Spoorwegelektrifikatie in Zeeland vordert
met anderhalve kilometer per dag
Zeeland - een ideaal gebied voor
sportieve hengelaars
Perrons van Kapelle, Krabbendijke, Rilland-
Bath en Arnemuiden worden verhoogd
Karing- en ansjovisvisserij zullen
nagenoeg verloren gaan
„Sjaals" Jurgens kent de Zeeuwse
plakjes als z'n broekzak
Met de werktrein langs de Zeeuwse lijn
Kruiningen is reeds door de
eerste ploeg bereikt
UIT MIJN KLAS
Hengelkoningen als Kik Geudeker erkennen volmondig:
Wijze lessen van een
„ouwe visrot"
Axel bevrijder zal
toegangsweg openen
Zeeuwse wateren bieden dan gunstige
levensvoorwaarden voor zoetwatervissen
NAREDAGEN?
AMBULIN!
Zaterdag 14 april 1956
ZEEUWSCH DAGBLAD
pagina 14
Ingezonden Mededeling (adv.)
Iop een prettige en tevens efficiënte
manier. vyf en twintig betonblokken
"en even zovele palen plaatsen betekent
een dagtaak. Maar een blok en een blok
is twee. Zo zijn er zes verschillende
typen voetblokken en twee soorten an-
kerblokken, alle enorme kolossen van
25 ton.
KRUININGEN, 13 april.„Hallo post T, hallo post Thier werktrein, hier werk
treinwij vertrekken naar Kruiningenoverrrr en sluiten maarrr
Opzichter Oosterhof, die tegenover ons in de mobilofoonwagon van de werktrein zit, hangt
de hoorn op en geeft een teken aan de machinist.
Een rilling trekt plotseling door het lange lijf van de stalen python en dan begint de loc te
trekken. Eerst met trage schokbewegingen, maar geleidelijk in een snellere en regelmatige
cadans. De spitspatrouille van spoorweggeneraal Den Hollander trekt in een vast tempo het
Zeeuwse land binnen en is reeds Kruiningen gepasseerd.
Nog slechts een kwestie van maanden en dan zullen de spoorwegtroepen de Vlissingse
veste stormenderhand hebben genomen. Pas dan is het grote krijgsplan verwezenlijkt: de
elektrifikatie van de Zeeuwse spoorlijn.
De elektrifikatie begint nu vastere vormen aan te nemen. Tot
voorbij Kruiningen zijn de voet- en ankerblokken reeds geplaatst en
over enkele weken verrijzen daar de palen met de elektrische draden,
zoals die nu al tot Rilland het landschapsbeeld beheersen.
Met een snelheid van anderhalf tot twee kilometer per dag vor
dert het pionierwerk van de Spoorwegen.
De strenge vorstperiode heeft de opmars natuurlijk gestuit en de
werkzaamheden Vier weken lang volledig lamgelegd.
„Het is onmogelijk die achterstand
helemaal in te lopen", vertelde de
heer W. Janse, die de leiding heeft
bij het plaatsen van de draagcon
structies, c.a., toen wij hem dezer da
gen in zijn werktrein langs de ver
schillende werkzaamheden vergezel
den.
Dat aan het tijdschema bijna niet te
tornen valt, pleit voor de nauwkeurige
en doeltreffende wijze, waarop de plan
nen worden uitgestippeld. Temeer daar
reeds weken, ja maanden van tevoren
door de heer Janse moest worden op
gegeven, hoeveel materiaal hij op elke
datum nodig heeft, welke onderdelen,
wanneer hij zijn werktrein kan laten
rijden, hoeveel man-uren elk werk ver
gen, enz. enz. Ben nauwgezet werk,
waarbij veel van het organiserlngs- en
planningsvermogen wordt geëist.
Teamwerk
Een tweede onmisbare factor is:
teamwerk. Alle deelnemers aan het
grote elektrifikatiespel, de technische
leider, de opzichters, maar ook elke
arbeider, moeten uolkomen op elkaar
zijn afgestemd.
