'Wij willen niet overgeleverd zijn
aan de qenade van één man'
Prof. Lieftinck zei vaart achter
zijn informatiepoging
Voor het leven van honderden
mijnwerkers wordt gevreesd
LAATSTE NIEUWS
Nasser beschuldigd van voort
durende woordbreuk
Les geleerd?
Engeland verlaagt invoer
haconvarkens
Het
weer
Europa
Laffe inbraak
te Lopik
Nasser gaat 14 augustus
naar de Sowjet-Unie
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
PREMIER EDEN TOT BRITSE VOLK:
'Hoop op vreedzame
oplossing'
Subsidie mestproeven
in Zeeland
VUURZEE ONDER DE GROND
Verschrikkelijke uren
DE DIJK IS IN SEPTEMBER DICHT
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 90, Goes.
Telefoon 2438 (b.g.g. voor redactie
8987, voor adm. 2970), Giro 274289.
Kantoren: Middelburg: Korte Noord-
«traat 35. Tel. 2009, Tel. redactie 2347
en 8162; Vlissingen: Nieuwstraat 68,
Tel. 826; Terneuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0,47 per week,
ƒ2,— p. maand, 5,85 per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Bubriek Kabouters 10 cent per woord
Zeenwsch Dagblad
KRUININGEN
UP TO DATE
Zie pag.
2
12e Jaargang No. 3469
IVnd.-hoofdredacteur: Prof. Dr. J. J. de Jong - Directeur: Jacq de Smit
Donderdag 9 aug. 1956
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Vrydag: Zon op 5.14 u., onder 20.18
u. Maan op 10.46 u., onder 21.27 u.
Hoogwater vrijdag 10 aug.:
Vlissingen: 4.23 u. 2.53 m., 16.40 u. 2.41
m. Terneuzen: 4.52 u. 2.68 m., 17.14 u.
2.57 m. Wemeldinge: 6.14 u. 2.00 m„
18.35 u. 1.77 m. Zierikzee: 6.02 u. 1.74
m., 18.15 u. 1.53 m.
LONDEN, 8 augustus (Reuter). Groot-Brittannië zoekt geen
oplossing door geweld maar door zo ruim mogelijk internationaal
overleg. Er is geen sprake van dat wij Egypte een faire behandeling
of een rechtvaardig aandeel zullen onthouden, maar we kunnen er
niet mee akkoord gaan dat men toestaat dat een roof, die het levens
onderhoud van vele landen bedreigt, zonder meer slaagt. We moeten
er voor zorgen dat het bestaan van de grote handeldrijvende naties
in de wereld voortaan niet op elk ogenblik door een of andere onder
breking van de vrije vaart door het Suezkanaal kan worden bedreigd.
In deze zin heeft de Engelse minis- kanaalmaatschappij een „hoogst ern-
ter-president Sir Anthony Eden stige toestand" heeft geschapen, aldus
woensdagavond gesproken in een rede,
die door de radio en televisie werd uit
gezonden.
Niemand moet verrast zijn dat pre
sident Nassers naasting van de Suez
U/ aardig maar zeer ernstig klonk de
waarschuwende stem van de Brit
se eerste minister, sir Anthony Eden.
gisteravond in zijn radio- en televisie
toespraak tot zijn volk over de situatie
rond het Suezkanaal. Hier was de man
aan het woord, die in die noodlottige
iweede helft van de dertiger jaren op
een gegeven ogenblik zijn veelbelo
vende carrière op het spel zette en
zijn ontslag eiste, omdat hij het met de
politiek van Chamberlain tegenover
Hitler en Mussolini principieel oneens
was.
