Jhé Welke subsidiepolitiek gaat minister Klompé voeren Zal Hederland een beroep doen op de Y.N.? Republiek Indonesia vraagt een ton van Nederlandse stichting Niveau der rijksuitgaven is verontrustend hoog Bondsraad akkoord met diensttijd van twaalf maanden Moeilijkheden mei Britse duikboot Ontvangst op Paleis Soestdijk Inlichtingen gevraagd over beleid van Stichting 1940-1945 Actie-comité voor nationale omroep en afschaffing radiobelasting Luisterboycot wordt overwogen Kederlander in Bandung gearresteerd Vuur in mijn van Marcinelle gedoofd Waartoe volksrumoer een rechter kon brengen Vele vragen naar plannen der regering Voor vervoer van enquiry officers in 1945 Prof Quispel droeg bijbelse handschriften over Eerste algemene syno de der Evang. Chr. kerk Zaterdag 20 oktober 1956 ZEEUWSCH DAGBLAD Pagina 3 BONN, 19 okt. (Reuter). De West- duitse Bondsraad heeft in eerste le zing bij handopsteken het wetsontwerp van de regering tot vaststelling van de dienstplicht op twaalf maanden goedgekeurd. Het wetsontwerp moet nog in drie lezingen door de Bondsdag worden goedgekeurd en tenslotte nog eenmaal door de Bondsraad. In een toelichting wordt gezegd, dat het aantal beroepsmilitairen zal wor den verhoogd van 230.000, zoals aan vankelijk de bedoeling was, tot 300.000. In het ontwerp wordt ook voorzien in een extra opleiding van twaalf maanden voor reserve-officieren en zes maanden voor reserve-onderoffi cieren. Deze opleidingstijden worden verspreid over verscheidene jaren na de eerste twaalf maanden actieve dienst. LONDEN, 19 okt. (Reuter). Een woordvoerder van de Britse admirali teit heeft bekend gemaakt, dat er deze maand technische moeilijkheden zijn geweest aan boord van de Britse duik boot „Talent". Enkele kleppenstelsels hadden geklemd, maar men had de moeilijkheden tijdig kunnen verhel pen, zodat de duikboot geen vertra ging kreeg. „Er is geen sprake van opzettelijk aangebrachte schade", aldus de woord voerder, die er aan toevoegde, dat er ook moeilijkheden met een controle apparaat voor duiken en vaart aan de oppervlakte waren geweest. Ook dit mankement had men tijdig ontdekt. Een onderzoek wordt ingesteld. g. M til 1 ij Deze aardige groepsopname werd donderdagmiddag gemaakt tijdens de ontvangst van de Liberiaanse gasten op het Paleis Soestdijk door het Koninklijk paar. V.l.n.r. me vrouw Tubman, president Tubman, mej. Bankie King, de Koningin, Prinses Marijke, Prinses Wilhel- mina, mej. Tubman, mevrouw Tol- bert, Prins Bernhard, Prinses Irene, Prinses Margriet en Prinses Beatrix. Tweede Kamerleden vragen DEN HAAG, 19 oktober. Vele leden der Tweede Kamer achtten een vraag, bij hen gerezen in verband met het maatschappelijk werk voor woonwagenbewoners, op vele aspecten van de arbeid van dit departement toepasselijk: de vraag, welke rol minister Klompé in het geheel van haar subsidiepolitiek aan haar departement toedenkt aan de vele en vreemdsoortige gemeentelijke activiteiten ter uitoefe ning en stimulering van het maatschappelijk werk. Acht zij het ge vaar van een bedreiging van de gemeentelijke zelfstandigheid, van een verlamming van gemeentelijke activiteiten, geheel denkbeeldig? Hoe meent zij anderzijds te kunnen vermijden, dat het aanbod van subsidiëring als het ware opwekt tot, althans een voedingsbodem vormt voor ongezonde initiatieven? Men had van persberichten kennis genomen, volgens welke het departe^ ment bepaalde uitkeringen van de W. Duitse regering aan nazi-slachtoffers zou hebben ingehouden. Zij