H „ouweh&nös öieRenp&Rk" treki duizenden bezoekers £eft &ec£e, dat Mm do-oA de 9&e&t yetuiyeti mayen Ontwikkeling Ontspanning Gezelligheid Rembrandt-Bijbelsrijke schat van Bijbelse voorstellingen met bijbehorende teksten Wanneer komt het nationaal za.e WAARHEEN 't Zeeuwsch Weekend Gedurende gehele maand juni I ii| KWALITATIEF op hoog niveau staande reprodukties van werk van Rembrandt worden zulks uiteraard in verband met de geboortedag van de grote schilder, thans 350 jaar geleden ge durende de gehele maand juni geëxposeerd in de provinciale biblio theek te Middelburg. Het is een kleine, doch opvallende tentoonstelling. De reprodukties van tekeningen en etsen zijn gedeeltelijk afkomstig uit de map Flechsig „Zeichnungen alter Meister im Landesmuseum zu Brauschweig" en ten dele uit de map Becker „Handzeichnungen Hollandischer Meister". Deze reprodukties mogen zeer voortreffelijk worden genoemd en benaderen op een zodanige wijze het origineel, dat zij zowel materieel als kunsthistorisch een grote waarde verte genwoordigen. Het geëxposeerde, dat tevens een groot aantal fraaie boekwerken over het leven en de werken van de grote meester om vat, werd bijeengebracht en ingericht door de bibliothecaris, de heer H. Pieters. in Prov. bibliotheek ie Middelburg geen eigenlijke Bijbeltekst voorhanden is. Deze Rembrandt-Bijbels waren het geschenk van de bezoekers bij de ope ning van de bibliotheek. In de expositie, die in de leeszaal is ondergebracht, zijn tevens enkele reprodukties opgenomen van tijdge noten van Rembrandt, zoals bert Doomer, Maerten Stoop Leupenius. Oostenrijker winnaar van internationaal orgelconcours Q e ter gelegenheid van het zesde inter nationaal orgelconcours te Haarlem uitgeschreven prijsvraag voor het compo neren van een sonatine voor orgel heeft als resultaat gehad, dat uit dertien landen zeven-en-veertig inzendingen werden ontvangen. De jury, bestaande uit Henk Badings, drs. M. Geerink Bakker en Al- bert de Klerk, heeft de uitgeloofde prijs van 400,toegekend aan Josef Frie- drich Doppelbauer uit Wels (Oostenrijk). In het op 13 juli te geven concert voor Lam- I orgel en orkest in het concertgebouw te en J. Haarlem, zal de organist Albert de Klerk I deze compositie uitvoeren. Deze laatste heeft ervoor gezorgd uit eigen bezit! dat het eerste boek werk, waarover iets over Rembrandt wordt gerept, het in 1642 van de hand van de Leidenaar Philips Angels ver schenen „Lof der Schilder-Konst", niet op de tentoonstelling ontbreekt. Reprodukties, die het origineel zeer Jicht benaderen t t Wanneer de auteur over Rembrandt verhaalt, dan spreekt hij van „be rucht", „is dien wijt beruchten Rem brandt" met berucht bedoelde men in die tijd beroemd; de betekenis van het woord heeft zich sedertdien danig gewijzigd! De prov. boekerij van Zeeland kan zich met het bezit van dit boekje bij zonder gelukkig prijzen: slechts van drie exemplaren is het bestaan bekend. Het werkje is zó kostbaar, dat het, gescheiden van de andere boekwerken waarvan men de waarden even eens niet moet onderschatten in en vitrine werd gelegd. Ni;uwste standaardwerk Het nieuwste, in Engeland ver schijnende standaardwerk over het tekenwerk van de schilder is op de expositie te zien. Deze uitgave zal zes delen omvatten; vier verschenen er reeds en deze vier zijn in de bi bliotheek in de Abdijgebouwen te zien. Onder glas zijn de waarlijk schitte rende reprodukties uitgestald. Het ge- exposeerde is het resultaat van een zeer willekeurige keus, beoogt daarom niet een didactisch overzicht te zijn Van alle perioden van de schilder; an