Landbouwmij. „De
vrijdag eeuwfeest
Bathpoiders" viert
drooglegging
van
Toorenvliedt
Openluchttheater
11 juli a.s. in
gebruik
wordt
genomen
BROMFIETSERS
OPGELET!
CHR. H.B.S. VOOR WALCHEREN
KRIJGT EEN N00DSCH00L
Proefbedrijf „Scheldemonden" te
Bruinisse in trek bij de boeren
herdenkt tevens
En
het gouden jubileum
van de huidige maatschappij
Zeeuwse Jonge Kerk-groepen
helpen vluchtelingen-kinderen
Vroeger honderd paarden en ihans- nog zeventien
Examens spoedcursus
Chr. Kweekschool
Ontwikkeling is vooral in laatste 50 jaar
bijzonder gunstig geweest
Rijksgoed keuring en
bouwvergunning
ontvangen
Gunstige financiële
uitkomsten in 1955
Groep constructie- en
machinebedrijven
Zeeland
Geschenk van Belgisch Hoste-comiié
Zeelands toneeladviseur'Het theater
is Shakespeare waard'
Door uitgebreide proeven wordt nuttig
werk verricht
Onrustig
Gejaagd
AKKERTJES
Zaak „Confidence"
werd aangehouden
Donderdag 28 juni 1956
ZEEUWSCH DAGBLAD
pagina 2
RILLAND-BATH, 27 juni. worden gevierd en zal tevens het
Een eeuw geleden kwam de eerste I vijftigjarig bestaan van de maat-
Bathpolder droog en vijftig jaren schappij „De Bathpoiders" worden
reeds heeft de N.V. Landbouw-
maatschappij „De Bathpoiders"
zijn werkzaamheden verricht.
Deze maatschappij heeft bewezen
van grote betekenis te zijn voor de
ontwikkeling van de polders, een
ontwikkeling, die in opgaande lijn
is gegaan, vooral dank zij een
vooruitstrevend beleid, dank zij de
toepassing van de uitkomsten der
moderne landbouwwetenschap.
Morgen zal het eeuwfeest van
de drooglegging der eerste polder
herdacht.
De geschiedenis van de Bath
poiders is een zeer interessante.
Het is een geschiedenis, die niet
alleen in de kring van de commis
sarissen der maatschappij bekend
is, doch waarvan ook vele anderen
in ons land en heus niet alleen
in Zeeland hebben gehoord.
Over de agrarische kant van de
geschiedenis van de polder voor
1906 is niet veel bekend. De gang
van zaken schijnt echter niet
steeds aanleiding te hebben gege
ven tot juichen. Verwondering kan
dat overigens niet wekken als men
weet dat men een tijdlang een di
recteur heeft gehad, die voordien
machinist op de grote vaart was.
Deze man had echter wel steeds
grote belangstelling vt>or machines
en daarom trof men voor 1906 in
de Bathpoiders reeds tal van ma
chines aan, die men op andere
boerderijen met een lampje moest
zoeken.
Er was zelfs voor 1906 in de
Bathpoiders al een tractor aan het
werk!
Morgein gaat maximum
snelheid in
GOES Morgen (vrijdag) wor
den de snelheidsbepalingen voor
bromfietsen van kracht. De maxi
mumsnelheid voor bromfieten is
dus met ingang van morgen veer
tig kilometer.
Van de politie hebben wij ver
nomen dat op de naleving van het
nieuwe voorschrift strenge contro
le zal worden uitgeoefend. Reeds
vanaf vrijdag.
o
MIDDELBURG, 27 juni Aan de Chr.
Kweekschool werd de onderwijzersakte
behaald door mej. J. H. Noback te Mid
delburg en de heren C. Alewijnse te Mid
delburg, J. W. Th. Quist te Middelburg,
J. Philipse te Wemeldinge, P. M. W. J.
E. van der Slikke te Vlissingen en C.
Verhoole te St. Annaland. Deze bezitters
van het einddiploma HBS volgden een
spoedcursus van 15 maanden. Geen hun
ner werd afgewezen.
Aan de Espenlaan fe Middelburg
In 1906 dus nadat de tegenwoordige maatschappij het beheer
had overgenomen werd de heer W. Kakebeeke uit Goes directeur.
