„Onze Nat. Reserve in oorlog betekent: zelfmoord" I.K.O.R. gaal kerkdiensten per televisie uitzenden Opheffing en inschakeling bij de B.B. gewenst Nehroe naar de V.S.? Cyprus brengt de wereld in rep en roer Egyptische premier denkt niet aan agressie Vandaag loon- besprekSngen Voorlopig verslag van de Eerste Kamer Ondeugdelijke schoenen en slaapzakken Kabinetformatie bijna geslaagd Algerijnse burgemeesters dreigen Amerikaanse bezwaren tegen Brits-Frans ontwape ningsplan Makarios verdween, maar de kwestie is niet opgelost Moeilijkheden in Algerije besproken Communistische invloed in I.L.O.? Brandstof voor ruimte schip uit wereldruimte Malenkof naar Groot- Briftannie De Nederlanders hebben het ons zo geleerd Reeds over enkele weken wordt begonnen Graaf van Bylandt terug naar Nederland riidag 16 maart 1956 ZEEUWSCH DAGBLAD pagina 3 DEN HAAG, 15 maart. „Het wordt tijd te erkennen, dat de Nationale Reserve niet is geworden en ook nooit zal worden, wat men er zich van hee£t voorgesteld", aldus een groot aantal leden van de Eerste Kamer in het Voorlopig Verslag over de begroting van Oorlog en Marine. „Inschakeling van deze onvoldoend geoefende troepen bij de terri toriale verdediging zou huns inziens onverantwoordelijk zijn en gelijk staan met zelfmoord". „Een heel leger van propagandisten", „zo zeggen deze leden, „bestaande uit burgemeesters, dominees, pastoors, ama teur-filmoperateurs, cabarettiers, enz. is nu al jaren bezig met de werving, van vrijwilligers. Toch is het benodigde aantal niet ver kregen." Het is onbillijk, dat de gezinnen der dienstplichtigen zelf onevenredig zwa re offers moeten brengen. Veelal moe ten zij niet alleen de inkomsten geheel of gedeeltelijk missen gedurende de tijd, dat de man in dienst is, doch zij lijden ook schade wegens gemis aan promotiekansen, studiehervatting, enz. Vele leden drongen aan op een betere en billijker regeling van de tegemoet komingen aan deze gezinnen. Verliezen der Japanse strijdkrachten TOKIO, 15 maart. De Japanse mi nister van sociale zaken, heeft bekend gemaakt, dat in de oorlog in China en de Stille Oceaan 2.330.000 militairen en leden van het burgerlijk personeel van de Japanse strijdkrachten zijn ge sneuveld of door ziekte zijn omgeko men. Bovendien worden 63.000 leden der strijdkrachten vermist of bevinden zich nog in China, de Sowj et-Unie of in Zuid-Oost-Azië. Van hen zijn waar schijnlijk nog 45.000 in leven. De minister heeft meegedeeld, dat het aantal in 1955 13.288 man bedroeg, maar dit aantal op papier echter bete kent In de praktijk slechts de helft. Deze leden dringen dan ook aan op een spoedige opheffing van dit instituut in gjjn huidige vorm, en inschakeling er van bij de Bescherming Bevolking. Wcrkverlof „Is het waar, dat aan onze infan terie ondeugdelijk schoeisel en aan onze gehele landmacht ondeugdelijke alaapzakken zijn geleverd?" vroegen vele leden, in verband met een des betreffende klacht van dienstplichtige Soldaten. Ook zouden zij graag willen we ten, of dienstplichtigen bij bepaalde onderdelen na de eerste oefentijd van 68 maanden een groot ge deelte van de dag niet voldoende nuttig worden bezig gehouden. Wan neer dit inderdaad zo is, zou het overweging verdienen, om gelet het ontstellend tekort aan arbeids krachten in alle sectoren van het bedrijfsleven een werkverlofre- geling in te voeren, aldus deze Ka merleden. Enkele leden maakten zich enigs- rins ongerust over de werkelijk mili taire kracht van de NAVO, vooral v. w. b. de landstrijdkrachten. „Er wordt veel gesproken over de waarde van onze divisies", zo zeggen zij, „maar hoe staat het met de divi sies van onze bondgenoten? Zijn de op papier overeengekomen divisies in West-Europa zelfs wel aanwezig? Kostwinnersvergoeding Voor de laatst