derzijds is het tentoongestelde rijk, niet alleen door het onbetwiste mees terschap van de schilder, doch ook door de variatie, die in het tentoon gestelde werd gebracht. Naast zijn ro mantische landschapskunst liggen er studiebladen van de meester, waarop men kan volgen hoe zijn figuren rijp ten. Zoals dat bij elke Rembrandt-ten- toonstelling het geval is, kan men zich verbazen over de (moderne) opvattin gen van de schilder omtrent de licht val J[it eigen bezit Dan zijn er de Rembrandt-Bij bels geëxposeerd, eveneens uit eigen bezit. Deze werden in het begin van deze eeuw uitgegeven, ter gelegenheid van de'herdenking van de 300ste geboortedag van de schilder; het werk, dat twee delen, het Oude en het Nieuwe Testa ment omvat, werd toen opgedra gen aan de Koningin Moeder. Uit de rijke schat van Bijbelse voor stellingen, die de meester met pen seel, tekenstift en etsnaald in beeld bracht, is toen een keuze ge daan. Met de bijbehorende teksten zijn deze in de volgorde der Hei lige Schrift gebundeld. Bij de voorbereidingen tot de samen stelling van deze Rembrandt-Bijbels die vele jaren vergden bleek reeds, dat de stof voor de geschiedkundige Bijbelboeken in voldoende omvang voorhanden was. Anders lag dit met de Oud-Testamentische boeken: Levi ticus, Numeri en Deuteronomium, de dichterlijke boeken Psalmen, Spreu ken, Prediker, Hooglied en de Profeten en in het N.T. de brieven der Aposte len en de Openbaring van Johannes. Deze moesten in opname enigszins te kort schieten, een verschijnsel, dat evenwel in de aard der zaak ligt en zich bij alle geïllustreerde Bijbeluitga ven voordoet. Daarnaast werden enige voorstellingen opgenomen, waarbij Er is nog lang geen geld genoeg REVBRANDTHIIIUMENT? (Van één onzer verslaggeefsters.) et bestuur der Stichting Rembrandtherdenking 1956 heeft nog geen beslissing genomen, of het aan een beeldhou wer een opdracht zal geven voor het maken van een nationaal Rem- brandtmonument, dat te zijner tijd in Leiden geplaatst zal worden". Dit heeft de vice-voorzitter van 't bestuur, de heer T. M. H. van Wa- veren, medegedeeld. Waarschijn lijk zal er wel toe worden over gegaan een vaste opdracht te ver strekken. Of dit aan een Neder lander dan wel aan een buitenlan der zal zijn, daaromtrent is even min een besluit gevallen. De verwezenlijking van het plan voor een nationaal monument in de geboortestad van de schilder is af hankelijk van de gelden, die het Ne derlandse volk hiervoor ter beschik king zal stellen. Om deze financiën bijeen te brengen, houdt de stichting een loterij (100.000 loten van fl. Het lot is uitgevoerd in een acht pa gina's tellend boekje, dat een korte biografie en reproducties van vijf etsen en tekeningen van Rembrandt bevat. Op elke tweeduizend verkoch te boekjes wordt een prijs verloot, bestaande uit een reis voor twee per sonen ter waarde van circa f 400 naar een museum in Europa, waar Rem- brandts hangen. Ook omtrent de plaats waar het monument in Leiden zal worden opgericht, is nog geen beslissing genomen. Het aanvankelijke plan van het bestuur, een prijsvraag, waaraan drie Nederlandse en drie buitenlandse beeldhouwers zouden kunnen deelnemen, heeft men laten schieten, omdat dit volgens de des kundigen tot een mislukking zou leiden. Nog geen opdracht aan beeldhouwer verstrekt De geldinzameling De stichting heeft zich om de no dige gelden te verwerven tevens tot alle provinciale- en gemeentebesturen gewend, met het verzoek om een bij drage, gebaseerd op een bepaald be drag per inwoner (nog minder dan één cent) beschikbaar te stellen. Een zelfde verzoek