vroegen of deze berichten op waarheid berus ten. Van verscheidene zijden werd we derom de stijging van het aantal aan dit departement gestelde ambtenaren onrustbarend genoemd. In de begro ting voor 1956 bedroeg de geraamde sterkte 933 man, de werkelijke sterkte op 30 juni 1956 was 1304, de sterkte voor 1957 is geraamd op 1427. Het tekort aan deskundige krach ten, bij het particulier initiatief werkzaam, noemde men nog altijd onrustbarend. Eén van de middelen om dit beroep aantrekkelijk te ma ken is een goed salariëring. Juist daaraan ontbreekt wegens gebrek aan middelen nogal één en ander. MEER VOOR SUBSIDIE OPBOUWORGANEN? Vele leden meenden te weten, dat de aangekondigde subsidieregeling voor de opbouworganen op hetzelfde systeem zal berusten als de subsidie regeling voor de organen van samen werking op levensbeschouwelijke of algemene grondslag, met dien ver stande evenwel, dat de uitwerking aanzienlijke voordelen biedt voor de opbouworganen. Mocht deze veronderstelling juist zijn, dan steld» men de vraag welke redemn er bestonden ter rechtvaardi ging van een zo ongelijke subsidiere geling, w het gevaar inhoudt van een feite' mcurrentie ten opzich te van de samenwerkingsorganen op levensbeschouwelijke en algemene grondslag. GEZINSOORDEN Vele leden zouden gaarne iets na ders vernemen over de resultaten van de gezinsoorden. Is het werk in deze oorden geleidelijk aan nog niet in het stadium gekomen, dat het overgedra gen kan worden aan het particulier initiatief? Anderen gaven als hun oordeel te kennen, dat deze door de rijksover heid geëxploiteerde oorden zo spoedig mogelijk dienen te worden geliqui deerd. Voorts achtte men het in hoge mate ongewenst, dat kinderen, waar van de oncers reeds uit een oord zijn ontslagen, nog in internaten worden vastgehouden, zeker als het internaat ver van het ouderlijk huis is gelegen, de onderwijsmogelijkheden veelal zeer beperkt zijn en de sfeer er als kamp sfeer moet worden aangemerkt. STICHTING 1940—1945 Van meerdere zijden werd de wens herhaald een enigermate gedetailleerd inzicht te ontvangen van de wijze, waarop de Stichting 19401945 de 5 miljoen gulden, door het Nederlandse volk bij de tienjarige herdenking van onze bevrijding bijeengebracht, heeft besteed of zich voorstelt te besteden. De indruk bestond, dat bij de toe wijzing van uitkeringen en vooral bij het toezicht op de gezinnen het ambtelijk apparaat van de Stichting niet altijd de terughoudendheid be tracht, welke het zichzelf toch zou dienen op te leggen. Algemeen werd het verlangen ken baar gemaakt ingelicht te worden over de wijze, waarop en het tempo waarin het assimilatieproces van de gerepatrieerde Indische Nederlanders in onze samenleving voortgang vindt. Velen hadden uit gesprekken met ge- repatrieerden de indruk gekregen, dat er wat hapert aan de coördinatie tus sen de verschillende departerrienten, met name tussen dat van oorlog en van maatschappelijk werk. KRUININGEN Collecte. De Zeeuwse collecte heeft te Kruiningen en Oostdijk opgebracht 194,93 en te Hansweert 57,65. ALKMAAR, 19 okt. Op initia tief van de heer H. Th. Soethout te Alkmaar is een actiecomité ge vormd, dat zich binnenkort tot de minister van O., K. en W. en tot de Tweede Kamer zal wenden naar aanleiding van de mogelijke verhoging der radiobelasting. Het comité zal zich uitspreken voor af schaffing van de radiobelasting en voor een nationale omroep. Het grootste deel van luisterend Nederland, aldus het co mité, is ontevreden over 't huidige