Schippers komen in Maasbracht
„van de vracht"
s.':%
\m!
Rode Kruis heeft anderhalf
miljoen nodig
PUZZLE
RH SUA Friese beschuit
Beursmeester F. Perey somt zijn vrachten op ais
zijn het toverformules
p ■- v t
Manifest der zeven" met
170000 handtekeningen
Voor ieder zijn er nu gelijke kansen
Aandacht voor
relaas
eentonig
,Extra steun voor regering om verder te gaan"
Nieuwe uitrusting
Sowjet-leger
Wijkgebouwen in voormalig
rampgebied
In de toekomst
20 parachutisten
Zaterdag 26 mei 1956
ZEEUWSCH DAGBLAD
pagina 5
Wisselend spel van vraag en aanbod zeer afwisselend
(Van onze speciale verslaggever)
MAASBRACHT. Tweemaal per dag is het
Limburgse dorp Maasbracht in rep en roer. Schip
pers van tientallen vaartuigen die op de Maas ge
meerd liggen drukken de zwarte pet op het hoofd
en reppen zich, van het ene schip op het andere
springend, naar de dijk. Terwijl de schippersvrou
wen hun waslijnen van mast tot mast spannen en
manhaftige jongedochters de vatenkwast hante
ren, spoeden de huisvaders zich naar de Schip
persbeurs in zaal Sentj ens. Zij die daar tezamen
komen zijn de bewoners van een drijvend dorp,
de merkwaardige buurgemeente van Maasbracht,
waar verhuizingen tot de orde van de dag be
horen. Hoewel de schippers er hoogstens een week
domicilie houden, liggen er toch gemiddeld zo'n
tweehonderd schepen gemeerd; kempenaars, spit
sen, tjalken, klippers, sleepboten. En nauwelijks
liggen de Volharding, de Eben Haëzer, de En
Avant, de Jola en de Broedertrouw met holle bui
ken voor anker, of de schippers hijsen zich in hun
jekker.
In zaal Sentjens staat de heer F. Perey als
Rijksbevrachtingsagent (zeg maar beursmeester)
op het podium en hij deelt dagelijks met gulle
hand zo'n vijfduizend ton aan scheepswachten uit.
En zo'n scheepswacht gewassen fijnkolen, zilver
zand, magere esnoten, kunstmest of wat dan ook
betekent werk en brood voor het schippersgezip,.
Het zijn schippers onder elkaar, de gezichten verweerd onder de petklep
en de ogen met de pittige blik van mensen die dicht bij de natuur leven
geheven naar de donkere Limburger op het podium. Het is maar een
triest zaaltje, hoewel de papieren feestslingers en guirlandes van muur tot
muur zijn gespannen. Gisteren weergalmde het hier van een uit volle borst
gezongen „Waar in 't bronsgroen eikenhout", eergisteren hield de harmonie
Sint Caecilia er een klinkende receptie en de avond daarvoor werd er een
gouden bruidspaar gehuldigd. Maar nu hebben de schippers zaal Sentjens
veroverd.
De piano blijft stom en wat de man
op het podium betreft: hij heeft geens
zins het voornemen om een kuitenflik
ker te slaan of een polonaise te lei
den Met de ietwat verveelde routine
van een ervaren Rijksbevrachtings
agent en op een leestoon die voor on-
ingewijden beslist aan duidelijkheid te
wenser overlaat, geeft hij een opsom
ming van zaken, die voor de samen-
klittende schippers van het hoogste
belang moeten zijn.
Zodra de beursmeester zijn lippen
van elkaar doet verstomt het gemur
mel van tientallen mannenstemmen,
speelkaarten worden achteloos door
een gegooid op een tafel, tijdschriften
terzijde gelegd en onder doodse stilte
luisteren de varensgasten naar het
eentonige relaas van de heer Perey.
Dat duurt, totdat de driftige stem van
een man uit de zaal zijn snelle ge-
raffel onderbreekt: „2375", zegt de ge
bruinde schipper van „De goede ver
wachting".
G^en afleiding
Stilte. De man die het nummer
schreeuwde kouwt op zijn sigaar. Bo
ven in de zaal schommelen de feest-
Blingers op het windje dat door de
open deur binnendeint. Er is niemand
die zich laat afleiden en geen oog
dwaalt naar de reclameborden aan de
muur of de met stijve vingers geschre
ven annonces, waarop een beste mast
of een prima roeiboot te koop worden
aangeboden. Achter steenrode, ge
groefde voorhoofden gaan snel de ge
dachten. Tweehonderd ton zilverzand
met bestemming Breda, basistarief,
margetariefde routede be
somming.
