Engeland dient een einde te maken
aan terrorisme
Woningproduktie kan worden
opgevoerd tot 70000 per jaar
Oranje verslaat de kampioenen
V.S. willen al het mogelijke doen om
kwestie Cyprus op te lossen
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Eden in Britse Lagerhuis over kwestie Cyprus
Motie van wantrouwen verworpen
Twee Belgische meteors
neergestort
Drie Nederlanders
omgekomen in
Frankrijk
Amerikaanse belangen in Midden-Oosten
lopen gevaar
Echtpaar
door gasverstikking
omgekomen
Eén dode
en twee gewonden bij
auto-ongeval
Indonesië reageerde
niet op Ned. aan i od
Tekort aan woningen binnen tien jaar
weggewerkt
Tweede Kamer
aanvaardt kartelwet
Tweede Kamer akkoord
met verlaging
collegegelden
Israëlische klacht bij
Veiligheidsraad
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorrtltr.
Telefoon 2438 (b.g.g. voor redactie
3987, voor adm. 2970), Giro 274289.
Kantoren: Middelburg: Korte Noord
straat 35. Tel. 2009, Tel. redactie 2347
en 3162; Vlissingen: Nieuwstraat 68,
TeL 326; Terneuzen: Dijkstraat 26-28.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0.47 per week,
2.p. maand, 5.85 per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord
Zeeuwsch Dagblad
Opa Kip 105 jaar
(Zie pagina 2)
11e Jaargang No. 3347
Wnd.-hoofdredacteur: Prof. Dr. J. J. de Jong - Directeur: Jacq de Smit Donderdag 15 maart 1956
Op- en ondergang van zon en maan:
Vrijdag: Zon op 6.53 u., onder 18.48
u. Maan op 8.02 u., onder u.
Hoogwater vrijdag 16 maart:
Vlissingen: 4.07 u. 2.26 m., 16.30 u. 2.14
m. Terneuzen: 4.35 u. 2.41 m., 16.58 u.
2.30 m. Wemeldinge: 5.55 u. 1.68 m.f
18.16 u. 1.72 m. Zierikzee: 5.38 u. 1.42
m., 18.01 u. 1.47 m.
LONDEN, 14 maart. De leider van de linkervleugel van de Britse
Labourpartij, Bevan, heeft woensdag tijdens een debat over de kwestie-
Cyprus in het Lagerhuis de regering ervan beschuldigd niet te weten
wat te doen inzake deze kwestie.
Bevan diende een motie van wantrouwen in waarin de regering ervan
wordt beschuldigd te hebben gevaald in het zoeken naar een oplossing
van de kwestie-Cyprus.
De kern van de zaak, zo zei hij, ligt besloten in het antwoord op de
vraag of Engeland Cyprus als zijn militaire basis wenst te hebben of
dat het slechts een basis op dit eiland wenst.
De minister van koloniën, Lennox-
Boyd, verklaarde tijdens het debat, dat
het enige voorstel van werkelijk prak
tische betekenis door het Labour-lid
Paget was gedaan, die gezegd had, dat
een manier om uit de moeilijkheden
te komen zou zijn, Cyprus aan de Tur
ken terug te geven.
Indien het eiland met Griekenland
verenigd zou zijn geweest zouden aan
de westelijke mogendheden binnen het
kader van de NAVO geen bases zijn
geweigerd. „De wensen van de Cypri-
otten zouden kunnen worden vervuld
binnen het kader van de strategische
behoeften van het westelijk verbond,
zo zei Bevan. Daarom zei hij niet te
kunnen begrijpen waarom de onder
handelingen zijn mislukt.
Premier, Sir Anthony Eden, ging
vervolgens in een redevoering in op de
recente verklaring van de Griekse pre
mier dat de Verenigde Staten Grieken
land te hulp waren gekomen toen dit
land in gevaar verkeerde door de com
munisten onder de voet te worden ge
lopen.
„Het was het handelend optreden
van Winston Churchill en de Britse
oorlogsregering in 194445 dat voor
kwam dat Griekenland achter het ijze
ren gordijn werd gezogen", zo zei hij.
