P.N.H.S.-ers uit Middelburg, Burgksluis en Beenderibben naar „Oude Zeug" Prachtige jachthaven trekt toeristen naar Vlissingen Walcherens Kerkgeschiedenis fraaie filmstroken op Goes gaat twee dorpen uit de grond stampen Honderd jaar archief Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen ZEEUWSCH DAGBLAD Op 6 september keren de eerste Ambonezen naar Indonesië terug Acht Ambonezen op vrije voeten Bijna alle artikelen waren aan Zeeland gewijd Zaterdag loopt ,lrpinia' Vlissingen binnen Van mei tot heden138 „vreemde" schepen in de haven Prettige behandeling en service Finse gezant op bezoek in Zeeland Ds. E. Sneller zorgde voor de historie, ds. J. de Boer voor de kerken Jeugdploeg verloor mei 4-0 van Tjoba I siMWSHryjiHl Maïk 1 MMBMIIiiffiTP1 Vrijdag 17 augustus 1956 pagina 2 Leiders nu gescheiden van hun aanhangers DEN HAAG, 16 augustus. Nadat alle pogingen om de betrok kenen tot andere gedachten te brengen, hadden gefaald, is de re gering ertoe overgegaan de leidinggevende personen in de P.N.M.S., de Partai Nasional Maluku Selatan, uit de woonoorden aan de Na- dorstweg te Middelburg, te Burghsluis op Schouwen en Beende ribben bij Steenwijk, met hun gezinnen, te scheiden van hun aan hangers en hen te doen verhuizen naar het woonoord „Oude Zeug" in de Wieringermeer. Zij zullen daar, zolang zij zich niet misdragen, hun volledige bewegingsvrijheid behouden. De verhuizing geschiedde vandaag, donderdag. Zij verliep zonder enige incidenten. Aan deze officiële regeringsmedede ling werd toegevoegd, dat de regering het betreurt dat deze maatregel tot handhaving van de openbare rust moest worden genomen. Zij hoopt, dat deze Ambonezen, die onder hun in Nederland verblijvende landgenoten een zeer kleine minderheid vormen, spoedig tot het besef zullen komen, dat zij zich hebben te gedragen naar de in Nederland geldende wetten en verordeningen. Deze verhuizing, die voor de betrokken Ambonezen volko men onverwachts kwam, had betrek king op elf gezinnen. In Middelburg In Middelburg begon de verhui zing vanmorgen onder politietoe zicht omstreeks zeven uur. Ongeveer acht uur was de stoet onderweg naar de andere woonoorden. Vijf ge zinnen werden overgebracht, drie naar „Oude Zeug" en twee naar Heijthuizen in Limburg. Er werd geen enkel verzet geboden. De drie gezinnen vertrokken met een bus, de beide andere per taxi, steeds on der bewaking van de politie. Kort na het vertrek startten enkele vrachtwagens met de bagage, het meu bilair enz. Twee tot de groep van vijf behorende Ambonezen verbleven in het Huis van Bewaring, waar de po litie hen vandaan haalde en op trans port stelde. In het woonoord aan de Nadorstweg verblijven nu nog gezin nen, waarvan het hoofd bij de P.N.M. S. is aangesloten, maar ook families, waarvan het hoofd onlangs uit de P.N.M.S. trad, omdat hjj bezwaar had tegen het stelen van aardappelen enz. In Burghsluis Ook in Burghsluis, waar de verhui zing aan het eind van de morgen ge schiedde, is alles geruisloos verlopen. Hier werden drie gezinnen wegge haald. Twee ervan gingen naar „Oude Zeug", het derde gezin naar Heijthui zen. Hier verto-ven momenteel nog vijf Ambonese gezinnen, waarvan de man lid is van de P.N.M.S. De bagage werd tegelijkertijd vervoerd. Beenderibben Uit het kamp Beenderibben zijn vanmorgen vroeg drie leidinggevende personen onder politiebewaking weg gevoerd naar „Oude Zeug". Het waren de partijvoorzitter Latupeirissa, de vice-voorzitter Amapunjo, beiden met hun gezinnen, en de partijsecretaris C. Siwalette. (Zoals bekend verblijft de algemeen partijleider J. Siwalette in het Middelburgse Huis van Bewaring). De vrouw van de voorzitter, die door de dokter werd aangesproken, ant woordde vriendelijk en stapte