Bij Westduitse onderwijs heersen momenteel
de meest chaotische toestanden
RANG
NEDERLAKOS ZOMERSPEELGOEI
a
Proefnemingen met atoomwapens
zijn niet meer nodig
Door enorm gebrek aan scholen
en aan leerkrachten
„Midden-Oosten moet eigen
lot bepalen"
Russisch plan voor Europese
economische samenleving
IÜC5
Vrede en welvaart
zullen volgen....
Nieuwe Amerikaanse ontwapeningsvoorstellen?
Boeren mopperen op
minister Mansholt
Militaire luchiramp in
V.S.45 doden
Minder Amerikaanse
troepen
Kabinetswijziging
in Polen
Busongeluk in Colum
bia eist 15 doden
Maandag 16 juli 1956.
ZEEUWSCH DAGBLAD
Gezinsleven ontaard in een ploegensysteem
(Van onze Westduitse correspondent)
BONN, juli. Een van de ergste gevolgen van de oorlog voor
Duitsland is de situatie van het onderwijs. Er bestaat een enorm
gebrek aan schoolruimte, vandaar dat de ter beschikking staande
lokalen afwisselend, d.w.z. „in ploegen" worden gebruikt. Dit
heeft ook op de gezinnen grote invloed en bemoeilijkt het werk
der moeders buitengewoon, omdat de schooltijden van 's morgens
acht uur tot 's avonds na zessen liggen. Vele kinderen hebben
school op verschillende dagen van de week, op telkens andere
uren, dan weer 's morgens, dan weer in de namiddag en dikwijls
ook daar tussenin. Wanneer uit één gezin meerdere kinderen naar
school gaan, leidt dit tot een ploegen-systeem thuis, omdat de
moeders het eten vaak tot laat in de middag warm moeten houden.
40.000 lokalen tekort
Door dit alles is langzamerhand een
noodtoestand, niet alleen op de scholen,
maar ln het gehele Duitse onderwijs
ontstaan. Terwijl het Duitse bedrijfs
leven zich nagenoeg geheel heeft her
steld. fabrieken en werkplaatsen wer
den opgebouwd, hebben scholen en uni
versiteiten pas de helft van hun oorlogs
schade kunnen herstellen. Er bestaat
thans gebrek aan 40.000 schoollokalen,
want in de aanwezige 125.000 lokal..
moeten 163.000 klassen les hebben. Voor
al in de grote steden is de scholennood
groot.
Bovendien is de bevolking van de
bondsrepubliek sinds het einde van de
oorlog met tien miljoen mensen toege
nomen. En hoewel in de afgelopen 10
jaren reeds 3.5 miljard D.M. voor de
bouw van nieuwe scholen werd uitge
geven, zijn nog minstens 4 miljard D.M.
nodig, alsvorens de oorlogsschade zal
zijn hersteld. De ervaring heeft geleerd,
dat daarmede nog wel eens tien jaren
gemoeid zouden kunnen zijn.
Geen kans
Het is dan ook begrüpeljjk, dat ou
ders en leerkrachten en allen wie het
onderwUs en de opvoeding ter harte
gaan, langzamerhand hun geduld ver
liezen. Het tot dusver toegepaste sys
teem is echter een gevolg van de fede
ratieve opbouw van de bondsrepubliek.
Niet de bondsregering, maar de deel
staten afzonderlek zijn de dragers van
de culturele soevereiniteit. Zij zjjn der
halve ook verantwoordelijk voor de
bouw van scholen en zij moeten de
daarvoor benodigde gelden opbrengen.
Tot dusver zagen zij geen kans hiervoor
grotere bedragen beschikbaar te stellen.
En zij zien evenmin kans in de toe
komst hiervoor hogere bedragen uit te
trekken.
Een ander gevolg van de oorlog is het
gebrek aan leerkrachten. Het leraren
korps is te oud. Men heeft uitgerekend,
dat in de komende vijftien jaar de helft
van de thans nog werkzame leraren de
pensioengerechtigde leeftijd bereikt en
de schooldienst verlaten zal, terwijl er
nu al een tekort van ongeveer 34 pCt
aan jonge leerkrachten is.