Sir Anthony Eden zei nooit van ge
voelen te zijn geweest dat Cyprus een
Brits-Griekse kwestie is of ooit op die
manier zou kunnen worden gezien.
Deportatie
Sprekende over de deportatie van
aartsbisschop Makarios, zei de pre
mier dat het tijdens de onderhande
lingen steeds duidelijker werd dat zo
lang deze weigerde in het openbaar
geweld af te keuren, de rust op het
eiland niet zou kunnen worden her
steld. Daarom had de Britse regering
gouverneur Sir John Harding op zes
maart gemachtigd voorbereidingen
te treffen voor de deportatie van de
aartsbisschop.
De regering en de gouverneur waren
het er over eens dat bij een mislukken
van de onderhandelingen de aartsbis
schop zo spoedig mogelijk zou moeten
worden gedeporteerd. „Het was geen
prettig besluit", zo zei de premier, doch
„wij hadden de keus onze verantwoor
delijkheid te aanvaarden of af te zien
van onze bevoegdheden".
MONT-SAINT-GUIBERT, 14 maart.
Een Meteorvliegtuig van de basis te
Bevekom (Belga) is dinsdagavond
neergestort op een woning te Mont-
Saint-Guibert. De drie bewoners, man,
vrouw en een kind, die zich op de ver
dieping gelijkvloers bevonden, zijn on
gedeerd, maar de eerste verdieping van
het huis werd geheel vernield. Terwijl
de staart van het vliegtuig op het huis
bleef liggen, werden de overige wrak
stukken in de omgeving verspreid.
De piloot een eerste sergeant-vlieger,
werd licht gewond. De navigator werd
licht gewond.
Een tweede Meteor van de basis van
Bevekom.is des nachts neergestort te
Rummenk beide inzittenden kwamen
om het leven. Hun parachutes mochten
niet baten.
Minister Luns sprak met
Amerikaanse ambassadeur
's-GRAVENHAGE, 14 maart. Naar
ht ANP verneemt en naar bij na
vraag van de zijde van het ministerie
vai buitenlandse zaken wordt beves
tigd heeft de minister zonder porte
feuille, Mr. J. M. H. A. Luns, woensdag
een onderhoud gehad met de Ameri
kaanse ambassadeur, H. Freeman Mat
thews, die voor deze bespreking op het
departement van buitenlandse zaken
ontboden was. Van officiële zijde wordt
over de bij het onderwerp behandelde
vragen het stilzwijgen bewaard.
ROOSENDAAL, 14 maart. Een
ernstig verkeersongeval in de omge
ving van Rouaan in Frankrijk heeft
dinsdagmorgen omstreeks half tien het
leven gekost aan drie Nederlanders,
terwijl een vierde licht werd gewond.
De chauffeur van een auto, de in
Frankrijk woonachtige landbouwer
Stoffels, werd op slag gedood, evenals
de 20-jarige Kees Hopmans uit Fey-
naart. De 24-jarige Mej. J. Klijs uit
Gilze (Br.) werd zodanig gewond dat
zij tijdens de overbrenging naar het
ziekenhuis te Rouaan overleed. De 20-
jarige F. Claessen uit Stampersgat liep
slechts lichte verwondingen op. Het
ongeluk gebeurde, toen de wagen in
een moeilijke bocht in botsing kwam
met een trailer.
Hij vervolgde met te zeggen dat En
geland nu in de eerste plaats een eind
moeten maken aan het terrorisme. „On
ze plicht is de strategische behoeften
van ons land en die van onze gealli
eerden veilig te stellen", aldus de pre
mier.
Later op de avond werd de motie
van wantrouwen met 317 tegen 252
stemmen verworpen.
Daarna is een amendement van de
regering, dat het Huis vraagt zijn
vertrouwen uit te spreken in de po
litiek ten aanzien van Cyprus, met
317 tegen 251 stemmen aangenomen.
Moeilijkheden bij portefeuille
verdeling in Indonesië
DJAKARTA, 14 maart. De Indo
nesische kabinetsformateur Sastroa-
midjojo ziet zich thans voor de eerste
moeilijkheden geplaatst bij zijn pogin
gen tot vorming van een coalitiekabi
net, bestaande uit de niet-communisti-
sche partijen, nu hij een aanvang heeft
gemaakt met de besprekingen over de
verdeling van de portefeuilles.
