Huis les Sosch KAN HET? Organisten Vereniging Concertgebooworkest J S.T.A.R.T. exposeer! in Oostburg Russische kerken zijn overvol Ontwikkeling Ontspanning Gezelligheid Historische waarde is geheel behouder gebleven PRINSESSEN BEATRIX EN IRENE KKiJfcrEN ELKEEN FLAT Museumweek goeddeels gerestaureerd en vernieuwd /T\ e v esiauratie van het ruim drie eeuwen oude Huis ten Bosch, jLJs dat sinds Pieter Post in juli 1645 het plan voor het gebouw maakte, vele veranderingen heeft ondergaan en dat in de jaren der Duitse bezetting ernstige schade opliep, is thans voor het grootste deel voltooid. Zo ongeveer tweederde gedeelte van het huis, dat oorspronkelijk bedoeld was als een zomerverblijf, maar waarvan het karakter na het overlijden van Prins Frederik Hendrik op 14 maart 1647 door diens echtgenote Prinses Amalia van Solms geheel werd veranderd, zal gerestaureerd en ingericht zijn, als de Koningin er over enkele weken de Groothertogin van Luxemburg als eerste gast zal ontvangen. „u naai' wensen kenbaar maken met betrekking tot de bekleding en het meubilair. De grote zitkamer van één der flats heeft een plafond-, waarvan het stuc werk, dat een moderne vormgeving heeft, is uitgevoerd door Piiip ten Klooster uit Veere. Voorts zijn er nog kamers voor le den van de hofhouding. In de Wasse- naarse vleugel wordt ook de werk kamer van Prins Bernhard ingericht. Indeling veranderde slechis weinig In 1949 werd tot de restauratie be sloten, onder de leiding van architect Dok, wiens werk, na zijn overlijden in 1953, werd overgenomen door archi tect Stomps. De indeling heeft slechts enkele kleinere en noodzakelijke wij zigingen ondergaan. De historische waarde van het gebouw en de vele zalen en kamers is geheel behouden gebleven. De wandbekleding, de gor dijnen, de meubelstoffering zijn voor een groot deel gerestaureerd. Waar nieuwe stofferingen, gordijnen en an deren noodzakelijk waren, geschiedde dit met Franse zijde en damast naar het voorbeeld van de vroegere stof fering. Maar ook ten aanzien van de be timmeringen, de Venetiaanse luchters men ging voor de aanvullingen en vernieuwingen speciaal naar Venetië en andere werd ernaar gestreefd tot een historisch en artistiek zo ver antwoord mogelijke restauratie te ko men. Daarbij had men adviezen van het rijksmuseum te Amsterdamde medewerking van dames van het rijks museum, van weverijen, van vakkun dige stoffeerders en ook van anti quairs. Zo werd het meubilair van één der zalen oude Franse Louis Quinze meubelen dat was opgeborgen, ge heel hersteld en gestoffeerd door het personeel van de koninklijke paleizen. Ook vernieuwiïit De restauratie oetCiiende ook een vernieuwing, teneinde aan de konink lijke familie in het Huis ten Bosch het comfort te verschaffen, dat het huis weer bewoonbaar zal maken. Een groot aantal badkamers, douches, toi letten en garderobes werd aangelegd. In de benedenverdieping is een grote centrale verwarmingsinstallatie, er werd een grote brandblusinstallatie aangebracht, alsmede een elektro-ont- vochtingsinstallatie. Op de bovenver dieping, even naast de geheel ver nieuwde koepel, die men weer boven het Haagse bos ziet schitteren, be vindt zich een hete lucht-installatie. Deze werd in gedeelten via het dak naar binnen gebracht en geheel tril- en geluidvrij opgesteld. De zalen zijn voorzien van air-conditioning. Tenslotte ondergingen de keu kens, in de vleugel aan de Haagse zijde gelegen, een grondige vernieu wing, met behoud ook van de histo rische waarde van dit deel van het gebouw. Zij zijn zó ingericht, dat zij alle comfort bieden en voldoen aan de eisen, die