De drie rechtse partijen voelen weinig voor
Lieftincks
nieuwe poging
Nederl. inbreker is Van formaat'
Suezconferentie misschien
dinsdag al beëindigd
Nederland is nauw beirokken
bij naasting van Suezkanaal
KVP, AR en CH zagen liever
Zijlstra als (in)formateur
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
KABINETSCRISIS (al 66 dagen) NADERT EEN RECORD!
BELANGRIJKSTE DAG!
ROMME KIJKT MET ARGUS-OGEN TOE
Nieuw voorstel van
Grote Drie
Orkaan teisieri Porio Rico
Ambonezen staken
barak in brand
Bedenkelijk compliment
Zweedse politie
van
Twee Tholenaars bij
motorongeval gedood
Geërgerde visser trof
jongetje (9) dodelijk
Genootschappen aten
familieleden op
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 90, Goes.
Telefoon 2438 (b.g.g, voor redactie
3987, voor adm. 2070), Giro 274289.
Kantoren: Middelburg: Korte Noord-
straat 35. Tel. 2009, Tel. redactie 2347
en 8162; Vlissingen: Nieuwstraat 68,
Tel. 826; Terneuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
.uOiiiienientsprjjs ƒ0,47 per week,
ƒ2,— p. maand, ƒ5,85 per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per man.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord
Zeeuwsen Dagblad
12c Jaargang No. 3478
Wnd.-hoofdredacteur: Prof. Dr. J. J. de Jong - Directeur: Jacq de Smit
Maandag 20 aug. 1956
HEX WORDT, ZEEBRUOOE
(pag. 2)
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Dinsdag: Zon op 5.83 u., onder 19.83
U. Maan op 19.20 u., onder 6.36 u.
Hoogwater dinsdag 21 aug.:
Vlissingen: 1.52 u. 2.07 m., 14.03 u. 2.02
m. Terneuzen: 2.19 u. 2.21 m., 14.82 tL
2.16 m. Wemeldinge: 8.83 u. 1.71 m„
15.52 u. 1.61 m. Zierikzee: 8.22 u. 1.46
m, 15.86 u. 1.85 m.
De afgelopen zaterdag is wel de
belangrijkste dag geweest in de
huidige kabinetscrisis, zo schrijft
onze parlementaire redacteur in
Den Haag. In nevenstaand artikel
belicht hij de houding van de
rechtse partijen t.a.v. Lieftincks
nieuwe poging, waarbij op duide
lijke wijze blijkt, dat onze prot.
chr. partijen een belangrijke rol
gaan spelen in het politieke spel.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, maandagochtend. Zal Prof. Lieftinck in zijn her
nieuwde poging de kansen voor een brede basis-kabinet, los van
de partij-fracties, te onderzoeken slagen? Dit is zeer te betwijfe
len. De fracties der KVP, AR en CH hebben n.l. laten weten, dat zij
verre van enthousiast zijn over het feit, dat juist prof. Lieftinck
deze poging gaat wagen. Uitdrukkelijk hebben zij dan ook bepaald,
dat de fractievoorzitters eventueel de aan te zoeken ministers kun
nen adviseren niet in het kabinet zitting te nemen, indien het pro
gram en de samenstelling hun niet zouden bevallen.
De gereserveerdheid in deze drie fracties is zó groot, dat men zich
kan afvragen of het zin heeft dat de heer Lieftinck zijn voornemen
ten uitvoer gaat brengen. De informateur is vasthoudend van aard.
Hij wil het persé proberen. Als hij wil slagen, zal zijn poging even
wel praktisch feilloos moeten zijn. En vooral de K.V.P. zal met
argusogen gadeslaan of het komend kabinet aan de bezitsvorming
meer armslag wil geven dan de heer Lieftinck aanvankelijk van
plan was.
Hoe sceptisch men tegenover het her
nieuwde optreden van prof. Lieftinck
staat blijkt hieruit wel het meest, dat
zowel de K.V.P.- als de A.R.-fractie
hebben teruggerepen op hun advies aan
de Koningin.
De K.V.P. heeft daarmede duide
lijk verstaan te geven dat niet prof.
Lieftinck, doch prof. Zijlstra een kans
had moeten krijgen.
