Optreden in oorlogstijd van Haagse burgemeester in Tweede Kamer besproken INCIDENT AAN ISRAELISCH- JORDAANSE GRENS Ernstige kritiek op publikatie in Haags Dagblad „Kamer mag niet op stoel van de rechter gaan zitten" Beleid in Hazerswoude gelaakt Brandstichtingen in Polen P.v.d.A. adviseert mr. Schokking ontslag te vragen Het weer in Europa Gezin van zestien personen n. V.S. Staking in Alg lers PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND C.H.-fractie beschouwt kwestie als afgedaan K.V.P.: geen reden voor ontslag Sjepiloftoenadering tot V.S. Gereed voor een actie" Mr, Roosjen V.V.D.: Schokking heeft gefaald Duits kapitaal voor arme Italiaanse gebieden? Italiaanse communisten met vakantie naar Moskou Telefoon 2433 (b.g.g. voor redactie 3987, voor adm. 2970), Giro 274289. Kantoren: Middelburg: Korte Noord straat 35. Tel. 2009, Tel. redactie 2347 en 3162; Vlissmgen' Nieuwstraat 68, Tel. 326; Terneuzen: Dijkstraat 26-28. Exploitatie; Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes. Abonnementsprijs 0,47 per week, ƒ2,— p. maanl, 5,85 per kwartaal. Losse nummers 13 cent. Advertentieprijs 24 cent per m.m. Rubriek Kabouters 10 cent per woord Zeeuwscb Dagblad 12e Jaargang No. 3440 Wnd.-hoofdredacteur: Prof. Dr. J. J. de Jong - Directeur: Jacq de Smit Vrijdag 6 juli 1956 r KAARTJES UIT DE AUTOMAAT (Zie pag. 3). Op- en ondergang van Zon en Mi Zaterdag: Zon op 4.27 u., onder 2 u. Maan op 3.37 u., onder 20.14 u. Hoogwater zaterdag 7 Juli Vlissingen: 0.41 u. 2.00 m., 13.05 u. 2.: m. Terneuzen: 1.07 u. 2.16 m., 13.34 2.32 m. Wemeldinge: 2.21 u. 1.69 n 14.53 u. 1.79 m. Zierikzee: 2.09 u. 1.' m., 14.39 u. 1.53 m. Britse plannen voor Cyprus opgegeven? LONDEN, 6 juli. Reuter. Uit ge zaghebbende bron is donderdagavond in Londen vernomen, dat de Britse re gering haar jongste voorstellen voor Oplossing van de kwestie-Cyprus op gegeven schijnt te hebben wegens krachtige Turkse bezwaren er tegen. Het Britse plan voorzag in zelfbe schikkingsrecht voor de inwoners van het eiland circa 10 jaar nadat de Cy prioten zichzelf bestuurd zouden heb ben. De meerderheid van. de bevolking van Cyprus is van Griekse afkomst en wenst aansluiting bij Griekenland. De Turkse minderheid verzet zich hierte gen. BERLIJN, 5 juli. DPA. Poolse bla den maken melding van „planmatige acties van georganiseerde verzetsgroe pen", waarbij op grote schaal branden worden gesticht, voornamelijk in vroe gere Duitse gebieden. Deze brandstich tingen hebben een ongekende omvang bereikt. Volgens „Tribuna Ludu" werden in mei vier Poolse dorpen volledig plat gebrand. 250 huizen, stallen en schu ren gingen in vlammen op. Het blad „Glos Koszalinski", in het vroegere Oost-Pommeren, schat de schade als gevolg van brandstichtingen op 1,5 miljard zloty. „Zycie Warszawa" deelde een dezer dagen mede, dat in de eerste drie maanden van dit jaar 4900 branden ge woed hebben, waarvan de meeste „door partisanen veroorzaakt werden". Op staatsdomeinen hebben in die tijd 1800 branden gewoed. POZNAN De Poolse autoriteiten zouden be sloten hebben geen maatregelen op grote schaal tegen de betogers van Poznan te nemen, omdat hierdoor wel licht opnieuw, ook elders in het land, onlusten zcuden kunnen uitbreken. Enige honderden mensen die tijdens de straatgevechten in Poznan gearre steerd waren, zouden na twee of drie dagen weer vrijgelaten zijn. (Van één onzer redacteuren) DEN HAAG, 6 juli. Van twee uur tot half zes gistermiddag heb ben zeven leden van de Tweede Kamer gesproken over de nota, wel