radio- bestel, het is verplicht bij te dragen aan de kosten voor programma's, waarvoor het zich niet interesseert en maakt er met name bezwaar tegen, dat het mede moet betalen aan kosten van politieke propa ganda. Het actiecomité staat op het stand punt, dat uitzending van politieke pro paganda op commerciële basis dient te geschieden. IN EENVOUDIGER VORM De heer Soethout gaf voorts als zijn mening te kennen, dat circa 500.000 luiste raars geen radiobelasting betalen, dat het controle-apparaat onvoldoende werkt en meer kost dan het opbrengt. Het incasso apparaat, dat 5 miljoen kost, kan veilig afgeschaft worden, aldus de heer Soethout, die ter compensatie van de afgeschafte radiobelasting eventueel een progressieve belasting in eenvoudiger vorm zou willen adviseren. Afschaffing van de radiobelasting zou de verkoop van radiotoestellen bevorde- DJAKARTA, 19 okt. (ANP). Vol gens berichten uit Bandung is de Ne derlander Elias Niehof op beschuldi ging van een'persoon uit een hotel in Bandung te hebben ontvoerd, door de politie gearresteerd. De politie weiger de verder bijzonderheden over deze zaak te geven. Gezegd werd, dat Niehof een voor malig lid was van het K.N.I.L. Hij was zonder betrekking, toen hij werd aan gehouden. ren, waardoor weer meer belastingop brengst verkregen wordt. Het comité overweegt een luisterboy cot „die derving van miljoenen gul dens aan luistergeld tengevolge kan hebben" als verhoging der radiobe lasting zou worden doorgevoerd. Nieuwerkcrk opent zaterdag a.s. nieuwe school met de bijbel NIEUWERKERK, 19 okt. Zater dag 27 oktober a.s. zal te Nieuwerkerk de nieuwe „School met de Bijbel" wor den geopend. In het jeugdgebouw van de Geref. Kerk aan de Stationsstraat zal hieraan vooraf (om 2 uur) een bij eenkomst voor genodigden worden ge houden. CHARLEROI, 19 okt. (AFP). De brand in de rampmijn „Bois du Ca- zier" te Marcinelle is eindelijk geheel uitgewoed. Meer dan twee maanden hebben sommige galerijen nog ge brand. Twee honderd vijf-en-dertig lijken van de 262 slachtoffers zijn tot nu toe boven gebracht, waarvan 208 konden worden geïdentificeerd. Er moeten thans nog 27 lijken in de mijn zijn, waarvan dertien op verdieping 715 en de andere op verdieping 1035. In totaal heeft men thans 175 mil joen Belgische franc bijeen gebracht voor de nagelaten betrekkingen van de slachtoffers. Levenslang voor Schmidt De afgelopen week is weer boordevol schokkende gebeur tenissen geweest. Door de kwestie rondom Soestdijk, die de aandacht van ons volk zo bijzonder in beslag neemt, leek het wel, of de verontwaardiging over de uitspraak tegen de Nederlander Schmidt in Djakarta niet die diepte had, welke kon worden verwacht en die gerechtvaardigd zou zijn geweest. Levenslang voor een onschuldigeDie, ondanks het slopende proces, nog ongebroken is. Van zijn onschuld waren de rechter, de officier van justitie en de procureur- generaal overtuigd, zoals mevrouw Bouman, die zich nu met alle recht mag tooien met de versierselen van ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, uitdrukkelijk heeft ver klaard. De eis was vijftien jaar. Tus sen het requisitoir van de offi cier van justitie en de uitspraak van de rechter heeft de haatcam pagne in Djakarta een zodanige hoogte bereikt, dat rechter Roch- jani als een verrader van zijn volk zou zijn beschouwd, als hij niet levenslang had uitgespro ken. Indonesische jongeren eis ten zijn dood, maar de rechter heeft toch blijkbaar niet aange durfd deze eis in te