50.000 naalden gehanteerd?
Spaak
pelijki
optimistischer
;e markt
over gemeenschap
en Euratoom
„Christelijk onderwijs wordt van
vele kanten bedreigd"
HET BOEK
Uitdaging communistische wereld
moet worden aanvaard
Rivierkleigebied heeft vele
specifieke problemen
Harmonikabussen nu ook
Nederlandse wegen
Maandag 14 mei 1956.
ZEEUWSCH DAGBLAD
„Izvestia" is boos op
de Britten
Offers nog steeds nodig
„Schoolvoorbeeld van slechte ontwatering,
ontsluiting en verkaveling"
Primeur voor
Gelderse tram
Olie in Sinkiang
pagina 4
Scherpe woordenwisseling met Franse senator
STRAATSBURG, 12 mei. ANP. De Belgische minister van bui
tenlandse zaken, Paul Henri Spaak, heeft in het parlement van de
Europese ko'en- en staalgemeenschap verklaard, dat hij thans op
timistische.- is omtrent de totstandkoming van de Europese gemeen
schappelijke markt en van Euratoom dan tijdens de Brusselse zitting
in maart j.l., omdat duidelijk is komen vast te staan, dat de grote
strijd van morgen de economische strijd is. „Wij zullen in de eerst
volgende jaren tegenover een grote economische uitdaging van de
communistische wereld komen te staan en als Europa zijn economi
sche macht daarbij zou verliezen, zou ook de politieke positie van ons
werelddeel ineenstorten, waardoor de verantwoordelijkheid van hen,
die de vorming van een Europese economische gemeenschap willen
laten mislukken, enorm geworden is", aldus minister Spaak.
Tegen het einde van de zitting spit
ste het debat zich meer en meer toe tot
een woordenstrijd tussen senator De-
bré en een aantal andere afgevaardig
den, waarbij ook zijn socialistische
landgenoot Lapie scherp stelling tegen
hem nam.
Toen Debré zo onvoorzichtig was
om in zijn repliek tot minister Spaak
te zeggen, dat ook kleine landen
machtsposities kunnen ontwikkelen
in supra-nationale instellingen, zoals
volgens hem bleek uit het feit, dat
België evenveel „ambtenaren" in de
Hoge Autoriteit van de E.G.K.S. had
als Frankrijk en Duitsland, nl. twee,
terwijl de andere landen er maar
Zijn rede, welke meer dan een uur
duurde, was een rechtstreeks antwoord
op een aanval van de Franse ex-Gaul
listische senator Michel Debré op de
Euratoom- en de Euromarkt-projecten.
De eenling Debré die, zoals Spaak het
uitdrukte „in deze assemblee de op
positie vormt", had vrijwel hetzelfde
betoog gehouden, dat hij volgens zijn
eigen zeggen al zeven jaar lang steeds
weer herhaalt:
dat de integratie van het Europa der
zes landen waardeloos is, dat alleen
samenwerking met Engeland „zoals in
de West-Europese Unie" tot enig re
sultaat kan jeiden, en dat de andere
landen moeten erkennen, dat het
brandpunt van de Europese politiek en
de Europese toekomst in Afrika ligt,
waar Frankrijk thans een eenzame
strijd voor een Europese toekomst
voert.
Tegenspraak
Minister Spaak wees op de flagrante
tegenspraak tussen Debré's argumen
tatie, dat Frankrijk op het gebied der
kernenergie best op zijn eigen benen
kan staan en „het klaarblijkelijke min
derwaardigheidscomplex" van de
Franse senator ten opzichte van diens
land, waaruit de vrees is geboren
voor de „industriële machtsconcentra
ties en monopolieposities van een en
kei land".
Hoe ongegrond die vrees is, wordt
volgens Spaak wel heel duidelijk, als
men bedenkt, dat kleine landen als
Nederland en België bereid zijn de
vrije concurrentie in het kader van de
gemeenschappelijke markt te aan
vaarden zonder beducht zijn, dat hun
eigen economische positie daardoor in
het gedrang zal komen.