—..maalandermaalzegt
de beursmeester droog, „2375
Een andere stem doorkruist scherp
zijn monotone opsomming: „2230!"
De schipper die het hogere cijfer
heeft genoemd grinnikt en haalt zijn
schouders op. Hij blaast puffend de
sigarenrook uit zijn mond. Deze keer
zal de vracht zijn neus voorbijgaan.
Automatisch reagerend herhaalt de
beursmeester het getal. „Éénmaal
andermaal.
De vracht is voor 2230, Hendrik
Egas, schipper naast God op de hakke-
Ïioffer „Koophandel". Twee minuten
ater vraagt de heer Perey al weer
liefhebbers voor een reisje van Ste-
vensweert naar Gennep met tweehon
derd ton steenslag.
Spanning
Het wisselend spel van vraag en
aanbod brengt dagelijks weer een ele-
Tijd voor de schippersbeurs! Gezamen
lijk begeven de bewoners van het drij-
v rtnrp zich op weg naar de zaal.
ment van spanning in zaal Sentjens,
waar de inwoners van Maasbracht zelf
bij voorkeur ontspanning zoeken. Op
de scbippersbeurzen is de werkdrift
van de binnenschipper die vroeger in
een moordende concurrentiestrijd van
haven naar haven jakkerde in een kal
me bedding geleid.
.Iets van de voor zijn groep zo karak
teristieke voortvarendheid en drift
ontwaakt in de schipper als hij zijn
nummer door de zaal roept en zijn
voeten verzet, alsof hij op het podium
toe wil rennen, zijn bevrachtingsboekje
in de binnenzakken wurmen en voort-
rennen naar zijn schuit om zich op de
ankelier te werpen en de luiken open
te smijten. Maar hij bedwingt zich en
wacht en bijt op zijn sigaar of pijp als
een toonbeeld van beheerst gedulcL Hij
is nog altijd op de „wilde vaart" zoals
dit ongeregelde vervoer genoemd
wordt, maar zijn beroep kenmerkt zich
niet meer door verwarring en onge
breidelde concurrentie.
Rechtvaardige verdeling
Door heel het land heen vindt de
binnenschipper de beurzen, waarbij h\j
op zijn beurt en tegen vastgestelde no
teringen zijn schip kan bevrachten.
Daartoe is hij trouwens verplicht. De
vracht moet gedekt zijn door het oran
je bevrachtingsboekje met de stem
pels en zegels en de charterpartij, het
op de beurs gesloten contract voor
verscheping. Zo gaat dat in Maas
bracht, één van de beurzen in het dis
trict Limburg en in de tien andere
districten, die tegenwoordig ressorte
ren onder de Rijksverkeersinspectie.
De wettelijke regeling van 1933 heeft
een einde gemaakt aan de onhoudbare
toestanden, ontstaan door moordende
concurrentie, die de kleine schipper
met het grote gezin vaak aan de rand
van broodsgebrek en verpaupering
bracht. Thans zijn er voor ieder ge
lijke kansen en overal staan de beurs-
meesters als richters op het podium
om voor rechtvaardige verdeling te
zorgen. In Maasbracht brengt de schip
persbeurs afwisseling, bedrijvigheid en
welvaart voor de winkelstand.
De scheepvaart op de Maas en het
Julianakanaal neemt de laatste jaren
zodanig in omvang toe, dat deze vaar
wegen overbelast dreigen te worden.
Het transport te water in Limburg
bedroeg in 1953 ruim acht miljoen ton,
een sterke stijging in vergelijking met
het voorafgaande jaar, toen de schip
pers zes miljoen ton voor hun rekening
namen.
derne sluis met doodkalme, in uniform
gestoken sluiswachters, die in een gla
zen huis voor een bedieningspaneel
staan. Zodra een schipper aan de
vracht is fietst of rent hij naar de sluis
om zich hijgend te laten inschrijven
voor het schutten. De sluis is veel te
klein. Er worden per dag weliswaar
gemiddeld tweehonderd schepen ver
werkt, maar het-Julianakanaal geeft
toegang tot de grote Limburgse indus
trieën, de overslaghaven van Stein en
België en de vaartuigen verdringen
elkaar als 't ware om een graantje van
die overvloed mee te pikken.
Zij hebben een volgnummer, maar
het systeem werkt niet zo eenvoudig
als dat bij de tandarts of de polikli
niek. Het kan best gebeuren, dat de
schipper van de „Vertrouwen" met
volgnummer 3000 al lang en breed op
de Waal vaart, vóór zijn collega met
2900 een geschikte kans heeft gekre
gen.