onder het roepen van „merdeka!" in de ge reedstaande bus. De overige kampbe woners stonden toe te zien en hielden zich rustig. De laatste dagen ging niemand meer het kamp uit om te werken. Ook de kinderen gingen niet meer naar school. Er werden in het woon oord Bijbelteksten aangebracht, o.a. Job 27 vers 5 en 39 vers 3. Repatriëring Intussen zullen op 6 september a.s. met de „Willem Ruys" tien Ambonese gezinnen naar Indone sië terugkeren. Zij verblijven in het doorgangskamp voor Ambo nezen, „De Golflinks" te Arnhem, zijn afkomstig uit verschillende woonoorden in het land en be horen tot de honderden gezinnen uit het totaal van de 17.000 Am bonezen, die de wens tot terugkeer hebben kenbaar gemaakt als uit vloeisel van de besprekingen, die de heer P. de Queljoe enige tijd geleden in Nederland heeft ge voerd over de repatriëring van de Ambonezen. Zij zijn hier samen gebracht voor het vervullen van de nodige formaliteiten en het ontvangen van instructies voor de reis. Uit gesprekken met deze Ambone- bet" maakt is ongetwijfeld het erelid wennen aan het Nederlandse klimaat. Van wrok ten opzichte van de Neder landers was niets te merken, al bleek wel, dat zij tijdens hun verblijf in ons land wat ontgoocheld zijn en zich hun status anders hadden voorgesteld. Er schijnen thans vierhonderd Ambonese gezinnen te zijn, die op eigen verzoek willen repatriëren. De gezinnen in „De Golflinks" hebben hun hebben en houen al ingepakt en hebben in de provisorische kamertjes nog het hoogst noodzakelijke laten staan. Aan gezien zij veel last hebben van het kille weer, zullen de kachels, nadat werklieden de kachelpijpen hebben aangebracht, worden aangestoken. MIDDELBURG, 16 aug. Van middag omstreeks vier uur zijn de zes uit het woonoord Nadorstweg af komstige en nog in het Huis van Be waring verblijvende Ambonezen in vrijheid gesteld en naar het kamp teruggekeerd. Vanmorgen waren twee Ambonezen vrijgelaten en met hun gezinnen naar elders op trans port gesteld. Het achttal was dinsdag door de politierechter veroordeeld tot een gevangenisstraf van een maand. Zij kregen veertien dagen om in beroep te gaan. Hangende hun beslissing hieromtrent zijn zij, nu het vonnis nog niet in kracht van gewijsde is overgegaan en de door hen gepleegde overtredingen niet van die aard zijn, dat zij moesten worden vastgehouden, op vrije voe ten gesteld. Zij waren in verzekerde bewaring gesteld in het belang van de handhaving der openbare orde. De vijf dagen, die de wet daartoe het recht geeft en welke termijn met vijf dagen kan worden verlengd van welke mogelijkheid dus gebruik is gemaakt waren ten einde. Gaan de Ambonezen niet in hoger beroep, dan zal na de 28e augustus het von nis ten uitvoer worden gelegd. De ambassadeur van Pakistan in Indonesië heeft in Djakarta verklaard, dat Pakistan geheel achter Indonesië staat, in zijn eis ten aanzien van wes telijk Nieuw-Guinea. In september de officiële opening Respectabele lijst van publikaties Honderd jaar is het Archief van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen verschenen, zo deelt de secretaris van het Ge nootschap, dr. W. S. Unger, in het zojuist verschenen jaarverslag over 19551956 mede. Het was niet de eerste publikatie van het Ge nootschap, dat tot 1801 te Vlissingen was gevestigd. Reeds in het eerste jaar van zijn bestaan 1769 kwam bij Pieter Gillissen t« Middelburg, drukker van het Genootschap, het eerste deel der Ver handelingen uit, tot 1792 door veertien andere delen gevolgd. Dr. Unger geeft een beschrijving van de publicistische activiteit in de volgende decennia en constateert, dat van de 263 artikelen, die in de afgelopen eeuw werden geschreven, er direct of indirect niet minder dan 260 aan