En wie een kijkje neemt langs de
Zeeuwse lijn, is getuige van een har
monieuze samenwerking. Het lijkt als
of er met een grote blokkendoos wordt
gespeeld; elk onderdeel wordt op het
juiste tijdstip door de aangewezen
man in het grote geheel gepast. En het
sluit als een bus.
Veranderingen
De electrische lijn zal natuurlijk een
geheel ander landschapsbeeld vormen
door de grote masten. Maar ook de sta
tions ondergaan veranderingen. Het
reizigerspubliek zal hier echter weinig
van merken. Wel, wanneer de perrons
van Rilland-Bath, Arnemuiden, Krab
bendijke en Kapelle-Biezelinge zullen
worden verhoogd, om aan te passen bij
de nieuwe situatie.
Met de verhoging van de perrons
op station Kapelle-Biezelinge ls men
reeds begonnen. Het is een hele ver
bouwing, want de perrons moeten
feilloos worden rechtgetrokken en
dan enkele decimeters worden ver
hoogd. De overige stations ln Zeeland
ontspringen aan deze verbouwerij,
daar zij reeds de vereiste hoogte
hebben.
Passen en meten
Op zes verschillende plaatsen wordt
door afzonderlijke groepen, in totaal
een man of vijftig, van het N.V. Spoor
wegbouwbedrijf, gewerkt. De heer Jan
se en zijn assistenten, allen ambtena
ren van de N.S., afd. Weg- en Werk-
bouw, hebben hierbij de leiding.
Wanneer de ploegen ongestoord kon
den doorwerken, zou er geen vuiltje
aan de lucht zijn. Het feit echter, dat
de materialen met een speciale werk
trein moeten worden aangevoerd, houdt
in, dat men alleen op een bepaald blok
kan zijn, wanneer geen andere trein in
aantocht is. Dit betekent, dat de werk
trein nooit langer dan vijftig minuten
achtereen, soms nog geen half uur, by
de werkobjecten kan staan. Is die tijd
verstreken, dan vlucht de werktrein
haast-je-rep-je naar het dichtsby gele
gen station.
En steeds zijn het de elektrifikatie'
mensen die een veer moeten laten,
Rydt er een extra trein, of komt een
diesel over tyd, het ls altijd de werk
trein, die ln eerste instantie het veld
moet ruimen. v
Het ophangen van de draden vergt
21/2 uur per blok, zodat dit 's nachts
moet gebeuren.
Zo biyft het een zaak van passen en
meten, die door zy'n spanning en ver
rassingen een verre van saaie job be
tekent. Dat is ook goed te merken. De
samenwerkende arbeiders coördineren
Zeeuwse leiding
Voor de heer Janse, die momenteel
domicilie houdt ln Roosendaal, heeft de
Zeeuwse spoorweg een bijzondere bete
kenis. Niet alleen dat hy een geboren
Domburger is, maar ook direct na de
ramp heeft hy aan de Zeeuwse lijn zijn
beste krachten gegeven. Zij het in een
andere functie, verrichtte de heer Jan
se toen herstelwerkzaamheden aan de
Zutó-Bevelandse spoordyk, waarin gro
te gaten waren geslagen.
„Maar er zit meer Zeeuwse historie
aan de elektrificatie", weet de heer
Janse te vertellen. Was het niet de uit
Souburg afkomstige heer Mulder, des
tijds bedryfsleider van het Spoorweg-
bouwbedryf, die een belangrijk aandeel
heeft gehad ln de ontwikkeling van de
elektrificatie
Gestadig worstelt de elektrische
lijn zich naar het eindpunt: Vlis-
singen. Nog een week of vijf (om
streeks Pinksteren), dan wordt
Goes bereikt. Betonblok na beton
blok wordt geplaatst, paal na paal
richt zich op naar de Zeeuwse he
mel. Tot in de voorzomer van 1957
de eerste elektrische trein door de
landouwen van onze provincie zal
snellen.
