GEN. NORSTAD: „Eisenhower achtte
Ir. Staf de beste Navo-supporter"
Kans op rust en vrede voor Cyprus
voorlopig weer verkeken
Nederlandse deserteur J. C. Princen
lid van Indonesisch parlement
interessante nieuwigheidjes
voor pa, ma en baby
Nina (met de vijl hoeden)
bleek in Engeland onvindbaar
Onfvangsi op vliegbasis Soesterberg
Mr. Roosjen: „Als
dan wist ik
ik formateur was,
het wel
Boden Britten vijf ton
voor Grivas'
handschrift
Archieven van rebellen
in Algerië ontdekt
Opa kreeg een hoed
„De boeg" in Rotterdam staat rechtop
Russische spionage in
de Ver. Staf en
Werd naasting Suez-
kanaal al in 1954
voorbereid
Het doel der Cyprioten blijft: recht op
zelfbeschikking
Ned. televisiekijkers
stichten vereniging
Waar blijven de prijs
winnaars
Elektrische koffiemolen maalt 75 gram
koffie in 15 seconde
Soekarno schonk hem
de „guerilla-medaille"
Johann von Leer:
Oud beroep onder
nieuwe leiding
Vrijdag 31 augustus 1956
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
SOESTERBERG, 30 aug. „Enkele jaren geleden deelde de toen
malige commandant van de NAVO (dat was Eisenhower, Red.) mij
mede, dat hij de Nederlandse minister van Oorlog, Ir. C. Staf de
beste supporter van de NAVO achtte". Dit verklaarde vanmiddag
generaal Norstad, chef-staf van de NAVO luchtstrijdkrachten in
West-Europa, tijdens zijn rede, ter gelegenheid van de uitrusting van
het op Soesterberg gestationeerde 32 Amerikaanse squadron met
F 100 super sabres.
Mr. A. B. Roosjen, die ook tegenwoordig was, deed er nog een schepje
bovenop en verklaarde aan de verslaggevers:
„Mij dunkt, de woorden van generaal Norstad spreken duidelijke taal. Als
de huidige formateur, prof. De Gaay Fortman verstandig is, biedt hij Ir. Staf
in het nieuwe kabinet weer de portefeuille van Oorlog aan".
ATHENE, 30 aug. (Reuter). Een
Atheens rechtskundige heeft verklaard,
dat agenten van de Britse geheime dienst
hem vier maanden geleden te Athene
500.000 gulden hebben geboden imor een
staaltje van het handschrift van Grivas,
de Griekse officier, van wie men ver
moedt, dat hij de bevelheb'oei is van de
Eoka op Cyprus. De rechtskundige is mr.
Constantine Efstathopoulos, wiens naam
voorkomt in het dagboek, dat volgens de
Britten toebehoort aan Digenis, onder
ALGIERS, 29 aug. (AFP). In de loop I welke naam de leider van de Eoka op-
van juli heeft men in Algerië veldarchie-
ven van de twee aanvoerders der opstan-
treedt. In dit dagboek staat, dat Efstatho
poulos van aartsbisschop Makarios geld
Tevoren bij de ontvangst had min.
Staf een korte toespraak gehouden,
waarin hij onder meer verklaarde, dat
de aanwezigheid van het Amerikaanse
squadron op Soesterberg een belang
rijke versterking betekent voor de Ne
derlandse en de Europese verdediging.
De besprekingen met de Amerikaanse
autoriteiten zijn niet altijd zonder
moeilijkheden verlopen, doch door de
goede verstandhouding die steeds
heerste, zijn alle problemen op een
voor ieder bevredigende wijze opge
lost.
De samenwerking tussen de Ne
derlandse en Amerikaanse eenheden
zijn een voorbeeld van samenwer
king tussen twee naties, een samen
werking die gebaseerd is op vriend
schap en ware „partnership".
Generaal Norstad zei, dat de toe
stand in de wereld verbeterd is, doch
dat een duurzame vrede slechts moge
lijk is, door de handhaving van vol
doende militaire strijdkrachten. Ten
slotte bracht hij de dank van de Navo-
autöriteiten aan de Nederlandse rege
ring over voor de steun die zij heeft
verleend door de inrichting van de ba
sis Soesterberg.