ke de regering naar aanleiding van de publikaties over de Haagse burgemeester Mr. Schokking, had doen verschijnen. „Wij hopen, dat Mr. Schokking de wijsheid geschonken zal worden om zelf het besluit te nemen heen te gaan. Dit zal hem een zelf overwinning kosten, maar het zal hem eren", zo vertolkte de heer Scheps de gevoelens van de P.v.d.A., nadat hij een rede van ander half uur had uitgesproken. De heren Beernink (CH) en Van Rijckevorsel (KVP) stonden on voorwaardelijk achter het standpunt van de regering, nl. dat er geen aanleiding bestaat het aftreden van Mr. Schokking als burgemeester van Den Haag te bevorderen. De woordvoerder van de AR-fractie Mr. Roosjen stelde, dat zijn fractie niet wil uitspreken, dat Mr. Schokking ais burgemeester van Den Haag niet gehandhaafd moet blijven. Zoals te verwachten was eiste de heer Gortzak (com.) zonder meer het ontslag van de Haagse burgemeester, die hij zelfs de kans niet wilde geven vrijwillig heen te gaan. „De regering moet naar mogelijkheden uitzien, dat Den Haag in de toe komst door een ander geregeerd zal worden", aldus concludeerde Mr. Rit meester (lib.) aan het einde van zijn betoog, terwijl Ds. Zandt (SGP) zich geen oordeel wilde aanmatigen, omdat zoals hij het zeide de zaak-Schokking met politieke bijbedoelingen was ontketend". Vanmiddag zullen de ministers Beel en Van Oven aan het woord komen. Onjuist noemde de heer Scheps (soc.) de veronderstelling, dat de publikaties van het Haagsch Dagblad op bevel van socialistische zijde zou zijn geschied. Mr. Schokking is een omstreden fl- guur en hieraan zal hij zelf een einde kunnen maken door als burgemeester van Den Haag heen te gaan. Zijn pres tige zal er slechts door stijgen, aldus spreker. Mr. Schokking heeft zijn onhoudba re positie zelf uitgelokt door een aan klacht in te dienen bij de Raad van Tucht voor de Ned. journalisten en de uitspraak van dit college. Hij zal hier dan ook de consequenties van moeten aanvaarden. Gefaald Het benoemingsbeleid besprekend, geloofde de heer Scheps, dat dit ten De Kamer zou alles kunnen beoordelen, indien er over de zaak- Schokking een parlementaire enquête zou zijn gehouden, merkte gis termiddag Mr. Beernink (CH) in de Tweede Kamer op. Hij liet er echter met nadruk op volgen, dat hij geen enkele behoefte had aan een parlementaire enguête. De benoeming van de commissie-Donner achtte spr. een bewijs van verstandig beleid. Het rapport van de commissie-Donner zal door de Kamer niet moeten worden ontleend, omdat dit een nieuwe zuivering zou betekenen. Hiertoe is de Kamer onbevoegd, omdat dit zou betekenen, dat zij op de rechterlijke stoel zou gaan zitten. Volgens Mr. Beernink mogen de 22 vragen, zoals deze in het voorlopig verslag voorkomen, door de Kamer niet gesteld worden. Het beleid ten aanzien van de benoeming en herbe noeming van Mr. Schokking achtte de Chr Hist, woordvoerder niet aanvecht baar In 1949, bij de benoeming was er bij de minister van de zaak-Hazers- woude nog niets bekend en bij de her benoeming in 1955 wist men, dat de justitie het niet nodig oordeelde een vervolging tegen Mr. Schokking in te stellen. Aan de zaak-Schokking zal eens een einde moeten komen en daarom be schouwt de Chr. Hist.