aangebrachte verbe tering in de regeling der kostwinners vergoeding voor gezinnen van dienst plichtige militairen waren vele Ka merleden erkentelijk. Zij betreurden het echter, dat de geldende regelng niet aan een algehele herziening was Onderworpen. Masjumi laat eis vallen DJAKARTA, 15 maart (ANP) De Indonesische kabinetsformateur mr. Ali Sastroamidjojo heeft bekendge maakt, dat de drie grote niet-commu- nistische partijen overeenstemming be reikt hebben over de kabinetsformatie. De masjumi heeft haar eis ten aanzien van de portefeuilles van buitenlandse zaken en onderwijs laten vallen. Zij krijgt de portefeuille van financiën. Over één portefeuille van de Masjumi worden nog besprekingen gevoerd. Volgens zegslieden zullen de minis tersfuncties waarschijnlijk als volgt verdeeld worden: Nationalisten: premierschap, buiten landse zaken, arbeid, onderwijs en de fensie ad interim. Masjumi: eerste vice-premier, justi tie, verbindingen, financiën, landbouw (over deze laatste portefeuille zou nog onderhandeld worden). Nahdatul Ulama: tweede vice-pre- mier, binnenlandse zaken, economische zaken, eredienst, sociale zaken. Christelijke partij: gezondheid. R. katholieken: openbare werken. PSII: voorlichting. Islamietische partij: ministerie van staat voor algemene zaken. IPKi: ministerie van staat voor oud gedienden. Mr. Sastroamidjojo is woensdag avond nog op nieuwe moeilijkheden gestuit, toen de christelijken, R. katho lieken en PSII twee portefeuilles eis ten inplaats van een. Waarnemers ver trouwen er echter op, dat de formateur in staat zal zijn vrijdag zijn lijst van ministers aan de president aan te bie den. Grote olietankbrand op Malakka SINGAPORE, 15 maart. Een grote olietank aan de hoofdweg tussen Sin gapore en Djohore is donderdag in de lucht gevlogen. De wegstromende olie vatte vlam, waarna de brand zich snel uitbreidde. Brandende olie vloeide de straten van Djohore binnen, zodat weldra een uitgebreid gebied door het vuur werd geteisterd. Alle inwoners van een nabij gelegen dorp worden weggevoerd. Er is voor miljoenen guldens schade aangericht. ALGIERS, 15 maart (Reuter). Burgemeesters in Algerije hebben ge dreigd de stadhuizen te sluiten, als tegen woensdag de ter dood veroor deelde Algerijnse verzetslieden niet zijn terecht gesteld. Tot dusver zijn, sinds het verzet in Algerije meer dan een jaar geleden begon, nog geen door franse rechtbanken over Alge rijnse verzetslieden uitgesproken doodvonnissen voltrokken. Het „coör dinatiecomité voor de verdediging van Frans Algerije", waarin zijn verenigd burgemeesters en enkele verenigingen van oudstrijders en studenten, heeft meegedeeld, dat indien tegen woens dag geen terechtstellingen worden ge last, de in het comité vertegenwoor digde verenigingen van oudstrijders officiële instanties zullen boycotten. Kamers van instructie, handel en landbouw zullen op dezelfde wijze handelen, evenals studenten- en „pa triottische groeperingen". LONDEN, 15 maart. (Reuter). De V.S. hebben een aantal bezwaren ge uit tegen het ontwapeningsplan, waar over de Britse en Franse premiers het eens waren geworden. Deskundigen van de drie landen zijn thans bezig te trachten de geschillen uit de weg te ruimen, voordat de volgende week de besprekingen met de Sowjet-Unie be ginnen. In diplomatieke kringen wordt gezegd, dat de Amerikaanse deskun dige voor ontwapeningskwestie, Stas- sen, die voor voorbereidende bespre kingen in Londen is, bezwaar maakte, omdat het Brits-Franse plan naar zijn mening te veel concessies aan het Sow- jet-blok doet in de sfeer van de de fensie. WASHINGTON, 15 maart. Presi dent Eisenhower heeft premier Nehroe van India uitgenodigd voor een be zoek aan de Ver. Staten. Het is nog niet bekend, of de Indiase premier de uitnodiging