Hier sprak de man, die met Chur
chill van oordeel was, dat kracht- en
machtsvertoon, mits op het goede
ogenblik, veel toekomstige ellende zou
kunnen voorkomen. Welk oordeel door
de loop der geschiedenis met alle klem
als- juist werd onderstreept. Het is
vooral deze achtergrond, die naar ons
oordeel grote betekenis- verleent aan
het door Eden gesprokene. „Niet tegen
de Arab;-che wereld, niet tegen het
Egyptische volk is ons verzet gericht;
het gaat tegen één man, kolonel Nas
ser". Zoals hij zich gedraagt, bedroe
gen zich tot dusverre alle fascistische
dictators. Wat zijn zijn beloften
waard? Niets, zie maar naar zijn woor
den en daden tot dusverre. Keer op
keer schond kolonel Nasser eenzijdig
verdragen en toezeggingen.
In duidelijke en niet mis te verstane
bewoordingen zette Eden de betekenis
van het Suezkanaal als levensader
voor het Britse en de andere vrije vol
ken in zijn werelddeel uiteen. Met de
grootste nadruk stelde hij, dat het on
toelaatbaar en onduldbaar zou zijn, in
dien het één volstrekt onbetrouwbaar-
man vrij zou staan naar believen deze
levensader voor eigen doeleinden ge
heel of gedeeltelijk dicht te knijpen.
In enkele sobere volzinnen sprak de
Britse eerste minister over de troepen
bewegingen, door de ontstane situatie
geboden, en vroeg hij hier begrip voor.
Onverholen dreigend klonken sommige
van zijn waarschuwingen aan het adres
van kolonel Nasser.
■s dit alles nog alleen maar bluf, die
■hoort bij het diplomatieke pokerspel,
dat thans rond het Suezkanaal wordt
gespeeld? Dit was althans de opvat
ting, die men in brede kringen kon ho
ren verkondigen en verdedigen. Met
andere woorden: de soep wordt nooit
zo heet gegeten, als zij wordt opge
daan: het zal alles ongetwijfeld met
een sisser aflopen, als. gezicht en
prestige maar kunnen worden gered.
Stellig gaf Eden ook in zijn rede
voering van gisteravond blijk van een
bereidheid tot verregaand internatio
naal overleg. En ging zijn duidelijke
voorkeur uit naar een vreedzame in
ternationale oplossing. Maar tegelij
kertijd maakte hij duidelijk, dat er aan
e n dergelijk overleg niet te over
schrijden grenzen zijn gesteld: geen
oplossing tot elke prijs.
Juist hét verleden van Eden en d(
.essen, die hij uit de geschiedenis trok
geven ons de stellige indruk, dat het
hier niet alleen maar om bluf gaat
-ret is stellig een belangrijk element,
echter niet alles. Hier sprak een man, i
vastbesloten dat het nu het ogenblik is I
om kolonel Nasser een halt toe te roe-
pen en terug te drijven over de door i
hem overschreden grens van interna
tionale moraal en fatsoen.
Wij mogen nooit vergeten, aldus I
Eden, dat bij een fascistische dictator;
de eetlust al etende komt; dat mag
hier echter niet gebeuren: kolonel
Nasser mag niet worden toegestaan
van deze daad ook maar het geringste
profijt te trekken.
Hoge beginselen staan op het spel:
internationale gerechtigheid en recht.
Beginselen, die niet alleen onze grote
buur van de overkant van de Noord
zee aangaan, maar ons allen. Juist wij
hebben daar nog recente weet van.
Juist ons volk met zijn eeuwenlange
traditie als strijder voor op recht ge
grondveste internationale verhoudin
gen moet met bijzondere spanning in
deze ongetwijfeld ernstige situatie de
ontwikkelingen van de komende dagen
en weken volgen. Zal de geschiedenis
zich nog eens herhalen of zullen de
grote naties werkelijk haar les hebben
geleerd?
Prof. Dr. J. J. DE JONG.
Eden.
overgenomen zonder
„In de huidige
wereld, neigt
men steeds
meer naar af
keuring van
zelfzuchtige
daden voor
zuiver natio
nale doelein
den.