Zeeland waren gewijd. De drie overblijvende artikelen waren van algemene aard. In het Archief, dat thans verscheen, komt van de hand van de heer H. Pie- ters een overzicht voor van titels der artikelen, die van 1925 tot 1955 ver schenen. Sommige waren van alge meen Zeeuws belang, de meeste be handelden diverse onderdelen van Zeelands rijke geschiedenis. Vele be schouwingen werden gewijd aan Ne- halennia, aan de prehistorie en de vluchtbergen, aan de waterstaats-, de dijk- en poldergeschiedenis, aan de landbouw- en de kerkhistorie en aan de Zeeuwse floklore. Een ganse reeks vormden de artikelen over de Latijn se scholen in Zeeland, de publikatie der Middelburgse stadsrekeningen van 1365 tot 1810, van temeer waarde nu de originelen zijn verloren gegaan. Op gang is thans een serie over de geschiedenis der steden van Zee land (in de laatste aflevering komt Met verlofgangers uit Curagao VLISSINGEN, 16 aug. Dit week end zal er in de Buitenhaven weer een drukte van belang zijn, daar men za terdagmorgen om tien uur het binnen lopen verwacht van de „Irpinia", een schip der Italiaanse Rederij Fratelli Grimaldi, welke zoals bekend een ver binding onderhoudt tussen Vlissingen en Centraal Amerika. Honderd een en twintig verlofgangers uit Curasao wor- >n gedebarkeerd. Maandag a.s. kiest de „Irpinia" weer zei, doch voordien zullen 125 Ameri kaanse touristen zich inschepen, het grootste aantal dat tot dusver de te rugtocht via Vlissingen maakte. De iouristen zijn alle verlofgangers, die run vakantie in Europa doorbrachten On o.a. trips door het Zuiden maakten. Uitgave Stichting Zeeuwsch Dagblad Goes. Medewerkers: J. A. van Benne- kom, Middelburg; Ds. W. C. van Burgeier, Kruiningen; A. I. Cats- man, Aardenburg; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuw- dorp; J. Huijssen, Terneuzen; Ds. J. Karelse, Goes; Ds. M. v. d. Klis, Zierikzee; Ds. J. Kwast, Vlissingen; Ds. C. J. P. Lam, Poortvliet; J. Laport, Goes; J. Lodder, Vlissingen; J. Moll, Vlis singen; K. C. v. Spronsen, Goes; Dr. C. Stam, Goes; A. H. S. Ste- merding, Souburg; R. Zuidema, Goes. VLISSINGEN, augustus. Twee jaar geleden "besloot de raad van Vlissingen tot het doen aanleggen van een nieuwe jachthaven op het voormalig Vlismarterrein. Zij nam hiermee ongetwijfeld een uitermate belangrijk besluit. Immers, door deze jachthaven worden de belangen van de watersport gediend. Juist deze watersport en het hieruit voortvloeiende tourisme zijn van zeer groot belang. In mei van dit jaar kwam de jachthaven zover gereed, dat zij in gebruik kon worden genomen. De officiële ingebruikstelling moet echter nog plaats vinden. Zeer waarschijnlijk valt deze plechtigheid nd het seizoen 1956, dus in de maand september. Dezer dagen hebben wij een kijkje genomen in deze ruime jacht haven, die op doeltreffende wijze wordt beheerd door de watersport vereniging „De Schelde". De jachthaven biedt ligplaats aan ruim honderd schepen. Zes en zeventig plaatsen worden ingenomen door schepen van leden. Deze 138 vreemde schepen kunnen gespecificeerd worden ln: 21 Engelse, 80 Hollandse, 29 Belgische, 4 Duitse, 2 Franse en 2 Amerikaanse jachten. Vrij wel alle jachten waren op korte of lan gere trip door ons land en/of buiten land. Wat deze liefhebbers van de water sport eveneens treft is de buitengewoon prettige behandeling en service, die men geniet in de jachthaven. Stapels dank brieven geven onomwonden weer, dat door deze geboden service een goodwill voor Vlissingen én Zeeland wordt ge kweekt. De man, die zich hieraan „de bet" maakt ongetwijfeld het erelid der watersportvereniging en tevens ha venkapitein de heer J. H. Kooning. De personen, die wij spraken, waren allen overtuigd van de goede en uit stekende