heeft aangenomen en wanneer hij zal komen. Vorig jaar heeft president Eisenhower Nehroe ook reeds uitgenodigd, maar deze ant woordde toen, dat hij enige jaren te voren reeds een bezoek aan Amerika had gebracht, zodat Eisenhower beter naar India kon komen. Ter bestrijding van de inflatie heeft de Australische minister-president verho gingen aangekondigd van de indirecte belastingen, alsmede andere maatregelen. De rente, welke voortaan moet worden betaald bij het overschrijden van het te goed bij banken, wordt verhoogd van 5 tot gemiddeld 5V2 met een maximum van 6 De rentevergoeding voor vaste deposito's wordt verhoogd met 1 Ingezonden Mededeling (Adv.) Hardhandige maatregel De Britse regering heeft de gehele wereld in rep en roer gebracht. Op het onverwachtst heeft de gouverneur van Cyprus, Sir John Harding, in opdracht van Londen de bekende aartsbisschop Makarios opgevangen, toen deze naar Athene op weg was en korte tijd later was deze aan boord van een schip op weg naar zijn verbanningsoord, het van elke telefoonverbinding verstoken eilandje Mahé in de Seychellen- groep, op honderden mijlen afstand van de bewoonde wereld. Maar al is Makarios dan verdwenen, de kwestie Cyprus is daarmee niet opgelost. Integendeel: nu eerst goed bemoeit de wereldopinie zich met deze onverkwikkelijke zaak en reeds zijn er tussen Londen en Washington ernstige moeilijkheden gerezen, doordat een Amerikaanse piloot zijn hartelijk mede leven met Griekenland uitsprak. Christelijke aannemers ook voor drie procent UTRECHT, 15 maart. In een te Utrecht gehouden spoedvergadering van de Christelijke Aannemers- en Patroonsbond is besloten onder de ge geven omstandigheden akkoord te gaan met de drie procent secundaire arbeidsvoorwaarden. Veertien dagen geleden besloot de bond deze arbeids voorwaarden niet te accepteren. Zuidslavische delegatie naar Warschau BELGRADO, 15 maart (Reuter). Het centrale comité van de Zuidsla vische communistische partij heeft be sloten een officiële delegatie naar Warschau te zenden om de begrafenis van de secretaris-generaal der Poolse partij, Bierut, bij te wonen. Dit is de eerste maal sedert de breuk van Zuid- Slavië met de cominform in 1948, dat een officiële delegatie van het comité een bezoek aan een land van het Sow- jet-blok brengt. Verklaring van Pineau CAIRO, 15 maart (AFP) De Franse minister van buitenlandse zaken, Pineau, heeft na zijn besprekingen met premier Nasser van Egypte ver klaard, dat hij met de Egyptische premier voornamelijk over Noord-Afrika gesproken heeft. Pineau zei, dat hij Nasser heeft gewezen op het verschil tussen Marokko en Tunesië, waar Frankrijk mét souverein en erkende poli tieke partijen kon onderhandelen en Algerije, dat nooit in zijn geschiedenis een staat is geweest. RECTIFICATIE. In het in ons blad van gisteren geplaatste verslag van de Eerste Kamer stond o.m., dat de heer Reijers (C.H.) opmerkte, dat hij met naam en toenaam aannemers kon noe men, die aan de bouw van 25 woningen 1500.000 verdiend hebben. Er staat hier inderdaad een nul te veel, zoals een lezer opmerkte. Reeds verscheidene generaties wo nen er meer dan 1.200.000 Europeanen in Algerije, -veelal mensen, die geen familie of betrekkingen in Frankrijk hebben en die de Franse regering geen reclassering in Frankrijk garanderen kan, aldus Pineau. Het zou gevaarlijk zijn, als deze be volkingsgroep de indruk kreeg, dat men haar lot bepaalt zonder met haar omstandigheden rekening te houden. Zij zou dan wel eens in opstand tegen Frankrijk en de Mohammedaanse Al gerijnen kunnen komen. Dan zouden er tienduizenden doden vallen. De oplossing moet dan ook gevon den worden in een coëxistentie van Europeanen en Mohammedanen in Algerije. Dat zal gepaard moeten gaan met een verhoging van het le venspeil der Mohammedanen. Pineau zei, dat Nasser zijn uiteen zetting met grote belangstelling had aangehoord. Nasser had hem de verze kering gegeven, dat in de afgelopen maanden geen enkele Algerijnse ver zetstrijder in Egypte is opgeleid. 