men aan een konink lijke behuizing dient te stellen. Een rondgang Na het betreden van de trappen aan de hoofdingang van het gebouw komt men in de grote licht gehouden hal, waar de trappen ter weerszijden in lichtgroene tinten zijn gehouden, met goud afgezet. Er zijn in de hal twee grote Venetiaanse lampen opgehangen. Onmiddellijk daarachter ligt de grote Oranjezaal, het centrale deel van het huis, met de grote beschilderde wan den. Ter rechterzijde van de hal komt men in de andere representatieve za len, zoals in de Japanse zaal, waar de betimmeringen opnieuw werden her steld en waar gordijnen uit het paleis Noordeinde werden aangebracht. Het Japanse damast werd gerestaureerd. Men heeft er het Chinese boudoir, voor welker stoffering men zoveel mogelijk van de oude zijde heeft ge bruik gemaakt en waar nodig nieuwe zijde heeft verwerkt. Voorts de Chine se zaal, waar de gordijnen werden her steld. Dan is er de fraaie witte eet zaal, met enkele avondschilderingen grijze tinten. Eer» kijkje in de fraai gerestaureerde zaal van Huis ten Bosch Ter linkerzijde van de hal treft men de blauwe salon, zo genoemd naar de kleur der wandbekleding, stoffering en gordijnen. Op deze salon aanslui tend komt men in de groene salon. Op de tweede verdieping, waar vroe ger de huiskapel was en later de wa penkamer, vindt men thans een lichte zaal, die gebruikt kan worden voor feestjes, danspartijtjes, filmvoorstel lingen of anderzijds. Men heeft ter weerszijden van de recreatiezaal twee foy.ers. Flats voor de prinsessen Op de tweede verdieping, ter weerszijden van de grote Oranje Ten Klooster (Veere) zorgde voor stucwerk De omgeving De achtertuin is bijna weer geheel in orde. Het grote voorplein heeft een verandering ondergaan. Het stand beeld van Frederik Hendrik, dat daar vroeger stond, heeft thans een plaats gevonden bij het Legermuseum in Lei den. Het plein blijft nu vlak. Men heeft in een grote cirkel drie ver schillende soorten stenen verwerkt en heeft vanaf de voorzijde van het huis alleen nog het gezicht op de grote bunker, die er voor het uitbreken van de oorlog werd gezet en waarin zich vele kogelgaten bevinden. Voor de bui-ker zijn jonge popu lieren geplant, die het gezicht op de bunker straks zullen wegnemen. Zoals bekend is buiten het huis één der twee zgn .Pieter Posthuisjes, die in de oorlog moesten worden afge broken, weer geheel in de oude toe stand opgebouwd. Het is bestemd als dienstwoning voor de tuinman. Matthieu Wegman 10 jaar Matthieu Wiegman, schilder van stillevens, figuurstukken met re ligieuze onderwerpen, muurschilderin gen, litho's enz., oud-voorzitter van de jury koninklijke subsidie voor vrije schilderkunst, zal 31 mei a.s. 70 jaar worden. Het Kunstcentrum te Bergen (N.H.) heeft hem ter gelegenheid van deze verjaardag uitgenodigd" een klei ne tentoonstelling in de kunstzaal van de Rustende Jager aldaar te houden. In oktober a.s. zal in het gemeente museum te 's-Gravenhage een grote ere-tentoonstelling van zijn werk worden ingericht. in Nederland In de tweede week van oktober zal in ons land een museumweek wor den gehouden met het doel in ruime kring belangstelling te wekken voor de musea. Dit is een uitvloeisel van een vorig jaar in Parijs genomen be sluit. Daar werd door de internatio nale museum-commissie van de Unes co besloten een „campagne internatio nale des musées" te houden. Het Ne - derlandse comité heeft in overleg met de Vereniging de Museum-dag beslo ten ook van Nederlandse zijde hieraan mede te werken. Een werkcommissie, waarin museumdeskundigen zitting hebben, is voor het voorbereiden