Eden noemde
de huidige ont
wikkeling voor
Groot-Brittan
nië een zaak
van leven of
dood. Nasser
heeft een in
ternationale
maatschappij
overleg en zon
der toestemming, terwijl de Egyptische
regering herhaaldelijk en plechtig had
verzekerd dat de rechten van de maat
schappij veilig waren.
Woordbreuk
Eden zei, dat sommigen hadden ge
vraagd waarom men er niet op kon
vertrouwen dat Nasser zijn belofte om
de doorvaart van schepen niet te hin
deren zou houden. „Het antwoord is
eenvoudig; Nasser heeft getoond, dat
hij niet een man Is die zijn woord
houdt; hij heeft „alle beloften van zijn
land inzake de Suezkanaalmaatschap-
pij gebroken". Wij hebben geen on
enigheid met Egypte, en nog minder
met de Arabische wereld, maar met
kolonel Nasser", aldus Eden.
Eisenhower:
WASHINGTON, 8 aug. (Reuter).
President Eisenhower heeft op zijn
persconferentie verklaard goede hoop
te hebben, dat de kanaalkwestie langs
vreedzame weg zal worden opgelost.
Hij kon zich niet indenken, dat met
geweld een goede oplossing kon wor
den bereikt.
Later, in een verduidelijking, zei de
president, dat hij niet wil zeggen, dat
onder geen beding gebruik van wapens
moet worden gemaakt. „Elke belang
rijke kwestie waarbij meer dan één
land is betrokken, dient door onder
handelingen tot een oplossing te wor
den gebracht", aldus de president.
Daarbij wilde hij ook weer niet zeg
gen, dat iemand zijn rechten moest op
geven. De president wilde geen ant
woord geven op de vraag, of militaire
voorbereidingen in defensieve zin ge
rechtvaardigd waren.
Franse marineleiders voeren in Lon
den besprekingen met hun Britse
ambtgenoten.
Eden was vol vertrouwen dat de
conferentie van 16 augustus In Londen
een bruikbaar plan voor de toekomst
van het kanaal kan opstellen. Tot nu
toe hebben 19 landen de uitnodiging
aangenomen en nog geen heeft haar
afgewezen.
Eden herhaalde de Britse verklaring
dat het kanaal niet onder controle van
één land kan blijven en drong op
nieuw aan op een internationaal be
stuurslichaam. „Dat ls het doel waar
naar wij streven".
Groot-Brittannië heeft teveel op
het spel staan om geen voorzorgs
maatregelen te treffen. Dat ls de be
tekenis van de recente troepentrans
porten.
Fascistisch systeem
„De employé's van de maatschappij
moeten onder bedreiging met gevange
nisstraf hun werk blijven verrichten.
Dat systeem hebben velen van ons
meer gezien. We weten allen dat dit
een werkwijze is van fascistische re
geringen en we weten maar al te goed
wat de prijs van toegeven aan fascis
me kan zijn".
„Indien Nassers naasting een feit
blijft zijn we allen voor onze levens
behoeften overgeleverd aan de genade
van één man, en dat kunnen we nooit
aanvaarden", zo zei Eden.
Rusland en de conferentie
De Sowjetrussische minister van
buitenlandse zaken Sjepilof, heeft mee
gedeeld, dat de Sow jet-Unie binnen
twee dagen zal antwoorden op de uit
nodiging voor de internationale confe
rentie over het Suezkanaal, die op zes
tien augustus te Londen begint.
Volgens diplomatieke kringen in de
Russische hoofdstad heeft Sjepilof in
zijn besprekingen met de ambassadeurs
van Engeland en Frankrijk te kennen
gegeven, dat Rusland de invitatie „met
voorbehoud op verscheidene punten"
zal aanvaarden.
Verklaring van Nehroe
NIEUW DELHI, 8 aug. (Reuter).
De Indiase premier, Nehroe, heeft
woensdag in het parlement meegedeeld
dat India de conferentie over het Suez
kanaal te Londen zal bij wonen. Hij ver
klaarde tevens in te zien, dat Egypte
niet aan de conferentie zou kunnen
of zou willen deelnemen daar het
slechts „genodigde" was en niet ge
raadpleegd.
