A
Rebellen maken zich op voor hevige strijd
Niet aangesloten bedrijven voortaan
uit V.V.V.-reclame geweerd
Soekarno brengt bezoek aan de VS
Panische angst bij bevolking in Algerië
Rouw op Cyprus
Lijf-aan-lijf gevechten
Hollet en Pineau
naar Moskou
„God wil mensen en kerken
bij elkaar brengen"
Ambonezen zullen vandaag
in staking gaan
Verzet tegen uitkeringsregeling
Zeeuwse V.V.V. heeft uitstekend
seizoen achter de rug
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Studenten slaags in
Argenti
mie
Grote stad dreigt
puinhoop te worden
Gesprek over
Nieuw-Guinea?
Nieuwe ziekte bedreigt
kippenstapel
Oud-minister Marchant
overleden
Hongerstaking in Souburg
Veel is in wording
Provinciale Voorjaarsvergadering te Aardenburg
Dhr Oskamp„Reclame!"
Conferentie o.l.v.
Prins Bernhard
Telefoon 8438 (b.g.g. voor redactie
3887. voor adm. 2970), Giro 274289.
Kantoren: Middelburg: Korte Noord
straat 35. Tel. 2009, Tel. redactie 2347
en 3162; Vlissingen: Nieuwstraat 68,
Tel. 826; Terneuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs ƒ0.47 per week,
ƒ2.— p. maand, 5.85 per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord
Zeeuwsch Dagblad
12e Jaargang No. 3395 Wnd.-hoofdredacteur: Prof. Dr. J. J. de Jong - Directeur: Jacq de Smit
Maandag 14 mei 1956
r
MAR1ETJE EN DE
NAALDEN
(pagina 4)
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Dinsdag: Zon op 4.45 u., onder 20.29
u. Maan op 9.46 u., onder 0.27 u.
Hoogwater woensdag 16 mei:
Vlissingen: 5.11 u. 2.25 m., 17.35 u. 2.06
m. Terneuzen: 5.43 u. 2.41 m., 18.08 u.
2.43 m. Wemeldinge: 6.59 u. 1.87 m.,
19.27 u. 1.63 m. Zierikzee: 6.43 u. 1.63
m., 19.05 u. 1.40 m.
NICOSIA, 14 mei. Op Cyprus
duurt de rouw nog steeds voort even
als de algemene staking.
Zondagmorgen hebben verzetslieden
een bom geworpen naar een legerba-
rak in Famagusta. Twee Britse mili
tairen en een Cyprioot werden ge
wond.
BUENOS AIRES, 14 mei. (Reuter).
Katholieke en Liberale studenten
hebben in Buenos Aires een ware
veldslag geleverd om de bezetting van
een middelbare school. 150 scholieren
werden gewond. Ook in de medische
faculteit van de universiteit van Bu
enos Aires werden gevechten geleverd.
In Argentinië eisen liberale studen
tenverenigingen het aftreden van de
minister van onderwijs, omdat hij te
nationalistisch zou zijn. De minister is
inmiddels afgetreden.
De nieuwe c.a.o. bij de N.V. Bruyn
zeel te Zaandam, die per 1 juli a.s. in
gaat, is de eerste in de houtnijverheid
waarbij door het college van rijksbe
middelaars goedkeuring is verleend
voor de zes procent loonsverhoging.
ALGIERS, 14 mei. In Algerië is de spanning heviger dan ooit
tevoren. Het bloed blijft stromen, kanonnen bulderen en tegen de
hemel steekt bij avond de rossige gloed af van door de opstandelin
gen in brand gestoken boerderijen. Soms kunnen de bewoners van
deze boerenhoeven bijtijds een veilig heenkomen zoeken, helaas val
len zij ook dikwijls in handen van de rebellen, die hen niet sparen,
noch de levens van onschuldige kinderen. In de stad Tlemcen, in de
provincie Oran had gisteravond laat een panische angst zich van
velen meester gemaakt. Geruchten deden namelijk de ronde, dat
deze stad, die 60.000 inwoners telt, in de afgelopen nacht of vandaag
door de opstandelingen zou worden aangevallen. Zij zouden het als
een „erezaak" beschouwen deze stad te veroveren. De Fransen heb
ben versterkingen naar de stad gebracht en zijn van plan haar tot
het uiterste te verdedigen. „Wat zal er van Tlemcen over blijven?"
vragen de bewoners zich angstig af. „Wat zal er van ons worden?",
hebben velen zich gisteravond met angst in hun ogen afgevraagd in
deze stad, waar in het laatste etmaal vrijwel niemand naar bed heeft
durven gaan.