•s-GRAVENHAGE, 30 aug. Opa
Boidin, de oudste man van Den
Haag, is vandaag 101 jaar ge
worden. Zijn hartewens, die hij
enige weken geleden in een
brief aan de gemeenteraad neer
legde „of ik voor mijn ver
jaardag niet een fantezie pakje
zou mogen krijgen" is niet in
vervulling gegaan. De heer W. J.
van der Kolk, die hem namens
de gemeente kwam feliciteren,
bracht een mooie hoed voor hem
mee. Toch is opa Boidin, die
woont in het rusthuis „Bosch en
Duin" in Scheveningen, wel te
vreden, icant hij kreeg onoer-
wachts nog een cadeau: een Rot
terdamse confectiefabriek heeft
hem een demi-saison ten ge
schenke gegeven.
Opa Boidin moest natuurlijk de
hoed en de jas passen. Toen hij de
hoed op en de jas aan had, zei hij
„Zo, en nu nog een gehoorappa
raat". Want dat wilde hij óók
graag hebben, omdat hij moeilijk
kan verstaan wat de mensen te
gen hem zeggen. Om zo'n appa
raat heeft hij in een andere brief
aan de raad gevraagd, maar men
heeft het hem niet geschonken,
omdat gebleken was, dat opa een
tikkeltje té doof is om er veel
genoegen aan te kunnen beleven.
Sociale belangen en de zusters
van het rusthuis hebben opa
Boidin bloemen gegeven.
op.
WASHINGTON, 30 aug. (Reuter).
Het State Department heeft de onmid
dellijke terugroeping van Rositislav Sha-
povalov, Sowjetrussisch functionaris bij
het hoofdkwartier van de Ver. Naties,
verzocht. Shapovalov is één van beide
functionarissen, tegen wie in juni be
schuldigingen van spionage zijn geuit. De
andere is de directeur van het technische
hulpprogram der V.N. voor Azië en het
Verre Oosten, Petukhov.
Het State Department deelde mede, dat
het de secretaris-generaal van de V.N.,
Hammarskjoeld, heeft bericht, dat Petuk
hov voormalige staatsburgers van de
Sowjet-Unie had trachten te overreden
naar de Sowjet-Unie terug te keren.
Elke nieuwe aanduiding van dergelijke
werkzaamheden, door Petukhov verricht,
zullen een verzoek tot ontslag uit zijn
functie bij de V.N. en zijn vertrek uit
de V.S. ten gevolge hebben, aldus de
brief.
Michael Shatov, een voormalige kapi
tein van het Sowjet-leger, die naar het
Westen overliep, heeft op 21 juni meege
deeld, dat Shapovalov en Petukhov had
den getracht hem te dwingen tot spio
nage.
De enorme stenen scheepsboeg, die
het belangrijkste onderdeel is van het
nationale monument voor de Neder
landse Koopvaardij, dat aan de kop
van de Leuvehaven in Rotterdam
wordt opgericht, is door een drijvende
bok op zijn sokkel geplaatst. De foto
geeft een beeld van het op zijn plaats
hijsen van de stenen kolom, waaraan
het monument zijn naam „De boeg"
zal ontlenen.
delingen, Krim Belkacem en Ouamrane I heeft ontvangen voor de verscheping van
ontdekt. Deze archieven waren geborgen I wapens naar Cyprus,
in twee grote tassen, gedragen door een I I11 een Interview, gepubliceerd in het
muilezel, die na een gevecht door de op- I dagblad „Apogevmatini", ontkende Efsta-
standelingen was achtergelaten. Uit deze I thopoulos, dat hij Makarios ooit heeft
archieven zou gebleken zijn, dat er grote I ontmoet of de hand heeft gehad in de
meningsverschillen bestaan tussen de I verscheping van wapens,
opstandige Berbers en Arabieren. I >J^e agenten van de Britse geheime
dienst boden me 50.000 pond en een aan-
tt i stelling als rechtskundig adviseur op de
In een mijn b« Nemoero op Hok- Britse als ik hun een proef
kaido zijn bij een brand tien mijnwer- I van Grivas' handschrift kon geven", zei
kers in de vlammen amgekomen. Vijf I Efstathopoulos. Hij had het voorstel van
mannen liepen ernstige verwondingen I deJ?.and. jeTlz,1n,'
I Hij zei, dat hij in de tweede wereldoor
log bij de Britse geheime dienst heeft ge
diend en daarvoor een Britse onderschei-
1 ding heeft gekregen, die hij evenwel te-
I rugstuurde, toen Makarios werd gedepor-
1 teerd.
