Tienduizenden kinderen gered uit broei
nesten van drankzucht en misdaad
Monument met laatste
boodschap
Engelse dokter schiep thuis voor
149.000 ongelukkigen
„Werkende Jeugd" hield
geslaagde leiderscursus
Geen handen, toch levensvreugde
Om Christus' wil
Straks gaat da bel
Onjuiste pubiikaties
over spanningen te
paleize
Referaten, spel, muziek
Zaterdag 13 oktober 1956
ZEEUWSCH DAGBLAD
pagina I
Misdeelde jeugd kreeg steun en liefde
(Van onze §-redacteur)
LONDEN, 12 oktober. Als op een snerpend koude winteravond de
jonge student Thomas Barnardo de deur van zijn Avondschool voor
Havelozen achter de laatste leerling wil sluiten, blijft deze jongen
aarzelend voor hem staan.
„Wat is er aan de hand Jim Jarvis?"
„Laat me alstublieft hier in de school slapen sir, het is zo koud".
„Maar waarom ga je dan niet naar huis, naar je ouders?"
„Ik heb geen ouders en geen thuis, ik slaap altijd buiten bij de an
dere jongens".
Dit gesprek was beslissend voor de verdere levensloop van Thomas
Barnardo. Deze winteravond van het jaar 1866 betekende een keer
punt in zijn leven. Door dit gesprek werd hij er toe gedreven om de
rest van zijn leven te wijden aan Jim Jarvis en de tienduizenden an
dere Londense kinderen zonder huis. Toen Thomas Barnardo in 1905
stierf, werd hij geëerd als de grootste sociale hervormer van de negen
tiende eeuw. Hij had in zijn leven niet minder dan 80.000 kinderen
aan een thuis en een toekomst geholpen. En tot op de dag van van
daag zijn 149.000 misdeelde kinderen door de poorten van één der
ruim 100 Barnardo-huizen het leven ingegaan.
Thomas John Barnado werd in 1845
te Dublin geboren. Op school was hij
een zeer middelmatige leerling. Zelfs
in de sport blonk hij niet uit. Toen
hfj 17 jaar was, werd hij echter ge
grepen door een krachtige réveilbe-
weging, die toen door Noord-Ierland
ging. Van een wat slappe, onverschil
lige jonge vent werd hij hierdoor een
vurig evangelist, die maar één doel
kende in zijn leven: het dienen van
Christus, die hem gegrepen had.
Daarom ging hij ook in Londen medi
cijnen studeren met de bedoeling om
daarna als zendeling-arts naar China
te gaan.
Zijn werkterrein was het Londen
Hospital, dat midden in de slums van
het East End lag. En tot grote erger
nis van zijn mede-studenten begon
hij hier in deze woestijn van achter
buurten, gore armoede en misdaad
ook weer met straatprediking. Ook
opende hij een avondschool voor ha
veloze jongens, die lezen noch schrij
ven konden. In deze „school" een
door hem met hulp van een vriend
wat opgelapte stal had het histori
sche gesprek met Jim Jarvis plaats.
Thomas geloofde zijn leerling niet.
Hij had al heel wat gezien van de on
beschrijflijke toestanden in de Lon
dense slums. Maar dat een jongen van
twaalf jaar geen thuis zou hebben,
nee, dat wilde er toch niet bij hem in.
Jim nam hem echter mee naar het
dak van een gammele schuur. Dicht
tegen de muur van het aangrenzen
de huis aangedrukt lagen daar elf
jongens te slapen in de leeftijd van
negen tot veertien jaar. Ze hadden
slechts de lompen, die ze droegen om
zich tegen de felle kou te bescher
men
Naar Barnardo later zou ervaren
waren er 30.000 kinderen als deze
in de achterbuurten van Londen.
Zwervers zonder thuis en zonder
onderdak. Misdadigers in de dop,
die met het verkopen van lucifers
of met zakkenrollen een paar pen
nies poogden te vergaren om een
stuk brood te kopen. Hadden ze
een goede dag, dan konden ze drie
stuivers besteden om een nacht on
derdak te krijgen in één van de
honderden logementen. Broeinesten
van misdaad en ontucht waren de
ze logementen, vol ongedierte en
vol van het uitvaagsel der maat-
schar>»=!
