Lieftinck loopt opnieuw mislukking van zijn gezicht niet verliest
formatie tegemoet
Garagehouder in Wild West-sfeer
r
I -lil- 1 Oplossing nodig, waarbij Nasser
Onderzoek naar mijnramp door
Belgische regering en KSG
Onverantwoordelijk
steekspel
Burgemeesters van Rotterdam
en Eindhoven aangezocht
KOELBLOEDIGHEID
Vlotvaarders leefden maand
van regenwater en vissen
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
INFORMATEUR LAAT KANDIDATEN OPDRAVEN
DE KANDIDATEN
VAN WALSUM PREMIER?
Conferentie der zes
landen gewenst
TOCH ZOMER?
Plannen van Dulles
en Menon (India)
Op sleeptouw naar
Falmouth
„Yanks" met gestolen
auto over de kop
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 00, Goes.
Telefoon 2438 (b.g.g. voor redactie
3987, voor adm. 2970), Giro 274289.
Kantoren: Middelburg: Korte Noord
straat 35. Tel. 2009, Tel. redactie 2347
en 3162; Vlissingen: Nieuwstraat 68,
Tel. 326; Ternsuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0,47 per week,
ƒ2,— p. maand, ƒ5,85 per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord
Zeeuwsch Dagblad
12c Jaargang No. 3479
Wnd.-hoofdredacteur: Prof. Dr. J. J. de Jong - Directeur: Jacq de Smit
Dinsdag 21 aug. 1956
F.ILMDRUKTE IN VEERE.
(pag. 2)
en ondergang van Zon en Maan:
Woensdag: Zon op 5.34 u., onder 19.51
U. Maan op 19.38 u., onder 6.44 u.
Hoogwater woensdag 21 aug.:
Vlissingen: 2.27 u. 2.15 m., 14.33 u. 2.13
m. Terneuzen: 2.53 u. 2.29 m., 15.02 u.
2.26 m. Wemeldinge: 4.10 u. 1.77 m.,
16.25 u. 1.66 m. Zierikzee: 4.01 u. 1.50
m., 16.09 u. 1.36 m.
DE SUEZKANAAL-CONFERENTIE IN LONDEN
De gang van zaken met en rond de
Kabinetsformatie geeft alle reden
tot diepe bezorgdheid, ja tot ernstige
verontrusting. Was reeds het aanvaar
den door prof. Lieftinck van zijn eer
ste opdracht tot informatie in strijd
met, zo moeten wij op zeer goede
gronden nu wel aannemen, alle ter
zake door de officie1? adviseurs uitge
brachte adviezen onderhevig aan
zeer zwaarwegende staatsrechtelijke
bedenkingen veel en veel erger is wat
in de afgelopen dagen gebeurde.
Men kent het verloop. Na enige da
gen van ingespannen arbeid stelde de
informateur openlijk vast, dat er tus
sen de inzichten van de K.V.P. en de
socialisten een onoverbrugbare kloof
bestaat. Overeenkomstig deze bevin
dingen berichtte hij aan zijn Konink
lijke opdrachtgeefster, die vervolgens
haar officiële adviseurs bij zich riep
zonder evenwel de taak van de infor
mateur definitief te beëindigen. Maar
alle adviezen waren althans op één
punt eenstemmig: de taan van de in
formateur is volbracht en voor de vol
gende, de waarschijnlijk beslissende
fase in de Kabinetsformatie, is een op
dracht geboden aan iemand, hetzij uit
de protestants-christelijke, hetzij uit
de KV.P.-kring.
Alsof er echter geen adviezen waren
uitgebracht en in ieder ge.val met een
volledig in de wind slaan van deze,
aanvaardde de informateur een nieu
we opdracht „tot het onderzoeken van
de mogelijkheid tot het vormen van
een Kabinet, dat het vertrouwen van
het parlement zal kunnen verwerven".
Prof. Lieftinck grondt zijn op zich ne
men van deze verschrikkelijke verant
woordelijkheid voor land, volk en vor
stin op het argument, dat is gebleken,
dat „voortgezette pogingen om langs
de tot dusver beproefde weg tot een
Kabinet te komen, dat geacht kan wor-
n het vertrouwen van het parlement
te bezitten, niet tot een resultaat kun
nen leiden, hetwelk aan het te vormen
Kabinet een stevig draagvlak zou kun
nen schenken en de uitslag van de
verkiezingen voldoende zou weerspie
gelen".