van deze actie in het leven geroepen. Op verschillende wijzen zal mei, propa ganda maken voor de Nederlandse musea. Bij de pi ovinciale besturen zijn stappen gedaan om medewerking en financiële steun te verkrijgen voor 't uitgeven van een gewestelijke rilh- seumfolder. De werkcommissie hoopt de pers, radio en televisie te kunnen inschakelen om bekendheid aan de museumweek te geven. Gedacht wordt aan de opening van een nieuwe afdeling, aan het expose ren van de jongste aanwinsten of aan het uitgeven van een catalogus of gids, tentoonstellingen uit eigen bezit, spe ciale rondleidingen, ingeleid door le zingen over een bepaald onderdeel van de collecties en dergelijke. „Mensenkind, kunnen deze beenderen herleven?' Ibsenherdenking in Oslo en Moskou Woensdag begon in Oslo de Ibsen- «veek ter herdenking van de vijf tigste verjaardag van de dood van de Noorse toneelschrijver Henrik Ibsen. Er werden kransen gelegd op zijn graf te Oslo en bij zijn standbeeld bij de nationale schouwburg in de Noorse hoofdstad. Ter opening van de her- denkingsweek hielden de burgemees ter van Oslo en de voorzitter van de Noorse schouwburgvereniging toespra ken in het gemeentehuis. In de vol gende dagen werden in drie schouw burgen stukken van Ibsen opgevoerd. Ook in de Sowjet-Unie wordt Ibsen op uitgebreide wijze herdacht. Reeds dinsdagavond is te Moskou een bijeen komst gehouden, waarop over Ibsens leven en werk werd gesproken. In de staatsbibliotheek voor buitenlandse literatuur is een Ibsen-tentoonstelling geopend. Die vraag krijgt Ezechiël van God. Hij staat op een heel sombere, heel trieste plaats. De Here heeft hem in de geest weggevoerd naar een daldat vol van dorre doods beenderen ligt. Zover Ezechiëls oog reikt, ziet hij niets dan die verdorde beenderen. Alle leven is hier weg. Hier heerst alleen de dood. En nu die vraag: Kunnen zulke dode beenderen weer levend worden? Kunnen het weer levende men sen warden? Laat ons maar eerlijk bekennen: Dat lijkt onmogelijk. Dat kan haast niet: Wat is er hopelozer dan de dood? Dit visioen van de dorre doodsbeenderen is beeld van iets anders. De Here zegt het even verderop in dit hoofdstuk. Het is beeld van de hoop, van de verwachting van Israël. Die is dood. Israël heeft geen hoop meer. Het zit in de ballingschap, ver van het land der vaderen, ver van de Heilige Stad, van de Heilige tempel. Het zit er en dat is nog het allerergste door eigen schuld. Het heeft God vertoornd. Het heeft de Here de rug toegekeerd. Het is andere goden achterna gelopen en heeft die gediend. Nu heeft het de straf daarvoor ont vangen. Wat zal men dan nog hopen? Als je onder het oordeel bent? De hoop is dood! Kan het ooit anders worden? Kan er onder het oordeel nog hoop zijn op genade? Kan er leven zijn in de dood? Kan het? Die vraag kunnen we ons nu ook weer stellen. In de kerk, in de gemeente is ook veel zonde. In de kerk heeft men ook andere goden gediend, het meest van allen de afgod Ik. Kan het? Zou het daarbinnen, in ons hart, ook kunnen gaan leven? Zou daar het geloof een levende zaak kunnen worden, waar we vol blijdschap van kunnen getuigen in daad en in woord. Daar is ook veel zonde bij u en bij mij. Daarom ook veel doodsheid. Kan het? Ja, het kan! De Geest, die daar in het dal van Ezechiël de doden levend maakte, die Geest, die de hoop van Israël weer opwekte, die Geest is het, die ook vandaag nog de kerk, de gemeente wil ontdoen, die haar wil bezielen, die Geest is het die het'in uw en mijn hart feest maken kan en wil. Het kan. Ja, maar die zonde dan? Al die verkeerdheid? Weet u niet, dat die Geest door