Baby-farming
Slechis pen van een Charles
Dickens is in staat om de toestanden
in de achterbuurten van Londen in
de zestiger jaren van de vorige eeuw
te beschrijven. Politie-agenten ston
den dag en nacht op post voor de in
gang van straten, die naar de aller-
onguurste buurtjes leidden. Zij
waarschuwden ieder fatsoenlijk uit
ziend mens om niet verder te gaan,
daar zij geen verantwoording konden
nemen voor hetgeen de vreemdeling
daar kon overkomen.
Tienduizenden leefden daar op de
rand van de hongerdood in krotten,
die de naam huis niet verdienden.
Drankzucht en misdaad vierden
hoogtij in de smalle sloppen en ste
gen, waar het vuilnis in de gore go
ten dreef. Hier leefden mannen als
Fagin uit Oliver Twist, die troepen
haveloze en van hun ouders verlaten
jongens africhtten in de kunst van
het zakkenrollen en van de roofover
val.
Oude vrouwen namen hier jonge
kinderen aan van ongehuwde moe
ders of van ouders die hun kroost
kwijt wilden. De kleuters werden
dan tegen een vast tarief per dag
verhuurd aan rondtrekkende mars
kramers of bedelaars. Hoe hongeriger
en deerniswekkender de kleuters er
uit zagen hoe beter. Dat kwam bij
het bedelen goed te pas. Het toppunt
van verschrikking vormde de prak
tijk van de zogenaamde „baby-far
mers". Dat waren lieden, die babies
aannamen van ontaarde ouders of tot
wanhoop gebrachte moeders, zoge
naamd om ze als eigen kinderen op
te voeden. In werkelijkheid sloten ze
echter een verzekering af op het le
ven van de babies, waarna deze op
zo geraffineerde wijze door langzame
uitputting aan hun eind werden ge
bracht, dat geen misdadige opzet te
bewijzen viel en het geld moest wor
den uitbetaald
Iets doen
In deze wereld liep de 21-jarige
Barnardo rond met de vaste overtui
ging, dat deze kinderen op zijn weg
waren geplaatst en dat hij iets voor
hen moest doen. Hij vertelde in aller
lei kringen over zijn ervaringen in
het East End en ontmoette eerst
ongeloof. Nadat hij Lord Shaftesbury
en anderen echter had meegenomen
op een nachtelijke tocht naar de
slaapplaatsen der dakloze kinderen,
maakte het ongeloof bij sommigen
plaats voor schrik en afgrijzen. Een
rijk man bood Barnardo 10.000,
aan ,als hij zijn plan om naar China
te gaan wilde opgeven om zich in
plaats daarvan te wijden aan de
stichting van een tehuis voor de jon
gens uit de Londense onderwereld.
Na een zware tweestrijd aanvaard
de Barnardo dit aanbod en zo werd
in 1870 door hem in Stemney het
eerste tehuis voor jongens geopend.
Nacht aan nacht ging Barnardo er
zelf op uit om in de donkerste
krochten van het East End te speu
ren naar uitgehongerde, verwaar
loosde en ouderloze kinderen, die
liefdevol in het tehuis opgenomen
werden. Anderen kwamen in uiter
ste nood zelf om onderdak aan
kloppen. Eens moest hij een jon
getje weigeren, omdat bet tehuis
tjokvol was. Terwijl Bernardo naar
een geschikte plaats voor het ven
tje zocht, kwam het van honger en
uitputting om in de goot Vanaf
dat ogenblik hanteerde dr. Barnar
neren van de gedachte, dat de mas
sale gestichtsopvoeding vervangen
moet worden door opvoeding in klei
ne op een gezin gelijkende groepen,
was dr. Barnardo dus zijn tijd wel
ver vooruit.
Hoe het groeide
We kunnen de uitbouw van het
werk van dr. Barnardo niet op de
voet volgen. Dat verhaal zou een
boek vullen en dit boek is trouwens
al geschreven. (Dr.. Barnardo of
Stepney door A. E. Williams). Naast
de beide moedertehuizen moesten
steeds nieuwe tehuizen worden ge
opend. Eerst in Londen en later over
al in Engeland en Schotland verrezen
de Barnardo-homes.