NEW YORK, 30 aug. (AFP). Vol
gens een mededeling, die een Egyptisch
journalist in het Amerikaanse tijdschrift
„The Reporter" heeft gepubliceerd, is de
Egyptische beslissing tot naasting van de
Suezkanaal-maatschappij niet het directe
gevolg geweest van de weigering der gro
te mogendheden om kredieten te ver
strekken voor de bouw van de dam van
Assoean, maar reeds voorbereid sedert
oktober 1954. De regering Nasser zou vol
gens deze journalist na dit tijdstip een
commissie in het leven hebben geroepen,
die ten doel had de vraagstukken te on
derzoeken, die zich konden voordoen bij
de beëindiging van de concessie aan de
oude maatschappij in 1968. Ook zou de
Egyptische ambassade in Washington
eind 1955 opdracht hebben ontvangen om
bij de Amerikaanse regering inlichtingen
te vragen naar de mogelijkheid tot wer
ving van Amerikaanse loodsen voor het
Suezkanaal.
De wapens hebben opnieuw het laatste woord
Wij mochten enkele dagen geleden schrijven, dat hoe
verheugend het initiatief van de Eoka, de verzetsbe
weging op Cyprus, ook was aan de moeilijkheden
voorlopig nog geen eind was gekomen. De Britse gouverneur
van het eiland, Sir John Harding, wenste geen enkel risico
te lopen en kwam met tegenvoorstellen. Het resultaat weet
men: zij werden door de verzetsbeweging vierkant afgewe
zen. Het ging haar niet om overgave hetgeen de gouver
neur in feite eiste door als voorwaarde te stellen, dat alle
wapens zouden worden ingeleverd maar om een voorlopig
bestand. En als klap op de vuurpijl maakte Londen documen
ten openbaar, waaruit bleek, dat de verbannen aartsbisschop
Makarios de oprichter en de eigenlijke leider van de Eoka
AMSTERDAM, 30 aug. In Am
sterdam is het initiatief genomen tot
het oprichten van een vereniging van
Nederlandse televisiekijkers. Deze
vereniging stelt zich ten doel de be
langen van de Nederlandse televisie
kijkers te behartigen. Dat wil men
bereiken door invloed uit te oefenen
op de programmaleidingen. De ver
eniging In oprichting gaat van het
standpunt uit, dat zij, die voor hun
amusement betalen, het recht en de
macht dienen te hebben hun invloed
op dit amusement aan te wenden. Ook
zal een maandblad worden uitge
geven. Het ligt in de bedoeling om
trent de principiële vragen aan het
huidige televisiebestel verbonden via
stemming onder de leden een beeld
te krijgen van wat de Nederlandse
televisietoestelbezitter zelf wil, het
geen dan in een rapport zal worden
neergelegd.
Dc Anjeractie
ROTTERDAM, 30 aug. In de lote
rij van de Anjer-actie heeft vanmorgen
de winnaar van de eerste auto zich ge
meld, n.l. de heer B. Hoeks uit
Den Haag, die nu pas tot de
ontdekking is gekomen, dat hij zich
de eigenaar kan noemen van een auto.
Van de 1000 prijzen, die op 21 augus
tus getrokken werden, werden er
slechts 550 uitgereikt. Men wijt het aan
de vakanties, dat de andere prijswin
naars zich nog niet gemeld hebben.
Ook zijn er een 5 a 6000 loten aan bui
tenlanders of in het buitenland ge
vestigde landgenoten verkocht. Mo
gelijk zijn de resultaten van de trek
king zover nog niet doorgedrongen. De
vijf woonhuizen hebben alle htm be
stemming reeds gevonden.