3ezien wij dit argument nader, ook
in het licht van de daarop gevolgde
ontwikkelingen, dan zijn er twee on
derdelen, die elk analyse en toelich-
ng behoeven. In de eerste plaats de
kwestie van het stevige-parlementaire
-draagvlak. Het is volstrekt duidelijk,
dat prof. Lieftinck dit uitgangspunt al
terstond heeft laten vallen. Want niet
alleen heeft een extra-parlementair
-abinet als waar hij naar streeft per
definitie een aanzienlijk minder stevig
draagvlak dan welk parlementair Ka
binet ook; niet voor niets spreekt de
opdracht dan ook van een Kabinet, dat
het vertrouwen van het parlement zal
kunnen verwerven! Maar bovendien
heeft de informateur tot tweemaal toe
duidelijk laten onderstrepen, dat zijn
onderzoek zich in de eerste plaats zal
richten op de mogelijkheid van een
breed samengesteld Kabinet.
Hij is dus ook bereid te gaan in de
richting van een kabinet met smal
draagvlak. Als klap op de vuurpijl
kreeg hij j.l. zaterdagmiddag opnieuw
de mededeling van protestants-
christelijke en K.V.P.-zijde, dat op eni
ge welwillendheid hunnerzijds ten
enen male niet valt te rekenen. Maar
de informateur gaat door, het ons al
dus volstrekt onmogelijk makend nog
ook maar enige waarde aan het eerste
gedeelte van zijn argument toe te ken
nen.
Blijft over het tweede gedeelte: de
uitslag der verkiezingen. Maar deze is
gelijk een zeer scherp, tweesnijdend
zwaard. Zonder twijfel kan worden
gesteld, dat de socialisten een belang
rijke overwinning hebben behaald.
Maar even waar is de stelling, dat
twee-derden der kiezers zich tegen hen
hebben uitgesproken. De verkiezings
uitslag op zichzelf kan in een politiek
bestel als het onze nooit doorslagge
vend zijn, maar moet in zijn geheel in
het totaal der omstandigheden en op
vattingen worden beoordeeld. Ieder
automatisme behoort in deze te wor
den vermeden, omdat anders schier
onherstelbare schade zou kunnen wor-
j. Yeroorzaakt! Prof. Lieftinck
schaatst hier weinig sierlijke ki-ullen
op al te glad ijs.
Enige jaren geleden heeft dr. G. L
•-Lammers in zijn proefschrift over de
Kroon en de Kabinetsformatie in dit
verband zeer behartenswaardige op
merkingen gemaakt. Na te hebben
vastgesteld, dat het hoofd van staat
tot op dit ogenblik steeds had getracht
zich boven elk partijstandpunt te
stellen, vervolgt hij: „Zij heeft gevoe
lens ontzien en rekening gehouden met
bijzondere omstandigheden. Voor haar
is de formatie geen politiek steekspel,
doch een dure plicht om het land een
Kabinet te geven waaronder de sa
menwerking tussen Regering en
Volksvertegenwoordiging het meest
vruchtdragend kan zijn. Zij staat daar-
oij boven de partijen. Deze hoge posi
tie moet ook door haar adviseurs
steeds worden gezien en geëerbiedigd.
Dit zal te gemakkelijker gaan indien
de formateur nimmer vergeet, dat hij
in opdracht van de Koning formeert
en niet in opdracht van de Volksver-
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG, dinsdagmorgen 21 aug.
nformateur Lieftinck zet zijn pogingen tot het vormen van een
extra-parlementair kabinet op brede basis voort, ondanks de kri
tiek, die de christelijke fracties daarop duidelijk hebben uitge
oefend. Van vier tot half zes heeft Prof. Lieftinck aan H. M. de
Koningin op het Huis Ten Bosch een tussentijds rapport uitgebracht.
Men kan wel aannemen, dat hij de Koningin op de hoogte heeft
gesteld van het standpunt der christelijke fracties.