Naar verluidt heeft de Masjumi de
zetel van buitenlandse zaken en die
van onderwijs voor zich opgeëist, wel
ke echter ook worden begeerd door de
partij van de formateur, de PNI.
De nationalisten zijn bevreesd dat de
onderwijspolitiek, indien het ministerie
van onderwijs aan de Masjumi zal wor
den toegekend, een verandering zal on
dergaan. Zij wensen het onderwijssy
steem vrij van godsdienst te houden en
willen daarom dit ministerie zelf be
heren.
Persconferentie van Eisenhower
WASHINGTON, 14 maart. President Eisenhower heeft op zijn
persconferentie verklaard, dat Amerika bereid is „al het redelijke en uit
voerbare" te doen om te helpen bij 'n oplossing van de kwestie-Cyprus.
Cyprus vormt een twistappel van Griekenland en Groot-Brittannië,
die beide vrienden van de Verenigde Staten zijn. Beide zijn tevens van
het grootste belang voor de NAVO.
Over de kwestie-Cyprus moet door de volken, die erbij betrokken zijn
een oplossing worden gevonden.
Met betrekking tot de kwestie van
het Midden Oosten in het algemeen
onthulde de president voor het eerst,
dat hij in October een briefwisseling
met premier Boelganin heeft gevoerd
over de Sowjet-pogingen tot economi
sche penetratie in dit gebied.
De Amerikaanse belangen in het
Midden Oosten lopen ernstig gevaar
en Amerika dient alle mogelijkhe
den tot een oplossing te onderzoeken.
Op een vraag antwoordde de presi
dent, dat hij noch zijn minister van
buitenlandse zaken, Dulles, ooit ge
zegd heeft, dat Amerika aan Israël
wapens zal weigeren, omdat het te
klein is.
De president heeft niet het plan, om
bijzondere volmachten aan het Congres
te vragen voor optreden in het Mid
den Oosten voor het geval er vijande
lijkheden zouden uitbreken, zoals des
tijds met het oog op een mogelijke ver
dediging van Formosa was geschied.
Eisenhower zei, dat hij zich geluk
kig zou prijzen, als vice-president
Nixon met hem op de kandidatenlijst
voor de presidentsverkiezing zou
staan.
Het zou onmogelijk zijn een wig
tussen hem en Nixon te drijven. De
ze verklaring op de persconferentie
werd gezien als neerkomend op
steun aan Nixon voor een tweede
ambtstermijn als vice-president.
Over het Amerikaanse rassenvraag
stuk zei de president, dat extremisten
van beide partijen blanken en ne
gers de zaak niet dienen. Het Ame
rikaanse gezonde verstand moet over
winnen.
HAARLEM, 14 maart. Aan de ge
volgen van gasverstikking is dinsdag
het echtpaar J. J. Franssen-Wijnands,
gewoond hebbend in Haarlem-Oost,
overleden. Vermoed wordt dat me
vrouw Franssen in de keuken in aan
raking is gekomen met een gasslang,
die aan een gascomfoor verbonden is
geweest. Gistermiddag wilde een Haar
lemmer een bezoek brengen aan het
echtpaar. Toen hij op zijn bellen geen
gehoor kreeg heeft hij een buurvrouw
gewaarschuwd. Deze vond in de kamer
het echtpaar dood aan tafel zitten. De
heer Franssen was 89 jaar en mevrouw
Franssen 86 jaar.
Overstromingen in Hongarije
HELMOND, 14 maart. Op het ge
vaarlijke kruispunt nabij de vliegbasis
Volkel is vanmorgen een ernstige aan
rijding gebeurd. Van de drie inzitten
den van een uit Helmond afkomstige
personenauto kwam de 47-jarige be
stuurder A. Luyben om het leven. Zus
ter Walthera, hoofd van de R.K. kleu
terschool te Helmond, liep een schedel
fractuur op. Zuster Theodora, moeder
overste van het St. Aloysius gesticht
te Helmond, werd met een hersen
schudding, een bovenarm- en een bek
kenfractuur opgenomen in het zieken
huis te Veghel. Ook de andere zuster
is naar het ziekenhuis te Veghel ver
voerd.