Op de komende najaarsbeurs
(Van een onzer verslaggeefsters)
UTRECHT, augustus. Utrecht begint al meer en meer in Jaar
beurssfeer te raken. Dagelijks worden tientallen auto's rond de
beursgebouwen geparkeerd en aan de Croeselaan en op het Vreden-
burg heerst weer de drukke bedrijvigheid, die aan elke beurs vooraf
gaat. Van 11 tot en met 20 september zullen de jaarbeursvlaggen
weer wapperen in de Domstad en de hotels zullen bevolkt worden
met binnen- en buitenlanders, die zich op de hoogte komen stellen
van wat de internationale industrie te bieden heeft.
LONDEN, 30 aug. (A.N.P.). Nina Ponomareva, de Russische wereld
kampioene discuswerpen, die beschuldigd was van het stelen van vijf dames
hoeden in een Londense winkel en die hedenmorgen voor de politierechter
moest verschijnen om zich te verantwoorden, meldde zich niet toen haar
naam werd afgeroepen. Zij was in vrijheid gelaten op borgtocht van vijf
pond sterling, een bedrag dat door de Rnssische consul In Londen werd
betaald. De consul zei bij die gelegenheid, dat hij er voor in stond, dat zij de
volgende dag present zou zijn.
De atlethe liet echter verstek gaan. Ze was ook niet in haar hotel, noch
in het Russische consulaat of in de ambassade. De rechter heeft thans een
bevel tot haar inhechtenisneming uitgevaardigd.
Tussen de artikelen in de diverse af
delingen van de jaarbeurs zijn er na
tuurlijk weer verschillende, die dit
jaar voor het eerst verschijnen. Om U
een kleine indruk te geven van alle
nieuwigheidjes, hebben wij zo hier en
daar een greep gedaan uit de talloze
artikelen, die men als „noviteiten"
pleegt aan te duiden.
Er is een Utrechtse firma, die voor
het eerst op de beurs komt met een
uit Amerika geïmporteerde inkt,
welke „een bijzonder tintje" heeft.
Deze inkt zal in de toekomst de
schrik van alle plegers van valsheid
in geschrifte worden. Het vocht heeft
een lichtgevend bestanddeel, dat in
het papier blijft zitten, ook al wordt
de inkt weggewassen of -gekrast. Bij
ultra-violette bestraling wordt het
geschrevene ook dan weer leesbaar.
De nieuwe inkt bevordert dus de
veiligheid, ook al is het op een enigs
zins ingewikkelde manier. Voorlopig
zullen echter alleen bank- en over
heidsinstellingen en verzekeringsmaat
schappijen van deze nieuwe vinding
kunnen profiteren. Later wordt zij
misschien ook wel ter beschikking ge
steld van rapporten-schrijvende on
derwijzers.
VOOR DE HUISVROUW
Iedere Nederlandse huisvrouw moest
eigenlijk eens ongestoord op de beurs
kunnen rondneuzen. Op huishoudelijk
gebied zijn namelijk zeer veel artike
len te vinden, die geen ander doel heb
ben dan het leven van de huisvrouwen
wat te verlichten.
Zo is er b.v. een elektrische koffie
molen, die in 15 seconden 75 gram kof
fie tot elke gewenste fijnheid vermaalt,
terwijl het apparaat tevens gebruikt
kan worden voor het verpulveren van
rijst, amandelen en droge erwten. Het
stroomverbruik komt neer op één hon
derdste cent per koffie-maal-keer.
De Belgische fabriek, die voor de
produktie van de koffiemolen zorgt,
komt op de beurs eveneens met een
vernuftige elektrische mixer op de
proppen. Dit geval mengt, snijdt,
klutst en klopt mayonaise, slagroom,
appelmoes, puree en beslag in een
wipje, zonder dat de vrouw des huizes
zich daarvoor hoeft te vermoeien.
Bovendien heeft het apparaat een
eigenschap die aan alle andere huis
houdelijke voorwerpen vreemd is:
het wast zichzelf af! De gelukkige
eigenaresse hoeft de mixer alleen
maar draaiende in het afwasteiltje
te zetten en in enkele seconden is
het apparaat weer smetteloos schoon,
evenals de borden en schalen die
zich verder nog in het teiltje moch
ten bevinden.