De heer Lieftinck is maandag begonnen met
het aanzoeken van kandidaat-ministers. Het
waren om te beginnen twee socialisten: de bur
gemeester van Rotterdam, mr. G. E. van Wal
sum en de demissionaire minister van sociale
zaken, J. G. Suurhoff. De enige K.V.P.er, die
door hem werd ontvangen was de burgemeester
van Eindhoven, mr. L. A. M. T. Kolfschoten,
die van juni '45juli '46 minister van justitie
is geweest. Verder kwamen de demissionaire
ministers van economische zaken, Prof. Zijlstra
(A.R.) en van Oorlog en Marine Ir. Staf (C.H.).
Prof. Lieftinck
In politieke kringen was men vannacht nog zeer somber gestemd over
de kansen van Informateur Lieftinck. En als de geruchten waar zouden
zijn, zal aan de heer Van Walsum, een vriend van Lieftinck, het premier
schap worden aangeboden. De heer Van Walsum is oud-voorzitter van de
prot. cbr. werkgemeenschap in de P.v.d.A. In dat geval zou de heer Kolf
schoten waarschijnlijk binnenlandse zaken moeten beheren. De overige kan
didaat-ministers zouden weer terugkeren op hun oude departementen.
uit met de samenwerking tussen
de K.V.P. en de P.v.d.A.
E. van Walsum
Morgen gaat
de informa
teur verder
met het aan
zoeken van
kandidaat-
ministers. De
stemming in
Den Haag
was zo som
ber, dat men
aanneemt,
dat hij na de
dag van mor- ur. q
gen zeer
spoedig H. M. de Koningin zal vragen
van zijn informatie-opdracht ontheven
te mogen worden. De bezwaren tegen
de samenstelling van het kabinet, zo
als de heer Lieftinck zich dat indenkt,
kunnen nog wel eens groter zijn dan
de bezwaren tegen 't program, waar
omtrent ook nog wel wensen bestaan.
Politieke schade
Na het mislukken van Lieftincks
poging zal eerst blijken welke po
litieke schade is aangericht. Zal
de brede basis, in een extra-parle
mentaire vorm, toch nog te redden
zijn door een formateur buiten de
twee grote fracties? Zo'n poging
zal de laatste kans zijn en als zij
LUXEMBURG, 20 aug. De
hoge autoriteit van de Europese
gemeenschap voor Kolen en Staal
heeft drie hoge ambtenaren aan
gewezen om deel te nemen aan het
technische en administratieve on
derzoek dat de Belgische regering
instelt naar de mijnramp van Mar-
cinelle.
De Belgische regering heeft
medegedeeld, dat zij instemt met
het verzoek van de hoge autoriteit
aan dit onder zoek te mogen deel
nemen.
Deze drie personen zijn allen mijn-
mislukt, dan is het wel definitief bouwkundige deskundigen met een
Veldmaarschalk Montgomery, die
op het ogenblik in ons land ver
toeft, heeft maandag in Den Haag
o.m. de Nederlandse minister vau
Oorlog en Marine in het demissio
naire kabinet, ir. C. Staf, bezocht
en besprekingen gevoerd met de
Nederlandse chefs van staven. De
foto toont de veldmaarschalk
(links) bij ir. Staf in diens minis
terie.
langdurige praktische ervaring.
In brieven aan de regeringen van
de leden-staten der gemeenschap be
vestigt de hoge autoriteit haar voorne
men een conferentie van de zes rege
ringen bijeen te roepen ter bespreking
van de veiligheid in de mijnen. In het
schrijven wordt vermeld, dat deze con
ferentie zich zou moeten bezig houden
met het bestuderen van:
1. de tegenwoordige stand van de vei
ligheid in de mijnen,
2. de middelen om deze veiligheid tot
het hoogste peil dat technisch te
bereiken is, op te voeren,
3. de maatregelen, die een strikte toe
passing van de veiligheidswetten
en -voorschriften garanderen.
De hoge autoriteit heeft besloten on
middellijk de bijzondere raad van mi
nisters om advies te vragen, ter be
spreking van de wijze waarop een der
gelijke conferentie het beste georga
niseerd zou kunnen worden.
De ernst van de mijnramp van Mar-
cinelle en de weerslag van deze ge
beurtenis in de gehele gemeenschap
maken de spoedige bijeenroeping van
een conferentie gewenst, heet het in
het schrijven dat de hoge autoriteit tot
de regeringen der leden-staten heeft
gericht.
