Hoog oplaaiende haal op Cyprus
Meer dan vier miljoen uit Nederland
Hongaarse bisschop op vrije
voeten gesteld
Kikvorsman waargenomen in
omgeving van Russische schepen
Twee Britse soldaten omgebracht
Tito heeft Frankrijk verlaten
Nieuwe golf van
gewelddaden
Militair zwaar
gewond
Oud-minister van Slowakije
uit de cel
Winst voor
Labour
Nieuwe staten hebben gebrek
aan geld
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
12e Jaargang No. 3394 Wnd.-hoofdredaeteur: Prof. Dr. J. J. de Jong - Directeur: Jacq de Smit
Zaterdag 12 mei 1956
„Dezelfde middelen"
Steun bij oplossing Algerijnse kwestie
De strijd in Algerië
Zuidmolukse officieren
weggevoerd
Duits-Amerikaanse
atoombesprekingen
Grieks-Roemeense
besprekingen
Nederlandse manoeuvres in
Duitsland
Kankerbestrijding in de V.S.
~x- -- ssswi i
Beria uitte onjuiste
beschuldigingen
In 1951 veroordeeld tot vijftien jaar
Brits straalvliegtuig
neergestort
Hulp aan minder ontwikkelde gebieden
Nota aan Tweede Kamer
Nota aan Britse
regering
DE BILT ZEGT:
Telefoon 3438 '(b.g.g, voor redactie
8087. voor adm. 2970), Giro 274289.
Kantoren: Middelburg: Korte Noord-
•traat "5. Tel. 2009, Tel. redactie 2347
en 8162; Vlissingen: Nieuwstraat 68,
Tel. 326; Terneuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs ƒ0.47 per week,
/2w— p. maand, ƒ5.85 per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per mjn.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord
Zeeuwsch Dagblad
BLOESEMPRACHT
(Pagina 2)
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Zondag: Zon op 4.49 u., onder 20,26 u
Maan op 7.12 u., onder 23.48 u.
Hoogwater dinsdag 15 mei:
Vlissingen: 3.33 u. 2.37 m., 15.58 u. 2.33
m. Terneuzen: 4.01 u. 2.51 m., 16.32 u.
2.48 m. Wemeldinge: 5.26 u. 1.85 m„
17.56 u. 1.81 m. Zierikzee: 5.13 u. 1.59
m., 17.40 u. 1.55 m.
Staking bij Italiaanse
luchtvaart
ROME, 11 mei (Reuter) De
Italiaanse burgerluchtvaart, zowel op
binnenlandse als op buitenlandse lij
nen is in de nacht van vrijdag op za
terdag volledig stilgelegd door een
•taking van het vliegend personeel.
De vliegtuigbemanningen van de
twee Italiaanse luchtvaartmaatschap
pijen eisen betere arbeidsvoorwaarden
en loonsverhogingen. Zij denken zes
dagen in staking te blijven.
o
Russen geven Noorse vissers'
schepen vrij
MOSKOU, 12 mei (Reuter). Vier
Noorse vissersboten zijn vrijdag door
de Sowjet-Unie vrijgegeven. Zij wa
ren enkele dagen geleden door Russi-
■vhe patrouilleschepen opgebracht om
dat zij in Russische wateren gevist zou
den hebben. Een vijfde Noorse boot,
die op 4 mei werd opgebracht, bevindt
zich nog in de Russische haven Vladi
mir.
NICOSIA, 11 mei (Reuter) Verbittering en hoog oplaaiende
haat heerst er op Cyprus als gevolg van het feit dat de Britten twee
Cyprisch-Griekse verzetslieden hebben opgehangen. Vandaag wer
den zelfs pamfletten uitgedeeld, waarin door de Cyprische onder
grondse werd medegedeeld dat twee Britse soldaten, die zich reeds
geruime tijd in handen van de verzetsorganisatie bevonden, zouden
zijn terechtgesteld, niet, omdat men deze mannen van iets had be
schuldigd, doch uitsluitend om daarmede vergelding te zoeken voor
de dood van de twee verzetslieden.
In de pamfletten werd voorts mede
gedeeld, dat de Cyprische verzetsorga
nisatie de lijken van de twee om het
leven gebrachte Britse soldaten niet
ter beschikking zal stellen van de na
gelaten betrekkingen. In het geheim
zouden de stoffelijke overschotten zijn
begraven.