-fractie deze kwestie nu als afgedaan. Rechtszekerheid „Het gaat hier om de vraag of Mr. Schokking na de publikatie zal moe ten verdwijnen, aldus Mr. Van Rijcke vorsel. Bij de beantwoording van deze vraag zullen oogmerken van algemeen belang de doorslag moeten geven. Uit oogpunt van rechtszekerheid was spr. van oordeel, dat wanneer ons hoogste rechtscollege een uitspraak heeft gedaan, dat hiermede de zaak dan ook uit moet zijn. Wanneer men het voorbeeld van de heer Scheps zou volgen zou de Kamer in-constitutioneel handelen, omdat de Kamer dan zou gaan zitten op de stoel van de rechter. Daarom noemde spr. het onjuist, dat de heer Scheps in zijn betoog de woor den oneerlijk, onbehoorlijk en stom had gebruikt. Verschillende leden van de P.v.d.A.: „U moet beter luisteren, dit waren een aantal citaten...." i De heer Van Rijckevorsel: „Indien de Kamer op voorstel van de heer Scheps rechtertje gaat spelen, dan kan Mr. Schokking in dit college niet met een raadsman komen. Dit zou een on recht tegen Mr. Schokking betekenen. Mr. Schokking is nog steeds burge meester van Den Haag en door thans als Kamer over hem rechter te spelen, treffen wij ook de gezagsdrager", al dus spr., die zich tegen deze gang van zaken verzette. Het benoemings- en herbenoemings- beleid achtte spr. juist en daarom zag de KVP geen aanleiding om Mr. Schokking niet in zijn ambt te hand haven. In het Amsterdamse taxiconflict dat ongeveer zes weken duurt, staan de partijen nog onverzoenlijk tegen over elkaar. aanzien van mr. Schokking volko men gefaald heeft. Indien mr. Schok king zal aanblijven zullen de moei lijkheden rondom zijn persoon en gezag in de toekomst zeker toene men. Buitengewoon slecht te spreken was de heer Scheps over het feit, dat de ministers de 22 vragen, gesteld in het voorlopig verslag over de nota van de commissie-Donner, niet hadden be antwoord. De uitspraak van de Hoge Raad kan in alle opzichten juist zijn, maar dit wil niet zeggen, dat de Ka mer niet met de regering van gedach ten kan wisselen of de heer Schokking al dan niet gehandhaafd moet blijven. Het resultaat van het werk van de commissie van drie achtte spr. zonder meer bedroevend. Een niets zeggend rapport heeft de regering en mr. Schokking in nog groter moeilijkhe den gebracht. „Wat hebben we aan burgemeesters, die onder moeilijke omstandigheden, zoals een bezetting, geen leiding kun nen geven, of die bij de eerste moei lijkheden hun toevlucht nemen tot de veronderstelling van een valstrik", zo riep spr. verontwaardigd uit. Vertrouwelijk dossier Het gebeurde in Hazerswoude be sprekend, concludeerde Scheps het zeer verklaarbaar te vinden, dat de heer Pino angst had. Hoewel de burge meester wist, dat de beide veldwach ters onbetrouwbaar waren, gaf hij aan Plaizier, de oneerlijke en stomme man, opdracht de Pino's te arresteren. Het Nederlandse volk heeft recht op een openlijke rechtzetting van het ge beurde. Heeft de minister van zijn ontstem ming tegenover de voormalige com missaris der Koningin mr. Kesper blijk Segeven toen bleek, dat deze de in- chtingen, die mr. Schokking zelf aan nir. Kesper gaf, niet ter kennis van de minister heeft gebracht? In 1955 wist men, dat er dossiers over deze zaak in omloop waren. Men had bij de her benoeming van mr. Schokking deze zaak geruisloos kunnen doen aflopen. Welk belang is er eigenlijk mee ge diend, dat burgemeester Schokking zonder een verder onderzoek in zijn ambt gehandhaafd blijft? zo vroeg spreker zich af. Spreker wilde weten hoe het mo gelijk was, dat de hoofdcommissaris Valken in het bezit is gekomen van allerlei gegevens over de Haagse bur gemeester en in hoeverre hiervan ge bruik is gemaakt. Tenslotte stelde de heer Scheps de volgende vragen: Is de minister niet van mening, dat de beslissing van de Hoge Raad voor