's-GRAVENHAGE, 16 maart. Mi nister Suurhoff zal vandaag op zijn departement een bespreking leiden in aanwezigheid van de ministers Zijl stra, De Bruyn en Mansholt, met het bestuur van de Stichting van de Ar beid, over het loonvraagstuk. GEEN AGRESSIE De Franse minister zei voorts de in druk gekregen te hebben, dat premier Nasser niet aan agressie denkt, doch zich geheel wijden wil aan de econo mische en sociale ontwikkeling van Egypte. Hij zei, dat Frankrijk gaarne daarbij helpen wil. - Op vragen over de kwestie-Israël verklaarde Pineau, dat hij Nasser mee gedeeld had, dat Frankrijk geen enkele vriendschap opofferen wil en geen enkele onderscheid wil maken tussen volken waarmee het in goede harmo nie wil leven. Ten aanzien van het pact van Bag dad zei hij, dat de Franse regering het bestaan ervan nu eenmaal moet erken nen, doch dat zij hoopt, dat het pact zich meer op economisch dan op mili tair gebied oriënteren zal. WASHINGTON, 15 maart (Reuter). De machtige Amerikaanse natio nale vereniging van fabrikanten heeft aangedrongen op een onmiddellijk en diepgaand onderzoek naar de interna tionale arbeidsorganisatie (I.L.O.), daar er sprake zou zijn van communis tische infiltratie in deze organisatie van de V.N. Een verzoek is ingediend bij een subcommissie van het Ameri kaanse Huis van Afgevaardigden. Ge vraagd wordt vast te stellen, of de V.S. al dan niet moeten blijven deel uitmaken van de I.L.O. LOS ANGELES, 15 maart (Reuter). Dr. Fritz Zwicky, astrofysicus aan het instituut voor technologie van Ca- lifornië, heeft verklaard, dat een ruimteschip naar de maan zijn brand stof kan krijgen uit de wereldruimte. Delen van de moleculen kunnen wor den opgenomen en bij zeer lage tem peraturen inactief gehouden. Vervol gens zoüden zij bij hogere tempera turen geweldige energie vrijgeven. De kracht der motoren van een dergelijk ruimteschip, dat voor ongeveer 100 miljoen dollar gebouwd kan worden, zou vijf tot tien maal zo groot zijn als van raketmotoren. MOSKOU, 14 maart. Ex-premier Malenkof, thans Sowjetrussisch minis ter voor de elektriciteitsvoorziening, is per vliegtuig uit Moskou, naar Groot- Brittannië vertrokken, dat hij voor drie weken zal bezoeken. Het is de eerste maal, dat Malenkof een reis buiten de Sowjet-Unie maakt. De hem vergezellende delegatie reis de in een tweede toestel. Westerse waarnemers te Moskou zijn van mening dat het de bedoeling der Sowjetrussische leiders is met Malen- kofs bezoek aan Groot-Brittannië te tonen, dat de Sowjet-Unie thans een land is, dat zich zelfs kan veroorloven een afgezette premier op een reis naar het buitenland te zenden en hem te Te Aabo in Finland hebben zich in cidenten voorgedaan tussen stakers en de politie. Er zijn verscheidene gewon den. Een politieman werd ernstig ge wond. Het moet Moskou wel weer een grote voldoening geven, dat de onenigheid tussen landen, die samen een deel vormen van het westelijke defensieblok, zo ver is gekomen. Er kan weer eens in troebel water worden gevist en dat is de Russen steeds welkom. Want hoe men het ook wendt of keert, de Noordatlantische ver dragsorganisatie, waarvan Enge land en Griekenland lid zijn, heeft door deze hardhandige klap van de Britten voor de zoveelste maal een gevoelige tik gekregen en de Britse positie in het mid den-oosten is er beslist niet ster ker op geworden. Zoals wij nu de ontwikkeling kunnen nagaan, geloven wij, dat Engeland op dit moment niet an ders had kunnen handelen, hoe „conservatief" de wijze van op treden