Ondanks de grote moeilijkheden, waarmede hij te kampen had, wist
de heer Kakebeeke het bedrijf toch op heel wat hoger niveau te
brengen. Moeilijkheden waren er legio: dijken moesten worden ge
dicht, de grond moest worden verbeterd en tal van woningen en ge
bouwen hadden dringend herstel nodig. In 1907 werden echter bij
Zuidhof reeds bieten verbouwd evenals andere zomergewassen,
waarvan de opbrengst verrassend goed was.
Ten noorden van de spoordam on
dervond men echter vrij grote moei
lijkheden. Daar zaten grote gaten in
de dijken en moest opnieuw met de
ontginning worden begonnen. Omdat
het water uit de Oosterschelde een
jaar lang uit- en ingestroomd was,
was de structuur van de grond be
dorven. Men heeft hier jarenlang
zich tevreden moeten stellen met ge
wassen van minderwaardige kwali
teit, doch geleidelijk aan werd de
toestand beter.
In 1908 werd de boerderij Westhof
gebouwd, werd een weg door de Twee
de Bathpolder aangelegd en werden
havens in orde gemaakt.
In het najaar van 1908 werd de heer
W. Koning aangesteld als directeur.
Hevige storm
In 1911 spande het weer geducht
voor het bedrijf, toen op 30 september
een hevige storm het water in de Oos
terschelde hoog opdreef. De dijk nabij
Ilogerwaardpolder begaf het en daar
aan is het te danken geweest dat.het
bedrijf gespaard bleef. De dijken lie
pen niettemin ernstige schade op.
Aan het einde van de eerste wereld
oorlog was men in de Bathpolder de
ernstigste structuurmoeilijkheden te
boven en begon een periode van bloei,
mede dank zij de goede prijzen, die
voor de landbouwproducten werden
betaald. De crisisjaren maakten daar
aan echter weer een einde. Het bedrijf
kende zijn op- en neergangen, doch in
1934 was men toch reeds weer zover,
dat er zonder verliezen geëxploiteerd
kon worden. In dit jaar begon in feite
de mechanisatie, die zich voortdurend
heeft uitgebreid.
Bij de ramp bleven de Bath
poiders gespaard, zij het maar nauwe
lijks.
Arbeidskrachten
Naar wij vernemen is het aantal ar
beidskrachten bij de maatschappij
thans ongeveer de helft van het aantal,
dat voor de laatste wereldoorlog in
dienst van de onderneming was. Vroe
ger had men ongeveer honderd paar
den, thans heeft men er nog zeventien.
De tractor heeft veel werk van het
paard overgenomen.
GOES, 27 juni. Naar wij ver
nemen heeft het bestuur van de
Chr. H.B.S. voor Walcheren rijks-
goedkeuring en bouwvergunning
gekregen voor de bouw van een
noodschool aan de Espenlaan (park
Griffioen) te Middelburg.
De noodschool omvat 10 gewone
leslokalen, een tekenlokaal, een
vaklokaal voor natuur- en schei
kunde en een gymnastieklokaal
dat tevens wordt ingericht voor
overblijflokaal, aula etc. Verder
komt in deze school een lokaal
voor de directeur, voor de onder
directeur, voor de docenten, voor
de amanuënsis en voor de concier
ge. In verbinding met het natuur-
en scheikundelokaal komt een
ruimte voor het opbergen van in
strumenten en chemicaliën. Naast
Jaarverslag „Ziekenhuis-
verpleging op Walcheren"
MIDDELBURG, 27 juni. In het
verslag over het jaar 1955 van de Ver
eniging Ziekenhuisverpleging op Wal
cheren wordt gezegd, dat het boekjaar
in eerste instantie in het teken stond
van belangrijke organisatorische ver
anderingen.
Evenals in het vorig jaar kon een
flinke vooruitgang worden geboekt
voor wat betreft de AA en B-C verze
keringen. De financiële uitkomsten
bleken mede dank zij de tussentijds in
gevoerde premieverhoging voor de A-
verzekering op 1 juli van dien aard,
dat het bestuur het aandurfde voor
1956 tot geen verhoging over te gaan,
niettegenstaande de belangrijke ta
riefsverhogingen, die van het Gasthuis
te Middelburg te verwachten zijn.
Het bestuur besloot het Nationale
Rheumafonds een bijdrage te verlenen
van 1 cent per verzekerde, hetwelk
neerkwam op een bedrag van f 169.85.