Franse woordvoerders, aldus Spaak
hebben zelf met grote duidelijkheid
uiteengezet, dat geen enkel Euro
pees land afzonderlijk de geldmiddelen
en de technische mogelijkheden bezit
om de Europese achterstand op het ge
bied van de kernenergie in te halen,
Het gaat bij het ondernemen van een
poging niet alleen om het bouwen van
atoomkrachtcentrales, maar om het
onder de ogen zien van een ontzaglijke
industriële revolutie, waarop de Sow-
jet-Unie zich, naar men zegt, aan het
voorbereiden is door de training van
een miljoen atoomtechnici. De grootste
krachtsinspanning van onze landen af-
ïladLfr
faienqb anö
rMNSBAG 15 MEI.
HILVERSUM 1 1402 m.). KRO: 7.00
Nws. 7.10 Gram. 7.45 Morgengebed en
liturg, kal. 8.00 Nws. en weerber. 8.15 Gr.
9.00 V. d. huisvr. 9.35 Waterst. 9.40 Licht
baken. 10.00 V. d. kleuters. 10.15 Gram.
10.55 Idem. 11.00 V. d. vrouw. 11.30 School
radio. 12.00 Angelus. 12.03 Gram. 12.80
Land- en tuinb.meded. 12.33 Amus.muz.
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nws. en kath.
nws. 13.20 Lichte muz. 13.40 Gram. 13.50
Gevar. progr. 15.00 Schoolradio. 15.30
Franse muz. 16.00 V. d. zieken. 16.30 Zie-
kenlof. 17.00 V. d. jeugd. 17.40 Beursber.
17.45 Regeringsuitz.: Rijksdelen Overzee:
De mensen in Zuid Nieuw-Guinea, door
Pater G. Zegwaard, M.S.C. 18.00 Voor de
.jeugd. 18.20 Sportpraatje. 18.30 Cello en
piano. 19.00 Nws. 19.10 Gram. 19.15 Uit
het Bock der Boeken. 19.30 Muz. parade.
20.20 Act. 20.35 De gewone man. 20.40
Gram. 21.20 Mens en huwelijk, causerie.
21.40 Sopr. en piano. 22.00 De geestelijke
hygiëne van de moderne woningbouw en
stadsontwikkeling, vraaggespr. 22.10 Ra
dio Filh. sextet. 22.45 Avondgebed en lit.
kal. 23.00 Nws. 23.15—24.00 Gram. met
toelichting.
HILVERSUM II (298 ra.). AVRO: 7.00
Nws. 7.10 Gram. 7.20 Gram. VPRO: 7.50
Dagopening. AVRO: 8.00 Nws. 8.15 Toer-
wagenrally. 8.30 Gram. 9.00 Gym. voor de
vrouw. 9.10 V. d. huisvr. 9.15 Gram. 9.40
Morgenwijding. 10.00 Gram. (10.3010.35
Toerwagenrally). 10.50 Voor de kleuters.
11.00 Mandoline-ens. en solist. 11.30 Volks
liederen. 11.50 Gram. 12.00 Mil. ork. 12.30
Land- en,tuinb.meded. 12.35 Toerwagen
rally. 12.40 Gram. 13.00 Nws. 13.15 Meded.
of gram. 13.20 Promenade-ork. 13.55 Koer
sen. 14.00 Liederen over de romantiek
van de zeevaart. 14.40 Schoolradio. 15.00
V. d. vrouw. 15.30 Kamermuz. 16.00 Gram.
(16.20—16.25 Toerwagenrally). 16.30 V. d.
jeugd. 17.30 Gram. 18.00 Nws. 18.15 Plano-
spel. 18.30 V. d. jeugd. 18.45 Gram. 18.55
Parijs spreekt tot u. 19.00 V. d. kleuters.
19.05 Gevar. progr. 19.45 Toneelbeschou
wing. 20.00 Nws. 20.05 Rep. 20.15 Gevar.
progr. 22.15 De Antwoordman. 22.30 Sopr.
en piano. 22.55 Ik geloof, datcans.