En de A.R.-fractie heeft er op gewe
zen, dat eerst alle mogelijkheden tot
het vormen van een parlementair kabi
net onderzocht hadden moeten worden,
alvorens men aan een extra-parlemen
tair kabinet kan gaan denken.
Bedenkingen
Bovendien staan de drie fracties voor
de vraag of dit kabinet wel extra-par
lementair in de volle zin des woords
is, nu prof. Lieftinck eerst een ant
woord van de fracties wil hebben. De
bedenkingen tegen zijn informateur-
schap zijn dus groot. Dat was ook wel
te veronderstellen: geen enkele fractie
heeft geadviseerd de oud-minister van
financiën opnieuw een kans te geven.
Daar had de heer Lieftinck rekening
mee kunnen houden.
De K.V.P.- en A.R.-fracties hebben
zaterdag langdurig vergaderd. Daarna
hebben zij de informateur schriftelijk
op de hoogte gesteld. De C.H.-fractie
heeft niet vergaderd. De heer Tilanus
heeft echter wel nauw contact gehou
den met de heren Zijlstra en Romme.
Geen rechts kabinet
De drie confessionele fracties zijn
vrij homogeen, wat het hernieuwde in
formatie-optreden van Lieftinck be
treft. De drie fractievoorzitters hebben
daarover met elkaar gesproken. In dit
gesprek waarbij ook de andere moge
lijkheden tot de vorming van een ka
binet ter sprake moeten zijn gekomen,
heeft de C.H.-fractievoorzitter duidelijk
laten weten geen lust te hebben in een
zuiver rechts kabinet, dus steunend op
de K.V.P., A.R. en C.H. Zo'n kabinet
zou kunnen rekenen op 51 van de 100
stemmen, bij de uitbreiding op 77 van
Je 150.
Dat is dus een uiterst labiele meer
derheid. De twee andere fracties wa
ren ook niet erg enthousiast over dit
denkbeeld. Tegen veler verwachting
in is bekend geworden dat de VVD er
geen bezwaar tegen zou hebben aan
deze rechtse coalitie deel te nemen,
maar dat zou ongetwijfeld weer op
andere bezwaren stuiten. Het voeren
van een progressieve, christeiijk-
sociale politiek zou daardoor niet ge
makko'-'u—r wo<",a*'.
Wat dan wel? i
Nu de heer Lieftinck zelf wel zeer
rbaasd moet zijn, als zijn poging tot I
iet vormen van een extra-parlementair
Kabinet op brede basis zou lukken,
wordt de vraag urgent welke alterna
tieve" nog zijn.
-lijkheid: het rechtse parle-
abinet is dus uitgeschakeld.
Een parlementair kabinet met de
K.V.P. in de oppositie ligt ook al niet
voor de hand. Er moet dus gegrepen
worden naar een extra-parlementair
kabinet. Daarom valt het mede min of
meer te betreuren dat juist Lieftinck
deze kant opgaat.
Er staan belangrijke beslissingen op
het spel, die van groot gewicht zullen
zijn voor het politieke leven in de ko
mende jaren. De samenwerking tussen
K.V.P. en P.v.d.A. op parlementaire
basis is verbroken, na een bestand van
elf jaar. Wat zou logischer zijn dan dat
deze nieuwe ontwikkeling zou worden
ingeluid door het toedoen van een
(in)formateur die midden in het poli
tieke leven staat? Per slot van rekening
is de heer Lieftinck langzamerhand een
outsider in de Nederlandse politiek ge
worden.
er in zal slagen de brede basis, extra
parlementair, nog te redden, wordt
door zijn tweede informatiepoging
waarschijnlijk meer kwaad dan goed
gedaan. Een man die bewezen heeft de
tegenstellingen tussen de twee grote
partijen niet te kunnen overbruggen
had in dit stadium van de formatie be
ter weer met vakantie kunnen gaan.
Als hij er niet in slaagt de brede
basis te redden, is de kloof tussen
de beide grote partijen nog groter
geworden en dan komt de keus:
welke smalle basis zal aangegaan
moeten worden? Moeten socialis
ten of rooms-katholieken in de op
positie? De situatie is wel bijzon
der moeilijk geworden.
Men kan dan ook gerust stellen
dat zaterdag j.l. de belangrijkste
dag in de formatie was.
