H
oe ver
rassen wij familie en vrienden
- in hef buitenland?
Uit puAe. uJiiendlchap
Zelfverzorging Ambonezen kan
toi onvoldoende voeding leiden
PUZZLE
Bilderdijk-tentoonstelling AB V-A- teleurgesteld
wordt vandaag geopend
West-Duitsland zendt nota's
aan Grote Vier
Radio-Moskou bekritiseerd
door communistisch blad
Messensteker in
inrichting
Pagina 3
Arfsen op onderzoek..GESCHOKT!"
Ambonezen willen wel goed werken
Argentijnse leger?
Groenten schoonmaken
in badlokaal
VANDAAG EENS
Italiaanse boodschap
voor Nasser
i over 6 pCt. verhoging
Vóór Europees veiligheidsstelsel
Programma's te saai
oninteressant
en
Nederlanders
met St. Nicolaas in
den vreemde
Zaterdag 8 september 1956
ZEEUWSCH DAGBLAD
AMSTERDAM, 6 sept. Op verzoek van de Stichting „Door de
Eeuwen trouw" hebben de heren W. A. Roessingh en dr. A. H. Wie-
benga, resp. arts en internist te Eindhoven een onderzoek ingesteld
naar de medische en sociaal-medische toestanden in het Ambonese
woonoord Lunetten te Vught en het strafkamp te Heijthuijsen. In
een rapport dat zij over hun bevindingen hebben uitgebracht, ver
klaren de beide artsen o.a., dat zelfverzorging voor de Ambonezen
in de huidige behuizing vrijwel onmogelijk is.
Bij het onderzoek is gebleken, dat de voedingstoestand nü nog wel
voldoende is, mede omdat de centrale keukens pas werden opge
heven. Onder belastende omstandigheden zoals een strenge winter,
mislukte oogsten of ziekte, zijn volgens beide heren echter zelfs bij
goede kennis en kunde van de huisvrouw t.a.v. de voedselvoorziening
ernstige moeilijkheden te verwachten.
Zuidslavische loodsen Grote Nazi-invloed in
naar Egypte
BELGRADO, 7 sept. (Reuter).
Ongeveer tien Zuidslavische loodsen
zullen naar Egypte gaan om dienst te
doen in het Suezkanaal. Dit is vrijdag
door het Zuidslavische persbureau
Tanjog meegedeeld.
Op een persconferentie verklaarde
dr. Wiebenga, dat hij zich na afloop
van het bezoek aan de kampen „ge
schokt" voelde.
Het reinigen van groenten ge
schiedt in Vught b.v. in hetzelfde
waslokaal waar 1215 gezinnen zich
moeten wassen.
Voor hetzelfde aantal gezinnen zijn
slechts twee vuilnisemmers van nor
male afmetingen beschikbaar.
De keukens zijn veel te ver verwij
derd van de centrale barak, terwijl
de temperaturen in één keukenge
bouwtje oploopt tot 35 graden en
hoger, wanneer alle 12 kachels
branden.
Wat de woonruimte betreft: voor een
gezin met 2 en soms zelfs met 3 kin
deren is slechts één kamer van 2.5 bjj
5 meter beschikbaar, waarin gekookt,
gegeten, geslapen en gestudeerd
wordt.
EEN KRAAN.
Het kamp Vught biedt onderdak aan
2500 van de 17.000 Ambonezen in Ne
derland. Toch is in hei hele kamp
maar één warmwaterkraan aanwezig,
die bovendien niet centraal is gelegen.
Meer lof hadden de rapporten voor
de medische verzorging in het kamp
„Lunetten". Deze wordt door hen uit
stekend genoemd, behalve in die ge
vallen, waarvoor diëten nodig zijn.
EEN EER.
De voorzitter van het hoofdbestuur
van „Door de Eeuwen Trouw" vestig
de er tijdens de persconferentie nog
de aandacht op, dat de Ambonezen
evenals de westerlingen zich er een
eer in stellen voor zichzelf te zorgen.
De protesten, die zij na de afkon
diging van de zelfverzorgingsrege-
ling lieten horen werden volgens de
heer H. Coenradi echter veroorzaakt
doordat „de Nederlandse regering
niet onbewust het sociaal aspect in
het ""c-^elpunt heeft geplaatst".
MURW GEMAAKT.