Debat
Deze onrustbarende situatie heeft dan
ook tot een debat in de bondsdag ge
leid, hoewel het bondsparlement met
dit vraagstuk als zodanig eigenlijk niets
te maken heeft. De verschillende par
tijen hadden echter een aantal uitvoe
rige vragen aan de bondsregering ge
richt, waarbij de zorg om de ontwikke
ling van het onderwijs mede met het
oog op ontwikkeling van wetenschap en
techniek, duidelijk tot uiting kwam. De
bondsregering zou zich hiervan af heb
ben kunnen maken, door te verklaren,
dat de bevoegdheid over deze vraag
stukken bij de deelstaten berust, maar
zij ging er van uit, dat het hier in we
zen een nationaal en geen regionaal pro
bleem betreft.
Ten aanzien van de vraag in hoeverre
de bondsrepubliek de deelstaten finan
cieel kan helpen, botst zij telkens weer
op de in de grondwet getrokken gren
zen. Wanneer de bondsregering voor-
welk doel dan ook financiële middelen
wil verstrekken, dan moet een deelstaat
voor hetzelfde doel precies evenveel ter
beschikking stellen. Van dit fundamen
tele beginsel meent ook de bondsrege
ring niet te kunnen afstappen, omdat
anders de gehele staatkundige structuur
van de bondsrepubliek zou gaan wanke
len.
Federalisme
Het onderwijsvraagstuk raakt nu di
rect aan de vraag of het werkelijk doel
matig is het culturele federalisme in de
tot dusver bestaande omvang te laten
voortbestaan. Op het onlangs gehouden
congres van de christen-democraten
keerde kanselier Adenauer zich
principieel tegen een al te sterk vast
houden aan het dogma van de federa
listische structuur. En in het bondsdag
debat verklaarde een van zijn partijge
noten, dat hij de door de grondwet vast
gelegde toestand niet als een voor alle
tijden geldend axioma wilde aan
vaarden, vooral niet wanneer blijkt, dat
belangrijke vraagstukken niet kunnen
worden opgelost tengevolge van die
staatkundige structuur.
Trouwens, ook bij de andere Duitse
partijen is van toenemende afkeer van
het federalisme sprake. De sociaal-de
mocraten en de vrijzinnig-democraten
hebben van oudsher weinig sympathie
gekoesterd voor de federatieve structuur
van de bondsrepubliek. En de Duitse
Partij stelde in dit debat zelfs de vor
ming van een bondsministerie voor on
derwijs voor. Daarvoor zou een grond
wetswijziging nodig zijn met een twee
derde meerderheid niet alleen in de
bondsdag maar ook in de bondsraad.
De bondsraad is als vertegenwoordi
gend lichaam van de deelstaten een echt
federatief orgaan. En het mag nauwe
lijks worden verwacht, dat dit orgaan
zelf de bevoegdheid van zijn leden zal
willen beknotten.
Er blijft dus weinig anders over, dan
dat de bondsregering en deelstaten hun
werkzaamheden en middelen op het ge
bied van het onderwijs zo zinvol en ver
standig mogelijk coördineren.
Ingezonden Mededeling (adv.)
Waar zon is, is ook schaduw.
Waar RANG is. is ook namaak.
U kiest natuurlijk de zonzijde.
Overtuigt u daarom, dat u de
zonnige RANGontvangtdoorte
letten op de naam RANG op het
beschermend omhulsel van elk
„Rangetje" en op iedere rol.
Verkrijgbaar in diverse smaken:
sinaasappel, citroen, frambozen enz.
los 32 cent per 100 gram en in
rollen 17 cent.
'Vc veü'nnpcu'm. t/andemf&ta/ia.
Tito tot Nasser:
BELGRADO, 14 juli. Reuter.
Op een ter ere van president Nas
ser aangeboden noenmaal voor-
Zuidslavische afgevaardigde meent
NEW YORK, 14 juli. Reuter. Zuidslavië heeft op de ontwape
ningsconferentie de aanvaarding door de Sowjet-Unie van door het
westen voorgestelde bewapeningsniveau toegejuicht als eerste stap
tot een algemeen aanvaard ontwapeningsplan. Over het toezicht is
een aantal voorstellen ingediend, die tot grondslag van een overeen
stemming kunnen dienen, aldus de Zuidslavische afgevaardigde
Brilej. Het is ook van groot belang, zei hij, dat een dergelijke over
eenkomst een vermindering van atoomwapens inhoudt. „Ik ben van
mening, dat de behoefte aan nieuwe proefnemingen met atoom
wapens tot het verleden behoort".