Jezus Christus- ons gegeven wordt. Omdat Christus het .is, die voor zondaren leed en stierf, omdat Christus de zonden van oud-Israël, maar ook die van de gemeente van nu, van u en mij droeg, daarom kan het. Daarom is er genade midden in -het oordeel, leven midden in de dood; Het kan, maar dan moeten in deze dagen we ook alles verwachten van Hem. Dan moeten we in groot vertrouwen opzien naar Hem. Neen, we kunnen de Geest niet verdienen, we kunnen Hem alleen ontvangen als een genade. EEN KWARTEEUW GEREFORMEERDE KRI 'Gï Dküt\ SEIZOEN zaal, zijn twee flats, élk bestaande uit een slaapkamer, een zitkamer, een garderobekamer, een badkamer en een bijkeuken. De flats zijn be doeld voor de Prinsessen Beatrix en Irene, als zij eens in deze omge ving willen vertoeven. Deze flats zijn nog niet ingericht. Het is de bedoeling, dat de Prinsessen Week der Belgische kunst A nder auspiciën van het Belgische ministerie van onderwijs, het com missariaat-generaal voor toerisme en een aantal andere instanties wordt van 31 juli tot 9 augustus in België de 157e internationale week der Belgische kunst gehouden. Tijdens deze week zullen buitenlanders en Belgen onder leiding van deskundigen bezoeken brengen aan de voornaamste kunst instellingen in Brussel, Antwerpen, Luik, Brugge, Gent, Doornik, Meche- len, Leuven, Halle, Oostende en an dere plaatsen. Tot nu toe zijn veertien van der gelijke kunstreizen in samenwerking met de internationale federatie van kunstweken georganiseerd. Ruim tweeduizend personen uit 46 verschil lende landen kregen op deze reizen gelegenheid de Belgische kunststeden te bewonderen. et komende winterseizoen van slotcöncei-Lcu van het zomers-—oen in het Kurhaus te 'Scheveningen. Ver volgens worden series gegeven te Am sterdam, Den Haag, Rotterdam, Arn hem, Nijmegen, Eindhoven en Den Bosch. Daarbij zijn vele volksconcer ten. De proef, die vorig jaar te Am sterdam werd genomen met uitvoe ringen in samenwerking met het Nederlands Theatercentrum, wordt als geslaagd beschouwd. Het aantal uitvoeringen zal daarom in 1956-1957 worden uitgebreid tot vijf. Onder meer zal de violist Jehudi Menuhin zijn medewerking verlenen. j"™het Concertgebouworkest zal in belangrijke mate worden gekarakteriseerd door het zilveren dirigentenj ubileum van Eduard van Beinum. In de programma's werden een groot aantal werken opgenomen, die zijn repertoire kenmerken o.m. de zevende sym- phonie van Bruckner (aan het be gin en einde van het seizoen). Ook drie werken, die op zijn insti gatie in opdracht van de stichting tot het beheer van het Concertgebouwor kest zijn geschreven voor Nederland se componisten, zullen niet ontbreken. Van Beinum zal bovendien in het ko mende seizoen meer concerten dirige ren dan in voorgaande jaren. Het orkest zal in het seizoen 1956- 1957 ongeveer 135 uitvoeringen ge ven. Dit aantal komt vrijwel overeen met dat van vorig jaar. Voorafgaande aan het nieuwe sei zoen zal het orkest nog concerteren tijdens het Holland-Festival, dat van n het teken van Van Beinum 's jubileum VEEL VRUCHTBAAR WERK VERRICHT Op 2 juni a.s. hoopt de Gereformeerde Organisten Vereniging haar 25-jarig bestaan te herdenken. De jaarvergadering, waarop dit jubi leum zal worden gevierd, wordt gehouden te Rotterdam, in dezelfde stad, waar een kwart eeuw geleden enkele organisten de moed had den deze vereniging op te richten. Het was in februari 1931, dat twee Rotterdamse organisten, n.l. D. N. J. v. d. Pauw en J. L. F. Luijke- naar Francken en een Schiedamse collega, W. A. Houtman, ten huize van eerstgenoemde de oprichtingsvergadering hielden. Sedertdien is de vereniging uitge- waard waren, zijn door toedoen van. de G.O.V. vervangen of veranderd. Zodat in vele kerken nog wel niet altijd ideale, maar dan toch in ieder geval verantwoorde instrumenten staan. Een financiële kwestie Dat nog niet-ideaal zijn isoverigens niet de schuld van de G.