De auto werd aangereden door een
vrachtauto daar de personenauto geen
voorrang verleende.
Het Nederlandse elftal heeft te Dusseldorp een volkomen verdiende 1—2
zege bevochten op het Duitse elftal, dat er in 1954 in slaagde de wereldtitel
te bemachtigen. De rust ging met dubbelblanke stand in. En het moet gezegd
de Oranjehemden konden zich daar alleen maar over verheugen, want de
Duitsers hadden getoond tot super-voetbal in staat te zijn. Na de rust in
de zevende minuut scoorde Abe Lenstra het eerste doelpunt en twintig
minuten later herhaalde de Fries dit staaltje (0—2). Enkele minuten later
werd de achterstand echter verkleind. Zou er toch nog een gelijkspel in de
lucht zitten? vroegen de 10.000 Nederlandse supporters zich af. Maar Klaassens
en zijn mannen hielden stand. De Munck werd niet meer verslagen.
Bovenstaande foto geeft een beeld van een mislukte Nederlandse aanval.
Van links naar rechts ziet U: Röhrig, Eckel met daarachter Abe Lenstra, op
de grond liggend doelman Herkenrath en geheel rechts Timmermans.
's-GRAVENHAGE, 14 maart. Het
ministerie van buitenlandse zaken in
Den Haag, deelt mede:
„Door Indonesische autoriteiten is
in verband met het tegen Jungschlae-
ger gevoerde proces herhaaldelijk de
beschuldiging geuit, dat in Neder-
lands-Nieuw-Guinea gearresteerde In
donesiërs veroordeeld werden zonder
behoorlijke rechtspleging en dat ge
weigerd werd een Indonesische advo
caat als verdediger toe te laten.
Een woordvoerder van het Neder
landse ministerie van buitenlandse za
ken wijst deze beschuldiging als een
volstrekte onjuistheid af. Zowel in
1954-1955 als in het begin van dit jaar
heeft de Nederlandse regering aan de
Indonesische regering schriftelijk aan
geboden een Indonesische advocaat in
Hollandia toe te laten. In beide geval
len gaf de Nederlandse regering de ga-
garantie, dat de Indonesische advocaat
volle vrijheid zou genieten de Indone
sische onderdanen, die wegens geweld
dadig optreden in Nederlands-Nieüw-
Guinea berecht zouden worden, ter te
rechtzitting te verdedigen. De Indone
sische regering eiste echter in 1955 o.
m., dat boven de gegeven garantie
aan de Indonesische advocaten diplo
matieke immuniteit zou worden ver
leend. De Nederlandse regering kon
op deze internationaal wel zeer onge
bruikelijke eis niet ingaan.
Inzake de thans in Hollandia in ho
ger beroep terechtstaande Indonesi
sche onderdanen heeft dc Indonesiche
geboden gelegenheid om een advocaat
te zenden, gebruik te maken, en heeft
zij zelfs op een herhaald Nederlands
aanbod terzake in het geheel niet ge
reageerd".
Bejaarde vrouw door bus
overreden
ROTTERDAM, 14 maart. De 67-
jarige Mevr. C. M. Vermeulen-Roos-
malen te Rotterdam is vanmorgen on
der een stadsbus geraakt. Haar ene
been werd geheel en het andere voor
het grootste gedeelte afgereden. Zij
werd naar het ziekenhuis Coolsingel
gebracht.
DE BILT ZEGT:
Aanhoudend koud
DE BILT, 15 maart. Zwaar be
wolkt met verspreide opklaringen en
plaatselijk wat sneeuw. Zwakke tot
matige noordoostelijke wind. Aanhou
dend koud.