In de streek van Algiers zijn 11 op
standelingen gedood, in de nabijheid
van Oran vielen er 22.
In de provincie Constantine hebben
de opstandelingen een dorp overvallen,
waarbij 7 inwoners werden gedood.
In de streek Ain Temouchent, waar
vorig weekeinde 47 boerderijen ver-
woest werden, hebben de opstandelin-
WASHINGTON, 13 mei. Reuter.
President Soekarno zal woens
dag in het privé vliegtuig van
Eisenhower in Washington aanko
men voor een staatsiebezoek.
Hij zal op het vliegveld verwel
komd worden door de vice-presi
dent, Richard Nixon, en waar
schijnlijk door de minister van
buitenlandse zaken, John Foster
Dulles.
Plaatselijk grote schade
ROERMOND, 13 mei. De Ne
derlandse kippenstapel wordt be
dreigd door een nieuwe ziekte, de
„infectueuse bronchitis". Op tal
van plaatsen is deze ziekte gecon
stateerd, maar het meest komt zij
voor in Oost-Brabant en in de
Peel. Plaatselijk is ze hier en daar
sterk verspreid. De kippen kunnen
tijdens het ziekteproces moeilijk
ademhalen en staan te kuchen en
te piepen. Meestal sterven ze er
echter niet aan. Na een paar we
ken herstellen ze..
Maar het grote nadeel ligt hierin dat
de dieren, als zij tijdens de legperiode
door bronchitis overvallen worden
vrijwel volkomen van de leg raken en
ook na het herstel komt de produktie
niet meer hoger dan rond 50 procent.
Het is niet met zekerheid te zeggen of
het een geheel nieuwe ziekte is, of dat
men als gevolg van grotere kennis het
ziektebeeld scherper onderscheiden
kan. Vroeger kende men b.v. ook de
z.g. snotziekte bij kippen die wel veel
weg heeft van deze bronchitis, maar
deskundigen menen dat het toch weer
een andere daarvan afwijkende ziekte
is. Men is bezig met de ontwikkeling
van een middel tegen deze ziekte maar
die pogingen verkeren nog in een ex
perimenteel stadium.
De invloed van deze ziekte op de
aanvoer bij de grote verzamelplaatsen
is nog niet juist vast te stellen, maar
plaatselijk is de schade soms zeer
groot.
's-GRAVENHAGE, 12 mei. Te
's-Gravenhage is in de ouderdom van
87 jaar-overleden Mr. H. P. Marchant,
oud-minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen. De ter aarde be
stelling zal geschieden aanstaande
woensdag om half twaalf op de be
graafplaats Oud Eik en Duinen te
's-Gravenhage.
In 1933 werd hij minister van onder
wijs, kunsten en wetenschappen. Als
zodanig voerde hij de vereenvoudigde
spelling, de „spelling-Marchant" in. In
1935 trad hij af als minister in verband
net zijn overgang naar de R.K. Kerk.
ordien was hij vrijzinnig democraat.
Functionarissen van het depar
tement van buitenlandse zaken
beschrijven het bezoek als een be
leefdheidsbezoek. Zij zeggen, dat
Soekarno geen 'zakelijke' bespre'
kingen met Amerikaanse leiders
sal voeren.
Het program voor zijn bezoek van
twee en een halve dag aan Washing
ton is gevuld met officiële diners, ont
vangsten en bezichtiging der beziens
waardigheden.
Autoriteiten te Washington weigeren
speculaties of leden van het gevolg
van de president tijdens het bezoek of
ficiële besprekingen zullen voeren.
Volgens gewoonlijk welingelichte
kringen was het „zeer wel mogelijk",
dat minister Ruslan Andulgani de ge
legenheid zou benutten om te trachten
steun van Dulles te verkrijgen voor de
Indonesische aanspraak ten aanzien
van westelijk Nieuw Guinea, welke
kwestie mogelijk wederom besproken
zal worden op de volgende bijeen
komst van de algemene vergadering
der Verenigde Naties.