De conferentie zal volgens Nehroe
niet tot een uiteindelijk besluit kunnen
komen want dat zou de instemming
van Egypte vereisen. India had er zich
zelf van overtuigd, dat zijn deelname
geen aantasting zou vormen van de
belangen, de soevereine rechten en de
waardigheid van Egypte en dat het
niet gebonden was door de beginselen
van het communiqué der drie weste
lijke mogendheden.
UTRECHT, 8 aug. Het Produkt-
schap voor vee en vlees heeft vandaag
besloten aan de Stichting proefboerde-
rijen Zeeland een subsidie te verstrek
ken van 3000,voor het continueren
van mestproeven met runderen in Zee
land.
UTRECHT, 8 augustus. Het Pro-
duktschap voor vee en vlees heeft be
sloten de gewichtsgrenzen voor hacon
varkens die van 63 tot 72 kg gaan te
stellen van 63 tot 70 kg. Deze maatre
gel is genomen naar aanleiding van
het gisteren door Engeland genomen
besluit, minder bacon te gaan afne
men. Engeland krijgt teveel bacon en
wenst terug te vallen op de minimum
afname van 700 ton of 14.000 bacon-
varkens.
De afgelopen week werden 18.000
baconvarkens door Engeland afgeno
men, en ook de komende twee weken
zal dit oude kwantum nog gehand
haafd blijven. Het produktscharp toon
de zich geen voorstander van een
prijsverlaging van bacon van f 2.40 tot
f2.35 per kg.
Mond- en klauwzeer
Het Produktschap heeft zich voorts
bezig gehouden met de gevolgen van
mond- en klauwzeer onder de varkens.
Het smokkelen van Belgische biggen
en varkens is oorzaak van deze ziekte,
zo deelde de voorzitter mede.
Duitsland en Zwitserland hebben
import en doorvoer van vee uit Ne
derland stopgezet, terwijl er voorts een
verbod is afgekondigd voor het ver
voer van varkens, en ook de markten
zijn gestaakt.
Voor 25 juli werd bijna iedere dag
een geval van mond- en klauwzee?
aangegeven. Daarna is slechts een ga-
val op 31 juli en op 4 augustus gecon
stateerd.
Men verwacht thans dat Duitsland
en Zwitserland binnenkort hun bepa
lingen zullen intrekken en ook da
markten weer opengesteld kunnen
worden.
(Van onze parlementaire redacteur).
DEN HAAG, 9 aug. Informateur
Lieftinck had gisteravond een zware
dag achter de rug. De vijf fractievoor
zitters zijn door hem langdurig geraad
pleegd. Het waren nog steeds oriënte
rende besprekingen zonder dat de heer
Lieftinck een program op tafel heeft
gelegd. Men kan aannemen, dat de in
formateur vaart achter zijn werk wil
zetten en dat hij begin volgende week
aan H.M. de Koningin wil laten weten
Mijnramp in België
CHARLEROI, 9 augustus (Reuter). Tweehonderdzeventig mijn
werkers zijn woensdag op ongeveer 750 meter onder de
grond opgesloten door een brand, die in een kolenmijn bij Mareinelle
dicht bij Charleroi uitgebroken is.
Zeven doden en zes gewonden zijn tot nu toe geborgen. Vijf en
twintig mijnwerkers wisten ongewond uit de mijnschachten te ont
snappen. Zeven van hen waren in een lift onderweg naar de opper
vlakte, toen zij het vuur zagen en alarm sloegen. Reddingsploegen
haalden de andere achttien uit de beide mijnuitgangen, voordat
de brand deze afsloot. In een van deze gangen smolten door de brand
de kabels van de lift naar de oppervlakte.