„Wij u^ivcn zelfs te veronderstel
len, da-t men er via de afwijzing van
de zelfverzorgingsregeling waar
van men wist dat zij op tegenstand
zou stuiten op speculeerde, dat de
goodwill der Ambonezen in Nederland
zou afnemen en zij murw zouden ge
raken voor terugkeer naar Java", al
dus de heer Coenradi. Door middel
van sociale zorg mag men de werke
lijke situatie volgens de Stichting niet
verdoezelen.
De Nederlandse regering heeft de
Ambonese militairen nadrukkelijk een
tijdelijk verblijf in Nederland in het
vooruitzicht gesteld en daarom be
schouwen de Zuid-Molukkers zich nog
steeds als ex-KNIL-militairen „op
weg naa huis".
MEER OVERLEG.
De heer Coenradi merkte nog op,
dat de overheid de leiders van de Am
bonezen veel meer moet kennen en
horen in de maatregelen en beslissin
gen die worden genomen. „Wanneer
er meer van gedachten gewisseld werd,
zou er bij de Ambonezen meer begrip
komen voor de (politieke) moeilijkhe
den, waarin de regering zich acht te
verkeren", aldus de spreker.
Dat de Ambonezen overigens graag
willen en goed kunnen werken, bleek
uit een onderzoek dat de Stichting
heeft Ingesteld bij verschillende grote
bedrijven, zoals de A.K.U., Philips,
Hevea, De Schelde en de Nettenfa-
briek (Balk).
Directieleden, personeelchefs en so
cisle werksters verklaarden positief dat
z(j tevreden waren over de Zuid-Moluk
kers als werkkracht.
Zij zijn betrouwbaar, hebben het
werk vrij snel onder de knie en kun
nen goed met hun collega's omgaan.
Elk woord begint steeds met de laatste
letter van liet voorgaande woord. Achter
elke omschrijving is aangegeven uit hoe
veel letters het gevraagde woord bestaat.
Bij juiste oplossing vormen de letters in
de dubbel omlijnde kolom van boven naar
beneden gelezen een ander woord voor
drukte.
Plezier (5), blaasinstrument (6), lawaai
(6), geducht (7), vr. dier (6), familielid
(5), soort mascotte (8), metaal (6), moei
te (4), strekking (7), vissoort (5), over
brenging (9), vrucht (6), kleur (5), wijn
maat (5), twijg (4), dier (3).
Oplossing vorige puzzel
HORIZONTAAL: 1 Karmijn, 6 modern,
8 ama, 10 pet, 11 film, 12 P. C., 13 tee, 14
kit, 15 R.K., 17 aula, 18 rok, 20 sar, 26 koe
doe, 23 metier.
VERTICAAL: 1 Komiek, 2 B.M., 3 mop,
4 ijdel, 5 net, 7 nectar, 8 aftrek, 0 ale, 13
pilaar, 14 kus, 16 zode, 18 rem, 19 kot, 22 ei.
Bruikbaar en praktisch
ROME, 7 sept. (Rtr.) Naar in
Rome verluidt, heeft de Italiaanse
ambassadeur in Cairo donderdagavond
aan president Nasser een boodschap
overhandigd, waarin de Italiaanse re
gering verklart, dat zij het westelijke
plan, dat de vijf-landencommissie deze
week aan Nasser heeft omgelegd, een
bruikbare en practische basis voor be
sprekingen vindt.
De Italiaanse regering verzocht Nas
ser er rekening mee te houden, dat de
eensgezindheid van de 18 landen die
zich achter dit plan hebben geschaard,
niet verbroken zal worden. Ook vroeg
zij hem alles te vermijden wat tot he
uitbreken van vijandelijkheden in het
Midden-Oosten zou kunnen leiden, al
dus deze mededelingen uit betrouw
bare bron.
Uit een enquete in West-Duite-
land is gebleken dat de uniform in
West-Duitsland niet erg populair meer
is, 73 pet. van de ondervraagde man
nen sprak zich uit voor de burgerkle
ding, 22 pet. gaf de voorkeur aan de
uniform. Bij de vrouwen sprak echter
25 pet. zich uit voor de uniform.
BUENOS AIRES, 7 sept. (Rtr.).
De Argentijnse generaal Gonzalez
heeft op een bijeenkomst van de
club van het leger in Buenos Aires
verklaard, dat het Argentijnse le
ger beheerst wordt door de in
vloed van nazi's.
Hij zei, dat de Argentijnse mili
taire academies, waarop Duitse
leraren de boventoon voeren, ver
antwoordelijk zijn voor de totali
taire achtergrond van het leger.
Gonzalez nam het op voor een nauw
keurige zifting van de leraren, opdat
slechts echte democraten tot de mili
taire academies worden toegelaten. Hij
wilde ook, dat Argentijnse officieren
niet meer voor verdere studie naar
totalitaire staten worden uitgezonden.