23.00 Nws. 23.15 New York caljing. 23.20
Act. 23.30- 24.00 Gram.
TELEVISIEPROGRAMMA.
NTS: 20.00 Journ. en weerber. 20.15
21.50 Filmprogr.
BRUSSEL (324 m.). 11.45 Gram. 12.30
Weerber. 12.34 Gram. 13.00 Nws. 13.15
Gram. 14.00 Schoolradio. 15.45 Gram. 16.00
Koersen. 16.02 Orgelspel. 16.30 Vlaamse
muz. 17.00 Nws. 17.10 Viool en plano. 17.45
Boekbespr. 18.00 V. d. jeugd. 18.30 V. d.
sold. 19.00 Nws. 19.40 Gram. 19.50 Caus.
20.00 V. d. vrouw. 21.00 Omr.ork. 22.00
Nws. 22.15 Kamermuz. 22.5524.00 Nws.
zonderlijk zou daarbij in het niet ver
zinken, zo zei de Belgische minister.
Woordenstrijd
één hadden, richtte ook de president
van de Hoge Autoriteit, Mayer, zich
tegen hem.
Mayer wees erop, dat hij en zijn me
deleden van de Hoge Autoriteit vol
strekt geen ambtenaren zijn, maar
verantwoordelijke mannen in een on
afhankelijke positie ten opzichte van
de nationale regeringen. Juist het be
staan van zulk een onafhankelijke exe
cutieve maakte het domineren van een
enkel land, waarvoor Debré zo be
vreesd is, onmogelijk, zei Mayer, en hij
voegde erbij, dat Frankrijk, indien het
inderdaad in staat was op het gebied
van kernenergie op eigen benen te
staan, zeer zeker niets van de gemeen
schappelijke markt voor die energie te
vrezen zou hebben.
Vervoer
Van Nederlandse zijde is, behalve
door de rapporteur Jhr. Van der Goes
van Naters, aan het gehele debat over
de Brusselse rapporten alleen deelge
nomen door de heer P. J. Kapteijn, die
zich speciaal bezighield met het vraag
stuk van het vervoer in verband met
het project voor de gemeenschappelij
ke markt. Dit project dient het ver
voer als produktieapparaat in staat te
stellen op de meest economische wijze
te functioneren en deel te nemen aan
het vrije spel der concurrentie. De ta
rieven van alle vervoerdragers zouden
openbaar moeten worden gemaakt, be
toogde hij. Hij hoopte dan ook, dat bij
de uitwerking van de plannen meer
aandacht aan het vervoersaspect zou
worden besteed.
De ontwerp-resolutie inzake Eura
toom en Euromarkt werd tenslotte met
op een na algemene stemmen aangeno
men. De ene tegenstemmer was de
heer Debré. Daarna werd de zitting
verdaagd tot 18 juni a.s.
MOSKOU, 12 mei (Reuter). Het
officiële Sowjetrussische dagblad „Iz
vestia" schrijft in een bericht van zijn
Londense correspondent, dat werd ge
publiceerd onder de kop „Britse pu
bliek woedend over de zaak-Crabb",
dat deze affaire onverenigbaar is met
het internationale recht en met de
grondbeginselen der gastvrijheid.
De „Izvestia"-correspondent te
Londen meldt o.m. dat vele Britse
dagbladen een volledig onderzoek
naar alle aspecten van dit schande
lijke voorval van spionage-onder-wa-
ter eisen, benevens strenge bestraffing
van de hiervoor verantwoordelijken.
Ook meldt de correspondent, dat het
Britse volk volkomen inziet hoe onver
enigbaar het optreden van bepaalde
Britse kringen, zoals dat in de zaak-
Crabb aan de dag trad, is met het in
ternationale recht en de grondbeginse
len der gastvrijheid.
Prof. Waierink voor Geref. Schoolverband:
(Van onze §-redacteur)
UTRECHT, 12 mei. Op de in
Utrecht gehouden vergadering van
het Geref. schoolverband heeft de
pedagogisch adviseur, Prof. Dr. J.