ligging der jachthaven. Bij straffe wind ligt men beschut. Boven dien is de jachthaven zeer gemakkelijk te bereiken, temeer daar de zeesluizen snel en doelmatig schutten. Eén nadeel zag men echter ln het verschiet: dat deze jachthaven binnenkort toch nog te klein zal blijken, wanneer méér bekend heid aan deze ruime haven is gegeven. De haven bezit drie steigers, waar van de middensteiger hoofdzakelijk be stemd is voor het innemen van brand stof, water etc. Men beschikt voorts over een uitstekende helling, compleet met lier, parkeerplaats, clubhuis, werk plaats met twee bankschroeven, terwijl een aanvrage in zee is voor het .open stellen van een winkel. Momenteel is men druk bezig met het aanbrengen van kleine werkzaamheden in haven en clubhuis o.a. schilderen terwijl het hele terrein bestraat wordt. Het vorig jaar Vorig jaar, het seizoen 1955 dus, maakten 155 schepen gebruik van de nood-jachthaven in de periode van 15 mei tot 23 september. Dit jaar zullen de cijfers heel wat gunstiger zijn, ondanks het buitengewoon slech te weer en óndanks de steeds wisse lende waterstand in het kanaal en de haven. Niet altijd zal men te kampen hebben met verschil ln waterniveau, doch dit jaar worden de glooiingen In het kanaal etc. hersteld, hetgeen een wisselende waterstand vergt. Uit de tot op heden bekend zijnde cijfers blijkt overduidelijk, dat de wa tersport én daardoor het watertoeris me, steeds toeneemt. Immers, van mei 1956 tot op heden maakten 138 „vreemde" schepen ge bruik van de haven (hierbjj komen dus nog de 76 „eigen" schepen). Deze 138 schepen leverden een totaal aan man dagen op van ruim 1100! Dat betekent dus, dat rmm elfhonderd personen één dag ln Vlissingen verbleven vla dit wa- tersport-toerlsme. Zjj maakten trips in en buiten de stad, moesten proviande ren etc. MIDDELBURG, 15 aug. De Finse gezant, de heer A. A. Wuorimaa, heeft woensdag en donderdag een officieus bezoek aan Zeeland gebracht. Hij was daarbij vergezeld door zijn zoon en schoondochter en de gast van de Com missaris der Koningin, jhr. mr. A. F. C. de Casembroot en diens echtgeno te. Woensdagmorgen werden bezoeken gebracht aan het Middelburgse stad huis en de provinciale bibliotheek. Des middags werd Oostburg bezocht en ln het bijzonder de Finse wijk. Het gezel schap bekeek een tweetal huizen van binnen en werd ontvangen door de bur gemeester, mr, K. Hoekzema. Des avonds werd ten huize van de Commis saris gedineerd. Donderdagmorgen werd Veere bezichtigd en des middags ging het gezelschap naar Schouwen-Dulve- land, waar bezoeken werden gebracht aan Sehelphoek en aan het voormalige sluitgat te Ouwerkerk. Hier werd ook aan de gezant voorgesteld een Finse studente, die momenteel met andere studenten werkzaamheden in Ooster- land verricht. Nadat ten huize van bur gemeester J. Romeijn thee was ge- gedronken, ging het gezelschap vla Zjjpe terug naar Den Haag. Een van 400 en één van 200 woningen (t> GOES, 15 augustus. Naar wij van bevoegde zijde ver- nemen is de gemeente Goes voornemens in Goes-oost bij- kans een geheel nieuw dorp te laten verrijzen. Binnen een tijdsbestek van drie jaar zullen daar ten noorden van de f Heernisseweg 400 nieuwe woningen worden gebouwd. Waarschijnlijk zal nog dit najaar met de bouw van de f eerste vijftig woningen aldaar worden begonnen, als voorloper van het geplande complex van 172 woningen, waarover wij reeds eerder schreven. Ook in Goes-west zal een nieuw „dorp" verrijzen van enkele honderden woningen. Deze huizen zijn speciaal ingericht voor grote gezinnen van 6 a 7 personen. Dit f nieuwe bouwplan in west, zal, eveneens in een tijdsbe stek van drie, hooguit vier jaar, verwezenlijkt worden. Mooi initiaiief van de classicale jeugdraad