Er blijft avontuur genoeg in het spel
van vraag en aanbod. De tonnage van
het schip moet ongeveer kloppen met
de omvang van de partij, om een eco
nomische vaart mogelijk te maken.
Voorts zijn er de bouw en de inrich
ting van het schip, de diepgang, de
toestand van de ruimen, de waterstand
op het te bevaren traject en de per
soonlijke wensen van de schipper, die
de wachttijd gemiddeld twee of
drie dagen kunnen beïnvloeden.
Ieder zijn meng
Neem nu het ruim van de „Onder
neming". Het is nog vuil van het vo
rige vervoer (kolen) en met de beste
wil van de wereld kan de schipper
er zo geen zilverzand in laten storten.
Hij wacht liever op een partij steen
kool of esnoten. De kapitein van fNooit
Volmaakt" evrvoert bij voorkeur hol-
lit (een korrelige stof voor de fabri
cage van drijfsteen e.d.) en zijn col
lega van de „Johanna" heeft zijn hart
verpand aan de Zeeuwse stromen en
heeft het oog op een vrachtje in die
richting.
Voor het vervoer van levensmidde
len wordt soms een schoon, droog,
reuk- en kleurloos ruim gevraagd: zo
zijn er tal van factoren die een snelle
bevrachting kunnen belemmeren. Het
een passende lading gewacht moet
worden.
Derde binnenhaven
Zo gaan ze daar om in Maasbracht
de derde binnenhaven van ons land
de vrachten steenslag en kunstmest,
hollit, witte klei, zink, zilverzand
(voor de glasfabricage) en zonder op
houden een machtige hoeveelheid
zwart goud uit onze kolenmijnen.
Het vervoer van kunstmest wordt
behartigd door een speciale stichting
Watertransport", welke vervoersze-
kerheid aan haar leden heeft gegaran
deerd. Deze vrachten worden dagelijks
op een groot schoolbord vermeld. Ook
dit transport loopt echter over de
beurs, evenals dat van zand en grind,
dat tot de „vrije sector" behoort maar
toch wordt geregistreerd.
„Éénmaalandermaal
En zo komt ieder aan de beurt. Als
het zover is vaart een sterke da
dendrang in de schipper. Hij laat
ongeduldig zijn boekje afstempe
len, betaalt de administratiekosten
en rent naar de sluis. Zijn vrouw
ziet hem aankomen. Hij maait met
zijn armen en neemt grote passen;
zij herkent het ongeduld in zijn
houding, het verhoogde levensrit
me in heel zijn wezen.
„Hij is aan de vracht" zegt ze
dan.
VANDAAG EENS
Maasbracht profiteert van het ka- gaat maar niet pak weg op nummer
naai en van de toenemende scheep
vaart. Het buurdorp op het water,
de zwarte kolenschuiten en de hoog
op de golven drijvende rompen van
lege vaartuigen, waarop in truien en
bonkers gehulde kerels de teerkwast
hanteren (als een schipper niets om-
daar in Maasbracht. Wel heeft de
schipper met het laagste volgnummer
altijd voorrang, maar als hij zijn mond
niet open doet gaat een ander er met
de vracht vandoor. Het kan ook gebeu
ren dat de tonnenmaat- van een schip
zo afwijkend is, dat soms weken op
-T .,-f, #;?fe v-■ 4
l én JMMM' m-
O.P.-P rie
1 Klap, 2 overhellend door zwaarte van
boven, 3. handelsgoed, 4. onderdeel van
de herenkleding, 5 voor geld van de hand
doen, 6 weggeborgen, zodat het onvind
baar is, 7 verbindingsgang.
Oplossing vorige puzzle
Horizontaal: 1 Troep, 3 oor, 5 dochter,
7 romp, 8 cent, 10 ordelijk, 12 toe, 13 licht.
Verticaal: 1 Tod, 2 puts, 3 oordeel, 4
rabat, 6 commode, 7 recht, 9 adel, 11 kat.
Minisier-president dr. Drees ontving
's-GRAVENHAGE, 25 mei. De minister-president, dr. Drees,
heeft vanochtend 170.000 handtekeningen van meerderjarige Neder
landers, die hun instemming hebben betuigd met het „manifest der
zeven" over de processen tegen Nederlanders in Indonesië, in ont
vangst genomen. Het manifest en de handtekeningen werden hem
aangeboden door professor dr. R. P. Cleveringa, mr. K. van Rijcke-
vorsel en de heer G. Ch. Aalders, die dit manifest hebben onder
tekend, evenals Leonard Huizinga, Gezina van der Molen en A'.