Een ambtenaar van de mijn heeft gezegd dat er 135 Italiaanse mijnwerkers
onder de ingeslotenen zijn. „We doen al het mogelijke om hen naar boven
te krijgen", zei hij. 107 vermiste mijnwerkers zijn Belgen en onder de 81
overige bevinden zich zes Grieken en vier Duitsers. De redders proheren hen
door galerijen van een nieuwe nog onvoltooide schacht te hereiken.
Koning Boudewyn is woensdagmid
dag op de plaats van de ramp aange
komen, evenals de Belgische eerste mi
nister Van Acker.
Dc ventalitoren van de mijn werkten
vannacht nog, zodat de ingeslotenen
geen kans lopen te stikken. Reddings
ploegen zouden door kloppen contact
met ingesloten mijnwerkers hebben
gemaakt, die op eigen kracht trachten
zo hoog mogelijk te komen. Men ver
moedt dat zij zich op vier verschillen
de hoogten bevinden tussen 765 en
1.035 meter.
Bij de ingang van de mijn stijgt een
dikke rookwolk omhoog, die boven een
menigte gespannen wachtende vrou
wen en kinderen blijft hangen. De rook
besmeurt de gezichten en prikkelt de
ogen en kelen van hen, die voor een
deel al van woensdagochtend af op
nieuws van echtgenoten en vaders
wachten. Militairen, verpleegsters in
witte uniformen en redders met zuur
stofmaskers lopen dooreen bjj de in
gang van de mijn. Brandweerauto's en
ambulances rijden voortdurend door de
menigte.
Oorzaak
Men vermoedt, dat de brand ls ont
staan, doordat een wagon in een der
gangen omviel en ln zijn val een elek
trische kabel brak, die daarop kort
sluiting maakte.
Kwart over twaalf
Een van een twaalftal geestelijken,
die b(j de mijningang wachten, heeft
verklaard dat twee van de omgekomen
mijnwerkers Italianen zijn en een Belg.
De geredde gewonden waren tot nu
toe alle Belgen.
Tien voor één
Later zijn nog vier lijken geborgen,
zodat nu bij elkaar zeven doden, van
wie vjjf Belgen, en zes gewonden uit
de mijn zijn gehaald.
In 1930 heeft zich in deze mijn ook
reeds een ernstig ongeluk voorgedaan.
Toen vielen er dertig slachtoffers.
Half twee
Om half twee vannacht vernamen
wij dat de toestand in de mijn zeer
ernstig is.
Twee uur
Tegen twee uur werd medegedeeld
dat men gelooft, dat de meeste inge
sloten nujnwerkers zich op grotere
diepte, voornamelijk op 1035 meter, be
vinden. Als de lucht daar echter slech
ter is dan in de gangen die de redders
bereikt hebben, bestaat er weinig kans
op overlevenden.
Kwart over twee
Om kwart over twee deelde men ons
mede dat uit de mijn een dichte rook
wolk opstijgt, terwijl een scherpe lucht
over de omgeving hangt. Voor de hek
ken staan vele vrouwen. Hartverscheu
rende tonelen spelen zich af.
Half drie
Redders hebben medegedeeld één
man te hebben gevonden, die de pomp
bediende. Hij was dodelijk vermoeid,
en overleed kort nadat hij uit de mijn
was gebracht.
Kwart voor drie
De redders hebben geen contact meer
met de ingesloten arbeiders. Op klop
signalen wordt niet geantwoord. Zijn
alle mijnwerkers ln de rook gestikt?
Vuur en rook heersen nog steeds.
of het zin heeft, dat zijn pogingen wor
den voortgezet.
Na deze gesprekken kan da heer
Lieftinck beginnen aan het opstellen
van zijn program. In de eerste plaats
krijgt hij dan te maken met de vijf
K.V.P.-eisen, waarop de formatie van
dr. Drees is gestrand.