werd gedaan tot alle ondernemingen en verenigingen. Er werd gevraagd maximaal een bedrag van f 100.Zij, die dit bedrag schen ken, ontvangen een exemplaar van het boek „Rembrandt", geschreven door mevrouw Henriëtte L. T. de Beaufort. In de Pieterskerk te Leiden zal donderdag 12 juli een herdenkings bijeenkomst gehouden worden, waar enkele Leidse hoogleraren en kunst historici zullen spreken en waar de Rembrandtcantate van Herman Stra- tegier zal worden uitgevoerd. „Het is ondenkbaar, dat het natio naal Rembrandmonument een moder ne abstractie in staal, buizen of plastic zal worden", aldus formuleer de de heer Van Waveren de gedach te, die de voorzitter, mr. L. G. Kor- tenhorst, en hijzelf erover hebben. „Dit is niet nodig noch gewenst", zo werd eraan toegevoegd. Alvorens tot het verstrekken van een opdracht zal worden overgegaan zal contact wor den gezocht met de kring van beeld houwers. „Alleen het allerbeste is goed genoeg om Rembrandt te eren", zo zei de heer Van Waveren. De vice-voorzitter hoopt, dat als op 12 juli de herdenking wordt gehou den, al zoveel geld door het Neder landse volk bijeen zal zijn gebracht, Kunstschilder Pieter Ouborg overleden De in Dordrecht geboren kunstschilder Pieter Ouborg is op ruim 60-jarige leeftijd in Den Haag overleden. Na zijn schoolopleiding voelde Ouborg zich aan getrokken tot het kunstschilderen. Hij verbleef vele jaren in het toenmalige Ne- derlandsch-Indië en keerde in 1939 naar Nederland terug. Hij vestigde zich in Den Haag. Pieter Ouborg heeft vele landen van Europa voor het maken van studie reizen bezocht. In 1950 behaalde hij met zijn schilderij „Vader en zoon" de Jacob Marisprijs, die ieder jaar door de ge meente Den Haag wordt toegekend. Ouborg was lid van de kunstenaarsver eniging „Vrije beelden". Sjeik Abdulla Mubarak van Koeweit brengt op het ogenblik een tiendaags bezoek aan Engeland. We zien de Sjeik die een oom is van de heerser over het Britse olieprotectoraat in' de Perzische Golf Bij het verlaten van een duikboot op de basis te Ports mouth. Sjeik Abdulla is het hoofd van de publieke veilingheidsdienst in Koeweit. „Och, ware het gehele volk des Heren profeten, doordat de Here Zijn Geest op hen gave!" Num. 11 29b. Het is Pinksteren geweest. Toen hebben we herdacht het feit, dat de Geest van Jezus Christus in de kerk kwam wonen, om door het levend getuigen van die kerk de wereld van de naam van Christus te vervullen. Want de Heilige Geest kwam om Christus te verheerlijken. Een mens, die de Heilige Geest ontvangen heeft, gaat profeteren. Want hij staat in levende geloofsgemeenschap met de Here Jezus. Hij weet het, dat Jezus voor zijn zonde geboet heeft aan het kruis van Golgotha. En dat Hij, als de Opgestane en in de hemel verheerlijkte Middelaar nu zijn Heiland is. Wie door de Geest is aangeraakt is een ander mens en gaat zich ook als een ander mens openbaren. Die gaat profeteren, getuigen met woord en daad van zijn Verlosser en Heer. Die sjouwt maar niet uit sleur en gewoonte wat naar de kerk, en werkt maar niet om de spijs, die vergaat. Hij zwamt maar niet wat over ditjes en datjes en kletst maar niet over die en die, en is geen wandelend nieuwsbureau. Hij zemelt maar niet bij gelegenheid wat over God en Kerk en Godsdienst. Neen, maar hij gaat profeteren. Hij gaat niet als een dooie diender, maar als een lévend mens bezield getuigen. In huis, op het werk, straks bij de stembus, op school en in de kerk en op de vereniging. Ook in het verband van onze tekst gaat het over profeteren door de Heilige Geest. Ja, daar was een voorproefje