ST. NAZAIRE, 20 aug. (Reu
ter). Een 25-jarige Duitse
acrobaat heeft te St. Nazaire een
staaltje van koelbloedigheid ten
beste gegeven, waarvoor een tal
rijk publiek hem met gejuich en
applaus heeft beloond.
Op een 40-meter boven de grond
gespannen kabel sloeg zijn motor
af, maar terwijl vrouwen gilden
en de muziek ophield, ving de
acrobaat handig een gereed
schapstas die een assistent hem
toegooide, verwisselde zijn boe-
gie en vervolgde zijn smalle weg
Z.K.H. Prins Bernhard en de Prin
sessen Beatrix en Irene, gefoto
grafeerd in Venetië even voor het
aan boord gaan van de „Achilleus"
waarmee een groot aantal perso
nen van koninklijke bloede als
gast van het Griekse koningspaar
een vakantietocht zal maken.
DELFT, 20 aug. Een schaap
van een veehouder te Nootdorp
heeft twee lammeren geworpen.
Naar men ons mededeelde, is dit
ln deze tijd van het jaar een zeld
zaamheid. Gewoonlijk worden de
lammeren geboren vroeg in het
voorjaar en heten zij dan ook de
voorboden van de lente....
Van onze speciale ANP-correspondent
LONDEN, 20 aug. Na dagen
van onderhandelingen achter da
schermen zijn vanmiddag op da
conferentie over het Suezkanaal in
Londen de kaarten op tafel gelegd.
De Indiase delegatieleider, Krisja
j Menon, sprekende namens de ove
rige zes landen van het Afrikaans-
Aziatische blok, waaronder Indo
nesië, heeft voorstellen als „basis
voor onderhandelingen om te ko
men tot een vreedzame oplossing"
ingediend, die (zoals een Britse
woordvoerder verklaarde) wel in
beginsel veel gemeen hebben met
hetgeen de Westelijke Grote Drie
zich als een oplossing gedacht heb
ben, doch die wat de toekomst in
de praktijk betreft, wel niet tot el
kaar te brengen zullen zijn.
Onderhandelingen
In conferentie-kringen wordt dan
ook verwacht, dat wellicht met en
kele amendementen om te trachten de
meerderheid zo groot mogelijk te doen
zijn de conferentie zal worden ge
vraagd haar goedkeuring aan het door
minister Dulles ingediende westelijke
plan te geven, waarna een kleine com
missie uit de landen, die zich achter
het voorstel scharen, zal worden af
gevaardigd naar Egypte om met presi
dent Nasser onderhandelingen te voe
ren.
Dat het niet tot een formele stem
ming zal komen, kan ook blijken uit de
aanhef van de vandaag formeel inge
diende Amerikaanse verklaring, waar
in wordt gesproken van „de landen,
die deze verklaring goedkeuren" en
niet van „de conferentie".
Geen ultimatum
ln zijn rede van vanmiddag legde
minister Dulles er de nadruk op, dat
de conferentie geen beslissingen zal
moeten nemen die ook hen, die het
daarmede niet eens kunnen zijn, zul
len binden.
„Onze kracht groeit naarmate wij
eensgezindheid tonen en wij zullen
daar zeker naar streven. Doch geen
meerderheid, hoe groot ook, zal een
minderheid, hoe klein ook, kunnen
binden".
Minister Dulles verklaarde, dat de
conferentie evenmin een ultimatum
aan Egypte zal stellen. „Onze taak ia
te komen tot de grootst mogelijke
eensgezindheid over wat het beste zal
zijn voor een betrouwbare functione
ring van het Suezkanaal ter bevorde
ring van de vrije handel tussen Azië
en Europa en in de eerste plaats
als veilige band tussen Azië en
Europa".
De Amerikaanse minister verklaar
de, dat overeenstemming tussen alle
of de meeste delegaties over de ver
klaring in grote mate zou bijdragen
tot een vreedzame oplossing van het
„ernstige vraagstuk".
tegenwoordiging." Laat staan van een
politieke partij of slechts van zichzelf,
voegen wij hier nog aan toe.