„Wij haten deze Britse militairen
niet", aldus het pamflet, „doch wij
zijn gedwongen om, ter verwezenlij
king van onzo vrijheid, dezelfde mid-
PARIJS, 12 mei (A.F.P.) Maarschalk Tito heeft gisteravond
Frankrijk verlaten na een officieel bezoek van vijf dagen. Een com
muniqué, dat naar aanleiding van het bezoek is uitgegeven, vermeldt
weinig bijzonderheden, die verrassing kunnen wekken. Bestudeerd
zal worden hoe beide landen kunnen samenwerken op het gebied
van vreedzaam gebruik der atoomenergie.
In het communiqué wordt gezegd,
dat de regeringen van Zuid-Slavië en
Frankrijk de overtuiging uitspreken
dat een duurzame vrede slechts kan be
staan als de betrekkingen tussen de
staten met verschillende politieke en
gociale stelsels gebaseerd zijn op eer
bied voor elkanders vrijheid, soeverei
niteit en territoriale integriteit en als
de staten zich onthouden van inmen
ging in elkanders binnenlandse aange
legenheden.
De beide regeringen zullen het stre
ven naar ontspanning op basis van be
perking van de bewapening en contro
le daarop voortzetten. Zij zijn het er
over eens, dat de ontwapening in etap
pes moet geschieden en dat vooral ont
wapening op atoomgebied belangrijk
is. De Ver. Naties moeten volledig haar
universele rol als voorzien in het
Handvest kunnen spelen. Zuid-Slavië
heeft met instemming kennis genomen
Churchill heeft vrijdag een beleefd
heidsbezoek van een kwartier aan
bondskanselier Adenauer van West-
Duitsland gebracht. Hij gebruikte het
middagmaal met president Heuss.
Groepjes mensen stonden langs de rou
te van Churchills auto. Er werd echter
niet gejuicht.
ALGIERS, 12 mei (Reuter) -
Met eenentwintig kanonschoten is
gisteren te Algiers het einde van
de Mohammedaanse vastenperiode
aangekondigd. De Franse troepen
in Algerië bereiden zich voor op
een nieuwe golf van gewelddaden
van de zijde der opstandelingen.
In het gebied van Oran worden de
boeren gewapend tegen mogelijke
aanvallen.
Woensdag en donderdag zijn acht
militairen gedood en achttien gewond
bij aanvallen van de opstandelingen.
Bovendien werden in de afgelopen 24
uur weer enkele aanvallen van de re
bellen uitgevoerd. In het gebied van
Oran hebben de Franse troepen zestig
opstandelingen gedood. Nabij de Tune
sische grens is een groep opstandelin
gen uitgeroeid door troepen, die per
helicopter zijn geland.
Bij aanvallen in de streek van Con-
stantine zijn zesentwintig Mohamme
danen gedood en tien Franse burgers
gewond. 218 verzetslieden sneuvelden
in de strijd tegen de Franse orde
troep, die vijfhonderd verdachte per
sonen arresteerden.
Bij Marnia-Nedroma, in de buurt
van de Marokkaanse grens, werden
tivee-en-twintig rebellen gedood in een
botsing met Franse strijdkrachten.
Ingezonden Mededeling (adv.)
Illlllllllllllll
HAZETFABRIEKEN TE ZEVENBERGEN
van het Franse plan voor een V.N.-or-
gaan voor economische hulp.
Wat Noord-Afrika betreft heeft pre
sident Tito aan premier Mollet de ver
zekering gegeven, dat zijn regering alle
Franse pogingen om te komen tot een
liberale oplossing van het Algerijnse
vraagstuk steunt.
's-GRAVENHAGE, 11 mei. Het
Tweede-Kamerlid de heer Gerbrandy
heeft aan de ministers van buitenland
se zaken en van overzeese rijksdelen
gevraagd of het juist is, dat enige tijd
geleden een bijzondere missie, uitge
zonden door de waarnemende presi
dent van de republiek der Zuid-Moluk-
ken op Ceram, door Nederlands toe
doen op Nieuw-Guinea is gestrand en
dat leden dezer missie, vijf Ambonese
officieren, zijn weggevoerd?
BONN, 11 mei De Westduitse mi
nister voor atoomenergie, F. J. Strauss,
is per vliegtuig naar de Verenigde
Staten vertrokken. Hij zal met de
Noordamerikaanse atoomautoriteiten
onderhandelen over technisch weten
schappelijke steun voor het Duitse
atoomonderzoek.
West-Duitsland wil in de V.S. ver
rijkt uranium en onderzoekingsreacto-
toren ter waarde van ongeveer 100
miljoen dollar kopen.