Hü was eveneens enthousiast over
de rede, die de afgevaardigde van
India, Krisjna Menon, had gehouden.
Menon had gepleit voor stopzetting
van alle proefontploffingen voor mi
litaire doeleinden.
Op dit pleidooi van Menon heeft
James Wadsworth, de afgevaardigde
van de Ver. Staten, geantwoord, dat
de V.S. hun pogingen om tot een
overeenkomst te komen, die „alle
atoomgevaar" onder controle stelt,
zullen voortzetten.
Wadsworth verklaarde, dat de be
perking van de proefnemingen een
wezenlijk bestanddeel van een gecon
troleerde ontwapeningsovereenkomst
moet vormen.
De Amerikaanse afgevaardigde
voegde hieraan toe, dat de V.S. al
het mogelijke zuilen doen om te
voorkomen, dat de proefnemingen
met atoomwapens boven een aan
vaardbare omvang uitkomen. Vol
gens hem hebben onderzoekingen
aangetoond, dat goed geleide proef
nemingen geen bedreiging vormen
voor de gezondheid en veiligheid.
„Door het ontbreken van een over
eenkomst ter beperking van de proef
nemingen is voortzetting hiervan voor
onze verdediging en de veiligheid van
de vrije wereld noodzakelijk", aldus
de Amerikaanse afgevaardigde.
DATUM EN PLAATS.
De Ver. Staten en Engeland heb
ben altijd datum en plaats van proe
ven bekend gemaakt. Deze methode
UTRECHT, 13 juli. De standsor
ganisaties op het gebied van de land
bouw en de zuivel in West-Nederland
zijn het niet eens met het besluit van
minister Mansholt, die voor de tweede
maal (eerst in 1954 en ook nu) wei
gert de vrije organisaties de kwali
teitsregelingen van de boerenmelk in
het westen zelf ter hand te laten ne
men.
Dit kwam met grote eenstemmigheid
tot uiting op een te Utrecht gehouden
vergadering, uitgeschreven door de
drie Utrechtse centrale landbouworga
nisaties, waar ook organisaties van
buiten het westen aanwezig waren.
Hier werd besloten tot de samen
stelling van een landelijke commissie,
waaruit een delegatie zal worden ge
vormd, die zal trachten in overleg met
de minister alsnog te komen tot een
besluit waardoor de kwaliteitsregeling
weer in privaatrechtelijke sfeer wordt
ondergebracht.
verraadt een grotere bezorgdheid
voor de algemene veiligheid dan de
geheime proefnemingen in de ver
afgelegen Euraziatische gebieden, zei
Wadsworth. De Engelse afgevaardig
de Anthony Nutting verklaarde, dat
de Britse regering te allen tijde be
reid is deel te nemen aan een be
spreking over een methode ter rege
ling en beperking van de proefnemin
gen. Nutting beklemtoonde de nood
zaak om een overeenkomst, waarbij
de proeven worden verboden, te ver-
FORT DIX, Ney Jersey, 14 juli (Rtr.).
Een „Liftmaster" transportvliegtuig
van de Amerikaanse luchtmacht is vrij
dag kort na de start van de luchtbasis
Moguire, in New Jersey, neergestort,
waarbij 45 personen om het leven kwa
men. Het vliegtuig vervoerde, behalve
tien bemanningsleden, 56 passagiers, mi
litairen met hun gezinnen, die op weg
waren naar Engeland. De 21 overlevenden
zijn allen gewond. Bij de doden zijn twee
vrouwen en twee kinderen. De dokters
hebben verklaard, dat sommige gewon
den in levensgevaar verkeren.
Het vliegtuig vertrok in een zware re
genbui en volgens een der overlevenden
raakte het kort na de start ln een lucht
zak en stortte neer in een moeras onge
veer 5 kilometer van het vliegveld. Het
maaide een pad van 300 meter door bos
en struiken, doch raakte niet in brand.