Waterink, gesproken over de posi
tie en de taak van het chr. onder
wijs. Hij riep op tot nadere bezin
ning op de onderwijsstructuur in
Nederland.
Prof. Waterink zei in zijn herden
kingsrede, dat er in de afgelopen 50
ZALTBOMMEL, 12 mei. „Het rivierkleigebied als probleem
gebied" was het onderwerp, dat van vele kanten vandaag werd be
licht op de regionale dag van de 36e wetenschappelijke bijeenkomst
der Nederlandse Bodemkundige Vereniging in het Nutsgebouw van
Zaltbommel, waar hoogleraren en deskundigen op landbouwweten-
schappelijk gebied voordrachten hielden. De geografische, geologi
sche, agrarische, sociologische en economische aspecten van de kom-
gronden in het rivierkleigebied werden behandeld, evenals de ont
wikkeling van deze streken tot een renderend landbouw- of weide
gebied.
Zilplaalsen 65, slaapplaatsen 55
op
DOETINCHEM, 12 mei. De
N.V. Gelderse Tramwegen zullen
woensdag gaan rijden met z.g. har
monikabussen, dat zijn gelede
autobussen, lange voertuigen met
een harmonikaverbinding. De eer
ste bus zal gaan rijden op het tra
ject Gendringen-Nijmegen.
De Gelderse Tramwegen hebben
in dit opzicht de primeur in Ne
derland. In het buitenland met
name in Zwitserland en Duitsland
zijn deze bussen reeds inge
voerd.
De bussen, die een lengte van ruim
17 meter hebben, kunnen 120 perso
nen omvatten. De maatschappij heeft
tien bussen, die samen één miljoen
gulden kosten, besteld. Zij zijn ge
bouwd op een M.A.N.-Kaessbohrer-
chassis en gecarosseerd bij de fa. Ver
heul in Waddinxveen.
De directie van de Gelderse Tram
wegen is tot het besluit om dit soort
bussen aan te schaffen gekomen om
het tekort aan chauffeurs te onder
vangen en om het vervoer op de druk
ke lijnen te vereenvoudigen.
GEKOPPELD.
Het tweede lid van de bus is aan het
eerste gekoppeld door een stel in el
kaar rustende draaikransen, waardoor
beide wagens in het horizontale vlak,
d.w.z. bij het nemen van bochten, ten
opzichte van elkaar kunnen draaien.
Beide delen staan op vier wielen. Aan
de buschauffeurs worden geen bijzon
dere eisen gesteld, omdat het bestu
ren van deze harmonikabussen weinig
afwijkt van het besturen van de nor
male bussen. Doordat het tweede lid
automatisch door het eerste in de
goede richting wordt gehouden, is het
achteruit rijden ook gemakkelijk.
De harmonikabussen hebben een
maximum-snelheid van 68 km. per u.,
doch de toegestane snelheid bedraagt
65. km. Het aantal zitplaatsen is ook
65 en het aantal staanplaatsen 55. De
bus heeft een gewicht van 13.5 ton en
is uitgerust met een M.A.N.-motor,
die een vermogen heeft van 135 p.k.
bij 2000 omwentelingen. De cylinder-
inhoud bedraagt 8.276 lt. De verwar
ming geschiedt via een oliestook-
systeem buiten de motor om.
KRU1N1NGEN
Wedvlucht. De zaterdagvliegers uit deze
gemeente hielden een wedvlucht vanuit
Vilvoorde (64 km). In concours 41 duiven.
De uitslagen waren als volgt: C. Sonke
1, 4, 8 en 12; H. van Koeveringe 2, 3, 7,
9, 10 en 11; L. Openneer 5; J. C. Stroo-
snjjder 6.