Goedkoop.
worden gedaan ,n.l. of het voorleggen
van deze kwestie aan het Internatio
nale Gerechtshof of aan de bevoegde
organen van de Ver. Naties.
Dr. Drees antwoordde daarop, dat
hetgeen de regering heeft gedaan
moeilijk in de openbaarheid kan wor-
Met het manifest en de handteke
ningen werd dr. Drees een begeleidend
schrijven overhandigd, waaronder de
handtekening van een van de zeven
initiatiefnemers van het manefest der
zeven, die van het Tweede Kamerlid
Goedhart, ontbrak. Naar werd mede
gedeeld heeft de heer Goedhart dit
schrijven niet ondertekend op „for
mele gronden". De brief, waarin de
heer Goedhart deze gronden aan de
overige ondertekenaars van het mani
fest uiteenzet, is eveneens aan dr.
Drees overhandigd.
Voor de overhandiging heeft prof.
Cleveringa de minister-president me
degedeeld, dat hoewel bekend is,
dat de regering alles doet wat in haar
vermogen is. men zich toch af
vraagt, of inzake de Nederlandse ge
vangenen in Indonesië niet nog meer
naar buiten gerichte stappen kunnen
Aantal inwoners Nederland
per 1 april
's-GRAVENHAGE, 25 mei. Het
aantal inwoners van Nederland be
droeg op I april van dit jaar 10.851.797.
Dit wordt meegedeeld in het statis
tisch bulletin van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek. Dit bureau
heeft ook berekend dat in de periode
van 1 januari tot en met 31 maart
van dit jaar in Nederland 16.118 hu
welijken werden gesloten, 59.075 kin
deren werden geboren, 25.047 personen
overleden, 10.803 personen zich in Ne
derland vestigden en 14.199 uit Ne
derland emigreerden.
den gebracht. Hij zei het manifest te
aanvaarden als spontane uiting van 't
Nederlandse volk, die niet gericht is
tegen het regeringsbeleid, maar een
extra steun is voor de regering om
verder te gaan, zo dit gewenst zal zijn,
aldus deelde mr. van Rijckevorsel na
afloop van het onderhoud mede.
WASHINGTON, 25 mei (AFP).
„Het Sowjet-leger is, van de lichte
automatische wapens tot atoomprojec
tielen toe, geheel nieuw uitgerust". Dit
heeft generaal James Gavin, hoofd
van de afdeling onderzoek van het
Amerikaanse landleger In de subcom
missie voor de strijdkrachten van da
senaat verklaard.
Generaal Gavin sprak verder over
een Amerikaanse tank, die eventueel
atoomprojectielen kan afschieten.
Bjj de eerste proeven waren bevre
digende resultaten bereikt. De gene
raal gaf geen verdere bijzonderheden.
Industrieën en haven breiden zich
uit en een verbetering van de vaarwe
gen en de te kleine sluizen zou stellig
leiden tot een nog grotere bedrijvig
heid op de Maas.
Sluis is veel te klein
Maasbracht ligt op het punt waar
een zeer drukke sluis het Julianaka
naal met de Maas verbindt; een mo-
„EenmaalandermaalAls de
beursmeester de vrachten opsomt,
verstommen de gesprekken en luiste
ren de schippers vol aandacht.
handen heeft loopt hij binnen vijf
minuten met een verf- of teerkwast)
al dat vertier brengt gewin en uit
breiding voor 't Limburgse dorp.
Het toont de waterkant een front
van winkels en café's; er is een schip-
perskerk en een schippersschooL
Als een school voor kerels
En dan is er in een sombere straat
waarin de zuidelijke bouwtrant al
overheerst de schippersbeurs die
prompt om half elf en half twee begint
als een school voor kerels. Daar is de
snelle roffel van hun voetstappen op
het zwarte plaveisel, het wasgoed dat
op de schepen wappert als vanen van
een nieuwe welvaart.
En beursmeester Perey somt dage
lijks zijn vrachten op of hij toverfor
mules uitspreekt. De bedrijvigheid op
het water houdt gelijke tred met die
op de schippersbeurs. Bevrachtings
kantoren zoeken onophoudelijk tele
fonisch contact. Zij krijgen van indus
trie en handel de opdracht om scheeps-
ruimte te zoeken voor hun produkten
en maken hun wensen kenbaar aan de
beurs.