Deze bijdrage was gevraagi om de
actie op gang te brengen teneinde te
komen tot een meer systematische be
strijding van deze volksziekte.
Reeds lang was bij het bestuur het
plan gerezen om zo de middelen van
de aanvullende verzekering AA dit
toelieten ook de uitzending van kin
deren naar herstellingsoorden en va
kantiekolonies- te steunen.
Nu bleek, dat dit inderdaad het ge
val was stond niets meer dit plan in
de weg, en werd besloten aan de kin
deren wier ouders lid waren van de
aanvullende AA-verzekering en wer
den uitgezonden, een bijdrage te ver
lenen van f 40.per kind en per jaar.
Dit besluit is voorzichtigheidshalve
voorlopig genomen voor de tijd van 1
jaar, ingaande 1 april 1956.
De ontwikkeling van de Bathpoiders
is vooral in de laatste vijftig jaar
het geheel thans overziend vrij gun
stig geweest. Dat is zonder twijfel voor
al te danken aan allen, die in de maat
schappij leiding hadden te geven,
evenals aan het personeel, dat men in
dienst had.
Geen schaduw
Dat het de eerste vijftig jaar na de
drooglegging van de eerste polder niet
zo erg floreerde toen een Engelse maat
schappij het beheer voerde, werpt geen
schaduw over de blijdschap, die er
thans mag zijn bij de herdenking van
het gouden jubileum der huidige maat
schappij. Zij hebben de polders tot gro
te ontwikkeling weten te brengen. Ie
dere rechtgeaarde Zeeuw is daar te
recht trots op.
Raad Aagfekerke verleent
geen subsidie voor
kerkrestauratie
AAGTEKERKE, 27 juni. In de
hedenavond onder leiding van burge
meester J. Geuze gehouden raadsver
gadering werd het voorstel om aan de
Ned. Herv. gemeente subsidie te ver
lenen voor de restauratie der kerk,
verworpen. Tegen stemden de S. G. P.
en Vrije Lijst.
xj3.4A«m«:ij-r jlyCesciu»
RAAD VAN NISSE
NISSE, 27 juni De raad kwam. bijeen
onder leiding van burgemeester J. D. Jan
sen. Het voorstel tot het verstrekken van
een subsidie van f 5 aan de stichting Rem-
brandtherdenking om te komen tot de
oprichting van een nationaal monument
te plaatsen in Leiden, werd aangenomen.
Ook het voorstel tot wijziging van de al
gemene politieverordening, inzake het la
ten loslopen van pluimvee werd aangeno
men.
Tijdens de rondvraag vroeg de heer C.
J. Bos of de nieuwe schietvereniging in
de school mag vergaderen en in de win
ter des vrijdags schietoefeningen' in de
schoolgang mag houden. Dit werd goed
gekeurd. De heer van de Guchte vroeg
om het Essendijkje in orde te laten ma
ken ten behoeve van de ontsluiting van
Nfcse. De heer Boonman sloot zich daar-
bij aan. Dit punt werd aangehouden tot de
volgende vergadering.
Aki ie voor Koreaanse scholiertjes
GOES, 27 juni. De Jonge Kerk in Zeeland is een aktie begonnen om
gelden bijeen te brengen voor beurzen voor kinderen van Vluchtelingen.
Dit geld hiervoor zal speciaal worden aangewend voor de Koreaanse kin
deren. In dit land, dat zo geweldig door de oorlog werd getroffen, tiert de
kinderarbeid nog welig en de mensen hebben geen geld om hun kinderen
naar school te laten gaan.
Een jaar schoolgaan kost f 76.per kind en nu heeft het district de Beve-
landen van de Jonge Kerk zich als doel gesteld dat elke Jonge Kerk-groep
in dit district minstens f 76.bijeenbrengt om zodoende een kind in de ge
legenheid te stellen naar school te gaan en op die school in aanraking ge
bracht te worden met het Evangelie.
GOES, 27 juni. Onder auspiciën
van de Landelijke Sectie Construcne-
en Machinebedrijven van de BSCM
vond In de „Prins van Oranje" te Uoes
de oprichtingsvergadering plaats van
de regionale groep Constructie- en Ma
chinebedrijven „Zeeland".