Ö.'V.,' maar van de ontoereikende financiën. Een orgel in de Geref. kerken uit ruime beurs betaald, is nog een zeldzaam- groeid tot 640 leden. Bovendien ver lenen 488 donateurs en 184 kerken financiële steun. Natuurlijk beoogt de vereniging niet zonder meer het doel de organisten in een vereniging samen te bundelen en (desnoods) hun so ciale, wil men: hun materiële belan gen te behartigen. Overigens viel er in 1931 wat dat aangaat nog niet veel te behartigen en in vele gevallen (helaas) nu nog niet! In de eerste plaats beoogde de ver eniging de Gereformeerde lijnen te zoeken voor het terrein van het kerk- orgelspel en het gemeente gezang. En daar dit doel ruimte open liet voor verschillende aspecten, is het werk van de G.O.V. veelzijdig geworden. We behoeven bijv. hierbij maar even aan te stippen wat een vruchtbaar werk de G.O.V. heeft verricht door het geven van orgeladviezen. Vele stijlloze instrumenten in de Geref. kerken, die de naam orgel bijna niet Zo voer captain Cook de v/ereld rond 15 juni tot 15 juli wordt gehouden. In een periode van drie weken worden twaalf uitvoeringen gegeven, t.w. in Amsterdam (zes), Scheveningen, Den Haag, Utrecht, Leiden, Alkmaar en Enschede. Als inzet van het winterprogramma verzorgt het orkest op 1 september de OOSTBURG, 22 mei.- Van 8 tot en met 17 juni a.s. zal de START in het Lyceum te Oostburg een tentoonstelling houden van werken van jonge Nederlandse schilders. START ontstond in 1952 op initiatief van de toen malige jury voor de ko ninklijke subsidie voor vrije schilderkunst, in samenwerking met het ministerie pan onderwijs, kunsten en wetenschap pen, dat de kosten draagt, en een groot aantal jonge kunstenaars. START heeft ten doel de werken van de jong ste schildersgeneratie ter kennis van het publiek te brengen. START beleeft thans zijn vierde reeks ten toonstellingen en expo seert zijn collectie ieder seizoen in 10 tot 15 ste den in Nederland. De samenstelling der collectie geschiedt door een jury, die ieder jaar opnieuw wordt samen gesteld, doch waarin de huidige voorzitter van de jury koninklijke subsidie permanent zitting heeft, naast een aantal jonge schilders. Iedere schilder in Ne derland kan aan START deelnemen, mits hij de leeftijdsgrens van 40 jaar niet heeft overschreden en zijn werk door ge noemde jury wordt goed gekeurd. In tegenstelling tot andere jaren heeft START dit seizoen drie gelijkwaardige collecties samengesteld. Hiermede werd bereikt, dat het aantal deelnemers per collectie beperkt kon worden, doch dat zij met een groter aantal wer ken kon worden verte genwoordigd. Oostburg ontvangt de derde collectie van de huidige reeks. Deze werd reeds tentoongesteld in Enschede, Alkmaar en eindigt te 's-Hertogen- bosch als vierde stad. START IV zal dan bij het beëindigen van het seizoen 1955-56 13 steden bezocht hebben. START is tevens een verkoop-tentoonstelling. De resultaten, die elk jaar geboekt worden, vormen een belangrijke materiële neerslag voor de kunsttekenaars en be tekenen tevens een mo rele steun. Immers, het werk van een kunste naar krijgt pas een vruchtbare functie, wan neer het weerklank vindt bij de omringende maat schappij; voor de START deelnemer betekent dit druk bezoek aan de ex positie en aankoop van werken. TAL VAN ORGELADVIEZEN WERDEN GEGEVEN