Volgens hem moeten alle militaire
attaché's in totalitaire landen terugge
roepen en de militaire staven in de
mocratische landen uitgebreid worden.
Staatsgreep?
In vele verantwoordelijke kringen
vreest men op het ogenblik voor een
staatsgreep van nationalistische
groepen van het leger.
Weet U web die dagelijkse gast van
U, dat „Zeeuwsch Dagblad", rekent
ook op Uw blijk van vriendschap. Die
gast rekent op de ontvangst van on
derstaande ingevulde bon. Die gast
rekent dus op Uw nieuwe abonné.
Het is niet zo moeilijk die nieuwe
abonné te vinden. Die woont vlak
naast de deur. In Uw straat, of in
Uw trein of bus waar U dagelijks
H.K.H. Piinset Beatrix heeft een
bezoek gebracht aan het congree
over menselijke verhoudingen dat
te Nijmegen wordt gehouden. Op
de foto ziet men de Prinses in ge
sprek met mej. Pecson, een afge
vaardigde van de Philippijnen.
mee naar het werk gaat. Het is alleen
maar het spreken van een goed woord
voor de christelijke krant van Zee
land. En dat goede woord van U geeft
vaak net de doorslag om abonné te
worden.
Hieronder staat de bon. Die wilt U
wel invullen en toezenden aan uw
dagelijkse gast. Vooruit reeds veel
dank voor uw blijk van vriendschap.
En hier is uit pure vriendschap mijn nieuwe abonné op
„Zeeuwsch Dagblad"!
Naam
Adres
woonplaats
Betaalt per week/maand/kwartaal
Opgegeven door abonné:
Woonplaats:
Doorhalen wat niet wordt gewenst.
Deze bon zenden aan Zeeuwsch Dagblad, Afd. abonnementen,
Lange Vorststraat 90, Goes.
AMSTERDAM, 7 sept. In
museum „Fodor" te Amsterdam is
onder leiding van Dr. P. J. Meer-
ten, een tentoonstelling ingericht
ter herdenking van Bilderdijk,
Nederlands dichter, staatsman en
geleerde in de woelige tijd aan het
eind van de 18e en het begin van
de 19e eeuw. De tentoonstelling
wijkt naar haar aard in zoverre af
van de expositie, die in 1906 en
1931 ter herdenking van Bilder
dijk werden ingericht, dat het
werkcomité voor deze expositie
niet alleen uit bewonderaars van
de dichter bestaat.
Aan het begin van de expositie prij
ken enkele dichtregels van Willem de
Merode: „Hij werd hoogmoedig, want
hij was alleen, en zwak, en dong reeds
vroeg naar eer en rechten. Spijtig
dacht hij aan God en zijn ziek been:
hij had geen kameraad om mee te
vechten".
Deze karakteristiek van Bilderdijk
is de eerste van een reeks citaten, ge
licht uit werken van historici en let
terkundigen, die over hem hebben ge
schreven, die op de tentoonstelling de
hoogtepunten uit zijn leven marke
ren.
Het materiaal voor de tentoonstel
ling in Fodor is voor het grootste ge
deelte ontleend aan het bezit van het
Bilderdjjk-museum te Amsterdam. De
esthetische verzorging van de tentoon
stelling is in handen geweest van de
architecten J. B. Ingwersen en J.
Heese te Amsterdam. Morgen 8 sep
tember zal de tentoonstelling officieel
worden geopend.
BONN, 7 sept. (Reuter). De Duitse bondsrepubliek heeft in
nota's aan Engeland, Frankrijk, de Ver. Staten en de Sowjet-Unie
gevraagd om nieuwe pogingen voor regeling van het Duitse vraag
stuk. De bondsregering verklaart daarin, dat zij bereid is een Euro
pees veiligheidsstelsel te overwegen, mits dat gebaseerd zal zijn op
deelneming van een verenigd Duitsland.
landse zaken vorig jaar oktober dedert
op de viermogendhedenconferentie in
Geneve.
De regering in Bonn „betreurt ten
zeerste, dat er tot op heden geen diep
gaande bespreking van dit belangrijke
voorstel" is geweest. Zij is bereid elk
ander bruikbaar voorstel voor een
veiligheidsstelsel te overwegen, mits
het van het begin af gebaseerd is op
deelneming van een herenigd Duits
land. West-Duitsland kan niet ak
koord gaan met een veiligheidsstelsel
waarbij Oost- en West-Duitsland af
zonderlijk betrokken zijn, doch dit is
de enige voorwaarde die het voor on
derhandelingen over deze kwestie
stelt.