van Pinksteren. Zeven tig mannen uit de oudsten en oversten van het volk Israël in de woestijn moesten bij de tent van samenkomst worden geïnstalleerd, om Mozes te helpen bij de leiding van het volk. De Here daalt dan neer, spreekt met Mozes en geeft hun deel aan de ambtsgeest, die Mozes bezit. Die Geest greep hen aan, zodat ze direct in vervoering begonnen te spreken in wonderbare klanken. Zij spraken van de gro te werken van God, en vermaanden het volk zich te bekeren. Ze wa ren in opstand gekomen in de woestijn. Het was begonnen bij de mensen van gemengd bloed, die meegetrokken waren, de Rode zee door, de woestijn in. En het duurt niet lang, of heel dat volk mort over het voedsel, dat ze kregen: „niets, dan alleen maar datzelfde manna! Vlees wilden ze hebben, vlees!" Mozes zoekt in de nood zijn toevlucht bij de Here ja, hij komt in opstand. „Laat mij liever sterven", zo zegt hij. Maar dan blijkt, dat God nog veel lankmoediger is dan de geduldig ste mens. De Here wil Mozes' last verlichten door de aanstelling van de 70 mannen, die de Geest ontvangen en aan het profeteren slaan. Maar twee van de 70 waren buiten de orde. Ze verschenen niet. Maar God, Die goed is en mild, geeft ook deze wegblijvers de Geest, en zij profeteren in het leger. Dat gebeuren verwekte groot opzien. Een knaap gaat het ijlings aan Mozes vertellen. Mozes moet dit beletten. Maar Mozes beseft, dat Hij niet over de souvereine Geest beschikt. En hij is er geweldig blij mee, dat ook deze wegblijvers de Geest ont vingen. Hij roept uit: „Och, dat heel het volk van de Here profeten ware, doordat de Here Zijn Geest op hen gave!" Ja, deze bede was gepast. Want hoeveel wonderen van genade had de Here dat volk be wezen door de bevrijding uit Egypte's slavendienst, door Zijn wondere leiding en bewaring in de woestijn. Door de gave van verbond en ta bernakel. O, wat zal dat volk, met zoveel gunsten overlaün, die trouwe Heer voor Zijn gena vergelden? Ge vindt het droeve antwoord in ons teksthoofdstuk: Geen dank is er, en geen vertrouwen. Ggen dankbaar getuigen. Hun hoogste idealen zijn inderdaad weergegeven in die kreet: „vlees, vlees, vlees!" Het zijn leden van de kerk zónder de Heilige Geest. En is die bede ook vandaag nog niet gepast, nu de kerk de komst van de Heilige Geest in de Nieuw-Testamentische kerk her dacht heeftIs ons leven vervuld van Christus en bezield door de Geest? Laten we het getuigen en profeteren niet vaak maar over aan de enkeling, die getuigt en belijdt, die roemt en ijvert, en die soms moedeloos met Mozes zucht: „het wordt mij te zwaar!"? En is het getuigen van mensen, die buiten de orde zijn, niet een onbetaalde re kening van de kerk? Of zijn wij leden van de kerk, maar zónder de Heilige Geest en daar om zónder Christus? Is ons diepste ideaal aan te duiden in het woord „vlees!" Drie boekwerkjes over Zeeuwse HAVENS VERTELSELTJES BODEM rie boekwerkjes, die op Zee- het fj land betrekking hebben, gen al enige tijd op bespre king te wachten. Het zijn uitgaven, die niets met elkaar te maken heb ben, omdat zij volslagen verschil lende onderwerpen behandelen. Ook het genre is geheel verschil lend. Het eerste boekwerkje geeft beschrijvingen van de Zeeuwse havens, het tweede bevat een aan tal Zeeuwse vertelseltjes en het derde wil de belangstellende leek aan het verstand brengen hoe Zee land in de schemering der eeuwen is ontstaan en geworden is tot wat Bij Ze! zai een munischai in de gronc I n november 1949 vonden arbeiders, die langs de rijksweg Ertvelde-Azelzate (Oost-Vlaanderen) een sloot uitgroeven, op geringe