willigen. Het was te begrijpen, dat in Djakarta scherp werd gereageerd op de mededelingen van mevrouw Bouman in Den Haag over het feit, dat de rechter tegen beter weten in zijn vonnis heeft ge wezen. Gezegd werd, dat de uit spraak gebaseerd was op over tuigend en zeer bezwarend be wijsmateriaal. Het gesprek van de dag Onder druk Wie het verloop van deze „rechtzitting" heeft gevolgd, weet beter. Het is precies gegaan als in het proces tegen wijlen de heer Jungschlaeger: de gedag vaarde getuigen a charge legden de meest tegenstrijdige en onbe- trouwbaree verklaringen af. Door mevrouw Bouman werden die verklaringen haarscherp uit eengerafeld. Er bleef niets van over. Dat moest ook de rechter constateren. Maar hij kon niet objectief, onpartijdig en onafhan kelijk zijn beslissing nemen, om dat van alle kanten getracht werd hem onder druk te zetten en naar een bepaalde zijde te be ïnvloeden. Wanneer men nu weet, dat juist de meest onbetrouwbare getuige tegen de heer Schmidt de voor naamste aanstoker is van de massademonstraties tegen deze Nederlander en dat hij het zelfs zo ver heeft weten te brengen, dat de verdedigster mevrouw Bouman ternauwernood aan de dood kon ontsnappen, dan be hoeven wij verder weinig toe te voegen aan de door mevrouw Bouman geuite beschuldiging over de partijdigheid en de sub jectiviteit van de rechter. Van een behandeling der zaak in hoger beroep is weinig te ver wachten. Er is al zoveel gebeurd, dat niemand zich enige illusies behoeft te maken over een wen ding in deze kwestie, die met eerlijke en objectieve recht spraak niets meer te «naken heeft. Het is, evenals de zaak te gen wijlen Jungschlaeger, geheel en al een politiek proces, dat de hartstochten van vele Indone siërs heeft wakker geschud, hartstochten, die niet meer tot bedaren zullen kunnen worden gebracht, zolang president Soe- karno voortgaat zijn volk op te hitsen en zolang er in Djakarta geen bewind aan het roer komt, dat een andere koers gaat varen, een koers, die niet in de eerste plaats bepaald wordt door het spelen op het sentiment en het nationalistisch gevoel van het Indonesische volk. Nieuwe stokken Ook in Nederland blijken er lieden te zijn, die nog altijd ge loven, dat, als wij Nieuw-Guinea overleveren aan de Indonesische regering, de verhoudingen tussen ons land en Indonesië spoedig en zeer aanmerkelijk zullen verbe teren. Voor zulk een bewering is echter geen bewijs aan te voeren. Zou inderdaad Nieuw-Guinea onder de jurisdictie van Djakar ta komen te vallen, dan znllen er weer andere oorzaken gevon den worden van de slechte ver houdingen tussen beide landen. De Nederlandse bedrijven in In donesië b.v. of de aanwezigheid van nog zeventigduizend Neder landers. Zolang men dit alles be schouwt als een overblijfsel van het Nederlandse kolonialisme, zo lang zullen de betrekkingen slecht blijven. Moet Nederland nu dan maar berusten in het voor ieder duide lijke onrecht, dat aan landgeno ten in Indonesië geschiedt? Waarschijnlijk kunnen wij deze kwestie het beste voorleggen aan de Verenigde Naties. Niet, dat wij de overtuiging hebben, dat daardoor de heer Schmidt vrij zal komen. Afgezien van alles zullen de Indonenische prestige overwegingen te allen tijde ver bieden te zwichten voor aan drang van deze volkerenorgani satie. Maar wel zou het kunnen geeburen, dat men in Djakarta een beetje schrik krijgt, als blijkt, dat de internationale opi nie Indonesië niet welgezind is vanwege deze politieke proces sen. Tenslotte mag de Neder