De bondsregering verklaart opnieuw,
dat de regering van een herenigd
Duitsland niet van te voren verplicht
moet zijn tot een bondgenootschap. Zij
moet zelf op democratische wijze be-
slissen.
West-Duitsland wenst evenwel geen
nieuwe vier-mogendhedenconferentie
alvorens in normaal diplomatiek over
leg een kans geschapen 4s dat de con
ferentie kan slagen.
De nota is voornamelijk gericht aan
Moskou en ter informatie gezonden
aan Londen, Parens en Washington.
In de nota's aan het westen wordt
voorts verklaard, dat bij besprekin
gen met Engeland, Frankrijk 'en de
Ver. Staten gelukkig reeds overeen
stemming is bereikt diepgaand over
leg met Moskou over de hereniging
van Duitsland is echter nog niet ge
pleegd.
De regering meent, dat het Russi
sche verlangen naar veiligheidsgaran
ties wellicht bevredigd kan worden
door instelling van een gedemilitari
seerde zóne langs de oostgrens van een
verenigd Duitsland, als het verenigde
Duitsland uit vrije wil zou besluiten
lid te worden van de westelijke ver
dedigingsorganisatie.
Dit voorstel, aldus de nota, die vrij
dag in Bonn is gepubliceerd, stemt
volledig overeen met het voorstel dat
de westelijke ministers van bulten-
's-GRAVENHAGE, 7 sept. De
bondsraad van de Algemene Bond van
Ambtenaren (ABVA) heeft ln een gis
teren te 's-Gravenhage gehouden ver
gadering zijn ernstige teleurstelling
uitgesproken over de datum van in
gang voor de salarisverhoging van 6
procent, welke voor het rijkspersoneel
is vastgesteld op 1 september 1956.
Het bevreemde de bondsraad zeer,
aldus een na afloop verstrekt commu
niqué, dat de regering de eenstemmi
ge mening van het georganiseerd over
leg op dit punt heeft genegeerd.
In zijn vergadering bracht de bonds
raad voorts een advies uit over het
door de bond in te nemen standpunt
ten aanzien van de salarisvoorstellen
voor de hogere ambtenaren en be
sprak hij de te treffen pensioenmaat
regelen in verband met de invoering
van de algemene ouderdomsvoorzie
ning per 1 januari 1957.
Koning Boudewijn van België
vierde vrijdag zijn 26ste verjaardag.
LONDEN, 7 sept. (Rtr.). Radio
Moskou heeft vrijdag een artikel
van het communistische blad
„Prawda" uitgezonden, waarin
kritiek werd geoefend op Radio-
Moskou wegens zijn eentonige en
weinig interessante programma's.
In het artikel wordt gezegd, dat
het dringend noodzakelijk is de
kwaliteit van de programma's, de
organisatie en de technische uit
rusting van Radio-Moskou te ver
beteren.
Het blad vervolgde: Snelheid, be
knopte en duidelijke berichtgeving
worden zelden aangetroffen bij Radio-
Moskou.
Er zijn te weinig bekwame commen-
Verzerid vroegtijdig Uw Si. Nicolaaspakkei
's-GRAVENHAGE, 7 september.
Hebt U zich wel eens afgevraagd,
wat voor moeilijkheden zich
voordoen voor Nederlanders in
het buitenland, die zo graag Sint
Nicolaas willen vieren? Ga maar
eens met een baard in de tropi
sche zon lopen en hoe wilt U
zwarte Piet door een schoorsteen
laten kruipen, die men in vele
zuidelijke landen niet eens rijk
is? Om onze landgenoten in den
vreemde meer en meer van de
Sinterklaasvreugde te laten ge
nieten, is vorig jaar een comité
opgericht. Dit comité geeft ant
woord op de vele vragen van Ne
derlanders in het buitenland, hoe
zij bijv. hun kinderen (die al
spoedig onze taal dreigen te ver
leren) de bekende Sinterklaas
liedjes zouden leren, hoe zij nu
precies een Sinterklaascostuum
moeten maken, hoe de moeder
borstplaat, speculaas etc. moet
maken, enz. enz.
Het comité heeft thans een
aantal zaken laten vervaardigen,
die - tegen een kleine betaling -
beschikbaar worden gesteld. Zij
worden rechtstreeks, wanneer
zulks daar wordt gevraagd, naar
het buitenland verzonden.