Het duurde geruime tijd voor men er
zich op het vliegveld van bewust was dat
het vliegtuig was neergestort en de hulp
verlening werd nog verder vertraagd
door het onbegaanbare terrein.
o
Luchtvaartoverleg Nederland
V.S. wordt hervat
WASHINGTON, 14 juli (A.F.P.). De
Amerikaanse regering heeft de Neder
landse regering haar verlangen kenbaar
gemaakt een Amerikaans-Nederlands
verdrag over de luchtwegen af te sluiten.
De onderhandelingen hierover, die enige
tijd geleden werden afgebroken, zullen
dinsdag in Washington worden hervat.
Het grootste struikelblok is tot nu toe ge
weest de Amerikaanse weigering om de
K.L.M. landingsrechten in Houston en
Los Angelos toe te staan.
Ollenhauer als partijvoorzitter
herkozen
MüNCHEN, 14 juli (Reuter). Op het
congres van de Westduitse sociaal-demo
cratische partij is Erich Ollenhauer (55)
als partijvoorzitter herkozen. Hü kreeg
368 van de 379 uitgebrachte stemmen.
binden aan een verbod tot het ver
vaardigen van atoomwapens.
De Sowjetgedelegeerde, die even
eens de rede van Menno prees, zei,
dat hij niet wilde ingaan op de vraag,
of atoomproeven al dan niet gevaar
lijk waren. Volgens hem was het
noodzakelijk te komen tot een posi
tieve oplossing vanuit een politiek
standpunt. Gromyko verklaarde voorts,
dat het onder de huidige omstandig
heden onmogelijk is om proeven te
doen zonder dat zij bekend worden.
Uit Washington is gemeld, dat de
raadgever voor ontwapeningskwes
ties van pres. Eisenhower, Harold
Stassen, heeft verklaard, dat de
Amerikaanse regering nieuwe ont
wapeningsvoorstellen voorbereidt.
Volgens Stassen zal dit nieuwe ini
tiatief bekend kunnen worden ge
maakt op de volgende zitting van
de sub-commissie voor de ontwape
ning van de Ver. Naties.
President luitenant-kolonel Nasser van
Egypte, die een officieel bezoek van acht
dagen aan Zuid-Slavië brengt, is donder
dagmiddag per vliegtuig te Belgrado aan
gekomen. Hü werd bij aankomst door
maarschalk Tito begroet.
Ingezonden Mededeling (Adv.)
Ontloop die pijn
van brandend maagzuur.
Neem Rennies!
Aisof Uw maag uit Uw lichaam brandt,
zo'n pijn veroorzaakt overtollig maag
zuur. De remedie is eenvoudig en
afdoende: Rennies. Die helpen dade-
lük. Gewoon, zonder water of wat
ook, op de tong laten smelten. 'tKan
niet missen, de brand is gedoofd! Eet
ongevreesd waar U trek in hebt,
maar.steeds Rennies bij de hand!
GENEVE, 14 juli. Reuter. Een
door de Sowjet-Unie voorbereide
ontwerptekst voor een geheel Eu-
rppa omvattende overeenkomst
voor economische samenwerking
onder de aangesloten landen van
de Economische Commissie voor
Europa (ECE der Ver. Naties is
hier in omloop gebracht. De ver
spreiding geschiedt overeenkom
stig een besluit, dat in april jl. tij
dens de elfde zitting van de ECE,
op basis van een Russisch voorstel,
werd genomen.
Er is aan de regeringen van de
landen der E.C.E. verzocht vóór 15
oktober a.s. haar opmerkingen over
het Russische ontwerp aan de secre
taris van de commissie te doen toe
komen. Deze zal de antwoorden la
ten circuleren en, wanneer de meeste
aangesloten landen daarmede akkoord
gaan, een bijzondere werkcommissie
van deskundigen bijeenroepen, welke
een rapport zal moeten samenstellen
voor de zitting der E.C.E. van het
komend voorjaar.
De ontwerpovereenkomst omvat de
ontwikkeling voor vreedzame doel
einden van de atoomenergie, samen
werking op het gebied van handel,
verzekering, transport en verbindin
gen en het gemeenschappelijk ge
bruik van natuurlijke hulpbronnen.
De deelnemende staten verklaren
zich bereid samen te werken voor het
verstrekken van economische en tech
nische hulpverlening aan nog onvol
doende ontwikkelde landen en zich
te onthouden van het verbinden van
dergelijke steunverlening aan eniger
lei politieke, militaire of economische
eisen. De landen zullen alle mogelijke
middelen benutten ter ontwikkeling
en versteviging van de handelsbetrek
kingen in overeenstemming met de
beginselen van gelijke rechten en
wederzijds voordeel.