PIANO
Een Nederlandse firma zal een piano
exposeren, die een uitkomst betekent
voor alle wonderkinderen. Het klavier
is n.l. zó geconstrueerd, dat zelfs kin
derhanden op de toetsen de grootste
intervallen zonder moeite grijpen kun
nen. Iets heel anders is de glazen vleu
gel van een Duitse firma, die als show
stuk op de beurs dienst doet. Op be
stelling kunnen deze vleugels echter
ook geleverd worden en de fabrikant
vermeldt in zijn foldertje vol trots, dat
de glazen muziekinstrumenten het in
was
Zo is dan de hoop op rust en
vrede voor Cyprus voorlopig
weer verdwenen. De verzets
beweging heeft de wapens weer
opgenomen en ai zijn dan tot
op dit ogenblik de aanvallen
en aanslagen nog niet zo veel
vuldig en hevig als een paar
weken geleden, er heerst op het
eiland opnieuw een complete
oorlogssfeer, met geblindeerde
ramen, met patrouillerende sol
daten, met avondklokken, met
huisarrest voor autoriteiten en
al dat soort fraais meer.
De bekendmaking, dat Maka
rios de leider was van de Eoka,
werd door de Britse regering
(die veertien dagen nodig heeft
om alle buitgemaakte documen
ten te bestuderen) als sensa-
Het gesprek
van de dag
tioneel nieuws aan de openbaar
heid prijsgegeven. Maar in fei
te was het alleen maar de be
vestiging van wat men al lang
wist. Als de Britse autoriteiten
niet waren overtuigd geweest
van de beslissende rol, die de
aartsbisschop in het verzet op
Cyprus had gespeeld, dan had
den zij moeilijk zijn verbanning
naar de Seychellen kunnen ver
antwoorden. Niettemin is het
goed, dat ieder het nu weet.
Makarios is hoe men over
het optreden der Britten dan
ook moge denken geen royale
tegenpartij.
Een regering, die weet, dat
het haar tegenspeler begonnen
is om de totale vernietiging van
al haar onderdanen en die ook
weet, dat de man, met wie
onderhandeld moet worden,
geen andere bedoeling heeft
dan de gewelddadige opheffing
van haar gezag, zou zichzelf
weggooien, als zij geen drasti
sche maatregelen zou nemen.
Waarom een initiatief?
Naar de redenen van het ini
tiatief der Eoka tot een wapen
stilstand kan men slechts gissen.
Het lijkt niet onmogelijk, dat
de leider Dighenis (de Griekse
kolonel Grivas) in de veronder
stelling heeft verkeerd, dat de
Engelsen wat soepeler zouden
zijn geworden als gevolg van
de oorlogsdreiging in verband
met de Suezkanaalkwestie. Als
dat zo is, dan heeft hij zich
vergist. De Britten laten Cyprus
niet schieten, onder geen voor
waarde. Zelfs al zouden zij in
Egypte met geweld moeten in
grijpen, dan nog zouden zij
Cyprus niet loslaten, omdat zij
dit eiland (juist dan nog ster
ker!) in hun en in het gehele
westelijke verdedigingsstelsel
niet kunnen missen.
De Engelse rechtsgeleerde,
Lord Radcliffe, is druk bezig
met het opstellen van een ont
werp voor een nieuwe grondwet
voor Cyprus. Wat daarin zal
komen te staan is nog niet be
kend. Men neemt aan (en dat
ligt ook logisch in de lijn van
vroegere onderhandelingen),
dat deze grondwet o.m. het
recht op zelfbestuur zal bevat
ten. Maar als zij niet verder
gaat, dan staat van tevoren ai
vast, dat de Cyprioten daarmee
niet akkoord zullen gaan. De
verzetsbeweging, die ongetwij
feld geacht mag worden de be
volking te representeren, strijdt
niet voor niets voor aansluiting
bij Griekenland. Zij eist het
zelfbeschikkingsrecht, zonder
enige restrictie. Wordt dit ge
geven, dan zal de aansluiting
bij Griekenland niet lang op
zich laten wachten. En dan zul
len de Britten zich moeten
schikken naar de wensen der
Griekse regering, hetgeen zij
liever niet doen, ook al is Grie
kenland dan lid van de Navo.