Dat zijn: een eenvoudige tekst van
de bekendste liedjes, waarbij men
naast de Nederlandse tekst een En
gelse (of Spaanse) tekst vindt. Een
langspeelplaat met 10 Sinterklaas
liedjes. Op de ene zijde worden de
liedjes in het Nederlands gezongen,
op de andere alleen gespeeld door
het orkestje, zodat de muziek als be
geleiding kan dienen voor de zang
stemmen van groot en klein. Een
boekje met St. Nicolaas-recepten,
met teksten in het Nederlands, En
gels, Frans en Spaans. Een knippa
troon voor St. Nicolaascostuums en
tenslotte een St. Nicolaas-affiche ten
behoeve van consulaten, emigratie
centra, clublokalen, enz. Dit affiche
wekt in het algemeen tot de St. Ni-
colaasviering op en het motto: „Geef
voor bekenden overzee, nu Sinter
klaas uw pakje mee", is ook van toe
passing voor hen in het buitenland,
die familie of vrienden in Nederland
met een pakje zouden willen ver
rassen.
Wat de activiteiten in ons land be
treft het volgende: het comité meen
de vooral te moeten bevorderen, dat
men in Nederland tijdig pakketten
voor vrienden en verwanten in het
buitenland zou versturen.
Speciale feestpakketten
De Nederlandse banketbakkerij
heeft een feestpakket samengesteld,
dat uit boterletter, chocoladeletter,
amandelspeculaas, amandelmarse
pein, een chocoladehart, een taai-taai
pop, een luxe kistje borstplaat en uit
pepernoten bestaat. Er is een spe
ciale verpakking in blik en dat
weer in carton gemaakt. In de
prijs zijn ook de verpakking en de
verzendkosten begrepen.
De kruideniers vakcentrale heeft
een pakket samengesteld, waarin
chocoladeletter, speculaas, gemengde
biscuits, drops, aardbeien jam, een
kaasje, pepermunt en enkele rolle
tjes drop in de prijs, die gevraagd
wordt, zijn die voor verpakking en
verzending begrepen.
Tenslotte is er de federatie van de
Nederlandse verenigingen van kan
toorboekhandelaren, die de aandacht
zal vestigen op uitsluitend een arti
kel voor het doel: kalenders. De ver
zending is eenvoudig. Elke kantoor
boekhandel zal zich met de verzen
ding van een of meerdere kalenders
zelf belasten.
tators, die de kunst verstaan op een
duidelijke en aantrekkelijke manier
te preken over onderwerpen die nut
tig, interessant en actueel zijn.
De radio toont te weinig belanjtf»!-
ling voor de propaganda yan de nieu
we dingen in de Sowjet-Unie.
Wat betreft de artistieke program
ma's merkt het blad op, dat men in
de loop van vele jaren elke dag op
nieuw dezelfde personen kan horen
zingen.
Tenslotte oefende het kritiek op da
tijdsindeling van de uitzendingen:
„Sommige interessante programma'»
worden uitgezonden als iedereen aan
het werk is, maar de programma's op
zaterdag en zondag krijgen niet genoeg
aandacht".
AMSTERDAM, 7 sept. Over
eenkomstig de eis van de officier
van justitie heeft de rechtbank te
Amsterdam vanochtend de 53-j.
handelsagent C. J. D. uit Amster
dam wegens diens ontoereken
baarheid voor een poging tot
moord ontslagen van rechtsvervol
ging en bepaald dat hij 'n jaar zal
moeten doorbrengen in een krank
zinnigengesticht, waarna hij ter
beschikking van de regering zal
worden gesteld.
De verdachte, die reeds eerder we
gens moord tot vijftien jaar was ver
oordeeld, heeft op 28 januari j.l. in de
Lairessestraat -te Amsterdam op klaar-
lichtte dag de 29-jarige dienstbode mej.
A. van A., thans woonachtig in Sneek,
een steek met een dolkmes in de rug
toegebracht. Hij had de dienstbode
herhaaldelijk lastig gevallen, zelfs zo,
dat ze aanvankelijk bescherming van
de politie had verkregen. Ze had de
man op straat leren kermen, was een
avondje met hem uitgegaan maar was
al spoedig niet meer van zijn atten
ties gediend.
In een over de man uitgebracht psy
chiatrisch rapport wordt geconstateerd,
dat hij lijdt aan paranoide geestes
stoornissen, agressief is, licht geprik-
kedl en een groot sociaal gevaar. Op
neming in een inrichting voor geestes
zieken achtten de psychiaters de aan
gewezen weg.