Minister Witte in Eerste Kamer:
(Van onze parlementsredactie)
Het was een min of meer geïrriteerde minister Witte, die gisteren
in de Eerste Kamer zijn beleid stond te verdedigen. Zijn betoog was op
vele punten keihard en soms zelfs synisch. Vooral het christelijk-histo
rische Kamerlid Reijers moest het ontgelden. Deze had er gisteren bij de
bewindsman op aangedrongen de particuliere bouwers de vrije hand te
laten. Ir. Witte ontkende met de grootst mogelijke nadruk, dat dit de
woningnood nader tot een oplossing zal brengen. „Laat men de particu
liere ondernemers hun gang gaan, dan zijn ze over drie jaar „binnen",
maar de woningnood is niet opgelost," aldus de minister.
WENEN, 14 maart. Vele dorpen
in Hongarije zijn ontruimd met het oog
op overstromingen, die een gevolg zijn
van ijsdammen in de Donau.
Langs de grens met Zuid-Slavië is
de toestand kritiek, aldus radio Boeda
pest. Alle dorpen op de linkeroever zijn
geëvacueerd en grote gebieden staan
j onder water.
De minister had er volstrekt geen
bezwaar tegen, dat particuliere bou
wers voor de grote markt bijv. met de
gemeentebesturen, een contract voor
efficiënt bouwen afsluiten. Wel maakte
hij bezwaar tegen een gang van zaken,
waarbij alleen de meest-bezittenden en
kapitaalkrachtigen aan een woning
worden geholpen. Ingaande op een in
terruptie van de heer Reijers (C.H.) zei
hij: „Ik kan u met naam en toenaam
ondernemers noemen, die aan de bouw
van 25 woningen f 500.000 verdiend
hebben". Wie dus de woningellende wil
wegwerken door de ondernemers hun
gang maar te laten gaan, geeft een
vertekend beeld van de werkelijkheid.
Wel had de minister voor de bonafide
aannemers grote bewondering. Maar
hun zaak wordt „verknold" door de
malefide elementen in de onderne
merswereld. „Ik hoorde nog pas van
een aannemer de uitspraak: we moe
ten in deze tijd maar nemen wat er van
te nemen is", aldus ir. Witte, die voor
een dergelijke mentaliteit geen woor
den had.
Prognoses over het inhalen van het
woningtekort zijn geen profetische
voorspellingen. Tal van onvoorziene
factoren kunnen het tempo van de wo
ningproduktie in ongunstige zin be-
invloeden. Minister Witte wilde zich
overigens wel aansluiten bij recente
beweringen als zou het woningtekort,
dat thans 200.000 bedraagt, met een
woningproduktie van 65.000 woningen
per jaar binnen de tien jaar weg te
werken zijn. Hierbij moet rekening ge
houden worden met de 40.000 wonin
gen per jaar, die nodig zijn om de be
volkingsaanwas op te vangen. Wanneer
het elan, dat in vele kringen naar vo
ren is gekomen, niet verslapt, zal het
limiet van 65.000 worden overschreden
en kunnen 70.000 woningen per jaar of
meer worden geproduceerd. De tijd
van inhaling zal op zo'n manier aan
zienlijk worden bekort.
De minister bleek niet bereid mee
te werken aan een eventuele ophef
fing van de emigratiefaciliteiten aan
bouwvakarbeiders. Het bouwwerk
zou er minder aantrekkelijk door
worden. De bouwvakarbeiders moe
ten niet in een uitzonderingspositie
worden gemanoeuvreerd. Ze verdie
nen, ook ten aanzien van de emigra
tie, een gelijkgerechtigde behande
ling.
Over de stagnatie van de woning
bouw door de vorst hadden dinsdag .m.
de heren De Vos van Steenwijk (lib.)
en Brandenburg (comm.) gesproken
Minister Witte zei naar aanleiding
hiervan, dat 80 pCt van de stagnatie
wordt veroorzaakt door lichte tot ma
tige vorst. Het experimten te Rijswijk,
waar subsidiaire voorzieningen werden
getroffen ten einde te kunnen door
werken bij vorst, heeft veel navolging
gevonden in de kringen van de parti
culiere bouwondernemers.
RONSELEN
Uitvoerig heeft de minister aan het
slot van zijn betoog gesproken over het
ronselen van bouwvakarbeiders door
de gemeente Amsterdam.