ZEELAND
PROVINCIALE KV.V/s BRABANT en ZEELAND
jongedame giert en slaat me de dikke
babbelaar uit de iiand.
DE BAROMETERS ZAKKEN
Inmiddels zijn er aan de deur nieuwe
aanmeldingen en binnen zakken de baro
meters, zodat we in een regengebied drei
gen te geraken, ondanks alle babbelaars.
Kon ik nu maar twee dingen te gelijk
doen. Jaantje kalmeren en bij de deur
de andere „biggen" in ontvangst nemen.
Helaas ben ik tot zulke acrobatische toe
ren niet in staat. Even laat ik Jaantje
plus moeder aan hun lot over en accep
teer de rest van de lichting '56. Het zullen
er dit jaar vijfenveertig zijn.
In de klas wordt de toestand angst
wekkend, want Dineke pinkt al een traan
weg en vertoont een krampachtig ver
trokken mondje. Jaantje giert en gilt.
Langs moeders wangen glijden dikke
tranen. Als ik haar aanraad weg te gaan,
omdat ik wel kans zal zien het met Jaan
tje klaar te spelen, krijg ik me toege
beten: „Me eige kind in zo'n toestand
achter late
Ik kijk eens ten einde raad rond en zie,
dat Krijn zijn hoofd op de bank bonkt en
schokschouderend zijn leed gaat uit
schreien.
DRASTISCHE MAATREGEL
Dan neem ik opeens een wonderlijke
maatregel, die ik misschien niet eens ne
men mag. Jaantjes moeder krijgt een be
hulpzaam duwtje van me in de richting
van de gang en ik geef de raad te ver
trekken om het morgen nog eens te pro
beren, dan zijn de anderen tenminste een
dag schoolervaring rijker.
Jaantjes moeder kijkt me verbijsterd
aan en vraagt „of ze dan maar gaan
mot". Ze schijnt er eigenlijk toch niet
veel zin in te hebben, maar ik krijg
haar weg met het gillend en gierend
aanhangsel.
De rust is weldadig in de klas, die ik
eerst ga tracteren op een tweede babbe
laar, zodat ze nu allemaal twee bolle
wangetjes hebben. Krijn's verdriet is
hiermee op slag verdwenen. Ze mogen
een poosje sabbelen en knauwen en dan
zie ik, dat het ogenblik gunstig is om te
beginnen. Vader bi(Jt thuis ook en ik bid
.net hen. Dat geeft een vertrouwde sfeer.
Daarna geeft Co me als zijn mening te
kennen, dat „die meides altijd motte jan-
ke", wat ik me ook weer persoonlek aan
trek, want je trekt toch party voor je
eigen sekse.
En zo is nu het begin geweest. Ik heb
medelijden met mezelf.
THOLEN, 11 april. „Zeeland niets voor de hengelsport? Maar
meneerhoe heb ik het nou! De Zeeuwse stromen hebben een
smak vis en bovendien is het er prachtig vissen".
Het is de heer J. Jurgens („Sjaak"), de alom bekende sportvisser
uit Bergen op Zoom, kind aan huis bij de zeebaars-, paling- en bot-
families in de Zeeuwse stromen, die dit met enthousiasme tegen ons
zegt. Hij is ook de initiatiefnemer van de eerste internationale zee-
hengelwedstrijd, die op Tweede Pinksterdag op het eiland Tholen
(Strijenham) zal worden gehouden.
„Sjaak" Jurgens kent de visterreinen in onze provincie op zijn
duimpje, zodat zelfs hengelcracks als Kik Geudeker (schrijver van
„Beet!" en talrijke andere visboeken) en Jan Schreiner (ook een be
kend hengelpublicist), zich maar wat graag door de heer Jurgens
wegwijs laten maken omtrent de Zeeuwse visplekjes. En hij kent
ze als zijn broekzak.