SI e kerkgeschiedenis van Walcheren op filmstroken. Binnenkort l zullen dominee Gomarus en dominee Smytegelt van het witte doek neerzien op de mensen van de twintigste eeuw. Dominee Teelinck en dominee De Labadie zullen hun eerbiedwaardige gelaten tonen aan de schare van deze tijd. Dominee Walleüs en dominee Ten Kate zullen in dit illustere gezelschap van beroemde predikers, die op Walcheren hebben gearbeid en duizenden volgelingen hebben ge had, niet ontbreken. De jeugd der kerk zal op de catechisatie met deze belangrijke figuren in de Kerk des Heren, honderden jaren na hun dood, via de filmstrook kunnen kennismaken. Dan zal de kerk geschiedenis, meer dan alleen maar uit een boekje, voor de jeugd gaan leven. En de gemeenten op het eiland, dat zulk een voorname rol heeft gespeeld in de historie der reformatie en der kerk, zullen kunnen zien wie de leidende figuren zijn geweest, die zo'n duidelijk stempel hebben gezet op het godsdienstige leven van Walcheren. Maar er is nog meer! Over korte tijd komt er ook een filmstrook gereed van de kerken, de gebouwen dus, op Walcheren. Eeuwenoude godshuizen zullen worden getoond, maar ook ker ken van de laatste jaren. Gebouwen, die een roemrijke historie achter zich hebben en na ernstig verval konden worden gerestaureerd. De jeugd en de gemeenten zullen de verschillende kerktypen kunnen vergelijken, de schoonheid der gotiek met de strakke zakelijkheid van het moderne kerkge bouw. Ds. E. Sneller, de eigenlijke en enthousiaste initiatiefnemer tot het plan van de filmstroken, die voorzitter is van de classicale jeugd raad, heeft een groot aandeel in de uitwerking van het plan gehad. Zijn collega, ds. J. de Boer van Vrou wenpolder, nam de gebouwen voor zijn rekening. De filmstrook van ds. Sneller die dus betrekking heeft op de geschiedenis der kerken zal uit zestig beelden bestaan, die van ds. De Boer omvat ongeveer veertig beelden. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat elke gemeente, die dit wenste, een filmstrook zou maken over de eigen geschiedenis, maar naderhand leek 't toch beter een andere weg te volgen, ook al, omdat het voor elke afzonder lijke gemeente nu niet direct zo ge makkelijk zou zijn, afgezien nog van de kosten het nodige materiaal te vinden. In de classicale jeugdraad kwam toen de gedachte naar voren filmstroken, die op de verschillende Walcherse gemeenten betrekking zou den hebben, tegen een bepaald bedrag ter beschikking te stellen. Ds. Sneller vindt het jammer, dat hij zijn taak niet geheel kan afmaken, voordat hq begin september naar Eind hoven vertrekt. Maar het meeste werk is gebeurd en binnen niet al te lange tqd zal de première kunnen worden gegeven. Het catechetisch onderwijs zal van de filmstroken kunnen profi teren en daardoor ongetwijfeld voor vele jongeren aantrekkelijker worden, Jonge Kerkgroepen en CJMV's kun nen er een avond mee vullen en de gemeenten kunnen een mooie gemeen te-avond beleggen met deze filmstro ken. Zeer gevarieerd Deze stroken bestaan niet alleen uit „historische koppen". Er zijn ook tal van andere leerzame en belangwek kende onderwerpen in de kerkgeschie denis van Walcheren, die alle aandacht waard zijn. Zo zullen er avondmaal- serviezen worden getoond (o.a. dat van Domburg, daterend uit de zeven tiende eeuw en vervaardigd van ge dreven zilver), kerkzegels, terwijl ook aan historische gebeurtenissen in het het derde stuk voor over de steden van Schouwen, geschreven door dr. Unger en dr. J. J. Westendorp Boer- ma) en over de Zeeuwse drachten. Talrijk waren ook de opstellen, waarin personen, die in vroeger of later tijd in Zeeland een rol speel den, werden herdacht. In het jaarverslag van het Genoot schap wordt voorts