Geen onderhandelingen
De conclusie is dus somber:
voorshands hebben de wapenen
op Cyprus weer het laatste
woord. Van onderhandelingen
komt niets. De impasse is weer
even groot als enkele weken
terug. Misschien nog groter, na
het afslaan van het aanbod door
de Britse gouverneur. Er is nog
maar één kans, dat aan de ter
reur en het bloedvergieten een
einde komt. Die bestaat hierin,
dat de bevolking genoeg gaat
krijgen van het optreden der
verzetsbeweging en op de één
of andere manier daaraan een
eind weet te maken.
Die kans is wel buitengewoon
klein, omdat, zoals wij reeds
zeiden, de doelstellingen van de
gewapende én de niet-gewapen-
de Cyprioten dezelfde zijn. Elke
Cyprioot weet, dat, als de ver
zetsbeweging de handen in de
schoot legt, dit een Engelse
overwinning betekent. Dat houdt
in, dat het zo vurig gewenste
recht op zelfbeschikking inder
daad voorgoed een wens zal
blijven.
Tenslotte nog een nieuw snufje voor
de Benjamin. Op de najaarsbeurs zal
een baby-thermo te vinden zijn. De
baby-thermo is een huls van onbreek
baar en goed te wassen materiaal,
waarin iedere in ons land gefabriceer
de zuigfles past. De voeding blijft in
deze huls vijf uur lang op tempera
tuur. De huls is bovendien erg licht,
zodat deze baby-thermo een uitkomst
zal betekenen voor alle vaders en
de wijnkelders van Heidelberg bijzon-1 moeders die met hun spruit op reis
der goed doen! gaan.
Namens Indo-Europese minderheid
DJAKARTA, 30 aug. ANP.
De voormalige Nederlandse mili
tair J. C. Princen zal naar alle
waarschijnlijkheid worden be
noemd tot lid van het Indonesi
sche parlement als vertegenwoor
diger van de Indo-Europese min
derheid. Princen is door de Ipki,
de partij van de ondersteuners van
de Indonesische onafhankelijkheid,
kandidaat gesteld. Van deze partij
was generaal-majoor Nasution
voorzitter, voordat hij chef-staf
van het leger werd.
Princen is in 1948 uit het Neder
landse leger gedeserteerd en voegde
zich bij de Indonesische strijdkrachten,
die toen in een guerilla-oorlog tegen
de Nederlanders waren gewikkeld.
President Soekarno beloonde hem met
de „guerilla-medaille" voor zijn ver
diensten gedurende de Indonesische
revolutie. Princen i» Indonesisch
staatsburger en Islamiet geworden. Hij
heeft een pelgrimsreis gemaakt naar
Mekka.
Volgens de wet op de algemene ver
kiezingen moet de regering zes leden
van de Indo-Europese minderheid aan
wijzen, indien geen vertegenwoordi
gers daarvan bij de verkiezingen wor
den gekozen. De benoemde leden zijn
vrij zich aan te sluiten bij een van de
partijen, die in het parlement zijn ver
tegenwoordigd.
Enige tijd geleden is de naam van
Princen genoemd als kandidaat voor
de Masjumi. Thans is hij echter de
finitief door de Ipki benoemd en
naar vernomen wordt heeft het In
donesische kabinet zijn goedkeuring
gehecht aan deze benoeming.
De onofficiële lijst van kandidaten
voor de In 4o-Europese minderheden,
die b(j afwezigheid van president Soe
karno nog dient te worden bekrach
tigd door vice-president Hatta, bevat
de namen Remrev, Wens, Dupuy, Ha-
ge, Koot en Princen. De Indo-Europe
se minderheid in Indonesië wordt ge
schat op minder dan 100.000 zielen.
Dit is dr. M. Johann von Leers, de
54-jarige voormalige hoofdinstructeur
van de nazi-studenten-vereniging on
der Hitler, van wie verteld wordt, dat
hij thans één van de hoofdfiguren is
van de door Nasser van Egppte begon
nen anti-Israël propaganda-campagne.
Von Leers, eens één van de propa
gandisten van Goebbels, die in een der
gelijke functie voor de vroegere Ar
gentijnse president Peron heeft ge
werkt, bekleedt thans een post op het
Egyptische ministerie van voorlichting.
Franse troepen hebben in gevech
ten, die woensdag in geheel Algerië
zijn geleverd, honderd opstandelin
gen gedood en dertig gevangen ge
nomen. Negen Fransen sneuvelden.