Maar wat prof. Lieftinck thans on
derneemt, al dan niet op eigen initia
tief en in ieder geval uitsluitend op
eigen verantwoordelijkheid, is niets
anders dan een politiek steekspel in de
slechtste zin van het woord. Er is geen
enkele aanwijzing, dat het ons land
een kabinet op zal leveren, waaronder
de samenwerking tussen regering en
volksvertegenwoordiging ook nog
maar enigermate vruchtdragend kan
zijn. Gezien alleen al de ingrijpende
politieke beslissingen, die op korte
termijn moeten worden genomen, is
dit thans meer dan ooit een volstrekt
onaanvaardbaar en onverantwoorde
lijk steekspel!
Prof. dr. J. J. De JONG.
jarige Mark Modena. Alle drie wonen
zij In Montreal. De laatste dertig da-
gfen van hun reis hebben de vrijwil
lige schipbreukelingen van regenwater
en de visvangst moeten leven, omdat
hun voorraad levensmiddelen op was.
Het vlot, dat gebouwd is uit ronde
balken, met touw samengebonden, is
op sleeptouw genomen, omdat men
niet het gevaar wilde lopen dat het
op de rotsen van Cornwall terecht zou
komen of met de stroom meedrijven
in de verkeerde richting, op nieuw de
Atlantische Oceaan op.
ZO'N BAARD!
De opvarenden van „de verdwaal
de" zijn wel wat vermagerd en zeer
vermoeid, doch hun gezondheidstoe
stand is goed. Voorts hebben zij een
baard van een maand, omdat zij zich
bij gebrek aan vers water de laatste
weken niet meer hebben kunnen
scheren.
De vorige week is het vlot nog in
een zware storm terecht gekomen,
waarbij het met golven van twaalf
meter hoog te kampen kreeg, terwijl
het zelf maar zes bij vier meter
groot is.
Vorig jaar hadden Canadezen ook
reeds geprobeerd met een vlot de At
lantische Oceaan over te steken, doch
toen mislukte de poging. Na 66 dagen
strandden zij op de kust van New-
Foundland.
PENZANCE, 20 aug. (Reuter). -
Een van de drie opvarenden van
het vlot „L'égare" („de verdwaal
de") is maandag op veertien mijl
van de kust van Cornwall door een
reddingboot van boord gehaald.
„L'égare" is 87 dagen geleden
met vier man aan boord uit Hali
fax (Canada) vertrokken. Een op
varende werd na een maand van
boord gehaald wegens ziekte.
Twee Britse reddingboten heb
ben het vlot kort voor midder
nacht op sleeptouw genomen naar
Falmouth.
DRIE CANADEZEN.
Henri Beaudot is de gezagvoerder
van het vlot, de twee andere mannen
die met hem de reis volbracht hebben
zijn de 31-jarige Vanacker en de 27-
BUNNIK, 20 aug. Door ben
zine te willen hebben zonder te
betalen, hebben twee Amerikaan
se soldaten zich vanmorgen zoveel
moeilijkheden op de hals gehaald,
dat zij tijdens de achtervolging
door de verbolgen eigenaar van 't
tankstation met hun auto over de
kop sloegen, door de politie wer
den gearresteerd en op deze wijze
diverse diefstallen, die zij hadden
gepleegd zagen uitkomen.
De auto was gestolen in Amsterdam
van een inwoner van Franeker. Fles
sen drank, die achter in de auto ge
vonden werden waren eveneens af
komstig van diefstal en de sigaret
ten die bij hen gevonden werden had
den zij uit een automaat in Amster
dam geroofd.
Dat zij gesnapt werden is te danken
aan de snelle reactie van de eigenaar
van de garage in Odijk, waar zij ben
zine wilden tanken. Deze zette direct,
toen de twee militairen weigerden te
betalen, de achtervolging in en wist
hen aan de kant van de weg in een
greppel te drijven, waar de auto over
de kop sloeg.
De inzittenden vluchtten wel weg,
maar him vrijheid was van korte duur,
want de politie te Werkhoven arres
teerde hen kort daarop.
DE BILT ZEGTt
Opklaringen
Opklaringen, maar ook plaatselijk
enkele buien. Zwakke tot matige wind,
in hoofdzaak uit westelijke richtingen.
Middagtemperaturen van 16 tot 20
graden.
Kopenhagen, zwaar bewolkt 19
Londen, half bewolkt 20
Luxemburg, half bewolkt 20
Parijs, zwaar bewolkt 21
Nice, half bewolkt 28
Frankfort, zwaar bewolkt 21
Innsbruck, regen 26