Na de opening «gaf de heer D. Scnoo-
neveld uit Zaandam, voorzitter van net
bestuur van de Landelijke Sectie Con
structie- en Machinebedrijven, een over
zicht van de ontwikkeling zoals die m
de BSCM heeft plaats gehad en die ge
leid heeft tot de vorming van landeltj-
ke secties van gelijksoortige bedrijven.
Zo is ook de sectie constructie- en
machinebedrijven ontstaan. Deze sectie
vormt nu overal in. het land regionale
groeperingen met een eigen bestuur,
zodat men in eigen kring alle na:ang-
rijke sociale- en economische proble
men kan bespreken.
Er zijn allerlei problemen, die men
individueel niet, maar gezamenlijk wei
tot een oplossing kan brengen. De na
sis van dit alles moet echter zijn het
onderling vertrouwen en de wil tot sa
menwerken.
Daarnaast wees de heer Schoonevesd
op de vraagstukken dte op landelijk ni
veau worden aangepakt.
Dat er ook in Zeeland behoefte be
staat aan ,een regionale G.M.-groep
bleek uit het feit, dat er aan het einde
van de middag reeds een voorlopig be
stuur kon worden gevormd, bestaande
uit de heren: J. de Nood te Middelburg,
voorzitter; C. I. Somers te Vlissingen,
secretaris; J. G. HoIIestelle te Goes en
de heer J. Griep te Hansweert.
MIDDELBURG, 27 juni. De opmerkelijke kwaliteiten van het
fraai gelegen openluchttheater in het park Toorenvliedt beperken
zich niet tot de buitengewoon fraaie ligging en het grote aantal zit
plaatsen (1275). Toneeltechnisch gezien bezit het in zijn aanleg even
eens bijzondere kwaliteiten. Deze loftuitingen mochten wij optekenen
uit de mond van de toneeladviseur voor Zeeland, de heer J. Lemaire,
die bij de officiële ingebruikneming van het theater, op woensdag
avond 11 juli a.s. de regisseur zal zijn, als de „Openluchtspelers"
Zeeuws spelersmateriaal, door de heer Lemaire bijeengebracht
het kostuumstuk „Hoe het weeuwtje uit het Hof van Holland werd
gevrijd", van Potgieter en Charivarius zullen opvoeren,
Tevoren vindt uiteraard de offi
ciële opening plaats, die zal geschie
den door de voorzitter van de stich
ting „Nieuw Walcheren", de heer J.
L. Verhagen uit Vlissingen. De heer
Verhagen zal het openluchttheater
overdragen aan de burgemeester van
Middelburg, mr. dr. N. Bolkestein,
die het op zijn beurt weer in beheer
overdraagt aan de stichting open
luchttheater, waarvan jhr mr. T. A.
J. W. Schorer de voorzitter is.
KLEDERDRACHTEN
Voordat de overdracht plaatsvindt is
er een show van oude Zeeuwse kleder
drachten (18e eeuw), waarvan een
veertigtal personen meewerkt. Er zul
len kostuums te zien zijn van het oude
Walcheren, Zuid-Beveland en Zeeuws
Vlaanderen, uit het land van Hulst.
Voorts verlenen zes bazuinblazers
van het Middelburgse „Achilles" mede
werking.
Na de officiële overdracht treedt een
twaalftal leden van de balletgroep van
mevr. Soesman-Huffenreuter uit Dom
burg voor het voetlicht, waarna er
wordt gepauzeerd. Na de pauze is er
dan de opvoering van „Het weeuwtje".
De heer Lemaire hoopt in het ver
volg ieder jaar een toneelspel in het
serieuze genre op te voeren met de
„Openluchtspelers" in het theater.
Het is zjjn mening, dat bij de keuze
van de stukken 't accent zal moeten
vallen op de klassieken. Zijn gedach
ten gaan uit naar Shakespeare;; „dat
is het theater waard".
Anderzijds wil men. het theater be
schikbaar stellen voor verenigingen en
organisaties, hetzij voor een bespeling,
een meeting of een conferentie.