Prof. Dr. C. H. Edelman zei o.m., dat,
hoewel de kleigebieden een reputatie
hadden van vruchtbaarheid en welvaart,
de zandgronden een volledige revolutie
hebben doorgemaakt, terwijl de kleige
bieden weinig voordeel hebben getrokken
van de technische vooruitgang van de
laatste driekwart eeuw. De komgronden,
die slecht of niet waterdoorlatend zijn,
beslaan een oppervlakte van meer dan
100.000 ha. Deze gronden zijn sterk ver
waarloosd en hebben een voor deze tijd
teleurstellende en te lage opbrengst.
Ter verduidelijking van de moeilijkhe
den, waarmee men te kampen heeft bij
het opstellen van een drainagesysteem,
gaf Ir. J. W. van Hoorn een overzicht
van de algemeen geologische gesteldheid
LONDEN, 12 mei (Reuter). Com
munistisch China heeft olie aange
boord in het Dzungaria bekken in het
noorden van Sinkiang, zo is vandaag
medegedeeld op een vergadering van
vooraanstaande oliedeskundigen te
Peking, aldus het communistische
nieuwsbureau „Nieuw China".
In een -boodschap aan de vergade
ring deelden de onderzoekers, die
werken in het gebied Karamai, mede,
dat drie van de vier oliebronnen, die
in dit gebied gereed zijn gekomen in
produktie zijn genomen, waarvan een
maandag j.l. Van de andere tien ge<
boorde bronnen hadden er zes olie
houdend gas uitgelaten.
erlands enige naaldenfabriek, vanuit de lucht gezien (K.L.M.-foioj
van de komgronden. Hij vertelde o.m.
dat in.de winter een neerslag van 1 milli
meter een verhoging van de grondwater
stand van 2,5 tot 5 centimeter kan bete
kenen. Een goede waterbeheersing kan
worden bereikt door het drainagesysteem
in de beter doorlatende ondergrond aan
te brengen, terwijl met de mogelijkheid
van bovengrondse afvoer van water door
de zodelaag naar de drainsleuf rekening
moet worden gehouden.
BEDRIJFSTYPE
De vraag, of deze komgronden gras
land-, bouw- of gemengde bedrijven moe
ten hebben, werd beantwoord door Prof.
Dr. L. M. 't Hart. Hij zei o.m., dat
mits er een goede ontwatering is ak
kerbouw in Nederland rendabeler blijkt
te zijn dan grasland. Daartegenover staat
echter, dat de tot heden gestichte kleine
bedrijven (van 12 ha) als graslandbedrijf
in de komgronden toch lonender zijn,
mede omdat de grondbewerking veel zorg
vraagt, de gewassenkeuze beperkt is, de
structuur van de akkergrond zal terug
lopen en de bemestingskosten voor gras
land lager zijn dan voor bouwland.
Ook tal van sociale faktoren zijn debet
aan de bestaande achterstand van de
komgronden en de bevolking daar. Hier'
over sprak Ir. L. J. A. de Jonge. De jaar
lijkse verpachtingen en de pachtprjjsop'
drijvingen remden de welvaartsontwik
keling af en hadden een a-sociale uit
werking. De strijd tegen het water en het
isolement werkten een individualistische
instelling in de hand.
BÜ de nu snel vorderende ontsluiting
der gebieden kan een sociologisch onder
zoek naar de mentale remmingen tot de
samenwerking en het rationeel gaan den
ken en werken niet worden gemist. Voor
lichting op allerlei gebied en sociaal ont
wikkelingswerk is van zeer groot belang
voor het opbouwwerk.
„Een schoolvoorbeeld van slechte ont
watering, ontsluiting en verkaveling'
noemde Ir. G. J. ter Brugge, die zijn be
schouwing wijdde aan de economische
consequenties van verbetering van dit
gebied, de komgronden.
Cultuurtechnisch is gestreefd ni
een planmatige ruilverkavelingsopzet,
maar de oorlogshandelingen hebben dit
doorbroken. Na de oorlog is geprobeerd
om vernielde boerderijen „in het veld"
op te bouwen, zodat de afstand boerde
rij-grond geen probleem meer was,
maar de bouwkosten bleken te hoog en
de boeren waren niet voorbereid.
jaar veel reden tot dankbaarheid was.