Minister Witte had tegen de finan
ciële zwaar, dat op de gemeenten thans
kosten komen te drukken, die nor
maliter ten laste van het bedrijfs
leven zouden moeten komen. Beide fi
nanciële tegemoetkomingsregelingen
zullen dan ook worden ingetrokken.
De medewerking, die het Rijksarbeids
bureau aan deze actie heeft verleend,
houdt niet in, dat de regering het be
leid van de gemeente Amsterdam
goedkeurt.
Overigens kon de minister niet in
zien, waarom bepaalde gemeenten
wel woningen mogen verstrekken
aan arbeiders, die in binnen hun
rayon gevestigde industrieën werk
zaam zijn, terwijl iedereen moord en
brand schreeuwt, wanneer dit ge
schiedt met bouwvakarbeiders. Er is
toch in feite geen verschil?
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 14 maart. De Twee
de Kamer heeft gistermiddag de wet
op de economische mededinging z.h.s.
aangenomen. Geen der afgevaardigden
stemde tegen. Prof. Gerbrandy (AR)
zei in een korte stemverklaring, dat
hij zijn stem aan dit ontwerp kon ge
ven, omdat nog nader gesproken kan
worden op welke wijze de rechtszeker
heid in een aparte wet zal worden ge
waarborgd.
Tegen het amendement Romme (KV
P) om beschikkingen niet vast te stel
len dan na overleg met de minister
voor de P.B.O. waren de CH en de
CPN. Prof. Oud (lib.) had tegen het
voorstel Romme geen enkel bezwaar,
omdat het niet belangrijk is. „Een kin
derhand is gauw gevuld", zo zeide hij.
Maar het amendement mag niet bete
kenen dat er vooruit gelopen wordt
op de komende Kabinetsformatie. Dan
zal uitgemaakt moeten worden of er
weer plaats is voor een minister voor
de P.B.O.. Minister Zijlstra heeft nog
in dit debat verklaard, dat minister De
Bruyn volledig akkoord ging met de
opzet van dit wetsontwerp.
Ingang 1 september 1954
DEN HAAG, 14 maart. De Twee
de Kamer heeft zich gistermiddag z.h.s.
akkoord verklaard met het voorstel
van minister Cals om de collegegelden
met ingang van 1 september 1954 te
verlagen van f 325,tot f 200,per
jaar.
Een amendement van Mevr. Fortanier
de Wit (lib.) om de verlaging een jaar
te vervroegen werd ingetrokken. Mi
nister Cals rekende voor dat dit amen
dement f 2 miljoen zou kosten. Aan
neming daarvan zou ook een veran
dering van de compensatieregeling
moeten betekenen. Behalve de admini
stratieve moeilijkheden, zou de invoe
ring van de wet daardoor ook worden
vertraagd. Alle fracties zwichten voor
het dreigement dat de beraadslagingen
zouden worden geschorst als het amen
dement door een meerderheid der Ka
mer zou worden aanvaard.
NEW YORK, 14 maart. Israël
heeft woensdag bij de veiligheidsraad
der V.N. een klacht ingediend, waarin
wordt gezegd, dat de toestand in de
strook Gaza snel slechter is geworden
en dat de Egyptische strijdkrachten
langs de grens met Israël tot een drei
gende macht zijn opgebouwd.
De permanente Israëlische gedele
geerde Mordechai Kidron, verklaarde
in een brief aan de voorzitter van de
veiligheidsraad: „Het verhoogde tem
po van de Egyptische agressie aan de
grenzen en de opbouw van de troepen
macht zijn gepaard gegaan met een
vergroting van de Egyptische politieke
activiteit tegen Israël".
Israël verzoekt niet om een bijeen
komst van de veiligheidsraad, maar de
voorzitter wordt gevraagd de inhoud
van de brief ter attentie van de leden
van de raad te brengen.
De vorige week heeft Israël bij de
raad geprotesteerd tegen incidenten,
waarvoor Syrië de schuld zou dragen
en waarbjj drie Israëlische politieman
nen werden gedood en een Israëlisch
vliegtuig door Syrisch afweergeschut
tot landen werd gedwongen.