Het openluchttheater, dat zoals be
kend werd gefinancierd door het co
mité van wijlen Minister Hoste (B.),
bezit een buitengewoon goede outilla
ge. Het schakelhuisje, van waaruit een
tiental schijnwerpers er zijn twee
ranke, onopvallende masten en de
voetlichten worden bediend, is keurig
weggewerkt. Hetzelfde kan worden ge
zegd van de kleedkamers, die achter
het toneel zijn gebouwd. Souffleur,
schakelkamer en kleedkamers hebben
een onderlinge telefonische verbin-
dinp. Veertien smeedijzeren lantaarns
zeer stijlvol werden voor het the
ater vervaardigd door de firma Steke-
tee te Souburg. De akoestiek kan prima
worden genoemd.
De bossages de aanleg van het
openluchttheater is zoals bekend een
ontwerp van de landschapsarchitekt,
de heer Broerse uit Amsterdam zijn
Zaterdag 7 juli as. zal te Bergen op
Zoom in de Oosterschelde de traditio
nele 1200 meter zwemwedstrijden wor
den gehouden. De start is omtreeks
half drie vanaf de Kop van *t Hoofd.
de tekenzaal is een ruime werk-
kast geprojecteerd en naast het
gymnastieklokaal een zeer ruime
garderobe. De school bestaat uit
drie vleugels resp. 80 meter, 54
meter en 26 meter lang. De vleu
gels vormen tezamen een hoef
ijzermodel waartussen een tegel
plaats van circa 900 vierkante me
ter. Voor 200 rijwielen komt een
aparte berging.
De bij dit artikel geplaatste foto
laat U het vooraanzicht van een der
zijvleugels zien.
De centrale verwarming zal geschie
den door een oliestookinstallatie, waar
voor twee tanks in de grond komen, elk
met een inhoud van plm. 5.000 liter.
De grootste
De bouw van de school, met inbegrip
van de aanleg van de centrale verwar
ming, licht, water, sanitair en het schil
derwerk, wordt geheel verzorgd door
de firma A. van 't Verlaat te Giessen-
dam.
Deze firma heeft de laatste jaren al
meer dan 200 houten noodschoten ia
ons land geplaatst, waarvan alleen in
Amsterdam 40 stuks. Maar dit wordt
de grootste houten noodschool die door
de firma Van 't Verlaat tot op heden
voor het Middelbaar Onderwijs werd
gebouwd. wordt naar gestreefd, dat
S de school per 1 september a.s. in ge
bruik kan worden genomen. De jnrich-
i ting zal weliswaar dan nog niet geheel
gereed zijn, maar het bestuur streeft er
j naar, dat dit zo spoedig mogelijk ge-
j reed komt
noodoplossing
Uur. H. B. S. voor Walcheren
oestaat per 1 september 1956 drie
jaar en telt nu reeds 197 leerlingen.
Ruim 80 nieuwe leerlingen hebben
zich voor de eerste klas aangemeld.
Maar al te spoedig zal dan ook blij
ken, dat de school weer te klein is
en een Vierde vleugel bijgebouwd
moet worden. Hoezeer het bestuur
verheugd is met deze noodschool, het
blijft een noodoplossing. Alle pogin
gen zullen daarom in de komende ja
ren worden aangewend om te komen
tot een permanent schoolgebouw,
dat plaats zal bieden aan 400 500
leerlingen.
Momenteel is de Chr. H.B.S. gehuis
vest in het gebouw van de handelsdag
school te Middelburg.
BRUINISSE, 27 juni. Al wacht geheel Nederland op beter zomerweer,
dit betekent niet, dat de groei van de produkten stil staat. Tevens is de
tijd aangebroken, dat honderden landbouwers en kwekers weer een kijkje
komen nemen op het proefbedrijf Scheldemonden, waar het koren ln de aar
staat, de erwten bloeien, de aardappelen veelbelovend in de rijen staan en
de suikerbieten verwachtingen doen wekken aan een goede opbrengst met een
goed gehalte.
Op het gebied van de Hollandse ui
is dit proefbedrijf enig in Europa. Ner
gens zal men zoveel variëteiten kunnen
tonen.
Dertien honderd velden met verschil
lende kruisingen, met inteeltlijnen en
andere proeven vindt u er naast een
onkruidbestrijdlngsproef, die het straks
overbodig zal moeten maken, dat nog
langer uienwieders worden gevraagd.
Men behandelt de grond voor of kort
na de uitzaai met een preparaat en het
zo hinderlijke onkruid ln de uien komt
niet meer op.