Voor zijn vertrek maakte minister
Strauss te Bonn bekend, dat er reeds
enige maanden met Engeland over een
atoomovereenkomst wordt onderhan
deld. Na zijn bezoek aan Amerika zal
de minister in Engeland besprekingen
voeren.
delen te gebruiken als de Britse strijd
krachten".
De Britse veiligheidsdienst op Cy
prus heeft inmiddels beweerd, dat men
geen zekerheid heeft, dat de beide sol
daten, die zouden zijn opgehangen,
ook inderdaad in handen van de ver
zetsgroep zouden zijn gevallen. In het
pamflet werden namelijk wel twee
namen genoemd, doch men neemt aan
dat dit gefingeerde namen zijn.
Jongen gedood
Een vijftienjarige Griekse Cyprioot,
die in Nicosia vlugschriften uitdeelde
over de terechtstelling van de twee
Britse soldaten, is bezweken aan ver
wondingen, die hij had opgelopen door
schoten van Britse militairen. Deze
laatsten hadden hem gesommeerd te
blijven staan, toen hij bij hun nadering
op de vlucht sloeg. Zij schoten, toen
de jongen geen gehoor gaf aan het be
vel.
Standbeelden
ATHENE, 11 mei (Reuter) De
gemeenteraad van Athene heeft be
sloten standbeelden voor de twee te
rechtgestelde Cyprische Grieken te
doen oprichten.
Voorts is de Loekianoe-straat, waar
aan de Britse ambassade is gelegen,
herdoopt in „Karaolis-Demetrioe-
straat".
ATHENE, 12 mei (Reuter)
Griekenland en Roemenië beginnen
maandag in Athene besprekingen over
de vaststelling van het bedrag, dat
Roemenië zal vergoeden wegens na de
oorlog in beslag genomen Grieks be
zit.
Griekenland heeft dit als voorwaar
de gesteld voor het hervatten van a
normale diplomatieke betrekkingen.
o
DEN HAAG, 12 mei Bij oefenin
gen van een Nederlandse legereenheid
op de Luenenburgerheide ln Duitsland
is een ongeluk gebeurd, waarbij de
wachtmeester J. van Andel, die be
hoort tot 108 afdeling artillerie ver-
zorgingsbataljon, zeer ernstig is ge
wond. Het slachtoffer is. opgenomen in
een ziekenhuis in Hannover.
Het ongeluk gebeurde bij Munster-
lager met een terreinwagen, die op de
rand van een greppel omkantelde. Be
halve Van Andel werd nog een mili
tair licht gewond.
w-JlliS
PRAAG, 12 mei A.F.P/Reuter
Laco Novomesky, een voorma
lige Slowaakse minister van on
derwijs, die in april 1954 tot tien
jaar gevangenisstraf werd veroor
deeld wegens sabotage van de na
tionalisatie van de industrie in
WENEN, 12 mei (Reuter)
De Hongaarse aartsbisschop Josei
Groesz van Kalocsa is door de
Hongaarse regering vrijgelaten
met volledige kwijtschelding van
zijn straf. Dit is vrijdag in Wenen
meegedeeld.
Mgr. Groesz, die de hoogste katho
lieke geestelijke in Hongarije was,
werd in 1951 gearresteerd op verden
king van staatsvijandelijke activiteit
en tijdens een monsterproces tot vijf
tien jaar gevangenisstraf veroordeeld.
In oktober van het vorig jaar werd
zijn straf verzacht tot arrest in een
klooster.
Opvolger was niet te vinden
Radio Boedapest heeft verklaard dat
de Hongaarse premier, Andras Hege-
dues, vrijdag een delegatie van Hon
gaarse bisschoppen ontvangen heeft,
nadat deze vroeger op de dag een con
ferentie gehouden hadden. Op deze
conferentie hadden zij eenstemmig be-
slotten dat, nu het zeer moeilijk blijkt
een geschikte opvolger voor de on
langs overleden Dr. Csapik te vinden,
de eenvoudigste oplossing zou zijn om
Mgr. Groesz opnieuw aan te stellen als
hoofd van het college van Hongaarse
bisschoppen.
Volgens radio Boedapest hadden de
bisschoppen zich bereid verklaard ook
onder leiding van Mgr. Groesz „te
werken in het belang van een vreed
zame verhouding 'tussen staat en
kerk".
LONDEN, 12 mei (Reuter) De
gemeenteraadsverkiezingen, die ln En
geland en Wales gehouden zijn hebben
winst geleverd voor Labour, doch in
nog 75 proeent van de gemeenteraden
hebben de niet-socialisten de meerder
heid.