juist gehouden kan worden, zonder dat dit tot de gevolgtrekking behoeft te leiden, dat mr. Schokking in zijn ambt behoort te worden gehandhaafd? Is het juist, dat mr. G. ter Laan, de advocaat-generaal bij de Hoge Raad, prof. mr. G. E. Langemeijer op 15 juni jl. telefonisch heeft medegedeeld, dat hem ook telefonisch de medede ling had bereikt, dat mr. Schokking in een nog ander geval de aanwezigheid van onderduikers aan de S.D. zou heb ben doorgegeven? Is het voorts juist, dat prof. mr. Langemeijer geadviseerd heeft deze gegevens terstond aan de Hoge Raad door te zenden? Is dit door mr. Ter Laan gedaan, zij het dan dat het verslag van de advo caat-generaal aan de Hoge Raad be reids was uitgebracht? Kan de minister van justitie verkla ren hoe de Hoge Raad tot eerder ver melde overweging heeft kunnen ge raken, indien bedoelde, zij het zeer so bere gegevens, aan hem alsnog waren overlegd? Welke redelijke zekerheid meent de regering te hebben, dat de zaak-Schok king haar afsluiting heeft gevonden? Dr. Drees, die gisteren 70 jaar is geworden, ontving gistermorgen op de stoep van het kabinet van een vijf jarig jongetje uit Den Haag een groot boeket bloemen. MOSKOU, 5 juli. APP. De minis ter van buitenlandse zaken van de Sowjet-Unie, Sjepilof, heeft donderdag In Moskou verklaard, dat er een bre de basis bestaat voor normalisering van de betrekkingen tussen de Sowjet- Unie en de Ver. Staten. Hijzelf zou liever spreken van toenadering tussen de twee landen. Sjepilof hoopt, dat hij bij de volgen de zitting van de algemene vergade ring der Ver. Naties in New York ge legenheid zal hebben om besprekingen te voeren met Amerikaanse leiders. Een eerste voorwaarde voor toena dering tussen de Ver. Staten en de Sowjet-Unie is volgens Sjepilof „het muilkorven van de propagandisten van de koude oorlog". In Luxemburg is de eerste steen ge legd voor een „Europese school", die kinderen van functionarissen van de Europese gemeenschap voor kolen en staal zal huisvesten. AMMAN, 5 juli. AFP. De span ning aan de Israëlisch-Jordaanse grens is donderdagochtend nog toegenomen door een incident, waarbij volgens Jor daanse berichten een Israëlische pa trouille schoot op boeren die op Jor daans gebied werkten. Twee Jorda- niërs werden gewond. Een Jordaanse patrouille beantwoordde het vuur, waarna de Israëliërs zich terugtrok ken. De Jordaanse opperste defensieraad is in Amman bijeengeweest. In een communique is beekndge- maakt, dat na bespreking van de toe stand een aantal maatregelen zijn ge nomen om elke Israëlische aanval op Jordaans gebied te verhinderen. Er zijn versterkingen gezonden naar de westelijke oever van de Jordaan. Een Jordaanse militaire woordvoer der verklaarde donderdagavond: „Wij zijn langs de gehele grens gereed om tot actie over te gaan". BESCHULDIGING Een Israëlische woordvoerder be schuldigde donderdagavond Egypte, Syrië, Libanon, Jordanië en Irak dat zij troepen aan de Israëlische grenzen samentrekken of hun troepen in pa raatheid brengen. De Arabische bewe ringen over Israëlische troepenconcen traties langs de Jordaanse grens zijn slechts bedeold om de actie van de Arabieren te vermommen, zo zei hij. Stockholm, half bew. 20 gr. Kopenhagen, regen, 16. Londen, half bew., 22. Luxemburg, half bew., 26. Parijs, zwaar bew., 27. Nice, licht bew., 22. Frankfort, zwaar bew., 27. Genève, onbewolkt, 28. Wenen, zwaar bew., 27. Innsbruck, half bew., 29. Rome, onbewolkt, 31. DE BILT ZEGT: Opklaringen maar ook enkele buien. Krachtige tot matige wind