CHINA HELPT PAKISTAN
KARATSJI, 14 juli. (A.F.P.). China
zal Pakistan tegen wat in Pakistaanse
kringen een redelijke prijs wordt ge
noemd, 60.000 ton rijst leveren. Als gift
voor de slachtoffers van de hongersnood
in Oost-Pakistan zal China nog 4.000 ton
rijst verstrekken.
WASHINGTON, 14 juli (Rtr.). Ad
miraal Radford, chef van de Amerikaanse
generale staf, heeft verklaard, dat het
gebruik van nieuwe wapens het wellicht
mogelük zal maken de Amerikaanse
troepensterkte te verminderen. In z'ün
geschreven verklaring zei admiraal Rad
ford, dat het krantenbericht, volgens het
welk de stafchefs van leger, marine en
luchtmacht tegen hem in „opstand" zou
den zün gekomen, gebaseerd was op on
volledige informaties, verkregen van on
dergeschikte officieren, die niet van alle
feiten op de hoogte waren. In de verkla
ring worden geen getallen genoemd.
Keuze genoeg uit
e tijd nadert, dat de school-
'sdeur voorlopig voor de laatste
maal achter de leerlingen
wordt gesloten. Dan gaat deze van
levenslust tintelende schare meis
jes en jongens de vakantie in. Dan
willen ze zich eens met iets anders
bezig houden dan met het speel
goed dat ze met Sint Nicolaas of
Kerstmis hebben gekregen
wanneer ze tenminste niet pas ja
rig zijn geweest en liefst willen
ze dat buiten doen.
Ook de Nederlandse speelgoedindu
strie levert haar aandeel voor de
vrijetijdsbesteding. Zij brengt bijvoor
beeld een eenvoudig badmintonspel
op de markt, pluimbal geheten. Een
stel bestaat uit twee ovalen houten
plankjes van multiplex en een pluim
bal. Deze pluimballen zijn los bü te
kopen, Het is een sierlijk spel, een
soort terugkeer tot de hoffelijkheid.
Het kan overal worden gespeeld, het
is gemakkelijk mee te nemen en kan
tegen een stootje. De aanschafkosten
zijn niet hoog. Meisjes en jongens
hebben er plezier van en ook vol
wassenen nog wel!
Voor de meisjes is er een spring
touw dat in het midden is verdikt,
waardoor het zo lekker in de bocht
blijft staan. Het is in twee lengtes
verkrijgbaar, als solo-springtouw en
om met een groepje te gebruiken.
Ringen en rekstok
Hebt U een tuin of een zolder?
denkt U dan eens aan een stel rin
gen, rekstok of schommel. De Neder
landse industrie maakt ze en goed
ook. Een bijzonderheid van de ringen
is dat zy van gelijmd multiplex zijn,
prettig in het gebruik en die met min
der harde slag tegen de gebruiker
stoten.
Houten trekwagen met stuurwiel
en op rubberbanden
Een poppenwandelwagen van me
taal met plasticdoek zal zeer in de
smaak van de meisjes vallen, terwül
de rubber voetballen met nerf dopr
de jongens wel niet met rust zullen
worden gelaten.
Poppekleding
Uitgezonderd de gebreide artikelen
wordt alle poppekleding in Neder
land gemaakt en wel in een zeer gro
te collectie, die de mode op de voet
volgt. Laat de meisjes zelf wat pop
pekleding uitzoeken. Ze leren dan al
vroeg hun smaak te ontwikkelen. Een
pop met uitzet mee op vakantie en U
zult „geen kind" meer hebben aan
uw dochtertje. Zo'n aardig rubber
popje is goed voor de kleintjes. Daar
mee kunnen ze beslist geen kwaad.
Voor uw zoon is er een cowboy- of
indianenpak met bijpassende gordel
en hoed of hoofdtooi.
Voor hei strand
Wilt U de kleintjes op gemakke
lijke wijze meenemen naar strand of
bos en hei dan is de houten trek
wagen met stuurwiel zeer geschikt.