diepte een veldfles van aarde Werk, die 460 munten uit de Karolingische periode bleek te bevatten. De rijksdienst voor het oudheidkundig bodemonderzoek deelt nu mede, dat het aan prof. J. Dhont en de heer A. van de Walle te danken is geweest, dat 362 munten gedetermineerd konden worden. De bewerkers van de vondst menen, dat de schat van Zelzate omstreeks 840 be^ graven moet zijn. De onderzoeker K. Boh ner stelt dit tijdstip iets later, tussen 870 en 880, en brengt het verstoppen van het geld in verband met het gevaar der Noor mannen. De fles is een stuk aardewerk van gele klei. Twee platte handvormige oren verbinden hals en schouder. Aan beide zijden is een donker roodbruine versiering aangebracht. Het onderzoek heeft uitgewezen, dat de fles niet tot de produktie van Pingsdorf behoort, maar dat zij waarschijnlijk uit Noord-Frankrijk afkomstig is. De fles en het grootste deel van de munten zijn eigendom geworden van het museum de Bijloke te Gent. Met de opnamen van een film over Joh. Ses. Bach, die in opdracht van de Lutherse kerken in Amerika vervaardigd wordt, is thans een begin gemaakt. Er werken vermaarde Amerikaanse en Duit se musicologen en musici aan mee. ven buiten Rhenen, ongeveer op het hoogste punt van de door de oorlog zo bekend ge worden Grebbeberg, ligt Ouwe hands Dierenpark. Ieder jaar ko men er zo'n drie- tot vijfhonderd duizend bezoekers plus nog eens tussen de honderd en tweehon derdduizend schoolkinderen naar Rhenen om dit beroemde dieren park met eigen ogen te aanschou wen. De attrakties, die dit park biedt, zijn vele. De aanleg van het park is werkelijk schitterend, er is een grote speeltuin en na afloop van de rondwandeling kan men in een aardig restaurant of op een gezellig terrasje een koele dronk de vakantie? in nuttigen. Maar, bij een dierenpark spelen de dieren de grootste rol en dat is ook hier het geval. Het em bleem van Ouwehand is de zebra. Het is dan ook geen wonder, dat het eerste hok of liever gezegd het eerste omheinde gedeelte van het park bewoond wordt door twee zebra's, die trots aan alle kij kers hun gestreepte camouflage pakje laten zien. Het leuke van dit dierenpark is, dat er maar heel weinig dieren achter tralies of gaas zitten. De aanleggers hebben veel met rotsblokken gewerkt, die een natuurlijker omheining vor- Om ie onihouden Kinderen tot en met negen jaar betalen 50 centouderen één gulden voor hun toegangs kaartje. Voor groepen geldt een zekere reductie. Ouwehands Die renpark is per bus te bereiken vanaf Amersfoort, Utrecht en Arnhem. Bovendien vertrekken dagelijks vanuit Arnhem salon boten naar Rhenen en vice versa. Op deze luxe boten kan men eveneens toegangsbewijzen voor het dierenpark kopen. men dan een traliehekje. Zo wande len er een paar leeuwen over het leeuwenterras. De eerste neiging die bezoekers hebben, wanneer zij op dit punt van het park aankomen, is Om vliegensvlug de benen te nemen. Het lijkt namelijk op het eerste gezicht net of er alleen maar een paar vrij lage stenen liggen tussen de grommende dieren en het wan delpad. Bij een nader onderzoek komt men echter al gauw tot de ontdekking, dat er tussen de rotsen en het terras een diepe gracht is. En de koning der dieren houdt nu eenmaal niet van water, net zomin als zijn kleine neefje, onze poes. Addis en Abeba Addis en Abeba hebben eveneens veel bekijks. De oorzaak hiervan is een groot bord, waarop staat vermeld, dat üij een geschenk zijn van keizer Haile Selassie van Ethiopië. In 1953 was de oude leeuw Max aan zijn pen sioen toe. De verzorger trok de stofte schoenen aan 6h Schreef