D.e heer Lieftinck heeft vandaag eerst
de fractievoorzitters van de kleinere
partijen ontvangen en tenslotte de
twee grote. Toch heeft het gesprek tus
sen de heer Lieftinck en zijn oud-leer
ling, prof. Zijlstra geruime tijd geduurd
namelijk van half één tot drie uur. De
ze twee moderne economen zullen ge
ruime tijd met elkaar hebben gespro
ken over de economische en financiële
positie van ons land. Maar er zullen
ook wel andere punten aan de orde
zijn gekomen. De heer Lieftinck zet
meteen alles op de helling: program Mi
zetels.
DE BILT ZEGT:
Iets warmer
Droog en tamelijk zonnig weer. Iets
wanner. Overwegend zwakke wind
uit uiteenlopende richtingen.
IQ
Hedenochtend vroeg was de situatie
nog weinig veranderd. De reddingspo
gingen worden koortsachtig voortgezet.
De directie van de Bataafse Petro-
leummaatschappij wil in Rotterdam
voor haar personeel een flat van tien
woonlagen bouwen. Het gebouw zal
99 woningen bevatten.
Stockholm, zwaar bewolkt 20 graden
Kopenhagen, regen 17
Londen, zwaar bewolkt 23 Z
Luxemburg, onbewolkt 21
Parijs, onbewolkt 25
Nice, onbewolkt 28
Frankfurt, onbewolkt 22
Zurich, onbewolkt 22
Innsbruck, onbewolkt 24
Rome, onbewolkt 40
LOPIK, 8 aug. In de afgelopen
nacht is ingebroken bij een weduwe té
Lopik. Een bedrag van ƒ6000,— (een
uitkering voor een hulpbehoevend
zoontje van deze weduwe) is meege
nomen. De echtgenoot, die vrachtrijdey
was, is enkele maanden geleden ovei'-
leden.
Vandaag drie executies
op Cyprus
NICOSIA, 8 aug. (Reuter). De ge
vangenis in Nicosia, waar donderdag-
il-
ochtend vroeg drie verzetslieden zul.
len worden opgehangen, wordt ver
sterkt.
De terdoodveroordeelden zijn de 22-
jarige Yianis Patatsou, die een Turk
se politieman heeft gedood, de 25-jari-
ge Andreas Zakos en de 22-jarige
Charilaos Michael, die samen met an
deren een Britse soldaat uit een hin
derlaag hebben gedood.
De ouders, die woensdag de veroor
deelden hebben bezocht, verklaarden
dat zjj kalm waren en Griekse volks
liederen zongen.
Datum reeds eerder vastgesteld
MOSKOU, 8 aug. (Reuter). De
Egyptische ambassade te Moskou
De werkzaamheden aan de inpoldering
van het stuk IJsselmeer, dat weldra
tot een nieuwe polder oostelijk Flevo
land zal worden, zullen in september
zijn voltooid. Thans wordt nog overal
koortsachtig gewerkt aan de voorbe
reidingen voor de grote dag, waarop
het laatste dijkgat zal worden gedicht.
Foto: bij Lelystad, de hoofdplaats van
de toekomstige nieuwe landbouw
streek is inmiddels reeds een nieuwe
verbindingssluis in gebruik genomen.
De opname toont deze nieuwe sluis op
de voorgrond en op de achtergrond de
huizen van Lelystad.
(Zie ook pag. 5).
heeft bekend gemaakt, dat president
Nasser volgens plan op veertien augus
tus in de Russische hoofdstad zal aan
komen voor zijn officiële bezoek aan
de Sowjet-Unie. Een functionaris van
de ambassade zei, dat deze datum vo
rige week nog was bevestigd.
Er waren enige speculaties geweest
over de mogelijkheid, dat de Egypti
sche president zijn bezoek met het oog
op de crisis over het Suezkanaal zou
uitstellen.
Ook de Sowjetrussische minister van
buitenlandse zaken Sjepilof, verklaar
de woensdag, dat zijn regering geen
bericht had ontvangen over een even
tuele wijziging van de datum. Hij voeg
de hieraan toe, dat de Sowjetregering
Nasser gaarne zou ontvangen.