ook mag zijn. In het La gerhuis is nog eens herhaald, dat aartsbisschop Makarios een beide partijen bevredigende op lossing in de weg stond en dat hij, ondanks herhaalde dringende verzoeken, niet van geweld wil de afzien. Zijn paleis was zo on geveer een opslagplaats van wa pens en een illegale drukkerij. Hij was de initiatiefnemer van geldinzamelingen onder de Grie ken in de Ver. Staten, kortom: Makarios was de leider der ver zetsbeweging, die voor de aan sluiting bij Griekenland strijdt. Ook wereldlijke leider Het motief, dat wordt gebruikt tegen zijn verbanning uit hoofde van zijn religieuze positie, ver liest veel van zijn kracht, wan neer men even bedenkt, dat de aartsbisschop juist aan dit ambt de bevoegdheid en het recht ont leende gewelddaden te doen ple gen. Bovendien bedenke men, dat de aartsbisschop van Cyprus niet alleen een kerkelijke hoog waardigheidsbekleder is, maar door de bevolking via een stem ming wordt gekozen. Dat de Engelsen voor alles rust en orde wensen te herstellen, al vorens over de positie van Cy prus verder te spreken, is een juist uitgangspunt. De Neder landse regering wilde dat enkele jaren na de bevrijding in Indone sië ook en arresteerde Soekarno. Maar zij zette haar actie halver wege stop, o.m. op aandrang van de Engelsen. En de „marte laar" Soekarno keerde terug. Toch menen wü te moeten be twijfelen of de Britten door de deportatie van Makarios een stap verder zullen komen. Men heeft de indruk, dat zij speculeren op de stijgende invloed van wat be zadigder leiders op Cyprus, maar dat zal moeten worden afge wacht. Op dit moment is Maka rios de martelaar, de nationale held en het ziet ernaar uit, dat Engeland vroeger of later ge dwongen zal worden de aartsbis schop terug te brengen naar zijn paleis, omdat de Cyprioten dit als volstrekte voorwaarde voor verdere besprekingen zullen stel len. Niemand weet met wie Lon den na het vertrek van Maka rios moet gaan onderhandelen. Het zal wel zo zijn, dat degeen, die zich ontpopt als de leider en die onderhandelen wil, door een groot deel der bevolking niet zal worden erkend. Laat men niet vergeten, dat Makarios zelf het meest verheugd is over zijn de portatie, omdat de zaak van Cy prus nu pas goed ond°r ieders aandacht komt! Zelfbeschikkingsrecht? Men zal zich herinneren, dat de Engelsen, na zeer lang aarze len overigens, bereid zijn de Cy prioten zelfbestuur te geven, maar niet het zelfbeschikkings recht, zelfs al zouden de Britten het gegarandeerde recht op mi litaire bases ontvangen. Opper vlakkig gezien lijkt dit niet zo'n heel groot verschil, maar dat is er toch wel. Bij zelfbeschikkings recht is het slechts een gunst, dat een ander land militaire ba ses kan bezetten. Maar men ziet het gevaar: wie garandeert, dat overeenkomsten hieromtrent op een slecht ogenblik niet plotse ling ongedaan worden gemaakt? Dat risico nu wil Engeland met in de laatste weken de affai re Jordanië voor ogen niet lo pen. Cyprus is strategisch van 't allergrootste belang. Wordt het door het Westen prijsgegeven, dan ligt het Westen open voor de communistische dreiging. De vraag is, of Amerika zal gaan bemiddelen. Het wil, zoals reeds bekend werd, neutraal zijn in de kwestie. Of en hoé dat mo gelijk is, zal moeten blijken. Het zal o.i. wel bijzonder moeilijk zijn in deze kwestie een compro mis te vinden, dat beide partijen bevrediging schenkt. Wij zien Makarios nog wel eens terug op zijn aartsbisschoppelijke zetel! Supoma en zaak Jungschlaeger LONDEN, 15 maart. De Indonesi sche ambassadeur-in Londen, Prof. Su- pomo, heeft in een exclusieve verkla ring commentaar gegeven op het tele gram, dat de internationale juristen commissie hem over het proces-Jung schlaeger had gezonden. Prof. Supomo zei o.m.: ,Hoe kunnen