De Labourpartij verklaart een netto
winst van 270 zetels te hebben be
haald. In negen gemeenteraden ver
overde de Labourpartij de meerder
heid, in vijf gemeenten ging de La-
bourmeerderheid verloren.
In Londen zorgden de communisten
voor een verrassing door bij elkaar
vier zetels op Labour te veroveren.
Het succes van Labour is niet zo op
zienbarend. Bij vroegere gemeente
raadsverkiezingen is het wel gebeurd
dat een der partijen "een nettowinst
van duizend of meer zetels behaalde.
Slowakije, is op vrije voeten ge
steld. Dit is door de Tsjechoslo-
waakse premier, Siroky, bekend
gemaakt. Hij voegde er aan toe,
dat Novomesky is vrijgelaten we
gens zijn goede gedrag in de ge
vangenis. Hij was terecht veroor
deeld, niet vanwege zijn opvattin
gen of politieke afwijkingen, maar
omdat hij de opbouw van het so
cialisme bedreigd had.
Dit gold ook voor dr. Hoesak, een
Slowaak die met Novomesky terecht
stond en levenslang heeft gekregen en
voor Clementis, gewezen minister van
buitenlandse zaken, die evenals Slans
ky, oud-secretaris-generaal van de
Tsjechoslowaakse communistische par
tij, indertijd werd terechtgesteld.
Slansky geen Titoïst
Siroky heeft (le beschuldigingen van
„Titoïsme", die destijds tegen Slansky
ingebracht zijn, ingetrokken. Hij zei
dat deze beschuldigingen geuit waren
door de Russische politiechef Beria,
die zelf later terechtgesteld is.
Ook zei Siroky dat de partij-ideolo
gie van de Tsjechoslowaakse partij on
gunstig beïnvloed is door onjuiste be
schuldigingen die tegen Zuidslavische
leiders geuit zijn.
Sprekend over het proces Slansky
zei hij dat Slansky en twee medeplich
tigen wel schuldig waren aan het in-
De „Suzan Ball Memorial Fund", een
fonds ter bestrijding van de kanker in
Amerika, is gestart met een groot
scheepse geldinzameling. Het doel van
deze geldinzameling is een miljoen
dollar.
De foto toont de aanvang van de cam
pagne door majoor Robert Lewis, een
van de piloten die een atoombom wierp
op Hiroshima, Japan, op 6 augustus
1945, en nu een miniatuur bommetje in
bus vanuit een helicopter mikt. Het
projectiel is gevuld met dollar biljetten
Drie doden
SOUTWICK, 12 mei. (Reuter).
Een Britse straalbommenwerper, een
van de nieuwere typen atoombommen
werpers, is gisteren vlak bij Southwick
Hampshire aan de Britse zuidoost-kust
neergestort op een spoorlijn en ont
ploft. Drie van de vier bemanningsle
den zijn om het leven gekomen. De
vierde heeft zich met een parachute
gered, doch is gewond naar een zieken
huis overgebracht.
Verscheidene huizen in de omgeving
werden door wrakstukken en wegge
slingerde brokken spoorrails en dwars
liggers ernstig beschadigd. Twee men
sen werden gewond.
voeren van onwettige verhoormetho
den.
Ook zei Siroky dat de campagne te
gen het onwettig optreden van do
staatspolitie reeds lange tijd gevoerd
wordt.
DEN HAAG, 12 mei Het vorig jaar zijn 124 Nederlanders als
deskundigen door de Verenigde Naties en de gespecialiseerde orga
nisaties uitgezonden naar minder ontwikkelde gebieden. Gelijktijdig
zijn 159 personen uit die gebieden naar Nederland gekomen om hier
te studeren en te observeren. Voorts heeft de Nederlandse regering
vorig jaar meer dan drie miljoen gulden uitgegeven voor geldelijke
steun aan allerlei projecten ten bate van de minder ontwikkelde
gebieden. Voor dit jaar worden deze bedragen geraamd op meer dan
vier miljoen gulden.
Dit wordt meegedeeld in de nota inzake de hulpverlening aan min
der ontwikkelde gebieden, die de ministers Beyen en Luns aan de
Tweede Kamer hebben toegezonden.
p(j, als lid van de Verenigde Naties en
de gespecialiseerde organisaties, en als
deelnemer aan het programma voor
technische hulp van de Verenigde Na
ties.
De ministers geven een uitvoerig
overzicht van wat Nederland de afge
lopen jaren aan de hulpverlening heeft
bijgedragen. Nederland draagt bij als
lid van de internationale bank voor
herstel en ontwikkeling, als lid van de
internationale financieringsmaatschap-
Overzeese rijksdelen
Een apart hoofdstuk van de nota Is
gewijd aan de Nederlandse bijdrage
aan ontwikkelingsprojecten in de over
zeese rijksdelen.