landse regering niets ongedaan laten om de wereld ervan te overtuigen, dat hier dingen ge beuren, welke een aanfluiting zijn voor de hoogheid van het recht en dat hier de „rechten van de mens" met voeten worden ge treden. Tweede Kamer over rijksbegroting DEN HAAG, 19 okt. Het voor lopig verslag van de financiële commissie van de Tweede Kamer over de rijksbegroting voor 1957 is vrij „mager". Dat kon ook moei lijk anders, omdat de begroting door het demissionaire kabinet is ingediend en dus allerlei urgente kwesties niet in beschouwing wer den genomen. De Tweede Kamer leden moesten zich dan ook voor het overgrote gedeelte beperken tot het stellen van vragen. Welke plannen heeft de regering ten aanzien van de huurverhoging, het loonbeleid, de defensieuitgaven, het wederom invoeren van de omzetbelas ting op textiel en suiker? Wat dit laat ste betreft wordt erop gewezen, dat in dustrie en handel enkele maanden voor het aflopen van de vrijstelling nog niet weten wat er op dit punt gaat gebeu ren. Dit veroorzaakt tal van moeilijk heden. Men zou ook graag willen weten op welke gronden de regering verwacht, dat 1957 zich zal kenmerken door een voortzetting van de huidige hoogcon junctuur. Bovendien vroeg men zich af, of en in hoeverre de vermindering van onze deviezenreserves als een symptoom van nationale overbesteding kan worden beschouwd. De mogelijk heid bestaat ook, dat zij slechts gevolg is van een vergrote voorraadvorming of van een toeneming van kortlopende vorderingen. Kan de regering niet wat cijfers overleggen? zo wordt gevraagd. De mededeling, dat het algemene be grotingsbeeld „niet geheel bevredi gend" is, vonden sommigen te zwak. Men wees er vooral op, dat verdere be leidsbeslissingen, die het oude kabinet niet heeft willen nemen, naar alle waarschijnlijkheid het tekort zullen verhogen. Daardoor zal ook het kaste kort verder toenemen. Vele leden verklaarden het niveau der rijksuitgaven verontrustend hoog te achten. Vooral de stijging van de uitgaven van de gewone dienst is zorg wekkend. Met de opvatting, dat de prijssubsi- dies in een tijd van hoogconjunctuur diénen te worden afgeschaft, was men. het wel eens. Maar, zo werd gezegd, Nederland leeft nu al enkele jaren in een hoogconjunctuur en welke subsi diebedragen zijn afgeschaft? Heeft men hier soms te doen met wijze raad gevingen, welke niet worden gevolgd, misschien omdat men de weg van de minste weerstand koos? Sommige le den stelden zelfs, dat in het kader van het prijsbeleid het tegendeel is ge schied! Civiel proces voor Amsterdams gerechtshof AMSTERDAM, 19 okt. „De Republièk Indonesia is naar mijn mening in dit proces niet geheel te goeder trouw", zo merkte als raadsman van de Stichting Zorg voor Gerepatrieerden te Den Haag, mr. J. Kist, op in een civiel proces, dat voor het gerechtshof gediend heeft. „Zij erkent de schulden aan Nederland niet, maar eist wel uitbetaling van een z.g. vordering, die volgens de Repu bliek geïnd had moeten worden door de vroegere regering van het voormalige Nederlands-Indië". De strijd ging om ruim 100.000, die kort na de laatste wereldoorlog door de Nederlands-Indische regering aan de KLM werden betaald voor het vervoer van enkele tientallen „en quiry officers", Nederlandse dames, die naar Indië gingen om daar mede te werken aan de repatriëring van Nederlanders. Namens de Republiek Indonesia vertelde mr J. Lichte het hof, dat de Stichting „Nederland helpt Indië" (later veranderd in de Stich ting Zorg voor Gerepatrieerden) in 1945 contact had gezocht met het mi nisterie van overzeese gebiedsdelen om dezd* uitzending ter hand te ne men. Er was ook een contract opge maakt, maar mr Lichte erkende, dat het ministerie toen al had gezegd, dat de' repatriëring overheidszorg was. „Er gingen in die tijd echter talloze Nederlanders naar de Oost toe", ver telde hij, „ook personeel van de Shell en van scheepvaartmaatschappijen. Dat kon toen alleen ..