tussen zuid west en noordwest. Dezelfde of iets la gere temperaturen. „Bij de droeve geschiedenis past 'n woord van waardering voor minister Beel voor de ernst en het tempo, waar mede hij deze zaak heeft behandeld", aldus begon mr. Roosjen (A.R.), die de benoeming van de commissie-Donner een zaak van wijs beleid achtte, gis teren zijn betoog over de nota Schok- king. Mr. Roosjen wilde de vraag, of de drie Joodse slachtofers gespaard had den kunnen blijven, bevestigend be antwoorden. In Hazerswoude is een ernstige fout gemaakt, doordat mende S.D. heeft opgebeld. Onafhankelijk van de vraag of men meent met een valstrik te doen te hebben, had dit nooit mogen gebeuren. De strafrechtelijke van deze zaak besprekend, stelde mr. Roosjen vast, dat het Openbaar Ministerie in 1946 geen aanleiding vond een vervolging tegen mr. Schokking in te stellen, on danks het feit, dat de verdediger van de gewezen politieman Koren het vol le licht op mr. Schokking liet vallen ter ontlasting van zijn cliënt. De offi cier van justitie wil geen gevolg ge ven aan een aanklacht van mej. Pino, een standpunt, dat door de minister van justitie wordt gedeeld. Tenslotte is er de uitspraak van de Hoge Raad, zodat men kan zeggen, dat strafrech telijk de kous af is. Onbevredigend Onbevredigend noemde spr. het, dat een klacht voor de zuiveringscommis sie is zoek geraakt. Onjuist noemde mr. Roosjen het, dat men kritiek op het benoemings beleid in 1949 heeft. Omdat de toen malige commissaris der Koningin de minister niet op de hoogte had ge steld, was de minister met het in Hazerswoude gebeurde onbekend. Bij de herbenoeming in 1955 was dit echter anders. Mr. Roosjen besloot met een ernsti ge kritiek op de wijze waarop deze zaak door publikaties van het Haagsch Dagblad aan het rollen is gebracht. Geen doofpot De heer Gortzak (comm.) verzette zich tegen de gang van zaken na de bevrijding, waarbij talloze gevallen volgens hem in de doofpot waren ge stopt. In het bijzonder tot de fractie van de P.v.d.A. stelde spr. dat de zaak- Schokking niet op zichzelf staat. Er is ook nog een zaak-Lemsterland, waarbij de burgemeester uit die ge meente zes joden liet arresteren en omkomen. Deze burgemeester, die lid is van de P.v.d.A. is destijds veroor deeld tot zes maanden voorwaardelijk, maar tijdens zijn proeftijd werd hij herbenoemd. Waarom spreekt de heer Scheps hier niet over? De heer Ritmeester (lib.) was van mening, dat er geen aanleiding bestaat om na te gaan of er ten aanzien van de zuivering fouten zijn gemaakt. Het had spr. verwonderd, dat bij de her benoeming van mr. Schokking de kwestie niet aan de orde was gesteld en dat de minister-president niet op de hoogte was gebracht, zodat hij door de redactie van het Haagsch Dagblad moest worden ingelicht. De heer Schokking heeft in de zaak- Pino gefaald. Nooit had men de S.D. mogen bellen, men had hier risico's durven en moeten nemen. Buitenge woon onjuist achtte spr. het, dat de regering in 1949 niet werd ingelicht door de toenmalige commissaris der Koningin. Nu de minister en de regering in deze zaak geen volkomen klaarheid hebben geschapen, zal men de zaak uit een zeer menselijk standpunt moe ten bekijken. Spr. was reeds eerder van het gebeurde in Hazerswoude op de hoogte gesteld, maar had ten sterk ste ontraden deze kwestie „aan te bin den". De publikaties in het Haagsch Dagblad en dan vooral de verantwoor ding hiervan noemde de heer Ritmees ter volkomen onjuist. Politieke bijbedoelingen Tenslotte sprak ds. Zandt (S.G.P.), die