwaliteit van concerten, radio uitzendingen en grammofoonpla ten, maar ook wat betreft de waar dering voor verschillende compo nisten. De steeds voortgaande en steeds intensiever beoefende mu ziekwetenschap heeft vele minder békende componisten voor het jj et is ons een genoegen u hier- de eerste aflevering van onze nieuwe rubriek „Platen- praat" te kunnen aanbieden. De naam zal u zonder meer duidelijk zijn: het is een rubriek, waarin onze muziekredactie de nieuwste grammofoonplaten zal bespreken. Wij zijn ervan overtuigd vele le zers, die een discotheek bezitten of van plan zijn deze samen te stellen, hiermee een plezier te doen. Voorlopig zal de rubriek om de veertien dagen in het Zeeuws Weekend verschijnen. U zult begrijpen, dat het volslagen onmogelijk is ook maar enigszins volledig te zijn. Er verschijnen wekelijks tientallen platen op de markt. Wij hebben ons op het standpunt gesteld, dat het voor de geïnteresseerde lezers belang rijker is van een klein aantal pla ten een gedegen beoordeling te vernemen (en hét één en ander over het muziekwerk zelfdan een opsomming zonder meer van een groot aantal platen, die juist van de pers zijn gekomen. Ook meenden wij, dat het in elk op zicht aanbeveling verdient voors hands ons te bepalen tot de se rieuze muziek, omdat het hier olaten van blijvende waarde be treft. Wij hopen, dat deze rubriek bij u in de smaak zal vallen! voetlicht gebracht, het intensieve en op velerlei wijze beoefende mu ziekleven heeft minder bekende werken van grote componisten on der de aandacht gebracht. De grammofoon heeft bij dit alles een belangrijke rol gespeeld. In ons eerste platenpraatje willen we ons bezig houden met enkele minder be kende werken van grote componisten en wel met de eerste en de vierde suite (resp. in C en D majeur) van Joh. Seb. Bach (Philips A 00350 L (33)), gespeeld door het Concertgebouworkest onder Eduard van Beinum en het kwartet voor hobo, viool, altviool en violoncello in F majeur (K.V. 370) van W. A. Mozart (Philips 400014 AE (45)), gespeeld door Jaap Sto- tijn, Nap de Klijn, Paul Godwin en Carel van Leeuwen Boomkamp. Hoc is het orkest ontstaan? In de tijd van Bach was het orkest, dat in het begin van de 17de eeuw „geboreh" werd, reeds tot bloei gekomen, doordat toen de bouw van strijk- en blaasinstru menten een bepaalde hoogte had bereikt. Er is een nauwe samenhang tussen viool bouw en orkest. Tegen het einde van de 17de eeuw bereikte de bouw van strijk instrumenten een nooit geëvenaarde vol maaktheid, zoals bijv. in de Italiaanse stad Cremona, waar toen de beroemde vioolbouwer Stradivarius woonde. Ook andere factoren werkten mee. De kerk muziek had haar grenzen bereikt en we beleven in deze tijd dan ook de opbloei van de wereldlijke muziek. Ook Bach kreeg, als hofkapelmees- ter van de vorst van Anhalt-Cöther (17171723) de gelegenheid, zich op dit terrein te ontplooien. Hij schrijft hier o.a. zes Brandenburgse concerten en waarschijnlijk ook enkele van de vier suites voor orkest. De Brandenburgse concerten verheu gen zich tegenwoordig in een vrij grote belangstelling, zodat het niet ondenkbaar is, dat iedere muziekliefhebber over enige tijd deze zes concerten even goed kent als dat al vele jaren met de negen sympho- nieën van Beethoven het geval is. Van de suites zegt Caspar Höweler nog in de eers te druk van „XYZ der muziek", dat deze meesterwerken slechts „een doodonge lukkig enkele keer" gespeeld worden. Gelukkig is ook hierin verandering ge komen, al worden de eerste en de vierde nog wel minder gespeeld dan de beide andere. Wat is een suite? Onder een suite verstaat men in die tijd een reeks van gestileerde dansen (bourré, gavotte, menuet, passepied enz.) in dezelfde toonaard, vaak voorafgegaan door een ouverture. Bachs eerste suite Is geschreven voor strijkers,'2 hobo's, fagot en basso continuo (clavecimbel met fagot en cello), de vierde voor 3 hobo's, fagot, 3 trompetten, pauken, strijkers en basso continuo. Het is muziek, die men niet genoeg kan horen, zowel door de opgewektheid als ook door de geestelijke diepgang, die er uit spreekt. Bijzonder mooi zijn de gavotte uit de