In het bijzonder dacht prof. Waterink
aan de grondwettelijke gelijkstelling
van het bijzonder met het openbaar
onderwijs.
Ondanks de trouw aan het gerefor
meerd belijden die er in brede kringen
heerst, zag prof. Waterink verschil
lende gevaren die zich allengs tegen
over het christelijk onderwijs hebben
verheven. In de eerste plaats dat het
schriftuurlijk godsdienstig belijden en
beleven overwoekerd wordt door een
filosofie die zich hult in de mantel
der religie, maar die naar de vaste
overtuiging van >rof. Waterink in we
zen de wortel van het religieus be
staan aantast. De grote aanval op het
christelijk onderwijs komt vanuit de
hoek der wetenschap.
Verwarring van begrip
„Altijd weer stuit men hij de heden
daagse bestrijding van het gerefor
meerd standpunt t.o.v. de christelijke
school op een beschouwing van opvoe
ding en onderwijs, die in wezen aan
de pedagogische activiteit een vreemd
karakter toekent", aldus prof. Wate
rink. De uitspraak, gedaan op de jaar
vergadering van de Herv. Raad voor
Kerk en School: „de school ligt op 't
grensterrein tussen cultuur en kerk",
duidt volgens spr. op een wel zeer
grote verwarring van begrip. Want in
wezen wordt de positie van de school
bepaald door cultuur noch kerk, maar
door de opvoedingsopdracht die God
aan de ouders geeft. En als men dit
uit het oog verliest komt men tot al
lerlei relativering van de zaken der
christelijke opvoeding, aldus spr.
Tragiek van een vraagteken
Achter dit alles ligt volgens de
hoogleraar in feite een filosofie, die
de kenbaarheid van Gods gebod in
de opvoedingspraktijk loochent. Spr.
beschouwde het als diep tragisch,
dat in ons land, waar men meer dan
80 jaar voor de chr. school streed,
de vraag of deze school eis der
Schriften is meermalen op zijn best
met een groot vraagteken beant
woord wordt.
Ondanks zijn dankbaarheid voor de
gelijkstelling hield ook deze volgens
de hoogleraar een gevaar in: „Want
naarmate er minder offers gevraagd
worden van ons, begrijpen wy min
der, dat het offer nog steeds voor onze
chr. school nodig is. En in een zelfde
mate sterft de liefde voor de school,
waarvoor onze ouders zware offers
brachten."
Toekomst
Hebt U op één dag
wel eens
Bezoek aan de enige naaldenfabriek, die ons land rijk is
(Van één onzer verslaggeefsters)
Als Marietje uit Vaals gaat trouwen, zal ze beslist een goede huis
vrouw worden. Maarof ze ooit met plezier de naald ter hand zal
nemen, valt. nog zeer te betwijfelen. Iedere dag laat Marietje 50.000
naalden door haar vingers glijden. Je kunt nu eenmaal ook een beetje
tevéél van het goede krijgen en Marietje zal als ze straks getrouwd
is waarschijnlijk voorlopig wel geen naald meer kunnen zien!
Marietje werkt op de sorteerafdeling
van de enige naaldenfabriek die ons land
rijk is, de N.V. Eerste Nederlandse Naal
denfabriek A. F. Musolf te Vaals. Deze
fabriek maakt ongeveer 150 verschillende
soorten naalden. In do „vakwereld"
spreekt men over „systemen". Ieder sy
steem heeft zijn eigen afmetingen. Verre
weg het grootste deel van de produktie
is bestemd voor de industrie en gaat naar
de confectie-, de lingerie- of de schoen
en lederwarenfabrieken. Negentiende deel
van de 20 miljoen naalden die jaarlijks
de fabriek in Vaals verlaten wordt geëx
porteerd naar landen In alle werelddelen.
In de naaldenfabriek werken onge
veer 120 mensen, evenveel mannen als
vrouwen. Het maken van naalden Is
een verschrikkelijk precies werkje en
het duurt dan ook verschillende jaren,
voordat iemand helemaal zelfstandig Is.