Tienduizenden verwaarloosde en
dakloze, maar geestelijk en lichame
lijk volwaardige kinderen werden
door dr. Bernardo in pleeggezinnen
ondergebracht. Voor de lichamelijke
of geestelijk gebrekkigen verrezen
afzonderlijke hospital-homes. Techni
sche scholen en zeevaartscholen wer
den geopend en een grootscheepse or
ganisatie werd opgezet om daarvoor
geschikte kinderen op jeugdige leef
tijd of na voltooiing van hun vakop
leiding naar Canada en Australië te
laten emigreren.
En al dit werk moest gebeuren
onder enorm veel tegenspoed. De
huizen hadden te leiden onder ver
dachtmaking en nijpend geldge
brek. Maar het sterk geloof en de
ontzagelijke energie van dr. Bar
nardo leken onoverwinnelijk.
Het werk ging altijd door.
Als een kaars
In 1905 stierf de grote kindervriend
op 50-jarige leeftijd. Hij was opge
brand als een kaars, die aan twee zij
den tegelijk is aangestoken. Maar hij
had niet tevergeefs geleefd. Niet min
der dan 80.000 kinderen waren op dat
moment al onder zijn persoonlijke
leiding opgenomen geweest in één
van de Barnardo-huizen.
Wie een van deze kleinen
in Mijn naam zal ontvangen,
ontvangt Mij
Een groot deel van hen zou zon
der deze tehuizen van ontbering
omgekomen zijn of tot misdadiger
do ^t princip^'vande "altijd open zijn verworden. Nu groeide ruim
deur". 98 op tot nuttige leden van de
Ook al was er op een bepaald mo- maatschappij en sommigen brach-
ment geen geld en geen plaats om ten 't zelfs tot belangrijke posten.
Het monument voor dr. Barnardo, dat
na zijn dood in 1905 in het kinderdorp
te Barkingside werd opgericht, ver
toont naast een kleine buste van de
dokter drie levensgrote beelden van
Barnardo-meisjes. Een van deze meis
jes woont nu nog als 55-jarige echt
genote van één der beambten in het
dorp. Op het monument staat de laat
ste boodschap van dr. Barnardo ge
grift: „Ik hoop te sterven, zoals ik ge
leefd heb, in het nederige maar vaste
vertrouwen dat Jezus Christus mijn
Redder, mijn Meester en mijn Ko
ning is."
nog een kind op te nemen, nooit
werd er meer een uitgehongerd en
dakloos wezen weggestuurd. Het
geld zou er wel weer komen.En het
kwam er altijd, al was de nood dik
wijls hoog. Dr. Barnardo bleek in
staat om in woord en geschrift de ge
weldige betekenis van zijn werk zo
op het hart van zijn landgenoten te
binden, dat een gestaag zwellende
stroom van giften en legaten voort
zetting en uitbreiding mogelijk maak
te.
Meisjesdorp
In 1876 kon hij dan ook te Ilford'
bij Londen een „meisjesdorp" openen,
zodat hij zich nu tevens kon ontfer
men over de dakloze meisjes van het
East End. Hun lot was zo mogelijk
nog erger dan dat van de jongens en
het was dr. Barnardo steeds een
doorn in het oog geweest, dat hij voor
hen geen onderkomen had. Het meis
jesdorp bestond uit 30 aardige hui
zen rond een groot grasveld. In elk
huis werden een twintigtal meisjes
ondergebracht, terwijl een geschikt
echtpaar deze groep leidde. In het po
En, wat nog belangrijker was, tien
duizenden leerden tijdens hun ver
blijf in de tehuizen Christus ken
nen als htm Heiland, terwijl ze
voor hun opname zijn naam slechts
hadden leren kennen in de vorm
van een vloek.
Geen thuis
Tot op dit ogenblik zijn reeds 149
duizend kinderen in de Barnardo-ho
mes of in pleeggezinnen onder toe
zicht van de Barnardo-organisatie op
gevoed. Ruim 28.000 jongens en meis
jes vonden va de tehuizen in Cana
da een nieuwe toekomst en 2342 wer
den in Australië geplaatst. Eén oud
Barnardo-jongen bracht het in laatst
genoemd land zelfs tot parlementslid.