Deze zelfde Bergen op Zoomse (maar
in zijn vissershart Zeeuwse) heer Jur
gens heeft ons nu eens precies verteld
wat er allemaal in Zeeland te vangen
is enhoe je dat nu moet doen.
„De laatste jaren hebben er grote
veranderingen in de hengelsport plaats
gehad", vertelt de heer Jurgens. „Mo
menteel is vooral de zeevisserij sterk in
opkomst. Voornamelijk door de nieuwe
mogeiyitheden die de werphengel biedt,
waarmee men de viswateren zgn. kan
„afzoeken".
Over de viswateren by Tholen
schreven wy reeds uitvoerig (Z. D.
van woensdag 10 april), Thoolse Gat,
Stryenham (12), Gorishoek (13), St.
Maartensdijkse Gat, Stavenisse (14),
St Annaland (15) en Nieuw Vosmeer,
waar op alle plaatsen volop bot en
paling te vangen is. By 12, 13 en
14 bovendien veel geep, makreel, fint
en zeebaars; in mindere mate rog en
pyistaartrog.
„Op Zuid-Beveland noem Ik in de
eerste plaats Wemeldlnge" (13), aldus
de heer Jurgens. De koppen der buiten
haven zijn goede plaatsen voor bot en
paling. Links van de haven, richting
Kattendyke, tussen de strekdammen,
vangt men zeer veel (het zo bij uitstek
geschikte aas voor de zeehengelsport)
zagers.
Onze deskundige zegsman ls van
oordeel, dat men vanaf deze strek
dammen ongeveer 2 uur vóör tot 2
uur na laag water uitstekend de zee
baars, de bot en de paling kan be
vissen. Dezelfde vis wordt by het
Goese Sas gevangen.
Tenslotte noemt hy het alom bekende
kanaal Hansweert'Wemeldlnge, waar
uitsluitend bot en paling zit.
Op Noord-Beveland is Onrustpolder
de belangrykste hoek (8) met paling,
bot, geep, makreel en als specialiteit
zeebaars.
WALCHEREN.
Paling, platvis, herder en makreel
zgn te vinden ter hoogte van Vlissin-
gen-stad, maar ook hy de haven. Het
Fort Rammekens is een lustoord voor
de geep.
Aan de andere kant van het eiland
trekken Westkapelle (4), Domburg (5),
Oostkapelle en Vrouwenpolder (7) sterk
de aandacht. Op deze plaatsen wordt
eveneens paling, platvis, herder en ma
kreel gevangen. Westkapelle en Dom
burg herbergen echter als specialiteit
zeebaars en tong, waarvan de laatste
vooral het resultaat van nachtvisserij
SCHOUWEN-
DUIVELAND.
„Een prachtplaats voor de doorge
winterde hengelaar", glundert „Sjaak"
als we het over Ztjpe (16) hebben. Er
zit zeer veel vis: hot, paling, geep, ma
kreel, fint en zeebaars.
Links van de vluehthaven, een 300
meter vanaf de aanlegsteiger, daar
waar het diep vlak onder de djjk loopt,
ls een Ideale plek voor zeebaars en gro
te paling. Werd hier vorig seizoen niet
een exemplaar gevangen van byna acht
pond?
Het ls een hele kunst om hier, ten
gevolge van de gestorte basaltblok
ken, het tuig onbeschadigd te hou
den. Maar dat ls juist de grote sport
en een extra attractie voor de ware
hengelaar.
AXEL, 12 april. Axel's bevrijder
Christopher Szydlowski zal binnen
kort voordat hij van Engeland naar
Canada vertrekt van 16 tot en met
18 april a.s. de gemeente Axel met
een bezoek vereren. Het echtpaar
Szydlowski, dat te gast zal zijn bij
de vereniging AxelPolen, zal dan
verschillende plechtigheden bijwonen
en o.m. de officiële opening van de
toegangsweg MarktSzydlowskiplein,
verrichten.