het betreurde, dat men in 1942 te Hazerswoude niet meer voorzichtig heid heeft betracht. Spr. had waarde ring voor het feit, dat mr. Schokking persoonlijk tegen mr. Kesper open kaart had gespeeld. Omdat hier poli tieke bijbedoelingen eeh belangrijke rol spelen, meende ds. Zandt, dat men de zaak thans niet meer moet oprake len. Vanmiddag komen de ministers Beel en Van Oven aan het woord. SCHIPHOL, 5 juli Vanavond ip van Schiphol het zestienkoppige gezih Moons, bestaande uit vader, moeder, acht zoons, vijf dochters en 'n schoon zoon, vertrokken met als bestemming de Verenigde Staten. De familie Moons, die tot voor kort een boederij in Haastrecht heeft be woond, zal ook in het nieuwe vader land zich aan het boerenbedrijf wij den, op één uitzondering na. Een vaft de zoons wil in de techniek. ROME, 5 juli. (Reuter). In een Italiaans-Westduits communique, det na besprekingen tussen regeringslei ders is uitgegeven, wordt onder meer verklaard, dat men volledige overeen stemming had bereikt over de doelen, die binnen de Noordatlantisehe-ver- dragsorganisatie „de essentiële ba sis van hun optreden op internationaal gebied" zullen worden nagestreefd en over de gemeenschappelijke pogin gen om het proces der Europese een making te versnellen. De staatslieden bevestigen in het communique, dat de toepassing van concrete ontwapeningsmaatregelen vergezeld moet gaan van de oplossing van hangende politieke problemen, waaronder als eerste het vraagstuk der Duitse hereniging. Een algemene ontwapeningsovereenkomst zou doel treffende controlemaatregelen moeten omvatten. Martino en Von Brentano tekenden een protocol, waarbij een Italiaans- Duitse commissie in het leven wordt geroepen, welke economische proble men moet bestuderen, die voor belde landen van belang zijn. Martino verklaarde, dat de rege ringsleiders op economisch gebied o.m. hadden gesproken over de in vestering van Duits kapitaal, dat de arme gebieden van Zuid-Italië moet helpen ontwikkelen. Ook was de kwestie van de tewerkstelling vatl Italiaanse arbeiders in Duitsland ter sprake gekomen. ALGIERS, 5 juli. Reuter. Bijna alle Mohammedaanse winkeliers in Al giers hebben donderdag gehoor gege ven aan de nationalistische stakings- oproep en hun winkels gesloten gehou den. Het verkeer in het Europese gedeelte van Algiers lag gedeeltelijk stil door staking van Mohammedaanse arbei ders bij het vervoersbedrijf. Er reden slechts enkele trams en autobussen, be stuurd door Europeanen en bewaakt door militairen. ROME, 5 juli (A.F.P.). Drie voor aanstaande leden van de communistische fractie in het Italiaanse parlement, Gian- carlo Pajetta, Carlo NegarviUe en Gia- como Pellegrini, zijn woensdag per vlieg tuig naar Moskou vertrokken. Niet-communistische waarnemers in Rome zijn verbaasd over het feit, dat Togliatti, de secretaris-generaal van de communistische partij, en ook het partij bestuur niet op de hoogte waren van dit vertrek, op een ogenblik, dat in het par lement belangrijke kwesties aap de orde zijn. Togliatti verklaarde, dat hij niet van het vertrek afwist. Maar, zo voegde hij hieraan toe, de reis zal wel verband hou den met de vakantie, die een honderdtal „kameraden" in de Sowjet-Unie gaat doorbrengen. -■ Dr. Dibelius, voorzitter van de Raad van de Duitse Evangelische kerk heeft zich uitgesproken tegen invoe ring van de dienstplicht op dit tijd stip. Premier Nasser van Egypte zal een bezoek brengen aan Jordanië.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1956 | | pagina 1