Een model van de „Endeavour"het schip, waarmee de bekende Engelse ontdekkingsreiziger captain Cook zijn tochten maakte, kreeg nog een laatste opknappertje, voordat de tentoonstel ling over Cook die in het nationale scheepvaartmuseum wordt gehouden geopend wordt. Captain Cook sneuvelde in 1779 in Hawaii. MANILLA, 24 mei Ter hoogte van Carigara op het Philippijnse eiland Leyte is een motorschip van negen ton met een hondertal r.k. bede vaartgangers aan boord in brand ge raakt. Volgens de eerste berichten zijn er vijftien doden en worden minstens 12 mensen vermist. De pelgrims waren zieke mannen, vrouwen en kinderen. Een twintigtal bedevaartgangers is gewond. De eigenaar van het schip had geen vergunning voor passagiersvervoer. WASHINGTON, 22 mei. (A.F.P.). De voorzitter van de Evangelische raad van de Baptisten in de Sowjet-Unie, Zjidkof, heeft op een persconferentie verklaard, dat de kerken in de Sowjet-Unie overvol zijn van gelovigen en dat men een waar- lijke oriëntatie naar de godsdienst kan waarnemen. Zjidkof brengt met drie andere Russi sche Baptisten een tegenbezoek aan de V.S. Het vorig jaar was een aantal Ame rikaanse Baptisten in de Sowjet-Unie. De kerk der Baptisten in de S.U. telt thans 500.000 gelovigen. Zjidkof zei, dat jaar lijks 10.000 Russen zich tot het geloof dei- Baptisten bekeren. heidVerder neemt de G.O.V. re gelmatig examens af. Vergelijkende examens voor de vervulling van een organistenvakature en normexamens, waarvoor een lager-, middelbaar- of hoger diploma wordt uitgereikt. En last, but not least, tracht de G. O. V. verbetering te brengen in de so ciale positie van de organist. Tracht, want vaak is dit werk ploe gen op rotsen. Zolang in de Geref. kerken niet een behoorlijke financiële basis wordt uitgezet, jagen ze zelf praktisch alle vakorganisten en vele goede amateur-organisten van het or gel af. Hoeveel Hervormde organisten zijn er, die vroeger Gereformeerd wa ren? Dilettantisme Daarmee wordt afgezakt naar het dilettantisme. Zeker, er kunnen goede dilettanten zijn. Er zijn er zelfs met vak-diploma's. Maar wie vindt het prettig een dure opleiding te hebben genoten en dan zondag aan zondag voor niets te spelen? Hierin tracht ook de G.O.V. verandering te brengen, door de kerkeraden te bewegen het or ganistschap anders en verantwoor der te gaan bezien. Uiteindelijk dus zeker niet het minst belangrijke facet. Met al deze schakeringen tracht de G.O.V. haar doel te bereiken: door be ter en verantwoorder begeleiden een betere kerkzang te verkrijgen. Niet altijd is de G.O.V. in die 25 jaar voor de wind gevaren. In 1943 bijv. werd de vereniging door de bezetter opgeheven. Natuur lijk bestond zij onofficieel verder om na de bevrijding direct weer in het openbaar te verschijnen. Daar is de crisis, die de G.O.V. doormaakte tij dens de scheuring van de Geref. Ker ken. Gelukkig is deze scheuring niet in de G.O.V. opgetreden. Door basis verbreding (van: Vereniging van orga nisten bij de Geref. Kerken werd ze: Gereformeerde Organisten Vereni ging) is de deur opengezet voor orga nisten van alle kerken, die van Geref. gezindheid zijn. Het is goed, deze jubilerende ver eniging even in het volle daglicht te plaatsen. Te weinig weten de door snee-kerkgangers, wat er eigenlijk aan 't organistschap vastzit en welke de mogelijkheden, maar ook welke de moeilijkheden zijn. Vanaf deze plaats daarom een har telijke gelukwens aan de G.O.V. Moge zij haar te weinig gewaar deerde en te weinig bekende werk ondanks dit alles blijven voortzet ten.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1956 | | pagina 10