WEMELDINGE
Ongeluk. De landbouwersknecht C. W.
werd door een binnenhollend paard van
de landbouwer D. zodanig op de voet ge
trapt dat geneeskundige hulp noodzake
lijk bleek. Na verbonden te zyn werd W.
in een auto naar zijn woning gebracht.
Gevolgen van deltawerken
UTRECHT, 18 april. In een rede over de betekenis van het deltaplan
voor de hinnenvlssery op de jaarvergadering der hoofdafdeling zoetwatervis-
serü van de Ned. Heideroaatschappy heeft Dr. B. Havinga, directeur van het
rijksinstituut voor vlsseryonderzoek, een overzicht gegeven van de werken,
die volgens het deltaplan uitgevoerd zullen worden en van de invloed, die
deze op de gesteldheid van het water zullen hebben. Hy meende, dat de jonge
haring (z.g. zeebliek), waarvan men de laatste vyf jaar een jaarlykse op
brengst van f 30.000 heeft, na de afsluiting der zeearmen geheel verloren zal
gaan. Dit zal ook het geval zijn met de opbrengst van de ansjovis uit de Oos-
terschelde, waarvan de opbrenst thans f 53.000 per jaar bedraagt. Het vissen
van ansjovis buiten de dammen leek Dr. Havinga niet waarschijnlijk toe.
De opbrengst van bot uit de Zuidhol-
landse stromen bedraagt jaariy'ks 5000
gulden en uit de Zeeuwse stromen
f13.000. De kans om dergelijke op
brengsten in de toekomst te hereiken
achtte de spreker, gezien de construc
tie en de werking van de sluizen, zeer
gering. De vangst van zalm en zeeforel
zal in de toekomst zeer zeldzaam wor
den, terwijl de vangst van spiering in
de Zuidhollandse stromen (per jaar
f42.000) waarschijnlijk zal verdwenen,
evenals de vangst van fint (f 6000)De
vangst van aal is volgens Dr. Havinga
afhankelijk van de mogelijkheden, die de
spuisluizen zullen bieden om glasaal
door te laten. De Zeeuwse stromen heb
ben geen aalvangst van betekenis, maar
als dit gebied zoet wordt, kan hier een
aalvissery worden verwacht.
Verderop, vanaf de sluis tot de hoek
by Vianen, zy'n strekdammen, waar veel
paling, bot, geep en makreel gevangen
kan worden. Zeebaars en fint slecnts
zeer onregelmatig. De overige goede
visplaatsen op Schouwen-Duiveland
zyn: Zierikzee (paling, bot), Renesse
(paling, bot, tong, schar en makreel)
(11) en Schelphoek (veel paling, bot en
sporadisch geep) (9).
Wanneer we Ztjpe noemen, dan mo
gen we zeker Anna Jacobapolder (16)
niet vergeten. By de strekdammen,
links en rechts van de Tramhaven, Kun
je prachtige zootjes bot, paling en zee
baars ophalen.
WAARMEE VISSEN WE?
„De ervaren visser behoeven we dat
niet te vertellen", vindt de heer Jur
gens. Maar terwille van ons, „zondags
vissers", is hij bereid een advies te ge
ven: „Neem een werphengel met mo
len en gebruik daarbij een onderlijn
met 2 tot 5 haken. De dikte van het
nylon moet 30 tot 50 mm zijn, al naar
gelang van de bodemgesteldheid".
„Brood of wurmen?" vragen we,
met een vage herinnering aan onze
jongensjaren. De hengelkoning
schuldt lachend zy'n hoofd: „Geen van
beide. Het beste aas is: zagers (een
firma In Goes heeft ze te koop en
tussen de strekdammen van Katten-
dijke kan men ze in groten getale
vangen), zeepieren, zeebllek, mosse
len en andere schelpaas-soorten'.
HOE VISSEN WE?
Tja, al heb je nu een prima uitrus
ting en een broodtrommel vol zagers,
toch blijft de vraag: hoe vissen we
eigeniyk
.Het advies van de door de viswol ge
verfde hengelkampioen is kort en bon
dig. Voor bot en paling is de beste tyd:
de Thatste twee uren van afgaand ty
en de eerste drie uren van opkomend
tij. Liefst aan de vlakke gedeelten, daar
de vis uit het diepe op komt zwemmen,
op zoek naar aas.