De naaldenproduktie is machinaal,
maar er komt toch ook nog heel wat
handwerk bij kijken. De machines in de
fabriek worden voor het grootste deel
door de mannelijke arbeiders bediend. De
meisjes staan of zitten achter grote tafels,
waar zij de naalden sorteren en Inpakken.
Twee meisjes werken de hele dag voor
een fabrikant, die in zijn machines alleen
maar kromme naalden kan gebruiken.
Eén van hen heeft een klein machientje,
waar zii de naalden één voor één instopt
en door het overhalen van een handeltje
in de gewenste toestand brengt.
Haar collega controleert door mid
del van een vernuftig apparaat, of de
buiging wel precies is zoals die zijn
moet. Ze heeft daarvoor een lamp, die
de naalden ettelijke malen vergroot op
een doek projecteert. Op dit doek is
een kromme lijn getekend en zodra een
naald te zien is naast deze lijn, betekent
dat, dat hij net zolang verbogen moet
worden tot hij precies wegvalt achter
het voorbeeld.
Tachtig bewerkingen!
Het duurt ongeveer twee maanden
voordat een naald kant en klaar de fa
briek kan verlaten en in die tijd onder
gaat hij zo'n 80 hoofd- en bijbewerkin
gen. Eerst worden de naalden in een gro
te machine gereduceerd (getrokken of
gerekt). Daarna verhuizen ze naar een
andere afdeling, waar ze van een ruwe
punt worden voorzien. Eén naald wordt
in zachte toestand voor de harding twee
maal gepunt. Een speciale machine trekt
uiterst precies de groeven in de naalden,
waardoor later de draad geleld moet wor
den. Een nög nauwkeuriger werkje is het
aanbrengen van het oogje, dat precies de
juiste lengte en breedte moet hebben en
dat moet uitkomen op het kanaal of de
groef van de naald.
Alle arbeiders in de fabriek dragen
een overall of een mouwschort, want er
wordt bij de fabrikage veel met olie
gewerkt. De naalden worden daar ook
niet schoner van en daarom moeten zij
tijdens het produktieproces wel zes
maal gewassen en weer gedroogd wor
den.
Nadat alle hoofdbewerkingen achter de
rug zijn en ook de punt van de kolf (het
platte bovenstuk) is afgerond, worden de
naalden gehard. In een automatische har
dingsoven worden ze roodgloeiend ge
maakt en daarna vallen ze in koude olie.
Ze zijn dan echter zó keihard, dat ze bij
de minste of geringste weerstand door
midden zouden breken. Daarom worden
ze nog eens in een warm oliebadje ge
stopt om hun elasticiteit terug te krijgen.
Roetzwart
Ondanks al deze „badjes" zitten de
naalden zó onder de olie, dat ze roet-
zwart zijn. Er is echter een heel ma
chinepark ter beschikking om hun
uiterlijk te verfraaien. Door de ma
chines worden ze drie keer gepolijst:
het ergste vuil gaat er af bij het voor-
polijsten, dan worden ze nog eens na
gepolijst en tenslotte helemaal klaar-
gepolijst.
De oogjes zitten dan nog vol vuil en
daar wordt natuurlijk ook jets aan ge
daan. Voor het oogpolijsten zijn alweer
zo'n vijf bewerkingen nodig. De scherpe
kant van het oogje wordt daarbij afge
rond, zodat de draad niet breekt bij het
naaien. Voor het oogpolijsten moeten de
naalden allemaal aan de lange draad van
een spoel geregen worden en er zijn een
paar meisjes, die de hele dag de naalden
één voor één met de hand aan de draad
hangen. Gedurende de produktie worden
de naalden tussen de verschillende be
werkingen door zes maal uitgezocht
en gecontroleerd.
Sommige Industrienaalden moeten per
minuut 6000 steken maken. Om overver
hitting te voorkomen worden de naalden
tenslotte vernikkeld of verchroomd.