De gegevens worden door het admi
nistratieve personeel nauwkeurig ge
noteerd. De tarieven dit is een vrij
ingewikkelde geschiedenis worden
vastgesteld door een noteringscommis
sie waarin vertegenwoordigers van
handel, industrie en schippersorganisa-
ties zitting hebben. In elk district
werkt zo'n commissie om de richtlijnen
voor berekening van de vrachtprijzen
vast te stellen.
Geheimtaal
Zodra de schipper aankomt snelt
hij met zijn langwerpige bevrach
tingsboekje naar de beurs, deponeert
het daar en ontvangt eén ontvangst
bewijs waarop een rood volgnummer
prijkt. Zodra de bel rinkelt zet hij
zich in postuur, repeteert in gedach
ten zijn nummer en luistert naar de
heer Perey die de vrachten opsomt
en de condities vermeldt. Het is voor
de leken grotendeels geheimtaal,
maar de schippers kennen het spel
letje. Zij rekenen en overleggen
bliksemsnel of de vracht hen aan
staat, de hoeveelheid overeenkomt
met het tonnage van him schip.
„Éénmaalandermaal
Ingezonden (VTeHoripling lAdv)
heerlijk bros
Reserves raken uitgeput
's-GRAVENHAGE, 25 mei. Ieder jaar komt het Ned: Rode Kruis
enige tonnen tekort voor het zich steeds uitbreidende menslievende
werk. Dit geld kwam tot dusverre uit reserves, maar deze raken nu
uitgeput. De heer A. van Emden, directeur van het Rode'Kruis,
hoopt dan ook vurig, dat ons volk bij de komende inzamelingscam
pagne een beetje dieper dan voorheen in de buidel zal tasten. Vorige
campagnes brachten 1,1 en 1,2 miljoen gulden op. Vier ton meer
en het Rode Kruis is uit de brand.
Het Nederlandse volk heeft na 1953 voor rampen buiten eigen grenzen
2,5 miljoen gulden aan goederen geschonken.
Een Italiaanse schenking uit 1953 van 1,2 miljoen gulden zal hoogstwaar
schijnlijk worden besteed voor de bouw van een aantal wijkgebouwen voor
(kruisverenigingen in het voormalige rampgebied..
Het korps Rode Kruis parachutisten
is thans reeds met 10 man paraat. De
tien getrainde parachutisten, leden van
de Ned. Parachutistenclub, zijn inten
sief opgeleid voor E.H.B.O., eerste hulp
in oorlogsomstandigheden, gewonden-
vervoer in moeilijk terrein, verbindin
gen, pionieren, identificatie, registra
tie, administratie en algemene kennis
omtrent de organisatie der overheden
en van het Rode Kruis. Zij zullen in
groepen van vijf te Leiden en Arn
hem geconcentreerd worden. Het ligt
in de bedoeling het korps parachutis
ten nog met tien uit te breiden.
De manschappen worden uitgerust
met speciale bestuurbare parachutes
en borstparachutes, bijzondere over
alls, valhelmen en zo licht mogelijke
apparatuur.
Het Rode Kruis heeft nog 100.000
bloedgevers nodig.
Het geven van transfusies heeft in
de medische wereld een hoge en ze
genrijke vlucht genomen. Het ziet er
naar uit, dat in de naaste toekomst 't
aantal donors verdubbeld zal moeten
zijn, zodat men nog 100.000 vrijwilli
gers vraagt. Dit moeten gezonde per
sonen tot 65 jaar zijn.
In 1945 werden met 5000 liter bloed
10.000 directe transfusies en en
kele plasmatransfusies (met gedroogd
bloed) gegeven. In 1955 waren deze
getallen resp. 80.000 liter, 115.000 en
40.000. Alle donores worden tweemaal
per jaar medisch onderzocht.
MAINZ, 24 mei. De eerste
minister van Rijnland-Palts, Alt
meier, heeft zich bij de bevelheb
ber van de Amerikaanse troepen
in Kaiserslautern, beklaagd over
de „schrikbarende toeneming" van
overvallen op taxichauffeurs en
mishandeling van argeloze voor
bijgangers door Amerikaanse mili
tairen en wegens dikwijls onbe
hoorlijk gedrag in café's.
Het regeringshoofd van het West-
duitse land, dat de meeste Amerikaan
se troepen herbergt, heeft ook zijn ern
stige bezorgdheid geuit over wange
drag van Amerikaanse militairen en
om maatregelen verzocht.
Generaal-majoor Post heeft geant
woord, dat alle gevallen grondig on
derzocht en de schuldigen gestraft zul
len worden.