eerste en de bourré en het menuet uit de vierde suite. De weergave op de Philips- langspeelplaat is niet overal van dezelfde kwaliteit, in de snelle gedeelten, waarin het gehele orkest (dus blazers en strij kers) optreedt, zijn niet alle stemmen duidelijk te onderscheiden en worden de zwakkere instrumenten te veel door de sterkere overspeeld. Er zijn echter ook gedeelten en ge lukkig maken ze het grootste deel van de plaat uit waarin de weergave zeer goed is, vooral wanneer alleen de hout blazers optreden. Mozart's kamermuziek Een plaat, waarvan we van het begin tot het einde genoten hebben, is wel het kwartet voor hobo, viool, altviool en cel lo van Mozart. Welk een prachtige, lichte hobotoon (zoals we dat van Jaap Stotijn gewend zijn!), welk een uitgebalanceerd samenspel, en bovenal welk een prach tige muziek! Mozart heeft behalve talloze werken voor grotere ensembles ook zeer veel kamermuziek geschreven, o.a. een kwintet voor hoorn en strijkinstrumen ten en één voor klarinet en strijkin strumenten, een kwartet voor fluit, viool, alt en cello en één voor hobo en dezelfde strijkers, die meestal op grond van een bijzondere aanleiding gecomponeerd werden. Van de fluit had Mozart bepaald een afkeer, het kwartet met fluit heeft hij dan ook op bestelling geschreven. Het kwartet voor hobo en strijkinstrumenten heeft hij echter met al de liefde van zijn componistenhart geschreven, uit gene genheid voor de hoboïst Friedrich Ramm uit Mannheim, met wie hij bevriend was. Tijdens het Mozart-jaar zijn zeer veel werken, die anders zelden uitgevoerd worden, weer tot klinken gebracht. Ook dit kwartet, dat door zijn bezet ting in de concertzalen niet zo vaak ten gehore gebracht wordt, zal velen onbe kend zijn. Deze 45-toerenpIaat van Phi lips biedt U echter een mooie gelegen heid dit prachtige werk te leren kennen in een zeer goede uitvoering. (Gramofoonliefhebbers, die de hier be sproken werken grondig willen bestude ren, wijzen we op de kleine Eulenberg- partituren; zowel van de Bach-suites als van het Mozart-kwartet zijn deze verkrijg baar 2,per stuk). 9 In Argentinië is bekend gemaakt, dat de Argentijnse autoriteiten een komplot hebben verijdeld om de hoofdcentrale van Buenos Aires in de lucht te laten vliegen. Zeventig Pero nisten zijn gearresteerd. seum te Amsterdam beschikhaar ge stelde bedrag te verhogen met 66.000, tot 320.000,—. Tevens is voorgesteld het aankoopbud get van het Rijksmuseum te verhogen met een bedrag van 208.675,zijnde de opbrengst van kunstvoorwerpen, die deel hebben uitgemaakt van de „Baseier Munsterschatz" en aan Zwitserland zijn verkocht, omdat, naar de minister zegt, deze voorwerpen voor Zwitserland een betekenis hebben, die verre uitgaat boven die, welke zij als kunstvoorwerp voor het Rijksmuseum hebben. VANDAAG EENS r t Van buiten naar binnen toe woorden invullen die voldoen aan onderstaande omschrijvingen. Elk woord begint steeds met de laatste letter van het voorafgaande woord. De gevraagde woorden tellen 3, 4, 5 of 8 letters. Na Juiste Invulling vor men de letters in 3 diagonale lijnen vis- sennamen. Schijnsel, vervoermiddel, dekplaatje, Ind. kunst, ring van bloemen, metaal, soort spel, Duits kaartspel, afgeknotte boom, spaarzaam, verheven, echtgenoot, dlenstwagentje, goudstuk van 10, tel woord, lekkernij, rijstbrandewijn, humeu rig, lichaamsgestalte, weefsel, zuidvrucht, dochter van Laban. Oplossing vorige puzzle HORIZONTAAL: 1 Falen, 6 Tar, 9 loge, 10 Adam, 12 bel, 13 bagatel, 15 O.T., 16 va, 17 vehikel, 19 hel, 20 aard, 21 aloë, 23 neo, 24 poter. VERTICAAL: 2 Al, 3 lobelia, 4 egel, 6 nel, 6 taboe, 7 adat, 8 rag, 11 matelot, 14 saldo, 16 Vere, 18 kan, 19 hap, 22 Ee. De Utrechtse componist Ton de Leeuw zal in opdracht van de regering de muziek voor de film Rembrandt schrijven. Dit werd medegedeeld op het huldi gingsconcert, dat hem in Utrecht is aan geboden naar aanleiding van de door hem gewonnen Prix Italia voor zijn radiofo nisch oratorium „Job". Zijn bekroond oratorium is hier uitgevoerd. Ingezonr' v„Hpr!elinp Adv Friese beséhuit eivol eieren

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1956 | | pagina 7