Heel deze enorme en zegenrijke or
ganisatie, die tot op de huidige dag
Kamer te huur
's-GRAVENHAGE, 12 okt. De
politie te Den Haag heeft de 25-jarige
mevrouw L. I. I. W.-R. aangehouden.
De aangehoudene, die geld nodig had,
heeft een kamer, die zij verhuren kon,
aan niet minder dan zeven gegadig
den verhuurd. Zij liet de huurders
Het is niet toevallig, dat we
juist vandaag het verhaal ver
tellen, dat u hiernaast vindt. Het
verhaal over dr. Barnardo, die
zijn leven stelde in dienst van het
verwaarloosde, zwakke en mis
deelde kind. Want vandaag of
morgen gaat bij u de bel. Op de
stoep staat dan een schoolkind.
Een gezond en welgeschapen
kind, dat uw hulp komt uragen
voor de véle duizenden misdeel
de kinderen in ons land. Voor de
blinde en de dove kinderen. Voor
de t.b.c.-patientjes, de spastische
kinderen en voor alle anderen,
die in de schaduw leven. Twin
tigduizend kinderen worden in
Nederland in inrichtingen ver
pleegd. Vele duizenden zijn wel
thuis, maar hebben toch onder
wijs op speciale scholen en ande
re hulp nodig.
Voor de dertigste maal worden
thans in Nederland de kinderpost
zegels in omloop gebracht.
Schoolkinderen vragen u om een
aantal mapjes met zegels en
prentbriefkaarten te kopen. Van
af 12 november zullen de zegels
ook aan de postkantoren gekocht
kunnen worden. De opbrengst
van zegels en kaarten wordt ver
deeld onder alle inrichtingen en
instellingen, die zich met de zorg
voor het kind bezighouden. Toen
in 1928 voor het eerst kinderpost
zegels werden verkocht, was de
opbrengst f24.000. Verleden jaar
brachten de zegels en kaarten
netto f 1.400.000 op. Helpt u mee
.om in dit jubileumjaar de ander
half miljoen vol te maken
nog op volle kracht doorwerkt
hierover vertellen we u later meer
werd in het leven geroepen door één
man. Hij werd tot een leven van zelf
opoffering in dienst van het misdeel
de kind geïnspireerd door het woord,
dat in het randschrift van het zegel
der tehuizen staat: Wie één van deze
kleine in Mijn naam zal ontvangen,
die ontvangt Mij. Dat woord geldt
ook voor u. Zult u daaraan denken,
als straks bij u de bel gaat en een
kind uw hulp vraagt voor zijn mis
deelde kameraadjes in ons land?
In het Italiaanse dorpje Terrazano bij
Milaan hebben zich hartverscheurende
tonelen afgespeeld, toen twee zwak
zinnige broers, Arturo en Osvaldo
Santato, gewapend de lagere school
binnendrongen en bezetten, waarna
zij verklaarden de 93 leerlingen te
zullen doden of verminken als zij niet
spoedig een losgeld van 200 miljoen
lire zouden ontvangen. Aan de bezet
ting van de school werd een einde
gemaakt door een dappere onderwij
zeres, die half gebonden, een van de
twee woestelingen neerstak met zijn
eigen mes, hetgeen voor de politie en
burger-vrijwilligers het sein was om
het schoolgebouw te bestormen. Bij
deze actie werden beide broers neer
geschoten. Deze telefoto toont op
de achtergrond de school met voor 't
raam de invallers met een paar gijze
laars. Op de voorgrond een priester,
die de misdadigers met opgeheven
armen bezweert tot bezinning te ko
men. Verder op de voorgrond politie
mannen en ouders van de opgesloten
kinderen.
's-GRAVENHAGE, 12 okt.
Met betrekking tot de kabinetsfor
matie zijn in de buitenlandse pers
de spanningen ten paleize Soest-
dijk ter sprake gebracht. Van ge
zaghebbende zijde wordt in ver
band daarmede opgemerkt, dat er
zeer veel is gepubliceerd, dat on
juist is.
Mededelingen bijv. dat de Koningin
zou weigeren een mobilisatiebevel te
ondertekenen en dat haar verhinderd
zou zijn een radiorede uit te spreken
zijn uit de lucht gegrepen. Zo circu
leren allerlei onjuiste mededelingen,
Bedoelde instantie gaf te kennen, dat
het niet mogelijk is aan het tegenspre
ken te blijven.