Daarna gaan ze naar de inpakafdeling,
waar ze door vijf meisjes met de hand ln
dozen, doosjes en mapjes worden ver
pakt
Beneden in de fabriek staan grote kis
ten, waarin ongeveer 150.000 naalden le
der verpakt zijn. En op die kisten zijn
namen van Nederlandse plaatsen geschil
derd, maar ook die van plaatsen ln verre
landen: Lagos, U.S.S.R., er is geen we
relddeel, waar geen naalden uit Vaals ge
bruikt worden!
Prof. Waterink bezag niet alleen 't
verleden, maar ook de toekomst: „In
die toekomst zal het nodig zijn, dat
men zich nader en intensiever gaat
bezinnen op de taak, die het belijdend
geref. volksdeel heeft t.o.v. de gehele
onderwijsstructuur in Nederland. Het
is niet voldoende om hierbij alleen
aandacht te wijden aan de lagere scho
len.
Prof. Waterink deed een beroep
op de verantwoordelijkheid van de
christen-ouders, omdat zoals hij zei,
„wij er zeker van kunnen zijn dat in
de eerstvolgende 25 jaar over het lot
van de chr. school zal worden beslist".
Wij moeten bedenken dat defaitisme
een belijdend christen onwaardig is.
Volgens prof. Waterink zijn er dui
zenden eenvoudigen die wachten op
het verlossende woord waardoor zij
zelf ook weer moed krijgen om te
gaan spreken.
Het voorstel van de voorzitter, ds.
W. E. Gerritsma te Zoetermeer, om
een telegram te zenden aan de 97-
jarige mede-oprichter van het G.S.V.,
het ere-lid de heer J. v. d. Waals, aan
oud-secretaris de heer P. Timmermans
en aan mr. G. T. Donner, oud-voorzit
ter, werd door de vergadering onder
applaus aanvaard.
Bij het G.S.V. (een interkerkelijke
organisatie) zijn thans 480 scholen
aangesloten met 2578 leerkrachten en
84.465 leerlingen.
Gelukwensen
Vele organisaties op onderwijsgebied
hadden afgevaardigden gezonden om
het bestuur felicitaties aan te bieden
en ook de minister van O. K. en W.
was op de jubileumbijeenkomst ver
tegenwoordigd. De heer G. C. Lang uit
Brussel bracht gelukwensen over van
de Belgische Prot. Chr. Onderwijsver.,
hetzelfde deed prof. dr. J. T. Daling
uit Grand Rapids namens het Calvin
College.
Uit de wereld ran
W. Ter Horst; Naar het levende
Woord, deeltje I en II. Kok, Kam
pen.
Dit is een zeer waardevolle aanwinst
voor het Chr. onderwijs, een methode om
de bijbel zelfstandig te leren lezen, te le
ren waar het staat, wat er staat, waar
het om gaat, en waar het staat in het
verband met de hele bijbelse geschiede
nis. Zodra de kinderen in staat zijn te
lezen, in de tweede helft van het tweede
leerjaar, kan met het eerste deeltje be
gonnen worden. Voor elk volgend leer
jaar is een nieuw deeltje bestemd. Af
gaande op wat voor het laatste deeltje
beloofd is moet dit ook zeer geschikt zijn
voor de laagste klassen van het M.O. en
voor de jongste catechisanten. Met be
langstelling zien wij de volgende deeltjes
tegemoet.
Aan alle hoofden van Chr. scholen raad
ik met nadruk aan, van deze methode
kennis te nemen. M.
Dr. G. O. Berkouwer; Conflict met
Rome. 3e druk, Kok, Kampen.
Daar bij een vroegere druk reeds op
de inhoud van deze sublieme studie van
de bekende dogmaticus is ingegaan, vol
staan wij ditmaal met de aankondiging
van deze nieuwe druk. Al is dit boek
voor niet-theologen niet zó toegankelijk
als de andere werken van Dr. Berkouwer,
daardoor bewijst deze derde druk slechts
dat dit Werk in de theologische wereld
zich een plaats aan het veroveren is on
der de standaardwerken op het gebied
van de controverse RomeReformatie,
En terecht! M.