ïaar officieel. Men gaf die lieden een militaire rang en dan mochten ze de reis maken. La ter hebben de maatschappijen alle kosten aan de Nederlands-Indische re gering terugbetaald, alleen de stich ting is voor de enquiry officers in ge breke gebleven". OVERHEIDSZAAK „Dit is toch te gek", meende daarentegen mr. Kist, „er is inder daad een contract, maar uit alles blijkt, dat de Indische regering des tijds deze kwestie als een overheids zaak heeft beschouwd. Ze heeft de stichting de kosten immers nimmer in rekening gebracht en de hele post later op de eigen begroting ge zet". Hij memoreerde hoe in eerste aan leg de rechtbank in Den Haag de Re publiek in 1952, toen het proces be gon, de vordering had ontzegd, hoe door wat hij een misverstand noemde het Haagse hof in hoger beroep de vordering echter toewees en hoe in cassatie de Hoge Raad een vormfout ontdekte en de zaak naar een ander hof (het Amsterdamse) voor een nieuwe behandeling verwees. „Dit alles gebeurde nog voor Indo nesië de schulden had opgezegd" voerde hij nog aan. „Bovendien zegt de Republiek: deze vordering is pas een begin, want voor de enquiry offi cers zijn nog veel en veel meer kosten gemaakt. Er is haar salaris uitbetaald en de terugreis is ook door de Neder lands-Indische regering betaald. De stichting staat thans met de rug tegen de muur". Het hof zal op 29 november a.s. uit spraak doen. CAIRO, 19 okt. (Reuter). Onzi landgenoot prof. dr. G. Quispel va: de rijksuniversiteit te Utrecht hee: aan het Koptische museum te Cairo een aantal handschriften overgedra gen, die de (niet van klinkers voor ziene) Hebreeuwse tekst van Genesi* en een deel van het boek Numeri be vatten. Moerad Kamel, hoogleraar in de Se mitische talen aan de universiteit van Cairo, verklaarde, dat de boeken mo gelijk tot de oudste bestaande geschrif ten van het Oude Testament zullen blijken te behoren, afgezien van de Dode-Zeerollen. Hij schat, dat de ge schriften van vóór de tiende eeuw dateren en mogelijk tot de achtste eeuw na Christus teruggaan. Op Nicuw-Guinca HOLLANDIA, 19 okt. (ANP). Donderdag j.l. is te Hollandia de eer ste algemene synode van de Evange lische Christelijke Kerk geopend, lR aanwezigheid van afgevaardigden vafl geheel Nieuw-Guinea. Het grootst® aantal leden bestaat uit Papoea'». Voorts zijn enkele Ambonese en Ne derlandse predikanten lid. Op 22 oktober a.s. zullen de leden door de gouverneur ontvangen wor den. 28 oktober zal een openbare ver gadering worden gehouden, waarbij d* zelfstandigheid officieel bekend ge maakt zal worden. Bij de opening van de synode heeft de gouverneur een boodschap gezon den, waarin hij o.m. zegt, dat de stich ting van een eigen christelijke kerk een belangrijke stap voorwaarts is, ook in de maatschappelijke ontwikkeling van Nieuw-Guinea. „Het mag bijzon der zinvol worden beschouwd, dat van al het nieuwe, dat hier binnenkwam en dat om een eigen vorm en leven worstelt, het juist de kerk is, die voor gaat en de vorm het eerste vindt."

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1956 | | pagina 3