Dit is het prachtige rusthuis van de
Ned, Herv. diaconieën te Goes en Kloe-
tinge, dat aan de Heernisseweg te Goes
is verrezen. Het gebouw is bijna ge
reed. Over enkele weken (waarschijn
lijk begin oktober) sal het officieel
worden geopend, waarna tientallen
oudjes hier een gezellig tehuis zullen
vinden.
(Foto Zeeuwsch Dagblad)
(Van onze speciale ANP-corres-
pondent)
LONDEN, 19 aug. De Ame
rikaanse minister, Foster Dulles,
heeft de 21 overige landen, die
aan de Suez-kanaalconferentie in
Londen deelnemen, een ontwerp-
verklaring doen toekomen, die al
gemeen wordt beschouwd als een
Mevr. Roosevelt in ons land
aangekomen
SCHIPHOL, .18 aug. Via Parijs Is
vanmiddag uit Amerika op Schiphol
aangekomen de thans 71-jarige mevr.
Roosevelt. Zij maakt een vakantiereis
door Europa tezamen met twee klein
zoons, die vanochtend per „Rijndam"
in Rotterdam zijn aangekomen en zich
vandaag bij hun grootmoeder voegen.
Mevr. Roosevelt zei, dat zij onze
vorstin geschreven had naar Neder
land te zullen komen. Onze lands
vrouwe had geantwoord, dat zij in
dien een ontmoeting mogelijk was
zou proheren contact met mevr. Roo
sevelt op te nemen.
Minisfer Luns op Londense conferentie:
LONDEN, 19 aug. Minister Luns, de leider van de Nederlandse
delegatie naar de Suez-kanaalconferentie in Londen, heeft zaterdag
middag verklaard, dat Nederland een internationaal systeem voor de
functionering van het Suezkanaal de beste oplossing acht om het
vertrouwen van de landen, die bij het gebruik van deze internatio
nale waterweg zijn betrokken, te herstellen.
Minister Luns verklaarde, dat een
oplossing voor de kwestie van het
Suezkanaal dient te worden gevonden
op basis van de richtlijnen, die zijn ver
vat fai het voorstel van Dulles.
INDONESIË
Minister Luns verwees voorts naar
de verklaring van minister Pineau, die
verband legde tussen de jongste stap
van kolonel Nasser en zekere verge
lijkbare handelingen, die onlangs door
andere regeringen zijn gepleegd en
voegde hier aan toe, dat de gehele si
tuatie „de Nederlandse regering met
groet bezorgdheid vervult."
De voorzitter van de Nederlandse de
legatie herinnerde er aan, dat Neder
land in verschillende opzichten bij de
Roomse of rode oppositie?
Nu het de vraag is of prof. Lieftinck
De orkaan „Betsy" heeft op het eiland
Porto Rico voor miljoenen dollars
schade aangericht en zoveel woningen
vernield, dat 20.000 Portoricanen dak
loos werden. De foto toont een straat
in het stadje Yabucoa, dat danig door
het natuurgeweld werd geteisterd. Na
haar grimmige visite-kaartje op Porto
Rico te hebben gepresenteerd, zette
„Betsy" haar tocht voort naar de
noordkust van Florida.
GIETHOORN, 19 aug. In het Am
bonezenkamp 'Beenderibben' is in de
nacht van zaterdag op zondag een grote
brand uitgebroken, waarschijnlijk ten
gevolge van brandstichting door bewo
ners van het kamp.
Om één uur werd de brand ontdekt
door de kampbeheerders en de rijkspo
litie, die het kamp waaruit deze
week drie leiders van de P.N.M.S. naar
een strafkamp zijn overgebracht be
waakt. De gehele brandweer van
Steenwijk was spoedig ter plaatse en
kon voorkomen dat de brand zich uit
breidde.
De barak, waarin de brand was ont
staan en waar keukentjes waren opge
borgen, die destijds door de Ambone
zen waren geweigerd, ging echter ge
heel in vlammen op. Ook de inhoud
ging verloren.
STOCKHOLM, 19 aug. (AFP). -
De Nederlander H. K., die enige
dagen geleden in Stockholm werd
gearresteerd op verdenking van
inbraak, heeft de hem in, Zweden
ten laste gelegde inbraken ont
kend, doch hij heeft toegegeven,
dat hij deel uitmaakt van een in
ternationale bende.