Voor de zeebaars zoeke men felle
stroom en diepe plaatsen, liefst steen
achtige bodem. Voor de rashengelaar
juist aantrekkeiyk door de grote moei
lijkheden, welke hier gepaard gaan met
het verschalken van deze vis.
Kustwerken zyn de aangewezen
plaatsen. Aassoorten? Zagers, zeepie
ren, kleine vis en ook wel schelpdieren.
Geep en makreel vangt men met zee-
bliek en steurkrab, op een diepte van
circa 1 meter.
De betekenis, die de aalvissery in het
deltagebied zou kunnen krijgen, hangt
af van de mogelijkheden, die het spui
en door de deltadammen biedt en de
manier, waarop men van deze moge-
lykheid gebruik kan maken. Hier staat
een ontwikkeling van de vlssf-rij op het
spel, die grote bedragen per jaar ka*
opleveren, aldus Dr. Havinga.
Voor de bouw zullen waterstaatdes
kundigen de nauwkeurige wensen val»
visserijbiologen ter beschikking moeten
hebben.
Dr. Havinga meende voorts, dat,
wanneer het water in het Haringvliet
zoet wordt en by dichtstaande spuislui
zen in de afsluitdam tot rust komt,
aangenomen mag worden, dat zich hier
zoetwatervissen zullen vestigen en
voortplanten.
Het gevaar blijft evenwel, zo meen
de hy, dat by hoge rivierwaterstan
den de spuisluizen enorme watermas
sa's in zee zullen storten, die de vis
meesleuren. Ook Is het binnenlaten
van zout water tydens strenge win
ters funest voor de zoetwatervisserij,
OOK BAARS EN SNOEKBAARS»
De Zeeuwse wateren zullen volgens
Dr. Havinga gunstige levensvoorwaar
den bieden aan al onze vissoorten uit
het zoete water. Voor het gedyen van
vissen als baars, snoekbaars en aal is,
volgens hem, van grote betekenis ai9
ln het Zeeuwse water meer spiering
tot massale ontwikkeling zou kunnen
komen. Deze spiering zal niet groot
genoeg' zijn voor menselyke consump
tie, maar dienen als voedsel voor da
roofvissen. De ontwikkeling van zoet
watervis zal de eerste jaren langzaam
zyn.
De aanvangsnelheid kan worden ver
groot door pootvis uit te zetten van
de meest gewenste soorten. Het gebied
zal niet eerder voor de visserij moeten
worden opengesteld dan voordat ziel»
een behoorlijke visstand heeft ontwik
keld.
De huidige opbrengst van de visserjj
in het deltagebied bedraagt ruim 7 mil
joen gulden, waarbij een hoeveelheid
garnalen ls gerekend.
Nadat de afdamming in het gebied
zal zyn voltooid, zal naar senatting een
opbrengst worden verkregen gelyk aan
het IJsselmeer van 25 tot 30 gulden per
hectare.
Inplaats van 1300 vissers zal in d«
toekomst een in verhouding te ver
waarlozen aantal binnenvissers zyn
broodwinning in het deltagebied kun
nen vinden.
meezonden Mededeling (Adv.)
OESTERVERZENDING
GOES, 12 april. In de afgelopen
maand bedroeg de oesterverzending naar
België 1.500.757 stuks (tegen 1.605.610 st.
in maart 1955); naar Engeland 107.400 st.
(170.650); naar Frankryk (voor de eerste
maal officieel genoteerd) 82.000; naar
Duitsland 61.530 st. (75.130); naar andere
landen 18.730 (40.988) en in eigen land
179.455 (100.945). In totaal werden ver
zonden 1.949.872 stuks tegen 1.993.323 in
maart 1955.
Ingezonden Mededeling (Adv