Gesprek met de pers
De president zal in staatsie van het
vliegveld naar het Witte Huis rijden,
waar hij de lunch met Eisenhower zal
gebruiken.
Vrijdag zal hij spreken op de natio
nale pers club. Zaterdagochtend zal hij
vertrekken voor een tocht van twee
weken door de Verenigde Staten voor
dat hij naar Canada reist.
gen opnieuw boerderijen in brand ge
stoken.
Man tegen man
Franse parachutisten hebben 70 km
ten westen van Philippeville in hevige
lijf-aan-lijf gevechten 79 opstandelin
gen gedood. Volgens officiële Franse
berichten vielen er aan Franse zijde
één dode en één gewonde.
In een gevecht nabij El Milia werden
30 opstandelingen gedood toen zij een
afdeling veiligheidstroepen in hinder
laag aanvielen. Ook hier vielen aan
Franse zijde één dode en één gewonde.
Alarmtoestand
De stad Constantine is zaterdagmid
dag gedurende enige uren in alarmtoe
stand geweest.
Negentien Arabieren werden gedood
bij schietpartijen, die begonnen nadat
negen personen geworden waren bij
een bomaanslag op een Joods café. In
de voorsteden van Constantine en in de
bergpassen nabij de stad werden op
standelingen gesignaleerd.
Veel doden
Zondag hebben zich bier nieuwe on
lusten voorgedaan, waarbij zes perso
nen om het leven kwamen.
Bij gevechten in de provincie zijn
bijna 200 opstandelingen gedood.
Bij gevechten in het gebied ten
noordoosten van Tlemcen zijn 25 op
standelingen gedood.
Militairen verdwenen in
Marokko
RABAT, 18 mei. (Reuter). Zes
Marokkaanse soldaten en een Franse
sergeant zijn uit de wachtkamer van
een militaire academie nabij Fez ver
dwenen. Er zijn geen schoten gehoord
doch nabij het wachtlokaal zijn de spo
ren van een vrachtwagen gevonden.
Praag laat Israëlisch leider vrij
PRAAG, 13 mei. (Reuter). Mor-
decai Oren, een Israëlische socialisti
sche leider die in 1953 in Tsjecho-Slo-
wakije tot vijftien jaar gevangenisstraf
werd veroordeeld op beschuldiging van
spionnage voor Zionistische organisa
ties en de Britse geheime dienst, is
vrijgelaten en uitgewezen.
Er is geen reden voor de maatregel
opgegeven. In Israëlische kringen
neemt men aan, dat de vrijlating is ge
schiedt in antwoord op verscheidene
verzoeken van de Israëlische regering.
MOSKOU, 12 mei. (Reuter). Vol
gens Moskouse diplomatieke kringen is
de 59-jarige Sowjetrussische minister
van landsverdediging maarschalk
Zhoekof, die zich in de tweede wereld
oorlog onderscheidde bij de slagen om
Leningrad, Stalingrad, en Berlijn, ziek.
Niet gemeld wordt, of zijn ziekte ern
stig is.
PINEAL
praten in Moskou
PARIJS, 14 mei (Reuter). In een
vergadering van de Franse minister
raad is te Parijs bekend gemaakt dat
premier Mollet en zijn minister van
buitenlandse zaken Pineau morgen
voor een bezoek aan de Sowjet-Unie
zeilen vertrekken.
De Russische ambassadeur in Parijs,
Vmogradof, heeft verklaard dat de
Sowjet-Unie grote verwachtingen van
het bezoek koestert.
De Franse ministers zullen in Mos
kou wijdgaande besprekingen voeren,
waarbij vooral de ontwapening en de
handelsbetrekkingen ter sprake zullen
komen.
Mollet zal op 21 mei de terugreis
aanvaarden, terwijl Pineau waar
schijnlijk drie dagen langer in de S.U.
zal blijven.
DE REDE VAN CHURCHILL
In Parijs is men van mening dat de
rede, die Churchill in Aken gehouden
heeft en waarin hij voorstelde Rusland
eventueel in een Europese veiligheids
organisatie op te nemen, de Franse mi
nisters ten goede zal komen bij hun
besprekingen in de Sowjet-Unie.