OOK IN MONACO?
De politie verdenkt hem ook van de
geruchtmakende inbraken, die tijdens
de huwelijksfeesten in Monaco zijn ge
pleegd, aangezien de daar toegepaste
techniek veel overeenkomst toont met
die van de in Zweden gepleegde in
braken.
Op een adreslijst, die K. bij zich had,
komt de naam van mevr. Erlander, lid
van de Zweedse raad van state, her
haaldelijk voor, doch hij beweert dat
dit is omdat zij „deel uitmaakt van
zijn kennissenkring".
OOK KONING GUSTAAF.
Ook het zomerverblijf van koning
Gustaaf Adolf komt erop voor. K. zegt
dat hü van plan was daar als toerist
eens te gaan kijken zodra de koning
van zijn vakantie terug was.
De Nederlander, die zegt dat hü de
juwelen en gereedschappen, die bij
hem zijn gevonden, voor een Frans
man bewaart, geeft toe dat hij zijn
„opleiding in de Parijse onderwereld
heeft genoten".
IN GEEN 30 JAAR.
De Zweedse politie zegt in geen
dertig jaar een inbreker van „een der-
gelük formaat" in handen te hebben
gehad.
Egyptische naasting van het Suez-ka
naai is betrokken.
BELANGEN
Niet alleen heeft Nederland de con
ventie van Constantinopel van 1888
mede ondertekend, maar de Neder
landse scheepvaart behoort tot de voor
naamste gebruikers van het kanaal.
„De vrijheid van doorvaart is
daarom van groot belang voor ons".
Minister Luns liet daar onmiddellijk
op volgen: „Maar zelfs nog groter is
onze bezorgdheid over dit nieuwe
voorbeeld van veronachtzaming van
internationale verplichtingen".
ERVARING
Minister Luns nam voorts stelling
tegen de donderdag door min. Abdul-
gani afgelegde verklaring, zonder deze
overigens te nemen, dat alles in orde
zou komen, indien slechts alle regerin
gen, die belangen hebben in het Suez
kanaal, vertrouwen zouden stellen in
de bereidheid van de Egyptische rege
ring, de verplichtingen onder de con
ventie van Constantinopel na te ko
men. Men is geneigd zich af te vragen,
of de ervaring een dergelijke houding
rechtvaardigt".
Tegen boom gereden
THOLEN, 19 aug. In de nacht van
zaterdag op zondag, omstreeks kwart
over een, zijn de 28-j. motorrijder Lonis
Voets, van beroep duiker, en de 19-j.
duo-passagiere mej. Lenie Schot, ge
zinsverzorgster, beiden uit Tholen, om
het leven gekomen, doordat zij tegen
een boom zijn gereden op de rijksweg
HalsterenBergen op Zoom.
De heer Voets kwam samen met een
vriend de heer P, Nieuwendijk uit Tho
len welke op zijn duo zyn echtgenoot
vervoerde op motoren van Tholen ge
reden en wilden naar Bergen op Zoom.
Even voorbij het Carmalitessen kloos
ter reed de heer Voers in volle vaart
de kilometerteller wees na het onge
val 115 km. aan tegen een boom
waarbü V. een vüftal meters verder op
de straat werd geslingerd terwijl de
duo-passagiere mej. S. aan de andere
zijde van de straatweg op het rijwiel
pad terecht kwam.
Door de geweldige klap vloog de
motor in brand. De heer V. moet vrij
wel op slag gedood zijn, het andere
slachtoffer overleed enige tijd later ter
plaatse.
poging tot een verzoening ta ko
men tussen de uitdrukkelijke wens
van de Westelijke landen (voor In
ternationalisatie van het kanaal)
en de voorkeur van de Sowjet-
Unie, India, Indonesië en Ceylon
(om de garanties ten aanzien van
het kanaal in de conventie van
Konstantinopel van 1888 als basis
voor een toekomstige regeling
nemen, zoals ook door Egypte is
voorgesteld).