aan zijne majesteit de keizer, waarin hij hem om een paar leeuwen verzoent. En is. Drie onderwerpen, drie! genres, maar ook: drie interessante uitgaven. In de serie „Schip en haven" (.Uit geverij C. de Boer Jr, Amsterdam), verscheen van de hand van de Rot terdamse journalist A. C. W. van der Interessant, ontspannend, instructief zowaar, een half jaar later arriveer den twee jonge leeuwtjes in Rhenen. Zij zijn vernoemd naar Ethiopië's hoofdstad Addis Abeba. Er zijn natuurlijk nog veel meer dieren te zien dan de paar zebra's en leeuwen waar wij over verteld heb ben. Maar om een juiste indruk van het geheel te krijgen kunt u het beste zelf eens een kijkje nemen. Er is ook iien aquarium, een vogelhuis en een babydierentuin, waar de kinderen zo veel als ze willen met de die ren kun nen omgaan, Ër wordt op het ogen blik met man en macht gewerkt aan een nieuw zwembad naast het dieren park. Half juni hoopt men alvast het instructiebad, het kleuterbad en de zonneweide voor de bezoekers open te stellen. Binnenkort zal het inwonertal van het park nog met twee worden uit gebreid: de kinderen van Pakistan schenken de Nederlandse kinderen namelijk een baby-olifantje en een baby-kameeltje. De schoolklas die de wedstrijd (wie verzint de leukste namen voor de dieren?) wint, mag op kosten van de directie een dag in het dierenpark doorbrengen, wanneer on geveer half juni de overdracht zal plaats hebben in het bijzijn van de Pakistaanse ambassadrice en vele andere autoriteiten. Vet het boekje over de Zeeuwse ha vens. Het is een zeer vlot geschreven, in hoofdzaak feitelijk relaas van deze havens en een goed staaltje van jourr nalistiek vakmanschap. Al zouden wij graag willen, dat de heer Van der Vet bij bepaalde punten wat langer was blijven stilstaan en de ruimte daar voor had gevonden in ruil voor wat minder cijfers! Tussen de regels door en ook in de regels.gevoelt de lezer de liefde, die deze journalist voor Zeeland heeft. Achtergronden Prettig is, dat de schrijver allerlei met de havens samenhangende proble men aan de orde stelt, waardoor de lezer een duidelijker inzicht krijgt. Be grijpelijk moest ook dit in telegram stijl gebeuren, hetgeen echter niet al tijd bevredigt. Zo wordt in enkele volzinnen het deltaplan even bespro ken. Zou het niet beter zijn geweest alleen maar het woord te noemen en verder niets? Waarschijnlijk tengevolge van een al te snel werken en te vluchtige in formaties zijn enkele feitelijke on juistheden in het boekje geslopen. Veere b.v. heeft weer al lange tijd een carillon en tevergeefs zal men hier reeds des morgens de visafsïag kunnen meemaken. Ook moeten de Walchenaren maar niet al te boos worden, als zij lezen, dat Zuid-Beve- land Zeelands tuin wordt genoemd! Maar ondanks al deze aanmerkingen: een werkje, dat in kort bestek veel wetenswaardigs geeft over de Zeeuw se havens. Het is met fraaie foto's ver lucht. Vertelseltjes Zoals reeds gezegd is het tweede boekje, dat wij willen bespreken, van geheel andere aard. Het is geschreven door mevr. L. N. Huijsman-Griep, het heet „Zeeuwse vertelseltjes" en- is uit gegeven door de Fa. G. W. den Boer te Middelburg. Mevr. Huijsman, bekend door haar werk als declamatricë en als stu wende kracht in de plattelands vrouwenbond, is een prima vertel ster, die haar onderwerpen in de heel gewone dingen van het leven weet te vinden en over een verfris sende humor beschikt. Zij kent het platteland en weet wat er daar leeft, boven en onder de opper vlakte. (Zie volgende pagina)

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1956 | | pagina 9