De houten wielen met rubberbanden
draalen onder de wagen door, waar
door geen wegslijten van de zijkan
ten optreedt. De trekstang kan ook
worden uitgeschakeld waardoor één
kind de wagen dan kan duwen, ter
wijl het andere het stuurwiel houdt.
Spelen kinderen in een zandbak of
op het strand dan zullen ze veel ple
zier hebben van een houten kiep-
zandwagen. En mocht het eens slecht
weer zijn, dan is er keuze uit zo'n
grote voorraad puzzles, dat zo'n re
gendag zelfs een vakantiehoogtepunt
kan worden. Er is keuze genoeg!
spelde president Tito in een toe
spraak, dat vrede en welvaart hun
intrede in het midden-oosten zul
len doen, wanneer de volken in
dat gebied de gelegenheid wordt
geschonken hun eigen lot te bepa
len.
Tito merkte op, dat de internationals
spanning is verminderd. Hij was van me
ning, dat zelfs een beperkte ontwape
ningsovereenkomst en het verder ont
wikkelen van handels- en culturele be
trekkingen tussen de landen een aanzien-
lüke büdrage zouden vormen om tot re
geling der internationale geschillen te
komen.
Hü sprak zijn vertrouwen uit, dat de
besprekingen, die hij thans met zün
Egyptische ambtgenoot voerde, zouden
bijdragen tot verdere versterking der
reeds tussen beide landen bestaande ban
den van vriendschap en samenwerking.
Tenslotte uitte het Zuidslavische staats
hoofd de hoop, dat president Nasser zich,
tüdens zijn verblijf in Zuid-Slavië, zoil
vergewissen van enkele door de Zuid-
slaven gemaakte vorderingen en wel met
name op het gebied der industrialisatie.
AANGETROKKEN
Nasser antwoordde, dat Egypte en Z.-
Slavië zich tot elkander aangetrokken ge
voelen, omdat beide landen overeenkom
stige opvattingen hebben op het gebied
der buitenlandse politiek, terwijl zij bei
de na de oorlog hun landen opnieuw
moesten opbouwen. Ook gewaagde hü
van het gemeenschappelijke streven naar
internationale samenwerking.
„Gedurende de koude oorlog hebben
onze landen op een positieve en opbou
wende koers gevaren en zij hebben ge
weigerd zich in enige politiek te laten
betrekken, waardoor de breuk tussen
Oost en West zou kunnen worden ver
wijd. Ik verheug mü er thans over, dat
deze politiek van zich-niet-aan-een-of-
ander-blok-te-binden resultaten begint
op te leveren", aldus Nasser.
„Tanjoeg" meldde, dat de besprekingen
een buitengewoon hartelük, vriendschap
pelijk en openhartig karakter droegen.
De besprekingen, die Nehroe, Tito en
Nasser komende dagen in Tito's zomer
verblijf op het eiland Brioni zullen
houden, zullen slechts door Zuidslavi
sche en Egyptische journalisten versla
gen mogen worden.
WARSCHAU, 14 juli (Rtr.). In War
schau zijn enkele wüzigingen in het ka
binet bekendgemaakt. Het hoofd van de
staatscommissie voor economische voor
bereiding, Szyr, is vervangen door vice-
premier Jedrychowski. De laatste tüd is
in parlement en pers kritiek geleverd op
deze commissie, die te veel centralisatie
zou toepassen en bureaucratisch zou zijn.
Szyr wordt minister van bouwnüverheid,
een nieuw ministerie. De ministeries van
woningbouw en industriële bouwnijver
heid worden opgeheven en de ministers,
Piotrowski en Babinski, van hun functie
ontheven.
Een der leiders van de vroegere demo
cratische party, Moskwa, is benoemd tot
minister voor de kleine industrie en het
handwerk.
BOGOTA, 14 juli (A.F.P.). Nabü
Tolima in Columbia, is vrijdag 'n auto
bus met veertig passagiers in een droge
rivierbedding gestort. Voorlopige berich
ten spreken van 15 doden en talrijke ge
wonden. Dit is het derde ernstige ongeluk
dat zich deze week op dezelfde weg heeft
voorgedaan.
Vier geüniformeerde Arabieren
hebben op de weg van het vliegveld
Lydda naar Tel Aviv een auto aan
gehouden en de bestuurder gedood.
Een vrouw, die ook in de auto zat,
wist te ontkomen.