juristen spreken van het niet respecteren van het recht, nu de rechter nog gen vonnis gwezen heeft en tot nu toe slechts getuigen gehoord zijn en de officier van justitie zijn re quisitoir heeft gehouden?" De officier van justitie heeft de doodstraf geëist 's-GRAVENHAGE, 15 maart. Op 22 april om 17 uur a.s. zal een begin gemaakt worden met geregelde kerkelijke televisie-uitzendingen. Dit deelde de voorzitter van de televisiecommissie van het interkerkelijk overleg in radio-aangelegenheden (I.K.O.R.) ds. L. H. Ruitenberg, mede. In dit I.K.O.R. werken de Hervormde Kerk, de algemene Doops gezinde Sociëteit, de Lutherse Kerk, de Remonstrantse Broederschap, de Oud-Katholieke Kerk en de Evangelische broedergemeente (Hernhut ters) in haar geheel mee. Het I.K.O.R., dat reeds sedert janu ari 1946 functioneert op het terrein van de radio, zal wat de televisie-uit zendingen betreft niet over een eigen televisie staf beschikken, doch zal re gisseurs betrekken van de Nederlandse Televisiestichting. De kerken zien het overigens als haar opdracht, in het ge heel der Nederlandse televisie dienend mee te werken en op grond van de bij het televisiebesluit geboden mogelijk heid stelt het I.K.O.R. zijn uitzendin gen ter beschikking van het algemeen programma van de televisiestichting. VISIE Als theologische adviseur van deze televisie-uitzendingen er zullen er. tien per jaar worden gegeven treedt op ds. C. M. de Vries, Luthers predi kant te Nijmegen, terwijl Erik K. de Vries te Amsterdam tot arstistiek advi seur is benoemd. Aangezien velen naar deze televi sie-uitzendingen zullen kijken, die geen contact hebben met de kerk, zal niet worden volstaan met het weergeven van een kerkdienst, doch zal de evangelische visie worden ge geven op vraagstukken, die de gehele samenleving aangaan. Elke kerkdienst, die ongeveer een uur zal duren, wordt voorafgegaan wegens samenzwering tegen de rege ring van de republiek Indonesië. Deze straf is in overeenstemming met het van Nederland geërfde recht. Het feit, dat een Britse advocaat niet is toegestaan, beklaagde bij te staan, is volkomen in pvereenstemming met de gebruikelijke regels eveneens een nala tenschap van het Nederlands bestuur: een advocaat moet, om deel te kunnen nemen aan een proces, ingeschreven zijn bij de Indonesische balie en het de taal n het recht van het land kennen". Er zijn talrijke Nederlandse advocaten in Djarkarta, die aan deze voorwaar den voldoen. „Thans wordt het proces in eerste aanleg gevoerd. Na een ver oordeling kan Jungschlaeger natuurlijk bij een hogere instantie in beroep gaan". Tenslotte voeg ik hier aan toe, dat al onze rechterlijke instellingen de voortbrengselen zijn van de Neder lands beschaving. „De Nederlanders hebben onze juristen gevormd en van hen hebben wij ons recht geërfd", zo besloot de Indonesische ambassa deur. DJAKARTA, 15 maart (ANP). De Nederlandse hoge commisaris, Mr. W. F. L. Graaf van Bylandt, is don derdagochtend met zijn echtgenote van het vliegveld Kemaioran naar Ne derland vertrokken. Een vertegen woordiger van het ministerie van bui tenlandse zaken, leden van het corps diplomatique en vele vrienden waren bij het vertrek aanwezig. Graaf van Bylandt is naar Den Haag ontboden voor overleg met de regering. door een kort programma, waarin de problemen gesteld worden, die ter plaatse ieder der tien uitzendingen heeft in een andere gemeente plaats leven. De uitzendende gemeente is hierop voorbereid en in de prediking wordt hierop ingegaan. Op 20 mei zal van de Nieuwekerk in Amsterdam uit een Eurovisie-uitzending van de Pinkster- dienst worden gehouden. De uitzendin gen worden- gefinancierd met steun van het ministerie van O. K. en W.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1956 | | pagina 3