Vier jaar Oecumenische Raad van Kerken
UTRECHT, 14 mei. In Utrecht is zaterdag en zondag het tienjarig het
tienjarig bestaan van de Oecumenisch Raad van kerken in Nederland her
dacht met een conferentie, welke werd georganiseerd door de raad in
samenwerking met de theologische faculteit der Rijksuniversiteit te Utrecht.
De voorzitter van de oecumnische raad, prof. dr. W. F. Dankbaar, her
innerde er in zijn openingsrede aan, dat de oecumenische raad op 8 augustus
1945 in het leven werd geroepen op initiatief van de Ned. Herv. kerk. Da
taak van de Raad is o.m. de verhouding van de Nederlandse kerken onderling
te bestuderen en zo mogelijk de eenheid te bevorderen.
's-GRAVENHAGE, 14 mei. Als protest tegen de nieuwe „Uit
keringsregeling Ambonezen", die vandaag van kracht zal worden
willen de Ambonezen, die zijn aangesloten bij de B.P.M.R.S., de
C.R.A.M.S. en de P.N.M.S. in staking gaan. Volgens de B.P.R.M.S.
zullen ongeveer 90 procent van de Ambonezen, die een werkkring
buiten de woonoorden hebben of wel ongeveer 2500 man, aan deze
staking deelnemen, Daarnaast wil de voorzitter van de B.P.R.M.S.,
de heer Lilipaly, met ingang van vandaag in het woonoord Souburg
een hongerstaking beginnen.
Bezwaren
Naai' de vice-voorzitter van de B.P.
M.R.S., Ds. Supusepa, zaterdag op een
persconferentie heeft medegedeeld,
wordt de nieuwe regeling gezien als
een poging tot bevordering van de asi-
milatie der Ambonezen In Nederland.
De leiding van de Ambonese onaf
hankelijkheidsbeweging vreest, dat
vooral de jongeren als gevolg van deze
regeling de woonoorden zullen verla
ten, waardoor de nationale strijd zon
worden geschaad.
Voorts hebben de drie organisaties,
die zich tegen de nieuwe regeling ver
zetten, in een telegram aan de voor
zitters van beide kamers der Staten-
Generaal meegedeeld, dat zij een deur
waardersexploot tegen de Staat der
Nederlanden zullen doen uitbrengen
teneinde de rechtspositie van de kamp
ingezetenen tegenover de staat offici
eel vast te stellen en op korte termijn
een proces hierover aanhangig te zul
len maken.
De hoogleraar constateerde, dat hoe
wel er op het gebied van gesprek en
samenwerking tussen de kerken nog
veel in wording is, er vrij veel ver
schillen zijn in de wijze waarop deze
samenwerking plaats vindt. Van groter
belang dan het hoe achtte hij evenwel
het feit, dat men elkaar ontmoet.
God, zo zeide spreker, is bezig de
weerbarstige mensen en de weer
barstige kerken bijeen te brengen,
opdat het één kudde en één Herder
worde.
Prof. Dr. A. A. van Ruler, hoogleraar
aan de Utrechtse universiteit, sprak
vervolgens over de nauwe band, welke
bestaat tussen de theologische faculteit
Er zijn echter ook bezwaren van so
ciale en financiële aard tegen de nieu
we regeling, die in sommige gevallen
een verslechtering inplaats van een
verbetering van de oude regelingen
zou betekenen.
Hoofdbestuur „CRAMS" aan
vaardt regeling
Naar het A. N. P. verneemt hebben
besprekingen tussen het commissariaat
Ambonezenzorg en het hoofdbestuur
van de „Crams" er toe geleid dat ge
noemd hoofdbestuur met ingang van
vandaag de uitkeringsregeling voor de
Ambonezen aanvaardt.
Het hoofdbestuur heeft zich het recht
voorbehouden enkele punten uit de
regeling nader met de minister voor
maatschappelijk werk te bespreken.