Vorming in iheorie en praktijk
UTRECHT, 12 oktober. De christelijke sociale jeugdorganisatie
„Werkende Jeugd" hield voor de derde maal sinds haar oprichting
in oktober 1955 een jeugdleiderscursus. Deze keer kwamen 35 deel
nemers uit alle delen van het land in het C.N.V.-vakantieoord ta
Putten bijeen om met elkaar over hun werk van gedachten te wisse
len naar aanleiding van door specialisten behandelde referaten.
Zo sprak de voorzitter van het C.
N. V., de heer M. Ruppert over het
sociale vraagstuk van vandaag: dat
van de verhouding van de ene mens
tot de andere in beroep en bedrijf, in
onderneming en maatschappij, nadat
tevoren door de heren A. Borstlap en
P. Tjeerdsma met de deelnemers ge
sproken was over „Eis en waarde van
de arbeid" en over „Scholing en vor
ming" vooral van bedrijfsjeugd en van
vooruit betalen, die bedragen van f30
tot f 100 voor een maand op tafel leg
den. In totaal wist mevrouw W. zo
driehonderd gulden in handen te krij
gen.
Ook deze jongen, die zijn beide han
den mist, wordt in een van Barnardo's
huizen voor lichamelijk gebrekkige
kinderen klaargemaakt voor het leven
in de maatschappij. Het ontbreekt hem
niet aan levensvreugde en wellicht zal
hij eens toch zijn eigen brood kunnen
verdienen.
[neezonden Mededeling (Adv.j
studerenden op technische scholen.
Drs. C. F. Wieringa, adjunct-direc
teur van de C.I.C.S.A. te Groningen,
behandelde het onderdeel praktische
psychologie. Hjj besprak vooral de
ontwikkelingsfazen in verband met
taak en houding, van de leidinggeven
den en refereerde over: „Ons clublid,
lid van een gezin en van een werkge
meenschap".
Ds. P. J. Popma nam de aandacht
van de cursisten geheel in beslag met
zijn „gedachten" over de vraag: „Wel
ke bijdrage leveren wij aan de chris
telijke levensstijl?"
De heer H. J. H. Colijn had als in
leiding hierop over de invloed van
de techniek op ons levenspatroon ge
sproken. Ais afsluiting volgde een ge
sprek over „menselijke verhoudingen"
en een bespreking van het boek van
Robert Junck, „De toekomst is reeds
begonnen".
SPELEN
Veel tijd werd ook besteed aan de be
oefening van binnen- en buitenspelen,
het vervaardigen van spelmateriaal,
het in praktijk brengen van verschil
lende gesprekstechnieken, de uitvoe
ring van opdrachten, de bespreking
van vragen uit de praktijk, zang en
al wat voor de jeugdleiders van direct
nut is. Ook leerden de deelnemers ge
bruik maken van vele hulpmiddelen,
die tegenwoordig in het jeugdwerk
gebezigd worden. Deze praktische on
derdelen werden vooral geleid door
de cursus-leider tevens algemeen
jeugdleider van „Werkende Jeugd"
en zijn collega, de heren Kandel en
Bijmolt.
Bij wijze van onderbreking van het
programma werd een bezoek gebracht
aan het Kröller Muller Museum op de
Hoge Veiuwe.
De week werd besloten met een
avond, waarop o.a. mevrouw Tonny
Janus, altzangeres en haar echtge
noot als pianist-begeleider meewerk
ten met een lichfe klassiek program
ma en negro-spirituals. De heren
Peter Koen televisieregisseur, en
Donald Jones, televisie-artist, lieten
horen en zien wat onder pantomime
verstaan moet worden.
De met het uitstippelen van de alge
mene partijlijn belaste commissie van
het congres, dat de Franse radicale par
tij te Lyon houdt, heeft in een resolutie
een beroep' op de regering gedaan on
verwijld politieke en maatschappelijke
hervormingen in Algerije in te voeren,
waardoor een geest van hoop zou ont
staan, die het vinden van een oplossing
zou vergemakkelijken.