medegedeeld, dat het momenteel 16 directeuren en 519 leden telt. Van deze wonen er 311 in Zeeland. Het bezoek aan het museum vertoonde tegenover 1954 een geringe teruggang. Het aantal betalende be zoekers bedroeg 3.482, waarvan 1Q8S jeugdige personen, aan wie tegen ver laagd tarief toegang werd verleend. Het jaar daarvoor waren deze cijfer» resp. 3.632 en 1052. Conservatorschappen Het verslag bevat vervolgens een aantal mededelingen van de conser vators der verschillende afdelingen. O-m. blijkt daaruit, dat ir. J. A. Trimpe Burger te Amersfoort zijn be langrijke, geheel door hem persoon- lijk in het veld verzamelde collectie Zeeuwse oudheden uit vroeg-inheemse, Romeinse en middeleeuwse perioden aan het Genootschap heeft geschonken. Ook werden weer verschillende kos tuums en onderdelen van Zeeuwse klederdrachten ontvangen. De afdeling oudheidkundige voor werpen en zeldzaamheden verkreeg 'n belangrijke aanwinst. De heer W. H. Hoogland te Bandung schonk n.l. een klok, gegoten door Michaël Everara te Middelburg in 1781, die enige tien tallen jaren geleden in de Indisch» wateren werd opgevist en die volgen» overlevering afkomstig zou zijn van een verongelukte Oostinjevaarder. Door douairière Snouck Hurgronje Van Tets werd een zilveren schild van het smedengilde van Middelburg van 1705 geschonken. V eranderingen? Aan het slot van zijn jaarverslag zegt dr. Unger, dat het Genootschap naar de mate van zijn bescheiden krachten persoonlijke zowel als ma teriële het mogelijke heeft verricht. Het bestuur is van de beperktheid daarvan meer dan iemand overtuigd. Met belangstelling nam het dan ook kennis van suggesties en toezeggin gen zijn taak te verlichten en het museale deel daarvan meer aan d« moderne opvattingen aan te passen. Daarover zal het volgende jaarver slag vermoedelijk meer vertellen. In het Archief zijn behalve het reeds genoemde artikel over de ste den op Schouwen artikelen opge nomen van de heer J. de Bree (het tweede stuk van „Bijdragen tot de kennis der klederdrachten in Zeeland en haar onderling verband van 1700 tot heden") en van dr. P. J. Meertens, n.l. „De Walcherse Arkadia". Zij zijn van doorgaans voortreffelijke foto's, reproducties van schilderijen en kaar ten voorzien. WILHELMINADORP, 16 aug. Een jeugdploeg van de Zeeuwse Korfbal Bond, waarin spelers(sters) uit acht Zuidbevelandse verenigingen waren opgesteld, heeft vanavond een selectie wedstrijd gespeeld tegen Tjoba. Helaa» kon de „bondsploeg" niet in de sterkst mogelijke opstelling in het veld ver schijnen, waardoor Tjoba al spoedig een overwicht kreeg, hetgeen resul teerde in doelpunten van Gorsse en Priester (20). Na de rust gooiden de „jeugdspelers" er een schepje op, maar de afwerking van de aanvallen en de homogeniteit lieten te wensen over. Het succes kwam dan ook van de zijde van Tjoba, dat door Steenhard en Francke de voorsprong tot 40 op voerde. Het verdiende tegenpunt voor de bondsploeg bleef uit. Tot aan het eind van de wedstrijd, die door de heer J. van Dalen uitstekend werd ge leid, werd in hoog tempo gespeeld. De publieke belangstelling was goed. Speciale bevoegdheid GOES, 16 aug. Blijkens publikatie in de Ned. Staatscourant van 14 aug. 1956 no 157 is de heer Th. de Klerk, zaakwaarnemer-administrateur te 's- Gravenpolder, ingevolge art. 11 2e lid der wet van 28 juni 1956 (staatsblad no 376) door de Minister van Justitie bevoegd verklaard tot het opmaken van akten voor eigendomsoverdracht van onroerende goederen. Genoemde persoon is de enige voor geheel Zuid- Beveland, Walcheren, Schouwen en Duiveland en Tholen, die een derge- Vervolg op pag. 5).lqke bevoegd verklaring is toegewezen.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1956 | | pagina 2