AARDENBURG, 12 mei. Men zal moeilijk kunnen beweren, dat
de Zeeuwse V.V.V. weinig belangstelling heeft voor wat er onder
haar leden leeft. De wijze waarop bijvoorbeeld vanmiddag tijdens de
provinciale voorjaarsvergadering te Aardenburg het probleem van
de weinig sociaal voelende bedrijven t.a.v. de V.V.V. is behandeld,
wijst wel anders uit.
Na een breedvoerige bespreking, waarin aanvankelijk twee belan
gen of volledige service aan de toerist of versterking van de or
ganisatie tegen elkaar werden afgewogen, en een pittige toelich
ting van de heer G. W. Oskamp, directeur Prov. Zeeuwse V.V.V.,
stelde de vergadering zich tenslotte achter het standpunt van het
dagelijks bestuur: horecaf-bedrijven, die zich niet bij de plaatselijke
V.V.V.'s willen aansluiten, zullen voortaan niet meer in de V.V.V.-
propaganda (folders, hotellijsten, etc.) worden vermeld.
De algemeen voorzitter, Mr. J. Moo-
lenburgh uit Middelburg, had dit in de
provinciale VVV levende probleem te
voren van verschillende kanten be
licht. Hij legde de volgmdo vraag neer
in het midden van de vergadering
moet onze organisatie het belang van
dé toerist voorop stellen en dus alle
inlichtingen verstrekken, dus ook de
gegevens van niet-aangesloten hotels?
Of moeten wij voorkomen dat de wei
nig sociale houding van de afzijdige
zal voortwoekeren en de VW op den
duur zal ondermijnen?
De meningen bleken vele. Wij zijn
een vereniging voor vreemdelingen
verkeer, dus geef alle mogelijke ser
vice, hoe dan ook, meende een afge
vaardigde. Neen, sprak een ander,
a-sociale bedrijven moeten we uitban
nen, opdat ook niet anderen hun slech
te voorbeeld zullen volgen. Laten we
niet klein zijn, neem die lastposten
ook in de propaganda op; door dit ge
baar zal men misschien dan toch lid
worden, klonk het, O neen, bracht zijn
buurman te berde, dit zal de goedwil-
lenden juist de nek omdraaien.
Op het kritieke moment, toen men
door de bomen het bos niet meer dreig
de te zien, stelde de heer Oskamp de
zaak scherp. „Wij krijgen nog subsidie
van de overheid, maar op den duur
zullen we self-supporting moeten wor
den. Er moet dus steeds meer geld uit
de bedrijven komen, willen we onze
organisatie versterken. Daarom zie ik
de visie van het dagelijks bestuur als
de enig juiste: het been stijf houden
en geen propaganda maken voor niet-
aangesloten bedrijven", aldus de di
recteur.
Hoofdelijke stemming wees uit, dat
negen afdelingen dit standpunt onder-
steünden. Tegen bleken de afdelingen
Axel, Zierikzee en Oostburg, terwijl
Goes zich van stemming onthield.
DAG VAN AARDENBURG
Aardenburg was dus de eer te beurt
gevallen als gastvrouwe van de Zeeuw
se WV-ers te mogen optreden. Zonder
overdrijving, het aloude stadje heeft
haar rol op voortreffelijke wijze ver
vuld. Het begon reeds met de onge
dwongen, hartelijke ontvangst in het
gemeentehuis en de gezelligheid plant
te zich in stijgende mate voort tijdens
de vergadering in hotel „De Roode
Leeuw" met zijn perfekte koffietafel
om tenslotte te culmineren in de rond
rit door de in het meizonlicht badende
landouwen van Aardenburg, die bur
gemeester Van Dongen met zorg had
uitgekozen.
Er was trouwens meer reden om de
stemming in majeur te houden. Daar
zorgde het jaarverslag wel voor. Het
toeristenseizoen mag zeer geslaagd
worden genoemd. Dank zij de extra
gift van Prov. Staten (ƒ10.000,en
de 12.000,uit het bedrijfsleven, kon
een grote propaganda-actie worden ge
voerd.
De buitenlandse belangstelling voor
ons gewest steeg: er kwamen meer
Fransen, Engelsen, Duitsers en Zweden
dan voorheen. Ook de Interesse uit
Noord- en Zuid-Holland nam belang
rijk toe.