De verklaring wijkt in wezen wei
nig af van de beginselen, die minister
Dulles in zijn rede van donderdag jjL
voorstelde en wordt ook in Nederland
se delegatiekringen beschouwd als een
nadere uitwerking daarvan.
Het nieuwe element is, dat wordt
voorgesteld een verdrag te sluiten
tussen Egypte enerzijds en de lan
den, die thans aan de Suez-kanaal
conferentie deelnemen anderzijds,
blijkbaar ter vervanging van do
conventie van 1888, waarin het recht
van vrije doorvaart wordt gegaran
deerd.
Bij dit verdrag zou een internatio
nale raad dienen te worden ingesteld,
die het kanaal in het belang van Egyp
te en de gebruikers van het kanaal zou
moeten exploiteren en tot verdere ont
wikkeling brengen. Deze raad zou rap
port over zijn werkzaamheden moetert
uitbrengen aan de Verenigde Naties,
die ook corrigerend zouden moetefi
kunnen optreden.
Spoedige verklaring
Volgens welingelichte bron, zal Dull
les wellicht maandag aan de afgevaar-'
digden ofwel een formele verklaring
of een resolutie die een plan bevat
voor instelling van een internationale'
beheersraad voorleggen. Deze verkla-,
ring of resolutie is te beschouwen als
een gezamenlijk voorstel van Groot-
Brittannië, Frankrijk en de Ver. Sta
ten.
Formule
De redevoeringen, die reeds op da
conferentie zijn gehouden, hebben
aangetoond, dat het Westerse plan dé
steun zal krijgen van de meerderheid,
maar volgens de gedelegeerden Is het
twijfelachtig of de Westerse mogend
heden tevreden zullen zijn met een
loutere meerderheid.
Men verwacht, dat de besprekin
gen achter de schei-men tot doel heb
ben het vinden van een formule, aan
Egypte voor te leggen, die de grootst
mogelijke instemming van de con
ferentie zal hebben.
Men verwacht, dat de conferentie
dinsdagavond of tegen de tweede helft
van deze week zal eindigen.
DE RIJP, 19 aug. Zondagmiddag
is in De Rijp een tragisch ongeluk ge
beurd. In de Tuingracht aldaar zat een
inwoner van het plaatsje te vissen. Hij
ergerde zich aan enige jongetjes, dié
aan de overkant van de gracht aan het
spelen waren en gooide, nadat hij aj
enige malen had gewaarschuwd, een
steen in de richting van de knaapjes.
De 9-jarige Adraiaan Sombroek kreeg
de steen tegen de slaap en overleed
vrijwel onmiddellijk. Na verhoor door
de rijkspolitie is de visser op vrije voe
ten gesteld.
O
BRAZZAVILLE, 18 aug. (A.F.P.)
Men heeft in de Franse Congo, op 700
km. afstand van de plaats Brazzaville,
twee geheime genootschappep van
menseneters ontdekt, die minstens
twaalf slachtoffers hebben gemaakt.
Ieder lid van deze genootschappen
moest een familielid aanwijzen, die dan
door de andere leden van de secte werd
vermoord en opgegeten.
Eén van deze secten bestond uit drie
mannen en drie vrouwen, die allen be
kend hebben verantwoordehjk te zijn
voor minstens zes moorden. Een vrouw
had haar man, een ander haar zoon
aangewezen om vermoord te worden,
terwijl een man zijn broer en twee kin
deren hiervoor uitleverde.
De schuldigen hebben hun eerste be
kentenis herroepen. Hoewel er een
groot aantal menselijke beenderen in
hun hutten zijn aangetoffen.
0
Frans schip gezonken bij
Stavenisse
STAVENISSE, 19 aug. Van
middag omstreeks 16.00 uur is,
vermoedelijk tengevolge van het
stormachtige weer, het 900 ton
metende Franse motorschip „Fil-
lon" van de maatschappij S.N.F.R.
op de Oosterschelde nabij Stave
nisse gezonken. De opvarenden
zijn gered. De Oosterschelde is ter
plaatse 15 meter diep.
DE BÏLT~ZEGT:
Veel minder wind
Opklaringen, maar ook enkele ver
spreid optredende buien. Iets hogere
temperaturen. Zwakke tot matige wind
uit westelijke richtingen, maar in het
noorden van het land tijdelijk veran
derlijk.