De wintergranen zijn uitgevroren,
vandaar dat alleen zomertarwe te zien
Is. Het internationale nacobrouwproef-
veld toont verschillende rassen tot zélfs
gerst uit Canada en Venezuela toe.
Voor wie de suikerbiet maar een sui
kerbiet Is, ls op de proefvelden veel te
leren. Ook hier is de wetenschap hard
ln de weer om de biet te kweken met
de hoogste opbrengst en het hoogste
suikergehalte.
Bij het begin van het bedrijf zijn
de aardappelkrulsingsproeven en de
ziektebestrijdingsproeven ln aardap
pelen als altijd interessant. Wie de
aardappelselectlebedrijven betreedt
begint het reeds te duizelen van de
namen. Vroege aardappelen ln zes
rassen en consumptieaardappelen ln
tientallen rassen.
sedert de inplant, op 3 november 1951,
bijzonder groed gegroeid; het estheti
sche is hier op zeer gelukkige wijze ge
koppeld aan het funktionele. Voor de
aanvang van opvoering en overdracht
zal het Middelburgse muziekkorps een
concert in het park geven. Na de op
voering van „Het weeuwtje" zullen al
le medewerkenden nog eenmaal geza
menlijk voor het voetlicht treden voor
een fleurig en vrolijk slottableau.
300 GENODIGDEN
Deze officiële ingebruikneming zal
worden bijgewoond door ongeveer 300
genodigden, zodat daarnaast nog een
groot aantal belangstellenden de avond
mee kan maken. Na afloop is er voor
de genodigden een ontvangst Op het
stadhuis.
Bij ongunstige weersomstandigheden
zal de avond in de Schouwburg worden
gegeven, waar dan dus ook de over
dracht zal plaatsvinden. De belangstel
ling zal dan uiteraard door het gerin-
gei'e aantal zitplaatsen tot de genodig
den moeten worden beperkt.
Bij gunstige weersomstandigheden
zal de Stoomtram Walcheren enige bij
zondere busdiensten zoals van Plein
'40 in Middelburg naar het stadspark
Toorenvliedt inlassen.
De Middelburgse kunstschilder Jac.
Prince ontwierp een blijvende affiche
voor het openluchttheater.
De erwten vertonen, zoals ln het
begin reeds gezegd, een prachtige
stand, al is er voor de insider weer een
verschil in de verscheidene soorten:
zes rassen groene, 5 rassen schokkers en
5 rassen eapueijners.
Het vlas toont zich niet op zijn best.
Men kan er het nieuwe vezelvlas zien.
Op het bedrijf worden verder uitge
breide proeven genomen met het dro
gen van graan, peulvruchten of groen-
voeder, terwijl ijverig wordt gezoent
om te ontkomen aan het z.g. koprot
in de uien.
Wie de resultaten van 40 of 50 jaar
geleden vergelijkt met de opbrengst
van thans kan niet anders dan erken
nen, dat voor de landbonw ln een halve
eeuw buitengewoon veel is bereikt en
dat ook het Proefbedrijf nuttig werk
verricht.
Ingezonden Mededeling (adv.)
flitsen Uw klachten wegt
Kantonrechter Middelburg
MIDDELBURG, 27 juni. Voor het
ontvangen en opstallen van een reac-
tiedier (een koe) is de landbouwer P.
W. uit Koudekerke woensdag door de
kantonrechter te Middelburg, mr. J.
Moolenburgh, veroordeeld tot een boe
te van 60.subs. 15 d. De ambtenaar
van het O.M., mr. T. Lebret, had f 75.—
subs. 15 d. geëist.
De zaak tegen de sleepbootkapitein
F. L. R. uit Antwerpen, die terecht
stond in verband met de aanvaring
met de „Confidence", die op 8 maart
van het vorig jaar in de havenmond
van Wemeldinge zonk moest wor
den aangehouden; er dienen nog meer
getuigen te worden gehoord.
De sleepbootkapitein van de „Liège"
die o.a. bij de aanvaring de „Edel
weiss" sleepte, die de scheepswand
van de „Confidence", welke weer werd
getrokken door de „Jata", openscheur
de werd tenlastegelegd, dat hjj by
het binnenvaren van de haven van
Wemeldinge niet voldoende vaart ver
minderde, toen de aanvaring dreigde.