De activiteiten van de Zeeuwse VW
zijn talrijk geweest. WD memoreren
slechts de uitgave van het propagan-
da-orgaan „Zeeland-Vacantieland"
(36.000 ex.), folderreclame (80.000) in
samenwerking met de Stedelijke dienst
voor toeriSme te Knokke, het doen uit
geven van 100.000 folders „Het Zuiden
van Nederland" tezamen met Limburg
en Brabant, het ontvangen van buiten
landse journalisten, en directeuren
van reisbureaus, enz.
De heer Oskamp gaf een beknopt
overzicht over de nog te voeren pro
paganda voor Zeeland. „We zullen op
bepaalde punten het roer om moeten
gooien", zo zei hij, „willen we de trek
van de Belgen naar ons gewest leven
dig houden". Het Belgische bezoek
neemt namelijk iets af, hetgeen ge
zien de gunstige valutaverschillen
niet nodig is. De heer Oskamp wees
daarom op de noodzaak steeds reclame
te blijven maken. „Wij moeten ons
„produkt", Zeeland met al zijn aan
trekkelijkheden, op de best mogelijke
wijze blijven „verkopen"." Hij dacht
daarbij speciaal aan de mogelijkheid
het voorseizoen meer onder de aan
dacht te brengen.
Besloten werd de Voorjaarsvergade-
ring-1957 op Schouwen-Duiveland te
organiseren. De aftredende bestuursle
den uit Sluis, Zierikzee, Renesse en
Breskens werden herkozen, voor Ter
neuzen werd de heer Ketelaar geko-
der rijksuniversiteit te Utrecht en de
Raad.
Dr. W. A. Visser 't Hooft refereerde
over het onderwerp „Brengt de oecu
menische beweging de kerken in be
weging?" Spreker meende de vraag
bevestigend te moeten beantwoorden
aan de hand van een overzicht, dat hij
gaf van de activiteiten van de wereld
raad van kerken op verschillend ge
bied.
Er moet, zo zei hij, in de gemeenten
en bij de individuen openheid zijn voor
het Woord Gods, voor de H. Geest, die
ons in alle waarheid leidt.
Zaterdagavond recipieerde de raad
voor de binnen- en buitenlandse gasten
in het universiteitsgebouw.
Zondagmorgen is in de Domkerk een
oecumenische kerkdienst gehouden,
die o.m. werd bijgewoond door Prinses
Wilhelmina.
Tijdens de conferentie, welke zon
dagmiddag werd gehouden sprak Prof,
Dr. J. C. Hoekendijk over „Uitgesteld
jubeljaar" en Dr. H. J. Heering over
„Lustrum betekent reiniging".
KOPENHAGEN, 14 mei. De vier
de vergadering van de „Bilderberg
conferentie", die onder voorzitterschap
van Prins Bernhard in Fredensborg bij
Kopenhagen gehouden is, is gisteren
beëindigd.
Het doel van deze conferentie was,
vooraanstaande burgers uit verschei
dene landen bijeen te brengen, om
punten van overeenstemming te vin
den in de voortgezette samenwerking
tussen de democratische landen van
Europa en Noord-Amerika. Onder de
aanwezigen bevonden zich vertegen
woordigers van diverse politieke par
tijen, uit zakelijke -, arbeiders- en we
tenschapskringen.
O.a. is gesproken over het bevorde
ren van snelle ontwikkelingsprogram
ma's, de resultaten van de Internatio
nale bank voor wederopbouw en ont
wikkeling, de vooruitzichten van de
nieuwe internationale financierings
maatschappij en over het technisch
hulpprogramma van de Verenigde
Staten, de activiteiten van universitei
ten en particuliere ondernemingen en
het werk van de Verenigde Natiese.
DE BILT ZEGT:
Gematigde temperaturen
Toenemende bewolking met slechts
hier en daar in het noorden en westen
van het land wat regen. Zuidwestelijke
wind, toenemend tot matig of vrij
krachtig. Ongeveer dezelfde middag-
temperaturen.
zen en voor Schoondijke de heer Jas-
perse. Het voorstel om een adviescom
missie van zeven personen in het leven
te roepen, bestaande uit vertegenwoor
digers van ETI, vervoerswezen, hotel
wereld, Kamer van Koophandel (2) en
de Ver. van Ned. Gemeenten, had al
ler instemming.