De Nederlandse Antillen zijn in staat
de bestaande ontwikkelingsplannen uit
eigen middelen te financieren. De Ne
derlandse bijstand aan Suriname heeft
voor het overgrote deel betrekking op
ontwikkelingsprojecten. In Nederlands
Nieuw Guinea kan uiterst moeilijk een
scheiding worden gemaakt van wat wel
en wat niet als ontwikkelingsproject
moet worden beschouwd. Eigenlijk is
al het werk daar ontwikkelingswerk,
daar het hele gebied als een zich in ont
wikkeling bevindend achtergebleven
land moet worden beschouwd.
Verbondenheid
Het buitenlandse beleid van ieder
land is uiteraard in de eerste plaats ge
richt op de eigen welvaart en op het
eigen belang, aldus de nota, maar in de
steeds sterker geïntegreerde wereld
van de twintigste eeuw is de welvaart
van het eigen land onverbrekelijk ver
honden aan de welvaart en aan het
geestelijke en materiële evenwicht in
vrijwel alle landen.
Dat evenwicht is in vele achtergeble
ven gebieden nog steeds ln ernstige
mate verstoord. Daarom moet het pro
bleem van de onvoldoende ontwikkel
de grootste helft van de wereld een es
sentiële plaats innemen in het buiten
lands beleid van elk land. Het doet dit
Radio Moskou:
MOSKOU, 12 mei (Reuter)De regering van de Sowjet-Uniq
heeft een nota aan de Britse regering gezonden over de verdwenen
Britse kikvorsman. In deze nota wordt gezegd dat opvarenden van do
kruiser „Ordzjonitkidze" in Portsmouth een kikvorsman nabij heli
schip hadden waargenomen. Deze nota werd gisteravond voor radio-
Moskou voorgelezen, waarbij tegelijkertijd het Britse antwoord op de
nota vermeld werd. Dit antwoord zou inhouden dat de Britse rege
ring haar spijt over het gebeurde uitdrukt en tevens meedeelt daï
zij geen toestemming gegeven had voor deze operatie.
In haar nota had de Russische rege
ring er haar verwondering over uitge
drukt dat de Engelse Marine blijkbaar
geheime onderwater-operaties uitvoer
de in de nabijheid van Russische sche
pen die daar op een vriendschappelijk
bezoek waren. Zij verzocht het Britse
ministerie van buitenlandse zaken dan
ook om opheldering.
Geen commentaar
Een woordvoerder van het Britse
ministerie van buitenlandse zaken
weigerde commentaar op de beide no
ta's te geven.
zeker in Nederland, zo stellen de mi
nisters.
Gebrek aan geld
In het hoofdstuk van de nota, waarin
de ministers de achtergrond van 'het
probleem en de feitelijke toestand be
handelen, wordt onder meer opge
merkt, dat de stormachtige ontwikke
ling in Azië en Afrika het aanschijn
heeft gegeven aan een groot aantal
nieuwe souvereine staten, die thans on
dervinden dat de politieke onafhanke
lijkheid en de economische zelfstan
digheid niet een gouden eeuw van rust
en welvaart hebben ingeluid, maar in
tegendeel eigen problemen oproepen.
Men kan namelijk voor de nood
zakelijke investeringen zeer moeilijk
van particuliere zijde geld aantrek
ken, omdat particulieren vrezen zich
in een financieel avontuur te storten.
Hierdoor ontstaan in veel minder
ontwikkelde gebieden grote moei
lijkheden.
In de nota wordt voorts opgemerkt
dat in oprichting is een nieuw inter
nationaal lichaam, de internationale
financieringsmaatschappij, dat zich ten
doel stelt particuliere investeringen in
de produktiebedrijven aan te moedi
gen, in het bijzonder in de minder hoog
ontwikkelde gebieden.
De Amerikaanse minister voor ont
wapening, Harold Stassen, heeft ver
klaard dat als gevolg van de jongste
ontwapeningsbesprekingen te Londen
„de vooruitzichten voor een duurzame
vrede een weinig gunstiger zijn".
Een tienjarige jongen, die in de Am
sterdamse houthaven op dekschuiten
aan het spelen was, geraakte te water.
Na enige tijd dreggen werd het kind
opgehaald. De levensgeesten waren
toen reeds geweken.
Vrij veel wind
Zwaar bewolkt met opklaringen en
plaatselijk enkele buien. Iets lagere
temperaturen. Matige tot krachtige
westelijke wind.